VW bouwt voort op Audi
Regering blijft
bij besluit
over CBS
1
8,-
)5
)5
J5
95
95
Ruches
95
en
Opel nu ook
met diesel
Voorzitter anesthesistenvereniging:
Monteiro volgt
Cabral op
1 Rfs
l pl
volants bepalen
Franse voorjaarsmode
Eigen verklaring
euthanasie bepleit
44^.
Nieuwe motor
zou sensatie
betekenen
Ergonomie: een wetenschap
waarbij de auto baat heeft
Modejournaal
I
>9,“
W "5
I
I
en
8j
BALMAIN
LANVIN
CHANEL
VENET
COURRECES
o
IONS
>9,-1
)ONS
79,-
Harttransplantatie
in Frankrijk
BINNEN BESTAANDE WETGEVING
F
K
16
17
DONDERDAG 25
JANUARI
1973
Gassen
(Van een medewerkster)
;v
S'
----
Enquête
-
PARIJS. Op de derde dag van
de Franse modeweek is gebleken
dat het de ontwerpers niet zo
veel kan schelen wat vrouwen
het komende seizoen dragen, als
er maar flink wat jurken met ru
ches bij zijn. Ruches in alle moge
lijke soorten, uiterst smalle als
garnering langs kraagjes en zak
jes, maar ook geplisseerde en
met biasband afgezette ruches
tot en met de meest spectacu
laire volants langs de avondrok-
ken toe. Het leek wel of de cou
turiers er een encyclopedie op
hadden nageslagen want alle ru
ches die in het verre verleden
ooit eens mode zijn geweest, zijn
nu allemaal weer in. Maar dat is
niet het enige opmerkelijke
nieuws van de Franse voorjaars
mode. Want er werden in geen
jaren in Parijs zoveel jurken en
rokken met plooien en plissés
geshowd.
w
J
het buitenland ligt veelal rond de
(Van onze Haagse redactie)
s
S!-U;T-
de
I
Tegen alle verwachtingen in show
de André Courrèges, die acht jaar
geleden zo veel succes met zijn astro-
Bij Venet beloven dit voorjaar de
satijnen tsarina-jurkjes met ronde
hals, bloezend bovenlijfje, lange bloe
zende mouwen en een aangerimpelde
rok bestsellers te worden. Net als
trouwens zijn overhemdjurkjes van
met kolibries of opvliegende eenden
bedrukte stof, waarbij hij zijn nanne-
F 4
u 1
V»’
Bij Balmain, de Parijse couturier
die de bruidsjurk van prinses Irene
maakte, verandert er voor het voor
jaar helemaal niets. Want hij lan
ceerde weer precies dezelfde klassieke
marineblauwe mantelpakjes met kor
te iets getailleerde jasjes en gerende
rokken met midden-voor opensprin
gende plooien, zoals hij al sinds jaar
en dag aan zijn klanten verkoopt-
Het nieuws zat bij hem in zijn man
tels en jurkjes met aangerimpelde
tailles.
Wel staat het vast, dat de nieu
we VW hetzelfde basisconcept
heeft als de onlangs geïntrodu
ceerde Audi 80, die prompt „Auto
van het Jaar” is geworden. En
daarmee passen de VW-fabrieken
dezelfde truc toe, die zij reeds bij
droegen er wijde overhemdblouses en
drie grote kleurige kralenkettingen
bij. Voor ’s avonds verwerkte Lanvin
voor de garnering van met kleurige
mozaïeken gedessineerde strapless-
jurken en luchtige schouderbandja-
ponnen, vele kilometers ruches.
Tekort narcotiseurs erg groot
DEN HAAG. De dinsdag opgerichte
Stichting Vrijwillige Euthanasie in Den
Haag wil zo mogelijk binnen een jaar
komen tot een standaardverklaring voor
vrijwillige euthanasie, waarin arts en
patiënt elkaar zo volledig mogelijk kun
nen vinden. De Stichting meent dat er
binnen de bestaande wetgeving ten aan
zien van euthanasie voldoende ruimte is
om een dergelijke verklaring waarover
de opvattingen thans nog zeer verdeeld
zijn, op te stellen.
Door enquêtes wil de Stichting gaan
onderzoeken hoe de Nederlandse bevol
king denkt over vrijwillige euthanasie.
