HANOI MAG ZIJN TROEPENMACHT IN ZUID-VIETNAM HOUDEN
Voornaamste
punten van
n
het akkoord
•t
Congresleden opgelucht over
bereiken van overeenkomst
;e
Vijf soorten
gevangenen in Vietnam
Repetitoren zijn
het oneens met
universiteit
■r|
ir
achtergrond
1973
DONDERDAG 25 JANUARI
Ondertekening
Drie blokken
Geen invloed
Mijnen ruimen
Wederopbouw
„Succes”
Geen feesten
Niet zoveel
Informatiebureau
WASHINGTON (Reuter, UPI en AP) In kringen van het Amerikaan
se Congres heeft men zich opgelucht getoond over het bereiken van een
vredesakkoord en het vooruitzicht dat Amerika kennelijk bevrijd is van
rijn langdurigste oorlog. Tegelijkertijd werd de hoop uitgesproken dat de
vrede blijvend zou zijn.
(Van een speciale medewerker)
Woensdag 5 augustus 1964 voerden Amerikaanse vliegtuigen voor
het eerst bombardementen uit op doelen in Noord-Vietnam. Ze deden
dat op last van president Johnson, die zei dat oorlogsschepen van de
Verenigde Staten onverhoeds waren aangevallen in de Golf van
Tonkin en dat er vergeldingsacties nodig waren. Zo verschenen tegen
half drie in de middag 20 Amerikaanse toestellen boven de schilder
achtige baai van Halong, in de provincie Kwangninh. Ze hadden het
gemunt op de kolenmijnen, de havens en de steigers van de stad
Hongay.
Geen Noordvietnamese aftocht
Uit vreugde over de bereikte bestandsovereenkomst houden Zuidvietnamese soldaten hun geweren omhoog. De militaire
namen nog actief deel aan gevechten toen zij het nieuws over het bestand hoorden.
en
en
en
militairen
oorlog heeft
Vietnamese
in
De
heeft
tting
:ssie”
latie-
raad
van
taun,
izien
In de laatste fase van de strijd is
de vrijlating van deze krijgsgevange
nen wel het enige oorlogsdoel ge
noemd dat in de V.S. nog enige be
langstelling kon opwekken.
De kwestie heeft in de verkiezings
strijd tussen president Nixon en se
nator McGovern een belangrijke rol
gespeeld, en het is dus geen wonder,
dat aan Amerikaanse kant al geruime
tijd omvangrijke plannen klaar lig
gen voor de repatriëring en de op
vang van deze krijgsgevangenen. De
plannen dragen de codenaam „Opera
tion Egress Recap”.
Na de Tweede Wereldoorlog heeft
men in de Verenigde Staten een pro
gramma opgezet om de oorlogsvetera-
Om dit probleem meteen groot
scheeps aan te pakken, staat voor
elke vrijgelaten Amerikaan een ploeg
van tien man (artsen, verplegers en
psychiaters) klaar om hem „te bege
leiden” zo heeft de Amerikaanse mi
nister van Defensie Laird gezegd.
Amerikaanse
Noord-Vietnam
in
de
Het bestand waarvoor geen tijds
limiet is gesteld, gaat in op zondag 28
januari, 1 uur onze tijd.
Al het Amerikaanse militaire per
soneel zal binnen hetzelfde tijdsbe
stek uit Zuid-Vietnam worden terug
getrokken.
Alle Amerikaanse gevangenen in
Indo-China zullen binnen 60 dagen
na het van kracht worden van het
bestand vrijgelaten worden.
De strijdkrachten van de Zuid
vietnamese regering en de Vietcong
zullen blijven waar zij zich nu bevin
den.
inton
Yard
het
it zij
/aren
m de
ken
van
ïing
een
jks-
bal-
:ho-
den
)ey-
?tu-
ger.
ffen
ere-
nid-
van
en
md-
sger
- De
nsul-
vijf
vrij-
ering
tieke
ssom
mgr.
wei-
’ozas
iken.
iren-
taan-
at de
[enen
et de
evlo-
de
lard
1, en
ide-
:ond
fene
>pen
had,
root
lan-
cho-
us-
de
gen
die
die
en
met
nde
lie-
met
anse
ning
lijke
:eps-
kken
De Noordvietnamezen begonnen te
schieten met alle wapens die ze had
den. Eén van de toestellen vatte vlam
en de piloot maakte gebruik van zijn
schietstoel. Toen hij de grond had
bereikt, renden vele verontwaardigde
mensen met stokken en bamboevle-
gels op hem af.
