Poppubliek loopt achter
bij de nieuwe tendensen
ELLY DE
WAARD:
„ik schrijf
het beste”
egen
?aad Ape/doof
„Godsneli
^^eraers
i?
z
DE
„CRM vererger
toneelcrisis
toneelcrisis”
gSïSgE
SSgfgjg
fa*
,'éïSffrr
d klaagt]
s£s.‘ s
rnntedie J
bioscoopbon'
ver censuur
Amsterdamse schouwburg
vast gezelschap
ZATERDAG 30
20
DECEMBER
1972
Erbij
EEN DONKERGROENE
>ev
1
r:
W'i
w "5
Triumph 1300 wacht voor het
station van Alkmaar. Aan het
stuur, gesierd met een imposante
pet die geen moment van haar
hoofd zal komen, wellicht één van
de meest invloedrijke popcritici
die dit landje kent: Elly de Waard.
Eén en dertig jaar geleden geboren
onder het teken van de Maagd met
Tweelingen als ascendant (,,’t Op
pervlakkige in de Tweelingen
compenseert het perfectionisme
van de Maagd”). Sind 1968
schrijft ze voor het opinieweek
blad Vrij Nederland en de laatste
anderhalf jaar bespreekt ze ook
concerten voor de Volkskrant.
Samen met Pim Oets (NRC-Han-
delsblad, Oor), Jim van Alphen
(Parool) en enkele anderen behoort
ze tot een roerig groepje jongeren
die de popkritiek voor een breed
publiek vorm geeft, maar meer
dan alle anderen loopt Elly de
Waard ook de minder goede con
certen af, die door haar collega’s
als weinig interessant en vervelend
worden afgedaan. „Ook de slechte
concerten vormen de basis van het
popgebeuren. Je moet goed in de
gaten houden wat er op de Bühne
gebeurt, omdat daar alles eerder
komt dan op de plaat”, is Elly’s
mening.
Single
^SSSt
ESX'
B. M W
Understatement
ieutve w*a**«-'e»‘"
s BS
•tut SM
- be*0^ vSSl I
[asperina^.osco«^\
loeft nief
te spelen
P^JBLOOTN'
dering rf i
verpoonl
■kleintjes I
if1'
sïa’ïS.bSiïs
,^-v;Begï°ung n t
e«M.
r
Misdaadsyndicaat zvenst geen pottekifkers
DE PEETVADER WEKTE I Bezoek subsïl
ERGERNIS MAFIA OP
r- M vuToamon -» .n»
Mi(*r - bra>‘
CRM
^22.-:”
1 assöSfgs
|U\AAftAA/VWVIAMAZ\5/VVWVVWWWVVVV«AAnAMA/VWVVVWVVVVVVWUVW
kAAAAAAAAAAAAAAA/WVM\AAft/VWWVWWVWV\AAAAAft/VVVWWWVWW\AAAAAft/VVW\A/VVVVWtAAAA/WWWWV^^
-
hêt1
O
°°B lM<
lui
1
7
STRAUS
CEES
"l
I
c
r
l
KF I drift’(F»dA)"M»>b«
Wat zijn de belangrijkste nieuwe rich
tingen die zich dit jaar hebben voorge
daan?
men en intensief speuren in de platen
verzameling.
te v»“èa
«n M»n
»r te tcï
Waardkgj
pi
MJ1
'•te
2
S
1
i
t
I
t
r
T
5
n
c
T
l
t
i
c
1
l
i
c
l
7
C
r
l
s
c
X
t
c
l
V
l
t
r
j
I
1
1
1
1
I
Alquin en Solution?
Elly: „Alquin ken ik nog niet goed. Ik
heb ze van de zomer in het Holland
Festival gehoord, toen ze nog niet hele
maal op dreef waren. Maar er zit wel
wat in. Ik zou ze meer willen horen.
Solution maakt een goed geproduceerd
en aangenaam geluid. Maar het is illu
stratieve muziek die in feite weinig zegt.
Weinig, wel goede ideeën, die te lang
worden uitgerekt bij gebrek aan impul
sen”.
meer te zeggen hebben. Bij een groep
als The Band (Rock of Ages) vind ik het
een teken van verval dat hij die traditie
van rock en roll, waarin allerlei rock-
elementen warden weggelaten, een soort
schaarsheid dus, heeft losgelaten door
die blazers te introduceren”.
