KVP laat liberalen als regeringspartners vallen
tot de kogel
veroordeeld
huizen
Geef Jordanië
deel bestuur
Jeruzalem
Voorstel van socialistische afgevaardigden:
Zaterdagretours
als experiment
voor onderzoek naar
Turkije
Syrië beperkt
vrijheid van
commando’s
GDAGCVERS
lf)«
VIVO
Bezetting voorkomt
sloop van
Huarte komt nu
spoedig vrij
Verwarming
maanwagentje
Vijf Oegandezen
„Missie uit Raad van Europa
i
n 0 k
Heintjes belager
krijgt vijftien
maanden cel
MALSE
KIBLAPPENJ93
HOLLANDS
95 witlof
75 500 gram 4 O
-allefCBeSte kguze
2 kilo
500 gram
I
ENKA-Breda stelt afbraak uit
Voorstel Hoessein
HET WEER
Donderdag nationale
rouwdag in Amerika
GOLDEN
DELICIOUS
een fijne handappel
WOENSDAG 24
JANUARI
1973
WOE
2
Afstand
ETA: aan eisen voldaan
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
Inmenging
Zware straffen
iina 2en 3 van Uw damesblad
I
STRAATSBURG De socialis
tische groep in de Raad van Europa
heeft gisteren voorgesteld een mis
sie naar Turkije te zenden om een
onderzoek in te stellen naar schen
dingen van de rechten van de mens,
zoals het martelen van politieke ge
vangenen, beperking van de vrij
heid van meningsuiting, de pers- en
(vak) verenigingsvrijheid.
SUPER
SCHOUDERHAM
PALINGWORST
geldig t/m zaterdag
(Van onze parlements redactie)
DEN HAAG. Nu de KVP de VVD als regeringspartner heeft laten
vallen, worden in de kringen van de drie confessionele partijen nog slechts
mogelijkheden gezien voor de vorming van een zakenkabinet van brede
samenstelling. Verwacht wordt dat, behalve een liheraal-confessionele
samenwerking, ook een progressief-confessioneel kabinet, waarnaar dr.
Ruppert vandaag nog een onderzoek gaat instellen, er niet in zit. In een
confessioneel minderheidskabinet (met een extra-parlementair karakter)
ziet men vooral in KVP-kring weinig heil.
wi
U vindt alle andere VIVO-aanbiedingen op
Kans op zakenkabinet nu zeer groot
de
j
z
ADVERTENTIE
I.,
o
7304 d
mist
4
Istanboel
100 gram
l
Rotterdam
Twente
z
nw
ono
z
ozo
n
z
15
2
5
15
3
2
2
4
4
4
5
4
5
4
4
4
4
6
12
15
5
8
3
0
-6
-3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
1
3
9
6
uur
uur
uur
uur
0
25
0
0
0.3
2
2
0
0.1
0.1
o
o
o
0.3
0.2
0
0
0
0.1
o
o
2
0.4
0
0.3
0
0
id
De Turkse minister van Buitenlandse
Zaken, Haluek Bayuelken, heeft na een
vergadering van de politieke commissie
se hof voor de rechten van de mens te
overwegen”, aldus het Tweede Kamerlid.
BREDA. Door een actie in de Bre
dase Gildewijk is gisteren de onmiddel
lijke sloop van 40 woningen voorkomen.
Een groep vrijwilligers van diverse soci
ale instellingen in Breda bezette gister
nacht de huizen. Vorige week was be
gonnen met de sloop van de 70 wonin
gen, die twee jaar geleden nog voor vijf
jaar waren opgeknapt. De actievoerders
gingen tot bezetting over, omdat zij het
gezien de woningnood in Breda, absoluut
onverantwoord vonden de woningen nu
al af te breken.
UTRECHT. De spoorwegen gaan in
februari bij wijze van proef beginnen
met de verkoop van „zaterdagretours".
Op de dertien zaterdagen in februari,
maart en april kost een retour eerste of
tweede klas maar een gulden meer dan
een enkele reis. Voor kinderen van vier
tot en met negen jaar moet de halve
enkele reisprijs plus een gulden worden
betaald.
