Situatie verhardt zich nog steeds
Meerderheid verzet
NOG MEER STAKINGSACTIES
Werkgevers
winst niet
over hele
Geen minimumprijs
halfvolle melk
Centrale Bank
kocht ruim
150 mln dollar
Opleiding Duitse
grensbewakers
procent
Prijsstijging
mogelijk
onder 8 pet
Politie gaat
prijskaartjes
controleren
lijn hoger
zich tegen staking
Londen: grote verkeerschaos
gehekeld
Aft
Xf»
Het loopt de spuitgaten uit
PW
1- -
Resultaten NIPO-onderzoek:
D’66-ers Zuidlaren
treden uit partij
Sovjet-Unie sluit
aan bij conventie
auteursrechten
f
'Ca
21
MAART
1973
DONDERDAG
1
Voor allen
Inflatie
Langman:
Vooruitlopend
De rente, die wij vergoeden op spaargelden, loopt van
4% voor dagelijks opvraagbare tegoeden tot7J4%
voor onze NMS-Spaarbrieven.
Vraagt u eens bij een van onze kantoren naar
^[3deze spaarm°9ei'jkheden’
Voorstel
(Van onze redactie economie)
3MBMs
I
ADVERTENTIE
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
(Van onze correspondent)
In een brief aran de vaste Tweede-
Kamercommissie voor het midden- en
Hij schreef dit niet ongunstige beeld
toe aan de devaluatie van de dollar, die
een ruilvoetverbetering tot gevolg heeft
gehad. Overigens verhulde de minister
niet dat de betalingsbalans nadelige ge
volgen van de devaluatie ondervindt,
terwijl ook de werkgelegenheid nadelig
wordt beïnvloed.
Bij de vaststelling van de hoogte van
die prijs houdt de bewindsman rekening
met de bestrijding van de inflatie. Hij
vindt verder dat de prijs een economi
sche verantwoorde prijsconcurrentie niet
in de weg mocht staan. Er diende verder
uitgegaan te worden van het feit, dat
een minimumprijsregeling de concurren
tiestrijd slechts zou begeleiden.
Derhalve werd de hoogte van de mini
mumprijs, evenals in 1970, bepaald op
basis van de laagste inkoopprijzen ver
hoogd met een minimum kostendekken
de detailhandelsmarge. Voor de aldus op
69 cent gecalculeerde prijs is het aanne
melijk dat verpakte volle melk niet
langer als lokartikel za1 fungeren, aldus
minister Langman.
De vaste Kamercommissie voor het
midden- en kleinbedrijf pleegt donder
dagmiddag met de bewindsman overleg
over de minimumprijzen voor melk en
voor brood.
Het VNO acht de steekproef represen
tatief voor haar leden. Ook vindt het dat
bij dit onderzoek de representativiteit
naar ondernemingsgrootte, bedrijfstak en
regionale spreiding goed was.
In Duitsland was de dollar woensdag
eveneens zwak, maar de centrale bank
nam alleen tegen sluitingstijd een klein
bedrag op. Daarna daalde de koers ook
daar tot een fractie beneden het laagste
interventiepunt.
AMSTERDAM. De koers van de
dollar in Amsterdam heeft zich woens
dag de gehele dag rondom het laagste
interventiepunt van f 2.8545 bewogen.
Tegen deze prijs zag de Nederlandsche
Bank zich genoodzaakt 15,5 mln dollar
(ruim f 432 mln) te kopen. Het aanbod
van dollars hield ook na sluiting van de
valutamarkt aan en de koers daalde tot
2.8520 laten.
Een oorzaak voor het grote dollaraan-
bod konden marktdeskundigen niet di
rect geven. Men hield het algemeen op
„het wantrouwen t.o.v. de dollar”. Geld-
marktdeskundigen verwachten de ko
mende dagen zowel in Duitsland als in
Nederland hernieuwd dollaraanbod. „Wij
houden ons hart vast”, aldus een hande
laar.
DEN HAAG. Het Verbond van Ne
derlandse Ondernemingen vindt bewe
ringen dat de winsten in 1972 in het
Nederlandse bedrijfsleven over de gehele
linie aanzienlijk zouden zijn gestegen,
onjuist. Het VNO concludeert dit uit een
enquête die het heeft gehouden onder
500 van haar leden. Tweederde van de
ondernemingen reageerde op de vragen.
