Nederlands Studentenorkest Pupillen van Instituut Scorlewald maken wereldberoemde instrumenten p< Esterel gaat zelf patronen verkopen Limburg snakt naar schlagers 1 onwennig in „Sine Nomine” M] I 1 1 „I I I din OM DE THERAPEUTISCHE WAARDE VAN MUZIEK Afscheid dirigent Jan Brussen Blijft Schüttenhelm NOS-voorzitter? V( y PARIJSE MODEWEEK BEGONNEN Mode j ournaal Grafiek-expositie Olympische spelen Heilpedagogie 1 I -f DINSDAG 23 JANUARI 1973 10 c Fluiten Grote vraag Poetsen (Var CA zijn d de N debat zend gezar 50 rr avon ruim de ir vals. Toneelprijs in Londen (Van een medewerkster) PARIJS De Franse coutu rier Jacques Esterel wil vrou wen niet langer de dupe van de voortdurend stijgende confectie prijzen laten worden. Hij gaat de exclusieve patronen van zijn nieuwe voorj aars- en zomercrea- ties rechtstreeks aan het publiek verkopen. Een spectaculairder begin van de Parijse modeweek was zondagavond nauwelijks denkbaar. HAARLEM Jan Brussen, de dirigent van het Nederlands Stu dentenorkest, gaat na een actief muzikaal contact met het ensemble van twintigjarige duur zijn aan- voerdersplaats aan een andere dirigent afstaan. Vanavond bij het laatste concert, dat het orkest onder Brussens leiding geeft in het Con certgebouw te Amsterdam, zal be kend worden gemaakt wie tot zijn opvolger is benoemd. Maandag avond gaf het Nederlands Stu dentenorkest nog in de Haarlemse Gemeentelijke Concertzaal een con cert met Jan Brussen als dirigent. De netto-opbrengst van dit concert zal ten goede komen aan het Nederlands Studentensanatorium en aan het University Assistance Fund Courrèges (Van onze medewerker) SCHOORL Een veel te kleine werkplaats aan de Duinweg naast het gemeentehuis van Schoorl. Vier, vijf man werken er te midden van een bijna chaotische hoeveelheid opgeslagen materiaal, werkbanken, machines, gereedschappen, mallen, dozen, pakpapier. De te kleine ruimte beperkt het overzichtelijk en prettig werken aanzienlijk, maar toch staat thera peutisch medewerker Harry Mol, die hier de leiding heeft, fluitend aan een zaagmachine en toch zijn de pupillen Gerard en Maarten genoeglijk aan het schaven en boren, terwijl boven een andere Harry staat te poetsen op vier lagen lak dat het een lieve lust is. Deze mensen, en ook nog Ben, Wim en Jaap, maken in deze veel te benauwde werkplaats de prachtige lieren en magnifiek afgewerkte klankspelen (xylofoon en metallofoon) die onder de merknaam Choroi over de hele wereld gretig afnemers vinden. Het Instituut voor Sociale Heilpedagogie Scorlewald werd er al door ge classificeerd als „dat instituut waar ze van die mooie instrumenten maken”. NOORDHOLLANDS PHILHARMONISCH ORKEST Concertgebouw Haarlem rr t (Van onze correspondent) (Van onze correspondent) ADVERTENTIE „Daarom alleen al praat ik er eigen lijk nooit over. We willen niet uitslui tend als zodanig te boek staan. Alsof we niet veel meer doen aan medische, socia le en therapeutische begeleiding van on- ook dit werkje een grote oplettendheid, omdat één op de verkeerde plaats ge spannen snaar oneindig veel zoekwerk oplevert om de fout te herstellen. Twee modellen van Jacques Esterel: links een overjas van handgeschil derde zwarte zijde over een japon van rode shantung; rechts een over jas van handgeschilderde witte zijde over een japon van zwarte shantung. In 700 1 gevel verte deleg Mare Nleu landi AI Noo: den tone kreg Ams kun: maa hou Het deel Disqu tatert nes. 1 dagen den 1 muzi< mede Voor tal e iet, 2 H gem de tael Kni ieg< Noc het Am Bef E din ten De: ger din afg ras rin hei I