Auto blijft
rode
na
broedermoord in city
Prisma
Hypotheekrente
stijgt flink
Ziekenauto’s
moeten altijd
bereikbaar zijn
“E KU VPE1
Davitamon 10.
Het meest gebruikt.
ingoud!
o
Hl
r
IPI
Samkalden
Coup contra
POES
STIJLVOLLE
KOSTUUMS
PvdA-plan
L
donderdag
IN NEDERLAND PERIODE VAN POLITIEKE INSTABILITEIT
de mist in
F. J. Driessen bv
OLIEPRIJZEN GAAN
WEER OMHOOG
hbia>att fatten
VIEUXM
DF
verantwoord is.
Dagelijks
een simpel pilletje
Davitamon io
is ruim
voldoende.
De gure winter geeft
ons niet altijd de kans
verstandig te eten. Vers
fruit en verse groenten
zijn soms schaars en duur.
Daardoor komen
kinderen en grote mensen
weleens tekort.
Ze krijgen met
altijd de vitamines
die nodig zijn om
tegen de winter
te kunnen vechten.
Daarom zijn er
multi vitamines.
Vitamines die de
weerstand op peil
kunnen houden, een lange
winter lang.
Davitamon io bevat
io vitamines. Precies
die io vitamines die in
de winter noodzakelijk
zijn. En precies
in de hoeveelheid
I en de verhouding die
gSji
19
1 4
DECEMBER
1972
I
1INISTER AKKOORD
rt
FL 25.000 -
Noem duMelijk
het merk DE KUVPER
wanneer u drank bestelt
Voor enkele centen méér
per glas geniet U van de
allerbeste Hollandse Cognac.
DE KUYPER VIEUX
met de originele, uit Frank
rijk geïmporteerde Brandy.
■B
Wat voor drs. Pitt Treuman, de kroonprins van de verlinkste Partij
van de Arbeid-fractie in de Amsterdamse gemeenteraad, een triom
fantelijk debutantenbal moest worden, draaide uit op een roemloze
afgang. Zijn door de nodige concessies al danig ondermijnde voor
stel om de Amsterdamse binnenstad tijdens de ochtendspits per
1 augustus voor het autoverkeer af te sluiten werd weggestemd. De
grote zondebok: coalitiepartner CPN, die met deze handelwijze op
nieuw speculaties losmaakte, dat het in het dagelijks stadsbestuur
binnenkort wel eens buigen of barsten zou kunnen worden.
Sociale groeperingen
ONDER REDACTIE VAN ROLF STALLING^
Geen kans op vierde republiek
(Van onze politiek wetenschappelijke medewerker)
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
(Van onze redactie economie)
ADVERTENTIE
DEN
ADVERTENTIE
Gen. Cronjéstr. la-lb, tel. 253334
kleermakers sinds 1830
U kunt kostuums kiezen van 149.00
tot 348.00 winterjassen en carcoats
van 78,00 tot 325,00
Suède jassen v.a. 239.00
Regenjassen van 79.00 tot 178.00
Sportkolberts van 79,00 tot 129,00
Pantalons van 29.90 tot 69.00.
en
de toekomst in politiek Nederland?
In elke prijsklasse vindt U bij ons
een kostuum, waar wij als kleer
maker achter staan. Onze kleer-
makersservice krijgt U op de koop
toe.
Uiteindelijk is de Vierde parle
mentaire Republiek in Frankrijk ten
onder gegaan om in 1958 plaats te ma
ken voor het rijkelijk onparlementaire
bestel onder Charles de Gaulle. Wat
degenen bedoelen, die onze situatie met
die van het Frankrijk van vóór 1958
vergelijken, is duidelijk: als we zo door
gaan, is het over niet al te lange tijd
met de parlementaire democratie afgelo
pen.
De krijgsmacht is steeds een haard
geweest van anti-demoeratische gezind
heid, wat trouwens ook geldt voor de
politie. Daarbij was het leger nooit wars
van politiek activisme en kon het slecht
tegen de vèrleiding van de staatsgreep.
Wie een en ander stelt tegenover wat
er nu in Nederland gebeurt, kan haast
niet anders dan concluderen, dat we hier
te maken hebben met twee fenomenen
Alleen een permanente onzekerheid en
duurzame onwil tot dialoog en samen
werking kan ook het Nederlandse sy
steem ondermanen. Zover is het, als de
tekenen niet heel sterk bedriegen, nog
lang niet. Wel staat vast, dat juist in
dez eperiode een sterk en door grote
groepen gesteund politiek centrum
met name een stabiele regering een
buitengewoon belangrijke factor zou zijn
om zonder grote schade deze periode
van overgang in politiek en sociaal op
zicht te boven te komen.
