FORMATIE IN EINDSTADIUM
Bellevue voor de VVD
Onderzoek naar
Verkeersleiders
blijven staken
SJEREPANOF EN ZIJN TIJGER
Terug naar
Eis twee jaar wegens
o
kritisch rapport
Peron voor de vuurproef
China 1 april
FAO-lid
kwaadaardige
gezwellen
woning
krediet
tl
i
Suriname”
achtergrond
Geld nodig!
Politiek proces in Span ja
Deel koopsom bedrijf
gaat naar werknemers
ZATERDAG 10 MAART
1973
2
3
STICHTING OPGERICHT
G$
(Van onze redactie buitenland)
Persbureaus
Onderzoek
Proces
Spijt
i
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
er
v-
COMMENTAAR OP ACTUELE ZAKEN
PARKETVLOER
Morgen worden in Argentinië algemene verkiezingen gehouden, de
eerste sinds achttien jaar waaraan de peronisten op alle niveaus kandi
daten hebben kunnen stellen. De peronisten hebben een presidents
kandidaat gesteld en kandidaturen voor het parlement, de provinciale
bestuurslichamen en de gemeenteraden. Er staan meer dan twintig
duizend functies op het spel.
1
„Grote twee”
I
'4
a
Volgende week kans op kabinet
ADVERTENTIE
fl
MS
■y
e
3e
»n
3
NMB
r
i
i
sieleden „illegale propaganda-’ hadden
bedreven.
Lanusse is bang dat als Campora
wordt gekozen, Peron toch achter de
De meest omstreden verkiezingsleu
ze is echter „Campora aan het be
wind, Peron aan de macht”. Velen in
Argentinië vrezen dan ook dat La
nusse als puntje bij paaltje komt
toch zal verhinderen dat Peron mid
dels Campora de touwtjes in handen
zal nemen.
Als dit gesprek positief verloopt, wat
na het constructieve gesprek tussen Bur
ger en de KVP’er Andriessen verwacht
mag worden, zal de formateur nog dit
weekeinde beginnen met het polsen van
de kandidaat-ministers.
it-
ida
>e-
?e-
o
g
1.
e
Ier
ael
co-
38-
a
)e-
m-
>n-
act
in
nd
ri-
tse
tse
ah,
'CU
in-
üe.
ït
sr
n
as-
nst
ran
)p-
an
ad
de
iet
lit
nit
jk
;ie
h-
at
te
n.
et
s-
en
•P-
ou
Ml,
ier
:s-
eft
le
en
s-
ijd
an
*e-
ist
?n-
ok
ak
iet
na
se
al
v-
•i-
DAG DAG
Op verzoek van Lanusse heeft het
ministerie van Justitie een proces
aangespannen tegen de „Gerechtig-
heidspartij” van Peron en tegen 10 an
dere partijen die daarmee een coalitie
zijn aangegaan. De rechter is ver
zocht de coalitie onwettig te verkla
ren.
Een bedrag van 100.000 per jaar is
nodig voor het onderzoek en de klini
sche toepassing, die met het prototype in
het Nederlands Kankerinstituut zullen
worden uitgevoerd.
Het doel van dit project is klinistisch
onderzoekingen uit te voeren gericht op
de bestudering van verschillen tussen
effecten van de diverse soorten stralen
op kankergezwellen en normale weefsels
bij de rhens.
UTRECHT. De zestig personeelsle
den van de aardappelverwerkende indus
trie Huzo B.V. en haar toeleveringsbe
drijf, de aardappelhandel Huige in Lewe-
dorp (Zeeland) krijgen f 150.000.
Dit bedrag is een deel van de koopsom
die het Canadese concern Mc Kain
Foods, dat Huzo en Huige heeft ovenge
nomen, heeft betaald.
Het rapport werd als fotokopie toege
zonden aan leden van de commissie, aan
een aantal bisschoppen en aan de
Spaanse persbureaus, die het echter niet
publiceerden. Desondanks is de openbare
aanklager van mening, dat de commis-
Uit opinie-onderzoeken is gebleken
dat de peronisten zullen winnen, als
tenminste het leger niet op het aller
laatste ogenblik de verkiezingen afge
last of de peronisten buiten spel zet.
