Scheepvaart
De Jong Industriebond NVV: Zeer teleurstellend gesprek
LIJMPOGING HOOGOVENS MISLUKT
Besmette hal aan
Hemdijk nog
niet gesloopt
NKV-ers willen
Fokkers contract
met Fairchild
door acht ontslagen
over F 28 stop
Verspilling
van vele
Cemsto met Engelsen
baas bij Rath en Co
Bezetting leidt tot proefperiode van een jaar
verhoogt
tarief 10%
1
hervorming maar
geen revolutie
miljoenen
1
lat
Gunstiger beeld in
weg- en waterbouw
Scheurende huizen
in Schore en
Vlake
11
DINSDAG
20
FEBRUARI
1973
10
Protest
B. en W. Amsterdam:
Ziekenfondsunie:
Oproep
Raddraaiers
I
Actie
O_
1ALEN
Pamflet
I
1
(Van onze correspondent)
Shz 02-73
Metaalwarenfabriek in Tilburg gaat door
een
weer
(Van onze redactie economie)
en
'ERWUK
■VEG -
IUIDEN
Op 7 februari was bekend geworden
dat de fabriék in Tilburg zou worden
gesloten en de produktie en 150 van de
175 man personeel zouden worden over
geheveld naar de dochteronderneming
De Kruithoorn in Den Bosdh. Na een
bezetting van anderhalve dag door het
personeel deelde de directie mee, dat de
De bedrijfsleiding heeft verklaard dat
ze de maatregel heeft genoden om her
haling van de wilde staking te voorko
men. In 1969 was een reeks wilde sta
kingen in het Roergebied al eens begon-
Dit antwoorden B. en W. op vragen
van de D’66 raadsleden Van Antwerpen
en Martini.
B. en W. vinden het onjuist om te
spreken van een levensgevaarlijk gebied.
Het sloopterrein is -zeer grondig geschei
den van de bedrijfsterreinen van Phi-
lips-Duphar door een twee meter hoge
omheining. Tevens zijn in vier talen
gestelde borden aangebracht met waar
schuwingen. De besmette hal is met
kettingen en hangsloten gesloten en de
ingang van het terrein wordt dag en
nacht bewaakt door de veiligheidsdienst
.utu van
imper
nger.
1.
rt 't.
furt is gehouden tussen vertegenwoordi
gers van de vakbonden en de hoofddi
rectie van het internationale industrie-
werkconcern in Karlsruhe, IWCA, waar
toe de Tilburgse fabriek en de wapen
en munitiefabriek de Kruithoorn in Den
Bosch behoren.
Directeur L. Duyndam van De Kruit
hoorn in Den Bosch en gedelegeerd
commissaris van de MFT te Tilburg:
„We willen Tilburg dat jaar geven. We
rekenen op een positieve medewerking
van het personeel. We blijven het ver
trouwen behouden. Tussen de vakbonden
directie en ondernemingsraad het ac-
Een van de ontslagen arbeiders ver
klaarde: „Als wij de raddraaiers van de
staking zijn geweest, dan kunnen alle
15.000 werknemers bij Hoesch als rad
draaiers worden beschouwd. Wij hebben
ons wel aan het hoofd van de demon
stratie in Dortmund gezet, maar alleen
om eventuele uitspattingen te voorko
men”. Aangezien enkele ontslagenen deel
uitmaakten van een gekozen commissie
voor het onderhouden van contacten
met de vakbeweging, werd het ontslag
bovendien onmiddellijk als een aanval
op het werk van de vakbeweging in de
bedrijven bestempeld.
rooskleurig is,
krijgen.
De heer O. Bender van de Unie van
BLHP, maandagmiddag tijdens een pers
conferentie juist nadat het personeel van
de laatste ontwikkelingen op de hoogte
was gebracht: „We zijn vooral verheugd
over de positieve benadering van de
directie, met als inzet de werkgelegen
heid te behouden voor Tilburg”.
