Chauffeurs ziek van chaos en boze klanten
Krakers willen sociaal
centrum in „Paleis
van Doornrozen
I
-I
If A
PARKEERGARAGE KANSLOOS
7
MET BELEGGERS AAN TAFEL
JAPANNERS ETEN KRASJES
HUIS CLAUS
GEKRAAKT
DEEL SINGEL AFGESLOTEN
TROPISCH SLOTERPARKBAD
GEWELD ZEKER VERDUBBELD
I
VIJF TABAK-PANDEN AAN NIEUWEZIJDS NOG BEZET
''M'
VRIJDAG 5
JANUARI
1973
s
J
10
Spanningen
Leidsestraat
ARTSEN hebben uitgemaakt dat
het ongezondste beroep in Amster
dam dat van taxi-chauffeur is. Ter
wijl politici zo langzamerhand wel
tot de overtuiging zijn gekomen,
dat de taxi ondanks de leemten in
de wet toch eigenlijk wel in het rij
tje van het openbaar vervoer moet
thuis horen, worden de twaalfhon
derd taxi-chauffeurs steeds na
drukkelijker belaagd door de ver
keerschaos in het centrum van de
hoofdstad en boos weglopende
klanten. Aanwijsbaar gevolg: een
toenemend aantal hartinfarcten.
Maar ook: meer wilde acties om het
stadsbestuur tot concessies te dwin
gen.
BIJ DE voordeur hangt een
kaartje met als tekst: „Als politie
of onbekenden langs komen: zwijg”.
In de grote hal staan alleen een tafel
en zeven stoelen. Een jonge vrouw,
die in verwachting van haar eerste
kind is, noemt het een Paleis van
Doornrozen, „omdat het in het be
gin zo’n overwoekerde troep was”.
Het lijkt een toepasselijke naam
voor de vijf leegstaande huizen aan
de Nieuwezijds Voorburgwal, die
precies een maand geleden door een
groep krakers werden bezet uit
protest tegen het huisvestingsbe
leid in de hoofdstad. Wethouder
Louis Kuijpers, die over twee we
ken de distributienota in de ge
meenteraad moet verdedigen, werd
bij die gelegenheid uitgeroepen tot
„NepSinterklaas van het jaar”.
r w -
jL
Taxi’s willen op vrije baan
nen
p
s
n
HEUSE palmbomen in het nieuwe Amsterdamse Sloterparkbad, dat binnen-
HET ZIJN merendeels werkende jon
geren, kunstenaars en studenten, die er
DE GEMEENTE is niet van plan tegemoet te komen aan de eisen van de
parkeergarage van de nv Europarking (lees Tabak) aan de Marnixstraat. In
een interview met dit rubriekje vertelde de garagehouder, dat de exploitatie
resultaten zo mager zijn dat overwogen wordt het kolossale complex reeds
een half jaar na de opening te sluiten. Naar aanleiding hiervan stelden de
raadsleden P. Roemer (WD) en A. Martini (D’66) schriftelijke vragen. B. en
W. antwoorden nu dat niet in elk concreet geval alles kan worden gedaan om
sluiting te voorkomen. De garage is tot stand gekomen als particulier in
vesteringsproject („met normale winstkansen”) en de gemeente voelt er niets
voor deze aan te kopen. Het verzoek van de directie om parkeerbeperkende
maatregelen in de buurt te nemen de voornaamste eis van Tabak vindt
het college al evenmin magelijk.
et
OVERIGENS is het wel zo dat het
klimaat, waarin de besprekingen tussen
de gemeente en de taxiclub worden
gehouden, aanzienlijk is verbeterd. Aan
het Prinshof is men de wensen van de
WETHOUDER Han Lammers van Stadsontwikkeling, die zondagavond samen
met burgemeester Samkalden en wethouder Bootsma van Economische Zaken
naar Londen vertrekt voor het bywonen van een congres van bestuurders van
EEG-hoofdsteden over de problemen van de grote stad, zal daar onder meer
ook contact hebben met Britse investeerders, die belangstelling hebben voor
projecten in Amsterdam. Het is Lammers zjjn bedoeling de Britse beleggers
haarfijn uit te leggen, wat er in Amsterdam zoal wel en niet kan. Overigens
is het initiatief voor dit gesprek, waarvan men aan het Prinsenhof geen schok
kende resultaten verwacht, van de Britten uitgegaan.
