John van Deventer: spontaan
schilderen vanuit levensstijl
Lach maar raak
Corrie en Jaap
4
ARMAN EN ILVA
FERDINANDS BEI ,EV ENISSEN
PANDA
met Marianne,
16
I
Felle
Pingo
Polk,
Een vriend herdacht in Galerie Eylders
Britse TV naar
Zuid-Limburg
en
meester-
erfgenaam
RADIO EN TELEVISIE
iggal
Steun aan bestrijding
TV-zwartkijkers
Pijn is te verhelpen.
Met Togal.
In doordrukstrip.
Handig.
Helpt. Goed.
9
WOENSDAG 6 DECEMBER 1972
oa»Bauauaua
TV VANAVOND
I'
e TV WOENSDAG
RADIO DONDERDAG
Verloren paradijs
Vriendelijk werk
TV DONDERDAG
H. Roland Holst-prijs
voor Kees Winkler
ers
jr.
b.v.
en de
^//é-
ZANDVOORT De Amster
damse kunstschilder John van De
venter is in 1952 op 49-jarige leef
tijd overleden. Veel te vroeg, in
menselijke ogen, want hij leefde en
werkte graag en er kon nog veel
van hem worden verwacht. Mis
schien erger is het, dat velen in
hem een bijzondere vriend zijn
gaan missen. Eén van hen was dan
John Eylders, die nu in zijn galerie
een eretentoonstelling van het
werk van Van Deventer heeft in
gericht. Het is dus, en dat dan om
meer red/nen, een expositie waar
nostalgie constrasteert met de blij
heid, die in veel schilderijen on
middellijk opvalt.
Schrootplastiekjes
i
spelen!
IK HOOP DAT
PINGO WEL
MUZIKAAL IS
NEEN,DAT
IS WEER
IETS 1
NIEUWS)
IK WIST NIET DAT PINGO OP GENT
3 BAS KON SPELEN! r——^
John
van
Nederland 1
r
Jeanne Moreau in „Jules et Jim".
Nederland II
HEIN STEEHOUWER
(Van onze Haagse redactie)
l’IJK
ADVERTENTIE
23.15
i al-
'erk-
- uit
irate
11
klein
idere
uter-
waar? Als ik me dat nu maar kon
herinneren.Misschien dat Panda
me kan helpen.”
Een der' aquarellen
Deventer.
19.50
20.00
20.20
20.30
20.35
22.20
22.45
23.10
23.20
18.45
18.55
19.05
20.00
20.20
21.00
21.35
17.00
18.45
18.55
19.05
22.05
22.50
20.00
20.20
20.40
18.45
18.55
19.05
19.20
21.25
21.55
22.00
20.00
20.21
21.55
22.20
22.40
22.50
UKMMER
NIET TOE. U
VERLOOR'T
BBMJSTZDN
IK HET NU
VERTELLEN.
IKHE86EEN
KEUZE...
angs.
13 77
NOS (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
VARA: Dagje ouder.
NOS (K) Journaal.
VARA (K) Lach maar raak.
Achter het Nieuws.
(K) Monty Python’s Vliegende
circus.
IKOR-KRO-RKK: Kenmerk
TELEAC: (K) Hoe word ik de
computer de baas? (12).
en 14.25 NOS-NOT: Schooltele
visie.
NOS- (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
E.O.: (K) EO-Kinderkrant.
(K) Timmeren aan de weg (jonge
ren)
NOS (K) Journaal.
E O Nader Bekeken.
(K) Nafiri Tuhan (Indonesisch or
kest).
(K) Film.
Tenslotte.
VPRO: (K) Het gat van Neder
land
NOS (K) Journaal.
NOS (K) Apollo 17.
(K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
AVRO: (K) Geheimen der zee
(doe.)
NOS- (K) Journaal.
AVRO: (K) Columbo (serie).
Ongehuwde ouders.
(K) Squares, ballet.
NOS Den Haag vandaag.
(K) Journaal.
VARA: (K) Kinderprogr.
NOS (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
(K) Van gewest tot gewest. Inter
nat Agrarisch Nws.
Socutera.
(K) Journaal.
Pol Partijen: GPV.
NOS- (K) Trekking Staatslote
rij.
Jules et Jim (film).
(Ki Kijken naar kinderen.
Studio Sport.
Den Haag vandaag.
(Ki Journaal.
32-//
I
Hij wist niet dat Panda betrapt
en gepakt was - en daarom wachtte
hij vergeefs op diens langskomst.