BONN. Bij het staalbedrijf Hoesch
in Dortmund, sinds 1971 hecht verbon
den met de Nederlandse Hoogovens,
heerst grote spanning. De bedrijfsleiding
heeft de werknemersvertegenwoordiging
en de vakbeweging tegen zich in het
harnas gejaagd door acht arbeiders op
staande voet te ontslaan. De acht man
nen, van wie er twee lid zijn van de
bedrijfsraad, zouden de aanvoerders zijn
geweest van een wilde staking. Bijna
15.000 arbeiders bij Hoesch hadden op 8,
9 en 10 februari het werk neergelegd om
een loonsverbetering af te dwingen.
De secretaris van de Unie van Zieken
fondsen, de heer J. de Vries, zegt dit in
het blad van deze organisatie. Hij uit
daarin ernstige kritiek op de volgens
hem slechte coördinatie tussen het mi
nisterie van volksgezondheid en het de
partement van onderwijs en wetenschap
pen.
In Amsterdam, Leiden en Utrecht, al
dus de heer De Vries, worden onder
verantwoordelijkheid van het ministerie
van onderwijs en wetenschappen plan
nen beraamd voor nieuwe extreem dure
academische ziekenhuizen. De kosten
zullen zeker op 400 miljoen gulden per
ziekenhuis uitkomen. Volgens de heer
De Vries is bij deze plannen alleen
rekening gehouden met het aantal in de
toekomst op te leiden artsen. „Wie in die
bedden moet gaan liggen weet geen
mens. Nu al is immers bekend dat de
toekomstige behoefte minder zal zijn
dan de geplande ruim 1000 bedden per
academisch ziekenhuis”. De heer De
Vries houdt er dan ook rekening mee,
dat binnen niet al te lange tijd afdelin
gen van andere nieuwe ziekenhuizen in
deze steden zullen moeten worden geslo
ten om de academische ziekenhuizen vol
patiënten te krijgen.
DEN HAAG. De werkgelegenheid
in de grond-, wegen- en waterbouw
beweegt zich geleidelijk naar een wat
plezieriger niveau. In 1972 liep de werk
gelegenheid met 400 manjaren terug,
doordat op de begroting qua volume 30
mln minder beschikbaar kwam. Dit jaar
is dat 30 mln meer en het ziet ernaar
uit dat een deel van het verlies aan
manjaren zal kunnen worden gecompen
seerd.
Minister Udink van Verkeer en Wa
terstaat deelde dit maandag mee in de
openbare commissievergadering over de
DEN HAAG. Achter elkaar kondi
gen scheepvaartconferenties verhogingen
van hun tarieven aan in verband met de
devaluatie van de dollar met tien per
cent, en de andere valuta-aanpassingen,
die er vorige week zijn geweest. Deze
tariefsverhogingen, die valuta-aanpas-
singstoeslagen heten, lopen van 9,24 tot
24 pet., meldt de Financial Times.
AMSTERDAM. Het is volgens B.
en W. van Amsterdam niet juist dat
Rijkswaterstaat begonnen is met de
sloop van een met een uiterst gevaarlij
ke gifstof besmette hal van Philips-
Duphar aan de Hemdijk in de hoofdstad.
Voor deze hal is een aparte sloopvergun
ning aangevraagd en deze vergunning is
niet verleend. Op grond van een afzon
derlijke sloopvergunning zijn wel enkele
andere voormalige bedrijfsgebouwen van
Philips-Duphar gesloopt die niet besmet
waren. Het puin hiervan is in de eerste
fase van het slopen tijdelijk in het
Noordzeekanaal geborgen. Ofschoon dit
puin niet besmet is, verspreidt een deel
ervan wel een onaangename geur.
VLAKE De bewoners van Schore
en Vlake op Zuid-Beveland bekijken
elke morgen met bezorgdheid de scheu
ren in hun huizen. Deze liggen in de
onmiddellijke nabijheid van de bouw
putten, gegraven ten behoeve van de
bouw van de „Vlaketunnel” onder het
Kanaal van Zuid-Beveland. Tot dusver
zijn bij Rijkswaterstaat 93 klachten bin
nengekomen. De klachten variëren van
lichte scheuren tot een algehele verzak
king. In Vlake staat een café gestut in
verband met verzakkingsverschijnselen.
nen met een neerleggen van het werk
bij Hoesch. Ook nu heeft overal in het
Roergebied grote belangstelling bestaan
voor de gebeurtenissen bij de Dort-
mundse onderneming, waar namelijk de
arbeiders zich niet hebben willen neer
leggen bij een door de vakbeweging
aanvaarde loonsverhoging.
zal er om de drie maanden overleg
zijn”.
