Nieuwe cao
Materiële verschilpunten blijken te groot
woningbouw-
METAAL-CAO BLIJFT UIT
corporaties
COMPUTER HELPT
BIJ HUIZENKOOP
Iedere vakorganisatie
Geen betaling
gedwongen
stakingsuren
Frankrijk heeft
ombudsman
Posters voor
Van Nunen
bedrijven M
niet lucratief
Spaarzegels
voor bomen
2
moet kunnen meepraten
Kt., i
IS
lII -r*
Comité wil bij collectieve onderhandelingen:
STROKARTON-
FABRIEK ZOU
WERKGEVERS WIJZEN VISIE VAKBEWEGING AF:
Verzekerings-cao
rond: 7 pet meer
DICHT GAAN
DONDERDAG 25 JANUARI 1973
18
„Inflatiebestrijding”
Alleen NBM
Rijn-Schelde-Verolme
N
f
„Niet passend”
Beperken
„Natte vinger”
1
1 -l
bijaKf
19
(Van onze redactie economie)
f
Zit dit er binnenkort weer in,
geen metaal-CAO in zicht is?
het
om inkomens
De werkgevers in de betrokken secto-
AMSTERDAM. Terwijl de giro-ln-
zameling, georganiseerd door de stichting
„Vrienden van Rien van Nunen” met een
opbrengst van anderhalve ton een succes
werd is de poster-actie van de handels-
onderneming Azaret totaal mislukt.
De loonsverhoging in centen (voor
ieder gelijk bedrag) wordt afgewe
zen, evenals de begrenzing in gul
dens van de prijscompensatie. Wel
is men bereid tot en bruto-mini-
mumvloer in de compensatie. Hoe
hoog die vloer kan zijn, werd nog
niet bekendgemaakt.
Nikkelen guldens. De aanmaak van nik
kelen guldens wordt dit jaar enigszins
beperkt, gezien de aanwezige voor
raad. In verband hiermee is voor de
aankoop van muntmetalen 500.000
minder nodig, aldus minister Nelissen
van Financiën in zijn toelichting bij
een voorstel van de Tweede Kamer
om de begroting-1973 van het departe
ment van financiën te Wijzigen.
Bij financiën moet dit jaar 2,6 miljoen
op de begroting bezuinigd worden.
Een bedrag van f 2,1 miljoen wordt
verkregen, doordat 175 personeelsleden
minder aangetrokken worden voor de
uitbreiding van de belastingdienst. Dit
is mogelijk nu de nieuwe schoolgeld-
heffing zich niet meer uitstrekt tot
het gehele voortgezet onderwijs zoals
aanvankelijk was voorgesteld.
Als gevolg van deze principiële stel-
lingname wordt evenmin aanvaard
dat de vakbeweging bij de bereke
ning van de loonsom wil uitgaan
van het totale bedrijfstak-personeel,
dus ook degenen erin wil betrekken
die niet onder een CAO vallen.
De stakers barricadeerden de fabrieks-
poorten en beletten zo de andere werk
nemers aan het werk te gaan. Onder
deze werkwilligen bevonden zich alle
leden van de christelijke metaalbond die
wel akkoord waren gegaan met de cao-
regeling. De christelijke metaalbond be
taalde zijn leden uit via de stakingskas,
in de overtuiging dat de bedrijven deze
voorschotten zou terugbetalen. Woens
dag is in Rotterdam definitief de beslis
sing gevallen.
Het comité acht het in strijd met het
democratische rechtsbestel dat aan cate
gorale organisaties het recht wordt ont-
Het betrekken van de totale loonsom
van een bedrijfstak of onderneming in
de onderhandelingen over de arbeids
voorwaarden van het cao-personeel, past
niet in deze opzet. Het centrale akkoord
is niet bedoeld als instrument voor de
overheveling van inkomens.
afzonderlijke procedures voor de overige
inkomenstrekkers ontworpen. Dit heeft
ten doel een evenredige bijdrage van de
verschillende groepen te bewerkstelligen.