Elly: „Als persoonlijk criterium zie ik
de complexiteit en de intelligentie, het
gevoel voor humor waarmee iets ge
maakt wordt. Dat mag ook best eenvou
dig werk zijn of het hitwerk, je weet
wel, vier gitaren en drums of solozang.
Als daar wat goeds in gebeurt - met
andere woorden als de muziek simpel en
doorzichtig blijft, zoals bij Creedence
Clearwater Revival, wat ik effectieve
muziek vind - geeft het me een goed
humeur”.
„Ik zie momenteel het gevaar van
groepen die zich té solistisch presente
ren, de solo om de solo. Het aardige van
popmuziek was dat de vorm vast lag, te
weten de single. Je moest in drie minu
ten wat te zeggen hebben. Binnen die
tijd moest je een maximale prestatie
leveren. Die beperking heeft veel goeds
opgeleverd. Je ziet het aan John Mayall
die ten gronde is gegaan aan veel te
lang soliëren. Het oude spreekwoord „In
de beperking toont zich de meester” gaat
nog altijd op”
Zie je onder de concertbezoekers grote
verschillen?
Daar zit geen noot Nederlands bij.
Wat vind je overigens van onze groe
pen?
Elly: Wat ik niet goed vind: Focus en
Ekseption. Muziek van Focus is vrese
lijk, ze weten absoluut niet wat pop is.
Ze vallen terug op wezensvreemde ele
menten van de pop zoals klassieke mu
ziek. Dat Focus doorbreekt in Engeland
is alleen te danken aan de slechte
smaak van Melody Maker. Technisch is
het wel goed, maar dat is niet voldoen
de. Alleen techniek wordt snel cere
braal”.
Eenmaal zover„Mijn keus is vol
strekt willekeurig, maar goed. Van
American Spring „Mama Said”, al is de
elpee als geheel niet zo goed. Dan The
Buoys met Give up your guns en I’d
rather go blind van Rod Stewart. En
Roxy natuurlijk, met Virginia Plane.
Van Vance Morrison Gypsy, enne, eh
Rock and Roll Suicide van Bowie. En
laat ik er Sandman bij doen (America)
en Lou Reed’s I can’t stand it. Ten
slotte van Lennon en Ono „Well (Baby
please don’t go)”. Maar nogmaals, het is
allemaal erg willekeurig”.
„Bij je maatstaven moet je ook reke
ning houden met de omgeving waar de
muziek vandaan komt. Dat heb je ook
met Nederlandse groepen. Pop is hier
een uitheemse traditie. Het is in Neder
land moeilijker voor ze te beginnen dan
in de Verenigde Staten of in Engeland.
Ze moeten zich hier meer eigen maken
dan daar. Dat levert in het begin minde
re resultaten. CCC, die ik erg aardig
vind, is vergeleken bij het buitenland
veel minder. Maar hier is het een goede
groep”.
„Er zijn bovendien verschillende ni-
veaujs binnende^ popmuziek zelf. ^TJie, thaar .nu grijpen de mensen terug op
hufï platen. Lou Reed maakt school, dat
vind je bij Bowie terug. Bowie en Roxy,
daar heb ik de meeste verwachting van,
in die zin dat er nog meer uitkomt. Ze
hebben hun top nog niet bereikt”.
Maak eens een lijstje van de volgens
iou tien beste platen van 1972.
Elly „Eigenlijk een onmogelijke, op- i
We rijden in haar wagen voorzien van
een goede geluidsinstallatie inclusief een
selecte discotheek met banden in korte
tijd naar Bergen, waar ze sinds februari
woont. Daarvoor legde een alles verte
rende brand haar vorige woning in
Groet volledig in de as. Volledig, het
geen i
Elly: „Zonder meer David Bowie, Lou
Reed en ook Roxy Music. Bowie’s Ziggy
Stardust is voor mij de beste plaat van
1972. Hij is voor mij een soort van derde
generatie rock en roll, na die van de
jaren 50 en de tweede generatie in de
vorm van Creedence die zich baseerde
op de oorspronkelijke rock. De derde
generatie zie ik als een afgemeten en
meer ingewikkelde soort R&R”.