Zij wil graag discussies op gang brengen
met patiëntenverenigingen en andere ge
spreksgroepen. Op korte termijn dient
onderzocht te worden hoe groot de ad
hesie voor de Stichting is.
In het algemeen gaat het erom de
auto zo comfortabel mogelijk te ma
ken: niet uit een oogpunt van luxe
(hoewel dit natuurlijk ook mee
spreekt) maar met het doel de wagen
zo „handelbaar” mogelijk te maken,
en de chauffeur in staat te stellen
lange ritten uit te zitten zonder pijn
in lendenen of rug, om maar iets te
noemen. De ergonomie wordt hierbij
steeds belangrijken voor de autoprodu
cent, niet alleen om een goede stand
van intrumenten, pedalen, zetel en
stuur te verkrijgen, maar ook om de
waarneming, de verlichting van de
instrumenten, en de symbolen waar
mee hun werking wordt aangegeven,
doorlopend te verbeteren.
Tenslotte: het zou handig zijn als
ie ergonomie zich ook eens ging
bemoeien met de bereikbaarheid van
verschillende motoronderdelen en ac
cessoires. De doe-het-zelver zal er
dankbaar voor zijn, terwijl de garage
dan niet meer zoveel werkuren be
hoeft te schrijven.
ROTTERDAM. Het tekort aan anesthesisten is thans zo groot, dat
velen in verscheidene ziekenhuizen tegelijk moeten werken, het toedienen
van narcose op twee operatietafels tegelijkertijd regel is geworden, een
kwart van de Nederlandse korpsen uit buitenlanders bestaat, werkdagen
van twaalf uur en werkweken van 70 uur meer regel dan uitzondering
zijn en 25 pet van de verdovingen niet door anesthesisten kan worden uit
gevoerd. De Nederlandse anesthesisten behandelen per jaar gemiddeld
1800 gevallen. Het gemiddelde in
duizend per persoon.
quins korte, wijd-uitstaande jasjes
liet dragen.
LISSABON (DPA) Victor Monteiro
is gisteren gekozen tot secretaris-gene-
Br I
De voorzitter van de Nederlandse
Anesthesistenvereniging (NAV) dr. P. V.
Admiraal, schat de behoefte aan anes
thesisten op ongeveer 700. als men uit
gaat van het feit dat de anesthesist
optreedt bij elke operatie en niet meer
narcoses uitvoert dan duizend per jaar.
In Nederland worden ongeveer 700.000
operaties per jaar verricht. Thans zijn er
400 anesthesisten beschikbaar, van wie
honderd buitenlanders.
Wijde linnen broek van Courrè
ges met witte blouse onder een
rood T-shirt en een marine
blauwe bolero.
PARIJS (AFP). Een team onder
leiding van prof. Guilmet heeft gisteren
in een ziekenhuis te Suresnes, een voor
stad van Parijs, met succes een hart
transplantatie uitgevoerd. De operatie
duurde drie uur en verliep zonder pro
blemen.
de K 70 hebben uitgevoerd: zij
nemen eenvoudig een succesmodel
van een van hun dochters over,
wijzigen wel of niet de vorm, en
presenteren een nieuwe Volkswa
gen. Hoewel een woordvoerder
van VW verklaarde, dat de nieu
we Volkswagen ten opzichte van
de Audi 80 een aantal belangrijke
wijzigingen onderging, blijken de
meest opvallende wijzigingen tot nu
toe de fastback-vorm van de nieu
we VW en het feit, dat het wapen
van Wolfsburg op de stuurnaaf
staat afgedrukt. Voor de rest lijkt
het erop, dat de technische formu
le van de Aui 80 ook die van de
nieuwe VW is geworden. Uit be
trouwbare bron wordt voorts ver
nomen, dat na de introductie van
de nieuwe Volkswagen, de VW
1600 geleidelijk uit de produktie
zal worden genomen.
I*"
uit dat de arts bepaalt wat er met een
patiënt gebeurt. Maar aldus prof. Pe
kelharing juist veel van deze artsen
hebben zelf zo’n verklaring wel op zak.
Met nadruk verklaart prof. Pekelha
ring dat een standaard-euthanasiever-
klaring acceptabel en begrijpelijk voor
zowel de arts als de patiënt moet zijn.