hei hoi tie eei sk' va: an kv Hf ve Ki rij la: D< Tl Esterel heeft kort geleden op uit nodiging van de regering in Peking, een studiereis door communistisch China gemaakt. En hoewel hij daaro ver op verzoek van de Chinese leaders een strikt stilzwijgen moet bewaren, staat het vólgens ingewijden vast dat hij er de volgelingen van Mao er toe heeft bewogen om de Chinese vrou wen onlangs in het Volksdagblad aan Door de huidige kabinetssituatie zijn de voorbereidingen voor de NOS-voor- zittersvoordracht aan de minister ver traagd, omdat de „kleur” van de nieuwe regering mede bepalend wordt geacht voor de uiteindelijke benoeming. De NOS-voorzitter wordt benoemd door de Kroon. In de pas functionerende NOS-onder- nemingsraad hebben sommige leden te kennen gegeven inspraak te willen heb ben in de voordracht van het NOS- bestuur aan de minister. De onderne mingsraad heeft hierover nog geen be slissing genomen. te sporen om in plaats van grauwe militaire kleding kleurige jurkjes te gaan dragen. Esterel mikt voor het voorjaar, net als zijn Italiaanse collega’s op de terugkeer van de elegante mode van het begin van de jaren vijftig. De zoom blijft bij hem boven de knie en plooirokmantelpakjes met getailleerde jasjes met korte omgeslagen mouwen wisselt hij af met klokrokjurkjes met lange poffende mouwen. Voor 's a- vonds biedt Esterel keus uit jurken met vlindermouwtjes en uit strapless- creaties. En toen ik hem vroeg of al die modellen voor amateurs niet erg moeilijk zijn te maken, zei hij la chend: „Nee, want bij ieder patroon zit een grammofoonplaatje waarop ik alles haarfijn uitleg. Het enige pro bleem is, dat ik nu ook nog Neder lands moet gaan leren.” Esterel heeft voor zijn nieuwe voorjaarspatronen ook al Duitse en Engelse plaatjes gemaakt en heeft de tekst daarvan voorlopig in het Nederlands laten drukken. Het zoeken is alleen nog naar een importeur. Voor wie inte resse heeft: Esterels adres is: 124 Rue du Faubourg, Saint-Honoré, Parijs. LONDEN (UPI). Bij de jaarlijkse toneelprijzen van de Londense Evening Standard is de actrice Rachel Roberts onderscheiden met de prijs voor de beste vrouwelijke hoofdrol als mevrouw Elliot in „Alpha Beta” van E. A. Whitehead. Ze speelde naast Albert Finney. Toneel groep Centrum brengt dit stuk over enkele weken uit met Els van Rooden en Jules Hamel. De beste acteur afgelo pen jaar was Lord (Laurence) Olivier als James Tyrone in O’Neill’s „Tocht naar het duister”. Een van de pronkstukken, die de pu pillen van Scorlewald hebben vervaar digd, is deze solo-lier. Harry Mol: „Wij maken hier de mu ziekinstrumenten en de jongens zijn er enorm trots op. Wij vervaardigen een produkt 'waar de wereld naar vraagt. Als er weer iemand belt om zo’n hand- lier van over de 850 gulden, dan horen de jongens dat en dan weten ze dat ze de vraag nauwelijks kunnen bijbenen. Harry en zijn pupillen bouwen de lieren van de grond af aan op, maar het egbeurt wel in een serie van tien, twintig. Al tijdig tevoren worden de skeletten uitgezaagd met weer een mal als voor beeld. Die moeten een paar maanden te drogen liggen, waarna de jongens met tassen vol hout naar de plaatselijk aan nemer Wildeboer fietsen om het hout af te laten schaven. Dan begint het werk aan het onder en bovenblad, het uitzagen van de gaat jes in beide bladen en het glad afvijlen, het tot één geheel lijmen van dat alles en het verder boren, het kleuren en vier keer lakken en ten slotte het met puim steen helemaal glad en glimmend poet sen. HILVERSUM. In het NOS-bestuur is verwarring