Max van Praag stapt uit
Reinier Lucassen commentarieert
organisatie jazzfestival
van leven en kunst
wisselwerking
collectie
Laimböcks
Pittig kleurengamma
nieuwe
Vrijspraak voor
filmacteurs
V
HF
1
dinsdag
SCHILDERIJEN IN IEDERE GEWENSTE STIJL” IN DE HALLEN
Nationaal Ballet met
première Balanchine
Mode j ournaad
NOS-uitzending over
sterilisatie
„Loosdrecht was mijn hobby”
l Z
Jongste der wereldmerken.
9
FEBRUARI
6
1973
Artiest
23
>1
Vitaal, dynamisch, internationaal! PeterStuyvesant-
rijke geurige tabak en... het Miracle Filter
Peter StuyvesantJJxgeniet zoveel meer!
ZO KLEURIG en fleurig als
de ons voorgespiegelde kleding-^,
mode u hebt er de afgelopen
weken zoal het een en ander
over kunnen lezen is ook het
beeld van de accessoires voor
het voorjaar en de zomer. En
waar kun je, althans hier te lan
de, ieder seizoen een beter beeld
krijgen van wat ons op het ge
bied van tassen en handschoe
nen te wachten staat, dan bij de
vanouds bekende Heemsteedse
fabrikant Laimböck. Derhalve
heb ik mijn blikken laten dwalen
over de zeer aantrekkelijke col
lectie die Laimböck onder eigen
naam op de markt brengt en
zeker ook over de voortreffelijke,
geïmporteerde, collectie van
Goldpfeil.
Voor het leven
HAARLEM Reinier Lucassen uit Amsterdam en daar geboren in
1939 heeft in de Hallen op de Grote Markt zijn grote overzichtsexposi
tie. Die is daar weer ingericht door de afdeling Moderne Kunst van het
Frans Halsmuseum als een vervolg op de tentoonstellingen van Roger
Raveel en Elias. Het viel te verwachten, omdat Lucassen (met ook nog
de Keyser) en de genoemden indertijd de bekende schilderingen heeft ge
maakt in het kasteel te Beervelde in Vlaanderen. Heel duidelijk behoren
ze tot een aparte groep binnen de nieuwe figuratie, ook al zijn er grote
onderlinge verschillen aan te wijzen. Wie dus nadere inzichten in die stijl
wil krijgen moet bepaald gaan kijken. Dat kan tot 1 april, want daarna
gaat de tentoonstelling achtereenvolgens naar Groningen en Antwerpen.
„Virtuositeit”
I®
J
„Groot Hollands naakt”, een doek met
en
voor
collectie
een
alweer is opgelost.
BÉ TER MAAT
ADVERTENTIE
-s
BOLOGNA (RTR). Een Italiaanse
rechtbank heeft vrijdagavond het verbod
op de omstreden film „Laatste tango in
Parijs” opgeheven en de Amerikaanse
filmster Marlon Brando en zijn Franse
medespeelster Maria Schneider vrijge
sproken van ten laste gelegde obsceniteit
twee ontleningen, het naakt a la Tom
Wesselmann in pop art-stijl en het ven
ster van Magritte met diens surrealis
tische trucage in het vallend venster-
garantie dat er bij ieder voorj aars- of
zomertoiletje wel een bijpassende tas
en handschoenen te vinden zal zijn.
Cervinia, Polfin en Lama zijn de
succesvolle leervervangende materia-
Leuke sportieve tassen van leerver-
vangend materiaal.
De VARA en NOS lieten de laatste
jaren befaamde jazz-musici optreden in
Loosdrecht en maakten daarvan radio-
en tv-opnamen. Er word een ton aan
besteed. In dat licht ziet Van Praag de
verhuizing ook. „Het gaat de NOS niet
om de gezelligheid, niet om het publiek.
Dat speelt niet zo’n rol. Het is ze om
radio- en tv-uitzendingen te doen”. x
glas. En dat alles is dan door compo
sitie en kleur weer samengevoegd tot
een nieuw type irrealiteit. Zo’n opgave
is een van de schilderkunstige onder
zoekingen van Lucassen.