Generaal Alejandro Lanusse, de 53-
jarige temperamentvolle president van
de militaire junta die het land nu be
stuurt, heeft in 1971) toen hij aan de
macht kwam, besloten dit jaar alge
mene verkiezingen uit te schrijven.
Hij ging er zelfs toe over de pero
nisten aan de verkiezingsstrijd' te la
ten deelnemen en stond oud-president
Juan Peron toe uit zijn ballingschap
in Spanje naar Argentinië terug te
keren.
De nu 77-jarige Peron keerde in
november naar Argentinië terug om
daar precies 28 dagen te blijven.
De aardbisschop van Barcelona, kar
dinaal Jubany, heeft zijn steun aan de
commissie toegezegd. Ër kwamen ook
talrijke andere bijvalsbetuigingen uit
heel Spanje en zelfs uit het buitenland,
onder andere van dr. Marga Klompé,
bestuurslid van de Nederlandse Justitia
et Pax-Commissie.
Zowel de peronisten als de radica
len hebben programma's gepubliceerd
waarin de economische problemen
van Argentinië worden geweten aan
buitenlands imperialisme en de bin
nenlandse oligarchie. Beide partijen
zijn voorstander van grotere staatsin
menging in de economie, beperking
van buitenlandse investeringen en in
krimping van de macht der buiten
landse ondernemingen.
digheid jegens de peronisten. Met na
me vrezen zij een overwinning van
de peronistische presidentskandidaat
Hector Campora.
De 67-jarige Campora is een tand
arts die tijdens het bewind van
Peron tussen 1946 en 1955 in
de politiek is gegaan. Hij is lid ge
weest van het Argentijnse parlement,
ambassadeur van zijn land in bijzon
dere dienst en heeft in het afgelopen
jaar in Argentinië steeds Peron ver
tegenwoordigd.
Wilt u uw huis verbeteren of iets
doen aan het onderhoud? Kan
snel gebeuren met het NMB
woningkrediet. U krijgt contant
geld zodat arbeidsloon en
materialen direct betaald kunnen
worden. Bijvoorbeeld ƒ4.000,-,
u lost af in 5 jaar en betaalt
89,- per maand. Of 8.000,-
die u in 8 jaar aflost, 130,-
per maand.
Stap eens binnen, we vertellen
u graag alles over woningkrediet
of een persoonlijke lening
voor welk doel dan ook.
De regering van Taiwan heeft zich in
1951 uit de FAO teruggetrokken met
achterlating van een schuld van 1.77
miljoen dollar. Boerma zei dat Peking
deze schuld niet wil voldoen.
Volgens door in opdracht van de
regering uitgevoerde opinie-onderzoe
ken, zullen de peronisten zeker veer
tig percent van de stemmen krijgen.
Een onlangs van kracht geworden
nieuwe kieswet bepaalt echter dat
voor een overwinning morgen een
meerderheid van stemmen nodig is.
Als geen der partijen meer dan vijf
tig percent haalt, komen er in april
nieuwe verkiezingen. De peronisten
zullen dan waarschijnlijk alleen de
Radicale Burger Unie tegenover zich
vinden, de op één na grootste politie
ke partij in het land. Volgens de
opinie-onderzoeken zou deze partij op
ongeveer dertig percent van de stem
men kunnen rekenen.
i
j
De woordvoerder van de formateur
verklaarde gisterenavond: „Ik voorzie nu
verder een snel verloop van deze forma
tie”. Hij sloot niet uit dat al volgene
week een kabinet bekendgemaakt zal
kunnen worden. De woordvoerder ver-
schermen de eigenlijke macht zal uit
oefenen. Lanusse, die zowel president
is als opperbevelhebber van de strijd
krachten, heeft tijdens het bewind
van Peron vier jaar in de gevangenis
gezeten. Ook andere leden van de
huidige junta hebben onder Peron
gevangengezeten. De junta voert een
zeer conservatief beleid en haat en
vreest, evenals de conservatieve bour
geoisie, Peron die een sterk op
de vooruitgang van de arbeidende
klasse, de „hemdelozen”, gericht be
leid heeft gevoerd en vlak na de
oorlog de Argentijnse maatschappij
ingrijpend heeft veranderd.
