Initiatiefwet
Verenigde Staten verzachten embargo voor subcontinent
e
verlaging
t
Hitler nog
steeds welkom
Messmer
dient
eind maart
ontslag in
Afluisterschandaal
Cosgrave
in Italië
premier
van Ierland
Twee Jordaniërs
in Italië
Geen afsplitsing op SPD-congres
KLM vliegt
weer(hoog)
boven Frankrijk
Noord-Jemen
patrouilleert
in Rode Zee
Moderne bepalingen
voor zeevarenden
opgepakt
collegegeld
Zeven ton zeil
uit één stuk
achtergrond
1
Noordieren in mei
WENS VAN TWEEDE KAMER:
GEHEIME DIENSTEN GEBLAMEERD
1
naar de stembus
s
3
DONDERDAG 15
MAART
19 7 3
In Oostenrijk:
Volume
Boze Brandt
Regering
ffj
Oorlogstuig naar India en Pakistan
HERBERT WEHNER
zes
zan
te
mn
ter
de
De nieuwe premier werd gekozen met
72 tegen 70 stemmen. Zijn Fine Gael-
partij is na de verkiezingen met 54
zetels in het 144 leden tellende parle
ment gekomen. De coalitiepartner, La
bour, kreeg 19 zetels.
zen, maakte hij zich op 10 december
in een vergadering van de partijraad
tot veler opluchting geweldig boos.
in
in
Met de socialistische CFDT zal het
CGT vandaag de vakbondsstrategie voor
die komende periode bespreken.
Seguy verklaarde gisteren voor de te
levisie dat het program van Provins in
grote lijnen parallel loopt met de idea
len waarvoor de vakbeweging zich inzet.
Besprekingen op basis van het program
zijn daarom volgens hem mogelijk. Hij
waarschuwde echter voor onbuigzaam
heid van de regering.
ich
als
tse
Se
ise
Ze
ric
1 3
ard
lad
ro
ten
igd
de
gen
laar
lien
jer-
•kt.
de
de
nen
de
ren.
zij
den
aan
*eds
r te
ijs-
die
ier
is
en.
ie-
iat
de
ede
«1-
loor
nog
eer
dat
nd-
We-
gde
de
•en.
ar
de
ent
het
zou
de
edt.
eur
een
aen
ad-
m-
:ie-
igd
wil
ran
yp-
iel-
liet
be-
uel
in
in
ra-
?en
oor
zan
er
er-
de
?en
ga-
“n.
list
mi-
om
:en.
be-
>rt-
tie-
•tij,
de
(op
ere
rtij
po-
im-
DEN HAAG. Een grote meerder
heid van de Tweede Kamer stemt in
met het regeringsvoorstel de strafbepa
lingen voor zeevarenden te moderniseren
en enkele verouderde bepalingen in te
trekken. Dit is gistermiddag gebleken
tijdens de eerste termijn van het Ka
merdebat over dat voorstel.
WASHINGTON (Rtr/DPA). De Amerikaanse regering heeft het
wapenembargo voor India en Pakistan verzacht. Deze landen zullen het
zogeheten „niet-dodelijke” materieel, zoals reserve-onderdelen, parachutes
en vliegtuigmotoren kunnen krijgen. Aan Pakistan zullen echter bovendien
de 300 pantserwagens worden geleverd die het vóór het afkondigen van
het totale embargo (tijdens de oorlog tussen India en Pakistan in 1971)
had besteld.
De woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken in Washington
deelde mee dat de maatregel is genomen
op rechtstreeks verzoek van Pakistan.
Hij zei dat de maatregel geen wijziging
zou brengen in de militaire krachtsver
houding op het subcontinent waar de
Sovjet-Unie een belangrijke leverancier
van wapens aan India is geworden.
Helmut Schmidt, onder wiens lei
ding dat programma tot stand kwam,
heeft zich daarop gehaast te verkla
ren dat het voor verandering vatbaar
is. Daarmee kreeg de interne discussie
een interessante uitweg. Want dat
programma bevat wel snel toenemen
de sociale uitgaven door de staat,
maar het oriënteert zich „ouderwets”
aan de economische groei. En dat is
inderdaad moeilijk meer te verkopen
in een partij die de maatschappij wil
hervormen en daarbij verbetering
van de „kwaliteit van het leven” in
het vaandel heeft geschreven.
