LAATSTE KARWEI: TOERNOOI OM
n
DE WERELDTITEL IN AMSTELVEEN
Van Grimbergen: nog één jaar
hockeycoach
I?
p.
Verboden sporten
Insluipsels
Spanningen
Sensatiezucht
N aakteulturisme
I
I
I
je
I
I
I
Ier’ I
I
I
■M
1973
ZATERDAG 10
FEBRUARI
Erbij
noet
tte
It
11
Het geval Buij
Voorbereiding
.n
nen
al druk gesproken over een opvolger. „Maar”, zegt
Van Grimbergen, „daarover is nog niets bekend.
Zeker is alleen, dat ik ermee stop. Toen ik in sep
tember 1970 na de Europese kampioenschappen
in Brussel coach werd, stond me een periode van
twee, hooguit drie jaar voor ogen. Dat worden er
dus drie. Het bondsbestuur was ervan op de hoog
te, dat ik de mogelijkheid open liet om na Mün
chen te stoppen dan wel door te gaan”.
Het overgrote deel van de formatie die in Mün
chen de rol van Nederland als toonaangevende
hockeynatie onderstreepte, besloot de topsport niet
te laten voor wat het was. Dat was de doorslag
gevende factor voor Van Grimbergen om nog een
jaartje aan te blijven.
Twee redenen waren er voor Ab van Grimber
gen om na de Olympische Spelen in München te
besluiten zich nog één seizoen beschikbaar te stel
len als coach van het Nederlands hockeyteam.
Daar was ten eerste het toernooi om het wereld
kampioenschap, dat ter gelegenheid van het 75-
jarig bestaan van de Koninklijke Nederlandse
Hockey Bond aan Nederland werd toegewezen en
het komende najaar in Amstelveen wordt gehou
den. Tweede belangrijke reden: Van Grimbergen
kan naar dat toernooi toewerken met vrijwel alle
spelers, die in München juist naast een Olympische
medaille grepen.
Na het toernooi om de wereldbeker zet Van
Grimbergen ef dan echt een punt achter. Er wordt
r
it
COACH VAN GRIMBERGEN
ont-
DOELMAN BUIJ
•lem
BERT BREVOORD.
am-
cïe
van
lad.
I
STOPPER
HIERONDER geef ik weer wat er
in dat artikel staat over de bevindin-
ding om Maarten Sikking uit het elftal
te laten”.
„Door het ontbreken van behoorlijke
controle en leiding van de kant van
de sportcomités in de sectie atleti
sche gymnastiek, zijn enkele groepen
daarvan ontaard in naaktculturisme.
„In Moskou, Sverdlovsk, Vornoezj,
Riga, Leningrad en Tallin zijn vrou
wenafdelingen voor sambo opgericht.
De training in deze afdelingen houdt
geen enkele rekening met de fysiolo
gische bijzonderheden van het vrou
welijk organisme, met kracht uitge
voerde, manlijke grepen, worpen be
geleid door slagen en dergelijke wor
den zonder meer toegepast. Dit alles
heeft niets gemeen met de heilzame
gevreesd
sensatie-
wij mannen niet behept zijn met
uiterst kwetsbare lichaamsdelen, die
wij toch ook zonder bedenken in de
waagschaal werpen ten behoeve van
de mooie voetbalsport (al geef ik toe
dat nauwkeurige bestudering van fo
to’s van „muurtjes” bij vrije schop
pen toch op een zekere beduchtheid
bij de spelers wijst).
bij
voor
keling en de vervolmaking van de
mens die zich met actieve arbeid
bezighoudt, maar baseert zich op ide
alistische, filosofische inzichten vol
mystiek”.
Wordt het, gezien die tendens, voor
Nederland niet erg moeilijk zijn plaats
in de internationale top te behouden?
Van Grimbergen: „Ik zie de toekomst
van het Nederlandse hockey bepaald
niet pessimistisch tegemoet. Er is een
uitstekende achterban. De benadering en
de opvang van de jeugd kan niet anders
dan positief worden genoemd. In de
districten Zuid, Noord en Oost worden
centrale jeugdtrainingen gehouden. Daar
wordt prima werk gedaan. Gezien die
gunstige ontwikkeling ben ik er niet
bang voor, dat Nederland op internatio
naal niveau iets zal moeten prijsgeven".
