Radiostad Comedie: kwarteeuw
kluchtwerk voor jong en oud
Afscheid van
BOEK OVER FILM „BIJ DE BEESTEN AF
ARMAN EN ILVA
PANDA
FERDINANDS BELEVENISSEN
1
V
Mannix
O
4)4
few
Felle
Pingo
Polle,
Hoorspelacteurs ook op de planken
Nieuwe roman van
Horation Alger
en
en de
meester*
RADIO EN TELEVISIE
ir
O
I
g
ruitenier
Br
F
Esgg&’iS
DONDERDAG 8 FEBRUARI
1973
Volkstoneel
Brullen
TV VANAVOND
TV DONDERDAG
n
)I
Basisfiguren
Alles doener
RADIO VRIJDAG
TV VRIJDAG
99
o
•'W
It
n
lA/Eü HELPEN»
rDAN DOEN WE HETOPEEN ANDERE
AMNIER, WACHT MAAR EEN5 AF
GA JE SOMS EEN\
LADDER MAKEN, L
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM Edelman, bedel
man, dokter, pastoor, ze horen alle
maal tot het publiek van Maarten
Kapteijn en Jetty Cantor, de pijlers
van een van de oudste toneelgezel
schappen in ons land, de Radiostad
Comedie. En tot de groep van kijk
lustige edellieden kan ook de ko
ningin worden gerekend. Het pre
tentieloze amusementstoneel uit
Hilversum wordt nu al 25 jaar lang
van hoog tot laag graag bekeken.
In een periode van toneelmalaise
geeft het te denken dat de formule
van het gezelschap, spelen van blij
spelen en kluchten, bij een groot
publiek aanslaat en volle zalen
blijft trekken. De Radiostad Co
medie bestaat bij de gratie van het
Nut, de personeelsverenigingen en
het leger. Er is geen zaaltje of zaal
in het land waar het gezelschap niet
heeft gestaan.
VERSCHRIKKELIJK! IK HE6MIJN
SLEUTEL VERLOREN!
I’
joxotw;
A.
WACHT MAAR! IK ZALJÊ/NÊE, JE MAG\
MIJN DEUR
NIET IN ELKAAR
SLAAN MET DIE
v BIJL! J/
-
DIE JE DANTEGEN,
HET RAAM AAN
KUNT
ZETTEN^
1
T-
sè-.
35-118.1
>r
e
•1
n
23.15
.20.20 VA-
22.00
een
n
Abraham-
22.50
n
„Bij een film is het beeld zó belang-
WlhlililllllllH
miiiimuiiHO
c
J1
X-K“‘<=<=-
4132-A.
Een paar jaar geleden raakte het ge
zelschap enigszins in de versukkeling. De
echtelieden Maarten en Jetty waren uit
gekeken op het Swiefoertje-stuk, waar
mee ze met Joop Doderer en Lou Geels
het land doortrokken. Intern klikte het
niet meer zo goed. Langzaamaan keerde
bij het duo het verlangen naar de plan
ken, hoe provisorisch die af en toe ook
kunnen zijn, terug.
Hij was de zoon van een arme predi
kant die door zijn schrijven een rijk
man is geworden.
Maarten Kapteijn en Jetty Cantor ach
ter de coulissen.
,,De drang naar toneelvernieuwing is
natuurlijk wel begrijpelijk, ik zou ook
wel eens in een experimenteel stuk wil
len spelen, maar men gaat van verkeer
de standpunten uit. Het klinkt misschien
ietwat filosofisch, maar het toneel gaat
uit van naar mijn mening mythologische
basisfiguren, die in de mensen steken.
Naar deze basiskarakters grijpt de pop
penkast terug en bijvoorbeeld de com
media dell’Arte. Het publiek herkent deze
iguren. Bij wijze van spreken hang je
om deze iguren telkens andere kleren
(verhaal, intrige, uitbeelding) maar het
publiek blijft hen identificeren”.
„In het moderne toneel treedt
vervreemding op, de oer-f iguren zijn er
niet, het grote publiek vindt ze niet
terug in het merendeel van de door
hedendaagse auteurs gemaakte toneel
stukken. Mgn heeft verleerd het grote
publiek te pakken”.
herhaalde
getroffen,
net even
„Niets daarvan!" riep Panda boos.
„Daarvoor ben ik niet met u meege-
komenl” U zei dat u geld ging
halen, en inplaats daarvan hebben
we aan uw aanslagen gewerkt. Nee,
ik moet nu eerst de florijnen heb
ben, hoor!"
