Marinus Fuit met stille
dreiging in grafisch werk
AVRO test de
deelnemer aan
het verkeer
in slechte persiflage
Mies Bouwman
en Veronica
geliefd bij tieners
ARMAN EN ILVA
FERDINANDS BELEVENISSEN
PANDA
„Liebelei” ontaardt
VI
I p
ff 1 -
«Mfes
Pelle
Pingo
Polle,
STERK BOEIENDE EXPOSITIE IN HAARLEMSE VLEESHAL
Weer misser bij Rotterdams Toneel
en
en de
meester-*
erfgenaam
RADIO EN TELEVISIE
sn*
MAANDAG
DECEMBER
1 8
1972
7
ibbbbbhbbbbbbmd
O TV VANAVOND
Veelzijdige Mariene
TV MAANDAG
TV DINSDAG
O RADIO DINSDAG
zei DAT
DIE HOED?
DEVOS 1 DAN KRIJG JE ALS BELONING
t.tAeen lepel levertraan, dat is
HAARLEM Het bijzonder
sterke en overtuigende werk van de
Haarlemse graficus-schilder Mari
nus Fuit is tot 21 januari a.s. te zien
in de Haarlemse Vleeshal op de
Grote Markt. Terecht heeft de af
deling moderne kunst van het Frans
Halsmuseum hem deze overzichts
tentoonstelling, die het werk vanaf
1964 omvat, aangeboden. Terecht
dan om de uitstekend overgedragen
inhoud van zijn bedoelingen en
evenzeer om de grote finesse en
ernst waarmee hij werkt en een
eigen weg bewandelt. Al zijn werk
getuigt daarvan, hetgeen overigens
reeds eerder te constateren viel op
exposities, zowel in Haarlem, in de
Zaanstreek, als elders.
DAT WAS HELEMAAL GEEN TOVER-1
KUNST... HIJ IS GEWOON IN DE PUT
kGEVALLEN...DE DEKSEL WAS ER
HB~R ZEKER AF!
lllll
HET WATER
ouauiï Auto kA~RTT]
"GEVON
DEN" HAD
LTi
to-
gevallen
F ZIJN.'
-T
kF-i
UUUUIIZXIB!
>r
it
9.
d
n
r.
i.
(K)
21.50
schutters
(se-
de
19.25
Hilversum I.
Treurniet
22.20
de
19.05
van
koffer-
houden
te
21.20
vast
i
Kerst-
werd
Echo;
J. HEIJER
4O9IB
i.
Daardoor kon het gebeuren dat in de
laatste acte, wanneer Van Seist het treu-
ige nieuws moet brengen dat zijn vriend
(Gerard Cox) gedood is bij een duel om
een andere vrouw, de zaal uitbarst in
hartelijk gelach. Van Seist in doodgra-
verszwart in de deuropening, het hoofd
Nederland 2. Van 7 tot 8 zendt de KRO
een aflevering uit van de familie Ash
ton, waarin opnieuw de moeilijkheden
20.00
20.21
21.10
22.10
23.00
23.05
18.45
18.55
19.05
19.30
18.45
18.55
19.05
18.45
18.55
19.05
20.00
20.20
21.10
21.40
22.40
22.45
22.45
22.55
23.05
23.10
19.30
20.00
20.21
21.50
22.30
18.45
18.55
22.45
22.55
19.55
21.00
21.20
22.20
23.00
23.15
22 00
22.55
op
n
d
19.30
20.00
20.20
waren weggetrokken en zijn beia
achtervolgers weer zichtbaar wer
den. „Zo ziet men, waar onbesuisde
driften toe kunnen leiden. Mijn
verfijnde natuur verzet zich daarte
gen. Ik stel dan ook voor dat ik
deze twee woestelingen de rug toe
keer en de heer Schraap met een
nieuw bezoek vereer. Ik heb nog
enkele zaken met hem te regelen..."
schuin van zogenaamd verdriet; de ko
miekeling. En als Lex Goudsmit, die de
vader van het verliefde meisje speelt, zijn
dochtertje wil troosten en met zijn handje
tot tweemaal toe de andere bezoekers
wegwuift, dan brult de zaal wederom van
het lachen. Alsof „Liebelei” een persiflage
was op een goedkope draak uit de vorige
eeuws.