Inmiddels heb ik het sportdagblad
„Sovjetski Sport” van 25 januari 1973
in mijn bezit gekregen. In wat de
„officiële rubriek” heet staat een lang
artikel, getiteld: ,Naar een nieuwe
opbloei van de Sovjet-Sport”, waarin
nog even de doeleinden van de Sov-
jet-sport worden uiteengezet: „Met
alle middelen van de fysieke cultuur
en de sport actief invloed uitoefenen
op de vorming van hoge fysieke en
geestelijke eigenschappen in de Sov-
jet-mensen, en de opvoeding bevorde
ren van de alzijdig ontwikkelde
mens, die de sportbeoefening harmo
nisch combineert met enerzijds deel
neming aan het maatschappelijke le
ven, en anderzijds goed-renderende
arbeid”.
en esthetische doeleinden
vrouwensport.”
Ondertussen hebben de echtparen
die verslaafd zijn aan bridgen al door
een betrouwbare timmerman een
schier onzichtbaar geheim vakje in de
eikehouten lambrizering laten ma
ken, waarin alle kaartspullen bij het
eerste blijk van onraad kunnen wor
den weggeborgen, terwijl de karate-
beoefenaars druk bezig zijn open
haarden in huis te installeren, zodat
zij alle sporen van door midden gesla
gen planken ogenblikkelijk in het
haardvuur kunnen wegwerken. De
yogabeoefenaars, toch al niet gauw
van hun stuk te brengen, vatten het
gevaar dat hen bedreigt filosofisch
op. „Als ze komen,” zei een yogale-
raar laconiek, „dan ga ik wel even
gewoon in mijn stoel zitten”.
De training met gewichten is erop
gericht de musculatuur bovenmatig
te vergroten en voorziet in het instu
deren van het poseren, waardoor deze
„sport” een zuiver culturistisch ka
rakter krijgt. Egoïstische eigenliefde
voor het lichaam, pronken met „li
chaamscultuur”, kortom een eenzijdi
ge, ongezonde ontwikkeling van het
organisme is het doel waar de cultu-
risten naar streven: een doel dat dui
delijk tegenstrijdig is aan de grond
slagen van het Sovjetsysteem voor
lichamelijke opvoeding.”
gaat nog wel. Moet ik naar Overveen,
dan ben ik in totaal zo’n negen uui'
onderweg. Een complete dagtaak. Ik
ben een pure amateur en ik hoef echt
geen financiële tegemoetkoming. Ik wil
graag sporten, maar dan met plezier.
Gezien de ervaringen rond die uitnodi
ging en het feit dat er na München nog
geen gesprek heeft plaatsgevonden, zie
ik dat plezier niet meer zo. Of mijn
bedanken definitief is weet ik niet. Ik
blijf spelen voor mijn club EMHC in
Eindhoven, dus ik blijf echt wel in
beeld. Maar aan de voortiereiding op het
wereldkampioenschap doe ik niet mee”.
Met die voorbereiding wordt in maart
begonnen. Van Grimbergen: „We begin
nen met een vrij lage trainingsfrequen-
tie, die gaandeweg wordt opgevoerd. In
het voorseizen worden er vijf, mis
schien zes interlands gespeeld. Zeker
zijn de uitwedstrijden tegen Engeland,
Schotland en West-Duitsland en de
thuiswedstrijd tegen België. Een vrij
grote kalender, maar dat is ook nodig.
Bovendien moet er ervaring worden op
gedaan met de nieuwe buitenspelregel,
die bij ons in de competitie al wordt
toegepast en die nu ook internationaal
gehanteerd gaat worden. Na de laatste
interland, op 6 mei is er een korte pauze
en dan begint de nieuwe campagne op 1
juni. Tot het wereld toernooi worden er
dan, dat is tenminste de bedoeling, nog
tien of vijftien wedstrijden tegen sterke
tegenstanders gespeeld”.
Het is duidelijk, dat de nationale hoc-
keyploeg opnieuw een zeer zwaar sei
zoen tegemoet gaat. Van Grimbergen:
„Ik heb enorm veel respect voor de
spelers. Er wordt heel wat van ze geëist
met die steeds om vanglij ker wordende
voorbereiding naar een volgend hoogte
punt was begonnen. En dan denk ik
natuurlijk vooral aan de Olympische
Spelen van ’76 in Montreal”.
