België wil mensen
eerder pensioneren
Brandt gaat in mei
op bezoek bij Nixon
Treinmachinist
omgekomen
Arbeiders in Spanje
bij botsing
klagen politie aan
Glazenwassers
Energietekort trauma
Amerika
voor
in Sikkim voor
Indiase troepen
bereiden inval
dodelijk
verongelukt
Groot aantal grondwettelijke rechten opgeschort
achtergrond
- - Jl
Wegens doodschieten van staker
Lijk van vermiste
ouderling gevonden
Weer lijk in IJssel
1
ARGENTIJN GEDOOD
BIJ GEVECHT MET
ONTVOERDERS
3
APRIL
DONDERDAG 5
1973
Weggelopen
Te individueel
Sterke man
Steiger stort omlaag
Neutraler
Genoeg steenkool
Opzettelijk
Kernenergie
Uitlaatpijp
1
.1
k
Doodstraf
(Van onze correspondent)
(Van onze redacteur in Bonn)
m
i
Het ministerie van
Binnenlandse
ZOALS MET de kwesties die onder
andere door het rapport van de „Club
van Rome” aan de orde zijn gesteld,
en die erop neerkomen dat de aarde
in
ve
8
I
I
Intussen hebben de rond 2000 sta
kende bouwvakarbeiders in Barcelona
van hun werkgevers te horen gekregen
dat zij die dinsdag hebben deelgenomen
aan de betoging voor hogere lonen en
een kortere werkweek, vijf dagen ge
schorst zullen worden.
Over die dagen zal geen loon worden
defensiecommissie besloten heeft negen
leden van de koninklijke familie voor de
militaire rechter te dagen. Het gaat om
vier kinderen van Sihanoek (twee prin
sessen en twee prinsen) een oom van het
vroegere staatshoofd (ook een prins) en
vier neven.
niet langer ongelimiteerd voor de we
reldbevolking kan zorgen, is ook het
brandstoffenprobleem in de Verenig
de Staten een omstreden zaak.
De oorzaak van het ongeluk, dat om
kwart over acht plaatshad, was bij de
afdeling voorlichting van de NS nog niet
met zekerheid bekend. Beide machinis
ten zouden een lastgeving „voorzichtig
rijden” hebben gekregen in verband met
de mogelijke aanwezigheid van vee op
de baan. Volgens een politiemededeling
zou een seinlicht niet hebben gebrand.
De foto toont de totaal vernielde cabi
ne van de personentrein.
DE HUIDIGE Amerikaanse auto’s
gebruiken maar dertien percent van
de energie van hun benzine de
rest gaat de uitlaatpijp uit.
Overwogen wordt nu benzineprij
zen en elektriciteitstarieven belang
rijk te verhogen. Een onderzoek zou
hebben uitgewezen dat, bijvoorbeeld,
met iedere cent dat de elektriciteit
duurder wordt, de vraag ernaar met
anderhalf percent afneemt. Maar uit
eindelijk zijn dit lapmiddelen.
Deze import heeft ook politieke
problemen geschapen, want Amerika
is op ongezonde manier afhankelijk
geworden van goede relaties met de
grootste buitenlandse olieproducenten,
en dat zijn de Arabische landen.
HOOGEEVEN Arbeiders hebben in
de Hoogeveense Vaart bij Hoogeveen bij
een oude sluiskolk het stoffelijk over
schot gevonden van de heer L. Cozijnen
uit Hoogeveen, die sinds 22 september
vorig jaar werd vermist.
De arbeiders moesten het vuil uit de
kolk verwijderen en daarvoor het wa
terpeil laten zaken. Hierbij kwam een
auto, waarin het lijk, te voorschijn.
r
i
j
r
Ir
an
ins
ige
>m
f
BUENOS AIRES (AFP en Reuter)
Een kolonel van het Argentijnse leger
is gisteren omgekomen na verzet tegen
een poging hem in de stad Cordoba te
ontvoeren.
J.