hun iirrtrek hebben genomen. De meesten
hebben er al eerder in een kraakpandje
gezeten, omdat ze volgens de huidige
distributienormen niet voor een woning
in aanmerking komen. In Amsterdam
moet men namelijk 27 jaar zijn voordat
men zich bij het CBH kan laten in
schrijven om dan vaak nog jaren te
moeten wachten voordat er een aanbie
ding komt.
teerd met een massaliteit van overtredingen, internationalisering van de mis
daad en vuurwapens. Overigens krijgt de politie in de hoofdstad dit jaar twee
pantserwagens (zie foto), zoals die eerder reeds bjj de Haagse politie zijn ge
stationeerd.
Het feit, dat het vorderingsbeleid van
de gemeente ten aanzien van leegstaande
panden weinig zoden aan de dijk zet en
de woningnood door het snelle verval
van de betaalbare huizen in de negen
tiende eeuwse wijken bijzonder groot
blijft, zijn de voornaamste drijfveren
voor de 4 december-actie geweest. Tot
dusver hebben de krakers van niemand
last gehad. Niet van de politie, niet van
de gemeente err ook niet van de eige
naar.
VAN DEZE goede voornemens komt
nu nog bitter weinig terecht. De circa
600 taxi’s in de hoofdstad komen vooral
tijdens de spitsuren de vraag is dan
het grootst muurvast in files te zit
ten. Dat maakt de chauffeurs prikkel
baar; vooral als zij ook nog eens ver
wensingen naar hun hoofd geslingerd
krijgen van haastige passagiers, die voor
Want zij zien met lede ogen, dat met
de komst van de vrije tram- en busba
nen (stokpaardje van het gemeentelijk
vervoerbedrijf dat van de gemeenteraad
rijn gang mocht gaan) een flinke hap
wordt genomen van het toch al zo
krappe wegennet in de binnenstad en
dat de situatie er door het geleidelijke
streven naar een autovrij centrum voor
hen niet beter op zal worden.
Wat willen zij? Voorzitter F. J. Koens
van de Vereniging Centraal Bureau en
tevens directeur van de nv ATO zegt
hierover: „We willen dat men het begrip
taxi gaat zien als verlengstuk van het
openbaar vervoer. Dat is nu nog niet
zover. Het is wel een feit dat B. en W.
er meer doordrongen van zijn geraakt
dat het op die manier zou moeten kun-
functioneren. Wij willen gebruik
kunnen makën van de vrije tram- en
busbanen en voorts van staanplaatsen in
afgesloten gebieden”. In enkele gevallen
hebben B. en W. dit al toegestaan.
De taxi-chauffeurs willen hun klanten
zo goedkoop en efficiënt mogelijk bedie
nen. Koens: „Als we een betere door
stroming krijgen, zal de klant er ook
meer gebruik van maken omdat hij
weet dat de ritprijs niet door opstoppin
gen wordt beïnvloed en hij op tijd voor
een afspraak zal kunnen komen”.
jaar zouden kunnen worden gehuurd.
Charles, een 21-jarige schilder, zegt
daarover: „Ik geloof dat dit met dertig
mensen wel is op te brengen.”
Kabouter-raadslid Peter Hakkenberg,
één van de krakers van het eerste uur
en ook nu weer volop in de slag, meent:
„Er is in de raad al zo vaak gesteld, dat
leegstaande huizen gevorderd moeten
worden. Ook Kuijpers heeft dat al een
paar keer gezegd, maar het gebeurt niet.
We pretenderen rriet dat je hiermee de
problemen oplost, maar willen hiermee
wel duidelijk aantonen hoe zeer de jon
geren door de distributienormen worden
gediscrimineerd.”
Vorige maand, tijdens de begrotings-
behandeliiirg, diende Hakkenberg een
motie in om tenminste op dit punt een
verbetering te bewerkstelligen, maar de
ze kreeg alleen de steun van D’66. De
Kabouter was daarover teleurgesteld.