Vier spelers gaven te kennen niet
meer in aanmerking te kunnen (of wil
len) komen voor de nationale selectie:
vaste keus Kick Thole, reserve-doelman
Jan Willem Buij en de reserves Flip van
Lith de Jeude en Paul Brauckman. Van
Grimbergen: „Van Thole wisten we al
ver van tevoren, dat hij er na München
mee zou stoppen. Van Lith de Jeude
Wat anders ligt het met Jan Willem
Buij, die al heel lang met Maarten
Sikking in sportieve strijd is gewikkeld
om de kwalificatie „beste doelman van
Nederland”. Buij deelde vorige week
mee het Nederlandse team verlopig te
laten voor wat het is. Van Grimbergen:
„Buij heeft in München heel moeilijk
kunnen accepteren, dat hij niet werd
opgesteld. Maar ja, Sikking speelde in de
laatste oefenwedstrijd tegen Pakistan
grandioos. Voor iedereen, ook voor Buij,
was het daarom logisch dat Maarten in
München in de eerste wedstrijd, tegen
India, zou worden opgesteld. Hij deed
het toen zo voortreffelijk, dat hij ook de
volgende wedstrijd in doel stond. Dat
was voor Buij een enorme teleurstelling.
Zijn houding was daarna van dien aard,
dat het vrijwel onmogelijk werd hem op
te stellen. Buij zegt nu, dat er een
controverse bestaat tussen hem enerzijds
en manager Hans Schnitger en mijn
persoon anderzijds. Er zijn in München
problemen geweest, zonder meer. Er is
met Buij gepraat, maar hij bleek niet te
kunnen accepteren dat hij geen kans
kreeg. Ik besef dat het voor een top
sporter een moeilijk te verteren zaak is
om in een zo belangrijk toernooi als de
Olympische Sepelen, waar je jarenlang
naar toeleeft, gepasseerd te worden.
Maar er was nu eenmaal geen aanlei-
gen van het Sportcomité van de
USSR inzake bovengenoemde onge
wenste sporten:
mesvoetbal. Is het bezwaar daartegen
esthetisch of medisch? Is kogelstoten
esthetischer, is zaalhandbal medisch
dan wél verantwoord? En bridgen?
Ik speel nooit kaart, maar bridgen zal
wel moeilijk zijn en eenzelfde soort
kunde vereisen als schaken en dam
men. De laatste twee sporten worden
in de Sovjet-Unie enorm gestimu
leerd, ja zou dus menen dat bridge
nog meer gestimuleerd zou dienen te
worden, omdat dat geen individuele
sport is (zoals schaken en dammen),
naar een „ploegsport”Wat is er pre
cies tegen karate, als je wel judo en
sambo propageert? Het begrijpelijkste
leek me nog het verbod van yoga,
want dat houdt verband met Indische
mystiek dat is meer een kwestie van
stilzitten dan van handen uit de
mouwen steken, dus dat is strijdig
met alle marxistisch-leninistische fi
losofieën.
heeft voorlopig bedankt. Hij heeft het te
druk met zijn werk. De mogelijkheid
bestaat, dat hij na de interlands die dit
voorjaar worden gespeeld weer beschik
baar is. Paul Brauckman hij sukkel
de heel lang met een blessure komt
zeker niet terug. Een zuiver persoonlijke
zaak. Hij kon de combinatie maatschap
pelijke carrière-topsport niet langer op
brengen”.
EEN ULTRA-KORT BERICHTJE
in de krant: damesvoetbal, yoga, ka
rate en bridge zijn in de Sovjet-Unie
tot verboden sporten verklaard. Wat
betekent dit? Om te beginnen, dat
alle leden van de damesvoetbalclubs
die in ons land als paddestoelen uit
de grasmat opschieten, zusterlijk ver
eend met alle bridgende dames en
heren, met alle yoga- en karate-
beoefenaars de troepenbewegingen
van het Rode Leger voortaan met
argusogen zullen volgen. In gezinnen
waarin man en vrouw beiden voet
ballen, wordt gerepeteerd hoe bij raz
zia’s verklaard zal worden dat er
twee paar voetbalschoenen in de kast
staan: één paar maat 43, en één paar
38. „Dat zijn mijn schoenen uit mijn
juniorentijd,” zal de man zeggen, „die
bewaar ik voor mijn zoontje”.
agenda. Ik heb van heel wat mensen die
centrale trainingen van beroepsvoetbal
lers op Papendal hebben vergeleken met
die van de nationale hockeyselectie, ge
hoord dat de hockeyers het zwaarder te
verduren hebben. Toch zijn het pure
amateurs. En dat laatste gaat voor het
totale wereldhockey niet meer op. In
landen als India en Pakistan is de situa
tie altijd al anders geweest dan in
Europa, maar ook in een land als West-
Duitsland is er door de „Sporthilfe” het
nodige veranderd. Daar komen de spe
lers aan een tegemoetkoming toe van,
laat ik niet veel zeggen, 1200 gulden per
maand aan onkosten, loonderving en
reiskosten”.