Deze stellingen hebben de ministers
Van Agt (Binnenlandse Zaken ad inte
rim) en Langman (Economische Zaken)
gisteren in de Tweede Kamer betrokken
tijdens de inteijiellatie-Terlouw (D ’66)
over het regeringsbesluit van vrijdag
jongstleden om de helft van het CBS
over te plaatsen naar Heerlen.
F'
Biij Lanvin waren het ook ai de
kleurige, met moderne mozaïek-prints
gedessineerde stoffen die de voor-
jaarscollectie maakten. Lanvins ont
werper Jules-Francois Crahay ge
bruikte deze voornamelijk zijden
stoffen voor simpele charlestonjurk-
jes met smalle schouderbandjes,
waarbij korte bolero-jasjes werden
getoond.
Lanvin showde meer broekpakken
dan wie dan ook. Wijde pantalons
combineerde de fameuze boutique,
waar keizerin Farah Diba van Perzië
vrijwel al haar kleren koopt, met
korte jasjes met raglanmouwen en
grote puntkragen. De mannequins
Om bijvoorbeeld de zetel en de
houding van de autobestuurder zo
comfortabel mogelijk te maken, zon
der dat een goede bediening van de
instrumenten op de achtergrond
wordt geschoven, maken vele autofa-
brieken in de ontwerpfase gebruik
van speciale cabines, waar knoppen
etc. in en uit worden geschoven, tot
dat de juiste stand is bereikt.
De NAV. die haar 25-jarig bestaan
viert met een congres dat morgen en
zaterdag in de medische faculteit van
Rotterdam wordt gehouden, verwacht
dat het tekort in vijf tot tien jaar zal
zijn weggewerkt. De heer Admiraal con
stateert een toenemende belangstelling
van de jong afgestudeerde arts voor dit
specialisme. Niettemin zal volgens hem
de opleiding van een behoorlijk aantal
anesthesisten als gevolg van verminde
ring van het aantal operatietafels, waar
aan de anesthesist werkt, en de verrui
ming van de toepassing, voorlopig nodig
blijven.
Het zal duidelijk zijn: de ergono
mie heeft al sinds vele jaren ook zijn
intrede gedaan in de autofabricage.
Om precies te zijn, reeds vijftien jaar
tracht men met behulp van de ergo
nomie de auto zoveel mogelijk af te
stemmen op zijn bezitter. Een moei
lijke, zo niet onmogelijke opgave.
Want er zijn lange mensen, korte
mensen, mensen met lange armen,
enz. Toch is het noodzakelijk dat de
auto en zijn uitrusting zo goed moge
lijk op de toekomstige bezitter, welk
postuur hij of zij ook mag hebben,
wordt afgestemd. De bestuurder zal
nu eenmaal alle intrumenten gemak
kelijk moeten kunnen vereiken. Hij
moet daarom zo dicht mogelijk bij
stuur en dashboard zitten. Aan de
andere kant zal bij een eventueel
ongeval de afstand zodanig moeten
zijn, dat hij zich niet aan de instru
menten verwondt. De komst van de
autogordel maakte op dit terrein een
oplossing mogelijk, al verhinderde
vooral in de beginfase het gebruik
van een autogordel nogal eens de
goede bereikbaarheid van het instru
mentarium. Tegenwoordig is dit ver
beterd, al komt het nog steeds voor
dat bijvoorbeeld de handrem onbe
reikbaar wordt, zodra men de gordel
heeft dichtgeklikt. Een bewijs temeer,
dat ergonomie in de autofabricage
onontbeerlijk is.
Stichtingvoorzitter prof. ir. A. J. Pe
kelharing. werktuigbouwkundige in
Delft, meent dat de stichting, die te
zijner tijd in een meer democratische
verenigingsvorm zal overgaan, voorals
nog als „gesprekscentrum” gaat funge
ren, waarin deskundigen en leken hun
meningen bijeen kunnen brengen en aan
elkaar kunnen toetsen. Grote bezwaren
heeft prof. Pekelharing tegen het stre
ven naar wijziging van de wet wegens
de daaruit voortvloeiende vertraging.
Bovendien heeft hij er geen idee van
hoe zo’n nieuw wetsvoorstel er zou moe
ten uitzien.