Dit experiment biedt vooral voordelen
aan mensen die lange afstanden willen
overbruggen. Op korte afstanden (voor
de tweede klas minder dan 17 kilometer
en voor de eerste minder dan elf kilo
meter) is een gewoon retour voordeliger.
Als het zaterdagretour aanslaat bij het
publiek zal het waarschijnlijk definitief
worden ingevoerd.
De spoorwegen werken al langer met
weekendretours (de prijs van een ge
woon retourtje plus een gulden), waar
mee zaterdag heen en zondag terug mag
worden gereisd.
Als redenen voor de sloop noemde hij
onder meer, dat de „Gildewijk” veel te
geïsoleerd ligt en dat de wijkvoorzienin-
gen zeer slecht zijn.
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbrück
Kopenhagen
Lissabon
Locamo
Londen
4
7
-4
1
-3
4
4
10
8
7
2
BORDEAUX. (AFP en Reuter) In
een interview met de Baskische nationa
listische organisatie ETA heeft het dag
blad Sud Quest in Bordeaux vanochtend
bekendgemaakt dat de ontvoerde Spaan
se fabrikant Felipe Huarte binnenkort
„gezond en wel” zal worden vrijgelaten.
He
St
•l
K)0 gram
Het
Kw<
„tw
«tac
Am
ken
MOSKOU. (DPA) Een „atoomoven”
moet ervoor zorgen dat het Russische
maanwagentje Loenochod-2 de felle kou
van de eerste maannacht kan doorstaan.
7
-4
8
0
0
2
9
-9
5
zzo
zzo
z
zzo
zo
z
zzo
zzo
z
zo
z
Weer ta binnen- en
buitenland
met de Akzo en de gemeente Breda
liepen op niets uit, waarna zich een
werkgroep formeerde, die overging tot
het bezetten van de woningen.
De actievoerders begrepen niet, waar
om ENKA de grond nu plotseling nodig
heeft. Volgens geruchten zou de indus
trie plannen hebben er een vuilstort
plaats in te richten.
Volgens Huartes ontvoerders vorderen
de onderhandelingen met de familie van
de fabrikant over een losprijs van 50
miljoen peseta’s goed.
Huarte maakt het volgens ETA goed,
zijn moreel laat niets te wensen over,
hij luistert naar de radio en leest kran
ten. Hij zit gevangen „op een warme
plek”, krijgt tweemaal per dag te eten
en slaapt in een slaapzak die op een
ledikant is gelegd, aldus het interview.
Op de vraag waarom juist Huarte
werd ontvoerd, antwoordde ETA: „de
man is de belichaming van het Spaanse
kapitalisme en zijn werknemers profite
ren niet van de industriële kracht van
zijn onderneming”. Doordat ontslagen
arbeiders weer zijn aangenomen, is aan
de voorwaarden voor Huartes vrijlating
voldaan, werd eraan toegevoegd.
Het socialistische voorstel moet de ba
sis vormen voor verdere actie van de
assemblee wat de mensenrechten in
Turkije betreft. Het is geenszins inmen
ging in een binnenlandse aangelegen
heid: Ook de Engelse regering is ermee
akkoord gegaan dat de essemblee een
onderzoek instelt naar de situatie in
Noord-Ierland.
In Moskou is gisteren bekendgemaakt
dat de elektronische systemen van de
maanauto tegen de gevolgen van de
temperatuur van 140 graden Celsius on
der nul, die tijdens de rond 14 aardse
dagen durende maannacht heerst, be
schermd zullen worden door de warmte
die met behulp van kernenergie is ver
kregen. Op zijn eerste verkenningstocht
van ruim een kilometer heeft het maan
wagentje stereoscopische opnamen van
de omgeving van de landingsplaats ge
maakt en de resultaten van een reeks
metingen naar de aarde geseind.