DE MEESTEN zijn vrij optimistisch
over de kansen, die ze hebben om er te
kunnen blijven. Er bestaat bereidheid
om met Tabak tot een zakelijke over
eenkomst te komen, waarbij de panden
naar hun mening hebben ze een
waarde van een kwart miljoen gulden
voor een bedrag yan 25.000 gulden per
Het is niet de eerste keer dat deze
panden, die tot ’56 nog bewoond werden,
daarna in ’n textielhuis veranderden en
de laatste vijf jaar bij gebrek aan koop
lust leeg stonden, zijn bezet. Dat Was op
7 augustus 1970, toen 45 man er hun
intrek namen. De eigenaar, garagehouder
Hendrik Tabak, heeft toen geprobeerd ze
door een knokploeg te laten verjagen.
Het werd uiteindelijk politie- en daarna
justitiewerk, maar de meeste krakers
zijn inmiddels in hoger beroep vrijge
sproken van de boetes, waartoe ze in
eerste instantie door de politierechter
waren veroordeeld-
taxi-chauffeurs wel degelijk serieus
gaan nemen. Hoe dat in de praktijk zal
uitpakken, moet blijken uit de studie,
die nog deze maand over deze kwestie
moet worden afgerond en waarvan de
inzet is of een belangrijk deel van de
tram- en busbanen tevens als vrije taxi-
baan kan fungeren.
In bepaalde gevallen zal dat technisch
niet mogelijk zijn, ook al omdat de
GVB-directie reeds bij voorbaat huiverig
is voor elke maatregel die een seconde
tijdverlies kan opleveren. Volgens de
heer Koens zit het er dan ook waar
schijnlijk niet in, dat de Leidsestraat
opnieuw door taxi’s kan worden bere
den.
Koens: „Als er maar een deel van
onze wensen wordt uitgevoerd, ben ik
redelijk tevreden. Alleen, het duurt alle
maal zo lang. We zouden zo graag wil
len dat de zaak in een grotere versnel
ling werd geduwd. Maar er moet wel
iets uit de bus komen, want we kunnen
niet een afwachtende houding blijven
aannemen”.
Voorburgwal ten behoeve van de snelle
tram geen boodschap meer hadden. An
ders dan in 1969 bij de afsluiting van de
Leidsestraat gingen de gemeentelijke au
toriteiten zij het voorlopig nu wel
door de knieën.
Tijdens het overleg dat voorzitter
Koens en andere bestuursleden van de
„Taxi-Centrale” vorige week met burge
meester Ivo Samkalden en wethouder
Brautigam van Verkeerszaken voerden,
stelde eerstgenoemde zeer nadrukkelijk
dat het bestuur zijn mannen wel in de
hand moet houden. Koens: „Ik heb toen
tegen de heer Samkalden gezegd: we
doen ons best, maar als dit te lang gaat
duren, voorzien we dat we dergelijke
acties niet langer tegen kunnen houden”.
SINDS kort eten miljoenen Japanners Krasnapolsky. Een ijsfabriek in het
land van de rijzende zon brengt namelijk een ijsje op de markt onder de
naam van het eerbiedwaardige Amsterdamse hotel. „Via ezelsbruggetjes zijn
ze eigenlijk op onze naam gekomen”, zegt Krasnapolsky-directeur Tichelaar.
„Zo in de trant van waar is ijs van gemaakt? Antwoord: van melk. Wie is
een zeer bekende zuivelproducent? Antwoord: Nederland. Wat weten we van
dat land? KLM, scheepsbouw, dijken, Krasnapolsky etc. Uit een markt
onderzoek in Japan bleek toen dat ook voor Japanners de naam hotel Kras
napolsky lekker klinkt. Waarna er aan ons toestemming is gevraagd”. (Uit het
informatiebulletin „Amsterdams aktief”.)
HET HUIS van Hugo Claus aan de
Raamgracht is kort voor de kerstdagen
gedeeltelijk gekraakt. De Belgische
schrijver kocht het grote pand ruim
een jaar geleden, maar aangezien hij
zelden in Amsterdam vertoeft, staat
het de meeste tijd leeg. Dat was een
aantal krakers niet ontgaan. Ze namen
bezit van de helft van het huis.
De gevels van het aaneengesloten rij
tje huizen in het hartje van de stad zijn
nog steeds voorzien van opvallende
spandoeken met kreten als „Niet lullen
Louis, vorderen”, „Woningnood is crimi
neel, leegstand is misdadig” en „Wegens
speculatie vijf jaar gesloten”. Het aantal
krakers dat er clandestien woont, is
inmiddels uitgegroeid tot dertig en het
ziet er nog niet naar uit, dat zij op korte
termijn op straat worden gezet. Het zijn
voornamelijk jongeren, waarbij vier ge
zinnen met twee kinderen.
