STACARAVAN KRIJGT MEER EN
Kiezen tussen caravan
en vouwkampeerwagen
MEER BUNGALOW ALLURE
Wat kost nu zo'n caravan?
s
TOERCARAVANS WORDEN
STEEDS COMFORTABELER
ABC voor
kopers
11
N
I
i
I
Kleine verbeteringen in
allerlei onderdelen
e
mi
14
15
JVOENSDAG 13 DECEMBER
1972
V-
SO3
sn
er
AMSTERDAM DE ONTWIK
KELING van de sta-caravan gaat
in de richting van moderne, archi
tectonisch verantwoorde interieurs,
waarbij de ontwerpers zich hebben
losgemaakt van de conceptie van de
immobiele toerwagen. In feite wordt
het verschil met de toercaravan
groter en met de bungalow kleiner.
de
>r-
o-
EL
nn
;a
VEEL, MAAR WEINIG specta
culair nieuws biedt de Caravari-
RAI op het gebied van onderdelen
en accessoires. Zij bevinden zich in
hoofdzaak op het gebied van de
verwarming, de verlichting, de toi
letten en de spiegels.
-
11
CARAVAN
WANNEER
DE
eg-
ng
GEMIDDELD GEBRUIKEN de Neder-
Twee modellen voortenten van Deens
fabrikaat, resp. 2.50 en 2.90 diep.
in
in
id
ten
ijk
■an
te
ijn
en
Riante bungalow-caravan type 1100 de
luxe. Voor het grotere gezin een ideale
bungalow-caravan in western-red-cedar.
Acht slaapplaatsen, salon, keuken, drie
aparte slaapkamers en een douche met
toilet en vaste wastafel. Prijs f 17.950.
vaker
vormt
De
239
>st-
tal,
>en
ind
A-
D-
Tot nu toe was er statistisch over de
kosten en het gemiddelde gebruik van
de caravan weinig bekend. Daarom heeft
de RAI in samenwerking met de Neder
landse Stichting van Statistiek een on
derzoek ingesteld naar het caravanbezit
en het gebruik daarvan in Nederland.
De ANWB heeft een aantal berekenin
gen van de jaarlijkse kosten gemaakt.
De grote toercaravans kunnen nu bij
na alle worden gebouwd met dubbele,
openslaande deuren, zoals onder meer te
zien is bij de Tabbert Baronessereeks
(stand 112). Interieurverfijningen zijn
bijvoorbeeld te zien in de Eifelland-
Meeth 500 (nieuw op de RAI), waarbij
het keukenmeubel dwars in het midden
is geplaatst en het interieur door middel
van een schuifdeur in een woon- en
slaapgedeelte wordt verdeeld. De (Engel
se) Europa 390 heeft twee deuren in de
zijwand en een vierpersoonszit met losse
tafel in het midden. De RAI hoopt dat
deze toercaravan tijdig zal arriveren.
Voor veilig caravannen is de opleg-
druk doorslaggevend. Te veel doet de
auto door de veren slaan, te weinig
maakt de aanhang aan het slingeren. Er
is nu een balanceur voor, die precies
aangeeft hoeveel oplegdruk u produ
ceert.
Fokker-VFW maakt niet alleen vlieg
tuigen, ook caravans, hier duidelijk in
kunnen torsen.
De toercaravans worden groter en er
worden steeds meer verfijningen inge
bouwd, verfijningen die de toercaravan
in toenemende mate geschikt maken als
mobiel weekendhuis. Van opzienbarende
nouveautés is dit jaar dan ook nauwe
lijks sprake. Ook niet zo verwonderlijk
als men bedenkt dat de caravanbouw
het experimentele zo men wil het
ambachtelijke stadium achter de rug
heeft en een op eigen wielen rijdende
bedrijfstak is geworden.
schaft. Het transport van een sta-cara
van blijft een knelpunt en moet daar
door worden overgelaten aan de dealer
of de importeur van de caravan of aan
een goed bekendstaand transportbedrijf.
Men moet rekenen op 80-100 cent per
km en zich ervan overtuigen dat het
transport dan ook verzekerd is.
kost en dat men die in tien jaar af
schrijft-
De duurste caravan van de hele RAI,
een in Canadese stijl gebouwde mobiele
bungalow met een vloeroppervlakte van
85 vierkante meter en bestaande uit een
salon, terras, keuken, hal, twee slaapka
mers en badkamer. De bungalow heeft
centrale verwarming en frisse-luchtrege-
ling. Kosten: f 125.000.