Unaniem verheugd over het voortbe
staan van de metaalwarenfabriek Til
burg NV waren de vakbondsbestuurders:
„Alles is gerealiseerd wat we in de
afgelopen weken hebben geëist. Het is
de start van een nieuwe zaak, alhoewel,
we moeten niet te vroeg juichen”.
Volgens de drie industriebonden van
de vakcentrales hebben de werknemers
bij Hoogovens die minder verdienden
dan het netto besteedbaar inkomen van
het zgn. CBS-standaardgezin de laatste
jaren minder loonsverhoging gehad en
de werknemers die meer dan dat stan
daardgezinsinkomen verdienden meer. In
een pamflet dat de drie bonden maan
dagmiddag onder het personeel van
Hoogovens hebben laten verspreiden to
nen ze, naar hun mening, aan de hand
van Hoogovens-voorbeelden aan dat ze
de laagst betaalde groepen in zeker op
zicht achteruit hebben geholpen en de
beter betaalde vooruit.
Het standaardgezin van het CBS had
in 1969 een netto gezinsinkomen van
11.800,-. Dit gezin moet per 1 januari
1973 volgens het CBS een netto besteed
baar inkomen hebben van 14.620,- om,
tengevolge van de sinds 1969 opgetreden
De partijraad van de PSP heeft de
leden van de partij opgeroepen acties
van de industriebonden te steunen. De
acties binnen de bedrijven en de solida
riteitsacties daarbuiten verdienen naar
de mening van de partijraad steun van
de gehele arbeidersbeweging en van alle
linkse en progressieve partijen.
De partijraad van de PSP besprak
zaterdag de recente ontwikkelingen rond
de cao-onderhandelingen bij de Hoogo
vens, in de groot-metaal en in de textiel.
De raad vindt dat de vakbeweging te
recht deze cao-onderhandelingen, gege
ven de ruimte voor loonsverbeteringen
aangrijpt om de scheefgegroeide inko
mensverhoudingen binnen de onderne
mingen recht te trekken.
De instemming geldt de eisen inzake
een loonsverhoging in centen in plaats
van percenten, een volledige prijscom
pensatie met een plafond en een vloer
per procent prijsstijging per jaar en de
uitbreiding van de werkingssfeer van de
cao tot alle werknemers van elke onder
neming.
En wat, als er over enige tijd mocht
blijken dat de fabriek tóch niet rendabel
te maken is? Directeur Duyndam: „Dan
zullen we moeten zoeken naar een ge
lijkwaardige industriële produktie en dat
zal dan naar alle waarschijnlijkheid ge
volgen hebben voor een 50-tal werkne
mers in Den Bosch. Maar we gaan nu
eerst werken aan de Metaalwarenfa-
UTRECHT. „Honderden miljoenen
guldens van ziekenfondsverzekerden
worden nodeloos uitgegeven doordat
verschillende ministeries langs elkaar
heen werken en hun beleid niet op el
kaar hebben afgestemd.”
AMSTERDAM. Het schoonmaakbe
drijf Cemsto bv heeft samen met de
Britse Office Cleaning Services ltd
(DCS) een 100 pct. belang verkregen in
een van Nederlands grootste wasserijbe
drijven, Rath en Co bv in Veghel. Het is
een overneming op joint venture-basis,
waarin Cemsto voor 60 pet. en OCS voor
40 pet. deelneemt, zo deelt Cemsto mee.