„Ik zeg nu wel Bowie, maar in feite is
Reed met zijn Velvet Underground de
grondlegger. Als je 1966 als vertrekpunt
neemt, zie je enerzijds de Velvet Under
ground en anderzijds Frank Zappa met
„Freak Out”. Toen dacht ik dat Zappa
na de rock en de Beatles de derde fase
van de rock zou inluiden. Als je nu
terugkijkt, is de muziek van Zappa op
zich zelf blijven staan. Hij is wel een
belangrijke figuur, maar heeft nooit
school gemaakt. Velvet Underground
.werd toen niet op juiste waarde geschat,
Ik zal trouwens nooit over muziek-
technische gegevens schrijven”. Lachend:
„Ik ken bovendien geen notenbalken en
dat soort dingen. Dat is ook niet de
bedoeling”.
Welke maatstaven leg je aan bij de
beoordeling van een optreden?
Elly: „Ik vind ’t moeilijk daar op te
antwoorden. Ik krijg er vaak brieven
over. Alice Cooper bijvoorbeeld, die mu
zikaal niet zo goed was, maar een zeer
behoorlijke show had, heb ik daarom
goed besproken. Je krijgt dan mensen
die je verontwaardigd schrijven dat de
muziek goed waardeloos was. Maar in
zekere zin is Cooper met iets nieuws
bezig, zodat ik wat coulanter was”.
Band en Frank Zappa met zeer com
plexe muziek bijvoorbeeld, maar daar
naast een groep als Redwing, die als je
absoluut vergelijkt, simpele muziek
maakt, maar binnen dat patroon zeer
aanvaardbaar is. Dat soort verschillen
moet je in het oog houden. Bovendien
komt daarbij dat de rockpop diverse
functies heeft. Redwing en Leon Russell
bieden werk dat meer om op te dansen
is, de mensen springen op om mee te
gaan doen Dat is de oorspronkelijke func
tie van popmuziek”
Binnen welke grenzen speelt voor jou
het popgebeuren zich af?
o»,-
„Ik heb een voorkeur voor het under
statement. Dingen weglaten en toch
«ten, verpleegden, gevangen
re» '“■4
e .pelen I. deer
u-an Toneelkunitenaan). <AJ. I
;nanens de Vereniging
Toneelgexeischappen) en!
Harth. advoeaa» in Am
ter», in hel gelijk
niet langer dan tot 27
rrkeninc Me»»" ■•“*1
Toneel tr.ki uit dit ar]
enaequeatie dat het
turn van het repertoire
Aanvat) kelijk ba<l h|
neel een kort geding
Jong aanhangig S‘‘m»nJ. L .J
d.nadag diende d» «fe,
preekten» ran de Rot*en
.AiC echte»
ach Oi wra
ién vad
even* S&M
rfdingen. wïS
•gevoerd.
..«rtvlTsA wA
lettering in
11 als het d00\
t een pannek
geen inhield dat haar collectie platen die
in de loop der jaren het aantal van 2000
ruim had overschreden alsmede een
goed op peil gehouden documentatie-
archief verloren ging.
Op haar kamer staan inmiddels al
weer een 500 platen die sinds de fatale
brand binnenkwamen. Verschillende col
lega’s hebben haar aangeboden gebruik
te maken van hun archief en platen,
maar ze heeft weinig animo daar op in
te gaan. Een mentale terugslag heeft ze
nog nauwelijks gehad, al verwacht ze
die wel als ze binnen niet al te lange
tijd een definitieve woning krijgt in de
buurt van Castricum.
Inmiddels voorzien van koffie, bier en
sigaretten kan het gesprek beginnen.
Vertel es hoe je je voorbereidt op een
popconcert.
Elly: „Ik draai platen van de groep,
sla een artikel of interview na en lees
een eventuele recensie nog eens. Dat
platendraaien doe ik voornamelijk om
de titels van de nummers beter te ken
nen, want ik ben daar niet zo sterk in.
En dan gaat het natuurlijk ook om de
verschillen van vroeger en nu. te kunnen
bekijken. Overigens is dit soort werken
door de brand wel minder geworden.
Dat heeft z’n nadelen, maar ook voorde
len. Als ik vroeger een artikel voor VN
maakte, was ik daar een week aan bezig.