Het overlegorgaan van de drie vak
centrales (NW, NKV en CNV) is het
volstrekt oneens met de werkgevers. Het
betreft met name een interpretatiever
schil over de extra aandacht voor de
laagst betaalden en de gewenste mati
ging van de hoger gesalarieerden. Het
overlegorgaan heeft in een verklaring
het uitgangspunt van de industriebonden
met kracht ondersteund. De drie vak
centrales menen dat het nooit de bedoe
ling is geweest de matiging te beperken
tot de onder een cao vallende werkne
mers.
centrales een openbare discussie te voe
ren.
•J-
di:
De klachten uit het publiek moeten
evenwel via parlementsleden Pinay „toe
gespeeld worden en mogen hem niet
rechtstreeks bereiken. Pinay is voor vijf
jaar benoemd. Hij mag tijdens zijn
„ambtsperiode” geen partijpolitiek be
drijven.
STADSKANAAL. De strokartonfa
briek „Ons Belang” te Stadskanaal zal
worden gesloten. Dit zou prof. Hellema
die onder andere een rapport voor de
strokartonindustrie heeft opgesteld
vorige week onder strenge geheimhou
ding hebben meegedeeld aan vakbonds
bestuurders en kaderleden van de vak
bonden.
Haast is geboden nu door het intreden
van de huurliberalisatie en het buiten
werking stellen van de woonruimte-
wet een hoogst onzekere toestand
dreigt te ontstaan. Daarvan zullen vol
gens de gezinsraad, juist de minder
draagkrachtigen de dupe worden.
Voorts vraagt de gezinsraad aandacht
van de Kamercommissies voor justitie
en volkshuisvesting en ruimtelijke or
dening om het wetsvoorstel aan te
vullen. Hij vraagt betere bescherming
van de rechten van de huurkoper,
allen bescherming als het gaat om
panden voor geheel eigen bewoning
(niet voor kamerverhuurbedrijven of
pensions), en bescherming van huur
ders bij huurkoop deer derden.
UTRECHT. Werkgevers- en werk
nemersorganisaties in het verzekerings
bedrijf hebben overeenstemming bereikt
over een nieuwe eenjarige cao, die met
terugwerkende kracht per 1 januari jl
ingaat. Volgens bestuurder J. H. ten
Hout van de nw-bond mercurius krij
gen de 10.000 werknemers die onder de
nieuwe cao vallen een salarisverhoging
van 3% en 3,5®/« bijsturing. De
vakantietoeslag gaat met een half per
cent omhoog naar 7,5’/o. Het minimum
aantal vakantiedagen is met een dag
uitgebreid tot achttien.
Voorzitter A. Prins van de werkgevers-
delegatie liet namelijk blijken dat het
niet de bedoeling is dat de matiging van
de hoger en hoogst betaalden (die bui
ten de CAO vallen) ten goede komt aan
de laagstbetaalden binnen de CAO. Die
matiging moet op de een of andere
manier ten goede komen aan inflatiebe
strijding, bijvoorbeeld aan prijsverlaging
of waar nodig aan rendementsverbete-
ring. aldus de heer Prins. De werkgevers
willen niet dat de lager betaalden meer
krijgen dan 3,5 pet. totaal en de vakbe
weging accepteert op haar beurt niet dat
CAO-personeel dat boven de laagstbe
taalden zit alléén de herverdeling moet
opbrengen.
De delegaties zijn wel dichter bij el
kaar gekomen op de secundaire arbeids
voorwaarden. De werkgevers willen wel
meegaan met de voorstellen van de
vakbeweging om te komen tot arbeids
tijdverkorting, het optrekken van het
aantal basis-vakantiedagen met twee en
een verhoging van de vakantiegelden
van 7,4 tot 8 pet. De stijging van het
vakantiegeld met 0.6 moet dan wel van
de gegeven ruimte van 3,5 percent wor
den afgetrokken. Verwacht wordt dat
ook overeenstemming wordt bereikt over
de vakbondseis dat de ondernemingen
verplicht stelt een sociaal jaarverslag uit
te brengen.
