Druk programma voor hervatting metaalgesprek
Deense staking
thans beëindigd
Solo-actie
na ontslag
machinist
Specialisten
dienst nemen
Al regent het pijpestelen
Fabrikanten van
snoep gaan in
procent
op eisen van
vakbeweging
Reddende engel moet zich snel melden
Mogelijk dit
jaar akkoord
Daf en spoor
I
in volledige
AKZO wil laagst betaalden er netto 3 bij geven
1
11
DINSDAG
2 7
MAART
1973
Compensatie
Staking in Breda
De Brauw:
Doorgaan
Onaanvaardbaar
i
Vijfmanschap
Niet scherper
Afgewezen
Verbazing
De rente, die wij vergoeden op spaargelden, loopt van
4°/o voor dagelijks opvraagbare tegoeden tot 7%.%
voor onze NMS-Spaarbrieven.
Vraagt u eens bij een van onze kantoren naar
deze spaarmogelijkheden.
Poging
1
GOUDZWAARD MAAKT HAAST
(Van onze redactie economie)
14
een
ADVERTENTIE
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Banken geven Co-op nog week de tijd
ilkwijk
jvliet
vecht
Desnoods aparte CAO
voor hoger personeel
Door de ingewikkelde juridische struc
tuur van de verschillende coöperaties is
en nog niet geheel tot overeenstemming
waren gekomen, zijn de wens van de
bonden de werkingssfeer van de cao uit
te breiden tot het hoger personeel en het
voorstel van de werknemers om loons
verhoging in centen uit te keren. Maar
op deze twee punten leek nog wel enige
overeenstemming mogelijk.
de staking tot het eind van het jaar te
kunnen voortzetten”, liet hij erop vol
gen. Hij wees daarbij op de steun, die de
internationale vakbeweging had toege
zegd.
Over de arbeidsvoorwaarden voor het
hoger personeel zei de Akzowoordvoer-
der, dat Akzo bereid is te praten met
iedere organisatie die daartoe door het
de reisovereenkomsten en de uitvaart-
aangelegenheden..
EINDHOVEN. Volgens een woord
voerder van Daf in Eindhoven is het
niet onmogelijk, dat nog dit jaar de
besprekingen tussen de spoorwegen en
Daf over de bouw van treinonderde-
len definitief gestalte zullen krijgen. „We
kunnen het en we willen het ook”, aldus
de Daf-woordvoerder.
UTRECHT. Het dreigende conflict
tussen de vakbonden en de Nevesuco, de
werkgeversorganisatie in de suiker
werken chocolade verwerkende in
dustrie (8.000 werknemers), lijkt bezwo
ren. De werkgevers zijn volgens de ka
tholieke bond van personeel in agrari
sche, voedingsen genotmiddelenbedrij-
ven AVG bij het laatste onderhande-
lingsgesprek over een nieuwe CAO voor
een zeer belangrijk deel tegemoet geko
men aan de eisen van de bonden.
Gisteren werd overal nog gestaakt en
gedemonstreerd. Hier een beeld van een
massale protestbijeenkomst van stakers
in Arnhem.
De spoorwegen hebben volgens hem in
de komende tien jaar 200 zogenaamde
sprintertreinen nodig. De eerste proefse-
rie van vijftien stuks is uitbesteed en zal
volgend jaar al dienst gaan doen. De
woordvoerder zei, dat Daf op de afde
ling „speciale produkten” zeker in staat
is om een gespecialiseerde fabricage van
mechanische constructie-onderdelen, zoals
de draaistellen voor de NS-treinstellen,
op zich te nemen. „Daf is ook bereid om
mee te helpen aan de verdere ontwikke
ling van de automatische koppeling”.
lingstafel wordt toegelaten. Dat zou be
tekenen dat de klok een stuk wordt
teruggezet”, menen de vakbonden.
Teleurgesteld zijn de vakbonden ook
over het feit dat Akzo de 40-urige
werkweek voor de divisie zout- en zout-
chemie pas op 1 april volgend jaar
wenst te realiseren en niet per 1 april
van dit jaar, zoals werd verwacht omdat
op die datum de 40-urige werkweek ook
voor de rest van het concern van kracht
wordt. Waar geen werktijdverkorting
wordt doorgevoerd zou Akzo bereid zijn
de vakanties uit te breiden en wat
extra’s te doen voor de oudere werkne
mers.
deelgenoten en met ondernemingsraads
leden en vertegenwoordigers van de
vakbonden. Besloten is onder meer dat
aan vijf personen een onherroepelijke
volmacht zal worden verleend om na
mens Co-op Nederland en Co-op UA
„alle maatregelen te verrichten die nut
tig en nodig zijn”. Het vijfmanschap is
gerechtigd, alle bedrijven zo mogelijk te
verkopen.