„Gezien de overstelpende hoeveelheid
materiaal over marteling van politieke
gevangenen, schending van de vrijheid
van meningsuiting, de pers- en (vak)
verenigingsvrijheid, zou afwijzing van
het voorstel door de commissies, voor
een individuele regering aanleiding moe
ten zijn om de mogelijkheid van het
indienen van een klacht bij het Europe-
Het blad zegt dat de Syrische regering
in een brief aan de Palestijnse leiders
heeft bevolen, dat alle Palestijnse com
mandobases tot 15 km van de grens met
Israel moeten terugtrekken. Voortaan zal
elke Palestijnse actie tegen Israel goed
gekeurd moeten worden door de Syri
sche legerleiding.
Volgens Israëlische zegslieden is tot
nu toe nog niets gebleken van een
terugtrekken van Palestijnse comman
do’s.
De leiding van de Turkse Arbeiders
partij is tot zware straffen veroordeeld
voor het nastreven van een programma
dat, toen het negen jaar geleden werd
afgekondigd, als volkomen wettig werd
beschouwd.
De leider van de Britse Labourfractie,
George Darling, en het Tweede Kamer
lid P. Dankert, hebben tot nu toe de
steun van 20 afgevaardigden gekregen
voor hun voorstel om de politieke en
juridische commissies een „representatie
ve groep” te laten benoemen om een
onderzoek in te stellen naar „de situatie
die door het afkondigen van de staat
van beleg en de politieke processen is
ontstaan”.
Ook Rupperts vraag hoe de KVP zich
zal opstellen tegenover een parlementair
kabinet van de vier, werd door de KVP
afwijzend beantwoord. KVP-fractieleider
mr. Andriessen kon de informateur on
voldoende zekerheid bieden dat zijn hele
fractie zich aan een dergelijk kabinet
gebonden zou achten. Hij liet weten dat
met name op het punit van de inko
mensverdeling, defensiebeleid en kwes
ties „van leven en dood” verscheidene
fractieleden uit de boot zouden vallen.
Wiegel noemde dat later een „zelf
moordpoging” van de KVP en zei „ritsen
telefoontjes” te hebben gehad van KVP-
spijtstemmers.
Zou in de politieke en juridische com
missies geen meerderheid zijn te vinden
voor het voorstel, een missie naar Tur
kije te zenden, dan mag worden ver
wacht dat een of meer Scandinavische
regeringen bij het Europese hof voor de
rechten van de mens een klacht tegen
Turkije aanhangig zullen maken, aldus
Dankert.
De Scandinavische landen hebben, met
Nederland, enkele jaren geleden een
klacht tegen Griekenland ingediend die
ertoe heeft geleid dat dit land, enkele
uren voordat het zou worden uitgesto
ten, zich uit de raad heeft teruggetrok
ken.
Directeur ir. H. de Boer van ENKA is
gistermiddag in de bezette wijk versche
nen om met de bezetters te onderhande
len. Hij verklaarde na afloop van het
gesprek met de bezetters, dat de sloop
voor onbepaalde tijd wordt opgeschort.
Hij zal contact opnemen-met de Akzo-
leiding in Arnhem om te bekijken, wel
ke mogelijkheden er nog voor de bewo
ners zijn. Volgens de heer De Boer is er
op dit moment voor het terrein geen
enkele bestemming.
De huizen in de Gildewijk zijn eigen
dom van het Akzo-concem. Dit bedrijf
gaf opdracht tot de sloop, omdat EN
KA-Breda, onderdeel van Akzo, de grond
nodig zou hebben voor uitbreiding van
de fabriek.
Na de recente problemen bij ENKA
is van die uitbreiding geen sprake meer.
De verlening van de sloopvergunning had
2 jaar geleden zodanige acties tot gevolg,
dat ENKA door de knieën gin gen besloot
het achterstallige onderhoud te verrichten
en de woningen voor nog vijf jaar be
woonbaar te maken. De voorbije twee
jaar heeft ENKA wel de meeste bewo
ners van de „Gildewijk” zover kunnen
krijgen, dat ze bereid waren te verhui
zen.