„Mannen in stadsdeel” heet dit werk
van Marinus Puit uit 1971. Het il
lustreert een vaak herhaald thema in
telkens andere vormgeving: mannen die
langs elkaar heen staren in een koele
wereld, die bevreemding wekt. Het is
een van de verschijningsvormen van een
gecontroleerde angst.
Naar aanleiding van een gedicht van
Remco Campert tekende Fuit dit „Vlieg
tuig op de bodem van het water”. Er
boven een zomerzon. Het vliegtuig ligt
er als een stille getuige van de oorlog,
hier zichtbaar gemaakt als een vreemd
element in een wereld van de stilte. Dit
werk ontstond vorig jaar.
Doodzonde, want „Liebelei” is zo’n lief
stuk. Schnitzler tekende met een mini
mum aan middelen en effect een schets
naar het Weense leven anno 1890. De
aristocratische student Fritz heeft een
vriendinnetje Christine, de dochter van
een eenvoudig behuisd violistje van de
opera. Voor haar is hij de grote liefde;
zij voor hem niet meer dan een vertede
rend intermezzo. Ze weet dat wel, legt
zich erbij neer, maar vraagt van hem
leen een beetje eerlijkheid. Dat geeft hij
niet; hij verzwijgt zijn verhouding met
een getrouwde vrouw om wie hij moet
duelleren, waarbij hij gedood zal worden.
Het stuk laat het contrast zien tussen dat
onbedorven kind en een wereld die al
weet, dat Grote Liefdes niet bestaan. Het
stuk zit vol weemoed; de harde ernst van
het leven wordt niet uitgesproken, maar
gesuggereerd.
Nederland I
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
VPRO: (K) Toppop.
iK) En dan is Moe d’r nog (se
rie)
NOS: (K) Journaal.
AVRO (K) Peyton Place.
'K) Nationale Rijtest.
(K) Televizier Magazine.
NOS: (K) Journaal.
TELE AC: (K) Engels (les 9).
Nederland II
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
20 00
Nws.
22.02
23.00
middernacht.
24.00 Nws. 00.02 Tom Blom. 00-55 Nws.
Cox probeerde enige ingehouden me
lancholie over te brengen, maar al in de
eerste scène hield hij zich slecht staande
naast de schmiere-acteur Will van Seist,
die helemaal op de komische toer ging,
later gesteund door Marijke Merckens die
weliswaar een uitstekend blijspelactrice
is maar toch over zo’n arsenaal aan tech
niek beschikt, dat het prille naturel, dat
in beginsel wel in Alberti en Cox aanwe
zig is, wordt weggespeeld.
Marinus Fuit acht zich bij de nieuw-
figuratieven te behoren. Situeer je hem
in die kring nader, dan is hij eigenlijk
magisch-realist, verwant aan bijvoor
beeld een figuur als Karei Willink.
Ook bij Fuit namelijk van die typische
„Willink-huizen” uit de eerste helft van
de vorige eeuw met hun speciale karak
ter. Fuit tekent die huizen echter niet in
een illusoir Amsterdam, zoals Willink,
maar liever in Den Haag en dan nog
vaak met die merkwaardige Schevening-
se boulevard-sfeer, door zo’n huis tegen
de einder op de horizon te zetten, alsof
daarachter de niet zichtbare zee ligt.
Daardoor gaat de oneindigheid mee
spreken. Dat effect voert hij ook door als
het gaat om een schip of een Italiaanse
strandhuisje.
