Iuchtspiegeling‘
Bank overvallen
TOR-line gaat niet
Salt-overleg
verder dan IJmuiden
hervat
Verkeersleiders op
Orly blijven staken
Westen probeert
Hanoi laat 108
MBFR op gang
Amerikanen vrij
te brengen
Kuststeden in
Duitsland tegen
vuile zee
Premier Messmer
belooft sociale
De West geen „v/egwerpkolonie”
in Leiderdorp
hervormingen
Neerstortend
Arabier consul
voor
achtergrond
I
I
ALS BUITENHAVEN ER KOMT:
LOENOCHOD-2
WERKT WEER
HH
1111
(Van onze parlementaire redactie)
Goed fatsoen
Buit 20.000 gulden
r
Nog lang niet
j
i
i
f
k
v Gouden omhelzing
(Van onze correspondent)
PARAMARIBO Het ligt niet voor de hand, dat de vergadering
van de voltallige Koninkrijksconunissie, die gisteren begonnen is en
tot en met 23 maart op de Nederlandse Antillen wordt gehouden, de
laatste zal zijn, ook al heeft de Nederlandse delegatie duidelijk te ken
nen gegeven, dat men deze keer tot zaken wil komen. De haast waar
mee Nederland zich van de banden met de rijksdelen overzee wil ont
doen, roept in de West een steeds groter gevoel van wantrouwen op.
Noch in Suriname, noch op de Nederlandse Antillen voelt men er iets
voor om als een soort wegwerpkolonie aan de dijk te worden gezet.
Secessieregeling
111
BURGERS KANSEN IETS GEDAALD
9
(Van een onzer verslaggevers)
kunnen
worden
GENEVE (UPI). De Verenigde Sta
ten en de Sovjet-Unie hebben gisteren
in Genève de tweede ronde hervat van
hun besprekingen tot beperking van de
strategische bewapening (Salt).
Formateur Burger gisteren in gesprek
met mevrouw prof. M. Rood-De Boer
over de mogelijkheid tot het bezetten
van een post in het eventuele kabinet
Den Uyl.
Tilanus verklaarde gisteravond in zijn
reactie: „Als Burger zoiets schrijft dan
weet je ook dat hij het meent. Er is dan
geen kans meer dat je dat kunt bijpra
ten. Ik heb echter het volste vertrouwen
dat KVP en ARP ook nu met ons op
één lijn zullen blijven zitten. Tenslotte
praat Burger nu weer over een progres
sief kabinet met een wit randje en dat
hebben we in de periode van informa
teur Ruppert al duidelijk afgewezen”.
In zijn brief aan KVP en ARP gaat
Burger verder in op een aantal vragen
SAIGON (AFP). Op het vliegveld
Gia Lam bij Hanoi zullen morgen 108
Amerikaanse gevangenen 107 militai
ren en een burger worden overgedra-
gen. Dit heeft een Amerikaanse militaire
woordvoerder in Saigon bekendgemaakt.
Het sterk teruglopen van het lucht
verkeer is een gevolg van de botsing
Alle instrumenten werken naar wens.
Ze werden zaterdag door middel van een
radiosignaal na een rust van twee we
ken weer in werking gesteld.
Alle inwoners van plaatsen die zich
bij de organisatie hebben aangesloten,
gaan twee pfennig per jaar betalen al*
hun bijdrage aan het zuiver houden van
de Noordzee.
Prof Hans Ulrich Roll uit Hamburg
verklaart dat door in de Noordzee uit
mondende riolen en door rechtstreekse
lozing van afval door schepen „onge
hoorde hoeveelheden industriële afval in
de zee terechtkomen”. Prof. Roll schat
voorzichtig dat de Britse industrie en de
steden op de Britse zuid- en oostkust,
Schotland buiten beschouwing gelaten,
30 tot 50 percent van het afval dat in de
Noordzee terecht komt, voor hun reke
ning nemen.
nciën
linis-
ge-
igers
zou
ngers
Jana
zijn
snsen
wond
■ijssel
i ge
bet
rkelo.
van
*n de
land-
n uit
Wil-
lip J.
reis
k-
;e-
de
en
ge
sn,
in,
Iet
en
laand
een
is, in
ntien
deren
litge-
door
jaren
De
ie de
duur-
ïbben
en
f-
ad
li-
is-
de
en
UT
lt-
en
im
de
ta-
ïm
en
n-
de
>r-
n-
an
lij
>r-
*r-
le-
Driehonder jaar koloniaal bewind
kun je niet zomaar opzij zetten, vindt
men in de West. De enorme kluit
boter die Nederland in het koloniale
tijdperk op eigen hoofd heeft gesta
peld, is in de ogen van Antillianen en
Surinamers nog steeds niet gesmolten.
ormd
i 25-
het
in te
anaal
uza-
Op de eerste zitting van de tweede
ronde, van 21 november tot 21 december
van het vorig jaar, stelden de twee
partijen een commissie in om toezicht te
houden op de naleving van deze akkoor
den.