Er zijn aanwijzingen geweest dat
Lanusse en zijn junta inmiddels spijt
hebben gekregen van hun grootmoe
fti kringen van geestverwanten heeft
de formateur Burger de verwachting
gewekt dat hij dit weekeinde zijn for
matie zal voltooien, al loopt hij nog wel
een grote kans dat hij in conflict zal
raken met broeders in het progressieve
kamp, met name in de PPR.
Van de drie 1 inkse partijen stelt de
PPR zich, zoals ook voordien, het meest
principieel op, niet zozeer met het oog
op eigen „mimsters-ieverantie” dan wel
met betrekking tot de mogelijke conces
sies die de PvdA in de zin heeft inzake
haar toekomstig regeerprogram. Er ligt
een duidelijke grens voor de PPR wat
betreft haar bereidheid tot medewerking
aan een nieuw kabinet en het gevaar
dat de partij van Bas de Gaay Fortmann
zal weigeren om mee te doen is nog
verre van denkbeeldig. Daarnaast moet
Den Uyl rekening houden met de moge
lijkheid dat de PSP, die hij bij het
tellen der neuzen waarschijnlijk niet tot
de oppositie rekent, in toenemende mate
gefrustreerd zal raken door al te ruime
toegiftjes aan de confessionelen en op
kritieke momenten in de Kamer haar
weliswaar gering aantal stemmen aan
het kabinet zal onthouden.
En ook aan de rechterkant van de
progressieve club is nog niet alles zuiver
en zeker voor Den Uyl. Dit weekeinde
moet partijleider Van Mierlo tijdens een
ledencongres in Breda proberen de gele
deren gesloten te houden en tevens, de
partij in meerderheid te verzoenen met
de acrobatiek van de heer Burger en
met de geringe programmatische inbreng
die bij de formatie van D ’66 is ge
vraagd. Men zou kunnen zeggen dat D
'66 niet alleen zonder eigen gezicht de
verkiezingen is ingegaan, maar eveneens
zonder eigen gezicht in het stuk van
formateur Burger heeft meegespeeld.
klaarde uitdrukkelijk dat mr. Burger en
drs. Den Uyl gisteren niet meer hebben
gesproken over het programma van een
kabinet-Den Uyl.
Eerder heeft formateur Burger een
programstuk gemaakt op basis van het
regeerakkoord van PvdA, PPR en D’66
en het lijstje met hoofdpunten dat de
confessionelen bij hem hebben inge
diend. In dit programstuk blijken slechts
kleine programmatische verschillen
tussen de beide blokken. Zowel forma
teur mr. Burger als kandidaat-Premier
Den Uyl zouden nu van mening zijn dat
een kabinet-Den Uyl die geschillen in
tern maar moet oplossen.
Vanmorgen zou mr. Burger eerst een
gesprek hebben met ARP-fractieleider
Aantjes. Hij zal hem vragen of de ARP
met de nieuwe opzet akkoord kan gaan
en of de beide reeds aangezochte AR-
P’ers Boersma en De Gaay Fortman sr.
onder die omstandigheden wel de steun
van de fractie zouden kunnen krijgen.
Uit heel andere overwegingen dan die
van de PPR en de PSP hebben de
Democraten ’66 sterke twijfels over de
aanvaardbaarheid van sommige confessi
onele canididaten voor ministersposten.
Aangezien de definitieve formatie van
het kabinet volgens de heer Burger „aan
beide zijden pijn gaat doen” bestaat er
een reële kans dat het incasseringsver
mogen van de PvdA groter zal blijken
dan die van haar partners. Met name bij
ROME (UPI). China wordt op 1
april actief lid van de FAO, de VN-
voedsel- en landbouworganisatie. Dit
heeft de directeur van de FAO, dr.
Boerma, gisteren meegedeeld.
Boerma is donderdag teruggekeerd
van een reis van 20 dagen naar China
en Japan. Aangezien op de FAO-confe-
rentie van november 1971 een resolutie
was aanvaard die China aannam als
„mede-oprichter” van de organisatie, zal
het land zonder stemming als zodanig
als nieuw lid worden aanvaard.
(Van onze parlements redactie)
DEN HAAG. Formateur Burger en kandidaat-premier Den Uyl
(PvdA) hebben gisteren op papier een kabinet gevormd dat bestaat uit
leden van PvdA, PPR, D’ 66, KVP, ARP en CHU. De formateur en de
kandidaat-premier zijn het samen eens geworden over de verdeling van de
portefeuilles en een aantal namen. Mr. Burger zal de genoemde ministers-
kandidaten de komende dagen gaan vragen of zij bereid zijn zitting te ne
men in zo’n kabinet.