Bij de meningsvorming omtrent een
standaardverklaring zullen het voor
kómen van de strafbaarheid van de
toepassing van vrijwillige euthanasie en
de nadere definiëring van de medische
verantwoordelijkheid en realiteit in het
middelpunt moeten staan. Een dergelijke
verklaring zal zo verwacht de Stich
ting Vrijwillige Euthanasie het de arts
gemakkelijker maken tot de „ingreep”
over te gaan en bij de patiënt de angst
wegnemen voor een voortgezette medi
sche behandeling.
Prof. Pekelharing wijst erop dat „me
nige arts” bijzonder aarzelend tegenover
een standaard-euthanasieverklaring zal
staan. Deze categorie artsen gaat ervan
DEN HAAG De regering komt niet
t. rug op haar beslissing om een deel van
het Centraal Bureau voor de Statistiek
(CBS) over te plaatsen naar de Heerlen
ze agglomeratie. Wat de uitvoering van
dit besluit betreft worden evenwel geen
onherstelbare beslissingen genomen
voordat de Tweede Kamer de recente
regeringsnota over de spreiding van de
rijksdiensten besproken heeft. Voor
waarde daarbij is, dat het Kamerdebat
op zeer korte termijn plaatsvindt.
w4 MS 1
Een zekere Ralph Sarich in Perth
(Australië) heeft een nieuwe rotatie-
motor ontwikkeld, waarvan de resul
taten zo opzienbarend schijnen te zijn
dat enige internationale autoconcerns
er reeds grote bedragen voor hebben
geboden.Volgens de ontwerper zou de
motor een omwenteling in de auto-
industrie betekenen. De gegevens die
bekend zijn, onthullen dat het gaat
om een eenvoudige motor die niet
meer dan veertig kilogram weegt en
maar liefst 150 tot 200 pk kan op
brengen. Dat is meer dan voldoende
voor de gemiddele gezinsauto. De
afmetingen van de krachtbron zijn 43
bij 22 centimeter. Men verwacht dat
een auto met een „Sarich” motor in
juni van dit jaar op de weg zal
komen.
Ergonomie is een woord, dat zo’n kwart eeuw geleden volkomen onbekend
was. En niet alleen dit woord, maar ook de wetenschap die het woord aan
duidt bestond niet of nauwelijks. Ergonomie duidt de wetenschap aan, die zich
bezighoudt met de aanpassing van de arbeid en de arbeidsmiddelen aan de
mens. Als u een goede handboor hebt, moet u de speciale vorm van de hand
greep eens bekijken. Die vorm is niet zomaar uit de lucht komen vallen, maar
werd speciaal ontworpen om uw hand zoveel mogelijk houvast te geven op
het gereedschap, waardoor het werken met de boor weer beter kon geschieden.
lE raai van de PAIGC (de bevrijdingsbewe-
ging van Guinee-Bissao en de Kaapver-
dische Eilanden) als opvolger van de
zaterdag vermoorde guerrillaleider Amil-
K car Cabral. Monteiro, een medestrijder
van Cabral, is geboren op de Kaapver-
dische Eilanden. Hij studeerde in Lissa
bon aan de Economische Hogeschool en
werkte later bij een bank in Bissao, de
hoofdstad van de Portugese kolonie.
Tot nu toe is volgens de Stichting
alleen in Zwitserland een mate van
euthanasie-wetgeving aanwezig, die het
mogelijk maakt dat de patiënt „auto-
euthanasie” pleegt. De verantwoordelij
ke arts, die daartoe bijvoorbeeld pillen
voor zijn patiënt kan achterlaten, is niet
strafbaar.
Het bestuur van de Stichting, die
reeds enige honderden positieve reacties
heeft ontvangen, bestaat behalve uit
voorzitter prof. Pekelharing, uit dr. R.
Braakman, neurochirurg in Rotterdam,
mr. J. Ekelmans, advocaat en publicist
in Den Haag, de Haagse p.r.-adviseur
mr. A. Seret, de Haagse adviseur in
juridisch-medische zaken bij het Rode
Kruis dr. mr. H. A. H. baronesse van
Till-d’Aulnus de Bourouill en de Haagse
kinderarts dr. W. van Zeben.
De stichting verstaat onder „vrijwil
lig”: op uitdrukkelijk en rechtsgeldig
verzoek van de patiënt. Zij verstaat
onder euthanasie: levensverkortend me
disch handelen of nalaten ten aanzien
van een ongeneeslijke patiënt in diens
belang.