„Z-zou er iets met hem gebeurd
zijn?" vroeg hij zich tenslotte onge
rust af. „Ik hoop van niet; hij was
HEERLEN. Een cameraploeg van
de BBC-televisie komt eind deze week
naar Zuid-Limburg voor een film over
de gevolgen van de sluiting van de
Limburgse mijnen en van de bij de
herstructurering bereikte resultaten. Het
BBC-programma, waarin ook aandacht
zal worden besteed aan mogelijke vesti-
gingskansen voor Britse bedrijven in
Zuid-Limburg staat in verband met En-
gelands toetreding tot de EEG.
echt heel aardig - en ik zou het
vervelend vinden als.
Op dat moment werd hij in de
rede gevallen door een belletje dat
rinkelend in zijn kamer overging.
„Meneer Schraap heeft me nodig,’
mompelde het koetsiertje. „Dat is
niet gewoon - zo midden in de
nacht. We gaan toch niet uit rij
den?"
Dit type werk valt uiteraard niet op
in het tumult van de moderne stijlen.
Het vraagt om een meegaande beschou
welijkheid, die nu tot nostalgie is ge
worden. Het zuiverst komt een talent als
dit tot uiting als de zogenaamde naïeve
inslag de boventoon voert en dat treft
dan in een schilderij als „Ijspret”, een
vijver met bont geklede kleine figuur
tjes tegen een achtergrond van ’n statig
landhuis. Het is zeer direct, spontaan en
onbekommerd geschilderd en toont juist
daarin de kracht van een man als Van
Deventer was.
Zo’n schilderij als hierboven omschre
ven tekent ook duidelijk de mens Van
Deventer, de man die John Eylders eens
En nu het werk. Hoe komt John van
Deventer daaruit over. Hij was een au
todidact, die het schilderen niet kon
laten en geleidelijk aan beroepskunste
naar was geworden en daarvoor de typi
sche vooroorlogse armoe over had. Die
armoe drukte hem in zijn werk blijk
baar in het geheel niet, in tegendeel, hij
was een levenskunstenaar met aandacht
voor de kleine dingen, om het even of
hij Amsterdam, Parijs of Antwerpen in
zijn doeken vereeuwigde.
Een baanbreker heeft hij kennelijk
niet willen zijn. De stijl waarin hij
werkte hing tussen het pointillisme en
Impressionisme in, toen dus allang voor-
DEN HAAG. Minister Engels van
CRM vindt het niet onredelijk de Dienst
Omroepbijdragen te steunen in de be
strijding van het zwart-kijken. Dit heeft
hij geantwoord op vragen van het libe
rale Tweede-Kamerlid Keja.
Deze beschouwde het schriftelijke ver
zoek van de minister aan het NOS-
bestuur om in TV-uitzendingen aandacht
te besteden aan de op handen zijnde
verhoging van het luister-en kijkgeld als
een uitnodiging tot „hersenspoeling”.
In de bewuste brief heeft de bewinds
man de NOS inderdaad verzocht om
medewerking aan de aktiviteiten van de
Dienst Omroepbijdragen, die met de in
ning van de luister- en kijkgelden is
belast. Dat is aldus de minister, „mede
in het belang van de goede betalers”.
aanraadde om een gastenboek samen te
stellen, waarin alle bekende bezoekers
hun spoor hebben achtergelaten. Ook
Van Deventer is erin terug te vinden,
helaas in een In Memoriam van zijn
vriend Gerard den Brabander, die in het
gastenboek het volgende gedicht schreef:
Levensgroot was hij, en altijd kind
als je bang werd, was hij vader.
Wie is mij na God en moeder nader
dan een vrind.
Nederland I
10.45
Nederland II
18.30
18.45
18.55
19.05
Nederland 2: Uitnodigend zegt de VA
RA na het journaal „Lach maar raak.”
Aan Marianne Delgorge, Donald Jones,
Corrie van Gorp en Jaap Stobbe is de
taak opgedragen de kijker in lachstem-
ming te brengen. Zo wordt er onder
meer gestoeid met het trimmen, de
VW, de toto-uitslagen en de televisie
zelf. Om zeven uur is de VARA al op de
buis met het programma Dagje ouder.
De samenstellers zijn nagegaan welke
consequenties er vast zitten aan een
huwelijk, dat mensen van ouder dan 65
jaar met elkaar aangaan. Behalve dit
onderwerp zien de kijkers ook nog be-
jaardengymnastiek en een recept van
Hugh Jans. Als we om negen uur de
tranen uit de ogen gewist hebben na
„Lach maar raak” om negen uur eist de
actualiteitenrubriek Achter het nieuws
de aandacht op. waarna Monty Pythons
vliegende circus een nieuwe dosis kolder
op het kijkers af stuurt
Vanaf tien uur regeert IKOR over het
tweede net. Binnen de 45 minuten die de
informatierubriek Kenmerk mag duren,
komt ook de actie Kom over de burg
aan de orde.
