Joeri Temirkanov op VARA-matinee
Leningraders legden nadruk
op techniek en koketterie
Ella Fitzgerald
bij Sinatra
Luis Fileer beeldt
menselijk leed uit
Rol Merijntje
voor
Jan Ligthart
ARMAN EN ILVA
PANDA
FERDINANDS BELEVENISSEN
4
f
Pelle
en
Pingo
Polle,
6
T
Dramatische expressie in Galerie Mare
meester*
ruatenier
RADIO EN TELEVISIE
Vgelukkig datJ^>
Rel rond zanger op
Chileens festival
en de
MAANDAG
1973
5
FEBRUARI
TV VANAVOND
Alec Guinness redt klucht
TV MAANDAG
TV DINSDAG
RADIO DINSDAG
HAARLEM Luis Fileer uit De
Rijp exposeert in Galerie Mare in
de Wolstraat enige van zijn grote
expressionistische doeken en veel
kleurige grafiek, krachtige litho’s.
Hij werkt heftig bewogen, drama
tisch zelfs vaak, op een persoonlijke
manier, maar met toch verwijzin
gen naar de traditie. Geen Neder
landse traditie, want hij is in Rus
land geboren en opgegroeid in
Mexico, waar hij zijn eerste aca
demische onderricht kreeg, onder
meer van José Bardasano. Daarna
volgden academies in Parijs, Rome
en Amsterdam. Ook zijn vele inter
nationale exposities maakten hem
i
tot een kosmopoliet. Hij vertelt
echter nu in Nederland te willen
blijven, omdat de rust hier hem de
gelegenheid schenkt zich te bezin
nen op zijn eigenlijk enige onder
werp: De mens als slachtoffer van
andere mensen.
(OEI, HET BEGINT TE REGENEN,
EN HET HEK 1$ NOG NIET
DROOG?
JULLIE NET
AMSTERDAM Slechts veer
tien dagen geleden hoorden wij op
de VARA-matinee het Londens
Philharmonisch Orkest onder lei
ding van Bernard Haitink. Een ver
gelijking met het Concertgebouw
Orkest ging toen niet helemaal op
omdat beide orkesten nu eenmaal
onder dezelfde dirigent spelen.
Deze zaterdagmiddag echter zou
den wij dan toch kunnen uitmaken
wie het betere orkest heeft
Leningrad of Amsterdam.
BLIJ VEN JU LLIe DAAR.TOT MORGEN
5TAAN.DAN KUNNEN JULLIE ALS HET
Aangrijpend
IBiBf
1
KOMEN?
-WW
v 00K
DROOG
werpt op-, en scheiding brengt tussen
een zwart en een blank lichaam.
NOS-NOT: Schooltelevi
(Van onze correspondent)
CHARLES BOOST
HILVERSUM 1
nu
„Discriminatie" heet dit grote doek van
Fileer, een springende tijger, die zich
raat zitten mijn gegevens,” preveld/
Joris grimmig achter zijn baard, „en
die zal ik even moeten bemachtigen
Het gaat niet aan, dat dit brein zich
meester tracht te maken van mijn
zuurverdiende inkomsten. Daar zal
ik een stokske voor steken.” Met die
woorden tikte hij zijn naam op een
kaartje en stak dat in een sleuf van
de computer.
18.45
18.55
19.05
20.00
20.20
18.55
19.05
19.30
20.00
20.21
21.10
22.00
22.50
18.45
18.55
19.05
19.30
20.00
20.21
21.20
21.25
21.50
22.15
22.40
22.50
22.55
18.45
18.55
19.05
19.30
20.00
20.20
21.20
22.00
22.50
1
hi
is
N
ti
g'
«3
ir
VI
h
lii
Li
T
rii
dé
le
dt
T
s<
s<
n
daarom met rappe hand een ondooi -
dringbaar ruitje, makkertje."
„J-jawel, meneer Goedemoed," ze
Panda onder de indruk. Hij begreep
niet helemaal hoe de tuinier zich
met een computer tegen aanslagen
wilde beschermen maar ja, hij
wist ook niet dat het hier om een
belasting-aanslag ging.