Van Grimbergen: „Het gebeurt maar
al te vaak, dat een team dat drie of vier
jaar naar een bepaalde climax toewerkt
en de Spelen in München zijn wat
dat betreft een schoolvoorbeeld na
het bereiken daarvan uiteen valt. Daar
toe kunnen diverse aanleidingen bestaan.
Bij veel hockeyers is die aanleiding er
een van maatschappelijke aard. Zou na
„München” het gros van de spelers ge
zegd hebben: ik kap ermee, dan had ik
het niet zinvol gevonden nog een seizoen
door te gaan. Dan zou ik het beter
hebben gevonden, dat een nieuw begelei
dingsteam met een nieuwe selectiegroep
was gestart en op die manier aan de
Optimistische woorden dus van coach
Van Grimbergen, die overigens toch
moeilijk als een pessimist kan worden
aangemerkt. Ook voor de Spelen in
München waren zijn verwachtingen
hoog gespannen. „In al mijn optimisme
had ik gehoopt op een medaille. Maar ik
zal de eerste zijn om toe te geven, dat
die vierde plaats een geweldig resultaat
is. Na het vreselijke incident in het
Olympisch dorp waren de spelers erg
aangeslagen. Daarna zijn ze niet meer
aan een werkelijke topprestatie toegeko
men. Wat mij in München wel gebleken
is, dat is dat de Nederlandse hockeyer
meer geëngageerd is met #het wereldge
beuren dan spelers uit andere landen.
Eerlijk gezegd ben ik daar, tot op zekere
hoogte, wel gelukkig mee”.
„De laatste tijd zijn verschillende
takken van lichaamsoefeningen en
spelen tot ontwikkeling gekomen,
die niets met het Sovjetsysteem van
lichamelijke opvoeding gemeen heb
ben en een schadelijke sociale richting
inslaan”.
„Zo zijn er in Kiev, Charkov, Dne
propetrovsk en enkele andere steden
in de Oekraïne voetbalelftallen voor
vrouwen opgericht, die vorig jaar
verschillende tournees hebben ge
maakt, zowel in de republiek als
daarbuiten. Naar de mening van ge
leerden en medici is voetbal schade
lijk voor het vrouwelijk organisme,
om maar te,zwijgen van de ongezon
de sensatiezucht die het oproept".
„Tot geen enkel doel dient de op-
richting-van-„sport”-secties voor brid
ge. Desondanks functioneren er brid-
ge-groepën in Moskou, Wiljnjoës,
Tallin, Leningrad, Kiev, Charkov,
Lvov, Tbilisi, Riga en andere steden.
In Estland en Litouwen bestonden
gedurende enkele jaren zelfs federa
ties die tussen verschillende steden
bridgewedstrijden organiseerden.”
„Hier en daar zijn er-groepen ont
staan die zich met het zogeheten
„yoga” bezighouden. Dit yoga is niet
dienstbaar aan de veelzijdige ontwik-
Ik heb, toen ik dat berichtje las,
voor mezelf proberen te bedenken
wat de redenen van het verbod van
deze sporten, of semi-sporten (wel
licht zelfs: quasi-sporten), zouden
kunnen zijn. Neem bijvoorbeeld da-
Sambo is een soort, uit de Kauka-
sus stammend, vechtjudo, het „cultu-
risme" (mooi woord, waard om over
genomen te worden) schijnt overge
waaid te zijn uit Polen en wordt in
de Sovjet-Unie blijkbaar als deca
dent gezien, dit in tegenstelling tot de
„atletische gymnastiek”, die nog wel
door de beugel kan. Het wonderlijke
van de afwijzing van bovengenoemde
sporten is natuurlijk, dat zij blijkens
de opgesomde steden waar zij beoe
fend worden tamelijk wijd verbreid
zijn. Veel mensen beleven er hun
plezier aan en zullen er nu opeens
mee moeten stoppen, omdat er van
modische insluipsels sprake is, die
„vreemd zijn aan onze gemeenschap”.
