HOLLYWOOD ONTDEKT
Beeld van de
ARMAN EN ILVA
PAND?.
FERDINANDS BELEVENISSEN
ft
Jl
ek
SE
TE
zangeres
Jo Vincent
I
1
I
DE „ZWARTE MARKT"
T
Polle,
Pelle
en
Pingo
aS!
Exploitatie van negerbevolking uit commerciële oogmerken
en de
meester*
ruitenier
DINSDAG 13 MAART
1973
r
(Van onze kunstredactie)
Burgerrechten
TV VANAVOND
TV DINSDAG
-
RADIO WOENSDAG
James Bond
TV WOENSDAG
Herschrijven
I
HOERA! DAAR HEBBEN \0 NEE! NUMOE-’
WE HET TWEEDE WIELD TEN WE WEER
LAAT DIE VISSEN TOCH ZWEM
MEN, POLLE,,, EEN WIEL r
v. MOEIEN WE HEBBEN//
IK DENK NIET DAT ER NOG MEER IN ZlTt HOERA! DAAR. Iicddcim iu ivcc; wuiviut
PINGO,6001 DIE HALVE FIETS DAN j" WE HET TWEEDE WIEL!/ TEN WE WEER
OOKMAARTERUGJ/z.. MnnTM? 'A-VAN VOREN AF
DE AMERIKAANSE taalschat
heeft er weer een nieuw woord
bij: „blaxploitation”. Daarmee
doelt men dan voornamelijk op
de „exploitatie” van de negerbe
volking door de producenten van
films, die in de eerste plaats voor
haar zijn bedoeld, maar naar ve
ler mening met hun gechargeerde
heldenfiguren en hun zware ac
centen op geweld, sex, misdaad,
drughandel een bedervende uit
werking hebben. Ook zou hier
door een beeld van„de” neger
worden opgeroepen, dat even vals
is als diens image van weleer als
een stupide, krom-pratende,
breedgrijnzende, onderdanige en
gedienstige meloenhapper.
lip
F TV-’i
RADIO 9 TELEVISIE
15.00
JO VINCENT
SIDNEY PORTIERS
handel
de
21.10
en
11.10
22.10
4/60 8
EINDE VAN DIT VERHAAL
van
regt
n die
Superfly (hier met Julius W. Harris
links en Ron O’Neal) is tot nu toe één
van de meest succesrijke films van de
Amerikaanse „black cinema”.
18.45
18.55
19.05
19.30
20.00
20.21
21.20
21.45
22.10
22.30
22.40
22.45
18.45
18.55
19.05
19.30
20.00
20.20
21.55
22.45
22.50
17.00
18.45
18.55
19.05
19.50
20.00
20.20
20.30
22.35
23.10
23.20
18.45
18.55
19.05
19.50
20.00
20.21
20.45
21.25
22.00
22.45
22.50
17.06
18.02
HAVO 5
W04jr.
jr.
3INGEN
zing ge.
W- Sept,
'P aanvr.
32 1895
T
voor de kleine maatschappij Ameri
can International Pictures. Adere re
cente kasmagneten waren The legend
of nigger Charley (de radicalisering
van een ontvluchte negerslaag in de
tijd vóór de burgeroorlog), Melina (de
jacht van een discjockey op de blan
ke gangsters, die zijn meisje ver
moordden) en Slaughter, een titel
voor zichzelf spreekt.
neden de mmimum-loongreus:' Du
was een hele opluchting. „Nu kan
Joris toch een nieuw leven gaan
beginnen met dat geld”, mompelde
Panda. „Ik hoop maar, dat hij het
goed besteedt„Ik denk dat ik
met deze centjes een reisbureautje
ga openen”, prevelde Joris. „Reeds
lang speel ik met de gedachte om
Nederland I
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
NCRV: (K) Dier en vriend (se
rie).
(K) Tweekamp (quiz).
NOS- (K) Journaal.
NCRV- (K) Waar of niet waar.
(K) Adam Smith (serie).
(K) Getekend - Wat je tekent,
ben je zelf
(K) Filmportret Jo Vincent.
NOS- Den Haag vandaag.
(K) Journaal.
TELEAC: Kijk op Sport (les 8).
Nederland I
NOS-NOT: (ged. K) Schooltelevi
sie.
NCRV- (K) Kinderprogr.
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
(K) Van gewest tot gewest.
Socutera.