ontstaan over de vraag wie na 29 mei voorzitter van de NOS zal zijn. Op die datum loopt de ambtster mijn van NOS-bestuur, Raad van Be heer en programmaraden af. Aanvankelijk bestond bij de bestuurs leden de indruk dat de huidige voorzit ter, Schüttenhelm, zich na 29 mei niet meer beschikbaar zal stellen. Op een persconferentie liet deze echter duidelijk van het tegendeel blijken. Bij Schütten- helms vertrek zou één der omroepbe- stuursleden genoemd werden KRO- voorzitter Van Doom en de van de VARA afkomstige NOS-programma- commissaris Rengelink hem moeten opvolgen. Sommige Kroonleden en ver tegenwoordigers van culturele organisa ties in het NOS-bestuur willen liever iemand van buiten de omroeporganisa ties, zoals Schüttenhelm is, ook al door de kritiek der omroeporganisaties op de NOS. Norbert Visser stimuleerde ook Geert Mulder, voormalig directeur van de Am sterdamse sociale werkplaats, om in Zweden een splinternieuwe werkplaats op te zetten, waar een twintigtal con- tactgestoorden duizenden intervalfluiten, pentatonische fluiten en diatonische flui ten maken. Geert Mulder was naar Zweden geroepen als adviseur voor de opbouw van sociale werkplaatsen. Op de terugweg uit Zweden wist Vis ser de leider van een instituut bij Kopen hagen in Denemarken zover te krijgen dat hij een werkplaats opzette voor Bourdonlieren. Kort daarna werd aan HEERLEN. Aan de Duitse Schlager wordt op de Nederlandse radio en televisie veel te weinig aan dacht besteed. De Nederlandse radio en televisie moet rekening houden met de inwoners uit provincies die aan Duitsland grenzen. Dat zijn enke le gegevens uit een bliksemenquête (hoe denkt men over de Duitse Schlagers), die door het Limburgs Dagblad gehouden is. Een caféhouder uit het Middenlimburgse St. Odiliën- berg zal alleen nog maar Duitse pla ten draaien om, zoals hij zegt „ver vuiling van de Engelse en Ameri kaanse rommel tegen te gaan.” De enquête heeft een storm van reacties losgeslagen. In Limburg zijn zelfs actiegroepen gevormd voor en tegen de Duitse Schlager. De meeste mensen die het opnemen voor de Duitse Schlager praten over „Engels gekweel”. Enkele reacties: „Als er alleen Nederlandse zenders op de ra dio te besluisteren vielen, zou ik het jammer vinden van de stroomkosten en het luistergeld”. Een andere: „Hil versum 3 mag voor mijn part sluiten. Het liefst zou ik 50 percent van mijn luistergeld aan de Duitse omroep ge ven.” Intussen heeft een aantal Ne derlandse radiostations ons laten we ten op deze actie van de mensen die aan de enquête meegedaan hebben, in te zullen gaan. ZEIST /ANP). Voor het eerst in Europa is er een tentoonstelling over de grafische vormgeving voor de spelen van de 20ste Olympiade, die vorig jaar in München werden gehouden. De exposi tie wordt gehouden in het Zeister Slot van 28 januari tot en met 21 maart. Alle ontwerpen voor de grafische vormgeving zijn in twee meter hoge banen plastiek gegoten, die in het slot aan hqt plafond zijn gehangen. Voorts wordt de bekroonde film „Een stad no- mjgV/bif* vertoond, alsmede een reeks van 500 dia’s. Deze afscheids-avond voor wat Haar lem betrof, werd begonnen met de uit voering van een in opdracht van het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk door Daan Man neke gesch even stuk voor een symfo nisch bezet orkest. Dit stuk werd „Sine Nomine” genoemd naar de „Missa sine nomine” van Jacob Obrecht, aan welk werk Manneke een melodisch gegeven ontleende om in zijn stuk op te nemen. Visser gevraagd e en eenvoudig instru ment te ontwerpen, dat