Goed, yoga stamt uit India, maar
judo stamt uit Japan, en de Rus
Koesnetsov was toch ook niet te be
roerd om in München van Ruska te
verliezen! Een en ander neemt na
tuurlijk niet weg dat het aantal Sov-
jet-Russische staatsburgers verdub
beld zou worden als de regeling van
kracht werd dat alle niet Russen die
ook van mening zijn dat damesvoet
bal verboden moet worden, dat yoga
onzin is, bridge niets met sport te
maken heeft en de „fyscultuur” met
wortel en tak moet worden uitge
roeid, automatisch de Russische nati
onaliteit verwierven
Buij over zijn bedankje voor de natio
nale selectie: „Er zijn in München span
ningen geweest tussen de teamleiding en
mij. Dat is trouwens een vaak voorko
mend verschijnsel tijdens een belangrijk
sportevenement. De communicatie tussen
leiding en spelers is vooral dan van
groot belang. Laten we zeggen, dat die
communicatie niet perfect is geweest.
Daardoor is er een spanningsveld
staan, dat in München niet uit de weg
te ruimen bleek. Na de Spelen is er van
contact nauwelijks sprake geweest. En
ik had echt wel verwacht, dat het een
en ander bijgespijkerd zou worden. Dat
is niet gebeurd. Nu kwam er kortgele
den een brief van mijnheer Duinker,
de directeur van de hockeybond, waarin
de vraag werd gesteld of ik me in
principe beschikbaar wilde stellen voor
de selectie, die zich gaat voorbereiden op
het toernooi om de wereldbeker. Ik heb
geantwoord, dat ik het nogal vreemd
vond, dat er verwacht werd dat ik me
beschikbaar stelde voor een periode van
een aantal maanden, terwijl ik de zaak
niet kon overzien. Dat staat bij mij
gelijk met tekenen van een blanco che
que. Ik heb een omschrijving van de
plannen gevraagd, maar niet gekregen.
Via onofficiële wegen kwam ik te we
ten, dat anderen wel iets meer over de
centrale training wisten. Ik niet, terwijl
ik juist om informatie had gevraagd. Ik
had bijvoorbeeld graag willen weten of
er een mogelijkheid was om gedecentra
liseerde trainingen te geven. Want voor
de spelers uit het zuiden is het nogal
een belasting om de centrale trainingen
te volgen, zeker als die in Amstelveen of
Overveen worden gehouden. Papendal
WAT OPVALT, is dat enige malen
als broeinesten van ongewenste
sporten Tallin (hoofdstad van
Estland), Riga (hoofdstad van Let
land), Wilnjoes (het vroeger Wil
na, hoofdstad van Litouwen) worden
genoemd. Lvov was het vroegere
Poolse Lemberg, ook al zo’n „oneigen
lijke" ex-buitenlandse buitenplaats
waar de ware geest nog altijd niet is
doorgedrongen. De bezwaren doen
soms wat onwezenlijk aan. De USSR
zal wel het laatste land moeten zijn,
waar bij damesvoetbal
wordt voor „ongezonde
zucht”. Waarom wel bij voetbal en
niet bijvoorbeeld wielrennen, of
zaalhandbal, of basketbal? En lijdt
het vrouwelijk organisme minder bij
een sport als zaalhandbal, dat lang
zamerhand ontaard is in een soort
waterpolo op het droge? Ja maar, als
je de bal tegen een borst krijgt kun
je kanker krijgen, wordt dan tegen-
gesputterd.
Ik ben medisch te weinig geschoold
om dat te kunen ontkennen, maar als
ik zie hoe volleybalsters en zaalhand-
bdlsters zichzelf onvervaard, voor
overwerpen op de zaalvloer, en als ik
ook zie hoe bij het zaalhandbal de
lieverdjes elkaar bij de doelcirkel
vasthouden, beetgrijpen, wegduwen
etc., dan vraag ik mij toch af wat het
medische verschil met damesvoetbal
nu eigenlijk is, tenzij je van mening
bent dat vrouwenbenen tot iedere
prijs ongerept moeten blijven. Maar
dat lijkt me minder een medisch
of esthetisch, dan een ego'istisch-
mannelijk standpunt. Nog geheel
afgezien van de vraag, of ook
lilii