HILVERSUM Zaterdag 10 februairi
zal de NOS in samenwerking met de
NVSH (van 17.15 tot 17.40 uur) in een
radiouitzendimg via Hilversum I discus
siëren over sterilisatie. Aan de discussie
nemen onder meer deel de arts-psycho-
loog C. Th. van Schaik en mr. B.
Wijnberg, directeur van de Stichting Di
recte Hulpverlening NVSH.
De deelnemers aan de discussie zullen
zich voornamelijk bepalen tot feitelijke
informatie: waar, hoe en wanneer? Aan
leiding tot deze uitzending is de opening
van twee klinieken (in Den Haag en
Zwolle) waar sterilisatie wordt uitge
voerd.
De officier van justitie had tegen de
vijf beklaagden acht maanden gevange
nisstraf en een boete van 800.000 Lire
5.400) geëist. De officier, Paolo Latini,
achtte het optreden van Brando en
Schneider in Bertolucci’s film aanstoot
gevend voor de openbare eerbaarheid.
Latini stelde bovendien de eis dat de
film, die door de critici enthousiast is
ontvangen, permanent in Italië verboden
zou worden. De verdachten waren vrij
dag niet tijdens het proces aanwezig.
Bartolucci, die verleden week een getui
genverklaring had afgelegd, bevond zich
in New York voor de première van zijn
nieuwe film.
na-
„Doorkijkje” (vermoedelijk
toont via een
Uit de agressie-serie stamt „My Hero”,
een portret van Jack de Ripper, in 1967
geschilderd, waarin een vermoorde we
duwe tot een bloedende vleesklomp is
gereduceerd. Het is van een opzettelijke
lelijkheid, die het lelijke gebeuren nog
afgrijselijker maakt.
HET STRAND KAN deze zomer
overigens worden bezaaid met tassen
in veelkleurig gestreept canvas of
met effen linnen exemplaren in com
binatie met Brabants bonte ruitjes.
Als u dan verder nog bedenkt dat in
de hele collectie tasmodellen zijn met
bijpassende ceintuurs en dat de hand
jes bovendien nog geschoeid kunnen
worden in dezelfde kleurstellingen als
de tassen, dan heeft de goedgeklede
vrouw wat dat betreft niets meer te
wensen.
Vrolijke streeptassen voor de vrije
uurtjes.
JA, EN DAN DIE bijzonder mooie
serie tassen van buffelleer. De struc
tuur van de huid geeft aan de kleur
aparte melange. Praktische mo
dellen kom je tegen, zoals een kar-
bies met een voorvak waarin zelfs
plaats is voor een opvouwbare para
plu, maar ook uitvoeringen die zowel
als hand en als schoudertas kunnen
worden gebruikt.
De drie rechters spraken ook de drie
andere beklaagden vrij, te weten Ber
nardo Bertolucci, Alberto Grimaldi en
Ubaldo Matteucci.
Van zeer soepel leer zag ik voorts
speelse tassen afgezet met tres in een
tegengestelde kleur. De exclusieve
De klinieken zijn onderdeel van de
hulpverleningsactiviteiten van de NVSH.
Vragen naar aanleiding van deze uitzen
ding zullen worden beantwoord in een
tweede NOS-uitzending zaterdag 24 fe
bruari van 17.15 tot 17.55 via Hilversum
I. Bovendien heeft de NVSH haar post
bus 64, Den Haag opengesteld voor die
genen die schriftelijke informatie wen
sen. In de tweede uitzending wordt
eveneens ingegaan op wat „dieperliggen
de” problemen zoals het man-vrouw-
patroon en spijtoptanten.
PETER STUYVESANl
sluitingen waren op hun beurt weer
afgestemd op de verwerkte tinten.
EEN HOOFDSTUKJE op zich vor
men de tassen van trijp, die er even
eens in hand- en schoudermodellen
zijn. Zij kregen leuke goudkleurige
sluitingen en bovendien een handvat
dat er uitziet als barnsteen. Vopr mij
zullen deze ouderwetse in moder
ne vorm gegoten trijpjes bij het
uitgaan zeker niet misstaan.