Ie
•n
In
1-
de
da
ÏU-
in
zag
de
fi-
iat
st
:e
te
k
‘t
sa
e-
m
se
j»
s-
te
uitbetaald Voorts lieten de werkgevers
weten dat iedereen die zich maandag
niet bij zijn baas meldt met de bedoe
ling het werk te hervatten, ontslagen zal
worden.
Circa 3000 arbeiders in Barcelona en
omgeving legden gisteren het werk voor
maximaal anderhalf uur stil uit protest
tegen wat zij de moord op een mede
arbeider noemen- In Barcelona zijn hon
derden vlugschriften verspreid waarin
het optreden van de politie veroordeeld
wordt.
De dinsdag doodgeschoten bouwvakar
beider, de 27-jarige Manuel Fernandez
Marquez, is gisteren begraven. De begra
fenis in een buitenwijk van Barcelona
werd bijgewoond door rond 100 collega’s.
Het slachtoffer laat een vrouw en een
kind na.
De afgevaardigden van de Zuidvietna-
mese regering zijn gisteren weggelopen
van een bijeenkomst van de militaire
commissie in Saigon, omdat de vertegen
woordigers van de voorlopige revolutio
naire regering van Zuid-Vietnam niet
„serieus” wilden praten over de na het
bestand opgelaaide gevechten rond het
kamp Tong Le Chan. Om dezelfde rede
nen waren de Zuidvietnamese afgevaar
digden dinsdag weggelopen van een ver
gadering van de militaire commissie
waarin vertegenwoordigers van de rege
ring in Saigon en de voorlopige revoluti
onaire regering van Zuid-Vietnam zitting
hebben.
Lon Non, bevelhebber van een leger
divisie, wordt beschouwd als een van de
machtigste mannen in het tegenwoordige
Cambodja. De dag tevoren was het ont
slag gemeld van de minister van Econo
mische Zaken, Thuy.
Het is slechts twee weken geleden dat
Lon Nol in heel het land de noodtoe
stand uitriep ha een luchtaanval op zijn
paleis die werd uitgevoerd door een
schoonzoon van het afgezette staatshoofd
prins Norodom Sihanoek. De „staat van
nationaal gevaar” gaat nog verder en
geeft d e regering de bevoegdheid voor
een half jaar een groot aantal grond
wettelijke vrijheden op te schorten.
Het verrassende karakter van Nixons
uitnodiging aan de Westduitse regerings
leider is daarbij onmiskenbaar. Zonder
de vorige week voor eind mei vastgeleg
de datum van Breznjevs komst naar
Bonn, zou Nixon waarschijnlijk ook niet
BONN. Het onverwachts nog voor
begin mei aangekondigde bezoek van
bondskanselier Willy Brandt aan presi
dent Richard Nixon weerlegt met één
klap twee in de Westduitse hoofdstad
lopende geruchten. Het is niet waar dat
Brandt voorlopig niet welkom in Was
hington zou zijn. En het klopt evenmin
wat Helmut Schmidt, de minister van
Financiën en tweede man van Brandts
SPD, nog afgelopen week in omloop
bracht: dat een reis van de kanselier
over de oceaan niet actueel was.
Een tweede aanbeveling van de con
ferentie die bij kan dragen tot
vermindering van de werkloosheid,
betreft het bemoeilijken van col
lectieve ontslagen. Als een werkge-
ven in een bedrijf met ten minste
20 werknemers om technische of
economische redenen binnen een
maand tijd ten minste zes werkne
mers ontslaat, of ten minste tien
percent van zijn personeel, zal hem
dit extra geld kosten. Boven de
normale werkloosheidsuitkering zal
de ontslagen werknemer namelijk
gedurende maximaal drie maanden
een extra toelage krijgen die neer
komt op de helft van het verschil
tussen loon en werkloosheidsver
goeding.
Een oliemaatschappij heeft aange-
kondigd een paar van zijn installaties
aan de oostkust te moeten sluiten
wegens een tekort aan aangevoerde
geraffineerde olie. Daar tegenover
staat dat de Amerikaanse automo-
bielclub zijn leden geruststelde met
de mededeling dat vakantiegangers
zich deze zomer geen zorgen hoeven
te maken dat zij in de binnenlanden
van Amerika vast komen te zitten
omdat er geen benzine meer gekocht
zou kunnen worden.