Derde gat
HILVERSUM De Henriëtte Roland
Holstprijs 1972 is toegekend aan de dich
ter Kees Winkler uit Amsterdam. Het
bestuur van de Henriëtte Roland Holst-
stichting kende de prijs toe op voor
dracht van een adviescommissie, die
werd gevormd door Hanny Michaelis,
Gerrit Kouwenaar en Tom van Deel. De
prijs wordt uitgereikt op 14 december in
het cultureel centrum „De Vaart” in
Hilversum.
Nederland I: Na de vertoning van
„Jules en Jim,” de hoofdfilm van vana
vond resteren hierna nog twee program
ma’s: Kijken naar kinderen, waarin stil
gestaan wordt bij onaangename gebeur
tenissen die kinderen kunnen overko
men. Tien minuten zijn tenslotte nog
weggelegd voor de rubriek D en Haag
vandaag.
De VARA verzorgt om vijf uur het
jeugdprogramma en dat betekent een
tekenfilmpje over een kangoeroe, een
ontdekkingstocht door het dierenrijk en
het zesde deel van de spannende serie
De kinderen van de zeekraaibaai.
Het uur tussen zeven en acht is ge
vuld met het Internationaal agrarisch
nieuws en Van gewest tot gewest, als
mede een filmpje over kinderpostzegels
van de Stichting Socutera. Vooraf aan
de speelfilm gaan een uitzending van
het G.P.V. in de politieke zendtijd en de
trekking in de Staatsloterij.
53. Karei Kleindienst staarde ver
rast naar Joris, die met de ring zijn
raam passeerde, op weg naar de
begane grond.
„Dus ddt is de ring waar Panda
het over had,” mompelde hij. „Ze
hebben hem dus gevonden.Het
vreemde is, dat ik die ring ergens
van herken. Ik heb hem vaker ge
zien - dat weet ik bijna zeker. Maar
bije manieren. Hij wilde blijkbaar niet
epateren met een of andere modernere
stijl, doch zichzelf zijn in bescheiden
heid. Dat ademt dan ook uit zijn werk,
dat vriendelijk is in lichte kleuren en
ook meestal vederlicht van toestel Het is
typisch „schilderachtig” gedaan, met
opoffering van de vorm aan de kleur
van een royaal palet. Het zijn meest
stadsgezichten, onder meer het Amster
damse bevrijdingsfeest in mei 1945: het
Leidseplein in feesttooi. Ook andere Am
sterdamse gezichten komen lichtvoetig
uit de verf.
Het is bekend, dat aan Galerie Eylders
het bekende café van die naam vooraf
ging. In 1940 ging het open. Een van de
vaste vrienden werd onmiddellijk John
van Deventer, die afkomstig uit Lei
den toch een typische „Leidsepleiner”
was geworden en die met de Amster
damse kunst meeleefde.
Als vele anderen wilde John van De
venter niet in de kultuurkamer. Toch
zocht hij een podium voor het werk van
hem en zijn geestverwanten, die zo vaak
te vinden waren in het café, dat „Voor
de weermacht verboden” als een soort
eretitel aan de gevel voerde. De wanden
van het café waren met stadsgezichten
beschilderd en John van Deventer kreeg
van John Eylders gedaan, dat die er de
witkwast over liet halen.
De blanke wanden zijn vanaf 1941 de
expositie-gelegenheid geweest voor hon
derden jonge schilders, in het bijzonder
de kultuurkamer-weigeraars. En uit dat
alles is dan tenslotte Galerie Eylders in
Zandvoort ontstaan. Is het wonder, dat
er nu zo’n tentoonstelling is, die aan
stonds bij de opening werd bezocht door
een groot aantal „oude getrouwen”, die
zich bij die schilderijen verdiepten in
typische Leidseplein-herinneringen,
daarin voorafgegaan door Hans Redeker.
Die heeft dat alles meegemaakt en sprak
er uitvoerig over, terwijl de TV-camera
op hem gericht was. In het NOS-kunst-
portret aanstaande zondagavond gewijd
aan John Eylders en John van Deventer
ii dat allemaal te zien.