18.45
18.55
19.05
19.30
20.00
20.20
20.35
21.05
21.55
22.00
21.10
21.55
22.35
22.45
22.50
18.45
18.55
19.05
19.10
20.00
20.21
21.05
21.55
10.45
18.45
18.55
19.05
19.45
20.00
20.21
21.10
22.25
22.40
23.10
2315
18.45
18.55
19.05
der grenzen. 17.10 (S) Metropole Orkest
17.30 Nws. 17.33 Echo. 18.00 (S) Licht
orkest met solisten 18.30 Nws. 18.41 Echo
18.50 Verkenning 18.58 Marktber. VPRO
19.00 VPRO-Vrijdag 19.50 (NOS) Den
Haag vandaag. 20.00 Nws. Vara 20.15 (S)
Faust, opera van Gounod. 23.55 Nws.
!t
O
kt
st
d
is
e
lt
•e
;t
e
e
•t
)0
n
in
„In een een en drie kwartier - zo lang
duurt de film - ben je gedwongen een
heleboel aspecten van een zo complex
onderwerp als wij behandelden, te laten
rusten”, verklaarde Bert Haanstra het
ontstaan van dit boek, waarvan hem en
de andere auteurs de eerste exemplaren
werden overhandigd.
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord 7.07 (S) Badinerie 7.30 Nws. 7.41
Echo 7.50 (S) Badinerie 8.24 Overweging
8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de huisvr
8.45 Moeders wil is wet 9.40 Schoolradio
10.00 (S) Aubade 10.30 Nws. 11.00 Voor
de zieken 11.55 Meded. 12.00 (S) Van
twaalf tot twee 12.22 Wij van het land
12.26 Meded. t.b.v. land- en tuinbouw
12.30 Nws. 12.41 Echo en 13.00 Raden
maar14.00 Schoolradio 14.30 (S) Inter
lokaal op Vrijdag. 15.30 Nws. 17.00 Zon
drie jaar in vaste dienst van de omroep
was. Zijn echtgenote vierde al voor de
oorlog triomfen met een eigen orkest en
trad als violiste en chansonnière op in
cabarets die een grote bloei beleefden
dankzij de komst van de voor de nazi’s
uit Duitsland gevluchte kunstenaars.
Enige jaren maakte zij deel uit van het
gezelschap van Louis Davids.
zijn fascinerende dierenwereld. Citaten
uit het privé dagboek van cineast Rolf
Orthel completeren het beeld.
Ten slotte beschrijft dr. Dick Hilleni-
us, bioloog en auteur, hoe de natuur
ongericht via een ontzagwekkende ver
spilling van levens, tot orde komt. En
hoe de mens steeds meer gericht orde
tot stand brengt, maar uiteindelijk in
botsing komt met de natuurlijke orde
die hij voortdurend ontwricht.
Nederland I
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
E.O.: (K) EO-Kinderkrant.
(K) Land Inzicht (spel)
NOS: (K) Journaal
E.O.: Nader bekeken
Koorzang.
(K) Waldenzen (doe. dl. 2).
Tenslotte.
VPRO: (K) Het gat van Neder
land.
NOS: (K) Journaal.
35. Ergens in het vertrek waar de
belasting-computer stond, was een
lift en daar leidde Joris Panda
naar binnen.
„Hoe prettig dat we deze tweede
uitgang hebben,” sprak hij tevreden,
terwijl het kamertje zich in bewe
ging zette. „Want de andere is ver
sperd door uw onbreekbaar ruitje
en daarachter bevindt zich op
dringerig en vraag-lastig volk.”
Maar toen de lift beneden aan-
Nederland ii
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
AVRO: Songbook Coup d’Euro-
pe 1972.
(K) Entre Nous: Jan Brusse.
NOS: (K) Journaal.
(K) De Mountiesshow
(K) Voor de Vuist weg.
(K) Ontdek je plekje.
NOS: (K) Uit de Kunst.
(K) Journaal.
(K) E.K. kunstrijden.
kwam, vond Panda de tijd gekomen
om lastig te worden. „Zullen we
dan nu even afrekenen?” stelde hij
voor. „U wilt die glas-uitvinding
toch hebben, is het niet? En ik denk
dat professor Kalker het geld best
kan gebruiken.”
Ook Haanstra zelf levert een bijdrage
waarin hij vertelt hoe de opnamen tot
stand kwamen, welke moeilijkheden bij
het filmen van dieren zich voordoen.