PHNOM PENH (Reuter en AFP) De Cambodjaanse nationale ver
gadering heeft met een unaniem besluit de „staat van nationaal gevaar”
uitgeroepen. De verklaring wordt van kracht als president Lon Nol er zijn
handtekening onder heeft geplaatst. De nationale vergadering was bijeen
gekomen na waarschuwingen van ministers voor hernieuwde subversieve
activiteit.
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON In de Verenigde Staten, de natie die een mo
gendheid werd dankzij steenkolen, olie en benzine, dreigt een tekort
aan brandstoffen. Hoewel de meningen uiten lopen over de aard
en de omvang ervan, wordt er ook door de niet-sceptici niet meer aan
getwijfeld dat in de komende jaren een crisissituatie kan ontstaan
wanneer geen verandering komt in het beeld ten aanzien van het ver
bruik van de energiebronnen.
schap in Sikkim die op 27 maart ii
gearresteerd en ook andere eisen gesteld,
zoals een strikte toepassing van de de
mocratische regel dat iedereen een stem
kan uitbrengen. De politie zou tussenbei
de zijn gekomen en verscheidene beto
gers gearresteerd hebben. De staat Sik
kim grenst aan Tibet en heeft 200.000
inwoners.India is verantwoordelijk voor
de buitenlandse politiek en de defensie
van Sikkim.
Onheilsprofeten zeggen dat Ameri
ka binnenkort ontwricht zal worden
omdat het energietekort veel groter is
dan men denkt. Kritici vinden dat
schromelijk overdreven, en wijzen
onder meer op de nauwelijks tot
ontwikkeling gebrachte mogelijkhe
den van kernenergie.
zo vlug uit zijn slof zijn geschoten.
Tenslotte heeft hij zelf voor september
een Europese trip geboekt met daarin
opgenomen Bonn en iets waars steekt er
natuurlijk in de Amerikaanse ontstem
ming over de kritische tonen uit de
Bondsrepubliek. Die mogen dan niet van
Brandt zelf komen, toch klinken ze met
de dag sterker uit zijn SPD op.
Zaken gaf onlangs toe dat de VS
tegen 1985, op basis van de huidige
consumptie, vermoedelijk voor 65
percent afhankelijk zouden zijn van
het buitenland.
In de afgelopen wintermaanden
hebben talloze gezinnen in het hart
van Amerika dagenlang zonder elek
triciteit gezeten. Scholen en fabrieken
werden tijdelijk gesloten wegens een
tekort aan brandstof. In Californië
wordt op het ogenblik overwogen au
tobenzine te rantsoeneren. Op Kenne
dy-Airport, de vlieghaven van New
York, is het al voorgekomen dat
vliegtuigen tussenlandingen moesten
maken op buitenlandse vliegvelden
omdat er in New York onvoldoende
vliegtuigbenzine was.
De kritieke politieke situatie In
Phnom Penh werd korte tijd later on
derstreept door het ontslag van brigade
generaal Lon Non, de jongere broer van
de president, die als minister van Pacifi
catie was verbonden aan het ministerie
van Binnenlandse Zaken.
BARCELONA (UPI en Reuter)
Veertien arbeiders hebben gisteren in
Barcelona een officiële aanklacht inge
diend tegen de politie, omdat deze de
dag tevoren het vuur heeft geopend op
stakende bouwvakarbeiders waarbij een
arbeider om het leven kwam.
UTRECHT De 30-jarige machinist
D. J. Polman uit Rotterdam verloor
gisteravond tussen Gouda en Woerden
het leven, toen hij met zijn personen
trein achterop een met buizen geladen
stilstaande goederentrein reed. Zeven
reizigers raakten gewond. Beide sporen
werden versperd, zodat het reizigersver
keer tussen Gouda en Woerden met
bussen moest worden onderhouden.
kunnen beschikken. De regering
wil dat met het voor-pensioen bij
wijze van proef 1 mei a.s. wordt
begonnen. De proeftijd, die moet
aantonen of het vervroegde pensi
oen inderdaad leidt tot verminde
ring van de jeugdwerkloosheid,
loopt tot eind volgend jaar. De
vakbeweging heeft echter al duide
lijk gemaakt dat zij het vervroegde
pensioen als een verworven recht
beschouwt.