Het werd té gedetailleerd. Nu moet ik
op mijn geheugen steunen en voel ik me
minder genoodzaakt te specialiseren. Die
noodzaak hebben dag- en weekbladen
toch eigenlijk niet. Je werkt met een
beperkte informatie, maar je doet door
de jaren heen toch een soort basiskennis
op. Ik zal trouwens nooit over muziek-
•I lrnl,
I meeste finbliet
lie1
toneel in 1971 rj
teruggelopen
w- 7,
voorstelling»,
RotteMnm: DeT
cwtenUn,) c«,r „n O Jv um i
Kamervragen over
kostwinnerschap
kunstenares 1.0’’ I
beeldende-kui>sW*M««M*nt-
.<„1 .chlg.noot dort het huishouden eo
lm bet-** MJ Kroon.
“uw“
I I de Kroon goedig komt.
---«“"ïïSiU’St.
4 v.n danMT».
«pi o»1
dnu I
t0\
ao,sn
teg ran
ie
•P tn-sr vl‘Uh5»’ken
««i -
PdeM .T” Mrtne «neM «c» al ohm*?0*-
WIS OSTSS
*e* e sï-ter.
cw‘d 'Jï<,,n o» »e *'elnV
I SG»rk C™'’"
‘«r ndoot de- redeT „OP \i .rd dflOP dCt^®etX® s' n llr deP
'’„ril. '"'nJ’n°*Swk« en
reHen - e»“\ s''*4,*o'T
-w
ossl0^32
^STEEDS—"
I m.» "'SS‘>“»“SiïïJ
- IA DAMS TONEEI VALLEN S=ï=
Elly: „Om niet te zeggen enorme ver
schillen. Erg boeiend. Bij country bij
voorbeeld zie je een totaal ander publiek
dan bij pop. Het type dat drinkt, de
„vertegenwoordigers”, veel Indische jon
gens, en Amerikaanse GI’s die zich vol
zuipen. Er wordt dan ook helemaal geen
stuff gerookt, wat in andere gevallen
veel gebeurt”.
„De Mojo-concerten hebben een vre
delievend publiek, maar bij soulmuziek,
die veel negers aantrekt, moet ik de
schoottactiek toepassen. Je hebt dan veel
mensen die voor in de zaal gaan zitten,
hoewel ze een veel goedkoper kaartje
hebben. Als recensente wil je toch wel
alles horen en zien, zodat ik m’n plaats
opzoek en als ’ie in beslag is genomen,
bij die jongen op schoot ga zitten. Dat
heeft niemand tot nu toe volgehouden”.
„De verschillen tussen zwart en blank
nemen enorm toe. Er heerst hysterie
onder het personeel van het Concertge
bouw. Bij de Jackson Five waren er 7Ó0
man boven de capaciteit, vertelde Van
Rees. Je kon niet dichter dan 20 meter
bij het podium komen. Bij Santana wa
ren verschillende vervelende incidenten;
een jongen die door een groep jongelui
aan de kassa zijn net gekochte kaartje
wordt ontnomen bijvoorbeeld. De sup
poosten zijn dan erg bang”.
„De Surinamers nemen een defensieve
houding aan, die ze overcompenseren
door in grote groepen te komen. Die
incidenten zijn van de laatste tijd, vroe
ger had je ze vrijwel niet. Maar de
kaartjes zijn natuurlijk ook duur”.
„De smaak van het publiek gaat erg
achteruit. Dingen die vijf jaar geleden
nog in de belangstelling zouden staan,
slaan nu niet meer aan. De reden is dat
het publiek achter loopt bij de zich
voordoende tendensen. De top-40, die ik
slechter dan ooit vind, is erg belangrijk
in deze. Terwijl ik het gevoel heb, dat er
op singlegebied echt wel wat gebeurt”.
De laatste en misschien wel belang
rijkste vraag. Wie is Elly de Waard?
Elly: „Ik ben de laatste tijd lui, werk
altijd op het nippertje. Verder introvert,
de egocentriciteit die je bij de Maagd
verwacht valt wel mee”. 4' En met een
verstolen lach: „Ik ben er wel van
dracht hè. “ik moet daar eeriS serieus overtuigd dat ik de beste artikelen
over gaan nadenken”. maak”, ‘k
Volgt een periode van 10 MUP'U^hk., Bk
stilte, mompelen, namen en ti
D. «er vol V» k^,did
croiset °"W
°*"nr
e— rrp.u. ia
t van f
dPk)
föiïaü’mKtii:..’
iMIll ’t." ~n -*>