Schrijver Anton Koolhaas licht in zijn
hoofdstuk in het boek toe, waarom hij
gelooft dat de menselijke hoogmoed en
tekortkomingen ten opzichte van het
leven in de natuur het bestaan van de
mens te val zouden kunnen brengen.
Prof. dr. G. P. Baerends, hoogleraar in
de dierkunde aan de universiteit van
Groningen, belicht als gedragsonderzoe
ker de wetenschappelijke achtergrond
van de film. Hij laat zien hoe het gedrag
is afgestemd op het milieu. Ons denk-
vermogen is er, volgens hem, de oorzaak
van dat wij onze oorspronkelijke plaats
in het grote geheel zijn ontgroeid, ter
wijl ons gedrag wellicht toch nog niet
voldoende is aangepast aan de eisen van
het nieuwe milieu dat wij zelf hebben
geschapen.
A. J. van Dijk, filmjournalist, inter
viewde de filmploeg die in het Zuidpool
gebied zee-olifanten, pinguïns en alba
trossen filmde. Van Dijk noteerde de
reacties van expeditieleden in hun isole
ment op elkaar, en op de omgeving met
Silas Snobden’s office boy is thans
uitgegeven door Doubleday and Compa
ny, Inc.
Horatio Alger, een bijzonder veel gele
zen Amerikaanse schrijver, leefde van
1834 tot 1899.
NEDERLAND 2: Speurder Joe Mannix
verdwijnt vanavond voorgoed van de
vaderlandse buis. De VARA heeft ge
noeg van hem. Binnenkort wil de VARA
het weer gaan proberen met de eveneens
populaire misdaadbestrijder Ironside.
Om zeven uur begint de VARA haar
uitzending met een programma met de
titel Boabab-Apebroodboom. Het is een
filmportret uit de serie Survival, over
bomen waarvan de takken sprekend op
wortels lijken. Deze typisch Afrikaanse
boom geeft schaduw, voedsel en onder-
Nederland II
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
VARA: (K) Apebroodboom (na
tuurfilm).
NOS: (K) Journaal.
RA: (K) Mannix.
(K) Cabaret.
(K) Van Onderen!
NOS: Den Haag vandaag.
(K) Journaal.
(K) E.K. kunstrijden
heb een voorstel: geef mij dat
spuitbusje alvast, dan zal ik morgen
de nodige florijnen bij de uitvinder
langsbrengen."
„Ik ben altijd verbaasd geweest over
het enthousiasme van het publiek. Na
tuurlijk wil je wel eens wat serieus
spelen. Voor de zekerheid zetten we elk
jaar een ernstig stuk op het repertoire,
maar er is nog nooit om gevraagd En
eigenlijk, is het niet fijn om een avond
lang een zaal te horen brullen van het
lachen?”, vraagt een zeer monter ogende
Maarten Kapteijn, bijna na jaren onher
kenbaar geworden na een fors ingrijpen
de vermageringskuur.
Met zijn jeugdige verschijning kan
deze 68-jarige met gemak de rol van de
stoethaspel in de „Model-echtgenoot”
nog op zijn slofjes aan. Zijn vrouw
houdt haar leeftijd voor de buitenwereld
angstvallig verborgen.
Maarten Kapteijn zou graag zien dat
er in Nederland aparte schouwburgjes
ontstonden voor het kluchtwerk en de
blijspelen. „Ons gezelschap zette eigen
lijk de traditie voort van de tentthea
ters.
rijk, dat de verklarende teksten te wei
nig aandacht van het publiek krijgen. Ik
geloof dat dit boek in een behoefte
voorziet, omdat er waarschijnlijk veel
mensen zijn die diepgaander informatie
willen hebben over dit onderwerp dan
wij in de film konden aanbieden”.
dak aan de meest uiteenlopende dieren,
van bijen tot olifanten.
Na de laatste aflevering van Mannix
vraagt de VARA aandacht voor de vijf
de editie van het programma Wij en
dat ditmaal het geluk als thema heeft.
Teksten en liedjes komen o.a. van Pleu-
ni Touw, Wieteke van Dort, Rob van
Reyn en Aart Staartjse.
De rubriek Van Onderen (een actie
aan de basis van de samenleving) besluit
om tien uur zijn serie uitzendingen over
het zogenaamde witte-oordenproletari-
aat. Voor de laatste maal wordt de
arbeiderssituatie van beambten, ambte
naren en kantoorbedienden besproken.
Voor de liefhebbers is er om tien voor
elf nog een verslag van de Europese
kampioenschappen kunstrijden op de
schaats. Vanavond kan men de heren in
hun Kür met dubbele axels en pirouet
tes aan het werk zien.