De Antilliaanse sectie van de Ko-
ninkrijkscommissie komt met een
uitvoerig werkstuk, waarin op de eer
ste plaats het door Nederland voorge
stelde statuutnieuwestijl de grond
in wordt geboord. Vervolgens worden
de mogelijkheden besproken om met
Nederland tot een samenwerkings
vorm te komen op gemenebest-basis.
BREMEN (DPA). In Bremen heb
ben zich 57 Duitse kustplaatsen, provin
cies en organisaties aaneengesloten in de
„Schutzgemeinschaft Nordseeküste”, om
te voorkomen dat de Noordzee de afval
emmer van de fabrieken aan haar oe
vers wordt.
CHU-fractieleider Tilanus concludeer
de gisteravond dat Burger na deze me
dedeling nog maar weinig kans van
slagen heeft. „KVP en ARP zullen meer
hechten aan het samengaan van onze
drie partijen en vernieuwing van het
partijstelsel dan aan een slagen van één
enkele formatie”, meende hij.
ARP-fractieleider Aantjes: „Ik begrijp
niet goed hoe het op bruuske wijze
buitenspel zetten van de CHU dienstbaar
kan zijn aan de vorming van een kabi
net Den Uyl. Burger is naar mijn me
ning tot nu toe met grote vindingrijk
heid bezig geweest. Hoe in het kader
van zijn werkzaamheden het passeren
van de hele CHU en van iedere CHU’er
afzonderlijk past, is mij een raadsel”.
Aantjes legde er nog eens de nadruk op
dat hij zaterdag in zijn gesprek met
Burger duidelijk heeft laten merken hoe
zwaar de christen-democratische samen
werking voor de ARP weegt. KVP-
fractieleider Andriessen heeft nog niet
gereageerd.
het uitbrengen van adviezen reiken
de bevoegdheden van de Koninkrijks-
commissie niet
Gisteren was het verkeer op het vlieg
veld Only bij Parijs opnieuw sterk ver
minderd. Tussen zeven uur in de och
tend en vijf uur ’s middags werden
slechts 77 aankomsten en vertrekken
geregistreerd tegen normaal dagedijks
600.
Burger maakte zijn beslissing bekend
in een brief aan KVP-fractieleider An
driessen en ARP-fractieleider Aantjes.
H(j schrijft in zUn brief dat de
CHU te vaak heeft gezegd niets t e
voelen voor zijn formatlewerk. Burger
vraagt zich af of onder die omstandighe
den met goed fatsoen van hem gevraagd
kan worden nu de CHU toch bij de
formatie te betrekken.
Het zou onoprecht zijn de CHU nu
nog mee te laten doen. Dat kan ik niet
opbrengen”, schrijft Burger. Hij meent
dat het progressieve kabinet dan plotse
ling veel minder progressief zou zijn.
Burger geeft bovendien te kennen niet
te willen afwijken van de zetelverdeling
van 10 progressieve ministers en zes
confessionele ministers. KVP en ARP
zouden bovendien niet bereid zijn zelf
één zetel ten behoeve van de CHU te
offeren.
Ondanks het verlies van ongeveer
honderd zetels kan de gaullistische coa
litie opnieuw vijf jaar regeren. De Gaul
listen hebben nog een meerderheid van
ruim aestig zetels, ofschoon zij percentu
eel de mindere is van de linkse coalitie.
Premier Pierre Messmer heeft gezegd
dat de „verlangde sociale en economi
sche hervormingen zullen worden uitge
voerd”. Hij zal waarschijnlijk dezer da
gen het ontslag van zijn kabinet indie
nen opdat de nieuwe regering kan wor
den gevormd voordat het parlement op 2
•pril bijeenkomt.
MOSKOU (UPI). Het robot-maan-
wagentje van het Russische ruimtevaar
tuig Loenochod-2 is na zijn tweede
maannacht-winterslaap weer aan het
werk gezet en neemt bodemmonsters en
foto’s, aldus Tass.
een vaart
gemaakt.
