Herdenkingsconcert in Teylers Museum
FOTOWEDSTRIJD JUBILERENDE
Prof. Fokker wilde natuur
KATHEDRALE BASILIEK
en muziek verzoenen
I
i
Uhlhorn en Bunge
gaven koffieconcert
Prijs beste film
voor Godfather
v
Don Quishocking
giftig en gek
Het ziet groen van de gratis
glazen bij Mobil.
film
foto
WEDSTRIJD
iji
Sonate van Pijper maakte indruk
Vijfhonderdste voorstelling in Haarloheim
Filmproducer Halliday
in Brazilië overleden
1/
f.
I
MAANDAG 5 MAART
1973
10
Mens in vrije tijd
Expositie in Drachten
s
HAARLEM De stichting
„Huygens-Fokker” heeft zondag
middag met een concert, dat ge
geven werd in de aula van Teylers
Museum, de grote wis- en natuur
kundige geleerde prof. dr. A. D.
Fokker herdacht, die verleden jaar
op 24 september te Beekbergen is
overleden.
Een van de evenementen die
worden georganiseerd ter ge
legenheid van het in mei te vie
ren 75-jarig bestaan van de
kathodrale basiliek St. Bavo aan
de Haarlemse Leidsevaart, is een
fotowedstrijd. Het is de bedoeling
dat deze wedstrijd een eventuele
tentoonstelling van de architecto
nische aspecten van de kathe
draal zal begeleiden. Van Kuy-
pers’ schepping wordt een archi
tectonische studie gemaakt met
medewerking van drs. H. P. R.
Rosenberg van de Rijksdienst
van Monumentenzorg. Deze stu
die verschijnt in het jaarboek
1972 van de Vereniging Haer-
lem.
't Groene-glazen-feest is in volle gang bij de Mobil dealers.
Bij elk bezoek krijgt u een waardebon en drie van die
bonnenzijn goedvoor zo’n stootsterk hittebestendig groen
glas.Verzamel een mooie serie.
Let op het groene affiche. Op weg met M©DII
Vi
Onder redactie van J. P. Boe
J. H. MOOLENIJZER
P. ZWAANSWIJK
ADVERTENTIE
KO VAN LEEUWEN
i
i
Talrijke concerten werden daar toen in
de aula van het museum gegeven, sinds
1951, na zijn voltooiing door de orgel
bouwers Pels uit Alkmaar ook op het
befaamd geworden eenendertigtoonsor-
gel, waarvan de ingenieuze klaviatuur
door professor Fokker ontworpen was.
Mevrouw Fokker heeft ten slotte in
een ontroerend dankwoord haar grote
erkentelijkheid uitgesproken jegens allen
die in de loop van zo vele jaren hun
krachten hadden gegeven om mede het
ideaal van haar echtgenoot te verwerke
lijken.
i
1
i
i
1
1
Ai
11
16
C
IL
P<
8<
C
1
2
C
s
2
l
l
l
C
di
d
z<
h
hi
d
w
d<
la
1
d<
tc
m
bi
oi
ni
g<
ni
ni
w
in
st
A
J<
la
jc
ri
01
f
w
f
D
Cl
N<
va
of
On
A:
A
A
A:
A:
A
B<
B<
C>
Ci
C<
D<
D»
la
G<
G<
G<
Aj
spoedig in Haarlem terugkeren - ik ben
ervan overtuigd dat er dan tweemaal
zoveel toehoorders zullen zijn.
De sterke stimulans tot professor Fok
kers streven naar deze renovatie ging uit
van de verhandelingen van Christiaan
Huygens uit 1691 betreffende de tril-
lingsverhoudingen van de tonen in sa
menhang met hun harmonische relaties,
welke verhandelingen in een in 1941
verschenen heruitgave van de Hollandse
Maatschappij der Wetenschappen op
nieuw werden gepubliceerd.
De voorzitter van de stichting „Huy
gens-Fokker”, de organist Anton de Beer
sprak over deze programma-opzet in een
openingswoord, waarmede hij de zeer
talrijke toehoorders, in het bijzonder de
weduwe van de overleden geleerde, me
vrouw T. Fokker-Van Dijk, verwelkom
de.