NEW YORK (AP). Vrijdag is in
New York een „nieuw” boek uitgekomne
van Horatio Alger, het eerste boek van
de schrijver, dat is gepubliceerd sedert
1910.
„Eh.afrekenen.
Joris onaangenaam
„Eh..dat komt me nu
niet zo goed uit, baaske. Maar ik
Alleen de rompslomp die vastzit aan
„theatertje spelen” wilde directeur, ad
ministrateur, loopjongen, dramaturg,
hoofdrolspeler, requisiteur Maarten Kap
teijn kwijt. Onderdak is gevonden bij
een impresariaat, dat het repertoire van
het gezelschap nu ook aan schouwbur
gen aanbiedt. Bovendien is er een nieu
we naam gekozen: Het Blijspeltheater.
Maarten Kapteijn en Jetty Cantor zijn
namen die vooral het vertrouwde radio
luisterende volksdeel moeten aanspreken.
Het mannelijk deel van het duo behoort
sinds 1946 tot de vaste bemanning van
ettelijke hoorspelen, alhoewel hij slechts
(Van onze redactie in Amsterdam)
AMSTERDAM. Vijf auteurs hebben
naar aanleiding van Bert Haanstra’s
film „Bij de beesten af” een boek
geschreven waarin, meer dan in de film
mogelijk was, achtergronden en weten
schappelijke aspecten worden toegelicht.
Dat alles in vrij begrijpelijke bewoor
dingen en rijk geïllustreerd met onge
veer 125 foto’s uit de film en een
aantal niet gepubliceerde werkopnamen.
Het boek is uitgegeven bij Ploegsma in
Amsterdam.
ken één ging in 1949 in première en
heeft het tot 1970 uitgehouden zocht
Kapteijn acteurs van de NRU-hoorspel-
kern aan.
„Een deel van de hoorspelacteurs is
afkomstig van toneelgroepen. Het leven
op de planken missen zij wel. Jongere
acteurs, speciaal opgeleid voor het radio
werk en zeer bekwaam in het tekst zeg
gen, willen ook wel eens leren wat écht
theater is. Het is een typisch ploegje.
Eva Jansen, Frans Somers, Willem van
Capellen, Willy Ruys, Corrie van de Lin
den en zelfs Johan Bodegraven, de beste
amateur van Utrecht, hebben meege
daan”.
Wïm de Bie en Kees van Kooten in een
kolderieke scène in „Het gat van Neder
land”, dat vanavond door de VPRO weer
wordt uitgezonden op Nederland I.
Het werk, Silas Snobden’s office boy,
werd door Alger zeker 84 jaar geleden
geschreven. Delen ervan hebbenindertijd
geschreven in het tijdschrift Argosy, in de
jaren 1889 en 1890.
In 1891 werd het manuscript verkocht
aan een uitgever maar deze ging kort
daarna failliet en het boek kwam niet
uit.
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Gymn. 7.20 (S)
Dag met een gaatje. 8.00 Nws. 8.11
Radiojourn. 8.30 De groenteman 9.00
Vingervlug. NOS: 9.20 Wat heeft dat
kind? 9.35 Waterstanden. AVRO 9.40 (S)
Pianorecital 10.00 Voor de kleuters. 10.10
Arbeidsvitaminen 11.00 Nws. 11.03 Radio
journ. 11.30 (S) Het R’dams Philharmo-
nisch Koperensemble 11.55 Beursber
NOS: 12.00 Blik op de wereld. Over-
heidsvoorl. 12.30 Uitz. voor de landbouw
NOS: 12.40 (S) Licht orkest 12.50 Recht
en slecht 13.00 Nws. VARA: 13.11 Din
gen van de dag. NOS: 13.25 Toerismo
13.50 Van Ta-ta tot totale taal 14.00 (S)
Muz. uit de Middeleeuwen en Renaissan
ce. 14.35 Spiegel van België 15.00 (S)
Zoeklicht op Nederl. 16.00 Nws. VPRO:
17.00 VPRO-vrijdag. 17.30 Aktualiteiten.
17.55 Meded. 18.00 Nws. 18.11 Aktualitei
ten. 18.20 Pol. Partijen DS’70 KRO 19.00
(S) Springplank 19.30 En toch kerk 19.45
De zingende kerk 20.00 (S) In antwoord
op uw schrijven 22.00 (S) Hinken op
twee benen. 22.25 Overweging 22.30 Nws
22.40 (S) Goal.. 23.55 Nws.