SCHIPHOL. Hoewel de KLM haar
lijndiensten naar Parijs en Nice nog niet
hervat, heeft de directie wel besloten om
met ingang van vandaag de vluchten
over Frankrijk naar verder gelegen be
stemmingen ten dele weer te gaan uit
voeren. Naar bekend staken in Frank
rijk nog steeds de luchtverkeersgeleiders.
Hun werk wordt de laatste tijd uitge
voerd door Franse militairen.
Met enige spanning is uitgekeken
naar het jaarlijkse congres van de
250.000 leden sterke jongerenorgani
satie, dat onlangs heeft plaatsgehad
(Van onze redacteur in Rome)
ROME. Nu verdachten in het schan
daal van het afluisteren van telefoons
in Italië plotseling zoek raken, nadat
zij de officier van Justitie de verzeke
ring hebben gegeven aan een onder
zoek te zullen meewerken, begint Ita
lië zich weer te interesseren voor een
zaak die al weken speelt. Steeds dui
delijker wordt het dat privé-detective-
bureaus, die telefoons over geheel Ita
lië zouden hebben afgetapt, toch niet
zomaar voor klanten deden, maar dat
de geheime diensten van Binnenlandse
Zaken, de rijkspolitie, het leger en de
belastingdienst betrokken zijn bij de
affaire.
Om te mogen meeluisteren is in Italië
Een kunststof verwerkende industrie
’s-Heerenberg heeft voor het eerst
Nederland een plastic zeil vervaardigd
van 65 by 165 meter. Het zeil is uit één
stuk gemaakt. Het ruim zeven ton we
gende doek wordt gebruikt ter afsluiting
van het grondwater van een viaduct in
aanbouw van de spoorwegen. Het plastic
heeft eveneens een milieubeschermende
functie, aangezien het voorkomt dat gif
tige stoffen zich met het grondwater
vermengen.
LONDEN (Reuter). Liam Cosgrave,
een 53-jarige jurist en politicus is door
het parlement van de Ierse Republiek
tot premier gekozen. Hij gaat een coali
tie van partijen leiden die vorige maand
de algemene verkiezingen won.
Cosgrave volgt premier Jack Lynch
op, wiens Fianna Failpartij de afgelopen
zestien jaar aan de macht is geweest.
Op dat congres bleek dat de linker
vleugel de geboden kans wil uitbui
ten. Van afsplitsing zal geen sprake
zijn. En wie op een algemene afgren
deling van het communisme had ge
hoopt, kwam bedrogen uit. Het con
gres had grote hulde voor de samen
werking van socialisten en commu
nisten in Frankrijk
geleden hoeveel volume de critici op
brengen. De precieze krachtsverhou
ding valt niet te bepalen, aangezien
de linkervleugel nogal eens het mees
te intellect en, waar zo veel te her
vormen valt, ook de beste argumen
ten bezit. Binnen de partij werd hun
voornaamste aanvalsdoel hun pro
gramma, waarin de SPD haar econo-
misch-politieke plannen voor de peri
ode 1973-1985 heeft vastgelegd.
Brandt was ook door de linkse
intellectuelen tot dusver ontzien en
hijzelf had net als partijstrateeg
Wehner de neiging de hele drukte
als een nuttig theoretiseren te be
schouwen, waarbij alleen het gevaar
zou bestaan dat de discussies op zo’n
hoog niveau verkeerd konden worden
uitgelegd aan de basis. Daarom waar
schuwden toch Brandt en Wehner
duidelijk tegen fractievorming.
Tegenstanders, vooral de Springer-
pers, zagen de SPD al uiteen vallen.
Tot de meest rumoerigen behoorden
nu eenmaal de jonge ultra’s die vin
den dat de Bondsrepubliek zucht on
der een „staatsmonopolistisch kapita
lisme” en daaraan als groep hun
inmiddels al wat beruchte bijnaam
„Stamokap” danken.
Het Indiase ministerie van Buiten
landse Zaken had eerder op de dag de
Amerikaanse ambassadeur, Daniel Moy-
nuhan, ontboden om uiting te geven aan
de bezorgdheid over de mogelijkheid van
hernieuwde wapenleveranties aan Paki
stan.