Voor de vrije weekends is er dan
nog een serie blue-jeans tassen in
alle denkbare soorten en maten. Voor
hem een tasje waarin pyama en tan
denborstel gemakkelijk kunnen wor
den weggestopt en voor haar een tas
met ruimte voor de ganse garderobe.
Uit de Laimböck-collectie gezellige
blue-jeans tassen, verkrijgbaar in
alle soorten en maten.
weer. Vorig jaar waren er zoveel men
sen op de finale afgekomen dat het zelfs
Van Praag te gek werd.
„De laatste avond werden er al maar
meer mensen ingeduwd. Van de Linden,
de eigenaar van de jachthaven, dacht
alleen aan de rijksdaalders entree. De
finale was levensgevaarlijk. Die hitte
was iets vreselijks”, zegt Van Praag in
zijn platenwinkel in Utrecht.
O
WAT BIJ DE NIEUWE collectie
direct in het oog springt zijn vooral
de pittige kleuren geel, groen en
rood, doch daarnaast blijven de klas
sieke tinten wit, ivoor, marine en
zwart evenzeer paraat. Alle uitvoe
ringen waren er zowel in mat als in
lak of met lakeffect. Voor u een
Hij gaat verder „die sfeer zul je in
Laren nooit krijgen. Het wordt daar een
studio-uitzending met publiek”. En ver
derop „het jazz-gebeuren in Loosdrecht
is nu voor mij dood”.
kolorist kan zijn, die ook nog kans ziet
om kleurstellingen uit meer op één doek
bijeengebrachte stijlcommentaren te
binden tot vaak boeiende totalen.
Dat alles maakt zijn werk natuurlijk
niet gemakkelijk inleefbaar. Lucassen
verduistert van alles in dit werk, mengt
Duitse romantiek van Füszli en surrea
lisme door elkaar, fysische en meta
fysische invloedgn, schrijft onder een
doorkijkje tussen twee gordijnen
drukkelijk
louter als pesterijtje),
„leesplank” aan hoe Mondriaan aan zijn
stijl kwam, haalt Paul Klee uit elkaar,
en tiranniseert de posterstijl, waarmee
Tirol in vakantiegidsen wordt aangepre-
zen. Kortom, er is van alles te beleven
bij Lucassen, soms een grote ergernis
om schetsmatige aanzetten, die je graag
fijn uitgewerkt zou zien en soms bewon
dering om de boeiend uitgevoerde com
mentaren op mens, kunstenaar en leven.
HEIN STEEHOUWER.
HET MEEST OPVALLENDE voor
dit nieuwe seizoen is, dat niet één
bepaalde lijn kenmerkend is
het modebeeld, maar dat de trend
van de „klassiek sportieve chique”,
die vorig seizoen al aarzelend de tas
aan de arm of aan de schouder
trachtte te krijgen, zich rustig voort
zet. Voor de oprechte leer-aanbidster
een gunstige ontwikkeling, zeker ge
zien de schrikbarend gestegen hui-
denprijzen. Uw kostbare tas is nu
goed voor enkele seizoenen en de
prijs valt dan achteraf nog wel mee.
Hij is niet verbitterd, ligt er niet
wakker van maar het maakt hem wel
een beetje verdrietig dat het jazz-gebeu
ren in Loosdrecht voorbij is. „Het was
mijn hobby. Ik heb nooit aan die zaak
verdiend. Ik heb het zo druk met mijn
eigen winkels. In september open ik er
weer een. Maar uiteindelijk blijf je ar
tiest. Je vindt het fijn om in de sfeer te
blijven”.
DEN HAAG Het Nationaal Ballet
heeft maandag in de Koninklijke
Schouwburg in Den Haag „Episodes”
van George Balanchine op muziek van
Anton Webern in première gebracht:
een moderne dans van een klassieke
meester, waarmee in 1959 de componist
in New York eer werd betoond.