Voor iedereen die fotografeert. „J
de kathedraal op zondag 25 maart
worden opengesteld. Voor wie dat
wenst, is er van 13.30 tot 15.00 uur en
van 16.00 tot 17.30 een rondleiding.
IN DE EXPOSITIEGALERIJ van
het sociaal-cultureel centrum De La-
wei Drachten wordt tot en met 30
maart een fototentoonstelling, georga
niseerd door de plaatselijke Fotoclub
„Noorderlicht”.
Hoofdmoot van de expositie wordt
gevormd door een collectie van ruim
50 foto’s van de Fotogroep „De Mug
gen”, de Haarlemse Amateur Foto
grafen Vereniging en de Fotokring
Zandvoort. De noordelijke fotoclubs
tonen veel belangstelling voor het
werk van de Haarlemmers en Zand-
voorters.
De expositie is geopend elke dag
van 10-22 uur; echter niet op zondag.
Het programma, dat voor het herden
kingsconcert van zondagmiddag was sa
mengesteld, kon beschouwd worden als
een overzicht, zij het dan zeer beknopt,
van de aard der muziekuitvoeringen, die
in de loop van meer dan dertig jaren
voor de propaganda van de eenendertig-
toons-beginselen in het museum werden
gegeven.
Fokers streven bracht een hernieuw
de confrontatie van wetenschap en
kunst, die op de toekomst gericht is. Het
betekende een herleving van het mense-
met 19 jaar;
deze leeftijd;
fotohandelaren
hun medewerkers. Voor de afdelin-
De componist Jaap Geraedts hield een
herdenkingstoespraak. Het klimaat van
dit concert, aldus Geraedts, is geëigend
om hetgeen professor Fokker zo hart-
tochtelijk heeft nagejaagd te gaan idea
liseren. De componist wilde echter het
liefst spreken over de betekenis, die het
werk van Fokker voor hem had gehad.
Hij zag in deze geleerde de schepper van
nieuwe waarden, de man, die als een
cosmopoliet van de geest natuur en
muziek wilde verzoenen.
Bewonderenswaardige zang liet het
unieke eenendertigtoonskwintet „Gesual-
do di Venosa” horen met de bijzonder
knappe vertolkingen van twee madriga
len van Gesualdo di Venosa en van vijf
vocale composities: „Kontrasten” ge
naamd, van Henk Badings.
De sopraan-partij werd nu vervuld
door Judith van Rijn. De overige partij
en door de oorspronkelijke leden van
het kwintet: de alt Catherina Hessels, de
alto Gerard de Vos, de tenor Frans
Müller en de bas Piet van de Meulen.
Halliday bracht succesvolle musical-
ïlms uit als „South Pacific” en „Annie
'et your gun”. Zijn populaire tv-produk-
ie „Peter Pan”, waarin zijn vrouw Mary
Martin schittert, werd vrijdagavond nog
'oor de zesde maal door de Amerikaan
se televisie vertoond Halliday, die direc
teur van „Paramount Pictures” was voor
rij zich als onafhankelijk producer ves
tigde, bewoonde sinds enige tijd een
landgoed in Anapolis, 140 km van Brasi
lia.
Muzikaal geladen en technisch uit
muntend vioolspel liet het viool-duo ho
ren bij de vertolking van de derde
Sonate voor twee violen, in 1967 ge
schreven door Henk Badings ter gele
genheid van de tachtigste verjaardag
van professor Fokker.
Voorts werd door beide violisten en
Anton de Beer aandacht gevraagd voor
een deel van de speelmuziek, die De
Beer maakte voor twee violen en een
electronisch instrument: de „archifoon”,
suggestieve „ruimtevaart-muziek” voor
het technische tijdperk.
gen A en B worden waardebonnen
van 50, 25 en 10 ter beschikking
gesteld, te besteden bij de fotohandel;
voor de afdeling C een gouden, zil
veren en bronzen medaille met ins
criptie. De inzendingen (maximaal
drie foto’s per deelnemer, zwart-wit
of kleur) zullen worden beoordeeld
door een jury, bestaande uit Dick
Boer, ex-directeur Focus N.V., Wim
Hofwijk, journalist Geïllustreerde
Pers en H. F. Hilterman, fotograaf
Spaamestad.
