Nog geen bevnezingsmethode
Uit de
taboesfeer
getrokken
KUNSTMATIGE INSEMINATIE
GEEN VREEMDE ZAAK MEER
Steeds
meer mensen
Huis-zit
zetten bezwaren opzij
Indonesisch koken uit weggeefboek
ÏVROUWi
B-J
★Kerkelijk standpunt
de
af
★Juridisch
3
r
★Donor
IT
recht
OP
★Evenwichtig
k w
Oh
17
Erbij
19 7 3
MAART
1 O
ZATERDAG
/ij
ik-
>a-
'3
In Nederland worden per jaar zo’n 50.000 huwelijken gesloten.
Daarvan blijven 5.000 kinderloos. In twee van de drie gevallen ligt
dat aan de vrouw. Een behoorlijk aantal van de gevallen waarbij het
aan de man ligt, kan genezen worden. Verder blijkt bijna de helft
van de echtparen die in aanmerking zouden komen, om allerlei re
denen niet aan KI te denken. Van de rest die er wel toe wil overgaan,
wordt een deel bij onderzoek ongeschikt bevonden. Alles bij elkaar
blijkt dat bij maximale toepassing in ons land ongeveer 400 gevallen
van kinderloosheid door KI op te lossen zijn.
I v.
■i
x jK 'l
-
op
and
en
n
T
Over één persoon hebben we het nog
niet gehad: de donor. Een anoniem per
soon, die stipt op tijd op de afgesproken
plaats dient te verschijnen en even stipt
weer dient te verdwijnen. Contact tus-
boek geldt: Van wie het kind biologisch
ook afkomstig is: de echtgenoot van da
moeder wordt wettelijk als vader be
schouwd.
Ük
>n)
kan
van
let
ïer
de
en
!de
vie en velen met hemdat de oor
zaak van de kinderloosheid aan derden
niet bekend is, ook aan de ouders van
het echtpaar niet. Het gevaar is anders
namelijk volgens hem aanwezig dat het
kind vroeg of laat met een probleem
geconfronteerd wordt, dat een psycho
trauma (nou ja, een geestelijke opdon
der) van de eerste orde kan veroorzaken.
De Nederlandse artsen, die KI toepas
senhet zijn er maar weinig, vijf of
zes stellen geheimhouding tegenwoor
dig wel op prijs, maar vinden over het
algemeen dat de grootouders van het te
verwekken kind het best mogen weten.
Toch worden met verdraaiing van na
men en feiten wel eens gevallen als
die van Marleen en Pieter verteld. „Als
het geval zelf maar volkomen anoniem
blijft, kan niemand daar bezwaar tegen
inbrengen”, vindt iemand die wat meer
van het probleem afweet.
Uit Grootmoeders Keuken
Schrijfster: Ria Holleman-Kikkert
Omslagfoto: Ed Suister.
Tekeningen: Ton van Es.
Uitgave: Unieboek NV te Bussum
Als men normaal in het huwelijk geen
kind kan krijgen, kan K 1 een oplossing
zijn om toch een zogenoemd „volledig"
gezin te hebben en zoals de moeders
op deze foto met het kroost genoegen
te beleven.
„INDONESISCH kookboek voor ieder
een”, luidt de ondertitel van dit zeer
onlangs bij Van Goor in Den Haag
verschenen wenk. Het is een typisch
boek om ten geschenke te geven. Ik zou
het zelf echter niet op mijn verlanglijst
je zetten. Voor de prijs van dit boek
hebt u tenminste twee tot drie andere
waarin u meer (ook originele) gerechten
vindt, dan hierin. Wat u dan een beetje
kunt missen zijn de kleurenfoto’s (wer
kelijk heel voortreffelijk), maar wat zou
dat?
ster
ig
-den
i de
imi-
lSO)
:nde
den
men
x>r
er
en
of
’4.
3-
ar
ie-
ar-
in
i-
>f
e
sr
en
r-
Een zeer smakelijk recept vond ik dat
voor de Sateh Magboeb, de sateh van
lamsgehakt. U hebt ervoor nodig: 1 kop
je olie, 2 rode uien, dun gesneden, 3
teentjes knoflook, 1 eetl. ketoembar, 1
eetl. tamarindesap of -stroop, 1 theel.
bruine suiker, 2 eetl. erg dikke Santen
of 2 eetl. room, 450 gr. uitgebeende
lamsbout, fijngemalen met vet en al.