Volgens conferentiékrlngen proberen
de twee mogendheden nu een werkpro
gram op te stellen voor het gesprek over
een kwalitatieve beperking op kemwa-
pengebied. In de eerste plaats wil men
de genoemde „bevriezing” permanent
maken. Vervolgens wil men komen tot
beperking van het vernietigend vermo
gen van de kernlading die de ICBM’s
bevatten.
LEIDERDORP. Gewapende man
nen hebben gistermiddag een overval
gepleegd op de RABO-bank in Leider
dorp.
De daders wisten met 20.000 gulden te
ontkomen in een kleine auto, waarin
vermoedelijk ook een vrouw zat.
Het is vermoedelrijk de eerste keer dat
een vrouw actief aandeel bad bij een
bankoverval in Nederland. De vrouw zat
aan het stuur van de auto waarmee de
twee overvallers in de richting van Lei
den verdwenen.
Uit het Antilliaanse werkstuk komt
duidelijk naar voren, dat de wens om
tot een grotere onafhankelijkheid te
komen niet van de Antillen, maar
van Nederland uitgaat.
De besprekingen, die deels in Wil
lemstad, deels in Oranjestad gehou
den worden met als onderwerp de
toekomstige staatkundige structuur
van Suminame en de Nederlandse
Antillen, dreigen hetzelfde rommelige
en ruzie-achtige verloop te krijgen,
dat kenmerkend was voor de verga
dering die in september 1972 in Para
maribo gehouden werd.
De wens van minister Geertsema
of was het een eis? dat de
besprekingen in Willemstad wellicht
de laatste zullen zijn, wordt niet
gedeeld door de delegaties v an de
Antillen en Suriname. Juancho
Evertz, voorzitter van de Antilliaanse
sectie, schat dat de werkzaamheden
van de Koninkrijkscommissie nog wel
zo’n anderhalf jaar kunnen duren. De
Surinaamse sectie is van mening dat
er nog een hele cyclus van vergade
ringen moet komen, alvorens de Ko
ninkrijkscommissie tot enigszins afge
ronde en voor ieder aanvaardbare
voorstellen kan komen. Verder dan
DEN HAAG De kansen op een kabinet-Den Uyl zijn gisteren gedaald
nadat formateur Burger heeft laten weten dat hij de CHU niet bij de for-
lijk twee ministersposten en eventueel staatssecretariaten kunnen krijgen,
matie wil betrekken. KVP en ARP zouden in zijn kabinet vier respectieve-
De KVP zal bovendien een vice-premier mogen leveren.
De Zweedse TOR-line. waarin de
KNSM voor 25 percent deelneemt, was
de eerste die Amsterdam als aanloopha-
ven ging gebruiken. De stijging van het
passagiersvervoer in de toeristische hoek
is voor deze maatschappij aanleiding ge
weest zojuist bij de Westduitse werf
Lübecker Flender Werke twee jumbo-
ferries te bestellen, die plaats bieden aan
1200 passagiers.
Dat is bijna de helft meer dan de
huidige schepen, die de dienst tussen
Amsterdam, Gothenburg en het Britse
Immingham onderhouden. Deze, de Ang
lia en de Hollandia, zullen na 1975 en
’76 als de „jumbo’s” klaar zijn
mogelijk dienst gaan doen in het Engels
vaargebied.
De nieuwe schepen, die negen verdie
pingen tellen en samen ƒ160 miljoen
kosten, zijn vooral voor het comfortabel
vervoer van passagiers ingericht maar
daarnaas ook als vrachtschip zeer bruik
baar. De schepen hoeven niet langer dan
vier uur in de haven te blijven. Dit is
mogelijk doordat het laden en lossen
van vracht en passagiersvoertuigen
(er kunnen 400 auto’s op) gescheiden
wordt.
In verband met de grootte van de
nieuwe schepen zullen er aan de termi
nal in de Coenhaven vrij ingrijpende
veramderingen nodig zijn. Deze moeten
worden uitgevoerd, omdat de aanleg van
de buitenhaven, zo die er komt, zeker
niet voor 1976 een feit zal zijn.