Bovendien zeggen sommige con
gresleden dat het brandstoffentekort
opzettelijk is veroorzaakt door de be
langhebbende bedrijven om de prij
zen op te voeren.
Verder krijgen de militaire rechtban
ken de macht de doodstraf op te leggen
zonder mogelijkheid van beroep.
Hemketh Sana, minister verbonden
aan het bureau van de premier, vertelde
de senatoren en afgevaardigden dat de
nieuwe maatregel het resultaat was van
„de opleving van republikeinse activitei
ten die een ernstige bedreiging vormen
voor de regeringsinstellingen, de natio
nale onafhankelijkheid en de territoriale
integriteit”. Maarschalk Lon Nol heeft al
vele politieke tegenstanders laten oppak
ken sinds de luchtaanval op zijn paleis
die aan 40 mensen het leven kostte.
Het ontslag van generaal Lon Non
wordt in Phnom Penh gezien als een
nieuwe fase in de politieke strijd om het
vlce-presidentschap van de republiek
tussen hem en generaal Sirik Matak,
oud-voorzitter van de nationale vergade
ring die wordt gesteund door de Ameri
kanen.
Het vice-prfesidentschap is in feite de
machtigste functie in het land wegens
de slechte gezondheidstoestand van ge
neraal Lon Nol. Lon Non zou hebben
laten weten dat zijn ontslag tot doel had
„gelegenheid te scheppen voor het rege
len van de zaken”. Hij zou geen obstakel
hebben willen vormen voor een eventu
ele politieke oplossing.
Volgens berichten uit Gangtok zouden
daar gisteren ruim 4000 mesen betoogd
hebben. Zij hadden de vrijlating geëist
van de leider van de Nepalese gemeen-
Generaal Lon Non was drie jaar gele
iden, toen de oorlog uitbrak, een onbete
kenend officier maar in korte tijd slaag
de hij erin op te klimmen tot een van
'de machtigste mannen in Cambodja. Met
name na het uitroepen van de noodtoe
stand een week of twee geleden werd
hij de sterke man van het regime ge
noemd. Zijn snelle opkomst heeft her
haaldelijk tot felle kritiek geleid van
politici van de oude garde.
Niet onbetekenend voor de situatie in
Phnom Penh is ook dat de nationale
De waakvlammetjes van Ameri
kaanse gasfornuizen verbruiken al
één derde van wat het fornuis in
volledig gebruik consumeert. Men
schat zelfs dat in Amerika ongeveer
50 percent van alle energie verloren
gaat.
De ecologische bewustwording van
het Amerikaanse volk is ook van
invloed op de energiecrisis. De nieu
we maatstaven van milieuvervuilin
gen door fabrieken, auto’s en oliebo
ringen op hei continentaal plateau
hebben problemen geschapen waar
door men achterop is geraakt in de
produktie. Dat neemt niet weg dat de
VS niet langer volledig in hun eigen
energiebehoefte kunnen voorzien. Een
regeringsstudie stelde enige tijd gele
den optimistisch dat de Verenigde
Staten tegen 1980 27 percent van al
zijn olie zouden moeten importeren.
Dat percentage is inmiddels al lang
bereikt.
bliek een neutralere plaats in de nieuwe
Europese ontwikkelingen te geven.
Ook als Brandt zich aan partijcon
gresbesluiten in dit opzicht niet gebon
den zal achten, dan kan hij toch moei
lijk helemaal voorbijgaan aan de sterker
wordende anti-NAVO-gevoelens.
Een woordvoerder van het leger deel
de mee dat het Hector Alberto Iribaren,
het hoofd van de inlichtingendienst van
het in Cordoba gestationeerde derde le
gerkorps, is.