Onze filmmedewerker tekent bij de
film van vanavond aan: „Jules et Jim”,
om 20.35 op Nederland, behoort tot de
meest charmerende en luchthartige
films van Francois Truffaut, een van de
leidinggevende figuren uit de „Nouvelle
Vague” Truffaut beschikt over een be
scheiden talent, waarmee niet de grootte
van talent bedoeld is, maar wel de
terughoudendheid, het weinig spectacu
laire van zijn films. Hij dingt niet na
drukkelijk naar de gunst van het pu
bliek, maar hij heeft wel de behoefte
het te amuseren en bezig te houden door
een levendige verteltrant en een snel
wisselende beeldenstroom.
„Jules et Jim” was zijn derde film (na
zijn debuut in ’59 met „Les 400 coups”
en zijn daarop volgend misdaadverhaal
„Tirez sur le pianiste”) en misschien wel
de meest lyrische uit zijn werk dat nu
een tiental films omvat. Lyrisch en wee
moedig, want de film grijpt terug naar
de gelukkige jaren van voor de Eerste
Wereldoorlog, jaren van onschuld toen
men Kon geloven in een universele Eu
ropese cultuur, zoals de twee vrienden
Jules en Jim (Oskar Werner en Henri
Serre), de een Duitser, de ander Frans
man, maar verenigd in vriendschap en
samen genieten van het internationale
kunstenaarsleven van Parijs anno 1912.
Zij hebben hun avontuurtjes, wisselen
ideeën uit en profiteren van het geeste
lijk klimaat en de lichtzinnige sfeer,
zoals toen alleen de „ville lumière” be
zat.
Zelfs als er een vouw in hun leven
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.08 (S) Preludium (gr.). 7.30
Nws. 7.41 Hier en nu. 7.55 Aangestipt.
8.00 Te Deum Laudamus. 8.24 Op de
man af. 8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de
vrouw. 8.45 (S) Koor- en orkestmuz.
10.00 Schoolradio. 10.20 Idem. 10.30 Nws
10.33 (S) Podium voor de vrouw. 11.05
(S) Voor zieken. 11.40 Vrouw en maat
schappij (VI): poëzieprogr. 11.55 Meded.
12.00 Zingen met Cecilia: volksmuz.
12.15 (S) Orimoaradio: Kinderkoor en
Promenade-orkest. 12.26 Meded. t.b.v
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41 Hier
en nu. 12.50 Pauzedienst. 13.10 (S) Koor
zang. 13.20 (S) Licht orkest. 13.45 Na de
maanreizen wat nu? (doe.). 14.05
Schoolradio. 14.25 (S) Klass, kamermuz.
15.15 De Bijbel maakt nieuwgierig. 15.30
Nws. 15.33 (S) Studio 6. 16.30 Hier en
nu. 16.32 (S) Regio-Rechtstreeks (I). 17.25
Kom over de Brug-journ. 17.30 Nws.
17.32 Hier en nu. 18.00 (S) Muz. in vrije
komt (Jeanne Moreau) op wie beiden
verliefd worden, verandert er niets aan
hun kameraadschap. De oorlog brengt
een scheiding van vier jaar, maar dan
gaat Jim tijdens een reisje langs de Rijn
zijn vroegere vriend opzoeken die inmid
dels met deze Cahérine getrouwd is, bij
wie hij een kind heeft. Men probeert de
ambiance van destijds terug te roepen,
er ontstaat een „ménage a trois”, maar
wat vroeger kon, lukt nu niet meer. Een
privé-moraal past niet meer in een
wereld die haar eigen wetten stelt. De
speelse liefdeskomedie eindigt tragisch,
of zo men wil passend in de opvattingen
van mensen die een persoonlijk leven
willen leiden. Alles bij elkaar een ver
rukkelijke, originele film vol poëzie en
onverwachte wendingen. En vol heim
wee naar een verloren paradijs.
CHARLES BOOST
De expositie wordt aangevuld met
Elastiekjes van Martin Klaaszen, die hij
samenstelt uit schroot door middel van
het lasapparaat. Zoiets tekent vorm en
inhoud. Schroot is schamel, de huid
ervan ruw, laswerk bevestigt dat karak
ter eens te meer. Het zijn allemaal
ridders van de droevige figuur, die zo
doende uit de handen van Klaaszen
komen. De titels onderstrepen dat nog
eens: „Nachtmerrie”, „Executie”, „Ge
hangenen”, „Lucifer”.