BRUSSEL. De secretaris-generaal
van de NAVO, mr. J. Luns, heeft na
mens de geallieerde regeringen die deel
nemen aan de besprekingen in Wenen
over wederzijdse troepenverminderingen
in Centraal-Europa (MBFR) een bood
schap gestuurd om het vastgelopen
vooroverleg daar weer op gang te bren
gen.
waarin de Surinaamse visie omtrent
de toekomstige structuur van het ko
ninkrijk naar voren komt is er, voor
zover tot nu toe bekend, n iet. De
heren hebben wel andere zorgen aan
het hoofd. Wat wel bekend is, is het
standpunt van de grootste regerings
partij in Suriname.
Voor het eerst in de bijna 25-jarige
geschiedenis van Israel is een lid van
de Arabisch-sprekende minderheid der
Drusen lid van het diplomatieke corps
geworden. Het is Ziedan Ataswi, die
consul zal worden in New York.
In tegenstelling tot de eerste ronde die
twee en een half jaar duurde (van
november 1969 tot mei 1972) is de twee
de ronde meer bedoeld om te komen tot
beperking van de kwaliteit dan van de
kwantiteit van de kernwapenarsenalen.
Salt-1 leverde ’n overeenkomst op waar
bij de twee partijen zich elk beperkten
tot twee anti-raketbases die elk niet
meer dan honderd raketten mogen be
vatten. Voorts werden de huidige aantal
len lange-afstandsraketten (ICBM) voor
vijf jaar bevroren.
Uit het verhaal dat de piloot, die het
bericht had gemeld, deed kon later wor
den gereconstrueerd dat de knal afkom
stig was van een Engelse straaljager die
door de geluidsbarrière was gebroken;
de lichtflits was veroorzaakt door de zon
die in de Noordzeegolven scheen.
PARIJS (Reuter). De stakende
Franse luchtverkeersleiders hebben be
sloten hun staking tot donderdagochtend
voort te zetten. Zij staken nu al eenen
twintig dagen voor hoger loon en het
recht van staking.
Opmerkelijk is, dat bij de te volgen
procedure geen ruimte is gelaten voor
„de stem des volks”. Nederland heeft
zich herhaaldelijk een tegenstander
getoond van een referendum in de
Antillen en Suriname. Niet zo onbe
grijpelijk overigens. De uitslag van
zo’n referendum zou de verdere be
sprekingen wel eens volkomen op
dood spoor kunnen zetten.
De door Nederland voorgestelde
overgangsregeling, het Statuut-nieu-
we stijl, is al bij voorbaat door de
Antilliaanse sectie afgewezen. Het
enige standpunt waarover zelfs Aru
ba het eens is met Curacao.
Als gevolg van de nog steeds voort
durende troebelen in Paramaribo komt
de Surinaamse delegatie onvoorbereid
naar Willemstad. Een werkstuk
die Andriessen en Aantjes hem vorige
week tijdens hun langdurige gesprekken
met de formateur hebben gesteld. De
enkele programmatische bezwaren die
nog bij progressieven of confessionelen
bestaan zijn volgens Burger niet groot
meer. Voor resterende geschilpunten
moet het kabinet zelf maar een oplos
sing vinden, meent hij.
Als er bepaalde problemen binnen het
kabinet blijven leven dan moet zo'n
kabinet zijn plannen maar opschorten,
dan wel zodanig veranderen dat ze wel
door de Tweede Kamer worden geaccep
teerd of gewoon in de Kamer brengen op
het gevaar af een nederlaag te lijden,
zegt Burger. De formateur biedt aan het
te vormen kabinet wat dit betreft te
waarschuwen zodat het er rekening mee
zal kunnen houden.
De vertegenwoordigers van de gealli
eerde regeringen moeten, aldus diploma
tieke kringen in Brussel, de vertegen
woordigers van de Warschaupactlanden
in informele gesprekken duidelijk ma
ken dat de geallieerden de positie van
Hongarije voorlopig niet gedefinieerd
behoeven te zien.
Dat wil zeggen dat het westen voorlo
pig in het midden wil laten-of Hongarije
bij de conferentie werkelijk meepratend
deelnemer of waarnemer zal zijn. De
permanente NAVO-raad had daartoe vo
rige week besloten en de westelijke
regeringen keurden diit initiatief gisteren
goed.
Het initiatief van de geallieerden
moet, aldus diplomatieke kringen in
Brussel, gezien worden als een poging
het gesprek in Wenen op gang te brengen.
Daartoe is men bereid het probleem
Hongerije te verschuiven, hoewel het
westen zich voorbehoudt dit probleem
later opnieuw ter tafel te brengen.
gesprek verklaarde mevr. Rood,
hoogleraar kinderrecht in Utrecht
Tilburg is, dat zij zich in principe ak
koord heeft verklaard een post in het
kabinet-Den Uyl te gaan bezetten. Ze
zou gevraagd zijn voor een minister
schap voor CRM.