Men kan de intenties van de informa
teur pretentieus vinden, ze verdienen in
ieder geval respect.
Juweliers sinds 1776
Barteljorisstraat 1
Telefoon 32 03 00
Haarlem
Tot eind december 1972
DE KUVPER PRIJSVRAAG
AAN PRIJZEN
ALLE DE KUYPER-ARTIKELEN
zijn voorzien van een zegeltje.
Uw slijter verstrekt U graag zonder
enige verplichting de kanskaarljen)
die U nodig hebt.
Prisma herenhorloge in goud
Fraai model. Metsneldatum-
wissellng en automatische yw
opwinding.
14 karaat gouden herenhorloges
verkrijgbaar v.a. 245,-
De kerk tenslotte heeft pas na 1945 haar
openlijke vijandigheid ten opzichte van
de democratie opgegeven. Voordien liet
zij niets na om het systeem te ondermij
nen. Geen wonder dat termen als repu
bliek. democratie en anti-clericallsme
ongeveer synoniem werden.
Voor ingewijden stond het aan het begin van de avond al vast, dat de commu
nisten uit de boot zouden vallen. De getrucre parlementariër Van het Schip
wachtte met deze rode broedermoord evenwel tot het laatste moment. Zijn
amendement op de inmiddels door D’66’er Wessels gecorrigeerde PvdA-motie
betekende namelijk, dat hij het initiatief helemaal overnam en met de kaal
geplukte kip kon pronken. Hoewel het maar een stem scheelde of ook dat feest
was niet doorgegaan. Wat wilde de CPN? Dat er eerst een onderzoek wordt
ingesteld naar de vraag of het wel wenselijk en mogelijk is het door uitlaat
gassen stikkende hart van de stad van ’s ochtends zeven tot tien uur voor de
vrolijk naar hun werk toerende forensen (circa 20.000) door een politiemachtje
af te sluiten. Dat onderzoek moet voor het zomerreces klaar zijn en dan kan de
raad zich alsnog in alle rust uitspreken of een afsluiting als proef op de som
van duizend-en_één half of helemaal mislukte verkeersplannen aanvaardbaar
is. Of niet, natuurlijk. Als men afgaat op al die duistere machten in het hoofd
stedelijke politieke (toneel)spel, is men licht geneigd te geloven dat het wel
weer zo’n vaart niet zal lopen.
van instabiliteit, die bijna niets met
elkaar hebben te maken. Uitlatingen als
de hierboven geciteerde kan men nau
welijks anders kenschetsen dan als „pa
nd ekzaaierij”.
DE Perzische kater „Bi color
Spencer von Assinda" spint behaag
lijk op de arm van zijn meesteres
Elke Deutschmann uit Essen na het
behalen van het internationaal
kampioenschap op de tentoonstel
ling .Fslikat” in de RAI.
AMSTERDAM. Opnieuw trekt de
hypotheekrente aan. Wie een huis wil
kopen, moet tot 75% van de taxatie- of
executiewaarde nu 8,5% bij de hypo
theekbanken betalen. Een maand geleden
was het nog 8%, half november 8W en
dezer dagen is er weer bijgekomen.
Wil men een tophypotheek (90%) zonder
gemeentegarantie, dan komt er in het
algemeen nog eens een kwart percent
bij (8%%) Handelsbanken die hypothe
ken verstrekken vragen daar nu (bij
75 «/o 8 */o voor. Een enekele verzeke
ringsmaatschappij of spaarbank ligt daar
nog onder. Men doet er goed aan het
hele pakket van condities in de offerte®
te vergelijken. Verder moet men er
rekening mee houden dat het dekken
van overlijdensrislco niet in dit pakket
zit en de lasten dus nog verzwaart.
Elk regime diende voortdurend be
dacht te zijn op een mogelijke greep
naar de macht en niet voor niets: het
lande kende -14 revoltes, onder andere
leidend tot twee keizerrijken, twee ko
ninkrijken en vijf republikeinse stelsels.
Dit alles binnen een tijdsbestek van
ruim anderhalve eeuw. Nederland heeft
in heel die periode niet één belangrijke
staatsgreep gehad.
Daar komt nog bij, dat Frankrijk®
belangrijkste sociale groeperingen, voor
al in parlementaire perioden, nooit sta
biliserend hebben gewerkt, wat ze elders
doargaans juist wel deden. Het bestuurs
apparaat is altijd dermate gecentrali
seerd geweest, dat men in het hele land
voor de meest futiele besluiten de toe
stemming van Parijs nodig had.. Op zijn
best leidde dat tot grote irritatie, maar
vaker werkte het besluiteloosheid en
corruptie in de hand.
ROTTERDAM Met ingang van
vandaag worden de maximum verkoop
prijzen van gasolie, dunne stookolie,
huisbrandolie een en twee en auto-gaso-
lie verhoogd met 60 cent per 100 liter.