ZO ONTSTOND DE „Leverkusener
Kring”. Al iets eerder hadden op
rechts kopstukken als Helmut
Schmidt, Georg Leber en Hans-Jo
chem Vogel zich ter voorbereiding op
de onvermijdelijke strijd georgani
seerd in de „Fritz Erler Kring”. De
linkervleugel zou het voorlopig voor
al moeten hebben van buiten-parle-
mentaire acties, de rechtervleugel
kon bouwen op de zeer sterke groep
van zogenoemde „kanaal-arbeiders”
(op circa 120 van de 242 SPD-afge-
vaardigden) in de Bondsdag, partij-
broeders die door taai volhouden in
Bonn belandden en tot filosoferen
over het meer of minder socialisti
sche toekomst zelden bereid en vaak
ook niet in staat zijn.
BELFAST (AFP). Op 30 mei wor
den in Noord-Ierland voor het eerst
sinds 1967 gemeenteraadsverkiezingen
gehouden. Dit is in Belfast vernomen.
Nieuwe gemeenteraden hadden eigen
lijk in december vorig jaar gekozen
moeten worden, maar de Britse staatsse
cretaris voor Noord-Ieland Whitelaw be
sloot toen tot uitstel.
COMO (Reuter). In Como in
Noord-Italië zijn twee Jordaniërs aange
houden van wie gezegd wordt dat ze lid
van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie
zijn geweest.
De Italiaanse politie heeft de inhoud
onderzocht van een koffer die door een
van de twee mannen in een kluis op het
centraal station van Milaan werd ach
tergelaten. In die koffer zouden gedetail
leerde foto’s van het vliegveld van Mi
laan, van het kantoor van de Israëlische
luchtvaartmaatschappij „El Al” in Mi
laan en van het centraal station zelf
liggen.
De aanhouding zou dateren van maan
dag. Het tweetal zat toen in een gestolen
auto en werd op grond van diefstal en
heling opgesloten.
De Italiaanse pers legt verband met de
verzetsbeweging „Zwarte September”. De
politie wenst hierop geen commentaar te
leveren.
Toen partijvoorzitter Brandt de
groepsvorming in de krant had gele-
Inmiddels heeft men maatregelen ge
troffen die het overvliegen (op grote
hoogte) over Frans gebied rechtvaardi
gen, aldus de KLM. De maatregelen
bestaan uit een betere coördinatie met
de aanliggende verkeersgebieden, het op
voeren van radarseparatie van 10 tot 15
minuten en beperkte toelating van het
aantal vliegtuigen per sector tot twee
derde van het eerder gestelde aantal,
waardoor de werkbelasting van de ver
keersleiders belangrijk wordt vermin
derd.
De verkiezingen hebben volgens presi
dent Pompidou het vertrouwen in de
gaullistische beweging uitgewezen, om
dat zij in „de volksvertegenwoordiging
de belangrijkste stroming is gebleven”.
De gaullisten zijn echter tot samenwer
king bereid met degenen die geen fun
damenteel andere opvatting van de
maatschappij hebben”.
Twee jaar geleden al werd voorgesteld
«Heen het niet-nakomen van de arbeids
voorwaarden door zeevarenden strafbaar
te stellen als dat de veiligheid van schip,
opvarenden of lading in gevaar brengt.
De nu nog bestaande regeling maakt
onderscheid tussen de delicten van de
sertie en dienstweigering. Voor dienst
weigering wordt niet als voorwaarde
gesteld, dat daarvan gevaar voor schip,
opvarenden en lading te duchten was.
Na de parlementaire goedkeuring zal
de gelijkstelling voor wat de arbeids
voorwaarden betreft van opvarenden
met andere werknemers een feit zijn.
De socialist Roethof kwam met een
amendement om veilig te stellen dat er
geen beroep op de nieuwe bepaling zal
worden gedaan om een staking te bre
ken als er geen gevaar is voor de
veiligheid van schip, opvarenden en la
ding.
De communist Meis was de enige
woordvoerder tijdens het debat, die zich
verzette tegen het voorstel. Hij is van
mening, dat de schepelingen er alleen
maar slechter van worden. „Het zal hen
onmogelijk worden gemaakt om te gaan
staken, als zij onderweg zijn.”