Juridisch ligt het met de KI niet zo
moeilijk. KI is niet strafbaar in ons
land —elders ook nieteen commis
sie, ingesteld door de ministeries van
justitie en sociale zaken en volksgezond
heid, heeft in 1956 gezegd, strafbaarstel
ling van KI ongewenst te vinden. Vol
gens artikel 305 van het Burgerlijk Wet-
se winkels. Dat geeft nog meer verwar
ring!
Al met al, een heel fraai uitgevoerd
boek, een showstuk, zeer modieus, vrij
prijzig voor wat u er aan recepten voor
terugkrijgt; als relatiegeschenk waarbij
het (vooral) gaat om uiterlijk en (soms)
prijs: zeer geschikt. Voor uzelf niet be-
gerenswaard!
P.S. Voor wie het boek al in zijn of
haar bezit mocht hebben het onder
staande tabelletje met de omrekening
van de oventemperaturen.
Erg laag 250 F— 120 C; Laag 300 F—
150 C; Middellaag 325 F 165 C; Matig
350 F— 175 C; Matig heet 375 F 190
C; Heet 400 F 205 C; Erg heet 450F
230 C.
„Het is geen frisse zaak als je met zo
weinig donors zoveel mensen moet hel
pen”, zegt hij. Hij heeft zelf een wacht
lijst van zo’n 10 echtparen zowel van
uit het rayon Delfzijl als daarbuiten, tot
in Leeuwarden toe maar hij heeft
een groot tekort aan donors. Tweehon
derd of 100 zou hij er graag willen. Er
is namelijk een grote achterstand in te
lopen: steeds meer mensen vragen om
KI. Dat komt, omdat het klimaat opener
is geworden, omdat ook de artsen tole
ranter zijn geworden en omdat adoptie
in ons land bijna niet meer mogelijk is.
Met die toename aan aanvragen houdt
de stijging van het aantal donors geen
gelijke tred.
Hoe zit het met de mogelijkheid van
inteelt d oordat half-broer en half-zus
ter die zich van hun verwantschap
niet bewust zijn met elkaar zouden
kunnen gaan trouwen. Stel dat Jaap
(van Pieter en Marleen) over zo’n 20
jaar zou willen trouwen met een meisje
van wie hij niet weet dat het eigenlijk
een halfzusje van hem is, afkomstig van
dezelfde donor-vader.
Het zaad dat bij een kunstmatige inseminatie gebruikt
wordt, kan op verscheidene manieren verkregen worden.
Bij de oneigenlijke KI, die met zaad van de eigen echtge
noot, is het mogeljjk door middel van punctie (een prik)
in de teelballen. Het sperma kan ook in een condoom wor
den opgevangen. De gewone weg is de massage. De donor
deponeert zijn zaad in een steriel potje. Alleen sperma dat
niet ouder is dan ongeveer twee uur is bruikbaar. Na die
tjjd verliest het zijn beweeglijkheid.
Sinds een paar jaar is bekend dat het mogelijk is mense
lijk zaad te bewaren bij lage temperaturen. Gebleken is dat
dit „diepvriessperma” niet slechter is dan vers zaad. In
ons land wordt deze bevriezingsmethode voor zover onze
informaties strekken, nog niet gebruikt. Volgens dr. Eijgen
raam is dr. J. Kremer, vrouwenarts in Groningen die
iedere week woensdag in het Academisch Ziekenhuis
spreekuur houdt voor kinderloze echtparen en die in Har-
Niet alleen had ik al tenminste drie
boeken in mijn verzameling waarin zeer
exact een recept voor Haagse bluf wordt
genoemd, maar er is pas een werk
verschenen, „Uit Grootmoeders Keuken”
geheten (bij Unieboek NV te Bussum),
waarin dit overheerlijke toetje als eerste
genoemd staat onder de letter „H”. Sa
menstelster Ria Holleman heeft daar 19
andere uitgaven voor doorgewerkt en er
de interessantste recepten uit verzameld.