Van werkelijk drama is echter niets te
bespeuren. Klaaszen laat, zoals men dat
noemt, het materiaal het werk doen. Als
hij daaraan nog een bijdrage kon leve
ren in de zin van meer besef van vorm
en ruimtewerking, dan had dit werk
méér dan schroot kunnen worden. Het
mag helaas niet Zo zijn.
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym-
nast. 7.20 (S) Dag met een gaatje. 8.00
Nws. 8.11 Radiojourn. 8.50 Morgenwij
ding. 9.00 Toppers van toen. 9.35 Water
standen. 9.40 Schoolradio. 10.00 (S) Voor
de kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen.
11.00 Nws. 11.03 Radiojourn. 11.30 (S)
Rondom twaalf 11.55 Beursber. 12.30
Zelfstandig zijn en blijven. 12.35 (S)
Wekelijkse sportrevue. 13.00 Nws. 13.11
Radiojourn. 13.21 (S) Jeugdkoor. 15.00 (S)
Voor zieken. 16.00 Nws. 16.03 Radiojourn-
16.05 (S) Aspecten: kunst. 17.00 (S) Mo
biel. 17.55 Meded. 18.00 Nws. 18.11 Radio
journ. 18.20 Uitz. PvdA. IKOR: 18.30
Kleur. NCRV: 19.00 Bij de tijd. 19.20 De
kerk vandaag. 19.30 Beter samen. 19.55
Kunst- en vliegwerk. 20.00 (S) Gewijde
muz. 20.39 (S) De laars op de nek (dl.
10). 21.00 (S) Regio-rechtstreeks (II).
22.20 Avondoverdenking. 22.30 Nws. 22.40
Hier en nu. 22.50 Wereldpanorama. 23.00
Radio VU-magazine. 23.20 (S) Metopole
Orkest. 23.55 Nws.
tijd. 18.30 Nws. 18.41 Leger des Heils-
muz. 18.55 Boekbespreking. AVRO: 19.00
(S) O: jongeren. 19.30 Trefpunt. NOS:
19.50 Den Haag vandaag. AVRO: 20.00
Nws. 20.05 Radiojourn. 20.10 (S) Residen
tie Orkest. 21.55 (S) Gitaarrecital. 22.15
(S) Synthese. 22.55 (S) Dichter bij de
muziek: nw'. liedjes. 23.20 (S) Essay.
23.50 Radiojourn 23.55 Nws.
HILVERSUM III
TROS: 7.00 Nws. 7.02 Hugo van Gel-
deren Show. 8.00 Nws. KRO: 9.00 Nws.
9.03 Discjokeyshow. 10.00 en 11.00 Nws.
12.00 Nws. 12.03 Van twaalf tot twee.
13.00 Nws. 13.03 Raden maar 14.00
Nws. 14.03 Discjockeyshow. 15.00 Nws.
NOS- 16.00 Nws. 16.03 Daverende dertig.
17.00 Nws. 18.00 Nws. 18.02 Joost de
Draayer Show. TROS: 19.00 Nws. 19.02
U spreekt met Piet. 2000 Nws. 20.02
Poster. 21.00 Nws 21.02 Anollo XXI (12).
21.30 Kabaretteketet. 22.00 Nws. 22.02
Hugo van Gelderen Show 22.55 Meded.
23.00 Nws. 23.02 T. ..S.T.TROS-
Sport-Tijd: sport en muz. 24.00 Nws.
0.02 Aktua. 0.12 Jazz-Sir. 0.55 Nws.
BRUSSEL
15.00 Nws. 15.03 Liedjes. 16.00 Nws.,
beursber. 16.10 Promenadeconcert. 17.00
Nws. 17.10 Voor oudere luisteraars. 17.55
Weegschaal. 18.00 Nws. 18.05 Voor solda
ten. 18.28 Paardesportber. 18.30 Wegwijs
wezen. 18.45 Sportmagazine. 18.55 Taal-
wenken. 18.57 Muz. 19.00 Nws. en actua
liteiten. 19.30 Lichte muz. 19.45 Pol.
tribune. 19.55 Intermezzo. 20.00 Onerette-
parels. 22.00 Nws., De Zeven Kunsten.
22.15 Jazz. 23.00 Nws. 23.10 Klass, muz.
23.40 Nws.
van
wit
H34-7
©PIB.
CIHMM,
UÓz
~IL\A,VERTEL ME
EENS.TOEN IKGtGTEREN
DIE AANVAL KREES...HEB
IK TOEN IETS GEZEGD?
±IETS8'JZONDER5?
©PU
VOATHEB
IK GEZEGD?
TUA.U WILDE ERS
DRINGEND IETS AAN
.ARMANZEGGEN J