Folders met de voorwaarden voor de
jubileumfotowedstrijd zijn behalve
bij de kathedraal (Leidsevaart 146) te
verkrijgen bij de fotohandel en de
fotoclubs in Haarlem en omgeving.
De D. W. Griffith-onderscheiding voor
voortreffelijke regie werd toegekend aan
William Wellman, maker van „Wings”,
„A star is born”, „Nothing sacred”, „The
ox-bow incident” en „Battleground”.
HAARLEM. Met het vooral voor
treffelijk uitgebalanceerd geheel nieuw
programma „Zand in je badpak” gaf
cabaretgroep Don Quishocking zaterdag
avond de vijfhonderdste voorstelling in
de zes jaar van zijn bestaan. Voor dat
optreden koos het gezelschap Haarlo-
heim en tegen dat het einde van het
programma in zicht was, nodigden de
cabaretiers de enthousiaste bezoekers
van het theatertje uit om na de voor
stelling nog even vrolijk bij elkaar te
blijven. De eerste consumptie was daar
bij voor rekening van Don Quishocking,
die het optreden deze avond een bijzon
dere gloed had gegeven door het grote
aantal programmaonderdelen met grote
geestdrift op het publiek af te laten
stormen.
lijke interesse voor het zoeken naar
overeenkomsten in plaats van verschil
len, een zoeken betrokken op een „terra
nova”, maar ook op een „terra incogni
ta” als plaats voor een samenhangende
cultuur.
Voor professor Fokker waren deze
verhandelingen een openbaring, waarvan
hij de betekenis voor de hedendaagse
ontwikkeling der toonkunst met groot
wetenschappelijk begrip doorgrondde en
waaraan het mede te danken was, dat
Teylers Museum, van welks Psychisch
Kabinet hij de conservator was, het
unieke Centrum van de muziekbeoefe
ning op grond van de eenendertigtoons-
stemmingsprincipes werd.
HAARLEM. Twee bekende pianis
ten, Herman Uhlhorn en Sas Bunge (bei
den hoofdleraar aan het Utrechts Conser-
De kathedrale basiliek in Haarlem,
object voor een jubileumfotowed
strijd voor iedereen.
NEW YORK. De Amerikaanse
filmproducer Richard Halliday is zater
dag in de Brazüiaanse stad Santa Lucia
overleden aan een acute buikvliesontste-
king. Hij was 67 jaar.
HOLLYWOOD. Het verbond van
Amerikaanse filmregisseurs heeft de
prijs voor de beste film van 1972 toege
kend aan Francis Ford Copplola, maker
van „The Godfather”.
Dit werd bekendgemaakt op het 25ste
jaarlijkse banket van het verbond dat
zaterdagavond in Hollywood werd ge
houden.
De onderscheiding voor de best-ge-
maakte televisiefilm ging naar Lamont
Johnson voor diens „That certain sum
mer”.
Men luisterde op deze middag naar
een uitvoering van de Chromatische
fantasie voor orgel van Jan Pieterszoon
Sweelinck door de organist Wim Daim
tot klinken gebracht via luidsprekers,
wat enige timbre-vervorming tot gevolg
had. Wim Dal gaf ook een in wezen
homofoon-geaarde improvisatie op het
eenendertigtoonsorgel, waarmede hij de
aandacht vestigde op harmonische com
binaties van eigen bouw.
De hoofdprijs van deze wedstrijd is
een Datsun Cherry personenwagen.
Een deskundige jury zal uit de
ingezonden foto’s (zwart-wit en
kleur) een expositie samenstellen, die
eveneens onder de naam „Mens in
Vrije Tijd” voor het publiek te be
zichtigen zal zijn. De wedstrijd
wordt wordt de Nederlandse Vere
niging van Fotojournalisten ter gele
genheid van het onlangs gevierde
veertigjarige jubileum aangeboden
door de directie van het Shetland
Ponypark Slagharen, een groot recre-
atiebedrijf in Noord-Oost Overijssel,
dat in 1973 tien jaar bestaat en in
verband hiermee ook gastvrijheid zal
verlenen aan de expositie.