NOS: (K) Journaal.
Pol. Partijen: C.P.N
NOS: (K) De Flim Flam Man,
film.
(K) Kijken naar kinderen (se
rie).
Studio Sport.
Den Haag vandaag.
(K) Journaal.
Nederland II
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
NCRV: (K) Eddy Ready Go.
(K) Meeleven.
NOS: (K) Journaal.
NCRV: Korte film.
(K) Hier en Nu.
(K) Huisconcert mod. muz.
IKOR-KRO-RKK: Kenmerk.
NOS: (K) Journaal.
TELEAC: (K) Hoe word ik de
computer de baas? (les 26).
HILVERSUM II
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijt zo’s
(Soos). 7.30 Nws. 7.41 Aktua, 8.30 Nws.
8.36 Gym. voor de vrouw. 10.00 (S)
Kaboutertijd. 10.30 Nws. 10.33 (S) Voor
de vrouw 11.30 Aktua. KRO: 11.45 (Be
jaarden. 11.54 Bericht Vastenaktie. 11.55
Mededel. 12.00 (S) Van twaalf tot twee.
12.26 Mededel. t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Nws. Echo: 13 Raden maar... 14.00
huisbazoek. NOS: 14.10 Oude liedjes en
balladen. 14.30 (S) Aspekten kamermuz.
15.30 Nws. 15.33 Meer over minder. 17.00
Popthema’s en swing sessions. 1935-1955
17.20 Overheidsvoorl. Tekst en uitleg. O.
en W. 17.30 Nws. NCRV: 17.32 (S) Hier
en nu. NOS: 18.00 Spiegel van Duitsland.
18.30 Nws. 18.41 Voor blinden en slecht
zienden. 18.50 (S) Lichte muz. 19.00 (S)
Openbaar Kunstbezit. RVU: 19.10 Viet
nam, meer dan dertig jaar oorlogsvoe
ring. 19.50 NOS: Den Haag vandaag.
VOOR DE NEGERACTEURS, -re
gisseurs en -filmtechnici, die voor
heen nauwelijks of in het geheel niet
aan bod kwamen, is Hollywoods
„ontdekking” van de goudader na
tuurlijk een profijtelijke zaak. Op het
ogenblik zijn er 50 projecten voor
„zwarte films” en al zullen daarvan
volgens de insiders niet meer dan 20
worden gerealiseerd, gebrek aan em
plooi lijkt er vooralsnog niet te zijn
En dan te bedenken dat zo’n jaar of
tien geleden Sidney Poitier nog zo
ongeveer het alleenvertoningsrecht
had en gretig als grapje werd rond
verteld wat een zekere producer had
gezegd: „als Poitier die rol niet aan
staat, zullen we haar herschrijven
voor een blanke acteur”.
Nederland II
NOS: (K) Ti-ta-tovenaar.
(K) Journaal.
VARA: (K) Volgende patiënt (se
rie).
(K) Koning Klant.
NOS: (K) Journaal.
VARA: (K) Waaldrecht: 6. Af
braak
(K) Wij.
(show).
(K) Achter het nieuws.
NOS: (K) Journaal.
TELEAC: (K) Spaans (les 3).
De-asimg-mspekteur Hachel
Haak las het hoofdstuk over schen
kingen aandachtig door, en telde
daarop de bedragen die Panda en
Joris in hun hand hielden. „Hm....”
sprak hij. „U bent beiden vrijgesteld
van belasting-betaling. Schenkingen
tot dat bedrag zijn vrij; en het
salaris van P. Panda, alhier ligt be-
Nederland 1. Een aflevering van de
serie Dier en vriend betekent om zeven
uur het begin van de NCRV-ultzending.
Deze aflevering staat in het teken van de
activiteiten van het Wereldnatuurfonds.
Als beloning voor hun bijdragen aan het
WNF hebben 34 kinderen van acht nati
onaliteiten een rondreis langs de natio
nale parken van Kenia mogen maken.
Na deze filmbeelden van prachtige
stukken natuur vraagt het quizwerk de
aandacht met het spel voor middelbare
scholieren, Tweekamp. De NCRV blijft
ook na het journaal nog in de vraag- en
antwoordsfeer, want voor dat moment
staat de start van het spel Waar of niet
waar? op het programma. Een panel
wordt weer geconfronteerd met een
reeks merkwaardige zaken en gevraagd
wordt of deze ja dan nee in werkelijk
heid bestaan. Voor het publiek in de
huiskamer valt er weer een vliegries te
verdienen.
