■mill
Verstuur dit jaar 'ns
FOTOkerstkaarten
van het boek
in Haarloheim-theater
ELLEN EDINOFF: BALLET VOL SPANNINGEN
film
foto
umum
Instelling aanbevolen van
Raad
f eTe
„niinog
kiezen.„
Clownerie als „try-out”
1
Nieuwe cursus
„Anderen leren
fotograferen"
1
CONFERENTIE DRINGT AAN OP INTEGRAAL MEDIABELEID
DE AFDRUKKEN
Hans Otjes kan aan soberheid winnen
Eeuwigdurende stromen bij Koert Stuyf
Jubileum-expositie
in Pulchri Studio
VAN 27 DEC TOT EN
MET 30 DECEMBER:
WELKE FOTO?
of u laat uwauto roesten
of u doet 'r maar wat aan
of u laat 'm beschermen met
7
MAANDAG
DECEMBER
4
1972
Mediaraad
I®
Ellen Edinoff en Koert Stuyf.
Onder redactie van J. P. Bos
Sleutelgat
Instructieve omroep
HAARLEM Hans Otjes, na
een onderbreking van enkele jaren,
zaterdagavond w eer terug in Haar-
loheim, heeft zijn publiek laten zien
welke vriendelijke clownerie de
komende tijd zijn programma moet
gaan vormen. Uit hetgeen hij zater
dag liet zien, bleek weer overdui
delijk dat Otjes voor alles een
waarlijk echte komiek is en het is
vooral zijn persoonlijkheid, die hem
tot een echte clown maakt.
uw
foto
advies
centrum
bel Valvoline 01850-44011
voor meer informaties of adressen van de
dichtst bij u zijnde Tectyl dealer.
ap
Een kerst- en nieuwjaarskaart
behoort eigenlijk iets heel per
soonlijks te zijn en misschien
hebt u zelf ook wel eens het ge
voel gehad dat u zich er een beet
je al te gemakkelijk van af maak
te, wanneer u op het laatste mo
ment toch maar besloot ergens in
een winkel of in een warenhuis
uw toevlucht te nemen tot een
aantal kant-en-klare kerstkaar
ten, die alles bij elkaar nog een
behoorlijke hand vol geld kosten
óók.
AMERSFOORT Deelnemers
aan het colloquium over de toe
komst van het boek te Amersfoort
hebben zich zaterdag unaniem uit
gesproken voor instelling van een
Raad voor het boek. In een aanbe
veling, die aan het slot van de twee
dagen durende discussies werd aan
genomen, wordt gezegd dat de cen
trale overheid zich wel laat advi
seren door een omroepraad en een
persraad, maar dat er geen Raad
voor het boek bestaat.
Nieuw aspect
tenche?
y j c.’ arr
rner
AMSTERDAM De piste van Carré is leeg. De voorstelling van Stich
ting Eigentijdse Dans begint te laat met een schijnwerper, die vanaf het
plafond recht naar beneden straalt. Vanuit een gat naast de schijnwerper
wordt een kleurige guirlande losgelaten, die zo lang is, dat hij gemakkelijk
de vloer haalt. Maar hij blijkt nog veel langer te zijn, zo eindeloos, dat hij
minutenlang blijft vallen bij de begeleiding van Bob Dylans muziek. Het
is een prachtig gezicht, die eeuwigdurende stroom van vallende kleur, die
zich beneden verzamelt in een meterhoge papierhoop. Het mooiste wordt
het, als de guirlande opeens afbreekt en dan evenals het touw van een
fakir in de ruimte blijft staan om daarna in elkaar te zakken, ogenblikke
lijk gevolgd door een volgend stuk guirlande. Het woord „guirlande-diar-
ree” dringt zich onweerstaanbaar aan me op, maar het ziet er betoverend
uit. Even betoverend is Ellen Edinoff, als ze in een grote cirkel over het
toneel rent en dan opeens doodstil blijft staan met een lijf vol vreemde
spanningen.
rat»
f WW
ADVERTENTIE
een
e-
Als bijzonderheid staat op het pro-
KO VAN LEEUWEN
Uit het oude programma heeft Hans
Otjes twee nummers bewaard: „Het der
de personage....” en „Man met hond”. Het
ie
et
Koningin Juliana heeft bij hoge uit
sondering een tweetal werken (herfst-
en berglandschap) van haar moeder ter
beschikking gesteld.