„Ergens in dit elektronische appa-
32. Panda vond het heel verve
lend voor de heer Goedemoed, dat
die bedreigd werd door een aanslag
Maar de tomatenkweker wimpelde
zijn medeleven af. „Ik ga er iets
aan doen,” sprak hij. „Spaar uw
opmerkingen dus, tot ik gereed ben
Ik moet mij nu even concentreren
en ge moogt er voor waken dat
ik daarbij niet gestoord word. Spuit
NEDERLAND 1: De KRO begint na
het nieuws met de familie Ashton. Na
het tweede journaal volgt deel drie van
de serie Volgende patiënt! Dit keer
wordt aandacht geschonken aan de
menselijke verhoudingen in het zieken
huis. Een vaak gehoorde klacht vanzie
kenhuispatiënten is, dat zij door het
verplegend personeel niet als gelijk
waardige gesprekspartners worden be
schouwd. Vervolgens de speelfilm met
Alec Guinnes: Tussen Tanger en Gibral
tar. Tot slot de schaakwedstrijd Neder
landPolen.
NEDERLAND 2: Na AVRO’s Toppop
begint „Tips voor je toekomst”. Ditmaal
wordt de sector administratie en organi
satie onder de loep genomen. Over hun
werk praten o.a. een maatschappelijk
werker, een ambtenaar voor de burger
lijke stand en een computeroperator.
Het aanvangstijdstip van Peyton Place is
heilig. Daar mag niet aan getornd wor
den. Dus om tien voor half negen de
verdere verwikkelingen. Van het Ameri
kaanse front komt ook het derde deel
van de serie Frans Sinatra, die dit keer
o.a. Ella Fitzgerald ontvangt. Vervolgens
AVRO’s Televizier.
Hij wilde alleen maar laten zien dat
'hij Sheherezade uit zijn mouw schudde,
gelijk een goochelaar die een spel kaar
ten uit de lucht plukt.
Met een Vierde Symfonie van Tschai-
kovski ging het al niet veel beter. Door
middel van opgeschroefde, razendsnelle
tempi werd de nadruk gelegd op de
virtuositeit, maar met liefdevol musice
ren hield het geen verband. Het hele
concert had meer met kunstenmakerij
dan met kunst te maken. De toegift was
het toppunt van smakeloosheid de
goed gedresseerde violisten werden ge
dwongen hun allermooiste kunstje te
vertonen. Het aloude Menuet van Boc
cherini werd het publiek op een kristal
len schaaltje aangeboden. Daar zaten de
goed getrainde Russen als zeeleeuwen
met de bal op hun neus. Helaas, het
publiek smulde ervan en Joeri Temirka
nov liet zich huldigen als een maestro
van de allerhoogste klasse.
J. H. MOOLENIJZER.
Luis Fileer vertelt ook een groot be
wonderaar te zijn van Goya, vooral het
werk in diens laatste jaren. En ondanks
het onmiskenbaar moderne expressionis
me uit de richting Kokoschka, is er
inderdaad een weg naar Goya in dit
werk aan te wijzen, evenals overigens
naar Daumier in diens meest bijtende
periode.
Ik moet toegeven, dat de eenheid van
het Russische strijkorkest volmaakt is
en hun techniek onberispelijk, maar veel
gloed en leven is er niet in over geble
ven. De dirigent Joeri Temirkanov gaf
een stukje theater weg dat niet mis was.
Hij kwam op als een verlegen en uiterst
bescheiden mannetje, maar na de eerste
noot van het orkest begon hij te coquet-
teren als een lijster in de lente. Hij
demonstreerde dat hij zelfs met één
hand kon dirigeren en liet ook zien dat
hij bedreven was in bepaalde reuzezwaai-
en. De uitvoering van „Sheherazade” van
Rimsky-Korsakov werd hierdoor gede
gradeerd tot een soort circusnummer.
Omdat Temirkanov niet werkelijk diri
geerde en alleen maar uitging van de
fraaie gebaren, waarin hij telkens weer
varianten aanbracht, kwamen de eer
ste accoorden van de blazers ongelijk en
slordig tot stand, maar dat vond hij
kennelijk niet belangrijk.
Nederland II
NOS; (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
VARA: (K) Ski Rendez-vous.
(K) Hier is Lucy (serie).
NOS: (K) Journaal.
VARA: De Commissaris.
(K) 2 voor 12, quiz.