De volgende 25 minuten zijn voor de
Schotse predikant Adam Smith, die on
ophoudelijk geconfronteerd wordt met de
ellende van zijn medemensen. Maar nu
ook liggen de problemen in zijn eigen
familiekring, want zijn dochter wil een
cursus gaan doen en dat betekent dat zij
haar vader alleen zal moeten laten. Een
aardig programma is altijd Getekend,
waarin kinderen hun gedachten ïn teke
ningen tot uitging brengen, waarbij vaak
verrassende ontdekkingen worden ge
daan. Gast vanavond is de liedsjeszanger
Jules de Corte, die voor deze uitzending
een paar speellieZes voor kinderen ge
componeerd heeft.
Dan zit het er voor de NCRV al weer
bijna op. Er resteren nog slechts twintig
minuten en die gaan op aan een portret
van de Haarlemse zangeres Jo Vincent,
die vorig jaar 75 jaar is geworden.
Hoewel zij reeds in 1955 haar carrière
beëindigde, leeft haar naam nog steeds
op veler lippen. Haar 75e verjaardag
vormde aanleiding voor een programma
waarin teruggeblikt wordt op de vele
hoogtepunten in het leven van deze
beroemde vrouw. Voor het laatste
nieuws van het vaderlandse politieke
front tekent vervolgens nog Den Haag
vandaag.
Nederland 2. Twee programma’s zendt
de VARA tussen zeven en acht uur op
het tweede net uit: een aflevering uit
Volgende patiënt en de rubriek Koning
Klant. Dokter Upton moet een kwaal bij
zichzelf genezen. Hij is namelijk vrese
lijk verliefd op een verpleegster. Koning
Klant, een uiterst nuttige rubriek getui
ge de kijkcijfers, laat enkele deskundi
gen problemen behandelen die door con
sumenten worden voorgelegd.
De serie Waaldrecht komt na het
enkele reizen naar de maan te ve
kopen”. Ook Hachel Haak ginc
zijns weegs. „Plicht is plicht”, sprak
hij tot zichzelf. „En als de wet het
toelaat, is een belasting-inspecteur
de kwaadste nog niet; dat wordt niet
altijd begrepen
journaal aan zijn zesde aflevering toe.
Henk van Kerkwijk schreef het verhaal
van vanavond, Afbraak. De titel zegt het
in feite al: een wijk in de plaats Waal
drecht moet gesaneeerd worden en,
evenals dat in de realiteit vaak gebeurt,
komen de bewoners daartegen in verzet.
Centraal in het verhaal in het verhaal
staat de jonge architect Andries Nichol
son (John Leddy), die het met zichzelf
erg moeilijk krijgt, omdat hij zowel
begrip heeft voor het standpunt van de
gemeente als voor dat van de proteste-
renden.
Voordat om vijf voor tien de actuali
teitenrubriek Achter het nieuws begint,
wordt deel zes van de serie Wij en.
uitgezonden. Het met teksten en liedjes
gelardeerde programma staat ditmaal in
het teken van de handel. Zeker is, dat er
een paar misstanden aangesneden wor
den, zoals de colportage aan de deur en
de sluikreclame. Luc Lutz, Aart Staart-
es en Wieteke van Dort weten daar
vast wel wat moois van te maken.
speld
uit de
BRUSSEL
12.00 Nws. med. SOS-ber. 12.08 Lichte
muz. 12.50 Buitenl. persoverz. 13.00 Nws.
weerber. toneelagenda. Lichte muz. 13.55
Beursber 14.00 Nws. 14.03 Schoolradio.
15.00 Nws. 15.25 Lichte muz. 15.00 Nws.
15.03 Voor kinderen. 15.30 Radioschool-
koren. 16.00 Nws, 16.10 Lichte muz. Nws.
wielrennen 17.00 Nws. en mededel. 17.10
Big Band muz. 17.55 Weegschaal. 18.00
Nws. 18.05 Voor soldaten 18.15 Leken-
moraal en filosofie. 18.45 Sport. 18.55
Taalwenken. 18.57 gram.platen 19.00
Nws. 19.30 Lichte muz. 19.40 Keurig
Engels. 19.45 Mssierubriek 2.000 Coun
try, Folk en popmuz. 21.00 Splinternws.