Gistermiddag heeft formateur Burger
een gesprek gehad met de PvdA’er
mevr. prof. mr. M. Rood-De Boer. Na dit
die
en
De 107 Amerikaanse militairen die
dan worden vrijgelaten zijn allen piloten
die in de periode mei - december 1967
boven Noord-Vietnam zijn neergescho
ten. Dit heeft de Noordvietnamese
woordvoerder kolonel Buii Tin meege
deeld Hij voegde er aan toe dat het
Bevrijdingsfront donderdag „een dertig
tal” krijgsgevangenen zal vrijlaten.
De leider van de Verenigde Hin-
doestaanse Partij, statenvoorzitter
Lachmon verklaarde kortgeleden:
„Wjj willen dat het statuut gehand
haafd blijft. Als Nederland vindt dat
er in bet huidige KoninkrUksstatuut
enige knelpunten zitten, dan zijn wij
bereid daarover te praten. Nu het
grootste deel van de Surinaamse be
volking echter nog niet bereid is om
een volledige onafhankelijkheid te
accepteren, moet Nederland ons niet
in die richting dwingen. Dat zou gaan
lijken op een vorm van neo-kolonia-
lisme”.
DEN HAAG. De mededeling van
de piloot van een Brits vliegtuig dat hij
een militair vliegtuig in zee had zien
storten blijkt op gezichtsbedrog te be
rusten. De vlieger meldde gisteren dat
hij vier Engelse gevechsvliegtuigen
had gezien, vervolgens een knal hoorde
en een lichtflits waarnam. Direct werd
een internationale zoekactie begonnen
waaraan ook door de Koninklijke Mari
ne werd deelgenomen. Er werden even
wel geen wrakstukken gevonden. Ook
werd door geen enkel land opgegeven
dat een toestel werd vermist.
tussen twee Spaanse vliegtuigen boven
het westen van Frankrijk vorige week,
waarbij 68 mensen de dood vonden. De
stakende luchtverkeersleiders zeggen dat
het militaire personeel dat hen heeft
overgenomen voor deze botsing verant
woordelijk was, de Franse regering geeft
de schuld aan de piloot van een van de
vliegtuigen.
Gisteren hadden 31 van de 47 lucht
vaartmaatschappijen die Orly gewoon
lijk aandoen hun vluchten van en naar
Parijs gestaakt
De Internationale Federatie van
Luchtvevkeersleiders heeft de stakers
verzocht afgevaardigden te sturen naar
een conferentie inzake luchtveiligheid,
die morgen in Luxemburg begint en drie
dagen zal duren.
Op deze conferentie zal ook de huidige
toestand in Frankrijk worden besproken.
AMSTERDAM. De Amsterdamse
haven zal zijn belangrijkste klant op
passagiersgebied verliezen als er bij IJ
muiden een voorhaven komt. De ferry
diensten van TOR-line, die er vorig jaar
driekwart van de 230.000 passagiers in
en ontscheepten, zullen de hoofdstad na
melijk dan laten vallen en niet verder
gaan dan IJmuiden. Dat scheelt de rede
rij uren vaartijd, waardoor er wekelijks
Men vraagt niet om een gemene-
best-verhouding, maar men stelt eisen
waaraan Nederland moet voldoen om
de Antillen zover te krijgen om een
gemenebest-verhoudiing te accepteren.
Die eisen, merendeels in het financië
le vlak, gaan zo ver, dat het Antilli
aanse dagblad „Amigoe di Curacao”
ze in een redactioneel commentaar
niet als een gouden handdruk maar
als een gouden omhelzing karakteri
seerde.
De grote huiver voor een onafhan
kelijke status is wel te begrijpen.
Zowel de Antillen als Suriname ver
keren economisch in een bankrot t-
situatie: een weinig aantrekkelijke
basis om op eigen benen te gaan
staan. Het uitzichtloze financiële en
sociale klimaat in de West is niet
alleen het gevolg van de autonome
regeringen die de afgelopen twintig
jaar Suriname en de Antillen hebben
bestuurd, maar ook van het koloniale
bewind, dat vóór 1954 de touwtjes in
handen had.
PARIJS (UPI-DPA en Reuter).
President Georges Pompidou van
Frankrijk heeft met zijn naaste mede
werkers gesproken over de „hervorming
zonder revolutie”.
meer zou
V