Huurkoop huizen. De Nederlandse ge
zinsraad heeft er bij enkele kamer
commissies op aangedrongen zo snel
mogelijk het wetsvoorstel te behande
len betreffende huurkoop van onroe
rend goed. Door het ontbreken van de
in de voorgestelde wet geboden
rechtsbescherming komen steeds meer
gezinnen in nood, aldus de raad.
Voortaan landelijk geregistreerde hui
zen: in de computer.
Beide verbonden hebben er verder
geen behoefte aan om, vooruitlopende op
een eventueel overleg over de interpre
tatieverschillen in de zogenaamde bege
leidingscommissie, hierover met de vak-
Het hoofddoel van het centrale ak
koord, aldus de werkgeversverbonden, is
en blijft inflatiebestrijding door het af
remmen van de loonkosten- en prijsstij
gingen. Om de lasten hiervan zo recht
vaardig mogelijk te verdelen zijn naast
een procedure voor de cao-werknemers
Dit Amsterdamse bedrijf det zich bij
de poster-actie overigens niet uitsluitend
door liefdadige motieven leiden. „Wij
wilden uit de actie tevens reclame voor
ons bedrijf putten”, zo vertelde een der
organisatoren. „We verdienden er zelf
haast niets mee, maar nu blijkt dat we
er een grote strop aan overhouden".
Van de 25.000 gedrukte posters, waar
op Rien van Nunen stond afgebeeld, zijn
er door middel van colporteurs, die er
langs de huizen mee leurden, ongeveer
2000 ad drie gulden per stuk verkocht.
„Maar die colporteurs moeten ook wor
den betaald”, aldus het bedrijf. „Na
aftrek van de drukkosten en onze kleine
winst bleef er 1000 gulden over, die we
hebben overgemaakt aan de curator”.
Een ander belangrijk punt van de nieu
we arbeidsovereenkomst is een compen
satie in de AOW-AWW-sfeer, die ver
band houdt met de verschuiving van de
loongrens.
Het plan is dat de computer in de
loop van dit jaar voor een toenemend
aantal gebieden „operabel” wordt, zodat
aan het eind van hét jaar in beginsel
heel Nederland in het systeem is opge
nomen Deze landelijke registratie van
gegevens over het aanbod van onroerend
goed betekent een logische voortzeting
van de bestaande plaatselijke en regio
nale uitwisseling van gegevens tussen ma
kelaars. De computer zal niet alleen hui
zen gaan registreren maar ook bedrijfs
panden, grond- en recreatieobjecten die
de bond verwacht.
De bedoeling is dat de markt van
onroerend goed op deze wijze doorzichti
ger zal worden. Omdat een duidelijker
beeld verkregen wordt Van vraag en
aanbod, verwacht de bond ook, dat de
doorstromingssnelheid van huizen en an
dere vormen van onroerend goed wordt
vergroot. De computer zal ook gegevens
voor regionale woninggidsen kunnen
projecteren. Voorts zal hij kunnen bij
dragen in de voorziening in de algemene
behoefte aan getalmatige informatie
over de onroerend goedmarkt. De Ne
derlandse bond van makelaars heeft hier
over contact met het contraal bureau
voor de statistiek.
ROTTERDAM Co-op Nederland
start op 1 februari, in samenwerking
met de Vereniging tot Behoud van Na
tuurmonumenten, een spaarzegelactie,
waarmee men een bijdrage wil leveren
aan het herstel van het door de storm
van vorig jaar gehavende Nederlandse
bosbezit.