Op de komende Rai-tentoonstelling
in Amsterdam zal Opel in ons land
zijn Record-modellen met een door
Opel ontwikkelde 2.1 liter diesel in
troduceren. Officieel, want de wagen
is nu al leverbaar. De diesel van Opel
maakt minder lawaai, dan de meeste
andere dieseltypen, terwijl de weglig-
ging door de plaatsing van de diesel
motor is verbeterd.
De Opel-fabriek is nogal trots op
zijn nieuwe krachtbron, waarmee
men verleden jaar een groot aantal
internationale records verbeterde. Het
uiterlijk van de diesel-Rekord is on
gewijzigd gebleven, zij het dat de
motorkap op een bepaald deel is
verhoogd, om ruimte voor de diesel
te maken. Het gaat dus voornamelijk
om de dieselmotor, die een vermogen
van 60 pk levert, en een kruissnel
heid van 135 km per uur opbrengt.
Volgens de fabrieksopgave is het ver
bruik 8.7 liter brandstof op de 100
km.
Wat voor voordelen levert het nu
op met een dieselmotor te rijden,
inplaats van met een benzinemotor?
Sinds 1 januari is het rijden met een
dieselmotor in ons land zwaarder be
last. Bij het uitrekenen van de kilo-
meterprijzen, moet men wel beden
ken dat een dieselmotor pas bij een
jaarlijkse afstand van minstens 25.000
km rendement gaat opbrengen. Bij
25;000 km per jaar geldt een km-prijs
van ca. 40,7 cent, bij 30.000 km. per
jaar betaalt men 32,2 cent, en bij
40.000 km. per jaar bedraagt de prijs
per kilometer 29.1 cent. Na de 25.000
km. grens wordt de kilometerprijs
dus in vergelijking met de Record
1700 benzinemotor, geleidelijk goed
koper. De nieuwe Record met diesel
motor gaat voor de tweedeurs model
len bijna 15.000 kosten. Eventueel
kan men tegen meerprijs (ruim 1400
gulden) een automatische transmissie
laten monteren, een stuurbekrachti
ging kost nog eens ruim 800 extra.
Maar minstens evenveel ruches
raakten de stoffenfabrikanten aan
het modehuis Chanel kwijt, waar
oud-Dior-ontwerper Gaston Berthelot
de plaats van „grand old Coco” heeft
ingenomen. Coco Chanel heeft bij
haar dood vele honderden tekeningen
voor nieuwe pakjes nagelaten, zodat
Berthelot voorlopig vooruit kan. Voor
de klassieke Chanel-pakjes gebruikte
hij dit keer voornamelijk pastelkleu-
rige tweeds.
Dat de Franse en Italiaanse ont
werpers nu plotseling zo voor plooien
en plissétjes zijn komt doordat de
stoffenfabrikanten. die de meeste mo
dehuizen financieren, meer stof aan
de confectieconcerns willen verkopen.
En omdat de liefde uiteindelijk ook
niet van één kant kan komen, hebben
de stoffenfabrikanten hun uiterste
best voor het ontwerpen van
meest originele dessins gedaan.
Bekende couturiers gebruikten
stoffen met exclusieve prints. Specia
le dessins, die de komende maanden
kenmerkend voor een bepaald mode
huis zullen zijn: zoals Kaapse viool
tjes bij Valentino, vlinders bij Dior,
rode en zwarte harten bij Courrèges
en opvliegende eenden en kolibries
bij Venet.
In de roklengte kwam op de derde
dag van de Parijse modeweek niet
veel verandering. De zomen kwamen
bij Courrèges een handbreedte boven
de knie, maar vielen bij Lanvin weer
net over de knie en bij Balmain,
Venet en Chanel net op de knie.
Op het congres zullen vele andere
verbeteringen ter verhoging van de vei
ligheid van de patiënt, verplegende en
arts in de operatiekamer aan de orde
komen.
BEIROET (UPI) Libanese militai
ren hebben woensdag in het zuiden van
Libanon in de stad Nabatieh twee de
monstrerende tabaksplanters doodge
schoten. zo is van bronnen in het Liba
nese leger vernomen.