Evenals vorige keer Joris Schiks, zong
ook Otjes het liedje over de seringentuin
en het is interessant die twee vertolkin
gen eens naast elkaar te horen. Kreeg
bij Schiks vooral de tekst de nadruk, bij
Otjes lag het accent op het gevoelsmati
ge ervan. In het zingen van zijn liedjes
draagt hij trouwens een weemoedige
warmte uit, zodat zij bijzonder welkom
zijn als afwisseling tussen zijn kolderie
ke scènes.
De deelnemers waren het er onder
meer over eens dat de uitbouw van een
instructieve omroep als essentieel ele
ment in de ontwikkeling van een educa
tief en informatief multimediaal beleid
van grote invloed zou kunnen zijn op de
vorm van het boek in de toekomst.
ijk
int
!St,
100
en
en
fn.
ti
de
ot
n
n
Ie
n
cy
or
m
en
or
In
er
ht
et
re
b-
in
a-
er
le
HEBT U THUIS een donkere ka
mer, dan drukt u zelf alles af (is
altijd een erg voldoening gevende
bezigheid). Hebt u geen „doka”, dan
gaat u met uw zwart-wit- of kleu-
rennegatiefje naar uw fotohandelaar.
en
k-
d-
ne
d-
is-
ze
li-
ar
Nu was het optreden van zaterdag
eigenlijk lang geen afspiegeling van wat
Hans Otjes werkelijk te bieden heeft.
Nog lang niet klaar met uitproberen,
heeft hij het publiek nu veel te veel
laten zien en verscheidene van zijn
nummers zullen ongetwijfeld aan waar
de winnen, wanneer er eens stevig in
geschrapt wordt
benadering door de media-raad als ge
heel kan worden behartigd.
Aan het colloquium, dat door de nati
onale UNESCO-commissie is georgani
seerd in het kader van het Internationa
le jaar van het boek 1972, werd deelge
nomen door 50 deelnemers uit de wereld
van het boek. Minister van staat, mej.
dr. M. A. M. Klompé, trad op als
voorzitter. Prof. dr. S. Dresden, hoogle
raar Franse letterkunde aan de Rijksu
niversiteit te Leiden, was de gesprekslei
der
DEN HAAG. In Pulchri-Studio in
Den Haag is een jubileumtentoonstelling
geopend die gewijd is aan het 125-jarig
bestaan van het schilderkundig genoot
schap. Deze expositie geeft een overzicht
van het werk van de oud-leden van
Pulchri-Studio.
102.50
102.00
100.30
97.90
96.40
94.00
93.50
95.80
■<Jeac"h>8 p
Neem nu bijvoorbeeld zijn minister
die een brug moet openen. Otjes typeert
daarin op grandioze wijze een. zuipende
minister, die al lang de pest heeft gekre
gen aan alle officiële openingen van wat
dan ook, die ditzelfde weer kapot maakt
omdat hij het geheel veel te breed
uitspint en laat uitgaan, als een grammo
foon die gebrek heeft aan elektriciteit.
Hans Otjes had zijn avond niet hele
maal. Hij deed zijn eigen creaties on
recht aan door ze nogal nerveus op te
dienen. Maar dat wil geenszins zeggen,
dat hij daarom niet vermakelijk was.
Binnen vijf minuten liet hij zelfs bij mij
tranen over de wangen stromen door
zijn briljant gespeelde afkeer van het
aanstaren door het publiek in de zaal.
De centrale overheid zal de nodige
middelen ter beschikking moeten stellen
voor onderzoek, experiment en evaluatie
ter ontwikkeling van een beleid dat is
gericht op multi-mediale educatie en
informatie. Passieve en actieve vormen
van informatie, opname en overdracht
bepalen op essentiële wijze de ontwikke
ling van het kind. De media vormen
voor het kind een brug, waarover het
zijn ontwikkelingsniveau kan bereiken,
maar deze brugfunctie van de media is
volgens het coloquium in te geringe
mate object van onderzoek. De instelling
van een desbetreffende leerstoel zou
overwogen moeten worden.
toch weer ee’j.so
98.00
97.00
94.40
93.80
96.20
99.50
s voegde. H
lang, maar misb^'„
.50
8.70
Deze lacune dient te worden opgevuld.
Nu uit de discussies tijdens het colloqui
um duidelijk is gebleken, aldus een aan
beveling, dat de media additioneel en
complementair ten opzichte van elkaar
zijn, dient de centrale overheid tot
zover haar verantwoordelijkheid zich
uitstrekt uit te gaan van een Inte
graal mediabeleid.