leerlingen van de hoogste klassen van de middelbare scholen tijdens hun hadenarbeidlessen voor kleures en kleine kinderen zouden kunnen maken. Norbert Visser: „Toen werd de kinder- harp geboren en het werd zo’n succes, bijna een bestseller, dat ik me er ge woon voor schaam. Met de pentatone- luit is de kinderharp bij uitstek geschikt voor de muzikale ontwikkeling van kin deren tot negen jaar. Het wordt al op veel scholen en instellingen gebruikt. Bovendien worden in een dorp aan de Bodensee de klankspelen gemaakt en in Wuppertal in een dagschool voor ont- wikkelingsgestoorden de etui’s voor de verschillende instrumenten. Norbert Visser: „U moet niet uit het oog verliezen dat het niet alleen gaat om het laten vervaardigen van deze instrumenten door ontwikkelingsgestoor- den, maar dat het hele instrumentarium ook is ontwikkeld om mogelijkheden te openen voor het eenvoudige muziekma- ken. De muziektherapie maakt de laatste jaren een enorme opgang en mijn vrouw en ik hebben in de loop der jaren ook de waarde leren kennen van de inwer king van oude en nieuwe toonmogelijk- heden op ziektebeelden. Öp het rrioment dat een mens muziek maakt.' is hij eigenlijk een gezond mens. Ik heb ook al vast een voorproefje van Courrèges’ nieuwe voorjaarscol- lectie gezien. En daaruit bleek, dat de couturier, die acht jaar geleden met zijn astronauten-mode wereldbe roemd werd, zijn showbezoeksters, als hij dinsdag zijn première geeft, op nieuw zal teleurstellen. Want Courrèges is er ook voor zomer ’73 niet in geslaagd om ook maar iets nieuws te bedenken. En het is dan ook niet erg verwonderlijk dat zijn tricotfabriek onlangs failliet is ge gaan. Modieuze vrouwen kunnen het ko mende seizoen nog steeds voor per fect gesneden broekpakken en man tels bij hem terecht, maar die type rende modellen met opgestikte zak ken worden zo langzamerhand door alle goede confectiefabrieken in de hele wereld even goed nagemaakt. De mantels brengt Courrèges nu met korte a fgebiesde mouwen. En zijn karakteristieke gerende jurkjes hebben nu een ronde hals of een klein opstaand kraagje. Net als ande re modeontwerpers zal Courrèges voor zomer ’73 veel combinaties van plooirokken, blouses, truitjes en jasjes lanceren. En dat alles in marine blauw, rood, roze, hardgeel en appel groen. Alleen al het zeer zorgvuldig poetsen, soms urenlang, vereist grote voorzichtig heid en precisie, teneinde te voorkomen dat het hele lakwerk weer wordt wegge poetst. Andere Harry doet het zeer zorg vuldig en vertelt me dat ook hij staat te glimmen van voldoening als de lier prachtig begint te glanzen. Floris is de man die voor het opspannen van de 30 verschillende snaren moet zorgen, en ook daarvoor is weer een heel bordje met- aanwijzingen en is elk pakketje snaren in kokertjes genummerd. Toch vereist vrijdag 26 januari 1973 8.15 uur Vierde concert serie C dirigent: JERZY KATLEWICZ solisten HERMAN UHLHORN - piano WOUT VAN WILGENBURG - violoncello Programma Boccherini Violoncelloconcert no 3 in g kl.t. Baird Colas Breugnon Mui Divertimento voor piano en orkest Honegger Symfonie no 3 „Liturgique” Entrée 4,(a.i.) c.j.p. geldig Kaartverkoop en plaatsbespreken bij het Concertgebouw, Lange Begijnestraat 13, Haarlem, van 10-3 uur, telefonisch 320994 van 12-3 uur. ze pupillen”, aldus Norbert Visesr. Hij is de drijvende kracht achter het internati onaal gepatenteerde Choroi-instrumenta- rium. Niettemin moet ook hij toegeven dat muziekinstrumenten maken zelfs voor vakmensen, en dus voor iedereen, enorm moeilijk is. Toch haalden