Ondanks de barre kou (er was nauwe
lijks verwarming) hebben ze er geza
menlijk de kersitdagen en de jaarwisse
ling doorgebracht en in die periode hard
getimmerd en gesleuteld om dit circa
dertig vertrekken tellende woonblok wat
comfortabeler te maken. Vandaag wordt
de onder water staande kelder leegge
pompt en morgen de gevels schoonge
maakt en bijgewit. „We willen”, zegt een
meisje van 23 jaar, „dat het er netjes en
goed uitziet, zodat de mensen kunnen
zien dat we redelijke plannen hebben.
We willen hier geen Paradiso-toestand
of een sleep-in. Daar waken we voor.”
DE EVEN ZIJDE van de Singel tussen Blauwburgwal en Korjespoortsteeg
zal in verband met werk aan ondergrondse leidingen tot omstreeks 1 maart
voor alle verkeer worden afgesloten. Daarna begint men aan de vernieuwing
van de walmuur, waardoor dit traject nog enkele maanden uit de roulatie zal
blijven.
kort de eerste zwemmers kan begroeten. Het grote bassin van vijftig meter is
geschikt voor internationale wedstrijden. De vreemde pijpen, die op de foto
in het droge bassin te zien zijn, moeten nu nog de watertoevoer regelen maar
zullen straks verdwenen zijn.
een paar gulden extra de sores van tram
en bus dachten te kunnen omzeilen.
Het komt ook steeds vaker voor dat
klanten onderweg uitstappen onder het
motto: „Ik kom toch te laat en het
metertje tikt gewoon door”. Gebeurt dat
enkele keren per dag dan is zo’n chauf
feur eerder geneigd de oorzaak van de
verkeersproblemen af te reageren op het
stadsbestuur en zijn vertegenwoordigers
aan de onderhandelingstafel.
Vorige maand nog blokkeerden 200
woedende taxi-chauffeurs de Dam en de
Raadhuisstraat, waar zij in verband met
de herprofilering van de Nieuwezijds
Wat zijn ze zelf van plan te doen?
„We willen er een sociaal centrum van
maken, waar jongeren kunnen werken
err wonen. Er zijn al plannen in de
richting van een galerie, een theetuin en
een restaurantje. Voorlopig blijft het
nog een enorme moeilijke toestand,
maar we verwachten wel van de men
sen hier dat ze een positieve bijdrage
willen leveren.”
Beeld van een demonstratie van taxi
chauffeurs tegen de afsluiting van de
Leidsestraat in de zomer van 1969.
Sindsdien is het contact tussen de faxi-
organisaties en de gemeente alsmede
politie verbeterd, hoewel de chauffeurs
hun belangrijkste doel - het verkrijgen
van dezelfde faciliteiten als bus en
tram - nog niet hebben bereikt.
Het is inmiddels nog niet duidelijk
wat er met de vijf huizen gaat gebeuren.
Tabak heeft er aanvankelijk een hotel
van willen maken en later een parkeer
garage, maar dat plan heeft geen enkele
kans aangezien de panden op de monu
mentenlijst staan. Hakkenberg: „We ho
pen dat het NW bereid is er bij een
verbouwing financieel in te springen, dat
ze de zaak gaan sponsoren. In de periode
dat er Kabouters in de raad zitten, wil
je tenslotte ook wel wat concreets berei
ken.”
HET AANTAL geweldsdelicten in Amsterdam is het afgelopen jaar met
vflftlg percent gestegen. Opmerkelijk was de toename van het aantal bero
vingen en overvallen, aldus hoofdcommissaris P. A. Jong in zijn nieuwjaars
toespraak. Over de hele linie is de stijging van de criminaliteit in de hoofd
stad tien percent. Volgens de korpschef wordt de politie steeds meer geconfon-
.1
omdat volgens hem in de fractie van
PvdA en CPN nauwelijks anders over
deze zaak wordt gedacht. „Kuijpers zei
later tegen me, dat ik die motie in
januari opnieuw moest indienen- Waar
schijnlijk neemt hij hem dan over. Een
politiek stuntje, maar ik vind dat
flauw.”
”4
- S
‘i
.i.