Hoewel de woningen nog zeer goed
bewoonbaar zijn, gaf ENKA begin vori
ge week bevel met de sloop te beginnen.
Een aantal gezinnen, dat nog in de wijk
woont, protesteerde daartegen en kreeg
diverse groepen achter zich. Gesprekken
VOORUITZICHTEN VOOR VRIJDAG:
Plaatselijk regen of motregen en vrij zacht.
Aantal uren zon: 0 tot 4: minimum tempe
ratuur: 0 tot 5 graden boven normaal; maxi
mum temperatuur: van ongeveer normaal tot
3 graden boven normaal.
Kans op een droge periode van tenminste
12 uur: 80 percent. Kans op een geheel droog
etmaal50 percent.
Normale temperaturen tot 30 januari: mini
mum 0, maximum 4 graden.
WEERRAPPORTEN
PvdA-fractieleider Den Uyl consta
teerde gisteravond in een commentaar
dat de KVP bezig is afstand te nemen
van de VVD. „Als daar een keuze voor
een progressief beleid op volgt, kan dat
een belangrijk moment in de Nederland
se politiek zijn?’, zei hij. „Men zou dit
een begin van duidelijkheid van de KVP
kunnen noemen, althans in wat ze niet
wil”. Wat de KVP wel wil is volgens
Den Uyl nog „dikke mist”. Er zal naar
zijn mening nu spoedig opheldering over
moeten komen.
De KVP liet informateur dr. Ruppert
gisteravond schriftelijk weten de zeker
heden, die VVD-fractieleider Wiegel eis
te voor een confessioneel-liberale sa
menwerking in een extra-parlementair
kabinet, niet te kunnen geven. Wiegels
eisen worden „fundamenteel strijdig” ge
noemd met het karakter van een extra
parlementair kabinet. Wiegel hield ech
ter gisteravond het been stijf. Na een
inderhaast belegde fractievergadering,
volgend op de KVP-uitspraak, zei hij:
„Blanco cheques worden alleen aan kre-
dietwaardigen gegeven. Ik ben iriet be
reid blindelings in een extra-parlemen
tair avontuur te stappen”.
Koning Hoessein deed dit voorstel
voor de Amerikaanse televisie kennelijk
met het oog op zijn voorgenomen bezoek
aan de Verenigde Staten begin volgende
maand. Het Israëlische standpunt is dat
over het herverdelen van Jeruzalem niet
te praten valt en dat Jeruzalem als
Israels hoofdstad geheel onder Israëli
sche soevereiniteit zal blijven. Het enige
waartoe de Israëliërs bereid zijn, is aan
koning Hoessein het toezicht op de heili
ge plaatsen van de Islam te geven en
eventueel daar de Jordaanse vlag te
laten wapperen.
Het is dan ook niet te verwachten dat
Israel iets voor het nieuwe Jordaanse
voorstel zal voelen. Integendeel, het is
Voor de Israëliërs een bewijs dat door
voet bij stuk te houden koning Hoessein
zich uiteindelijk geheel bij de Israëlische
■soevereiniteit zal neerleggen. Het Ameri
kaanse standpunt inzake Jeruzalem is,
dat de stad herenigd moet blijven en dat
partijen het onderling eens moeten wor
den over de toekomstige status van Je
ruzalem in het kader van een algehele
vredesregeling.
ARP en CHU volgden de KVP niet in
de scherpe afwijzing van de WD. Zij
wezen wel Wiegels eisen om „zekerhe
den” af, maar hielden de deur open voor
een gesprek over samenwerking in een
parlementair kabinet. Tilanus (CHU)
daarover: „Als we over programmatische
verschillen nog verder doorpraten zou er
best wel eens overeenstemming mogelijk
kunnen zijn. Plaatsvervangend AR-frac-
tieleider Aantjes achtte die kans minder
groot, omdat de eisen die aan een con
fessioneel liberaal minderheidskabinet
gesteld moeten worden, uitermate zwaar
zijn. De AR-fractie vraagt ook niet om
een onderzoek naar de mogelijkheden
van een parlementair vierpartijenkabi-
net, maar is daartoe in principe niet
ongenegen.