Kissinger toonde zich op zijn perscon
ferentie erg terughoudend over het ef
fect van de regeling op de situatie in
Laos en Cambodja. Hij zei binnen korte
tijd een bestand te verwachten in Laos,
maar was minder zeker over Cambodja.
Volgens Kissinger is de toestand daar
aanzienlijk ingewikkelder door de aan
wezigheid van verscheidene guerrilla-
troepen.
Ook weigerde Kissinger in te gaan op
wat zou gebeuren indien een van de
betrokken partijen de bestandsvoorwaar-
den zou schenden.
Op de begane grond waren op dat
zelfde moment honderden mensen
bijeen, onder wie de Cubaanse am
bassadeur en gasten uit andere socia
listische landen, die het feit kwamen
vieren, dat Hongay de normen voor
de steenkoolproduktie had overschre
den. Ze zagen tot hun stomme verba
zing, hoe de Amerikaanse vliegtuigen
zich splitsten in vijf of zes groepen
en tot de aanval overgingen.
De Sovjet-Unie heeft gisteren het Pa-
rijse vredesakkoord toegejuicht als een
„realistische stap” op de weg naar een
regeling in Vietnam en het akkoord een
„succes voor het Vietnamese volk” ge
noemd.
SAIGON/PARIJS/HANOI/WASHINGTON (UPI, Reuter, AFP en AP).
Noordvietnamese troepen blijven in Zuid-Vietnam, ook nadat het be
reikte vredesakkoord van kracht is geworden. Dit blijkt uit toelichtingen
op het gisteren bekend gemaakte vredesverdrag. De Amerikaanse onder
handelaar, dr. Henry Kissinger, hield gisteren in Washington een pers
conferentie over het akkoord. Kissinger zei dat de overeenkomst geen
twijfel laat aan het bestaan van Zuid-Vietnam als afzonderlijke staat.
sing, blijkt de onverzoenlijkheid van Ha
noi en Saigon al uit de gecompliceerde
regeling voor de ondertekening van het
akkoord.
De overeenkomst voor Vietnam legt
geen enkele beperking op aan de bewe
gingsvrijheid van de Amerikaanse ze
vende vloot, zo verklaarde Kissinger.
Ook voor de Amerikaanse luchtmacht in
Thailand zijn er geen beperkingen. Vol
gens Kissinger mag echter wel worden
verwacht dat de sterkte van deze strijd
krachten zal worden verminderd „naar
mate het gevaar in Vietnam afneemt”.
Volgens Kissinger zal de raad voor
nationale verzoening en eendracht, die
volgens het akkoord in Zuid-Vietnam
verkiezingen moet organiseren en leiden,
geen vermomde coalitieregering zijn. In
deze raad van verzoening zullen drie
blokken zijn vertegenwoordigd: het be
wind van Thieu, de voorlopige revolutio
naire regering en neutrale groeperingen.
Kissinger zei dat 1160 waarnemers
toezicht zullen houden op de naleving
van het bestand. De waarnemers zullen
afkomstig zijn uit Indonesië, Canada,
Polen en Hongarije. Behalve deze inter
nationale controlemacht komen er mili
taire commissies van toezicht, waarin
Amerika, Noord-Vietnam, Zuid-Vietnam
en de Vietcong zullen zijn vertegen
woordigd. Deze commissies zullen in to
taal uit 3340 leden bestaan. Zodra de
Amerikanen zich hebben teruggetrokken
uit Vietnam, zullen de Amerikanen en
Noordvietnamezen geen zitting meer heb
ben in deze commissies.
Na de ondertekening van het akkoord
zullen de Amerikaanse troepen binnen
60 dagen gerepatrieerd worden. De Ame
rikaanse krijgsgevangenen zullen in Ha
noi worden geconcentreerd en daar met
tussenpozen van ongeveer twee weken
in vier groepen worden afgehaald door
vertegenwoordigers van de Amerikaanse
regering.