Het bestuur van de N.V.F. heeft
het reglement voor de wedstrijd zelf
kunnen opstellen. Voorzitter Sem
Presser n oemt dit een „modelregle
ment” voor dergelijke wedstrijden,
omdat er duidelijk wordt uitgegaan
van het belang van de deelnemende
fotografen.
FOTOJOURNALISTEN DIE lid
zijn van de Nederlandse Vereniging
van Fotojournalisten en van de sectie
„De Fotojournalist” van de Neder
landse Vereniging van Journalisten,
kunnen deelnemen aan eengrote foto
wedstrijd, die in het teken van de
recreatie staat. Onder het motto
„Mens in Vrije Tijd” kunnen zij fo
to’s inzenden, die de vrijetijdsbeste
ding in de meest uitgebreide zin uit
beelden.
Op vele gebieden der wetenschap heeft
prof. Fokker zich onderscheiden, maar
zijn grootste betekenis kreeg hij als
promotor van de eenendertigtoonsstem-
ming en het belichten van dit stem-
mingsprincipe als een voorwaarde voor
de vernieuwing der muziek in de melo
dische en harmonische zin.
vatorium), speelden zondagmorgen in de
kleine zaal van het Concertgebouw voor
een talrijk en aandachtig publiek. De
piano’s waren in het midden van de
tuinzaal opgesteld en de toehoorders za
ten er in een wijde kring omheen. Dit
lijkt een goed idee en het is waarschijn
lijk geboren uit de gedachte om het
publiek meer bij de muziek te betrekken
door de kloof tussen zaal en podium op
te heffen. Het gevolg is echter dat het
merendeel van de toehoorders de pianis
ten niet zien kan en geen ander uitzicht
heeft dan de ruggen van de voor hem
zittende luisteraars. De uiterlijkheid
speelt dientengevolge niet mee, dit lijkt
een voordeel, maar er wordt een intense
concentratie van het publiek gevraagd,
die in het begin wel op te brengen is,
maar die op den duur een onvermijde
lijke luistermoeheid doet ontstaan.
Het pianoduo Herman Uhlhorn en Sas
Bunge, dat al in de meeste grote plaat
sen van ons land is opgetreden, begon
zijn programma met een Sonate in G.
van Johann Christian Bach - de jongste
zoon uit het tweede huwelijk van JoJ-
ha-nn Sebastiaan met Anna Magdalena
Wülcken. Deze tweedelige sonate is niet
meer dan aangename verpozingsmuziek
op het eerste gehoor wat oppervlakkig,
maar het is een uiterst gevaarlijk stuk
voor het samenspel. De eerste plicht van
een pianoduo is nu eenmaal de gelijk
heid in het samenspel. Tot iedere prijs
moeten ongelijkheden vermeden worden
en dat gaat vaak ten koste van de
expressie. Dit bleek ook in het langzame
deel van „En blanc et noir” van Debussy
waar de persoonlijke uitdrukking in de
voordracht ongeofferd moest worden
aan de discipline van het samen musice
ren.
In de variaties op een thema van
Paganini (1941) van de Poolse componist
Witold Lutoslawski werd de pianisten
meer vrijheid geboden en zij maakten
daar dankbaar gebruik van. Lutoslawski
heeft de Duitse bezetting in Warschau
meegemaakt en moest in deze sombere
tijd in zijn onderhoud voorzien door met
een collega in café’s te spelen. Het lag
voor de hand dat hij muziek voor twee
piano’s ging componeren en hij liet
zich inspireren door een thema van
Paganini uit het Capriccio in a-mineur.
Als reactie op de deprimerende omstan
digheden ontstonden een aantal vrolijke
variaties, die voor de nodige ontspanning
konden zorgen. De solisten op dit koffie
concert hebben de s*eer van deze mu
ziek goed aangevoe1'1 en wisten het pu
bliek deelgenoot te maken van hun ei
gen speelplezier.