De consumenten kunnen bij de Co-
opwinkels bij elke gulden boodschappen
een spaarzegel van 10 cent kopen. Tien
van deze zegels kunnen op een boom-
spaarkaart worden geplakt en bij de
vereniging natuurmonumenten in Am
sterdam worden ingeleverd. Iedere kaart
is een boom waard. Co-op verdubbelt de
waarde van de eerste 10000 kaarten,
zodat geld beschikbaar zal komen voor
de aanplant van 20.000 jonge bomen. Het
grootste deel van de jonge aanplant
komt ten goede aan eet Nationaal park
„Veluwezoom”, waar in het 5000 hectare
grote bos ongeveer 30.000 kubieke meter
hout tegen de vlakte ligt.
De visie van oe werkgevers dat de
voorstellen terzake van de industriebon
den in strijd zouden zijn met het cen
traal akkoord, is naar de mening van
het overlegorgaan „volstrekt onjuist” In
het centraal akkoord is de arbeidsvoor
waardenverbetering voor alle werkne
mers beperkt tot 3,5 pet. waarbij de
laagst betaalden bijzondere aandacht
verdienen en de hoogst betaalden rela
tief meer tot de matiging moeten bijdra
gen. Van een beperking tot alleen de
onder een cao vallende werknemers is
nooit sprake geweest.
ROTTERDAM. De raad van be
stuur van het concern Rijn-Schelde-
Verolme heeft woensdagavond in Rot
terdam laten weten niet op vrijwillige
basis te zullen overgaan tot het uitbeta
len van de niet-gewerkte uren tijdens de
februari-staking van vorig jaar. De sta
king ontstond naar aanleiding van een
niet aanvaarde cao-regeling in de metaal
door de metaalbedrijfsbond van het
NVV.
DEN HAAG. In een reactie op de
verklaring van de drie vakcentrales over
de interpretatie van het centrale ak
koord, delen het Verbond van Neder
landse Ondernemingen en het Neder
lands Christelijk Werkgeversverbond
mee dat zij deze verklaring niet kunnen
plaatsen. De vakcentrales leggen zich
hiermee vast op een standpunt, nog vóór
de uitdrukkelijke overeengekomen pro
cedure voor gevallen, waarin verschillen
van opvatting aan de da- treden, een
kans heeft gekregen.
Een en ander staat in een manifest
van de gezamenlijke actiecomité’s die
deze week in oost-Groningen wordt ver
spreid. Volgens dit manifest zal sluiting
van „Ons Belang” de eerste stap zijn
naar verdere sanering in de strokarton
industrie.
De actiecomité’s noemen het schande
lijk dat „belangrijke fundamentele za
ken als sluiten van een fabriek buiten
de bevolking om worden bekokstoofd”. In
het manifest roepen de actiecomité’s op
alle krachten in Oost-Groningen te bun
delen in de strijd tegen bedrijfssluiting
en voor uitbreiding van de werkgelegen
heid in dit gebied.
De directeur van „Ons Belang”, de
heer H. Kruize, noemde het verhaal
voorbarig, omdat absoluut geen besluit
tot sluiting zou zijn genomen. Wel wilde
hij vertellen dat er moeilijkheden zijn,
evenals in vrijwel alle strokartonfabrie
ken. Men bestudeert momenteel welke
stappen genomen dienen te worden. Bij
„Ons Belang” werken 160 mensen.
PARIJS (AFP/DPA) Oud-premier
Antione Pinay van Frankrijk is gisteren
door de regering benoemd tot eerste
ombudsman in Frankrijk tussen het pu
bliek en de overheid Het zal zijn taak
zijn een regeling te vergemakkelijken
van conflicten tussen het publiek en de
overheid.
UTRECHT. De bij de cao woning
bouwcorporaties betrokken partijen heb
ben overeenstemming bereikt over de
nieuwe éénjarige cao voor de 5000 werk
nemers, aldus heeft de bouw- en hout
bond CNV medegedeeld. Op basis van
het centraal akkoord en de na-indexering
over 1972 worden de lonen en salarissen
per 1 januari jl. met 6.86 percent ver
hoogd. De vakantiebijslag wordt ver
hoogd tot 7 eenvierde percent met een
minimum van ƒ850. De arbeidstijd voor
het technisch personeel wordt op 1 sep-
teber verlaagd tot 41 eenvierde uur en
de vakantie wordt met ingang van 1
januari 1974 met een dag verhoogd, een
half jaar later dan in het bouwbedrijf.