Hij kan het ook anders, door gebruik
te maken van hemelhoge flatmuren, die
een gevangeniswand suggereren als ach
tergrond voor spelende kinderen. Soms
werken schuttingen bij hem op dezelfde
manier. De mens en dan bijna altijd
mannen en zelden vrouwen verschijnt
binen die architectuurelementen als een
van zichzelf vervreemd wezen. De man
nen sluiten „in een stil verbond” langs
elkaar heen. Fuit deformeert hun figu
ren. Zowel hoekige als ronde vormen
worden aangezet, waardoor veel van die
mannen iets on verzettelijks krijgen, iets
dreigends ook.
Dat dreigende bepaalt het magisch-rea-
listische karakter van dit werk. De kaal
heid van de gebouwen, de leegheid van
een groot vlak als een schutting, een
scheepshuis, de romp van een vliegtuig
soms, suggereren een beklemming. Dat
laatste ontstaat echter ook door de herha
ling van steeds eendere vensters, balkons
of andere elementen.
Marinus Fuit kan met weinig „dingen”
veel zeggen en daarin ligt ook zijn ver
andering besloten. Het wordt namelijk
steeds stiller op zijn grote grafische bla
den, die evenzeer schilderijen als tekenin
gen zijn. En tenslotte gaat het in zijn
werk eigenlijk alleen om die vreemde
trekken..." Met die woorden nam
hij een sprong, en hees zich haastig
op aan de onderste sport van de
brandladder die daar bevestigd was.
Zodoende bleef hij net buiten be
reik van zijn beide aanvallers - en
die botsten nu met in de lucht
graaiende handen dreunend tegen
elkaar op. Foeimompelde Joris
afkeurend toen de stofwolken wat
Nederland II
NOS- (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
KRO: (K) De familie Ashton (se
rie).
(K) Achtergronden Bijbel.
NOS: <K) Journaal.
KRO: Marlene Dietrich: Blonde
Venus 11932).
(K) Documentaire. Daarna:
Een stukje tijd. doe.
Tele-zet.
NOS (K) Journaal.
Onze filmrecensent schrijft over de
film van vanavond: In haar serie „Mar
iene Dietrich in de regie van Jozef von
Sternberg” heeft de KRO niet helemaal
volgens chronologische rangorde „The
blonde Venus”, die vanavond op het
scherm gezet wordt laten volgen op „The
Scarlet Empress” die vorige week te zien
was.
„Blonde Venus” werd twee jaar eerder
gemaakt, in hetzelfde jaar 1932 dat ook
„Shanghai Express” ontstond. De film
naar een oorspronkelijk scenario van de
regisseur zelf is een klassiek voorbeeld
van melo-drama, een larmoyant verhaal
over een brave huisvrouw die wegens
geldgebrek het café-chantant ingedwon
gen wordt en min of meer het verkeerde
pad opgaat maar dat alles alleen doet uit
liefde voor haar man.
Marlene’s man (Herbert Marshall) is
een arme geleerde, die op het punt staat
een belangrijke chemische ontdekking te
doen, maar besmet wordt met radium en
zijn proefnemingen niet meer kan beëin
digen. On aan het benodigde geld te ko
men voor huishouden en medische behan
deling vat Mariene haar vroeger beroep
van cabaretzangers op (onder de arties
tennaam Blonde Venus) en in de licht
zinnige omgeving van een New Yorkse
nachtclub ontmoet zij playboy Nick
Townsend (Cary Grant) die haar de be
nodigde gelden geeft. Dat dit alles tot
misverstanden moet leiden, spreekt van
zelf. Een scheiding, waarbij zij haar kind
dreigt kwijt te raken, wordt aanleiding
het aspect moederliefde in de schijnwer
pers te plaatsen, in één woord niets is
nagelaten om de vele kanten van Mar-
lene’s talent te belichten en om haar in
allerlei stemmingen en emoties te laten
zien. Hoe Von Sternberg met zijn verlief
de camera dat doet, is nauwelijks meer
een vraag voor wie de hele serie aan
dachtig gevolgd heeft.
CHARLES BOOST
—-•-7“-^— ■-/
stilte, het symboliseren van de angst.