prof. Lieve- goed en Norbert Visser het in ’64 in hun hoofd de Stichting Kind en Instrument op te richten met als doelstelling een geheel nieu en eenvoudig instrumenta rium te ontwikkelen, waarop iedereen kan leren spelen, instrumenten waarop men direct het eenvoudige muziekma- ken, het simpele improviseren kan beoe fenen, zonder dat men jarenlange studie achter de rug hoeft te hebben. Voorwaarde was ook - dat die instru menten gemaakt zouden moeten worden door ontwikkelingsgestoorden als bewijs dat deze mensen uitstekend in staat zijn dingen te maken waar de wereld enorm veel aan heeft, als bewijs ook dat deze mensen bij een goede werkvoorbereiding eigenlijk alles kunnen maken, zelfs mu ziekinstrumenten. Norbert Visser vond in Harry Mol een man die bij uitstek geschikt bleek voor de voorbereiding van dit werk. Vijftien jaar was hij modelmaker, drieëneenhalf jaar had hij met zijn broer samen een handsmederij. Zeven jaar deed hij voor Hildo Krop en andere beeldende kunste naars het uitvoerende werk en hakte hij onder meer aan de beelden van Berlage en Spinoza in Amsterdam, hij zwierf door Frankrijk en deed een jaar vor mingswerk bij de bedrijfsjeugd in Am sterdam. Steeds was hij echter op zoek naar zinvoller werk met mensen en voor mensen in een gemeenschap die niet slechts geld als het meest najagenswaar- dige doel had. Met zijn opleiding, capaciteiten en er varing was Harry Mol precies de man die Norbert Visser voor de muziekin- strumentmakerij van Scorlewald nodig had. Harry Mol vertelt er nauwelijks wat over, maar zijn grondvormen en hulpstukken voor de vervaardiging van de lieren en klankspelen of de onderde len daarvan, spreken boekdelen. Ze zijn op een grandioze wijze zodanig uitge dokterd in diverse opeenvolgende fasen van het stuk hout naar het prachtige muziekinstrument dat er bijna niets meer mis kan gaan. Daan Manneke lijkt bij het compone ren van zijn „Sine Nomine” niet ge streefd te hebben naar het verkrijgen van een hechte structuur van positieve muzikale gedachten. Hij is er blijkbaar op uit geweest om geluid in zijn ver scheidenheid van toonhoogte, klankkleur en sterkte-graad functioneel voor zijn werk te maken met het gevolg, dat „Sine Nomine” meer gekenmerkt wordt door een eigen sfeer dan door muzikale mededelingen. Het studentenorkest heeft zich met toewijding aan de uitvoering van Man- nekes stuk gegeven en ook Jan Brussen heeft zich ingespannen om iets van mu ziek daaruit zo mogelijk op te doen klinken, maar een natuurlijk gegroeide betrokkenheid bij dit „Sine Nomine” bleek nog niet aanwezig te zijn om aan de vertolking overtuigingskracht te ver lenen. Deze was daarentegen in verheugend grote mate op te merken bij de uitvoe ring van de andere werken van het programma. Dat hierbij wel eens onef fenheden te horen waren deed geen afbreuk aan de met jeugdig enthousias me verkregen bezieling van de muzikale voordracht, waardoor niet alleen de uit voeringen der zelfstandige orkestmuziek, maar ook de begeleidingen van de ver tolkingen van de zangeres Marianne Blok, de soliste op dit concert, inhoud kregen. Marianne Blok zong de aria „Sous le ciel tout étoilé” uit de opera „Lakmé” van Leo Delibes met innige lyriek in stemklank en voordracht. Dan Mozarts Concertaria met recitatief (K.V. 316) „Popoli di tessaglia”, waarbij naast le vendige expressie, ook de technische be heersing der coloratuur indruk maakten. Tenslotte bracht Marianne Blok de felle typering van de „Koningin van de nacht” uit Mozarts opera „Die Zauber. flöte” met dramatisch bewogen