Het is dan ook het kloekste boek gewor
den uit de reeks met het nieuwe for
maat. Met zijn 167 bladzijden vol recep
ten is het een curieus boek geworden,
heel bruikbaar tot op zekere hoogte,
want lang niet ales wat hierin vermeld
staat is a la minute te bereiden. Er staat
ook ronduit onzin in zoals in de eerste
drie zinnen uit de inleiding van het
hoofdstuk „Gebak”.
IN FEITE is het ook een wat modieus
boek geworden. Over alles is al geschre
ven. We weten het niet meer. Wat nu
terug naar Grootmoeders tijd? De kle
ding uit die dagen is ook al weer „in”.
Met de muziek zijn we al terug tot in
het Beatles-tijdperk. Als je zo’n boek
samenstelt zul je ook weer terug moeten
naar het gebruik van „boter, reuzel en
spek”. Tja, het staat er werkelijk. On
danks alle waarschuwingen van de H.H.
Doktoren en de diëtistes van de Voe
dingsraad wordt het u toch weer aange
praat. Ik til er niet zo zwaar aan. maar
of het nou zo aanslaat om dit in een
boek met recepten uit vroeger tijd, die
we nu weer zouden moeten maken, aan
te raden, betwijfel ik. Ik heb het overi
gens met genoegen doorgelezen.
GASTON GOURMET
Marleen en Pieter zijn een evenwich
tig stel, ze hebben een harmonisch hu
welijk, ook in seksueel opzicht. Het
enige probleem was, dat hun huwelijk
net als zo’n acht of negen procent van
alle huwelijken kinderloos bleef. Pie
ter had nog niet de tijd gekregen een
frustratie of trauma op te lopen vanwe
ge zijn onvruchtbaarheid. Het heeft hem
wel een stevige knauw gegeven, toen de
dokter het hem vertelde, dat wel.
lingen reeds vele KI’s verricht heeft samen met een che-
misch-bioloog met bevriezingsexperimenten bezig.
Het zaad wordt bij de vrouw met een spuit in de vagina
ingébracht. In de meeste gevallen wordt het in de baar-
moederhals gedeponeerd. De behandeling wordt iedere
maand in de vruchtbare periode herhaald. Als na een half
jaar nog geen bevruchting is opgetreden, houden de meeste
artsen met de behandeling op.
Dr. Ejjgenraam in Delfzijl zegt overigens dat in ver
band met de anonimiteit in een zo diep in het wezen van
de mens ingrijpende handeling als het verwekken van een
kind bij elke vrouw met het zaad van twee mannen ge-
insemineerd dient te worden. Pas dan is voldoende zeker
dat noch arts, noch donor, noch geïnsemineerde op de hoogte
komen van de precieze gang van zaken. Dr. Eijgenraam:
„Het is ook voor de arts een nogal belastend gegeven als je
weet wiegje vader maakt”.
Volgens dr. Ejjgenraam zetten steeds
meer mensen hun bezwaren opzij en
komen vragen om kunstmatige bevruch
ting. Die bezwaren waren steeds van
ethisch-religieuze aard. Op het ogenblik
is het volgens de Delftzijlster vrouwen
arts zo, dat geestelijke verzorgers op
dit gebied vaak meer aandurven dan
sommige dokters.
Dat herinnert mij aan een katholieke
priester, pastoor in een parochie in het
Zuiden, die me tien jaar geleden enthou
siast zijn theorie uitlegde over een ge
zond nageslacht. Hij vond dat de sex
losgemaakt moest worden van het krij
gen van kinderen. Volgens hem had sex
als lustbeleving een heel eigen plaats.
Als een echtpaar daarnaast een kind
wilde, kon het daartoe via een zaadbank
een verzoek doen. Het zaad op die bank
zou op eugenetische gronden geselec
teerd moeten zijn: alleen knappe, intelli
gente en gezonde mannen zouden zaad
mogen leveren. Een Big Brother-idee
zag hij daar niet in zitten, het kweken
van een mooi en gaaf mensenras had
zijn volle instemming.
Deze pastoor was zijn tijd vei’ vooruit.