Die angst is bepalend bij Marinus Fuit.
Ze is te zeer aanwezig en wel bijzon
der concreet in een van zijn laatste wer
ken, een groot grafmonument om er
langs te kunnen.
Angst is in principe een onbepaald ge
voel, dat als het ware een beeld zoekt om
tot expressie te komen. De angstsituatie
wordt door Fuit koel genoteerd, zander
vreesachtigheid. Bij de mens, zoals die in
de tekeningen verschijnt, doet zich het
zelfde voor. Zijn mannen kennen de
angst van de eezaamheid, de contact
loosheid met een ander, maar ze zijn niet
bang. Ze hebben zichzelf onder controle,
angst schijnt ook de kinderen, die spe
len in de lege straten tussen hoge huizen
niet te deren. Ze zijn zich die niet be
wust, hoewel de dreiging voelbaar aan
wezig is.
Nu de beschouwer vóór het werk. Die
ziet de in hem levende en nog onbepaal
de of vage angst gestalte krijgen i n het
werk. Het beeld van Fuit wordt z i jn
beeld, maar zal in de meeste gevallen
evenmin vrees oproepen, wel bevrem-
ding en soms zelfs bevrijding. Die bevrij-
ding ontstaat op twee manieren, ten eer
ste omdat het vage nu duidelijk uitge
beeld tastbaar is geworden en daardoor
minder „gevaarlijk” en ten tweede omdat
in de werken met de lage horizonnen en
de hoge luchten soms het bevrijdende
schuilt van ruimte en oneindigheid, een
overigens onherbergzameontsnap
pingsmogelijkheid.
HEIN STEEHOUWER
Het stuk werd geregisseerd door de
zoon van de schrijver, de inmiddels 70-
jarige Heinrich Schnitzler, die zich op
een bedaarde mise-en-scène en een inge
togen speeltrant heeft toegelegd, maar
zich kennelijk verkeken heeft op het ge
vaar dat het komieke gedoe van Van
Seist en Merckens kon opleveren. Nu
maar afwachten of Cox en Alberti het
voorbeeld van Jasperina de Jong zullen
volgen.
Nederland 1. De AVRO doet een po
ging de Nederlandse weggebruiker be
wuster te maken van zijn verplichtingen
die hij als deelnemer aan het verkeer
heeft. Dat gebeurt in AVRO’s zesde
nationale rijtest, die om tien over negen
komt. Tevens krijgen de kijkers de gele
genheid hun verkeersinzicht te testen
aan de hand van een aantal verkeerssi
tuaties die vaak tot ongevallen leiden.
In dit, in samenwerking met KNAC,
Veilig Verkeer, ANWB en de rijkspolitie
tot stand gekomen programma wordt
onder meer een in scène gezette botsing
tussen zes auto’s op de nieuwe E8 tussen
Markelo en Holten getoond en de hulp
actie die onmiddellijk na dit incident
op gang komt.
Buiten de rijtest is het allemaal be
kend werk dat de AVRO voorzet. Na de
test de actualiteitenrubriek Televizier en
ervoor Peyton Place.
De vooravond begint als gebruikelijk
met de door Ad Visser gepresenteerde
Toppop 20, gevolgd door een aflevering
van de serie En dan is moe d’r nog.
Moeder Sally maakt zich druk om de
slechte resultaten op school van haar
zoon Simon.
ROTTERDAM. Mies Bouwman is
door de lezers van het tienerblad „Mu-
ziekexpress verkozen tot de populairste
vaderlandse TV-persoonlijkheid. De
meest geliefde buitenlandse TV-helden
zijn Tony Curtis en Roger Moore („De
versierders”).