De gesprekken die op het ogenblik aan
de gang zijn over overneming van het
geheel, worden uitsluitend met Neder
landse bedrijven gevoerd. Mocht de Co
op in een failissement raken, dan is het
niet zeker dat er ook niet met buiten
landse gegadigden onderhandeld gaat
worden, aldus de heer Van der Scheer.
Slaagt men er niet in om binnen de
gestelde termijn tot overeenstemming te
komen, dan wordt overwogen de Co-op
in een naamloze vennootschap om te
zetten „om daarmee nieuwe bronnen aan
te boren”. De mogelijkheid van faillisse
ment zei de heer Van der Scheer „erg
groot” te achten, „maar volstrekt onaan
vaardbaar”.
Als de „minst ongunstige oplossing
niet doorgaat, zijn er andere mogelijkhe-
UTRECHT. Akzo is bereid mee te
werken aan een aanzienlijke nivellering
in de sfeer van de verdeling van de bij
het centraal akkoord toegestane 3,5 pet
loonruimte. Dit op voorwaarde, dat de
vakorganisaties instemmen met een prijs
compensatie zonder maximum.
De nivellering die Akzo voorstelt
komt volgens een woordvoerder van het
concern neer op een verhoging van on
geveer 5 pet bruto voor de laagst betaal
den. Voor salarissen boven de 1600 per
maand is de verhoging alleen voldoende
ter compensatie van de stijging van de
sociale lasten. De laagstbetaalden, aldus
Akzo houden netto ruim 3 pet over.
resultaat zal hebben. Intussen gaan de
bonden dinsdag gewoon met hun sta
kingsacties door. „Van de werkgevers
hebben wij begrepen, dat onderhandelen
zonder voorwaarden vooraf nu mogelijk
is. Daarop hebben wij trouwens eerder
aangedrongen”, aldus Groenevelt. Sta
kingsacties houden pas op als er
akkoord in zicht is.
HILVERSUM. „Ik heb sterk de in
druk dat door sommige specialisten in-
komenshoogten worden bereikt, die in
het kader van een rechtvaardiger inko
mensbeleid niet zijn te verdedigen. Ik
dacht, dat er op dit punt nog wel wat te
doen was.”
Dit zei oud-wetenschapsminister jhr.
mr. M. L. de Brauw maandagavond voor
de NOS-radio.
Jhr. De Brauw zei, van plan te zijn
geweest om te komen tot een zodanig
dienstverband voor hoogleraren-specia
listen in de academische ziekenhuizen,
dat dezen niet meer over verschillende
inkomstenbronnen zouden beschikken
maar in volledige dienst zouden komen.
De rekeningen zouden dan niet door de
betreffende specialistn maar door het zie
kenhuis worden uitgeschreven.
Het besluit om in de groot-metaal
weer om de tafel te gaan zitten kwam
na een weekeinde en een dag vol be
raad. Maandag was het wachten op de
werkgevers, die veel tijd nodig hadden
om hun ja-woord te geven. Het nieuwe
contact wordt het eerste sedert de on-
derhandelingen op 7 februari werden
gestaakt. Voornaamste verschilpunt was
de eis van de industriebonden de uitke
ring van de prijscompensatie aan een
maximum te binden.
Twee andere punten, waarover partij-
personeel is gemachtigd. „We zullen de
personeelsleden vragen door wie zij zich
vertegenwoordigd voelen”.
Over de secundaire arbeidsvoorwaar
den merkte hij op, dat de situatie bij het
overleg daarover beslist niet is „ver
scherpt”, zoals de heer Ester van de
industriebond CNV heeft gezegd.
Gisteren was het tweede onderhande-
lingsgesprek gehouden met de industrie
bonden. De Akzo-cao loopt op 1 april af.
Er zijn 25.000 werknemers bij betrokken.