W.-
BRUSSEL
12.00 Nws, meded. SOS-ber. 12.08 V.d.
Landbouw. 12.15 Lichte muz. 12.50 Bui-
tenl. persoverz. 13.00 Nws, actualiteiten,
weerber. en toneelagenda. 13.55 Beurs
ber. 14.00 Nws. 14.03 Schoolradio 15.00
Nws. 15.25 Lichte muz.. 16.00 Nws en
beursber. 16.10 Lichte muz. 17.00 Nws.
en meded. 17.10 Lichte orkestmuz. van
vroeger. 17.55 Weegschaal. 18.00 Nws.
18.05 Voor de soldaten. 18.28 Paarde-
sportber. 18.30 Wegwijs wezen. 18.45
Sport 18.55 Taalwenken 18.57 Licht»
muz. 19.00 Nws. en Actualiteiten. 19.30
Lichte muz. 19.40 Keurig Engels 19.45
Boekbespreking. 20.00 Gevarieerd progr.
21.00 Splinternws. 22.00 Nws. 23.00 Nws.
23.10 Jazz. 23.40 Nws.
HILVERSUM III
EO: 7.00 Nws. 7.02 Gospelsound 8.00
Nws. 8.02 Tussen thee en koffie. 9.00
Nws. 10.00 Nws. 10.03 De muzikale fruit
mand. NCRV: 11.00 Nws. 11.03 Popcorn
12.00 Nws. 12.03 Bij Barend. 13.00 Nws.
Hiep hiep hit hoera. NOS: 14.0C
NEDERLAND 1: Tussen zeven en tien
uur regeert de Evangelische omroep
over het eerste net. Na De Kinderkrant
volgt het spel Land in zicht. Een aantal
mensen krijgt vragen te beantwoorden
over zendelingswerk. De winst van de
deelnemers gaat naar het zendingsecht-
paar Jan en Ans Pot dat in Thailand
met melaatsen werkt. Op het journaal
volgt de actualiteitenrubriek Nader be
keken, waarna men een half uur kan
verwijlen bij zang van het christelijk
mannenkoor Soli Deo Gloria uit Wapen
veld. Voordat de E.O. plaats maakt voor
de VPRO met het gat van Neder
land worden nog de rubriek Tenslotte
en het tweede deel van de documentaire
Waldenzen, het Israël van de Alpen
uitgezonden.
Nederland I
NOS-NOT: Schooltelevisie.
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
TROS: (K) Calimero (teken
film).
(K) Wereld op wielen.
NOS: (K) Journaal.
TROS: (K) De Vader
show
(K) De FBI (misdaadserie).
(K) Het geheim van de Nijl
(doe.).
NOS: (K) Journaal.
Anderhalf uur voordragen uit het
werk van Dostojewski behoorde tot de
eerste na-oorlogse activiteiten van Kap
teijn. Van Lieverlee ontstond er een
gezelschapje rond hem dat vooral in
Rotterdam de wijkgebouwen en gymnas
tieklokalen langstrok om er talloze
voorstellingen onder de naam van Rot
terdams Volkstoneel te brengen.
Toen het Roterdams Toneel werd
opgericht zagen wij er geen gat
meer in en ook omdat de verdiensten
terugliepen. Ik woonde in Hilversum en
richtte daar de Radiostad Comedie op.
Daar ontmoette ik mijn toekomstige
vrouw Jetty Cantor”.
Voor de bezetting van de toneelstuk-
ii
13.03 Hiep hiep hit hoera. NOS: 14.0C
Nws. 14.03 Felix Meurders AVRO 15.00
Nws. 15.30 Top Twenty I. 16.00 Nws.
16.03 Top Twenty. 17.00 Nws. 17.03 Radio
journ. 17.06 Postbus 700. NOS: 18.00
Nws. 18.02'Joost de Draayer Show 19.00
Nws. 19.02 Gevolmachtigd 20.00 Nws.
20.02 Dr. Wiener’s Meat Show. VPRO:
21.00 Nws. 21.02 VPRO Vrijdagavond-
show 22.00, 23.00 en 24.00 Nws. en aktu
aliteiten; 22.55 Meded. 00.55 Nws.
i
©PIB
WEETJE, ASTANAS E/V VADER. Zü/V
8EHAEVE 8ROEgS OOK SOEZEM-
VRIENDEN. DAAROM GELOOF IK PAT
DiT AIDES KAP/AS WESK/S. ASTA-
NA5 ZOU DE LAATSTE WILVAN Z'JNi
WEND RESPEKTEREN
DAAR ZS DE
NW6AVE- CABINE!
OH ILVA, IK BEN
BANG! 4