Bij deze grote caravans moet er re
kening mee worden gehouden dat een ge
wicht van plusminus 1500 kg slechts
door enkele personenauto’s op verant
woorde wijze kan worden getrokken en
dat ook volgens de weitelijke voor
schriften slechts enkele automobielen
hiervoor in aanmerking komen.
In nagenoeg alle gevallen moet men
zich beperkingen opleggen wanneer met
een aanhangwagen wordt gereden. Bij
auto’s met kleine motoren speelt de
luchtweerstand van een caravan een be
langrijke rol, waardoor veelvuldig in de
lagere versnellingen zal moeten worden
gereden, zodat de dagafstanden wellicht
Vooral bij Engelse caravans valt een
toeneming van gekleurde buitenwanden
te constateren. Zachtgroen en crème zijn
de meest gebruikte kleuren, doch ook
donkere kleurvlakken komen voor, al
blijven zij beperkt tot delen van de
wand. De door landschapbeschermer»
aangevoerde bezwaren tegen witte cara
vans zijn waarschijnlijk aan deze ont
wikkeling niet vreemd.
NIET VELEN van de 225.000 Neder
landers die een caravan hebben gekocht
zullen zich precies hebben afgevraagd
hoeveel praktisch nut dit rijdende huisje
voor hen zal hebben en wat dat alle
maal gaat kosten. Met verklaarbaar en
zonnig optimisme hebben zij hun tweede
woning in miniatuur aangeschaft en
daarbij nogal zorgeloos geluisterd naar
de becijferingen van de verkoper. Later
zullen zij hebben gemerkt dat de cara
van een luxe artikel is dat meer kost
dan velen hebben gedacht.
niet zo groot zullen zijn als wanneeer
met een vouwwagen wordt gereisd.
Hiertegenover staat dat een caravan, zo
wel voor de koffie onderweg als op een
standplaats voor de nacht, direct voor
gebruik gereed is. Een keertje
overnachten op een lange reis
dan ook geen probleem.
wordt
aangeschaft voor toeristische doeleinden,
dan wordt d e grootte en het gewicht
hiervan bepaald door de hiervoor be
schikbare auto. Als grove richtlijn kan
hiervoor worden aangehouden dat het
ledig gewicht van de caravan bij voor
keur niet hoger moet liggen dan onge
veer 60 percent van het ledig gewicht
van de trekwagen. Bij rustig rijden en
neerzetten op een vaste standplaats kan
een iets ruimer gewicht worden aange
houden.
De gewenste afwerking en het com
fort zijn een kwestie van prijs en per
soonlijke smaak. Wanneer reeds bij
voorbaat vaststaat dat de caravan ook
voor wintersportdoeleinden zal worden
gebruikt, is het verstandig om hiermede
reeds bij de aankoop rekening te hou
den. Het is weliswaar mogelijk om na
derhand voorzieningen te treffen en bij
voorbeeld vloerisolatie aan te brengen,
maar vooral dit laatste zal over het
algemeen niet die waarde hebben als bij
een caravan die van huis uit hierop is
geconstrueerd.
beeld gebracht met een caravan die het
gewicht van een helikopter blijkt te
Naast de strakke rechtlijnigheid en
het overwegend gebruik van witte of
lichtgekleurde vlakken bij de moderne
caravan is er een niet onbelangrijk aan
bod in romantisch aandoende houten
sta-caravans waarbij de voor sommigen
wat kille, functionale zakelijkheid ver
vangen is door de romantiek van het
Oudhollandse binnenhuis, compleet met
betegelde schouw en roodgeblokte gor
dijnen voor betrekkelijk kleine ramen.
Een overigens wel begrijpelijke reactie
op het monotone van vele moderne,
betonnen flatgebouwen.
DE KOSTBAARSTE sta-caravan van
de tentoonstelling is waarschijnlijk de
Riant Gigant type 1200, uitgevoerd in
Candese bouwstijl met driedubbele dak
bedekking, dubbele wanden, dubbele ra
men en dubbele vloer. Deze zeer luxu
euze caravan kost compleet ingericht
125.000 en is te zien op stand 110.