Vanuit deze verantwoordelijkheid zou
de regering moeten overgaan tot een
instelling van een media-raad. In deze
media-raad zouden een kamer voor de
omroep, een kamer voor de pers en een
kamer voor het boek de specifieke pro
blematiek van de verschillende media
kunnen behandelen, zodat een integrale
Met een enkele foto, eentje waaro
ver u echt wel tevreden kimt zijn,
kunt u aan familie, vrienden en ken
nissen een echt persoonlijke wens
sturen. Die foto laat u snel even
afdrukken in het aantal dat u nodig
hebt, postzegels kopen en klaar bent
u. Niemand anders heeft die ene foto
van u en verder zijn er nogal wat
variaties te verzinnen in de manier,
waarop u uw „alternatieve kerstkaar
ten” verzendklaar maakt; daarover
gaat dit artikel.
gramma, dat de tweede cursusavond
(28 december) zal worden verzorgd
door de heer G. D. M. de Zwaan, hoofd
van de Beatrixschool in Amstelveen.
De fotomethodiek op deze lagere
school staat centraal in de
KRO/NCRV-schoolradiouitzending
„Foto’s maken op school” op maan
dag 18 december. De heer De Zwaan
zal op diverse aspecten van de uit
zending nader ingaan en daarbij fo
to’s en dia’s, gemaakt door zijn leer-
Van overheidswege zullen, aldus het
colloquium, de voorwaarden moeten
worden geschapen die schrijvers van
litteraire werken nodig hebben om hun
creatieve ongevraagde rol te kunnen
vervullen.
HET IS HELEMAAL niet nodig dat
de foto, die u voor uw eigen kerst
kaarten uitkiest, betrekking heeft op
het kerstfeest of op de jaarwisseling.
Hebt u echter vorig jaar een „stem
mige” foto gemaakt, compleet met
kerstboom, kerstgroen of kerstklok
ken, dan is dat „meegenomen”. Maar
MAAR HOE U het ook aanpakt:
uw fotokerstkaarten zijn weer eens
wat anders dan de besneeuwde einde
loze landschappen, druipende rode
kaarsen, al dan niet in zwaar ouder
wetse lantarentjes, stadsgezichten van
Anton Pieck en sterrenhemels-vol
gouden-spikkeltjes, waarvan de kaar-
tenstalletjes inmiddels weer vol lig
gen.
eerste gaat over een middeleeuwse drie
hoeksverhouding, waarbij door het sleu
telgat van de kuisheidsgordel wordt ge
loerd, hettweede is een schets van een
eenzame man die alleen, nog maar z’n
borrel en z’n hond heeft en als hij niet
alleen is zijn bravour. Twee nummers
die het voortbestaan waard zijn.
Een avond Hans Otjes zien nu, bete
kent dat je ook nog te zien krijgt wat er
naderhand wellicht uit het programma
zal verdwijnen. Een afgerond beeld van
deze clowneske jongen is het echter nog
niet. Wel fijn om naar te kijken en te
luisteren als ongecompliceerde ontspan
ning. Muzikaal werd hij bijgestaan door
Dolf Pierie met ondersteunende en
speelse pianomuziek.
ld. 1000
Sanders 72
Schuitema
Tüb Wat. SU.
Ver. Gf-»,
EXCLUSIEF VOOR PERSONEN,
die werkzaam zijn in onderwijs en
vormingswerk organiseert de volks
hogeschool in Eerbeek van woensdag
ochtend 27 december tot en met
zaterdagmiddag 30 december een
(verkorte) cursus „Anderen leren fo
tograferen". Met veel succes heeft de
volkshogeschool dit jaar al vijf van
dergelijke cursussen gegeven. Naast
praktische oefening in de donkere
kamer, waar apparatuur van velerlei
fabrikaat ter beschikking staat, zal
aandacht worden geschonken aan de
fotografie in groepsverband en toe
passing in onderwijs en vormings
werk, worden lesstofsuggesties gege
ven en is er gelegenheid tot het
onderling uitwisselen van ervaringen.
Bovendien is er tijd gereserveerd om
de fotografische kennis van de deel
nemers te verruimen. Enige ervaring
op het terrein van de fotogralte is
vereist.
ukuni
boe geprobeerd, die beelden zo goed
-girj’ijk te beschrijven, want zo’n
‘i .war best een aantal bezwaren
'Rasjk brengen zijn, blijft toch een
j<a i ervaring.
ten, ^HAD VAN DE WEETERING,
twee a.”