Uit de enquête blijkt dat bijna een
kwart van de ondervraagde bedrijven in
1972 en/of in 1971 verlies boekte. Van de
resterende bedrijven maakte ruim 57
percent in 1972 een gelijke of kleinere
winst ten opzichte van 1971. Tot een
hogere winst in 1972 kwam 42,5 percent.
De resultaten van de ondernemingen
vertonen opmerkelijke verschillen. Daar
door wordt het totaalbeeld minder gun
stig dan wel wondt aangenomen, aldus
het VNO. Er is dan ook geen sprake van
een algemene winststijging in het be
drijfsleven, zo meent het verbond. Het
vindt het aantal bedrijven dat in 1971,
1972 of in beide jaren verlies heeft
geleden „ronduit verontrustend”.
DEN HAAG. Uit een Nipo-enquête
is gebleken dat het merendeel van de
ondervraagden kiest voor een loonsverho
ging in centen in plaats van percenten.
Een kleine meerderheid van de onder
vraagden is van mening dat het loon-
overleg moet worden uitgebreid tot alle
werknemers en niet beperkt moet blij
ven tot die werknemers die thans al
onder een cao vallen. De grote meerder
heid wil deze zaken niet door stakingen
afdwingen, zoals thans gebeurt door de
drie industriebonden. Uit het onderzoek
op dit punt blijkt dat de vakbonden bij
hun leden niet zo sterk staan, als zij de
laatste weken doen voorkomen.
HEERLEN. De politie zal landelijk
een verscherpte controle gaan uitoefenen
op de prijsaanduidingen van goederen in
etalages. Alle artikelen die in etalages te
koop worden aangeboden, moeten voor
zien zijn van een duidelijk leesbare
prijs. De aanduiding moet tevens voor
iedereen begrijpelijk zijn. Bij overtre
ding van deze prijsaanduidingsbeschik-
king zal de politie verbaliserend moeten
optreden. Het is nog niet bekend of dit
zal inhouden, dat de politieagenten bin
nenkort alle etalages zullen moeten con
troleren, of dat deze controles verricht
worden op aanwijzing van het publiek.
LONDEN Een 24-uursstaking
heeft woensdag vrijwel elke trein in
Engeland tot stilstand gebracht. Het
gevolg was dat er zoveel anto’s de
wegen overspoelden dat deskundigen
zeiden nog nooit dergelqke verkeers
opstoppingen te hebben gezien. De
gasvoorziening voor meer dan 300
Londense scholen, honderden bedrij
ven, 39 belangrijke hotels en 39 pubs
werd afgesloten. Stakende onderwij
zers zonden 117.000 leerlingen naar
huis en niet-medisch ziekenhuisperso
neel legde eerder dan het plan was,
het werk neer. De „staak een dag”-
De komende dagen zijn nog vele korte
prikacties te verwachten, vooruitlopend
op de grotere 24 uursstakingen, die naar
verwachting zullen uitbreken, omdat er
nog geen zicht is op toenadering tussen
partijen. Ook in de textidl is een soort
gelijke ontwikkeling op komst. In diver
se textielbedrijven gaat het personeel
donderdagavond vergaderen ter voorbe
reiding van deze acties.
Over de verdere strategie van de bon
den kon de heer Wamsteeker zich
woensdagavond niet uitlaten. Wel zei hij
dat deze mede zal worden bepaald aan
de hand van een factor als de volgende
week te verwachten uitspraak van de
Haarlemse rechtbankpresident over het
korte geding van Hoogovens tegen de
industriebonden NKV en NW en van
het verloop der gepland® 24 uursstakin
gen. „Het zou kunnen zijn”, aldus de
Industriebonden NW-bestuurder dat we
straks moeten constateren dat 24 uurs
stakingen niet genoeg zijn. Maar we
De drie industriebonden hebben in het
kader van hun actie rond de metaal-cao
de eerste staking van een dag geprocla
meerd. Hier verlaten de werknemers
van de motorenfabriek Thomassen in
De Steeg het bedrijf.