De oliemaatschappijen hebben deze prijs
in gezamenlijk overleg en met het Mi
nisterie van Economische Zaken vastge
legd.
Doe,,
verstandig.
DEN HAAG Tenzjj de kabinetsformateur, Ruppert, toch nog kans
ziet om KVP en PvdA tot elkaar te brengen, zullen kabinetten van korte
levensduur voorlopig in Nederland een „normaal” verschijnsel worden.
Politieke instabiliteit zal dan wel voor een aantal jaren ons lot zijn. Van
daar waarschijnlijk de uitlating die men op en na 29 november nogal eens
kon beluisteren: „We krijgen hier toestanden als tijdens de Vierde Repu
bliek in Frankrijk”.
DE MEESTE woordvoerders waren van deze concessie allerminst onderste
boven. Heerma (AR): „Het is het paard achter de wagen spannen”, terwijl de
communist Klerks cryptisch opmerkte dat het toch aardig van de PvdA was de
bezwaren van de anderen serieus te nemen. Nadat de heer Mosterd van de Be
jaarden Partij zich nog eens verwonderd had afgevraagd, waarom men toch
maar niks voelt voor zijn idee van een luchtbrug, barstte de liberaal Pais in
alle hevigheid los.
Al dat gegoochel met moties toonde volgens hem heel duidelijk aan, dat de
PvdA er beter aan had gedaan de zaak eerst beter te besturen alvorens van de
city een ghetto te willen maken. En dat terwijl de werkloosheid er als een be
smettelijke ziekte rondwaart getuige het feit, dat het aantal werklozen volgens
verwachting van 10.000 naar 14.000 zal oplopen. Is dat nu het juiste klimaat om
zo’n belangrijk experiment er effetjes hap-snap doorheen te jagen?
De kanonnade was voor Pitt Treuman het sein om zijn oorspronkelijke voor
stel opnieuw te aderlaten. Hij nam onverkort de eisen van D’66 over, die er
op neer kwamen dat er eerst meer inzicht moet komen in zaken als het open
baar vervoer, de parkeeroverlast, het vestigingsklimaat, de wijze van afsluiting
en de manier, waarop ontheffingen moeten worden geregeld. Het plan kreeg
nu als patent: Treuman-Wessels. Na het breiwerk van D’66 in deze prestigeslag
en de bekentenis van de socialist, dat het bepaald niet voor honderd percent
zeker is dat de proef ook kan doorgaan, kwam Van het Schip met zijn CPN
de hoek om zeilen. „Het lijkt wel duidelijk dat er eerst een onderzoek moet wor
den ingesteld. Als dat de bedoeling is, laten we dat dan gewoon zo zeggen”, zei
hij. Na aandrang vanuit de VVD liet hij ook nog weten dat er wellicht best an
dere en betere alternatieven dan het PvdA-plan waren te bedenken. Waarna
Pais tevreden opmerkte: „De berg van deze discussie heeft een muisje gebaard”
en het initiatief-voorstel met 18 tegen 24 stemmen de mist inging, ondanks de
steun van Kabouters, D’66, PSP en de PvdA-wethouders Lammers, Kuijpers en
Polak. De motie-Van het Schip haalde het daarna op het nippertje: met 21
tegen 20 stemmen. Het ziet er naar uit dat deze dreun van de CPN in het PvdA-
kamp lang zal nagalmen en er in de B. en W.-vergaderingen nog meer, dan
voorheen al het geval was, harde woorden zullen vallen.
DE DOOR wethouder Han Lammers gecoachte stuntwerker Treumann tui
melde van het voetstuk, waarop hij zich met deze begrotingszevenklapper had
geplaatst. Feitelijk was het tevens een nederlaag voor Lammers, die als een
Kissinger met de andere fracties had onderhandeld. De socialisten hebben zich
duidelijk verkeken op de communisten, van wie ze aanvankelijk aannamen dat
uit die hoek op steun mocht worden gerekend.
De raad is een hele middag en een hele avond bezig geweest met dit, al met
een door het bedrijfsleven met kogels doorzeefde, plan. Het debat ontaardde
tenslotte in een regen van moties, waar de Kabouters voor alle duidelijkheid
nog eens een door hen begeerd bloembakkenplan tussendoor smeten. Al spoedig
werd duidelijk dat het PvdA-voorstel het niet zou halen. Natuurlijk, iedereen
was het er over eens dat het hard tijd wordt dat er iets aan de verkeerschaos
moet worden gedaan. Dat het dagelijkse woon-werkverkeer per auto de leef
baarheid en economie van de stad steeds verder aantast en dat oplossingen als
de „snelle tram” en metro nog een tijdje op zich laten wachten. Maar moet als
enig denkbare alternatief dan zomaar die auto in de singels worden geschopt?