Werknemers vanaf 55 jaar krijgen recht
op vier extra vakantiedagen en werkne
mers vanaf 60 jaar op vijf dagen.
Het comité, waarvan dr. W. Bos voor
zitter is (hij is vice-voorzitter van de
contactgroep van werkgevers in de me
taalindustrie), meent dat op het gebied
van de representativiteit van vakorgani
saties nog steeds sprake is van een
volstrekt rechteloze situatie. Het comité
is onder meer van oordeel dat het
„establishment” van „traditionele” werk
gevers- en werknemersorganisaties auto
noom bepaalt of en in hoeverre
een categorale organisatie kan deelne
men aan de cao-onderhandelingen.
Het is ook de bedoeling alle beleg-
gingsprojekten, die aan de markt komen,
in de computer té laten registreren. In
de toekomst wil men ook de vraag naar
onroerend goed per computer gaan regis
treren. Wat woonhuizen betreft, stuit dit
vorlopig nog op de moeilijkheid, dat de
vraag van woningzoekenden moeilijk te
omlijnen is. Zo is de prijs, die men voor
het huren of kopen van een woning wil
besteden, dikwijls 50 pet hoger dan aan
vankelijk door de vrager wordt opgege
ven. Dit heeft de ervaring de makelaars
geleerd. De bond wil daarom beginnen
met de registratie van bedrijfsnanden.
De computergegevens zullen alleen
voor de leden van de Nederlandse Bond
van Makelaars beschikbaar zijn,. Of in
de toekomst de gegevens ook voor ande
ren beschikbaar zijn, moet nog worden
bezien. Ongeveer 80 pet van de make
laars is georganiseerd bij de Nederlandse
Bond van Makelaars. De verwachting is
dat het merendeel van de 1300 leden
van de NBM aan het projekt zal deelne
men. De kosten zijn bij 1000 deelnemers
begroot op ongeveer een half miljoen
gulden per jaar.
De Amsterdamse makelaars, vijfhon
derd in getal ongeveer, die verenigd zijn
in de Amsterdamse makelaarsvereni
ging, blijven buiten deze computerregi-
stratie. Mogelijk zullen zij in de toe
komst ook op de computer worden aan
gesloten.
ren daarentegen willen de herverdeling
beperken tot die werknemers die onder
een cao vallen. In zekere zin wordt deze
redenering ook gevolgd door een desbe
treffend artikel in de „Onderneming”
van 12 januari.
„Centraal akkoord is er niet
met een natte vinger berekend”, zei hij.
Werkgeversvoorzitter Prins was het met
dit bedrag beslist oneens. Wel zei hij dat
als men sprak over hoger-betaalden,
moest worden uitgegaan van een jaarin
komen van f 30.000 en hoger.
DEN HAAG. Binnenkort komt er
een computercentrum voor de Neder
landse makelaardij. De Nederlandse
bond van Makelaars in onroerende goe
deren heeft woensdagmiddag meege
deeld, dat een projekt wordt uitgewerkt
voor het verzamelen, vastleggen en ver
spreiden van gegevens over aanbiedin
gen van onroerend goed. Daartoe zal in
april op het bureau van de bond in
Bilthoven een computer worden geïn
stalleerd. Deze computer zal ten dienste
staan van de aangesloten makelaars en
aldus ook van het publiek.
DEN HAAG. Nu allerwegen sprake
is van veranderende sociale structuren,
moet het hele sociaal-economische bestel
zodanig worden gedemocratiseerd dat ie
dere vakorganisatie die dat wenst en die
representatief is het recht krijgt aan
collectieve onderhandelingen deel te ne
men. Dit heeft het enige jaren geleden
opgerichte comité representativiteit
werkgevers- en werknemersvakvereni-
gingen in een brief aan minister Boersma
van Sociale Zaken geschreven.