(Van onze redacteur in Barcelona
BARCELONA. De openbare aan
klager heeft bij Spanje’s politieke recht
bank, het Tribunaal voor Openbare Orde
in Madrid, zjjn eisen ingediend voor het
komende proves tegen tien leden van de
diocesane Commissie Justitia et Pax van
Barcelona. Wegens „illegale propaganda”
eist hij twee jaar gevangenisstraf en
10.000 peseta’s (500 gulden) boete tegen
elk der bestuursleden van deze commis
sie.
DEN HAAG. Surinamers in Neder
land hebben een stichting „Terug naar
Suriname” opgericht. Zij willen de te
rugkeer van landgenoten bevorderen en
de emigratiestroom naar Nederland ver
minderen.
De Surinamers in Nederland dreigen
van hun vaderland te vervreemden, ter
wijl de ontwikkeling van Suriname
blijft steken door het wegvallen van
middenkader. De oplossing is het bevor
deren van de werkgelegenheid in Suri
name, hierbij spelen de beperkte finan-
c.ieringsmogelijkheden een rol, aldus de
stichting.
Nederland zal bovendien volgens de
oprtchters van de stichting de toenemen
de stroom van Surinamers niet langer
kunnen opvangen door het tekort aan
woningen en een aambodoverschot op de
arbeidsmarkt. Het overgrote dieel van de
Surinamers in Nederland wil volgens de
stichting wel repatriëren.
De recherche in Paramaribo heeft gis
teren de voorzitter van de Surinaamse
vakcentrale CLO, de heer H. Rusland,
aangehouden voor verhoor. Tevens werd
het bestuurslid van de vakbond PWO, O.
Rodgers aangehouden. De vorige week
gearresteerde vakbondsleider Henk
Herrenberg is gisteren in vrijheid ge
steld, evenals de deze week aangehouden
Anton van Vliet, die bestuurslid is van
de Surinaamse Socialisten Unie.
Een deel van de Surinaamse sectie zal
niet deelnemen aan de vergadering van
de Koninkrijkscommissie die op 12
maart in Willemstad begint.
De NPS heeft ervan afgezien in ver
band met de „steeds toenemende span
ningen” in Suriname.
De Nederlandse afdeling van de Suri
naamse Partij VHP (Hindostaans) heeft
afgezien van het eerder aangekondigde
gesprek met de Amerikaanse ambassade
in Den Haag over de toestand in Surina
me.
drukking door de politie aan de kaak
gesteld. Onder andere werd gesproken
over „het gebruik van vuurwapens door
de politie tegen ongewapende betogers”,
van „lichamelijke en geestelijke marte
lingen uitgeoefend in politiebureaus en
gevangenissen tegen politieke arrestan
ten”, en van het gebrek aan vrijheden
voor arbeiders, studenten en andere be
volkingsgroepen.
DEN HAAG. De regering zal een
onderzoek steunen naar de verdere ont
wikkeling en medische toepassing van
een neutronengenerator voor de behan
deling van kwaadaardige kankergezwel
len. Voor dit’ project, waartoe het initia
tief is uitgegaan van het Nederlands
Kankerinstituut Amsterdam, is voor 1973
een bedrag van 820.000 beschikbaar,
terwijl de totale kosten 4.250.000 be
dragen. Van dit bedrag is 3.750.000
bestemd als bijdrage in de verdere ont
wikkeling van een prototype neutronen
generator.
Averyan V. Sjerepanof, in de omgeving van Wladiwostok een befaamd jager en
verkenner, op de foto met een tijger, gevangen in de wouden van het Sichota Alin
gebergte. De dieren worden van staatswege beschermd. Een beperkt aantal jagers
mag een (klein) vastgesteld aantal Siberische tijgers vangen en dan wel levend.
Hetgeen Sjerepanof deed.