Wanneer het in de bedoeling ligt dat
met de caravan in het geheel niet zal
worden gereden, is het zaak om de
aanschaf van een sta-caravan te over
wegen. Omdat in dit geval de auto,
evenals het onderstel van de caravan,
geen rol speelt kan voor minder geld
meer ruimte en comfort worden aange-
IN DE ASTRAL RANGER (stand 70)
bevindt zich een uitschuifbare toilet
ruimte, terwijl aan de voorzijde een
bovenbed op zodanige hoogte is aange
bracht, dat er onder voldoende zitruimte
overblijft. Het bovenbed is met een lad
der bereikbaar. De slaapruimte wordt
door een gordijn afgescheiden van de
rest van het interieur. De meest voorko
mende interieurindeling blijft het twee-
tafelmodel met middenkeuken, waarbij
door middel van een vouwwand of een
gordijn separatie in twee vertrekken
mogelijk is.
Hoewel klassiek van vorm, is de Stem-caravan toch altijd een zeer gevraagde aanhanger. Nu ook als wintersportcaravan ge
heel up-to-date met dubbele ramen, een gaskachel, een koelkast van 75 liter standaard en extra isolatie. Prijs vanaf f 6.745.
DAN KAN DE VOLGENDE tabel
worden opgesteld, die niet alle kosten
vermeldt: Afschrijving 500., verzeke
ring circa f 100., stalling circa f 200.,
extra kosten aan de auto, trekhaak,
spiegels etcetera, per jaar omgeslagen
circa 100., onderhoud 150, extra rij-
kosten, meer benzine etcetera, bij 2500
kilometer 50., standplaats op kampeer
terreinen gedurende 45 dagen binnen- en
buitenland 450. Alles bij elkaar geteld
komen wij dan uit op 1675.
Dit bedrag wordt door velen niet als
zodanig in hun portemonnaie gevoeld,
omdat het merendeel van de tourcara
vans contant wordt betaald en daarom
geen rekening wordt gehouden met <e
afschrijving en evenmin de extra rijkos-
ten worden geteld. Maar toch kost het
mobiele tweede huisje een maandelijkse
„huur” van ongeveer 140 tot 150 gulden,
ofwel 35 tot 40 gulden per gebruiksdag.
landse bezitters hun caravan 45 dagen
per jaar. De vouwcaravan wordt het
minst gebruikt, circa 25 dagen; de tour
caravan wordt gemiddeld 45 dagen be
woond en de stacaravan 60 dagen. Het
opvouwbare vehikel wordt alleen maar
voor de vakanties uit de stalling ge
haald. De tourcaravan wordt veelvuldig
op een vaste standplaats neergezet en in
feite staan er in de zogenaamde zomer-
dorpen meer tour- dan stacaravans. Bij
na 20 percent van de eigenaren laten hun
mobiele huis tijdens de vakanties in de
zomerdorpen staan en nemen het niet
mee op vakantie. Dat beïnvloedt het
aantal kilometers dat gemiddeld per jaar
met caravans wordt afgelegd en dat
neerkomt op circa 2500 kilometer per
gezin.
De toeristenbonden hebben uitgere
kend dat men voor de 45 dagen gebruik
per jaar van de tourcaravan moet reke
nen op tenminste 1600 gulden aan kos
ten. Daarbij is uitgegaan van een cara
van die ongeveer 5000 gulden heeft ge-
SsSU* s«. -
Op het gebied van de verwarming
moet de Marco-gaskachel worden ge
noemd (stand 1), die het voordeel heeft
van zeer gemakkelijke montage omdat
zowel aan- als afvoer van lucht en ver
brandingsgassen onder de wagen plaat-s
vindt, waardoor perforatie van het dak,
om de schoorsteen doorheen te steken,
niet meer nodig is. Voorwaarde is wel
dat de ruimte onder de wagen niet door
een sneeuwval of een luifeltent zodanig
wordt afgeschermd dat de ventilatie in
gevaar komt en verbrandingsgassen via
vloeropeningen, ramen of ventilatieroos-
ters in het caravaninterieur terecht zou
den kunnen komen. Er bestaan overi
gens toestellen welke door middel van
geluidssignalen waarschuwen zodra zich
gas of rook in het caravaninterieur op
hoopt.
Centrale verwarmingssystemen met
warme lucht of warm water als circule
rende substantie zijn in ruime mate
aanwezig. Ook hieronder bevinden zich
nieuwe en verbeterde uitvoeringen.