De vraag die op 19 februari aan 1006
personen werd gesteld luidde: „Loon-
overleg tussen vakbonden en werkgevers
gaat meestal over de lonen van de
vakbondsleden en van dezelfde groepen
arbeiders die geen lid van een vakbond
zijn, maar wel door de vakbond worden
vertegenwoordigd. Vindt u dat juist of
vindt u dat het ook moet gaan over alle
andere werknemers, dus ook over sala
rissen van groepen en soorten werkne
mers die nu niet door de vakbonden
worden vertegenwoordigd?”
Het vervoer van de Staatsspoorwe
gen kwam vrijwel geheel tot stil
stand. Zelfs als niet-stakende wagen-
voerders zich meldden, werden ritten
afgelast omdat men niet kon garan
deren dat de passagiers later weer
naar huis zouden kunnen. Personeel
van de ondergrondse sloot zich aan
Voordien, aldus de heer Dassel, zal
al een voorzichtig begin moeten worden
gemaakt met een beleid, dat voorziet in
extra inkomensverhogende maatregelen
voor de groep onder de welstandsgrens
20.900). De daarop volgende groep (tot
32.000) zou volledige percentuele loons
verhoging moeten ontvangen en de inko
mens tussen de f 32.000 en 60.000 zou
den een bijdrage moeten leveren aan de
extra-verhogingen aan de voet .Van de
inkomens boven de 60.000 mag een
duidelijk merkbare matiging in de ont-
wikeling van het inkomen worden ge
vraagd, meent dé ACBV. Inkomens bo
ven de ton zullen volgens de bond niet
verder moeten stijgen, terwijl inkomens
van boven de twee ton aan „een af
bouw” dienden te worden onderworpen.
Vlak voor Carnaval is in Duitsland de
serpentine-spuitbus op de markt ge
komen. De „Gaudiwurm" (pretworm) is
goed voor 150 meter spuitplezier.
kleinbedrijf heeft de bewindsman mee
gedeeld de prijsonderbiedingen voor
halfvolle melk, iin tegenstelling met die
voor volle melk, thans niet als desas
treus voor ode melkbezorging in haar
totaliteit te beschouwen. Ook is geen
sprake van prijsonderbieding van half
volle melk op grote schaal.
Het aandeel van deze melk in de
totale afzet van melk en melkprodukten
bedroeg medio 1972 zes percent. Het is
evenwel snel groeiend, aldus de minister.
In zijn brief aan de Kamercommissie
heeft minister Langman uiteengezet,
waarom hij het bestuur van het Pro-
duktschap voor zuivel de bevoegdheid
verleende de minimumprijs voor ver
pakte volle melk op ten hoogste 69 cent
per liter te bepalen (het bestuur wil de
desbetreffende verordening in de verga
dering van woensdag 7 maart behande
len).
Kuhlmann zei dat in het verleden
recruten van het federale korps grensbe
waking bij oefeningen met Amerikaanse
troepen als „gevangenen” lichamelijk
zijn mishandeld en gefolterd.
Eén der „gevangenen” was gedwongen
in een vuilnisemmer te gaan zitten en
daar liedjes te zingen.
GRONINGEN. De 2 fractieleden
van D’66 in de gemeenteraad van Zuid
laren, mevrouw E. Kromhout-Van der
Meer en de heer P. F. J. van Burg,
zullen het laatste jaar van hun raadslid
maatschap uitzitten als onafhankelijke
groepering.
Uit de antwoorden blijkt dat het
grootste deel van de ongeorganiseerden
(60 van mening is dat een cao voor
alle werknemers afgesloten moet wor
den. Opmerkelijk is dat 49 van de
ondervraagde NW-leden, 39 van de
NKV-leden en 44 van de CNV-leden
van mening zijn dat alle werknemer»
onder de werkingssfeer van een cao
gebracht moeten worden.
DEN HAAG. Minister Langman
acht het niet uitgesloten dat de prijsstij
ging in 1973 minder dan 8 percent zal
belopen.