Amerika heeft toegezegd dat het
zich in militair opzicht niet meer met
Zuid-Vietnam zal bemoeien en zich
niet zal mengen in binnenlandse aan
gelegenheden van Zuid-Vietnam.
Amerika en Noord-Vietnam erken
nen dat het recht op zelfbeschikking
van het Zuidvietnamese volk heilig
en onvervreembaar is en menen dat
alle landen dit recht moeten eerbie
digen. Zij zijn het erover eens dat
de Zuidvietnamezen hun eigen poli
tieke toekomst moeten bepalen via
echte vrije en democratische algeme
ne verkiezingen onder internationaal
toezicht.
n de
van
en
heeft
eids-
1 van
essen
van
Juid-
man
desi-
met
hoofdzaak vijf categorieën krijgsge
vangenen opgeleverd:
rie van Defensie vóór de stopzetting
van de luchtoorlog tegen het noorden
op 15 januari 1973 bekendmaakte,
zijn in heel Indo-China zeker 1809
Amerikaanse militairen vermist of
door strijdkrachten van de tegenpar
tij gevangengenomen.
UTRECHT De Kring van Utrechtse
Repetitoren heet zich gisteren in een
brief aan de codecommissie voor het
reclamewezen verweerd tegen de klacht
die het bestuur van de universiteit in
Utrecht twee weken geleden bij deze
commissie heeft ingediend over een ad
vertentie van dc KUR. Het universiteits
bestuur vond de advertentie misleidend,
onder meer, omdat in de groot opgezette
kop de naam van de universiteit werd
vermeld.
Van hen worden 1266 als vermist
opgegeven (473 in Noord-Vietnam,
496 in Zuid-Vietnam en 297 in Laos),
terwijl van 543 wordt aangenomen,
dat zij krijgsgevangen zijn gemaakt
(429 in Noord-Vietnam, 108 in Zuid-
Vietnam en zes in Laos).
Vandaar, dat er in het kader van
de „Operation Egress Recap” op
wordt aangedrongen grote welkomst
feesten te vermijden, omdat in de
studies is aangetoond, dat terugge
keerde krijgsgevangenen de eerste
tijd emotioneel niet zijn opgewassen
tegen uitbundige fanfares.
De militaire demarcatielijn op de
zeventiende breedtegraad is, zoals
vastgelegd op de Geneefse conferentie
van 1954 „slechts een voorlopige en
geen politieke of territoriale grens”.
Men streeft juist naar een „langza
me decompressie”. Sommige vliegers
zullen sporen vertonen van het con-
centratiekampsyndroom (moeheid,
slapeloosheid, gebrek aan initiatief,
prikkelbaarheid, achterdocht, vermin
derd zelfrespect, geheugenstoornis
sen). Vaak zal de krijgsgevangene
zijn eigen omgeving en met name
zijn vrouw hebben geïdealiseerd, het
geen teleurstellingen onvermijdelijk
maakt.
Binnen 30 dagen na de tekening
van het akkoord zal er een internati
onale conferentie worden gehouden
waarop waarborgen moeten worden
gegeven voor de handhaving van de
vrede. Amerika en Noord-Vietnam
hebben voor deze conferentie uitge
nodigd: China, Frankrijk, de Sovjet-
Unie, Engeland, de vier landen-leden
van de internationale commissie van
toezicht Canada, Indonesië, Hon
garije en Polen en secretaris-gene-
raal Kurt Waldheim van de VN. Ook
vertegenwoordigers van Zuid-Viet
nam en het Zuidvietnamese bevrij
dingsfront zullen aan de conferentie
deelnemen.
De plaatselijke autoriteiten slaag
den erin de Amerikaan te bescher
men. Eerst bond men zijn handen,
maar die werden later weer losge
maakt, toen men hem koffie aanbood.
De man was de tweede luitenant
Everett Alvarez jr. uit San José in
Californië, de eerste Amerikaanse
krijgsgevangene die ooit in Noord
vietnamese handen vlei.
In het akkoord wordt aangedron
gen op een stapsgewijze hereniging
van Noord- en Zuid-Vietnam via
vreedzame middelen, discussies en
overeenkomsten. Beide partijen zullen
in dit verband geen dwang uitoefenen
of grondgebied annexeren en er zal
geen inmenging van buitenaf zijn.