Dat zagen de meeste partijen niet zitten. De VVD al helemaal niet, de confessio
nelen ook niet, terwijl ook D’66 en CPN ernstige bedenkingen hadden.
Zij vonden een dergelijke eenzijdige stap te riskant, te meer daar er toch
eigenlijk eerst een gedegen onderzoek naar het effect van zo’n maatregel nodig
is. Wethouder Brautigam van Verkeerszaken zag het ook somber in. Hij klaagde
dat er te weinig mannen zijn om al die „douaneposten” te bezetten, dat eerst
moet worden nagegaan of de spoorwegen alsmede bus en tram al die extra
pendelaars wel kunnen opvangen en het aanleggen van een kolossaal parkeer-
plein aan de rand van de 19de-eeuwse wijken eveneens geen kattedrek is. Kort
en goed, het voorstel was ondoordacht en onvoldoende voorbereid. Wat deed
Treuman? Na de eerste schorsing liet hij de exacte afsluitingsdatum van
1 augustus 1973 vallen. Hij zei tevens niet de pretentie te hebben de definitieve
en perfecte oplossing te hebben gevonden, maar dat het desondanks de moeite
waard zou zijn de proef aan de praktijk te toetsen.
ER SCHIJNT toch wel wat waar
te zyn van de geruchten, dat wet
houder Han Lammers en fractielei
der Wim Sinnighe beiden van de
P.v.d.A. afgelopen zomer hebben
geprobeerd burgemeester dr. Ivo
Samkalden weg te promoveren tot
vice-voorzitter van de Raad van
State. Met deze onthulling kwam de
Haagse Post vorige week in een
achtergrondverhaal over burge
meester Samkalden. in wiens plaats
na de coup wethouder Polak zou
moeten komen. Ondanks het feit,
dat Lammers en Sinnighe de sa
menzwering hardnekkig hebben
ontkend, verklapte een lid van de
zelfde P.v.d.A.-fractie ons deze
week, dat het allemaal toch wel
echt zo gegaan is.
Welnu: geen der Franse politieke sy
stemen, ook de huidige Vijfde Republiek
niet, heeft ooit in sterke mate aan deze
beide criteria beantwoord, zodat elk
niew systeem in het algemeen al met
vrees en wantrouwen werd bejegend.
Dat geldt met name voor de parlemen
taire perioden in de Franse geschiedenis.
Juist in haar bakermat heeft de Franse
Revolutie het minst wortel geschoten.
Steeds zijn er belangrijke groepen in de
Franse samenleving geweest, die bereid
waren het systeem zelf omver te wer
pen. In de 19de eeuw waren dat de adel
en de Rooms-Katholieke Kerk; in de
20ste eeuw de communisten, de fascisten
en een deel van de plattelandsbevolking
die nog steeds sterk monarchistisch ge
zind is.
HAAG. Ambulancewagens
zullen in de toekomst altijd via de
mobilofoon bereikbaar zijn, waar zij
zich ook in het land bevinden. De minis
ter van Volksgezondheid is akkoord ge
gaan met het advies dat een commissie
waarin vertegenwoordigers van het mi
nisterie, de PTT en de politieverbin-
dingsdienst zitting hadden, heeft gege
ven. Reeds z(jn in enkele gebieden de
ambulanceauto’s al op deze manier be
reikbaar.
Ook zal het dan bij rampen mogelijk
zijn, dat van een mobiele commandopost
uit alle wagens, waar zij ook thuis
horen, via de mobilofoon bereikbaar
zijn.
Begin 1973 zal de wet op het ambu
lancevervoer voor een gedeelte in wer
king treden. Gemeenten in een door
Provinciale Staten aan te wijzen gebied,
zullen dan worden verplicht een centra
le post voor het ambulancevervoer in te
richten. De gemeenten in dit gebied
zullen de kosten gemeenschappelijk
moeten dragen.
Waarover hebben degenen die dit spookbeeld oproepen het eigenlijk
hebben ze gelijk met hun vrees voor
Met de Vierde Republiek wordt de
periode tussen 1946 en 1958 aangeduid,
waarin Frankrijk een parlementaire de
mocratie kende, die uiterlijk veel op de
onze leek. Die periode werd gekenmerkt
door een uitzonderlijk snelle wisseling
van kabinetten. Geen enkel kabinet
maakte de voorgenomen vierjarige peri
ode vol, de gemiddelde levensduur van
een kabinet bedroeg slechts negen
maanden. Wij. die toch ook wel iets van
kabinetscrises weten, hebben regeringen
die het, tot 1971, gemiddeld tweeëneen
half jaar volhielden, meer dan drie keer
zo lang.
-''tja