Maar de vakbonden wensen ook het
hoger personeel (zo’n 5000 man) bij de
cao te betrekken. Dat heeft Akzo van de
hand gewezen. De Akzo-delegatie heeft
te kennen gegeven dat de vereniging van
hoger Akzo-personeel vanwege de hoge
organisatiegraad in feite representatief
kan worden geacht om aan de onder
handelingstafel te verschijnen.
Akzo overweegt daaromtrent initiatie
ven te nemen en denkt daarbij aan een
aparte cao. Er werd een reactie van de
vakbonden gevraagd.
DEN HAAG Prof. dr. B. Goud
zwaard heeft de zaken voor de herope
ning van het metaaloverleg vandaag fors
aangepakt. Hij moest een druk program
ma afwerken. Om half negen ontving hy
in het gebouw van de Sociaal-Economi-
sche Raad een delegatie van de Neder
landse Centrale van Hoger Personeel.
Om 9.00 uur de onderhandelingsdelegatie
van de metaalwerkgevers, verenigd in de
FME, om 9.45 uur gevolgd door de
de’egatie van de drie industriebonden, de
Unie BLHP en de NBT. Tegen elf uur
vanmorgen had hijalle partijen om de
tafel om het cao-gesprek te kunnen
heropenen.
den te overwegen. Welke mogelijkheden
de heer Van der Scheer hiermee op het
oog heeft, werd verder niet verduide
lijkt.
Een delegatie van de drie vakcentrale»
is maandagmiddag met minister Lang-
man van Economische Zaken gaan pra
ten over steun aan het coöperatieve
winkelbedrijf Co-op dat in zo ernstige
moeilijkheden verkeert .dat de werkge
legenheid van minstens 600 en misschien
wel van alle 6000 werknemers op het
spel staat
Een woordvoerder van het NW zei
maandagmiddag, dat de werkgelegenheid
de voornaamste reden is voor het ge
sprek met de minister. Een ander punt
is de situatie in de meelsector. Het
Meneba-concern heeft hier 92 percent
van de markt en Co-op 8 percent, zodat
Meneba bij het wegvallen van Co-op een
monopoliepositie zou krijgen.
De grootste teleurstelling voor de vak
bonden was de mededeling van Akzo dat
een maximering in de prijsindexering
onder alle omstandigheden zal worden
afgewezen. Wel was er een bereidheid
binnen de 3l/i pet van het centraal
akkoord wat extra’s te doen voor de
laagst betaalden. Er werd een loonsver
hoging van 3 pet voorgesteld met e .1
minimum van 45 en een maximum
van 66 per maand. Van de vloer zou
den dan zo’n 16.000 medewerkers gaan
profiteren. De vakbonden zien in dit
voorstel een aantasting van het centraal
akkoord en vroegen van de Akzo-onder-
handelaars enig nader inzicht in hun
berekeningen. Die gegevens werden niet
verstrekt. Ook kregen de vakbonden
geen informatie over de totale loonsom.
Teleurstellend vindt de heer Ester met
name de weigering van Akzo te praten
over een maximering van prijsindexe
ring, vooral omdat de bonden zich be
reid hadden verklaard over de hoogte
ervan te willen discussiërem.
De vakbonden, inclusief de Unie
BLHP, die in het tweede gesprek solidair
is gebleken met de industriebonden, heb
ben hun verbazing over dit voornemen
uitgesproken. Tot nu toe werden de bij
de vakcentrales aangesloten bonden re
presentatief geacht en dat zouden ze nu
niet meer zijn, aldus de heer Ester. De
vakbondsonderhandelaars hebben laten
blijken dat als deze opvattingen van
Akzo door de landelijke werkgeversor
ganisaties wordt gedeeld de consequen
ties daarvan serieus onder ogen worden
gezien. „Het wordt te gek als elke cate
gorale club zo maar aan de onderhande-
Het felst botsten de meningen over de
kwestie van de prijzentoeslag. De indus
triebonden wilden een maximum stellen
voor deze vergoeding van f 250 per per
cent bijsturing. Maar de FME, gesteund
door de centrale werkgeversorganisaties
VNO en NCW, wilde daarover beslist
niet praten. Inmiddels zijn vorige week,
in aparte onderhandelingen met de „ca
tegorale” Cantactgroep Werkgevers Me
taalindustrie hogere bedragen genoemd:
f 300 a 350.