(K) Achter het nieuws.
NOS: (K) Journaal.
Nederland I
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
KRO: De familie Ashton (serie).
NOS: (K) Journaal.
KRO: Volgende patiënt! (serie).
21.10 Serie Alec Guinness.
22.40 (K) Tele-Zet.
22.45
Nederland I
11.10 en 14.00
sie.
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
NCRV: (K) Tweekamp (quiz).
Beter Samen (serie).
NOS: (K) Journaal.
NCRV: (K) Bartje (dl 4).
(K) Leven en laten leven.
(K) Adam Smith (serie).
(K) Getekend.
(K) Ander nieuws.
NOS: Den Haag vandaag.
(K) Journaal.
TELE AC: Kijk op Sport.
NOS: (K) Journaal.
22.50 TELEAC: (K) Engels (les 14).
Nederland II
nos; )k) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
AVRO: (K) AVRO’s Toppop.
(K) Tips voor je toekomst (5).
NOS: (K) Journaal.
AVRO: (K) Peyton Place.
(K) Frank Sinatra (III).
(K) Televizier Magazine.
NOS: (K) Journaal.
Yvonne de Carlo als Nita, Alec Guin
ness als kapitein St. James en Celia
Johnson als Maud in „The Captain’s
Paradise”, de film van vanavond op
Nederland I in het KRO-programma.
HILVERSUM 2
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.07 (S) Badinerie. 7.30 Nws. 7.41
Echo. 7.50 (S) Badinerie. 8.24 Overwe
ging. 8.30 Nws. 8.36 Gym. voor de
vrouw. 8.45 Moeders wil is wet. 10.00
Schoolradio. 10.10 (S) Aubade. 10.30 Nws.
11.00 Voor zieken. 11.30 Bejaarden. 11.55
Mededel. 12.00 (S) Van twaalf tot twee.
12.22 Wij van het land. 12.26 Meded.
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41
Echo. 13.00 Raden maar14.00 School
radio. 14.30 (S) Interlokaal" licht muz.
15.30 Nws 17.00 Overheidsvoorl. Zoek
licht op Bonaire. 17.10 Voor kleuters.
17.30 Nws. 17.32 Echo. 18.00 (S) Licht
orkest. 18.19 Uitz. ARP. 18.30 Nws. 18.41
Echo. 18.50 Progr. voorbesch. 19.00 (S)
Zin in muziek: amateurs. 19.50 NOS:
Den Haag vandaag. KRO: 20.00 Nws.
20.05 (S) Oratorium Mozart (gr.) 21.55
Hoorspel. 22.50 Overweging. 23.00 Echo.
23.30 (S) Binnenkijken. 23.55 Nws.
HILVERSUM 3
VARA: 7.00 Nws. 7.02 Dag dinsdag.
8.00 Nws. 8.02 Onderweg. 9.00 Nws. 9.03
Plaatjes voor de pep. 10.00 Nws. 11.00
Nws. 11.03 Vrolijke gevar. visite. 12.00
Nws. 13.00 Nws. 13.03 Eddy Becker
Show. 14.00 Nws. 15.00 Nws. 15.03 Drie-
draai. 16.00 Nws. 16.03 Mix. 17.00 Nws.
NOS: 18.00 Nws. 18.02 Joost de Draayer
Show. VARA: 19.00 Nws. 19.02 Popsmuk.
20.00 Nws. 20.02 Popreconstructie. 21.00
Nws. 21.02 Jazz Blues. 22.00 Nws. 22.02
Eddy Becker Show. 22.55 Mededel. 23.00
Nws. 23.02 Wachten op middernacht.
24.00 Nws. 00.02 Tom Blom 00.55 Nws.
ken. 16.00 Nws. 16.03 Klankbord. 16.10
(S) Voor kleuter en kind. 16.30 (S)
Jeugdtoer AVRO- 17 00 (S) Mobiel. 17.55
Mededel 18.00 Nws. 18.11 Radiojourn.
18.21 Nederland: gesprekken. 4
Johan Willem Friso Kapel. 19.30 (S)
Vanavond: muz. 22.30 Nws. 22.40 Radio
journaal. 22.50 (S) Vanavond laat. 23.55
Nws.