De bewindsman van Economische Za
ken sprak deze verwachting uit tijdens
het debat over de begroting van Econo
mische Zaken, woensdagnacht in de
Tweede Kamer.
is
bij
het
landelijk actiecentrum der industriebon
den woensdag de heer Wim Wamsteeker,
die de vakbondsdelegatie leidde tijdens
de afgebroken onderhandelingen over de
cao-grootmetaal. Vandaag zijn er weer
nieuwe stakingsacties geweest.
In Driebergen had men de indruk dat
het conflict zich heeft verscherpt en dat
de acties in allerlei vorm nog lange tijd
zullen voortgaan .Woensdag was het wat
aantal acties en deelnemers betreft wat
ongeveer 50.000 deelnemers kwam men
rustiger. Na de „top” van dinsdag met
nu tot een aantal van 5.000.
De ontwikkeling gaat nu meer in de
richting van de formele ultimatums, zei
bestuurder Wamsteeker verder. Het eer
ste ultimatum, dat afliep was bij de
motorenfabriek Thomassen in De Steeg.
Daar legde de grote meerderheid van de
werknemers (800) het werk voor 24 uur
neer. Vandaag is dat ook gebeurd bij
Gusto in Schiedam, waar de directie het
ultimatum heeft verworpen.
Vanaf vrijdag en maandag lopen veel
meer ultimatums af, zoals bij de Rijn-
Schelde-Verolmebedrijven, Gazelle in
Dieren en Gispen in Culemborg. Woens
dag zijn weer vele tientallen ultimatums
gesteld aan bedrijven in alle delen van
het land. In de meeste gevallen waren
de eisen van de drie bonden afkomstig,
soms alleen van NVV en NKV.
DEN HAAG. Minister Langman
van Economische Zaken vindt het niet
noodzakeljjk dat voor halfvolle melk een
minimumprijsregeling tot stand komt.
Hierom was door het bestuur van het
Produktschap voor zuivel verzocht.
PARIJS (Reuter-UPI). De Sovjet-
Unie heeft besloten toe te treden tot de
Universele Conventie inzake auteurs
rechten. die in 1952 in Genève van
kracht is geworden. Dit maakte de op
voedkundige, wetenschappelijke en cul
turele organisatie van de Verenigde Na
ties, UNESCO, dinsdag in Parijs bekend.
Het Russische besluit om het 64ste
land te worden dat de conventie onder
tekent, is in een brief van minister van
Buitenlandse Zaken Gromiko aan de di
recteur van UNESCO, René Mahieu,
meegedeeld. Gromiko liet verder weten
dat de conventie voor de Sovjet-Unie op
27 mei van kracht wordt.
De gretige afname van Russische
literatuur in het Westen in het bij
zonder wetenschappelijke en technische
werken kunnen volgens waarnemers
een factor bij het besluit van Moskou
zijn geweest.
Verhoudingsgewijs zijn boeken in het
Westen duurder en men acht het waar
schijnlijk dat de Russen munt willen
slaan uit de concurrentie tussen wester
se uitgevers om Russische publikaties.
Volgens de conventie zijn de auteurs
rechten op literaire, wetenschappelijke
en artistieke werken voor een periode
van minimaal 25 jaar beschermd en elk
land dat de conventie ondertekent ver
plicht zich buitenlandse schrijvers de
zelfde bescherming te geven als de eigen
auteurs.
Politiek gezien betekent de Russische
stap dat een in de Sovjet-Unie in onge
nade geraakte schrijver niet langer
staande zal kunnen houden dat zijn
werk in het buitenland wordt gepubli
ceerd zonder dat men zijn toestemming
heeft gevraagd.
De leden van de afdeling Zuidlaren
van D’66 hebben besloten hun afdeling
op te heffen. Reden voor dit besluit is
„onvrede over de koers die D’66 lande
lijk vaart"
Spaarrente tot
stemmers (76 VVD-stemmers (79
Hervormden (71 Gereformeerden
78 ’/o).
Bondsvoorzitter Werner Kuhlmann
verklaarde ginsteren op een persconfe
rentie in Düsseldorf dat degenen die
met de opleiding van de grenspolitie zijn
belast de menselijke waardigheid en de
rechten van de aan hen toevertrouwde
beambten op grove wijze hebben ge
schonden.
week van protestacties tegen het re
geringsbeleid en de loonmatiging kwam
woensdag het hardst aan. Het was
geen dag om ergens heen te gaan.