Het premiérepubliek, dat de zetels van
Koninklijke Schouwburg slechts voor
een deel bezette, beloonde de uitvoeren
den met een ovationeel applaus, waarin
dirigent André Presser en het Neder
lands Balletorkest deelden.
Voor dit werk, dat werd ingestudeerd
door Patricia Neary, werden drie origi
nele werken van Webem gebruikt:
Symphonie Opus 21, Fünf Stücke Opus
10 en het Concert voor negen instru
menten Opus 24, alsmede een orkestra
tie, die Webern maakte van een fuga uit
Musikalische Opfer van J. S. Bach.
Het programma bood vo:or de premiè
re „Divertimento nur 15” van Balanchine
op de gelijknamige muziek van W. A.
Mozart en er na „Als vijf jaren ver
gaan” van Henryk Tomas Zewski op
muziek van Julius Luciuk, een choreo
grafische interpretatie van het ook zo
geheten droomspel van F. Garcia Lorca.
Reprises van „Episodes” zijn deze
maand de 13e in Rotterdam en de 18e
en 22e in Amsterdam.
„Schilderijen in ieder gewenste stijl”
is de ondertiteling van deze expositie. En
met die titel wordt een merkwaardig
element ingevoerd. Een tegenstrijdig ele
ment. In de uitstekende catalogus met
een verhelderende tekst van Hans Sizoo,
vindt de lezer ook dagboeknotities van
Lucassen. Daarin pleit hij sterk voor een
individualistische kunst, liefst een, die
geen functie heeft, egocentrisch en aso
ciaal.
Maar omdat bij Lucassen niets zeker
is, wekt ook die bewering twijfel. Elk
schilderij is namelijk een commentaar,
zowel op de werkelijkheid als op de
geschilderde „uittreksels” daarvan, die
we kunst plegen te noemen. Hij neemt
fragmenten van andermans schilderijen
in zijn doeken op, critiseert de critici, de
burgerlijke mens, kortom heeft over van
alles en nog wat een krachtig uitgebeel
de mening. Die mening is dan weliswaar
individualistisch, maar bepaald niet ego
centrisch of asociaal. Ze spruit voort uit
zijn wil om een mening over te dragen
en daarmee krijgt zijn kunst dan weer
de maatschappelijke functie, die hij zegt
te verfoeien. Die dagboeknotities wijzen
allemaal op de twijfel aan de waarheid
omtrent van alles. En daarmee stempelt
Lucassen zich dan in de eerste plaats tot
een filosofische schilder, zeer intellectu
alistisch van inslag. Bij zijn werk beho
ren inleidingen tot begrip.
Sommigen verfoeien dat en menen,
dat een kunstwerk zichzelf moet verkla
ren. Ik ben het daar niet mee eens. Elk
kunstwerk stelt vragen, al is het maar
naar de inhoud. Bijvoorbeeld is elk reli
gieus schilderij voor iemand uit een
andere godsdienst een onverklaarbare
zaak, zonder van die godsdienst kennis
te hebben genomen. Niets behoeft bin
nen het schilderij zeker te zijn. En dat
is dan ook een van de vele uitgangspun
ten van Lucassen.
Wat evenmin zeker behoeft te zijn is
een bepaalde mening omtrent stijlkundi
ge facetten in de schilderkunst. Je kunt
realistische en surrealistische stijlen
dooreen vermengd op een nieuw doek
„in kaart brengen”. Het is een onder
zoekmethode, die Lucassen graag han
teert. Dan ontstaat er een irrealiteit in
gradaties, een soort optisch bedrog, maar
dan bestemd voor het geestesoog.
Wie daar meer over wil weten, moet
de inleiding lezen van Hans Sizoo, die
zeer veel over Lucassen heeft gepubli
ceerd en tal van schilderijen toelicht.
Wie over Lucascen schrijft, moet dus
eigenlijk ook over de tekst van Sizoo
schrijven. Bij Lucassen is immers bijna
ieder nieuw werk tevens een nieuwe
fase in zijn ontwikkeling, door Sizoo op
de voet gevolgd. Bij zo enorm veel
verschillende facetten in dit werk heeft
een globaal overzicht binnen een krante-
kolom geen waarde en veel schilderijen
afzonderlijk te noemen voert te ver.