De voortreffelijke kwaliteiten van het
planoduo Uhlhom-Bunge, zijn zeer te
recht al gehonoreerd door de Johan
Wagenaar Stichting, die een onderschei
ding toekende voor de uitvoering van de
Sonate van Willem Pijper. Het is dus
niet verwonderlijk, dat dit werk een
diepe indruk maakte. Ondanks de breed
sprakigheid, die bij Pijper zeer zeldzaam
Is, bleef iedereen geboeid luisteren en
dat kwam voornamelijk door de grote
spankracht die van het langzame deel
uitging. Het concert werd besloten met
„Danses Andalouses” van Manuel Infan
te. Het aanstekelijke ritme en de mar
kante Spaanse melodieën deden iedereen
meedienen en het was eigenlijk een
wonder dat er geen ritmisch handgeklap
uit de zaal terugkwam.
Het is te hopen dat Uhlhorn en Bunge
a a' a
a a
voorafgegaan werd door Anke Groot, dit
duidelijk maakte dat de koningin zich
niet mag verdedigen, maar het kan als
de beste.
Zalige nostalgie zit er nu ook in het
programma. Confrontatie daarmee in „Ik
weet het nog precies” en „Oude school”,
fijn om even mee te zwijmelen.
Don Quishocking is een groep erg
talentvolle mensen, die ook door sterke
teksten blijk geeft van een grote Inven
tiviteit. Het steeds maar aanhoudende
feestapplaus werd beloond met een
„gouwe ouwe” en de stemming was
meer dan rijp voor het feestje na deze
voor Haarloheim éénmalige voorstelling.
Bij goed weer kunnen ook de to
rens worden beklommen. De fotowed
strijd staat open tot 20 april. Men
kan deelnemen in drie afdelingen: A
amateurs tot en met 19 jaar; B
Amateurs boven deze leeftijd; C.
Vakfotografen, fotohandelaren en
Van de overige aan dit concert mede
werkende bekende „eenendertigtoonsso-
listen” speelde de gambiste Nellie Duin
met fraaie, uitdrukkingsrijke toon een
werk van Telemann. Met het violisten
echtpaar Bouw Lemkes en Jeanne Vos
en Anton de Beer aan de Klavecimbel
gaf zij ook een uitvoering van de Trio-
sonate in g kleine terts van Henry
Purcell.
Jaren van bijzonder hard werken,
heeft de groep gevormd tot een cabaret
met een eigen gezicht. Dat wordt vooral
bepaald door een soort van humor die
sarcastisch gebracht echt wel venijnig
kan doorprikken, voor sommigen mis
schien zelfs wel hard kan aankomen.
Anke Groot, George Groot, Fred Florus-
se, Jacques Klöters en Pieter van Empe-
len (die ook voor pianobegeleiding zorgt)
lieten in hun nieuwe programma zonder
uitzondering blijken dat zij weer verder
boven gemiddelde cabaretniveau, dat in
ons land bepaald wordt door een brede
grijze middenmoot, waren uitgestegen.
Don Quishocking bezit meer dan vol
doende talent om eerlijk te kunnen zijn
en moet wel met veel zelfkritiek te
werk zijn gegaan bij de samenstelling
van „Zand in je badpak”, waarin mis
schien als enige dissonant „Opstel” aan
de oppervlakte komt zweven. Nagenoeg
hetzelfde nummer had Hans Otjes al
enkele jaren geleden op zijn repertoire,
maar dan veel geraffineerder uitge
werkt. Ook Piet van Empelens voor
dracht bleef steken in Otjes’ schaduw.
Wie dit nummer nog niet kende, moest
er klaarblijkelijk toch wel om lachen.
Anke Groot heeft mij opnieuw heer
lijk verbaasd. Het is een gifgekke meid,
dat was al bekend, maar nu zong zij een
prachtig lied over een vrouw die psy
chisch niet geheel in orde zou zijn. Dat
eindigde bijna huiveringwekkend mooi.
Een heel sterke van Jacques Klöters
is „Wij mogen alles zeggen”. Daarin zegt
hij dat wij in onze democratische sa
menleving zo veel kunnen zeggen omdat
we toch niet gehoord worden.
Maar het gaat bij Don Quishocking
niet zo om individuele prestaties. De
belangrijkste kracht komt tot uitdruk
king in het ensembleoptreden, dat nu
een fonkelende parodie op koningin en
prins op staatsiebezoek liet zien, waar je
de vingers bij aflikte. Als groep ontman
telden zij ook de Barend Servetshow
schrijnend tot op het bot, wat weer