zang en daartoe functionele voortreffelijke colo ratuur. Gezien de muzikale gerichtheid van de leden van het studentenorkest kon de Tsjechische Suite opus 39, die na de pauze werd uitgevoerd, een uitnemende keuze genoemd worden. Het romanti sche, ritmisch kernachtige, sprankelende werk werd door de jonge amateur-muzi- kanten met hart en ziel vertolkt, de finale, de vurige furiant, zelfs overrom pelend meeslepend. Toen kwam er met de uitvoering van twee delen uit de Afscheidssymfonie van Joseph Haydn aan het slot van de avond een stukje muzikaal toneel met een wat weemoedig symbolisch accent. Al ging dan hier het orkest weg na het knap gespeelde presto en het gevoelige adagio en bleef de dirigent alléén op het verla ten podium, de betekenis van deze „op voering” zal geen der toehoorders ont gaan zijn en onwillekeurig zal bij velen de gedachte gerezen zijn: Hoe nu verder met het Nederlands Studentenorkest? De toekomst zal het duidelijk maken. P. ZWAANSW1JK. Na afloop van zijn show met veel zwierige plooirokjurkjes zei Esterel tegen mij: „Ik geloof dat vrouwen voortaan beter zelf hun kleren kun nen maken, want confectie is op het ogenblik niet alleen veel te duur, maar ook veel te eenvormig. Want wat kan een vrouw in ’s hemelsnaam met een jurk beginnen waarvan de stof misschien wel aardig is, maar waarvan het kraagje haar eigenlijk niet staat. Ik vind dat vrouwen, als het om hun kleding gaat, veel te veel concessies moeten doen. Daarom ge loof ik dat mijn haute-couturepatro- nen een ideale oplossing zijn.” Esterel, een jeune premier van even in de vijftig, lijkt als hij in zijn helderrood gestoffeerde atelier druk gebarend zijn favoriete modellen laat zien, veel langer dan de 1.60 meter die hij meet. Maar de couturier mag dan klein van stuk zijn, in Franse modekringen wordt hij nog altijd als een ontwerper van groot formaat be schouwd. Niet alleen door zijn vele opmerkelijke vondsten, zoals een paar jaar geleden de jurk voor mannen, maar veel meer nog voor de indruk wekkende orders die hij de Franse confectie-industrie als modeadviseur van de Bulgaarse, Roemeense en Russische regering bezorgde. Te Schoorl is het Instituut voor Sociale Heilpedagogie Scorlewald ge vestigd. Het instituut heeft een Stich ting Jeugd en Muziek. Deze afdeling van Scorlewald legt zich toe op de vervaardiging van muziekinstrumen ten. Onder de merknaam Choroi zijn die in de handel. Scorlewald beoefent muziek en instrumentmaken als ge neeswijze voor zijn pupillen. Directeur van het instrumentbe- drijf is Norbert Visser, ooit zelf een- concert-violist. Hij heeft gezocht naar een mogelijkheid om het eenvoudige muziekmaken te activeren, bereikte dat aanvankelijk door het zgn. Orff- instrumentarium voor ritmisch slagwerk op te bouwen en later door het doen vervaardigen van blok fluiten. Daarbij ging hij uit van de vraag: hoe kun je kindren samen blokfluit laten spelen, zonder dat het vals klinkt. Hij liet door de pupillen van het instituut interval-fluiten maken, die f IS,30, pentatonische fluiten die f 25,60 en diatonische fluiten die f 32,00 kosten. Daarnaast worden er in Scorlewald bourdonlieren ge bouwd, die uitgerust zijn met 16 sna ren en f 119 kosten; sopraanlieren, die f 280 moeten opbrengen, en solo- lieren die, inclusief etuig, f 855, ver gen. Er komt ook een prachtige blan ke kinderharp uit Scorlewald: f 142,50. In bijgaand artikel wordt meer over de creativiteit van de Stichting Jeugd en Muziek verteld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1973 | | pagina 10