Het Hoogovenconflict was intussen
uitgebroken als eerste van de acties, die
de bonden ondernamen. Het werd ge
steund door acties bij vele bedrijven door
het gehele land, die op 22 februari
begonnen. Via rechterliike uitspraak
moesten de Hoogovenwerknemers weer
aan de slag. Het hoger beroep in deze
zaak wordt volgende maand behandeld
De overive acties gingen echter door. Die
hebben de bonden al meer dan 6,5
miljoen aan uitkeringen gekost.
Vrijdag werd bekend dat minister
Boersma pogingen tot bemiddeling heeft
gedaan. Hij sprak reeds bijna twee we
ken geleden met partijen. De industrie
bonden verklaarden zich bereid tot een
nieuw gesprek. Van de FME had de
bewindsman „nog geen antwoord ont
vangen”. De werkgeversgedelegeerde ir.
A. Prins zei vrijdag wel te willen praten
over de funktie van de prijscompensatie.
Een pijp met parapluie tegen regenweer
is een aardig idee. Een Engelse pijpen-
fabrikant heeft dit idee voor pijprokers
in de handel gebracht. De parapluie is
in dit geval van massief goud, waardoor
deze pijp nogal duur is uitgevallen. Voor
f 1.838 bent u de gelukkige bezitter.
Uitdrukkelijk is bevestigd dat de ver
schillende consumentenbelangen als
voorwaarden zijn opgedragen aan een
eventuele overnemingspartner en dat het
behoud daarvan als eis op tafel gelegd
moet worden. Als consumentenbelangen
bij de Co-op noemde de heer Van der
Scheer de spaargelden, de zegelrechten.
UTRECHT. De bankiers van de in
grote moeilijkheden verkerende Co-op
Nederland en Co-op UA hebben nog een
week respijt gegeven om een overeen
stemming tot stand te laten komen met
een mogelijke overnemingskandidaat.
Topbestuurders van de coöperaties zeg
gen alle aanleiding te hebben om te
verwachten dat iemand gevonden kan
worden die de zaken kan voortzetten
ofwel uitbreiden. Op het ogenblik zijn
gesprekken gaande met „een tiental
kandidaten”, zo verklaarde de heer W.
A. van der Scheer van het raadgevend
bureau Berenschot na afloop van de
maandag gehouden vergaderingen met
de commissarissen en zogenoemde B-
deelgenoten
Spaarrente tot
Industriebond NW-voorzitter Arie
Groenevelt heeft maandagavond de ver
wachting uitgesproken, dat, nu de werk
gevers hun bereidheid tot overleg heb
ben uitgesproken, dit overleg een positief
BREDA. Ontslag van een kraan
machinist heeft maandag in Breda
geleid tot een staking van ongeveer
60 van de 95 personeelsleden van de
Bredase constructiewerkplaats. „Dit
ontslag was de druppel die de emmer
deed overlopen”, zo verklaarden sta
kers. Zij zijn ontevreden over het
personeelsbeleid en stellen dat de
cao 1973 by het bedryf niet onver
kort is ingevoerd.
De machinist was vrijdag op staan
de voet ontslagen na „.onverantwoor
de manoeuvres”. Hij zou al eens een
schade van 4.000 hebben veroor
zaakt. Maandag kwam de kraanma
chinist toch naar het bedrijf. Hij
verschanste zich dertig meter hoog in
een van de kranen.
Na enkele uren wisten politieman
nen hem te overreden zijn protestactie
te beëndigen. Op dat moment legden
60 collega’s het werk neer. Zij riepen
de vakbonden te hulp, die maandag
al contact hebben gehad met de direc
tie. De bonden zullen een poging doen
om bemiddelend op te treden. Zij heb
ben zich (nog) niet achter de staking
gesteld.
het onwaarschijnlijk, dat één kandidaat
de zaken zou kunnen voortzetten. De
heer Van der Scheer acht de kans groot,
dat na een formele overeenstemming
met één gegadigde, verschillende bedrijfs
onderdelen in andere handen zullen
geraken. Een onderzoekbureau zal dan
moeten bekijken of er een redelijke
kans bestaat op continuering van de
activiteiten. „Er mag geen handel in
onroerend goed ontstaan”, aldus de heer
Van der Scheer. Eventuele kopers „in
tweede instantie” zullen direct bij de
onderhandelingen met de formele koper
moeten worden betrokken.