Von Karajan schijnt gezegd te hebben,
•dat het Philharmonisch Orkest van Le
ningrad het beste orkest van Europa is,
maar een dergelijke uitspraak leg ik
naast mij neer, want dirigenten zeggen
zoveel.
Nu ik dit beroemde orkest zelf ge
hoord heb, kan ik met een gerust hart
verklaren, dat ik de voorkeur geef aan
het Concertgebouw Orkest. Ten eerste
omdat ons hout en onze koperblazers
welluidender spelen en ten tweede om
dat onze strijkers meer kans geboden
wordt om vrij te musiceren.
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym.
7.20 (S) Dag met een gaatje. 8.00 Nws.
8.11 Radiojournaal. 8.50 Morgenwijding.
9.00 (S) Klass, muz. 9.35 Waterst. 10.00
(s) Voor kleuters. 10.10 Arbeidsvitami
nen. 11.00 Nws. 11.03 Radiojournaal.
11.30 (S) Rondom twaalf. De groente
man; Paris vous parle. 11.55 Beursber.
Overheidsvoorl. 12.30 Voor de landbouw.
AVRO: 12.40 (S) Knipperlicht. 13.00 Nws.
13.11 Radiojourn. 13.21 (S) Mozart (1)
kamermuz. E.O.: 14.00 Het woord der
waarheid. 14.15 (S) Pianorecital. 14.25
Voor de vrouw. 14.45 Verdwijnen van
boerderijen in Gelderland. 15.05 Voor zie-
VINA DEL MAR. Het in Santiago
verschijnende dagblad „Puro Chile”
heeft ernstige 'kritiek geoefend op de
Nederlandse zanger Tony Ronald, die
zich voor het zangfestival in Vina del
met de binnenlandse politiek van Chili
zou hebben ingelaten.
De in Spanje wonende Ronald had op
de avond van zijn optreden gezegd dat
hij was aangekomen om „het onderwor
pen Chileense volk, dat moeilijke tijden
doormaakt, enige ogenblikken van
vreugde te bieden,” aldus het blad, dat
verder schreef dat Ronald aan het slot
van zijn „anti-Chileense toespraak” van
Mar met de binnenlandse politiek van
Chili zou hebben Ingelaten.
een gedeelte van het publiek applaus
kreeg. „Dit bewijst”, schrijft „Puro Chi
le”, „dat welke zanger dan ook een ge
deelte van het publiek meekrijgt als hij
maar iets ten nadele van Chili zegt”.
Verscheidene Chileense artiesten heb
ben tegen de uitlatingen van hun Neder
landse collega geprotesteerd, zoals Tito
Fernandez, „El Temucano,” die tot de
beste Chileense artiest van 1972 is uitge
roepen. Jacques Herb vertegenwoordigt
ons land officieel tijdens dit festival.
Maar het is alles meer de geestelijke
instelling dan alleen de stijl. Want Fil
eer schildert bijvoorbeeld de mens naar
aanleiding van literatuur als Kafka en
Dostojevski, waarbij hij overduidelijk op
de hand van de gemaltraiteerden is, de
slachtoffers van tot onrecht gemaakt
recht. Rechters verschijnen bij Fileer
dus als demonische furieën op het doek
in hoekige vegen en donkere tinten te
gen een kleurrijk en vaag duister. Soms
zien getuigen er bloederig uit, een ver
oordeelde wordt een gebogen bleke
schim.
Dit werk is niet „mooi” in de geijkte
betekenis. Wel zijn die schilderijen vol
van een sombere schoonheid in de bete
kenis van aangrijpend. Ze vertolken de
bedoelingen van de schilder bijkans ex
plosief. Het is de estetica van een na
tuurramp, een onontkoombaarheid, nog
beklemtoond door het handschrift,
schetsmatig en driftig.
Verbeelding en stijl, vorm en inhoud
dekken elkaar in dit werk. De sujetten
zijn geen te herkennen personen, maar
medespelers in een groot drama, waarin
ze alleen aan hun rol te herkennen zijn.
De essentie van die rol wordt op het
doek tastbaar gemaakt.
In het kleinere werk is Fileer inhou
delijk meer gebonden aan Spaanse in
vloeden. Er is een scene uit een stuk
van Arrabal en zo vindt men meer.