Nog steeds wijst de katholieke kerk
resoluut de kunstmatige donorinsemina
tie als immoreel van de hand. Het zaad
daarvoor wordt namelijk verkregen door
masturbatie en dat is doodzonde. (Mo-
raalprof. tot zijn studenten: „Nou, met
Pasen in de biechtstoel, dan donderen de
tonnen zaad over je hoofd”.) Volgens
een katholieke psychiater is er in de
houding van de katholieken de laatste
jaren grote verandering gekomen. Ze
laten de pauselijke uitspraken voor wat
ze zijn en bepalen zelf wat ze willen.
Wat overblijft is een zaak van geestelij-
Er is overigens in ieder geval één
kerk, die KI aanvaard heeft: de Presby
teriaanse kerk in Amerika. In een rap
port hierover wordt zelfs gezegd: „In
kunstmatige inseminatie met een ano
nieme donor een soort overspel willen
zien, is in ieder geval een andere beteke
nis aan dat woord geven dan het Nieu
we Testament doet”.
De donors worden in de regel niet
betaald. In ons land bestaat de gewoonte
een bedrag te geven 30 gulden of zo
als vergoeding van kosten. De echtparen
betalen ook een bedrag, vermeerderd
met het tarief voor de visites. Voor
zover na te gaan, laten alle behandelen
de artsen beide partners (de kandidaat-
ouders) een verklaring ondertekenen,
waarin ze. uitdrukkelijk de wens tot KI
te kennen geven en waarin de arts
wordt gevrijwaard voor de eventuele
aansprakelijkheid als er onverhoopt iets
mis mocht gaan. (Ten slotte is de moge
lijkheid net zo goed als bij een normale
verwekking aanwezig maar ook niet
meer dat het kind niet goed is). De
tekst van de verklaring wordt na de
geboorte en de aangifte van het kind
vernietigd.
Marleen en Pieter hebben geluk gehad
met hun Jaap. Niet alleen omdat er een
mogelijkheid was hen te helpen, maar
ook omdat het allemaal zo kwam als ze
verwacht hadden. In een aantal geval
len30 tot 40 procent blijkt ook KI
niet de uitwerking te hebben die ervan
verwacht wordt. Maar als het wel alle
maal lukt, krijgt de arts later reacties
als deze: „We hebben nóg een kind
gekregen. Want er is bij mij verbetering
opgetreden. De kinderen zijn ons allebei
allebei even lief”. Of: „We zijn dolgeluk
kig met onze kinderen, we zijn er rijker
door geworden”.
U BENT meer gediend met een origi
nele receptuur die ook naar Nederlandse
maten, gewichten en temperaturen om
maar eens wat te noemen is vertaald.
En het begint al meteen op bladzijde
XIV (14) van de inleiding: eetlepelmaten
en hun equivalenten in ounces en gram
men; vloeistof- en inhoudsmaten waar
bij voor de vloeistoffen de Engelse pint
wordt gebruikt, maar voor de inhouds
maten de Amerikaanse cup. De oven
temperaturen worden in graden Fahren
heit aangegeven, hoewel een eenvoudige
omrekening voor Nederland de hier ge
bruikelijke Celsiusgraden zou hebben
opgeleverd.
DE SCHRIJFWIJZE van namen van
gerechten, ingrediënten en kruiden wijkt
eveneens af van de in Nederland gebrui
kelijke. Hier had een taak voor de
vertaalster gelegen. Zo’n opdracht wordt
toch neem ik aan door de Uitgeverij
verstrekt aan iemand die van wanten
weet op dit speciale kookgebied.
Niemand is ermee gediend in dit boek
wéér andere namen te vinden dan op de
potjes in het kruidenrek van Nederland-
echtpaar:
Pieter bij
ouderschap niet meer zo belangrijk. Va
der en moeder zijn volgens hem veeleer
degenen die zich als zodanig gedragen en
waarmaken. Overigens wordt van ver
schillende zijden beweerd dat een do
norkind gevoelsmatig door de man vol
komen als zijn eigen kind ervaren kan
worden. De Tsjechische arts J. Raboch,
die een goed boekje over KI heeft ge
schreven (kunstmatige bevruchting en
adoptie Aula 1010) zegt: „Ik heb nu 20
jaar ervaring met KI en ik heb niet de
indruk gekregen dat het alleen de biolo
gische vaders zijn, die goede vaders voor
hun kinderen worden”.