Balasj
Beeld van een eerder dit jaar gehouden cursus „Anderen leren fotograferen".
lingen, laten zien. Ook zal er gelegen
heid zijn tot het stellen van vragen.
De maximaal 25 deelnemers loge
ren in een nieuw gebouw, in comfor
tabele één- en tweepersoonskamers.
Inclusief verblijf, maaltijden err les
materialen bedraagt de cursusprijs
ƒ85.
Schriftelijke of telefonische aan
meldingen bij de volkshogeschool,
Prof. Weberlaan 1, Eerbeek, telefoon
08338-9021.
stroken papier. Iedere beweging van de
danseres wordt door deze dingen tien
voudig vergroot. Een armbeweging, een
draai, een naar boven gaan of in elkaar
zakken, alles maakt van de bamboe-
papier-constructie een bijna levend ding.
Nog mooier vond ik de nog grotere
constructie met tien ringen, die Stuyf
zelf hanteerde, al was het jammer dat
Koert Stuyf zich ertoe beperkte de mo
gelijkheden van deze apparaten te laten
zien, zonder er zelf Iets mee te doen.
Graag had ik een choreografie met deze
gegevens willen zien.
Na zeven minuten pauze, die nodig
was om de papierafval op te ruimen en
een vleugel in de piste te plaatsen,
speelde Reinbert de Leeuw op een bij
zonder rustgevende manier Satie. Het is
muziek die nooit schijnt op te houden,
maar ook nooit verveelt.
Op het toneel bewogen zich drie dan
seressen en een danser op verschillende
diepten, in verschillende tempi parallel
aan het voetlicht. Waren ze aan de
overkant, dan keerden ze zich^ pi en
gingen terug. Ze hadden niekuy iod de
muziek te maken
met elkaar, maa’
die nog een
dat Koert
ment dwars
wil zeggen,
>lle lijnen
Sa X
Wanneer een dergelijk elektronisch
leesapparaat ter beschikking komt zal
er, voorzover men het papier als essen
tieel aanmerkt voor het begrip „boek”,
sprake zijn van het verloren gaan van
het boek, zo heeft prof. Bordewijk ge
zegd. Het boek als geestesprodukt, vast
gelegd op een geordende verzameling
van grafische symbolen, letters, woorden
en zinnen, zal in eerste instantie door de
komst van het elektronisch leesapparaat
niet aangetast hoeven te worden. Het
eindprodukt zal integendeel rijker kun
nen zijn, doordat het op eenvoudige
wijze kan worden aangevuld met orale
informatie, bewegende illustraties en
dergelijke, meent prof. Bordewijk. „Deze
toch nog hoofdzakelijk als grafisch te
bestempelen boodschap zal vermoedelijk
nog geruime tijd van het papier als
hulpmiddel bij het zetten en opmaken,
gebruik maken. Daarna zal een direct
elektronisch zetproces kunnen worden
verwacht”, aldus de Delftse hoogleraar.
.en uei
ster^rrilros
politie
Het is niet uitgesloten dat in de ko
mende decennia een eenvoudig elektro
nisch leesapparaat zal worden ontwik
keld, dat in combinatie met moderne
elektronische registratiemiddelen, het
papier als drager van informatie zal
kunnen vervangen. Indien zo’n eenvou
dig leesapparaat ter beschikking komt
zal het papier als drager van informatie
tot de antiquarische staat kunnen ver
vallen waarin papyrusrol en kleitablet
zich al geruime tijd bevinden. Aldus
prlf. dr. ir. J. L. Bordewijk tijdens het
coloquium.
oen'
'en ter
HeL e
Bij hem kunnen natuurlijk ook de
zelf-afwerkers terecht, die kleurenfo
to's willen versturen, maar dat terzij
de. Diverse fotohandelaren voeren nu
in deze laatste maand van het jaar
een speciale kerstkaartaktie. U hoeft
het door u uitverkoren negatief maar
in te leveren en dan zorgen zij in
enkele dagen tijd voor het vereiste
aantal afdrukken. Eventueel leveren
ze er speciaal voorbedrukte kaarten
bij met een kerst- en nieuwjaars
wens. Soms zelfs nog met de enve
loppen erbij. U hoeft een en ander
nog slechts te beschrijven en van
postzegels te voorzien en u bent
klaar.