De tentoonstelling is aangevuld met
nieuwe aquarellen van Mare Jonk, de
eigenaar van deze galerie. Van zijn va
der, de beeldhouwer Nic Jonk is er ook
nog werk te zien.
HEIN STEEHOUWER
verdere rolbezetting in de
Merijntje Gijzen-serie betreft, staat vast
dat Piet Römer de rol van de goedaardi
ge stroper De Kruik gaat spelen. Vol
gens insiders is de Belgische acteur Luc
Philips, hier bekend als pastoor Munte
uit de serie „Wij heren van Zichem”,
aangezocht om de pastoorsrol te vertol
ken. Het meisje Elly de Jong uit Kruis
land zou de meeste kans maken om de
rol van „blozekriekske” te spelen.
STEENBERGEN De 11-jarige Jan
Ligthart uit Steenbergen gaat de rol van
Merijntje Gijzen spelen in de gelijkna
mige tv-serie, waarvoor de VARA bin
nen afzienbare tijd de opnamen hoopt te
starten. Regisseur Kees van lersel heeft
zo lang mogelijk geheim gehouden dat de
leerling van de vijfde klas van de St
Gummarus-school is uitverkoren de
hoofdrol als A. M. de Jongs geesteskind
te spelen, maar de geruchten die al
langer de ronde deden heeft hij
bevestigd.
Wat de
Onze filmmedewerker tekent bij de
film van vanavond aan: Veel van de
rollen die Alec Guinness, althans voor
de film, gespeeld heeft zijn gebaseerd op
een karakter dat zo kemachtig in onze
taal omschreven wordt als een stil water
met een diepe grond. Geen beter bevesti
ging van deze karakteristiek wordt gele
verd dan door de film van vanavond,
een pretentieloze klucht van Anthony
Kimmins uit 1953 die van haar oor
spronkelijke banaliteit gered wordt door
het genuanceerd licht-ironische spel van
de acteur aan wie de KRO een hele
serie heeft gewijd.
Oorspronkelijk heet de film „The cap
tain’s paradise”, maar de Nederlandse
vertaler die blijkbaar geen geheim voor
zich kan houden, heeft er „Tussen Tan
ger en Gibraltar” van gemaakt, daarmee
al aangevend dat het leven van kapitein
Henry St. James (Alec Guinness) zich
afspeelt tussen beide plaatsen die hij als
gezagvoerder bij de koopvaardij regel
matig aandoet. Zó regelmatig dat hij in
Gibraltar het periodiek onderbroken
huiselijk leven van een eerzame Engelse
ingezetene kan spelen, samen met zijn
toegewijde vrouw Maud (Celia Johnson)
en in Noord-Afrika, in het havenplaatsje
Kalik, een wat opwindender bestaan
heeft kunnen opbouwen met zijn gepas
sioneerde vriendin Nita (Yvonne de Car
lo).
Het is een ideaal dubbel leven, keurig
gescheiden en volgens afgesproken tij
den, die corresponderen met het vastge
stelde reisschema van de vrachtdienst.
Het zou allemaal moeiteloos, minstens
tot Henry St. James’ pensioen toe, heb
ben kunnen lopen als vrouwen geen
veranderlijke wezens waren en Maud
een groeiende behoefte was gaan krijgen
aan een meer uitgaanderig leventje, ter
wijl juist de opwindende Nita huiselij
ker trekjes was gaan vertonen. Het sti
mulerende verschil tussen de vrouwen
begint te verdwijnen en daarmee begin
nen de problemen.
V.
[32-118'
11364-
©PIB
cortuwMiN
©PIB
wrtwtw
arman-IKMOET XOrxoz eïnen-vook'
T BEHOUD LAN DE PLANEET I LN-IAISTE WEEK
HARTIG Z!) ZAL GEEN WEERSTAND KUNNEN
N BIEDEN aan DE BEDWELMENDE INVLOED 7
^-^_VANT COLIOL-Y. OPXORXOZ'
KAT- IA EN IK ZJN GEBOREN OP VORXCZ.
MOEDER STIERF ONZE GEBOORTE, EN
VADER STUURDE ONS NAARDE AARDE. WE
HEBBEN HEM NOOIT GEKEND KANA EN.
<IK WAREN. VOLKOMEN O? ELKAAR/
^^ANSEWEZEN