De regering in Saigon en het
Bevrijdingsfront zullen al het moge
lijke doen om binnen 90 dagen na het
ingaan van het bestand de vrijlating
te bewerkstelligen van het Vietname
se burgerpersoneel dat in Zuid-Viet
nam gevangen is genomen en wordt
vastgehouden.
De Democratische senator Edward
Kennedy zei: „Ik ben dankbaar en zeer
opgelucht dat deze lange jaren van nati
onale opoffering, tragedie en bitterheid
voorbij zjjn. Wij bidden nu dat de vrede
die wij zojuist bereikt hebben, een ware
vrede zal zijn, niet alleen voor Amerika,
maar voor het gehele volk van Vietnam”.
De Belgische minister van Buitenland
se Zaken, Pierre Harmel, heeft gisteren
verklaard dat België met de andere
EEG-landen zal meewerken aan de we
deropbouw van Indo-China. België fun
geert deze zes maanden als voorzitter
van de EEG-ministerraad.
Functionarissen van de EEG in Brus
sel hebben verklaard dat er nog geen
formele voorstellen zijn gedaan voor de
hulp die de gemeenschap aan Indo-
China kan bieden. y
Harmel verklaarde ten aanzien van
het Vietnam-bestand dat deze regeling
c. militairen van het Zuidvietnamese
regeringsleger die in handen van
het Nationale Bevrijdingsfront
(NLF) of van Noordvietnamese re
guliere eenheden zijn geraakt;
„De Franse regering is verheugd over
het bereiken van een bestand en hoopt
dat dit spoedig zal kunnen worden uit
gebreid tot Laos en Cambodja”.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Maurice Schumann, verklaarde dat de
regering haar hoop gevestigd heeft op
een blijvende vrede, gebaseerd op het
weerkeren van nationale verzoening in
Zuid-Vietnam en een vreedzame dialoog
tussen Noord en Zuid.
De regering is vastbesloten bij te dra
gen aan de wederopbouw en ontwikke
ling van landen waaraan Frankrijk ge
hecht is.
Paus Paulus verklaarde tegen verte
genwoordigers van de buitenlandse pers
vereniging vervuld te zijn van vreugde
over de bestandsovereenkomst. Hij
dankte allen die hielpen een einde te
maken aan „dit eindeloze en moorddadi
ge conflict”.
Hij pleitte voor onmiddellijke en doel
matige steun voor de wederopbouw van
Vietnam en hoopte dat het bestand om
gezet zou worden in een werkelijke
vrede.
WASHINGTON. (Reuter) De
voornaamste punten van de overeen
komst tussen Washington en Hanoi
zijn:
nen weer in de maatschappij op te
nemen. Onder de zogenoemde „Vete
rans’ Administration” is toen een
aantal psychologische klinieken in
het leven geroepen. Voor een deel
kan men nu op de ervaring, die
toen is opgedaan, teruggrijpen. De
problemen van de krijgsgevangene
kunnen echter nóg wat ingewikkelder
zijn. De extreme ervaringen in oorlog
en gevangenschap hebben tot gevolg,
dat messen in veel opzichten veran
deren. Een zeer geleidelijk verlopend
aanpassingsproces is nodig.
Minister Schmelzer van Buitenlandse
Zaken zal de vestiging van een informa
tiebureau van de revolutionaire regering
van Vietnam opnieuw in overweging
nemen. Een Nederlands actiecomité on
der voorzitterschap van de Groningse
hoogleraar, prof. dr. L. Nauta, had hier
voor indertijd gepleit.
De voorzitter van de Tweede Kamer,
dr. Vondeling, heeft gisteravond aan het
•inde van de Kamervergadering de hoop
uitgesproken, dat de bevolking van Viet
nam gauw zal weten wat werkelijke
vrede en veiligheid betekent en dat zeer
vélen in de wereld zich geroepen zullen
voelen bij de wederopbouw van Vietnam
te helpen.
De KUR stelt dat met de advertentie
twee diensten werden aangeboden, het
getuigschrift meester in de rechten van
de rijksuniversiteit in Utrecht, en da
opleiding van de KUR voor dat getuig
schrift. Met de kop van de advertentie
wilde men melding maken van in grote
kringen nog onbekende feiten. „De over
heid en de universiteit zijn er niet in
geslaagd, met hun voorlichting die groe
pen te bereiken, die geïnteresseerd zijn
in deze academische studie”, aldus de
KUR.