Gezongen met eigen begeleiding op de
niet zo goedwillende gitaar, werd er
door Marty Degens. Mooie ernstige lied
jes, op zich fijn om te horen zingen door
haar melodieuze troubadoursstem, doch
niet zo geslaagd als intermezzo in de
Otjes-kolder.
niet minder geschikt is een geslaagde
opname, die u bijvoorbeeld onlangs
hebt gemaakt: afgelopen zomer in de
vakantie, of tijdens een herfstwande-
ling of een foto die u met Sinterklaas
maakte. Ook zomaar eerr leuk huise
lijk tafereeltje komt in aanmerking,
er zijn echt legio mogelijkheden.
Vóór we verder gaan, is er nog een
punt, waar we u op willen wijzen.
Als u uw adresboekje doorbladert
met al die namen van familie, vrien
den en kennissen, kan het best zijn,
dat u moet vaststellen dat met deze
of gene ongewild het contact een
beetje is verwaterd. Gaat u nu eens
na eens na of u van hem of haar
het kunnen ook best meer mensen
tegelijk zijn) destijds geen foto('s)
hebt gemaakt, desnoods jaren gele
den. Of erger nog: u hebt wel de
negatieven en destijds hem of haar
een afdrukje toegezegd, maar uit
vergeetachtigheid of gewoon uit slor
digheid deze belofte nooit waarge
maakt. Helemaal niet sentimenteel
van u om dat met Kerstmis alsnog
goed te maken! Als u zo’n foto straks
gaat versturen, dan zal de ander dat
nog altijd als zeer attent ervaren
u geeft immers te kennen, dat u
diegene waarachtig niet vergeten
bent.
mensen, die minder zien dan ik, meer
tijd nodig om aan een bepaald beeld te
wennen.
Na de pauze kregen we een totaal
nieuw aspect van Koert Stuyf. In de
piste lagen vijf lege kabelspoelen op hun
kant, als oversteekstenen in een beek,
één dicht bij het toneel en de andere
daar steeds verder vandaan.
Op het toneel tussen twee smalle zeer
hoge spiegels stond Ellen Edinoff in een
geel avondkleed met een soort boa van
gekleurd papier om haar hals. Op haar
achterhoofd een chinees masker, zodat
ze bij het draaien een steeds wisselend
gezicht had. Op het toneel, Koert In
smoking en ook met een masker op en
witte horentjes in zijn pruik. Ellen dans
te traag over het toneel en stapte toen
over van de ene spoel op de volgende,
gevolgd door een zich dwaas verliefd
aanstellende Koert alsof hij zeggen wil
de: „Ik doe alles voor Ellen en dat
moeten jullie nu maar eens weten.” We
weten het, als Ellen Edinoff ergens in
het grote Carré verschijnt, kijk je naar
niets anders meer.
Om haar daarna de tijd te gunnen zich
te verkleden, werden we vergast op
projecties van politici op het plafond
van Carré en daarna kwam het slot
nummer van „Cantos,” een herhaling
van vorig jaar met veel zwaardere bam-
boeconstructies behangen met papier,
dan die voor de pauze. Ook hier weer
hetzelfde bezwaar, er werden veel moge
lijkheden aangedragen, maar ze werden
niet verwerkt tot een compositie. Tot
slot kwam Koert zelf met een minstens
zeven meter hoge bamboesteel, behangen
met aan touwtjes enorme ringen met
daaraan weer vellen gekleurd papier.
Het kostte hem zichtbaar moeite dit
enorme ding te besturen, en vooral als
hij dichterbij kwam, was hij indrukwek
kend als een enorme dingen-temmer.
Het is merkwaardig, maar een voor
stelling van Koert Stuyf wordt pas. tot
een compositie als je er aan térugdenkt
en de beelden zich als visioenen met
elkaar gaan vermengen. Daarom heb ik
VMF «jen. Iv J j
^Zam’ I'
99.gPr j-r-'^^ehikoaar
“a zal wor-
ijden. t,.. ,,p van de
■complex Ge-
Als u het wat eenvoudiger wilt
houden, dient u de (zwart-wit-)af-
drukken te bestellen op briefkaart-
formaat: in dat geval kunt u zonder
meer de achterkant van de foto’s
beschrijven en u hebt alleen nog
postzegels nodig: briefkaartfoto’s mo
gen net als prentbriefkaarten zó de
brievenbus in.
Een volgende verrassing is Ellen en
twee andere danseressen, ieder met een
immense parasol van vijf steeds grotere
bamboeringen, behangen met kleurige
Ja
9'
‘Wt