De stakers zijn aangesloten bij het
vakverbond CFT. Het werk van de
i-i-.-j-j Op jas| van dg
door
Uit deze ontwikkeling begrijpt men in
politiek Den Haag dat drs. Den Uyl
akkoord is gegaan met enkele eisen die
de confessionele partijen hebben gesteld
voor hun medewerking. Het ziet er nu
naar uit dat de progressieve drie in het
kabinet-Den Uyl tien ministersposten
krijgen en de confessionele partijen zes.
Het programma van het kabinet zal
uiteindelijk opgesteld moeten worden
door de ministers zelf.
vakverbond CFT. Het werk van
verkeersleiders werd op last van
regering overgenomen door militaire
deskuridigen. Hun deskundigheid is aan
gevochten na de vliegramp boven Nan
tes, toen twee Spaanse lijnvliegtuigen
met elkaar botsten. Daarbij kwamen 68
mensen om het leven.
Ook gisteren nog vermeden de meeste
internationale luchtvaartmaatschappijen
de Franse luchthavens.
Gisteren hadden de stakers en de
regering onofficieel contact met elkaar,
maar dit leidde tot niets.
De 49-jarige Ezequiel Martinez, een
conservatieve, pas uit dienst gekomen
luchtmachtofficier, wordt in brede
kring beschouwd als de favoriete
kandidaat van Lanusse. Hij is voor
vechter van pogingen om het militate
re bewind onder een dunne dek
mantel van burgerbestuur voort te
zetten. Een andere conservatief,
Francisco Manrique, wordt overigens
in brede kring beschouwd als de
beste kanshebber tegen de „grote
twee”, dr. Campora en de radicaal
Ricardo Balbin.
de PPR is de pijngevoeligheid momen
teel erg groot.
Het schromelijke gebrek aan een
bruikbaar alternatief voor een kabinet-
Den Uyl zal dan de voornaamste pijn
stiller moeten zijn, maar ook dat nega
tieve argument heeft slechts een beperk
te rijkwijdte. De radicalen zijn niet
gewend, offers te brengen aan die diplo
matie ten koste van hun overtuiging. Zij
zijn bovendien door hun verkiezings
winst niet zodanig geborneerd geraakt
dat zij het deelnemen aan de regering
vanzelfsprekend vinden. Een partij in
opkomst als de PPR, die juist door een
indrukwekkende principiële houding op
bepaalde punten attractief werd, kan in
de verwaterde regeerpatronen van een
confessioneel samengelijmd kabinet alles
verspelen.
Opvallend zwijgzaam ziet bij dit alles
de WD toe, die zich blijkbaar heeft
verzoend met de gedachte in de opposi
tie te moeten gaan en nu druk bezig is
dan ook echte oppositionele gedragslij
nen uit te zetten. Op vrijdag 13 en
zaterdag 14 april zal de WD haar
jaarlijkse algemene vergadering in As
sen houden en zelfs in de ruimten van
„Bellevue”, een naam die wellicht sym
bolisch kan zijn voor het goede uitzicht
der liberalen op de komende politieke
ontwikkelingen
Bevrijd van de confessionele drempels
ligt het terrein voor de liberalen open in
een wijds perspectief: in de oppositie
komt ruimte vrij voor liberale initiatie
ven die geen risico’s van een breuk
met coalitiepartners met zich brengen. Er
is bovendien veel kans op verkiezings
winst bij de volgende gemeenteraadsver
kiezingen, als het eventuele kabinet-Den
Uyl maar voldoende narigheid krijgt
met sociale onrust en inflatieproblemen.
En tenslotte kan de WD nu vrijelijk
uitkomen met haar plannen tot hervor
ming van het Nederlandse partijstelsel
en de constructie van een grotere poli
tieke eenheid-van-het-midden, omdat de
ongetwijfeld krampachtige carrière van
het komende progressief-confessionele
kabinet de noodzaak tot zo’n hergroepe
ring in de partij patronen waarschijnlijk
bij iedere confrontatie met de werke
lijkheid van het regeren onvrijwillig zal
demonstreren.
De commissie Justitia et Pax had
verleden jaar een intern rapport opge
steld over de sociaal-politieke toestand
in Spanje en daarin de toegenomen on-
PARIJS (AFP en DPA). De staken
de Franse luchtverkeersleiders hebben
gisteren besloten hun achttien dagen ou
de actie opnieuw te verlengen, en wel
tot dinsdagmorgen zeven uur.
-
k -
E'