DRIEBERGEN. „De situatie
gterk verhard, gezien ook wat er
Hoogovens is gebeurd”, aldus in
Dit zijn de voornaamste conclusies die
men kan trekken uit een NIPO-onder
zoek, gehouden op 29 januari en 19
februari, onder respectievelijk 1127 en
1006 representatieve personen van 18
jaar of ouder. Binnen de door het NIPO
gekozen huishoudens werd een persoon
geselecteerd, die de vragen kreeg te be
antwoorden.
Op 29 januari was 57 van de
ondervraagden voorstander van percen
ten. Op 19 februari blijkt de voorkeur
voor centen te zijn toegenomen tot
63 Relatief wordt vraker gekozen voor
centen door: mannen (67 PvdA-
stemmers (72 inkomens beneden de
12.000 per jaar (67 NW-leden
(76 en NKV-leden (70 ®/o).
Van alle ondervraagden van 18 jaar
en ouder sprak 54 zich uit voor
uitbreiding van het loonoverleg tot alle
werknemers, 35 zegt dat het moet
blijven zoals het is. Maar 34 van de
bevolking blijkt voor het voeren van
stakingsacties te zijn om afspraken voor
niet door de vakbonden vertegenwoor
digde groepen af te dwingen. Zestig
percent is daar tegen. Deze grote tegen
stand voor het voeren van acties wordt
vooral gevonden onder ARP- of CHU-
bij de staking waardoor de dienst tot
een derde beperkt werd.
Een woordvoerder van Scotland
Yard zei dat de verkeerschaos op de
wegen het best omschreven kon wor
den met te zeggen dat „Londen één
grote zwarte plek” was. Op een ver
keersader naar het centrum van Lon
den stonden de auto’s over een af
stand van zeker acht kilometer bum
per aan bumper. Bij elke parkeerme
ter mocht gratis worden geparkeerd
en er werden noodparkeerplaatsen
opengesteld, maar om acht uur was
er geen plekje meer te vinden.
kunnen er nu nog niet op vooruitlopen”.
De voorzitter van de bij het CNV
aangesloten Algemene Christelijke Bond
van Vervoerspersoneel, de heer J. Dassel,
vindt dat de industriebonden „onwijze”
eisen stellen. „Ze negeren volledig wat
er feitelijk bij de mensen leeft”, aldus
de heer Dassel, die daarbij met name
denkt aan de werknemers met inkomens
tussen de twintig- en dertigduizend gul
den. Hun netto-inkomen staat zwaar on
der druk van sociale premies, de pro
gressieve belastingheffing en het toene
mende aantal lasten dat ze voor eigen
rekening moeten nemen (bijvoorbeeld
schoolgeld).
De heer Dassel is wel overtuigd van
de noodzaak van een andere inkomens
verdeling, maar hij meent dat dan een
genuanceerder aanpak nodig is, geba
seerd op meer discussies en op feiten
kennis.
Het opereren vanuit machtsposities en
het hanteren van het uitgangspunt dat
de verschillende maatschappelijke groe
peringen eikaars natuurlijke vijanden
zijn, aldus de heer Dassel, past mis
schien in een kortzichtig beleid gericht
op ledenwinst en versterking van de
machtspositie, maar is niet dienstbaar
aan het scheppen van meer rechtvaardi
ge toestanden.
De bond meent dat aan het Centraal
Bureau voor de Statistiek moet worden
opgedragen, na te gaan .wat de effecten
zijn van inkomensverhogingen voor de
verschillende inkomensniveaus tegen de
achtergrond van prijsstijgingen en reële
verbeteringen. Een dergelijke studie zou
binnen een jaar door de SER moeten
worden beoordeeld. De standpuntbepa
ling in de SER zou dan moeten worden
vertaald in een overeenkomst tussen alle
maatschappelijke groeperingen.
DÜSSELDORF (DPA). De bond
van Westduitse politiefunctionarissen
heeft de „schandalige opleidingsmetho-
den” bjj de federale grensbewaking aan
de kaak gesteld.
F V 1
iu1''ft