Rath en Co is een textielreindgingsin-
dustrie met circa 230 man personeel, die
zich de laatste jaren steeds meer heeft
toegelegd op het verzorgen van de was
voor ziekenhuizen, alsmede de verhuur
van linnen- en bedrijfskleding. Ook voor
rolhanddoekenservice en papier- en zeep-
automaten is zij van landelijke beteke
nis. De afdeling stomerij van Rath is
vooral in het zuiden van het land be
kend. Haar steeds omvangrijker activi-
UTRECHT. De leden van het NKV
hebben grote behoefte aan medezeggen
schap van de werknemers in bedrijf en
maatschappij. Ze willen een hervorming
van de samenleving, maar asonder revo
lutie.
Dit is een eerste conclusie uit de
resultaten van het zogenoemde „in-
•praakproject” dat het NKV in het na
jaar van 1972 heeft opgezet. Het ging
over de medezeggenschap in de onderne
ming. Gebleken is, dat de leden actief
betrokken willen zijn bij de maatschap
pelijke ontwikkeling. Ze vragen daarom
scholing en vorming, bewustmaking en
democratisering van de vakbeweging.
De NKV-ers denken genuanceerd over
het Joegoslavische model van arbeiders-
zelfbestuur, maar een zeer grote meer
derheid van hen beoordeelt het systeem
als zodanig positief. Deze meerderheid
zou willen dat ook de Nederlandse vak
beweging zich voor een systeem van
zelfbestuur uitspreekt.
De bouwputten liggen ongeveer veer
tien meter beneden NAP. Per uur wordt
er duizend kubieke meter water aan de
bodem onttrokken. Hierdoor is de bodem
op sommige plaatsen dertig centimeter
verzakt.
De „Commissie Wateronttrekking
bouw Vlaketunnel” zal elke schadever-
bouw Vlaketunnel” zal elke schadever-
goedingsaanvrage afzonderlijk behande
len. Het scheuren en verzakken van de
huizen wordt geen onverwachte strop
genoemd. De scheuren in de huizen wor
den voorlopig gedicht. Tot uitbetaling
van schadevergoeding komt het pas als
de werkzaamheden klaar zijn.
De belangrijke Far Eastern Freight
Conference en de daarbij behorende
kartels hebben de tarieven voor goeder
envervoer vanuit Nederland, Duitsland
en België en ook vanuit Japan met 24
pet. aangepast. Voor verschepingen van
uit het Verenigd Koninkrijk geldt een
aanpassing van 12 pct., van die vanuit
Scandinavië zijn de tarieven met een
toeslag van 18 pet. en voor die vanuit
Frankrijk met 21.5 verhoogd. De verho
gingen gaan op 20 februari in. Op de
zelfde dag gaat een verhoging van 11,11
pet. in voor de tarieven van de scheep
vaartmaatschappijen, die behoren tot de
India-Pakistan conferences. Een verho
ging van 11,1 pet. gaat eveneens op 20
februari in voor de tarieven van de New
Zealand European Shipping Association
Joint Service. De U K-Australia Ship
ping Conference heeft haar valuta-aan-
passingstoeslag met 9,21 pct. verhoogd.
In de komende dagen worden nog
meer soortgelijke tariefsaanpassingen
verwacht.
VELSEN Een laatste lijmpoging
van Hoogovens in het cao-conflict is
gisteren mislukt. Op verzoek van de
directie van Hoogovens is maandagmid
dag onverwacht de onderhandelingsdele-
gatie van de drie industriebonden voor
een gesprek uitgenodigd.
De woordvoerder van deze delegatie,
de heer J. de Jong van de industriebond
NVV, heeft na afloop te kennen gegeven
dat dit gesprek een „zeer teleurstellend”
verloop heeft gehad. Van de kant van de
directie zijn voornamelijk de standpun
ten herhaald die de directie van Hoogo
vens woensdag j.l. heeft vermeld in haar
brief aan de drie industriebonden.
Er hebben zich maandagmiddag vol
gens de heer De Jong geen nieuwe
gezichtspunten voorgedaan. Het gesprek,
dat omstreeks half vier maandagmiddag
was begonnen, was na ongeveer een uur
afgelopen.