Kolonel Iribaren werd om zeven uur
in de ochtend aangevallen door zes per
sonen die hem wilden meenemen. Hij
overleed enkele uren later aan de gevol
gen van de verwondingen die hij opliep
toen hij zich tegen de ontvoering wilde
verzetten. De ontvoeders schoten de ko
lonel neer.
Het incident volgt twee dagen na de
ontvoering van vice-admiraal Francisco
Aleman, oud-hoofd van de inlichtingen
dienst van het Argentijnse leges.
(Van onze correspondent)
ELLECOM Voor de tweede maal
binnen veertien dagen is gisteren in de
IJssel onder de gemeente Rheden een
lijk gevonden. Het gaat ook ditmaal om
een man, van naar schatting ongeveer 40
jaar, van wie de identiteit nog niet kon
worden vastgesteld.
Sectie op het stoffelijk overschot heeft
uitgewezen dat de man door verdrinking
om het leven is gekomen. De politie
denkt niet aan een misdrijf.
Het volgende week in Hannover te
houden congres van de SDP zal onge
twijfeld hard debatteren over enkele
voorstellen die beogen de Bondsrepu-
VOLGENS EEN geologisch onder
zoek is er geen gebrek aan steenkool
in de Amerikaanse bodem: men schat
dat het continent nog voor vijfhon
derd jaar genoeg aan voorraden
heeft. Het knelpunt is echter dat het
winnen van deze vaak diepgelegen
steenkoollagen steeds duurder wordt,
en het winnen van olie steeds minder
rendabel. Senator Henry Jackson
heeft de energiecrisis dan ook „het
meest kritieke probleem” genoemd
dat de Verenigde Staten, nationaal of
internationaal, te wachten staat.
Deze kritieke periode zal zich voor
namelijk voordoen in de komende
twaalf jaar. Daarna verwacht men
dat het gebruik van kernenergie vol
doende zal zijn toegepast en ontwik
keld, om niet langer in grote mate
afhankelijk te zijn van dan ouder
wets geworden energiebronnen
Regeringsexperts zeggen dat het in
deze komende jaren echter een bijna
onmenselijke opgave is om de drei
gende crisis het hoofd te bieden
niet in het minst omdat het beleid
ten aanzien van het energieverbruik
nooit gecoördineerd is geweest (op
het ogenblik zijn er 60 Amerikaanse
instanties die zich er op de een of
andere manier mee bezighouden.
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN. Twee Arnhemse gla
zenwassers zijn gisteren dodelijk veron
gelukt toen een hangsteiger waaMtop zij
aan het werk waren 20 meter omlaag
stortte. Twee van hun collega’s die ook
op de steiger stonden zijn met zware
verwondingen in een Nijmeegs zieken
huis opgenomen.
De gevellaidder was aan het dak ge
monteerd en behoorde tot de inventaris
van het Gewestelijk Arbeidsbureau dat
in het gebouw, waar de glazenwassers
werkten, gehuisvest is.
Het gewicht van de hangsteiger, nor
maal verdeeld over vier kabels, zou door
één kabel moeten zijn verwerkt. Deze
kabel begaf het- De 37-jarige S. Leisner
die op de vijfde etage van de flat bezig
was, was op slag dood. Zijn collega op
de vierde etage, A. Willemse, overleed
kort na aankomst in het ziekenhuis. De
andere twee glazenwassers zijn buiten
levensgevaar.
Het wordt niet waarschijnlijk geacht
dat de steiger door de storm van afgelo
pen maandag in heb ongerede geraakt
zou zijn.
De veertien willen dat de rechter
uitmaakt wie „strafrechtelijk verant
woordelijk” is voor de schietpartij.
BRUSSEL. De werkgelegenheids
conferentie met vertegenwoordigers
van de regering, organisaties van
werkgevers en werknemers en van
de banken en financieringsmaat
schappijen heeft een eerste stap
gezet naar de verlaging van de
pensioengerechtigde leeftijd van 65
tot 60 jaar.