Dankert heeft de Turkse autoriteiten
meermalen verklaringen voorgelegd van
gevangenen die zeggen te zijn gemarteld.
Ankara heeft in het algemeen ontkend
dat wordt gemarteld, maar is nooit op
specifieke aantijgingen ingegaan en
heeft nimmer buitenlandse waarnemers
toegelaten tot gevangenen die hebben
verklaard te zijn gemarteld.
Naar schatting 4000 personen zouden,
in afwachting van hun berechting door
militaire tribunalen, worden gevangen
gehouden. Schrijvers, journalisten en
wetenschapsmensen zijn tot zware ge
vangenisstraffen veroordeeld voor feiten
(het kenbaar maken van opvattingen,
het vertalen van politieke geschriften)
die op dat moment, vóór het afkondigen
van de staat van beleg, niet strafbaar
waren.
de Bredase Gildewijk om te protesteren
tegen de sloop van 70 huizen. „Een
nieuwe kapitalistenaanval’’, zegt een
spandoek van de actievoerders. De actie
had overigens succes: De sloop van
veertig van de huizen is voorlopig op
geschort.
Tot nu toe heeft het voorstel geen
steun gekregen van niet-socialistische
afgevaardigden. Het katholieke Tweede
Kamerlid Van der Sanden meende dat
geen missie naar Turkije moet gaan
voor de in oktober te houden algemene
verkiezingen. Het liberale Eerste Kamer
lid Van der Werff verklaarde persoon
lijk zich ten volle bereid het voorstel te
steunen, maar wilde eerst overleg ple
gen met zijn fractiegenoot Portheine.
Van der Sanden behield zijn eindoor
deel over het nut van het zenden van
een missie nadrukkelijk voor. Dankert
daarentegen meent dat men niet op d«
verkiezingen behoeft te wachten: Demo
cratie bestaat niet slechts uit verkiezin
gen, welke geen zin hebben als de rech
ten van de mens worden geëerbiedigd en
de vrijheid van meningsuiting wordt be
knot.
De tl
tie, die
verlich
niet d
verledf
itrijd
I uitgevc
Bove
In Lac
deel u:
se Ind
gerege
akkooi
ging i
mengii
en de
De p<
nog b<
wellicl
overge
worde
Genee
lijk, z
weer
Vietns
het
zullen
de sit
de 17
Zuid 1
moest
den v
delen.
Vietcc
Thieu
bereid
het p
aange
zullen
Vietn;
op w
de vc
voltrc
Een
wape;
lijk e
re si
een
Noor<
naar
wron;
toesta
famil
boere
vrucl
jullei
heid
JERUZALEM. Koning Hoessein
van Jordanië heeft Israel een compromis
voorgesteld inzake Jeruzalem. Volgens
het voorstel van de Jordaanse koning
zouden de joodse en de Armeense wijk
van Jeruzalem die vroeger in het Jor
daanse deel van de stad lagen, onder
Israëlisch bestuur blijven, en zou Jorda
nië de soevereiniteit terugkrijgen over
het mohammedaanse gedeelte, inclusief
de heilige plaats van de Islam, namelijk
de Omar- en de El Aksa-moskee.
Drs. Den Uyl krijgt, wat dat betreft,
spoedig zijn zin, want hij zou al van
middag door de informateur worden
ontvangen. Maar ook in progressieve
kring ziet men voor de oppositieleider
geen speelruimte meer om de KVP nog
verder tegemoet te komen. De KVP
houdt vast aan haar eis dat zij geen
bijwagen wil zijn in een progressieve re
gering. Een deel van de KVP-fractie wil
bovendien drs. Den Uyl niet als premier.