Toch nog een paar opmerkingen.
Hier hangt werk vanaf 1963. Daarvoor
maakte Lucassen grafiek, onder meer
collages. Toen volgden zijn grote doeken,
series, waarin hij aanvankelijk ver
schijnselen als agressie en heroïek onder
de loep nam en commentarieerde. Werk
uit die tijd doet denken aan een soort
„Beervelder interpretatie” van de stijl
van Willem de Kooning en diens Ameri
kaanse navolgers. Hans Sizoo schrijft
over die stijl, dat Lucassen over het
bijzonder virtuose vermogen beschikt
het er op te doen lijken, dat hij absoluut
niet kan schilderen en zelfs de eenvou
digste regels van het vak niet kent.
Dat is natuurlijk heel leuk gezegd,
maar het resultaat is dan ook bijzonder
virtuoos gelijk aan werk van iemand,
die inderdaad niet kan schilderen. Het
onderscheidt er zich niet van en het is
dus heel beroerd om naar te kijken. De
naam Lucassen en de stijlwetenschappe-
lijke achtergronden moeten zulk werk
dan redden en vormen het enige „voer
voor verzamelaars”.
Inderdaad kan Lucassen natuurlijk
wel schilderen en even inderdaad ook
virtuoos. En dat bewijst hij dan met
volgende series, waarin hij stijlcommen
taren levert op de pop art, op Mondri
aan, op Magritte en nog veel meer. Dan
bewijst Lucassen ook, dat hij zijn dub
bele bodem-inhouden verbluffend veel
zijdig hanteert en dat hij een goede
(Van onze kunstredactie)
UTRECHT. Het Loosdrecht Jazz
Festival wordt met ingang van augustus
verplaatst van de Loosdrechtse boten-
loods Van Dijk naar de Singer concert
zaal in Laren. Max van Praag, die 15
jaar geleden in het zeildorp het jazzcon-
cours begon, heeft Joop de Roo (hoofd
lichte muziek NOS) een brief geschreven
waarin hij meldt zich uit de organisatie
terug te trekken. In de brief schrijft
Van Praag dat er de laatste jaren veel
was veranderd maar dat „de specifieke
Loosdrechtsfeer” was blijven bestaan.
Van Praag besluit de brief met de
toezegging dat hij de concerten wil blij
ven bezoeken. De NOS heeft hem al
gratis toegang voor het leven toegezegd.
Na het bekend worden van de verhui
zing belden vrienden en kennissen de
ex-zanger op om hem te vertellen dat ze
het jammer vonden dat Loosdrecht
voorbij is. Van Praag: „Misschien vergis
ik me. Ik gun ze best succes. Ik hoop
dat het ze lukt. Maar Loosdrecht is
dood”.
De laatste jaren was er weinig animo
voor het concours, maar toen de NOS en
VARA met Max van Praag gingen sa
menwerken, steeg de belangstelling
ZAL HET GANSE leerprobleem u
een zorg zijn en wilt u deswege ook
niet van harte al te veel geld voor een
tas neertellen, dan zijn er evenwel
zeer veel fraaie modellen in leerver
vangende materialen te verkrijgen.
Door het raffinement van de moder
ne technieken zijn deze materialen
nauwelijks van echt leer te onder
scheiden, zodat dit probleem dan ook
len die Laimböck al in eerdere col
lecties verwerkte. Zij zien er uit als
nappa en nubuck. Het allernieuwste
in deze sector werd de naam Apollo
toebedeeld; het verkreeg een fraaie
lakglans.
Bij de vele fantasierijke modellen
in deze collectie schoot een geel
exemplaar er als een vuurpijl uit.
Het suggereerde een gesloten veelbla-
dige bloem, waarvan de uiteinden
waren omgevouwen. Stelt u zich eens
die zalige ruimte voor als deze
bloemtas zich voor u opent.
f 1
T 1
f
.i.
w
I
C!fOlCp
'C S,$*4CCO$