W
J
HET PRIJSNIVEAU van de goed
koopste caravans met vaste opbouw ligt
niet boven dat van een goede vouwkam-
peerwagen. In deze gevallen betreft het
eenvoudige kleine caravans, die minder
leefruimte bieden, doch wel meer be
schutting tegen koude en andere weers
invloeden. Het aanbod van toercaravans
varieert van de meest eenvoudige kleine
caravan van omstreeks 3000, tot zeer
luxe voertuigen met een opbouwlengte
van 7 meter en een catalogusprijs tot
25.000.
DE RAI HEEFT EEN BOEKJE uitge
geven waarin de aspirant-koper zich kan
oriënteren over allerlei aspecten van het
caravannen. Hoewel men moeilijk kan
verwachten dat de caravan-afdeling van
de RAI zal proberen iemand een cara
van uit het hoofd te praten, staan de
feiten redelijk op een rijtje.
Er worden vragen beantwoord zoals
welk type het best bij ieders individuele
wensen, omstandigheden en budget past,
welke technische eisen men moet stellen
aan de caravan en de auto, met welke
technische voorschriften men te maken
krijgt. Voorts bevat het een aantal adres
sen voor caravaninformatie in binnen-
en buitenland alsmede een opgave van
het trekvermogen van de verschillende
typen personenauto’s. Het boekje is ver
krijgbaar door storting van 3,50 op
postgiro 16.21.20 ten name van SRC-
Amsterdam, onder vermelding „ABC”.
Het kan ook op de RAI zelf worden
gekocht.
DOORDAT STEEDS MEER chassis-
en carrosseriedelen van een duurzaam
beschermende laag worden voorzien, is
het onderhoud belangrijk vergemakke
lijkt. Dit geldt zowel voor de gemoffelde
buitenwand van de meeste caravans als
voor de geanodiseerde raam- en sierlijs
ten, de roestvrijstalen aanrechtcombina-
tie en het verzinkte of anderszins be
schermde chassis. De nieuwste ontwik
keling is de door epoxyharsen voor
vocht en pekel ongevoelig geworden dis
sel.
De ook in kleuren leverbare harsen
vormen een emailachtige, harde huid,
welke een afdoende bescherming biedt
tegen weersinvloeden en bovendien het
aanzien van de wagen verhoogt. Bij
Engelse toerwagens is de dissel dikwijls
afgedekt door een plastic of metalen
disselplaat
Het toenemend gebruik van kunststof
in het interieur vermindert eveneens hét
onderhoud Ook zijn afgeronde vormen
met kunststof gemakkelijker en minder
kostenverhogend te verwezenlijken.
Toercaravans met houten betimmering
treft men voornamelijk in de hoogge
prijsde wagens aan, hoewel ook in deze
categorie het gebruik van PVC en
kunststofplaten met houtdessin toe
neemt.
OOK IN VERLICHTINGS ARMATU
REN wordt de keuze steeds groter. Niet
alleen in de verkrijgbare kappen maar
ook met betrekking tot de lichtbron,
waarbij gas en elektriciteit de voornaam
ste energiebronnen zijn. Wegwerpgaspa-
tronen vinden steeds meer toepassing,
terwijl ook gasontladingslampen wegens
hun groot lichtgevend vermogen bij ge
ring stroomverbruik favoriet zijn.
Bij chemische toiletten is het aanbod
sterk gestegen, waarbij een opvallend
aantal toiletten met waterspoeling ter
beschikking is gekomen. Daar de gevul
de containers vrij zwaar zijn kwamen
toilettransportwagentjes op de markt.
Er is een grote verscheidenheid in
autozijspiegels, bij het rijden met een
caravan noodzakelijk om langs de zij
wanden van de caravan het achteropko
mend verkeer in het oog te kunnen
houden. Voor een goed zicht moeten zij
trillingsvrij zijn en liefst zonder het
boren van boutgaten in de carrosserie
kunnen worden aangebracht. Ook in de
ze sector zijn noviteiten zoals de Ameri
kaanse Tekonsha-Spiegel, welke zonder
bouten tussen motorkap en de wieluit-
sparing van het spatbord wordt vastge
klemd en op stand 37 wordt getoond.
OOK IS ER de Rear-Scope (stand 39),
een uit prisma’s opgebouwde ronde
schijf die aan de binnenzijde van het
caravanachterraam wordt aangebracht
en vanuit de auto via de binnenspiegel
een op een groothoeklens gelijkende
werking heeft waardoor het achteruit
zicht wordt verruimd. Het beeld is
echter vrij klein, terwijl schone, droge
ramen een voorwaarde zijn voor de
goede werking.
a