Plaatsvervangend AR-fractieleider
Aantjes sloot gisteravond opnieuw de
vorming van een confessioneel minder
heidskabinet niet uit. Hij toonde zich in
ieder geval bereid om als drie confessio
nele partijen samen regeringsverant
woordelijkheid te aanvaarden. In dat
geval verwacht hij van de drie fracties
een eensgezinde opstelling. Tilanus hield
wat dat betreft eehter een slag om de
arm. Hij zag meer heil in de aanwijzing
van een formateur die een willekeurig
kabinet vormt, een soort zakenkabinet
dus.
KAMPALA (AP). Een krijgsraad in
Oeganda heeft gisteravond vijf Oegande
zen ter dood veroordeeld. Zij zouden
guerrilla-activiteiten hebben verricht en
aanhangers zijn van de vroegere Oegan-
dese president Obote, die thans als bal
ling in Tanzania leeft. De terechtstelling
zal in het openbaar door een vuurpelo
ton worden voltrokken.
Zon op
Maan op
van de assemblee, vorig jaar december
in Parijs, in eerste instantie scherp af
wijzend gereageerd op het eventuele
zenden van een missie van onderzoek
naar zijn land.
1
4
1
0.1
2
0.2
3
0
2
2
3
BEIROET. (UPI) Syrië heeft
Palestijnse commando’s in zijn gebied
opgedragen zich terug te trekken uit de
grensgebieden van Syrië met Israel Bo
vendien heeft Syrië nieuwe beperkingen
opgelegd aan Palesi’inse operaties vanaf
het Syrische grorfeebied. Dit meldde
gisteren het Franstalige blad „L’Orient
le Jour”.
WASHINGTON. (AP) President
Nixon heeft a.s. donderdag bestemd tot
nationale rouwdag in verband met het
overlijden van oud-president Johnson.
Alle federale kantoren zullen die dag
gesloten zijn. De vlaggen op die gebou
wen zullen 30 dagen halfstok hangen.
BRUSSEL. De Duitser Siegfried
Martin, die vorig jaar is binnengedron
gen in de villa van de Nederlandse
zanger Heintje in het Belgische Neu
Moresnet en hem daar met een pistool
bedreigde, is gisteren in Verviers veroor
deeld tot een gevangenisstraf van vijf
tien maanden waarvan tien maanden
voorwaardelijk met een proeftijd van
drie jaar.
De Duitser kreeg bovendien een boete
opgelegd van (omgerekend) ruim 400
gulden.
Siegfried Martin werd veroordeeld
door de correctionele rechtbank van
Verviers, die als verzachtende omstan
digheid in aanmerking nam dat de Duit
ser zich uit eigen beweging bij de Belgi
sche Justitie had gemeld.
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder geh. bew.
gvil. LTCW.
geh. bew.
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca onbewolkt wlndst. 15
Istanboel zw. bew.
Las Palmas half bew.
Tunis
Vier van de veroordeelden werden
maandag gevangen genomen toen het
leger een opleidingskamp guerrillastrij
ders in het zuidoosten van Oeganda
veroverde.
no
ozo
wlndst. 2
c
onbewolkt ono
onbewolkt r—
motregen
Luxemburg geh. bew
onbewolkt windst. 12
onbewolkt nw 16
zw. bew. windst. 14
mist zo
onbewolkt nnw
geh. bew.
mist
geh. bew nno
half bew.
zw. bew.
zw. bew
2
15
9
10
0
onbewolkt windst. 12
zw. bew.
ono
windst. 15
zw. bew. nnw 11
DONDERDAG 25 JANUARI
Hoog water 8.01 uur en 20.19
Laag water 3.37 uur en 16.02
DONDERDAG 25 JANUARI
8.30 uur onder 17.15
0.42 uur onder 10.30
ozo
w
z
nw
Amsterdam geh. bew.
- geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
- l_:_.
Vlissingen geh. bew.
Z.-Limburg geh. bew.
licht bew.
regen nno
onbewolkt
geh. bew.
geh. bew nnw
geh. bew.
geh. bew. windst. 0
zw. bew. no 5
geh. bew. ozo -5
zw. bew.
mist
I