Maandag hebben de commissarissen
van Co-op Nederland en Co-op UA
vergaderd en parallel daaraan was er
een vergadering van alle besturen en
directieleden van de B-deelgenoten-
Daarna vergaderden de commissarissen
te zamen met de besturen van de B-
Het laatste voorstel van Nevesuco
omvat een „opstapje” van 2,5 pet in
verband met de overschakeling van voor
op na-indexering, een loonsverhoging
van 3 pot en een percentuele prijscom
pensatie.
De loonsverhoging en de bijsturing
zijn weliswaar percentueel, maar de
werkgevers bieden aan ze te baseren op
de lonen in de op een na hoogste
functiegroep, zodat de werknemers er
meer op vooruitgaan naarmate ze min
der verdienen. Verder is de Nevesuco
bereid, de helft van de maximumpremie,
5 pet. te verwerken in de basisionen.
De arbeidstijd kan worden terugge
bracht van 42 ’/a uur per week tot 41
uur op 1 juli 1973 en 40 uur op 1
oktober 1974. Andere voorstellen van de
werkgevers: uitbreiding van de vakantie
met een dag tot 19 dagen en volgend
jaar tot 20 dagen en verhoging an de
vakantietoeslag van 6,8 tot 7,2 pet (met
een minimum van 1.000) en tot respec
tievelijk 7,6 en 8 pet in 1974 en 1975.
In deze situatie was nog niet veel
opening te bespeuren. Vrijdagavond
kwam er echter een andere ontwikke
ling op gang. De aanzet om partijen tot
elkaar te brengen werd gegeven vanuit
NW en VNO. VNO-voorzitter Bakkenist
en NVV-vice-voorzitter De Boon ont
moetten elkaar en besloten dat het wen
selijk zou zijn een poging te wagen- Nog
dezelfde avond en later in het weekein
de werden ook de overige voorzitters
van de centrale organisaties in dit stre
ven betrokken.
In een tweede stadium werden ook de
besturen van de industriebonden en de
top van de FME benaderd. Bij de Indus
triebonden bleek geen enkel bezwaar te
bestaan, zoals zij ook vrijdag al hadden
gezegd. De 250 prijscompensatie was
geen keihard gegeven meer; de contac
ten met de andere werkgeversgroeperin-
gen hebben mede tot dit versoepelen
geleid. Bij de FME was niet direct een
antwoord te geven. Maandag moest eerst
het presidium vergaderen en daarna met
de besturen van de aangesloten vereni
gingen spreken.
Maandag werd ook bekend dat er
eerdere pogingen zijn geweest, behalve
die van minister Boersma. NW’s top
man De Boon en CNV-voorzitter Lanser
zijn hierbij werkzaam geweest, vlak
voordat de bewindsman van sociale za
ken de zaak weer opgang probeerde te
brengen. Al deze ondernemingen hadden
geen succes, totdat nu in het afgelopen
weekeinde de FME onder zware druk
werd gezet.
Tijdens een demonstratieve bijeen
komst van stakers in Arnhem heeft
NW-onderhandelaar Wim Wamsteker
maandagmiddag gezegd dat de Industrie
bonden bereid zijn het gesprek te her
vatten. „Als de werkgevers blijven wei
geren, hebben de bonden geld genoeg om
KOPENHAGEN. Onderhandelaars
van werkgevers en werknemers in De
nemarken hebben dinsdag na een mara-
thonvergadering van negen uur overeen
stemming over een nieuw arbeidscontract
bereikt. Vakbondsleider Thomas Nielsen
zei dat hij de 900.000 bij het verbond
aangesloten leden zal adviseren het stuk
goed te keuren. Als dat gebeurt de
stemmingen bij de diverse bonden zul
len tien tot twaalf dagen in beslag
nemen betekent dit het einde van het
grootste arbeidsconflict dat Denemarken
sinds 1936 heeft gekend.
Hangende de uitslag van de stemmin
gen zijn de stakingen van de metaalar
beiders en vrachtwagenschauffeurs, die
op 3 april zouden beginnen opgeschort.
Met zou het eens geworden zijn over
een verhoging van de totale loonsom
met 800 miljoen kronen (ongeveer 353
milioen gulden) in het tijdvak 1973
1975, over diverse toeslagen en een
verkorting van de werkweek.
F 'f'
f