Over de herkomst van de advertentie
kan volgens de KUR geen misverstand
bestaan, onder meer omdat ze door de
KUR was „ondertekend”. De KUR stelt
voorts, dat ze is erkend door de Inspec
tie Schriftelijk Onderwijs met medewer
king van het Ministerie van O. en W.
Deze erkenning houdt in, dat de ISO
toeziet op de betrouwbaarheid van de
voorlichting”, aldus de KUR, „en het
verbaast ons dat het universiteitsbestuur
zich niet met de ISO in verbinding heeft
gesteld.”
In hetgeen hierna volgt, wordt
vooral aandacht besteed aan de eerste
categorie, met soms een verwijzing
naar de categorieën b) en d).
In de loop van de jaren zijn hon
derden mede-Amerikanen het lot van
Alvarez komen delen. Volgens de ge
gevens, die het Amerikaanse ministe-
Zaterdagochtend wordt eerst een do
cument getekend, waarin geen van de
vier betrokken partijen met name wordt
genoemd. Er wordt alleen gesproken van
„de deelnemers aan de conferentie in
Parijs.” Amerika en Zuid-Vietnam zul
len dat document op één pagina tekenen
en Noord-Vietnam en de voorlopige re
volutionaire regering op een andere,
’s Middags tekenen de ministers van
Buitenlandse Zaken van Amerika en
Noord-Vietnam een tweede document,
dat behalve de aanvang- en slotalinea's
gelijkluidend is aan het eerste. Reden
voor deze regeling is dat Saigon weiger
de op dezelfde pagina te tekenen als de
voorlopige revolutionaire regering, die
nog steeds niet door het Zuidvietnamese
regime wordt erkend.
Amerika en alle buitenlandse
mogendheden die bij de oorlog be
trokken zijn, zullen binnen 60 dagen
na de ondertekening van de overeen
komst hun militaire bases in Zuid-
Vietnam ontmantelen.
De Cambodjaanse premier Hang
Thoenhak heeft gistermiddag verklaard
dat z(jn regering van plan is na het van
kracht worden van het bestand „offensie
ve operaties van de strijdkrachten op te
schorten.” President Lon Nol zal zondag
dit besluit bekend maken.
d. strijders van het NLF die in Zuid
vietnamese handen zijn en
e. Noordvietnamese militairen die
eveneens in het zuiden gevangen
zijn genomen.
b. Amerikaanse militairen die in
Zuid-Vietnam gevangen zijn geno
men;
De Noordvietnamese onderhandelaar
Le Doec Tho zei gisteren op een pers
conferentie in Parijs dat er geen funda
mentele verschillen zijn tussen de ont-
werp-overeenkomst van oktober vorig
jaar en het akkoord dat nu is gepara
feerd. Volgens ”’ho hebben de zware
bombardementen op Noord-Vietnam in
december geen invloed gehad op de
inhoud van de overeenkomst.
militairen zullen
mogen komen om
duizenden Amerikaanse mijnen op te
ruimen voor de Noordvietnamese kust
en in de waterwegen.Meteen na het van
kracht worden van het bestand zal wor
den begonnen met het mijnen vegen.
President Nixon gaf vorig jaar mei op
dracht tot de mijnblokkade.
De tekst van het akkoord wordt sinds
gistermiddag continu omgeroepen in Ha
noi via de radio en luidsprekers in de
straten.
Volgens een correspondent van AFP
beschouwen alle Noordvietnamezen het
akkoord als een overwinning. De tevre
denheid wordt vooral veroorzaakt door
de passages in het akkoord, waarin
Amerika zegt de onafhankelijkheid, soe
vereiniteit, eenheid en territoriale inte
griteit van Vietnam te eerbiedigen.
a. Amerikaanse vliegers die in
Noord-Vietnam worden vastgehou
den;
De Noordvietnamezen hebben her
haaldelijk laten blijken, dat zij zo
veel krijgsgevangenen niet hebben.
Het verschil tussen de Amerikaanse
en de Noordvietnamese lijsten is der
halve één van de vele problemen, die
bij het bestandsoverleg in Parijs
moeten worden opgelost.