OLIE WARM laten worden, uien en
knoflook lichtbruin bakken. Goed laten
uitlekken na het uitscheppen, wegzetten
en warm houden. Ketoembarzaadjes in
een droog koekepannetje even roosteren
ca. 2 minuten. Goed roeren. Dan tot
poeder stampen in de vijzel of in de
mixer. Uien, tamarindesap of -stroop,
bruine suiker, santen (of room) en zout
erbij en 10 seconden mixen. Het krui
denmengsel met het lamsgehakt ver
mengen. Verdeel in 10 porties, maak er
langwerpige kroketten van. Pak iedere
van
een
Als
en 1
Lcvic „XZll VUHUC1I IXW VUVW7XO vy..
erg dat u geen kinderen kunt verwek
ken?” geantwoord: „Ja, heel erg’’, dan
zou hij nu zijn zoon Jaap niet hebben.
Andere vrouwenartsen denken er an
ders over, hoewel de meesten vinden dat
zelfs de ouders van het echtpaar niet op
de hoogte mogen zijn. De Belgische psy-
chiater-seksuoloog Nijs aangehaald in
een artikel over KI in het tijdschrift
Gezond Gezin van september 1972
vindt het zélfs een positief punt, een
blijk van een goede verwerking, als het
echtpaar tegenover anderen geen geheim
maakt van de onvruchtbaarheid. Dr. W.
I. H. E. Eijgenraam, vrouwenarts in
Delfzijl, vindt dat de ouders van het
echtpaar best op de hoogte mogen zijn.
Volgens hem hangt er trouwens rond die
hele KI ten onrechte nog steeds een
taboe-sfeer. En dat terwijl KI iets posi
tiefs, iets opbouwends is in tegenstelling
tot bijvoorbeeld abortus.
Pieter van hierboven is niet de biolo
gische vader van Jaap. Was dat wel zo,
dan zouden we eigenlijk moeten spreken
van KIE (kunstmatige inseminatie echt
genoot). Nu is er sprake van KID
(kunstmatige inseminatie donor), bij
Marleen is het zaad van een donor
ingébracht. Na de derde keer bleek zij
zwanger te zijn. Als we hier spreken
van KI, dan bedoelen we steeds donorin
seminatie.
sen donor en aanstaande ouders wordt
niet getolereerd. Dr. Wildschut vergelijkt
de zaaddonor met iemand die bloed
geeft, maar in het geheim. Volgens dr.
Levie zijn het trouwens vaak dezelfde
mensen. Door die anonimiteit moet het
zaad „onpersoonlijk” worden. Ergens las
ik: „Het gaat niet om het zaad van een
meneer, maar om het zaad uit teelbal
len”.
Aan de zaadgever worden de volgende
eisen gesteld: hij moet lichamelijk, gees
telijk en genetisch goed gezond zijn,
ongeveer tussen 25 en 35 jaar oud; bij
voorkeur moet hij zelf kinderen hebben,
zodat zijn vruchtbaarheid en erfelijke
gezondheid vaststaan; als hij gehuwd is,
moet ook zijn vrouw instemmen met het
donorschap; hij moet een zekere uiterlij
ke gelijkenis vertonen met de man van
de t e behandelen vrouw kleur van
haar en ogen, vorm van het gezicht
hij mag de ontvangende partij niet ken
nen; hij mag ook niet bloot gesteld zijn
Dr. Levie zegt: „Zelfs al zouden alle
donorkinderen in ons land nog 19 half
broers en halfzusters hebben, dan nog is
het aantal te verwachten consanguine
(bloedverwanten) huwelijken binnen een
betrekkelijk klein rayon zelfs nog maar
elf per eeuw, dus één per tien jaar. Daar
staat tegenover, dat van alle huwelijken
die er per jaar in Nederland worden
gesloten er 170 oftewel 1700 per tien
jaar bloedverwantenhuwelijken zijn.