De pacifist Van der Lek zei, dat het
voorstel best gemist kan worden, omdat
er in het wetboek van strafrecht, waarin
de voorgestelde bepaling ondergebracht
wordt, andere artikelen zijn die opva
renden met straf bedreigen als door hun
schuld of nalatigheid het schip iets over
komt. Hij diende een desbetreffend
amendement in, maar deelde mee bij
verwerping ervan niet tegen het voorstel
te stemmen. Hij is namelijk voorstander
van gemoderniseerde strafbepalingen
voor zeevarenden.
Minister Van Agt van Justitie ant
woordt vandaag.
In Italië werd al zoveel afgeluisterd en
door zoveel verschillende instanties,
dat degenen die van al die informatie
gebruik maken telkens merkten dat
de geheimen niet zo groot meer wa
ren. Om het afluistersysteem nu te
beveiligen heeft iedereen voor korte
tijd iedereen aangeklaagd. Als straks
de storm voorbij is kan er tenminste
weer netjes en met meer succes wor
den afgetapt.
Van onze redactie in Bonn)
BONN. Ingrijpen Willy! Barzel, Strauss en praktisch alle West-
duitse commentaarschrijvers stellen op hun manier die eis. Op 19
november won de Sociaal-Democratische Partij, eensgezind achter
Willy Brandt, de parlementsverkiezingen. Geheel volgens de voor
spellingen ontbrandde daarna een strijd over de politieke richting
voor de komende jaren. De SPD was een partij geworden, die alle
brave burgers met een gerust hart konden kiezen. Het grote succes
van november bevrijdde echter de intellectuelen op de linkervleugel
van de muilkorf, die zij in het partijbelang jaren hadden gedragen.
Al in november kwam het tot de eerste nieuwe groepsvorming. In
Leverkusen staken Jochen Steffen (èèn van de ster-spelers op de
linkervleugel), Wolfgang Roth (voorzitter van de socialistische jonge
renorganisatie, de „JUSO’s”) en onder anderen de toonaangevende
vakbondsleiders de koppen bij elkaar.
Hoewel herstel van de oude maatregel
volgens de PSP’er Van der Spek geen
ideale toestand is, schept het volgens
hem wel de mogelijkheid om in alle rust
te zoeken naar de beste methode om het
onderwijs voor iedereen bereikbaar te
maken.
Met de verhoging van de collegegelden
heeft de regering, volgens de PSP’er, een
eerste stap gezet in de verkeerde rich
ting, een stap die samen met bijvoor
beeld de studentenstop en de wet-Post-
humus ter beperking van de studie
duur) leidt tot vermindering van het
aantal studenten. Financiële overwegin
gen zouden daarbij een belangrijke rol
hebben gespeeld, stelt de heer Van der
Spek. De toegang tot hogere vormen van
onderwijs is volgens hem nu een stuk
moeilijker geworden. Vooral voor stu
denten uit de groepen van de lagere en
de midden-inikomens.
De PvdA’er Laban liet gistermiddag
weten dat PvdA, PPR en D’66 de dui-
zendguldenmaatregelen voor dit jaar on
gedaan zullen maken als zij aan de
macht komen. Met ingang van het stu
diejaar 1973-1974 zal het collegegeld dan
worden opgevoerd tot 500. Studenten
die over het lopende studiejaar al 1000
hebben betaald, krijgen daarvan niets
meer terug, veronderstelt de heer Laban.
Volgens hem kunnen ze het te veel
betaalde in de komende jaren wel verre
kenen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
Van der Spek (PSP) wil nog deze maand
komen met een initiatiefwet om de ver
hoging van het collegegeld van 200 naar
1000 gulden ongedaan te maken. De PSP
ziet dit wetsontwerp als een eerste stap
in de richting van gratis onderwijs voor
iedereen.
een vergunning nodig. De rechter
geeft die echter niet gemakkelijk.
Vandaar dat men van particuliere
diensten heeft gebruik gemaakt.
Vorige week werd het voormalige hoofd
van de Milanese recherche, Walter
Beneforti, gearresteerd; gisteren zou
Alessandro Micheli, een voormalig
agent van de Italiaanse geheime
dienst, worden verhoord, maar sinds
maandag is hij spoorloos. In het week
einde werd ook bekend dat de tele
foons van het Quirinaal, het paleis
van de president, werden afgeluisterd.