22.00 Nws 22.05 Gevar progr 23.00 Nws.
23.10 Bluesmuz. 23.40 Nws.
Het is louter toeval, dat deze be
zwaren gelijktijdig klinken met de
protesten uit andere hoek, dat De
Peetvader en alle maffia-fïlms, die
ongtewyfeld nog volgen, een onver
diende smet werpen op de grote min
derheidsgroep van Italiaanse Ameri
kanen.
HET LIGT DAN OOK voor de
hand dat er in bepaalde hoofden wat
radertjes gingen draaien, toen sommi
ge successen in het bijzonder bij het
gekleurde deel van de natie bleken te
zijn aan1 lagen. Dat waren met na
me Shaft, genoemd naar de hoofdper
soon, een soort zwarte James Bond,
die er als privédetective zo zijn eigen
methoden op nahoudt en Cotton Co-
mest to Harlem, met in het midel-
punt twee Newyarkse (neger) politie
functionarissen, die met een opmer
kelijk goed humeur zijn gezegend.
Beide films kregen inmiddels een
vervolg (Shaft’s Big Score en Come
back, Charleston Blue), die binnen
DE STROOM van films, waarin het
geweld de toon aangeeft of een ver
wrongen beeld van super-negers
wordt opgeroepen, heeft onder de 18
miljoen gekleurde Amerikanen veel
oppositie losgemaakt In Californië
richtte Junius Griffin met steun van
een aantal organisaties voor gelijke
burgerrechten de Coalition Against
Blaxploitation op, om te trachten een
eind te maken aan wat gezien wordt
als vergiftiging van de geest via vuil,
geweld en culturele leugen. En
prompt is een nieuw soort keuring
uitgedacht, waarbij men de kijkers-
in spe wil adviseren of zo’n „zwarte
film” aanbevelenswaardig, acceptabel
of verwerpelijk is.
Vooral de film Super Fly werd fel
aangevallen, omdat hierin volgens
Griffin en de zijnen het kwaad van
de cocaïne-handel haast verheerlijkt
en zeker niet bestraft wordt en de
gekleurde hoofdpersoon als een held
wordt afgeschilderd. Griffins’ tegen
standers daarentegen veroordelen het
optreden van de organisatie, onder
meer op grnod van haar „elitaire in
stelling”.
Zij vinden het ook niet reëel om
te verlangen nu films eindelijk eens
de wereld door de ogen van de kleur
ling bekijkij dat hem op zijn
avondje-uit dan ook maar tegelijk
zware kost, zijn sociale status betref
fend, wordt voorgezet.
„Zij willen vermaakt worden”, al
dus Gordon Parks jr., geciteerd door
Newsweek, over zijn publiek. „En als
zij superhelden zien met snelle auto’s
en fancy kleding, wel, dat is de
Amerikaanse droom, iéders Ameri
kaanse droom. Het is onzin om te
veronderstellen dat deze mensen kla
gend in het getto terugkomen, omdat
zij Shaft niet zijn. Blanken gaan ook
niet ontredderd naar huis, omdat zij
James Bond of John Wayne niet
zijn”.
Kwaliteitskeuring zal trouwens
niets uithalen, want de cijfers wijzen
uit dat de groe massa van het ge
kleurd publiek net als de blanken
het vlot gemaakte amusement met
veel actie en geweld prefereert boven
serieuze films. Zelfs in een stad als
New York werd de documentaire
over Malcolm X een zakelijk fiasco.
Misschien dat de pas in première
gebrachte film Sounder, over een ne-
gerfamilie in het Zuiden in de twinti
ger jaren, een beter lot beschoren zal
zijn.
20.00 Nws. 20.05 Muziekmagazine (2),
22.30 (S) Zin-Tuig. 23.55 Nws.
enkele maanden al miljoenen dollars
aan filmhuur in het laatje brachten
en een derde deel van Shaft staat op
stapel. Een ander fenomeen, dat de
aandacht van de procucenten vestigde
op een geweldig potentieel aan pu
bliek voor „gerichte” films van Mel
vin Van Peeble’s nogal hysterisch uit
gevallen relaas over een super-potent
hoerenjong, Sweet Sweetback Baad-
asssss, op de laatste Cinemanifestatie
in Utrecht vertoond.