De schietpartij vond plaats tijdens een
demonstratie van tabaksplanters voor
hogere opbrengsten van de oogsten. De
planters moeten hun tabak aan de staat
verkopen. Bij de ongeregeldheden raak
ten tevens zeven mensen gewond. Vol
gens het leger hebben de militairen uit
zelfverdediging geschoten.
Volkswagen heeft bekend ge
maakt, dat in de herfst van dit
jaar een nieuwe VW op de markt
zal verschijnen. De definitieve ty-
pe-aanduiding is nog niet bekend,
maar de wagen wordt ontwikkeld
onder de code EA 400. De nieuwe
VW, die volgens de Volkswagenfa-
briek geen vervanging van de „ke
ver” modellen betekent, heeft
voorwielaandrijving en de bekende
fastback. De wagen zal waar
schijnlijk op de salon in Frank
furt worden geïntroduceerd.
nautenmode had, alleen zijn haute
couture-collectie. En dat nu eens niet
op stoere mollige meisjes met knal
groene en hard-oranje pruiken, maar
op uiterst vrouwelijke Franse en
Zweedse mannequins met normale
busteomvang en lang haar.
Courrèges, 49 jaar, gehuwd en va
der van een dochtertje van tweeën
eenhalf jaar, ontving zijn showbe-
zoeksters in een zachtroze nylon
astronautenpak met driekwart broek
en korte witte laarzen. Een creatie
uit zijn eerste mannencollectie en dat
was voor de couturier, die sinds 1965
alleen maar wit draagt, ook al iets
bijzonders. Afgezien van mantels en
tunieken met brede korte raglanmou-
wen met opgestikte rechthoekige zak
jes zonder klepjes in plaats van zijn
gebruikelijke battledress-zakjes, wa
ren zijn overige modellen op zichzelf
niet zo nieuw. Maar zijn oranje-rode,
boterbloemgele. marineblauwe en ap
pelgroene boothalsjurkjes met brede,
tien centimeter lange ritsen midden
voor, waren door stervormige figuur-
naden aanzienlijk beter van snit en
met veel meer zorg afgewerkt dan
zijn rommelige confectiecreaties die
vorige seizoenen zijn collecties over
heersten.
Courrèges combineerde veel rode
jasjes met korte aangeknipte mouwen
met witte of dotterbloem-gele geren
de rokiken en blouses. Voor zijn
broekpakken, bestaande uit over
blouses gedragen tunieken en vrij
wijde pantalons, gebruikte hij stevige
pastelkleurige katoenen stoffen.
1 «I wggrt,® *1 -4 j
In 1961 vertrok hij naar Parijs en
later verbleef hij een jaar in de Sovjet
unie. Van daar reisde hij naar Conakry,
de hoofdstad van het buurland Guinee,
waar hij zich aansloot bij de PAIGC.
Eén van de belangrijkste onderwer
pen, die op het congres aan de orde
komen, is de veilige toepassing van me
dische gassen. De mogelijkheid dat lach
gas- en zuurstofcilinders onderling te
verwisselen zijn, heeft volgens de NAV
in het verleden tot ernstige ongevallen
geleid. De cilinders zullen daarom van
een zogenoemde „pinindex” aanslui
ting voorzien moeten zijn. Ook de
kleur van de cylinders moeten volgens
de internationale normen worden vast
gesteld. De vereniging wil voorts dat
vermindering van de druk in de zuur
stofcilinders aan het narcosetoestel
wordt gealarmeerd, terwijl bij het leeg-
raken de toevoer van lachgas dient te
worden afgesloten. Voorts willen de
anesthesisten centrale distributie van
narcosegassen met alarmering bij het
tappunt.
Lange avondjapon van witte
organdie, afgezet met stroken
glanzende katoen, een van de
ontwerpen van Chanel.
Dat wil zeggen, de juiste stand
voor de man of vrouw met een
doorsnee postuur. Van dit laatste is
de autofabrikant zich goed bewust.
De laatste jaren poogt hij nog meer
tegemoet te komen aan de variërende
maten van zijn toekomstige .kopers,
door bijvoorbeeld niet alleen de
chauffeurszetel, maar ook stuur en
pedalen verstelbaar te maken. Of
door een gebogen dashboard te mon
teren. Voor velen betekent dit een
goede stap vooruit, al komt dit soort
.extra’s” tot nu toe alleen maar voor
in de duurdere modellen.