Uit de personen die verdacht worden
leidt men af dat regeringsinstanties en
het leger van deze wijdvertakte opera
ties op de hoogte zijn en daar ook
gebruik van hebben gemaakt.
De Italiaanse regering heeft nu de hulp
ingeroepen van een Brits bureau, dat
zich specialiseert in het opsporen van
afluisterapparatuur. Ook wil men in
de grote steden speciale bureaus ope
nen om het afluisteren tegen te gaan.
Georges Seguy, secretaris-generaal van
het onder communistische invloed staan
de vakverbond CGT, heeft intussen aan
gedrongen op een conferentie tussen re
gering, werknemers en werkgevers over
het zogenoemde „Program van Provins”,
een program van sociale maatregelen
dat op 7 januari in het stadje Provins
ten oosten van Parijs door premier
Messmer werd aangeboden.
CAIRO (UPI). Noord-Jemen heeft
zijn marine opdracht gegeven te pa
trouilleren in het zuidelijke deel van de
Rode Zee, waar Israel verscheidene stra
tegische eilandjes zou hebben bezet.
De Arabische Liga heeft zes Arabische
landen die aan de Rode Zee grenzen
verzocht op een vergadering de berich
ten over deze Israëlische bezetting te
bespreken.
De laatste maanden hebben in de
Arabische pers berichten de ronde ge
daan dat Israel eilandjes in de Straat
van Bab El Mandeb zou hebben bezet en
daarmee de zuidelijk toegang tot de
Rode Zee zou beheersen.
PARIJS. (AFP) Premier Pièrre
Messmer van Frankrijk zal tussen 21
maart datum van de volgende kabi
netsvergadering en 2 april —bijeen
komst van de Nationale Vergadering
aan president Georges Pompidou het
ontslag van zijn kabinet indienen. Dit is
een gebruikelijke procedure na verkie
zingen.
WENEN. De Oostenrijkse televisie
heeft 72 protesttelefoontjes gekre
gen nadat een Weense huisvrouw
voor de camera had gezegd dat ze
Hitler ook nu nog net zo hartelijk
zou verwelkomen als vijfendertig
jaar geleden. De vrouw, de 49-
jarige Edith Asberger, stond op 13
maart 1938 als kind met een vlag
getje langs de weg toen Hitler, na
de Anschlusz van Onstenrijk bij
het Derde Rijk, in Wenen werd
ontvangen.
Een tweede huisvrouw noemde Hit
lers intrede een „onvergetelijk
ogenblik". „Hitler had zulke prach
tige ogen”, zei zij. Een woordvoer
der van de Oostenrijkse televisie
noemde de hoeveelheid protesten
een „ongewoon aantal”. Volgens
een Oostenrijkse regeringswoord
voerder waren de Oostenrijkers, die
Hitler verwelkomden „niet repre
sentatief voor het volk als geheel.
„De miljoenen bedroefde Oostenrij
kers die het verlies van het vader
land betreurden, bleven thuis", zei
hij. Simon Wiesenthal, het hoofd
van het Joods Documentatiecen
trum in Wenen, die de oorlogsmis
dadiger Adolf Eichmann opspoorde
zegt dat hij bij het ter verantwoor
ding roepen van ex-nazi’s niet op
Oostenrijk kan rekenen. Volgens
hem, omdat er nog 400.000 ex-
nazi’s wonen.
IN EEN LANGE REEKS afdelings-
vergaderingen bleek enkele weken
Bovendien werd tenslotte ook Willy
Brandt onder vuur genomen, name
lijk na het uitspreken van zijn rege
ringsverklaring. Daarin ontbrak im
mers elke toespeling op afschaffing
van het heersende kapitalisme. Zelfs
in een zo’n duidelijke zaak als de
medezeggenschap zou de regering
haar verplichtingen jegens de arbei
ders niet zijn nagekomen.
Mogeiijk heeft de regering zelf gezorgd
dat het schandaal flink in de pers
komt. Om te laten zien wat voor
barre tijden Italië meemaakt en hoe
krachtig daartegen moet worden opge
treden zou het telefoonschandaal en
de snelle reactie van de regering het
huidige kabinet kunnen dienen. De
socialisten zitten momenteel mokkend
en onderling verdeeld in de oppositie,
samen met de sterke communistische
partij.
gV -th.