Tijdens een bijeenkomst met vakbonds
bestuurders van het CNV en kaderleden
van Rijn-Schelde-Verolme is woensdag
avond meteen besloten tot actie over te
gaan. Het CNV zal de zaak bij de
rechter aanhangig maken. Dit zal kun
nen gebeuren door het aanspannen van
individuele processen door elk CMB-lid
afzonderlijk of in groepsverband.
Districtsbestuurder Lenselink van het
CMB. verwacht dat de kantonrechter
het CMB in het gelijk zal stellen. Enke
le maanden geleden gelastte de kanton
rechter in Middelburg de koninklijke
maatschappij „De Schelde” in Vlissingen
een werkwillige niet georganiseerde sta
ker de onvrijwillig niet gewerkte uren
van de februari-staking toch uit te beta
len.
houden enige directe invloed te oefenen
op de draagwijdte van arbeidsvoorwaar
den die aan hun leden worden voorge
schreven. Het comité herinnert de mi
nister er aan dat het al in november
1970 een ontwerp tot wijziging van de
wet op de cao heeft gepubliceerd. Daarin
is, naar het oordeel van het comité, een
formule opgenomen waarbij zowel het
beginsel van de contractvrijheid als het
recht van een vakvereniging om haar
taak te kunnen doen zijn gewaarborgd.
Het comité meent d at de komende
regering een wettelijk kader moet
scheppen voor de regeling van
vraagstuk van de representativiteit.
over te hevelen”
De werkgevers hebben als hun stand
punt bekendgemaakt:
Het hoger personeel kan niet onder
de werkingssfeer van de CAO wor
den gebracht.
Vakbondsbestuurder Wamsteker zei
dat de werkgevers alleen rekening hou
den met het CAO-personeel, „waardoor
het hoger personeel buiten schot blijft”.
Hij acht deze opstelling van de werkge
vers voor de vakbeweging onaanvaard
baar. Wamsteker had de werkgevérsde-
legatie voorgehouden dat het gemiddelde
jaarinkomen in de metaalindustrie rond
de 20.000 lag. „Dit bedrag heb ik wel
DEN HAAG. Er is op korte termijn
geen CAO voor de groot-metaal te ver
wachten. De geschilpunten tussen werk
gevers en werknemers op materieel ge
bied zijn zo groot, dat de derde ge
spreksronde van komende vrijdag al bij
voorbaat tot mislukken is gedoemd. Dat
bleek woensdagavond, toen de balans
werd opgemaakt. Het is waarschijnlijk
dat de industriebonden vrijdag bekend
maken opnieuw in overleg te zullen
treden met hun bondsraden over de
straks te volgen koers. De werkgevers
houden er al rekening mee dat er een
CAO-loos tijdperk komt, waarvoor zij
hun leden advies zullen verstrekken ten
aanzien van de verdeling van de be
schikbare 3,5 pet. ruimte, zoals die in
het centraal akkoord is genoemd.
Colporteren langs de huizen is echter
niet zo eenvoudig in ons land. Het
regende klachten en nadat er een be
richt was gelanceerd over colporteurs
die de opbrengst in eigen zak zouden
hebben willen steken begon in diverse
plaatsen de politie in te grijpen. „Toch
hadden we toestemming van de NCRV
en van de curator voor deze colportage-
actie”, aldus de teleurgestelde zegsman,
die de curator thans in een brief heeft
laten weten dat de actie vorige week is
stopgezet „Door de tegenwerking van
allerlei instanties is het ons namelijk
onmogelijk gebleken om zonder onze
firma in discrediet te brengen de actie
tot een goed einde te brengen”, luidt d«
brief.
f --- Xj
i d
L Ag