En het duurde niet lang of de ene
„zwarte film” na de andere vond zijn
weg naar de gewoonlijk stampvolle
theaters. Enkele weken geleden con
stateerde het Amerikaanse show-vak-
blad Variety zelfs, dat het hart van
Harlem blijbaar naar Times Square
was verplaatst. Met uitzondering van
één lang-lopende musical (Fiddler on
the roof) waren het uitsluitend
„zwarte films”, die er voor in hoofd
zaak gekleurde bezoekers werden
vertoond, in een aantal gevallen te
gen verhoogde entreeprijzen vanwege
het succes.
Dat liegt er niet om. Een snel en
betrekkelijk goedkoop gemaakte film
als Gordon Parks jr.’s Super Fly over
een cocaïne-handelaar leverde in zijn
eerste week in New York een recette
op van 150.000 dollar en heeft nu in
acht weken tijds in slechts negen
grote steden al drie miljoen dollar
□pgebracht. Blacula, de eerste van
een reeks herverfilmingen van klas
sieke griezels, maar nu in „gekleur
de” versie, wordt de grote geldmaker
De vloed van films voor de „zwarte
markt” (en als dan ook nog heel wat
olanken komen kijken is dat mooi
meegenomen) heeft - hoe kan het
anders in de Verenigde Staten- na
tuurlijk een puur-economische ach
tergrond. De zwarte cijfertjes mogen
de rode dan wel weer aardig hebben
teruggedrongen in de boeken van
Hollywood, het is toch maar een feit
dat tegenwoordig slechts enkele „hits”
het voor alle andere niet zo succes
volle films en voor de „flops” moeten
verdienen.
rr—- fU V I Vi.
HILVERSUM 1-
VARA: 7.00 Nws. 7-11 Ochtendgym-
nast. 7.20 (S) Dag woensdag. 7.25 Van de
voorpagina. VPRO: 7.54 Deze dag. VA
RA: 8.00 Nws. 8.11 Dingen van de dag.
8.23 (S) Dag woensdag 8.35 Van alle
markten thuis. 9.00 (S) Radioweekblad.
9.15 Koning Klant. 9.35 Waterst. 9.40
Schoolradio. 10.45 Voor kleuters. 11.00
Nws.12.00 Turnhout - Centraal. 13.00
Nws. 13.11 Dingen van de dag. 13.25 (S)
Licht vokaal en instr, ensemble. 13.45
Gesproken portret. 14.00 (S) Speelruimte.
16.00 Nws. 17.00 (S) Pop Gala ’73, 17.55
Mededel l? 00 Nws,18.11 Dingen van de
dag. Pol. Partijen. 18.20 RKPN. VARA:
18.30 (S) Pop Gala ’73. E.O Klankbord.
19.15 (S) Geestelijke liederen. CVK: 19.30
Bidstond voor gewas en arbeid. E.O:
20.30 Avond-Finale. 21.15 Bijbelstudie.
TROS: 21.30 (S) klas, verzoekplaten
22.20 Aktua. 22.30 Nws. 22.40 Michael
Strogoff (serie) 23.10 In Pim Jacobs’
Notenbar. 23.55 Nws.
HILVERSUM IH
AVRO: 7.00 Nws. 7.02 Steevast. 8.00
Nws. 8.02 Radiojoum. 9.00 Nws. 9.03
Negen-uur-show. 10.00 Nws. 10.03 Ar
beidsvitaminen. 11.00 Nws. 12.00 Nws.
12.03 Radiojourn. 12.06 Zet ’m op. 13.00
Nws. 14.00 Nws. 14.03 Hit-visser
Nws. 15.03 Cees van Zijtveld. 16.00 Nws.
17.00 Nws. 17 03 Radiojournaal
Verzoekplaten. NOS: 18.00 Nws.
Joost den Draayer Show. 19.00 Nws 19.02
Paul Meier Show. 20 00 Nws. 21.00. 22.05
en 23.00 Nws. 22.55 Mededel. 24.00 Nws.
0.02 Metro’s Midnight Music. 0.55 Nws.
DAN ZIT ER NIETS
ANDERS OP CMN CMER
TE GAAN OP HAND-
BESTURING
DAT WEET IK.
MAAR...IK HEB SEEN
IPEET WAAR WE
ZJJN...
ZIET U NEL KAPITEIN
ARTOR, DE COMPUTER
REAGEERT NIET. HJ) /S
TOTAAL 6EDESORIËN-
K- TEE RD I -A
I