België telt rond 100.000 werklozen;
vooral onder de jonge arbeiders is
de werkloosheid ernstig en om dat
te verhelpen, is de werkloosheids-
conferentie het erover eens gewor
den dat werknemers van 60 jaar en
ouder dankzij een soort van voor-
pensioen hun plaats moeten kun
nen afstaan aan jongere arbeiders.
Dit voor-pensioen zal bestaan uit
een werkloosheidsvergoeding, ver
meerderd met een bijzondere toela
ge, zodat de werknemer die met
vervroegd pensioen gaat 75 percent
van zijn normale loon trekt totdat
hij 65 jaar wordt.
De wijze van financiering van het
vervroegd pensioen moet vóór 15
april geregeld worden. Men neemt
aan, dat het voor-pensioenfonds
over 210 gulden per jaar moet
Waar begint de verwarring? De
feiten zijn dat de Verenigde Staten
met zes percent van de wereldbevol
king jaarlijks 33 percent van de tota
le wereldbrandstoffenproduktie ver
bruikt. Per Amerikaans gezin komt
dit jaarlijks neer op 23 kilo steen
kool, 35 liter aan olieprodukten, 30
liter aardgas, een vijf de liter kerne
nergie, en drie liter door waterkacht
opgewekte energie.
Naar schatting zal in 1985 het
steenkoolverbruik voor hetzelfde ge
zin bijna verdubbeld zijn, de con
sumptie van olieprodukten met 12
liter vermeerderd, aardgas met 15
liter en de kernenergie vertienvou
digd. Amerika’s probleem is in de
toekomst dan ook niet totaal afhan
kelijk te worden van buitenlandse
importen.
Crisis in Cambodja verhevigt
NIEUW DELHI (AFP) Indiase
troepen staan klaar naar Gangtok, de
hoofdstad van de staat Sikkim, op te
rukken. Dit heeft een regeringswoord
voerder gisteren in Nieuw Delhi bekend
gemaakt. Hij zei dat de koning van
Sikkim dat onder protectoraat van India
staat, de regering in Nieuw Delhi ver
zocht had in te grijpen om de orde in
Gangtok te herstellen.
Maar juist om misverstanden te voor
komen over zowel een al te individueel
optreden van Brandt jegens Breznjev en
over een mogelijke Westduitse „schom-
melpolitiek” tussen Oost en West, hecht
te Richard Nixon eraan de belangrijkste
linkse regeringschef van West-Europa zo
snel mogelijk te ontmoeten.
President Nixons bezorgdheid gaat
met name uit naar het gevaar dat
Brandt en Breznjev het met het oog op
een welslagen van de veiligheidsconfe-
renties van Wenen en Helsinki stilletjes
met elkaar op een akkoordje gooien.
Wie dit suggereert, stuit in Bonn ter
stond op de meest pertinente officiële
ontkenningen. Bij de oppositionele
rechtse pers, die steeds weer dit soort
insinuaties lanceert, behoeven bovendien
niet die nobele motieven te worden ver
ondersteld, waarmee zij verklaart „uit
het hoogste landsbelang te waarschu
wen”. Maar door wie en hoe het ook
wordt uitgebuit, de anti-Amerikaanse
gevoelens zijn in de Bondsrepubliek na
Vietnam eerder toe- dan afgenomen.
Het Zuidvietnamese ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft in verband
hiermee laten weten dat het bij de
vredesconferentie over Vietnam die in
Parijs wordt gehouden, protest zal aan
tekenen tegen het optreden van de voor
lopige revolutionaire regering.
Sinds 26 februari wordt er nu al
gevochten rond Tong Le Chan dat op 80
kilometer ten noorden van Saigon ligt.
De delegatie van de voorlopige revolu
tionaire regering heeft van haar kant
gisteren een communiqué gepubliceerd
waarin de regering in Saigon verweten
wordt „druk uit te oefenen” op de
afgevaardigden van de voorlopige revo
lutionaire regering en „door haar absur
de eisen” alle mogelijkheden voor een
staking op korte termijn van de strijd in
het gebied van Tong Le Chan en de rest
van Zuid-Vietnam te blokkeren.