De vakbond IG Metall beperkte zich
maandagavond tot de mededeling dat de
ontslagenen juridische bijstand zal wor
den verleend. Eerder al had de bedrijfs
leiding van Hoesch laten blijken dat zij
op een behandeling van de zaak door de
rechter rekent. De bedrijfsraad, een li
chaam dat door de medezeggenschap in
de Westduitse ijzer- en staalindustrie tot
stand is gekomen en waarin het perso
neel is vertegenwoordigd, heeft het ont
slag met algemene stemmen verworpen.
TILBURG. Directie en personeel
van de Metaalwarenfabriek Tilburg .NV
gaan met een proefperiode van een jaar
alles in het werk stellen om de werkge
legenheid bij dit bedrijf te Tilburg te
behouden en wel voor een langere ter
mijn. De directie verplicht zich met alle
te haren dienste staande middelen de
orderportefeuille te vergroten en het
personeel stelt zich daartegenover als
dole met inzet van alle krachten de
produktiviteit zodanig te verhogen dat
de levensvatbaarheid van de Metaalwa
renfabriek Tilburg NV inderdaad bewe
zen wordt.
SCHIPHOL. Fokker-VFW is met
de Amerikaanse Fairchild fabrieken
overeengekomen het vertegenwoordi-
gingscontract voor de verkoop van de
Fokker F 28 fellowship te beëindigen.
Fairchild blijft wel de verkoop in Ame
rika behartigen van de F-27 Friendship.
De Fairchild-fabrieken hadden tot dus
ver voor beide types het alleenrecht van
de verkoop in de VS, Canada en Mexico.
Nog voor juli a.s. zullen de activiteiten
ten behoeve van de F 28 (marketing en
service) door de eigen organisatie van
Fokker-VFW worden overgenomen.
Tot nu toe hadden de Fairchild fa
brieken van Fokker tien F 28 fellowships
afgenomen. Daarvan zijn er twee aan de
Canadese luchtvaartmaatschappij Trans
air in huurkoop geleverd. Van de overi
ge acht gebruikte Fairchild er een als
demonstratietoestel. Er zijn tot nu toe 65
fellowships verkocht aan 20 maatschap
pijen in 16 landen.
zou worden naar de mogelijkheden om
het bedrijf voort te zetten.
In de tijd tussen het opheffen van de
bezetting en hel: gesprek in Frankfurt
heeft een actiecomité uit het personeel
in samenwerking met de vakbonden een
enquête gehouden en een actieprogram
ma opgesteld. In een communiqué gaf
het actiecomité de wensen weer die zijns
inziens noodzakelijk zijn om de produk
tiviteit van het bedrijf ook echt te
realiseren. Van de directie verwacht het
actiecomité een positievere benadering
van de ideële inhoud die het begrip
werkgelegenheid voor veel werknemers
heeft. Vooral werd door het actiecomité
en de vakbonden verzet aangetekend
tegen het feit dat men van domicilie zou
ebiljet te'
1972 ver-
ïrvaren el
'consulent
afspr. Tel
prijsstijging met 23.9 pet., „gelijk te
blijven”. Het netto-inkomen van dit
standaardgezin had, aldus de bonden,
met 2820,- moeten toenemen.
De bonden merken op dat in 1969 niet
alle werknemers tenminste het inkomen
van het standaardgezin hadden. Velen
verdienden minder.
Zo had een werknemer bij Hoogovens
in functiegroep 1 (de laagste functie
groep) in 1969 met nul functiejaren
9110,-. Had deze werknemer er op 1
januari 1973 sindsdien hetzelfde bedrag
er bij gekregen als het standaardgezin
sinds 1969, dan had zijn inkomen nu
11930,- moeten bedragen en niet
302,- minder dan het in feite is, aldus
de bonden.
De volgende voorbeelden die de bon
den vermelden zijn: functiegroep 5,
1969: 9946,-, 1973 f 12462,-, maar had
moeten zijn 9946,- plus 2820,- is
12766,-, zodat 304,- ontbreekt, Func-
tiegroep 8, 1969: f 11463,-, 1973:
13964,-, had moeten zijn 14.283,-.