„Ons werk voor de vrede is door de
bombardementen wel vertraagd,” aldus
Tho. Volgens de Noordvietnamese onder
handelaar zijn er buiten de gepubliceer
de overeenkomst en protocollen geen
geheime afspraken.
Tho benadrukte dat volgens het ak
koord de 17de breedtegraad alleen een
militaire demarcatielijn is, maar geen
staatkundige of geografische grens. Over
de status van Noord-Vietnamese troepen
in Zuid-Vietnam zei Tho: „We verwer
pen volkomen de beweringen over
Noordvietnamese troepen in Zuid-Viet
nam, omdat deze beweringen politiek en
juridisch ongemotiveerd zijn. Uiteindelijk
hebben de Verenigde Staten deze kwes
tie laten vallen. Daarom zult u in de
overeenkomst geen enkel woord tegen
komen dat duidt op de aanwezigheid
van Noordvietnamese troepen.”
De door Kissinger en Tho bereikte
overeenkomst geeft Laos en Cambodja
een neutrale status. Alle buitenlandse
troepen moeten zich uit deze landen
terugtrekken. Kissinger beklemtoonde op
zijn persconferentie dat hieronder ook
de Noordvietnamese troepen worden
verstaan.
Hoewel het akkoord Noord- en Zuid-
Vietnam opdraagt met politieke midde
len te streven naar een politieke oplos-
„de weg moet openen voor vrede in dit
deel van de wereld en een eerste stap is
op weg naar een blijvende vrede.”
De Zuidvietnamese minister van Bui
tenlandse Zaken, Tran Van Lam, heeft
gisteren het akkoord „een aanvaardbaar
compromis” genoemd. Hij zei dat de
overeenkomst in vergelijking met het
akkoord van oktober „wezenlijke verbe
teringen” vertoont. Hij wees vooral op
de positie van de raad voor verzoening
en eendracht en op het weer instellen
van de gedemilitariseerde zone tussen
Noord- en Zuid-Vietnam.
Over de aanwezigheid van Noordviet
namese militairen in het zuiden zei
Lam: „Ons land heeft de leugens van de
communisten (dat zich geen Noordviet
namese troepen in Zuid-Vietnam bevin
den) moeten aanvaarden. „Wij zullen
echter niet toestaan dat zij onder ons
blijven.”
Mevrouw Binh, minister van Buiten
landse Zaken van de voorlopige revolu
tionaire regering, wees op de moeilijke
toepasbaarheid van het akkoord.
„De Vietcong is bereid de voorwaar
den van het bestand strikt na te leven,”
zo zei de minister. „Maar uit opmer
kingen van president Thieu blijkt niet
dezelfde bereidheid.”
De regering in Saigon en het
Bevrijdingsfront hebben besloten een
raad voor nationale verzoening
eendracht te vormen waarin drie ge
lijkwaardige geledingen vertegen
woordigd zullen zijn, vermoedelijk
vertegenwoordigers van president
Thieu, het Zuidvietnamese Bevrij
dingsfront en de neutralisten. Deze
nationale raad die zal werken op
basis van een unanieme besluitvor
ming, moet vrije en democratische
algemene verkiezingen organiseren en
de procedure voor deze verkiezingen
vaststellen.
De Republikein Barry Goldwater ver
klaarde: „Nog nooit tevoren in de ge
schiedenis van Amerika heeft een presi
dent zo moedig gehandeld, niet alleen in
het licht van het verzet van een vijand
in het buitenland, maar ook tegenover
de kritiek als nooit tevoren in eigen
land. Het Amerikaanse volk is hem zeer
veel dank verschuldigd. Zijn critici „zijn
hem excuus schuldig”.
De Democratische senator en oud-vi-
ce-president Hubert Humphrey ver
klaarde dat het vertrek van de Ameri
kaanse troepen uit Indo-China meer zal
betekenen dan het einde van een oorlog.
Het wil zeggen dat wij in Amerika
opnieuw onze blik kunnen richten op
onze binnenlandse noden. Het zal ook’
betekenen dat de volken van Vietnam,
Noord en Zuid, hun door de oorlog
verwoeste landen weer kunnen opbou
wen.”
«F
A"