Het woord baby-sit is ook in niet-
Engels sprekende landen allang inge-
burgerd, en misschien gebeurt in de
toekomst hetzelfde met het begrip
tiouse-sit”. Dat laatste idee is geboren
in het brein van een ondernemende
New Yorkse huisvrouw die een „hou-
se-sitting-service” heeft opgericht.
Tegen een niet onaardige beloning
(twaalf dollar per uur) biedt zij aan
om tijdelijk de honneurs waar te
nemen in huizen waarvan de bewo
ners het grootste deel van de dag
door hun werkzaamheden of om an
dere redenen afwezig zijn. Wie de
loodgieter, de timmerman of de elec-
triciën voor reparatiewerk in de wo
ning verwacht draagt zijn sleutel tij
delijk over aan de „waarnemend
huisvrouw”. Zij laat de ambachtslie
den binnen, houdt een oogje in het
teil zolang de reparatie duurt, en
komt op verzoek ook een uurtje
,house-sitten” wanneer boodschappen
af nieuwe aankopen worden afgele
verd. In de ideeënrubriek van
maandblad Mc Call’s propageert zij
haar idee als een aardig (en redelijk
lucratief) tijdverdrijf voor vrouwen
die in de uitgestrekte voorsteden wo
nen en met hun tijd geen raad weten.
Een verhaal als dit klinkt naar een
doktersroman of een damesblad. Maar
dengelijke verhalen gebeuren. Een aantal
vrouwenartsen in ons land zou u ervan
kunnen vertellen. Ze doen het niet, want
ze hebben zichzelf strikte geheimhouding
opgelegd. Want het gaat om kunstmatige
inseminatie, een onderwerp dat welis
waar steeds meer uit de taboe-sfeer
gehaald wordt, maar dat wel geheim
moet blijven als het om concrete geval
len gaat. De meeste artsen vinden die
geheimhouding zelfs een strikte voor
waarde voor de toepassing van KI bij de
mens. Dr. L. H. Levie uit Amsterdam,
die zich sinds 1948 met KI bezighoudt en
er herhaaïdelijk over geschreven heeft,
noemt zelfs „de bekendheid aan derden
de oorzaken van kinderloosheid bij
een contra-indicatie”.
hem was gekomen
hij had op de strikvraag van dokter
Levie „En vonden uw ouders het ook zo
De artsen zijn het erover eens, dat je
niet zomaar aan KI mag beginnen. Het
mag bijvoorbeeld, zeggen ze, nooit een
middel zijn om een huwelijk dat dreigt
te stranden, overeind te houden. Als
voorwaarde stellen ze ook, dat de
vrouw, die om KI komt vragen, gehuwd
is en dat haar man er positief mee
instemt. (In landen als Zweden schijnt
het anders te liggen, daar worden ook
ongehuwden geïnsemineerd). Vooraf
gaand aan de KI worden er met de man
en de vrouw zowel afzonderlijk als
samen verschillende gesprekken ge
houden. Soms wordt daarbij een psychi
ater of psychotherapeut ingeschakeld.
Volgens dokter Levie moet de arts zich
afvragen: zijn de belangen van het kind
bij deze ouders voldoende gewaarborgd
en zal dit kind bijdragen tot grotere
levensvreugde bij de ouders en tot ver
inniging van de huwelijksrelatie. Om tot
KI over te gaan, verlangt hij onder
meer dat man en vrouw beide gezond
zijn, geestelijk stabiel en volwassen en
maatschappelijk goed geïntegreerd. Ze
moeten een goed en harmonisch huwe
lijk hebben, psychisch en seksueel. Ze
dienen verder in voldoende mate capaci
teiten te hebben als opvoeders en de
leeftijd hebben die overeenkomt met het
gangbare leeftijdsverschil tussen ouders
en kinderen. En....ze moeten het over de
KI, die ze goed doordacht dienen te
hebben, eens zijn.
Van de man wordt verlangd, dat hij
geen trauma’s heeft wat betreft zijn
onvruchtbaarheid. En tem slotte eist Le-
ke hygiëne. Met donorinseminatie heb
ben de meesten nog moeite.
Dr. J. Wildschut, vrouwenarts in Lei
den, zegt over de rol van het geloof:
„Meer dan de helft van de aanvragen
betreft mensen die kerkelijk meelevend
zijn, onder wie verscheidene katholieken.