Functiegroep 9, 1969: 11.970,-, werd in
1973 14.879,-, had 14.790,- moeten
zijn (overcomoensatie van 89,-). Func
tiegroep 12, 1969: f 13991,-, 1973 f 17047,
overcompensatie, volgens de bonden, van
236,-. Functiegroep 15, 1969: 17.540,-,
1973: 20.923,-, overcompensatie van
563,-. Functiegroep 18, 1969: 22.689,-,
1973: 27.160,-, overcompensatie van
1651,-.
teiten en de investeringen brachten an
derhalf jaar geleden een zakelijke ver
bintenis tot stand met Cemsto in de
vorm van oprichting van Tip Top Totel
bv, die als verkoop- en verhuurmaat-
schappij voor de rolhanddoekenservice
ging optreden.
Via Cemsto werd het contact gelegd
met OCS. Door deze aandelentransactie
kunnen nieuwe impulsen aan Rath gege
ven worden. Rath zal onder eigen naam
en de huidige directie blijven doorwer
ken. Inmiddels is al een eerste fase van
uitbreiding begonnen, die in de komende
maanden wordt voltooid.
OCS is het grootste schoonmaakbedrijf
in Engeland met vele diversificaties in
andere dienstverlenende sectoren (o.a.
een divisie met 14 gespecialiseerde was
serijen) en een personeelsbestand van
50.000 mensen. Bij Cemsto zijn ongeveer
13.000 mensen in dienst.
De werknemersorganisaties hebben
zich akkoord verklaard met de aange-
kondigde joint venture.
Districtsbestuurder C. Berio van de
industriebond NKV bevestigde dat de
vakbonden tijdig zijn geïnformeerd over
de overneming. De bonden zijn met de
transactie bijzonder ingenomen omdat
de overneming voor Rath en co zeer
waarschijnlijk een belangrijke uitbrei
ding van de activiteiten van het perso
neelsbestand met zich mee zal brengen
Drie vertegenwoordigers van de Alge
mene Vereniging van Hoogovenpersoneel
in de ondernemingsraad van dit bedrijf
hebben, door middel van een ingezonden
brief aan een aantal kranten, maandag
protest aangetekend tegen stakingsacties
die in het voornemen der drie industrie
bonden liggen.
(De ondernemingsraad van Hoogovens
telt 27 leden. De 21 gekozen leden van
die raad allen van een der drie
industriebonden hebben, naar aanlei
ding van het antwoord van de directie
van Hoogovens op de brief van 7 febru
ari van die bonden, op woensdag 14
februari het verdere overleg in de on
dernemingsraad opgeschort. Blijkens het
jaarverslag personeel en organisatie van
1971 der directie is de Algemene Vere
niging van Hoogovenspersoneel een der
drie personeelsgroeperingen die geen
partner zijn in de cao).
De drie ondernemingsraadsleden van
de Algemene Vereniging van Hoogovens
personeel protesteren tegen de voorstel
ling van zaken, als zou de onderne
mingsraad staken, als zouden werkne
mers Hoogovens achter bonden staan en
als zouden er dinsdag al acties bij Hoog
ovens zijn.
Volgens de drie ondernemingsraadsle
den, mevrouw C. E. van Heijningen en
de heren F. van Arenthals en D. van der
Kroef, telt Hoogovens ruim 23.000 perso
neelsleden. „Op verzoek van de indu
striebonden hebben 1880 leden van NW
en NKV zidh voor staking verklaard en
180 tegen. De stemming onder de CNV-
leden om tot acties over te gaan leverde
zelfs niet de vereiste meerderheid op”.
Volgens de drie O.R.-leden blijkt hier
uit dat het overgrote deel van het perso
neel niet meegestemd heeft over het
stakingsvoorstel en dat op generlei wijze
gebleken is dat men er voor is. De drie
O.R.-leden zijn van mening dat het
overgrote deel van het personeel juist
tegen is.
De drie leden distantiëren zich van
elke vorm van actie, zij vinden stakings
acties zinloos en gevaarlijk.
knauw zou
de lijmpoging is mislukt.
;---r
E
Rti? HM
begroting van het rijkswegenfonds.
briek”.
tiecomité is maandagmiddag opgeheven
genheid, die in Tilburg toch al niet
zou worden uitgesteld en dat gezocht
king die vorige week vrijdag in Frank-