63. Joris keek met groeiende on
gerustheid naar de veldwachter en
de lijfwacht, die hem van weerszij
den naderden. „Het komt me voor
dat ze iets lelijks van zins zijn,"
prevelde hij, „en dat komt me een
beetje ongelegen. Maar wie ben ik,
om hun geestdrift in de weg te
staan? Ik zal mij dan ook uit het
komende lijfelijke geweld terug-
tussen Sheila en haar echtgenoot ter
sprake komen, gevolgd door Achtergron
den van de bijbel, met nogmaals aan
dacht voor de apostel Paulus die in
Rome als martelaar voor het geloof
terechtgesteld werd.
Met twee documentaires wordt de
avond besloten. De eerste betekent een
bezoek aan het klooster van de clarissen
in het Engelse Baddesley, de tweede is
er een van eigen bodem, over de kunste
naar Sees Vlag, die de veranderingen die
in Den Haag plaats hebben, in lino’s
vastlegt. De documentaires worden voor
afgegaan door de hoofdfilm van vana
vond.
ROTTERDAM. Van het Rotterdams
toneelfront moet weer kommer en ellen
de worden gemeld. Na de eenakters van
Obaldia, het blijspel van Feydeau (met
Jasperina de Jong), de komedie van Pi
randello, valt thans de eer te beurt aan
„Liebelei” van A. Schnitzler om de mist
in te gaan. Karl Guttmann had er Ge
rard Cox en Willeke Alberti voor ge
ëngageerd en hoewel ze zichtbaar hard
aan hun rol gewerkt hadden, bleef hun
spel te magertjes om het broze toneel-
miniatuur van Schnitzler de gloed van
waarachtigheid te geven. Even kon je
denken dat Willeke Alberti met haar niet
door toneelschooltrucjes verpeste dictie
iets van het onschuldige, zwaarverliefde
Weense meisje zou kunnen overbrengen.
Maar na de eerste verrassing komt er
verder niets meer. Misschien valt er voor
een tv-camera van nabij méér waar te
nemen, maar in een groot theater straalt
er maar weinig uit van dat muizesnuitje
en dat rechte ruggetje van Willeke.
In de jaarlijkse populariteitspoll van
het tienerblad, kreeg Mies ruim 35 per
cent van de stemmen. Daarmee verdrong
ze Willem Duys (23 percent) naar de
tweede plaats. Op Tony Curtis werd 43
en op Roger Moore 25 percent van de
stemmen uitgebracht. Het programma
De Versierders, waarin dit duo optreedt,
won het in de categorie buitenlandse
TV-programma’s. Als populairste vader
landse TV-programma werd AVRO’s
Toppop aangewezen.
Radio Veronica blijkt met 51 percent
nog altijd het best aan te slaan. Hilver
sum III kreeg 18 percent van de stem
men en moest het nog afleggen tegen
Radio Nordsee (30 percent).
AVRO: 7.00 Nws. 7-11 Ochtendgymn-
7.20 (S) Dag met een gaatje, 8.00 Nws,
8.11 Radiojourn. 8.50 Morgenwijding. 9.00
(S) Moderne muz. 9.35 Waterstanden.
10 00 (S) Voor kleuters- 10.10 Arbeidsvi
taminen 11.00 Nws. 11.03 Radiojourn.
11.30 (S) Rondom twaalf, De groente
man, Paris vous parle, 11.55 Beursber.
Overheidsvoorl. 12.30 Voor de landbouw.
AVRO: 12.40 (S) Knipperlicht. 13-00 Nws-
1311 Radiojourn. 13.21 (S) Klass, liede
ren. E.O.: 14.00 Het woord der waarheid
14.15 (S) Klass, muz- 14-25 Onder elkaar.
14.45 Reportage adventsgebruken. 14.55
Boekbespreking. 15.05 Voor zieken en
bejaarden. 16.00 Nws. 16.03 Klankbord
16.10 (S) Voor kleuters- 16-30 (S) Jeugd-
toer. AVRO: 17.00 (S) Mobiel. 17.55 Me-
ded. 18.00 Nws. 18.11 Radiojourn. 18.21
Onderwijs binnen de E.E-G- 18.45 (S) De
Johan Willem Friso Kapel. 19.10 (S)
Amateurs musiceren. 19.30 Vanavond:
muz. verstrooiing. NOS: 20.00 Apollo 17.