De mensen die bij ons komen, hebben
weinig religieuze problemen”. Daarbij
bedenke men dat degenen die naar de
arts gaan om KI inderdaad komen er
ook gereformeerden en wat katholieken-
zichzelf al geselecteerd hebben.
Wat de opvatting van de meeste refor
matorische kerken betreft: men staat
zeer huiverig tegenover KI. In 1956 wees
een commissie van de protestants-chris-
telijk Hendrik Pierson vereniging donor
inseminatie onder alle omstandigheden
van de hand als een inbreuk op de
eenheid van het huwelijk („En deze
twee zullen één vlees zijn’’,, zegt de
Bijbel). Een commissie van de Hervorm
de Synode verwierp in 1957 de mogelijk
heid van donorinseminatie volkomen.
De Rotterdamse arts P. J. F. Dupuis,
die indertijd lid was van die commissie,
vindt nu de vraag naar het biologische
geweest aan stralingsgevaar. Het is ook
gewenst dat hij in zijn eigen huwelijks
leven trouw is: bij een veelvuldig con
tact buitenshuis is het gevaar van ge
slachtsziektenmét alle kwalijke ge
volgen van besmetting niet uitgeslo
ten.
Duidelijk is dat de keuze van donors
erg belangrijk is. Lang niet iedereen, die
zich aanmeldt, wordt geaccepteerd. De
dornors ondergaan een uitgebreid me
disch en psychologisch onderzoek. Dr.
Eijgenraam vindt dat de donor een rede
lijk harmonisch mens moet zijn. Hij zou
het bovendien ideaal vinden als hij voor
iedere patiënte die om KI vraagt, één
donor zou hebben. In zijn praktijk heeft
hij er in totaal maar één, plus een stuk
of vier onder het personeel van het
ziekenhuis;
Jan Wolkers, de schrijver en beeldend
kunstenaar, die, wanneer hij zich niet
met protesterende groeperingen voor de
televisie laat zien, zich via de radio laat
horen terwijl hij zeehonden vangt
verzorgt op een
Wadden-eilanden, diezelfde Jan
een uitspraak gedaan: Over Haagse Bluf
zegt hij tegen Theun de Vries: „Voor
drie personen neem ik twee eiwitten en
daar doe ik bessesap bij. Gewoon op het
gevoel, zoals mijn moeder het deed. Je
kan de hoeveelheden niet opzoeken,
want Haagse bluf staat in
geeu een kookboek (spatiëring
van mij. GG). Dat is een lacune in onze
culinaire informaties, die is niet te be
schrijven. Je kan zeggen, dat het vroeger
zo bekend was, dat het gewoon de
moeite niet waard was om het erin te
Maar veel mensen weten niet
bluf is, dat is het
en
van de onbewoonde
heeft
kroket in een stuk folie en rooster op
houtskoolvuur of onder de grill ca. 6
minuten. Dan de pakjes omdraaien en
aan de andere kant roosteren ca. 6
minuten of zolang tot het vlees gaar is.
Vlees uit de pakjes halen en serveren
met bijvoorbeeld salade.
zetten.
eens wat Haagse
krankzinnige juist”
Bijna-einde van verbluffend citaat,
het gaat zo nog 208 regels verder. En
iedereen maar denken: Die Jan, die zegt
het toch maar weer eens even goed.
Jan zwamt!
Marleen en Pieter hun eigenlijke namen doen er niet toe waren drie jaar ge
trouwd. Er waren nog geen kinderen en Marleen was nog niet in verwachting. Het
dorp waar ze wonen begon er al over te praten, want zo gaat dat op zo’n dorp. Het
jonge stel zelf begreep er niets van. Het wilde erg graag een kind. Maar tot nu toe
was het niet gelukt. Pieter: „Het proberen was prettig, maar wat we ook deden: Mar
leen werd niet zwanger”. Ze gingen met hun probleem naar de huisarts, die zo ver
standig was hen door te verwijzen naar een specialist. Toen bleek dat Pieter steriel
was. Nu zjjn ze zes jaar getrouwd. Hun zoontje bijna twee heet Jaap, naar
Pieters vader.