AVRO 21-00 Vanavond vervolg. 22.30
NWS- 22.40 Radiojourn. 22.50 (S) Vana-
vondlaat 23.55 Nws.
Hilversum II.
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord 7-07 (S) Badinerie. 7.30 Nws 7.41
Echo. 7.50 (S) Badinerie- 8.24 Overwe
ging. 8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de
vrouw 8.45 Moeders wil is wet. 10.00
Schoolradio. 10-10 (S) Aubade 10.30 Nws-
11.00 De Zonnebloem voor zieken. 11.30
Bejaarden. 11.55 Meded. 12.00 (S) Van
twaalf tot twee. 12.22 Wij van het land;
12.26 Meded. t.b.v. land- en tuinbouw;
12.30 Nws. 12.41 Echo; 13.00 Raden
Nederland I
NOS (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
VARA: (K) De Stratemakerop-
zeeshow (12).
Da-1: komen
rie).
NOS: (K) Journaal.
VAR (K) De Onedin lijn.
(K) De Ombudsman.
(K) De Nonsens
Show.
(K) Van Onderen: Basis samenle
ving.
De Vrije Gedachte.
NOS: Den Haag vandaag.
(K) Journaal.
TELE AC: (K) Spaanse les (les 0)
(herh.).
Hilversum III.
VARA: 7.00 Nws. 7.02 Dag dinsdag. 8.00
Nws. 8.02 Onderweg 9 00 Nws 9-03
Plaatjes voor de pep. 10.00 Nws.
11.00 Nws. 11.03 Vrolijke visite. 12.00
Nws. 13.00 Nws. 13 03 Eddy Becker Show
14.00 Nws. 15.00 Nws. 15.03 Drie-draai
16.00 Nws. 16.03 Mix. 17.00 Nws. NOS:
18.00 Nws. 18.02 Joost de Draayer Show.
VARA: 19.00 Nws. 19 02 Popsmuk
Nws. 20.02 Poprekonstruktie 21.00
21-02 Jazz Blues 22 00 Nws-
Eddy Becker Show 22.55 Med.
Nws. 23.02 Wachten
NCRV: (K) Het goud
Kraaienberg (serie).
(K) Tweekamp
NOS: (K) Journaal.
NCRV: (K) Goeie ouwe
grammofoon.
Een tijd om
(film).
(K) Hier en Nu.
NCRV-Vocaal Ensemble:
liederen.
NOS: Den Haag vandaag.
(K) Journaal.
OF
NOS: (K) Apollo 17.
(K) Joum.
NCRV: (K) Goeie ouwe koffer-
grammofoon.
(K) Hier en Nu.
(K) Kerstliederen.
NOS: (K) Journaal.
maar.14.00 Schoolradio. 14.10 Idem.
14.30 (S) Interlokaal op dinsdag. 15-30
Nws. 17-00 Overheidsvoorl. Nws uit Ned.
Antillen. 17.10 Voor kleuters. 17.30 Nws.
17.32 Echo 18.00 (S) Licht orkest 18-19
Uitz VVD. 18.30 Echo. 18.50 Progr- voor-
besch. 19.00 (S) Zin in muziek 19-30
Adventsdialoog, 19.50 NOS: Den Haag
vandaag. KRO: 20.00 Nws. 20.05 (S) Ve
nus and Adonis, opera John Blow. 21.00
Hoorspel. 22.15 (S) Strijkkwartet en kla
rinet. 22.50 Overweging. 23.00 Echo. 23.30
(S) Gesprekken. 23.55 Nws-
11277
HOORDE
IK IETS.?
HIER MOET
IK.T FJJNE
VAN WETEN
HO HAALT ALLE
LADEN OVERHOOP...
WIE ZOU DAT
ZON?
F ER/S
IEMAND IN DE
MMSATIE-
CABINE 1
