1
r1
n
Rampenhotel: ze willen
soms niet meer weg
Langs verlichte
grachten
Hans Wiegel kreeg klop in studentenparlement
St. Olofspoort
Asfalt in Haarlemmer Houttuinen slechts voor de helft bruikbaar
tal
sa
O
I
I
I
n
I
I
“I
MM
nX '1
GIGANTISCHE VIJFDAAGSE IN AMSTERDAMSE THEATERS
Of
V
„Zo’n uitzicht hebben we nog nooit gehad”
DONDERDAG 19 APRIL'
15
1973
Pi
1
''T*
»W
-
Ws
L L
ke
191
r
1
i
y
M
m-
d?
HU
»*»*w*'i
AAN AMSTERDAMS 1500 kilometer lange stratennet dat is van hier
naar het Barcelona van Michels zal begin mei een even kostbaar als
veelbesproken brok asfalt worden toegevoegd. Dan namelijk kunnen de
eerste auto’s terecht op de nieuwe weg door de Haarlemmer Houttuinen
en zou de door uitlaatgassen vergiftigde Haarlemmerdijk uiteindelijk een
soort Kalverstraat voor de bewoners van de Jordaan en Westelijke Eilan
den kunnen worden. Zou, want voorlopig ziet het daar nog niet naar uit.
ONDER REDACTIE VAN ROLF STALLING
en
P-
ile
n-
-
-
SÉ
/r 7
Kunstenaars voor Vietnam
„van-alles-wat-pro-
J. HEIJER
TT
•Tg
MM
iet
>u
lop
Met hulp van vrijwilligers konden we
het klaren. Eigenlijk hebben we geen
enkele onplezierige ervaring ondervon
den, noch met theaters, noch met thea
terbureaus. Niets dan goede medewer
king”, vertelt De Jong.
Waarom is de weg nog niet vierbaans?
Hoewel er ettelijke huizenblokken zijn
neergehaald, staan er nog enkele (be-
drijfs)pandjes overeind en daar zal eerst
een oplossing voor moeten worden ge-
zingen voor de universiteitsraad, distan
tieerde de ASVA zich nog krachtig.” De
raad was immers je reinste parlementa
risme en een vuige truc van Veringa
(toen nog minister van o. en w.) tot
inkapseling.” Maar omdat de tijd niet
stilstaat en de universitaire studie mo
menteel aan alle kanten bedreigd wordt
(duizend-guldenwet, plannen tot ingrij
pende verkorting van de studieduur enz.)
kwam Veringa plotseling in een wat
vriendelijker zonnetje te staan. De uni
versiteitsraad- zo hebben de studenten
nu ontdekt, biedt toch wel mogelijkhe
den om het beleid van Den Haag te
frusteren. Toch zal het niet verbazen dat
in studentenkringen hier en daar werd
gesproken van bedrog en belazerij.
Vrij baan voor het verkeer in de deer
lijk gehavende Haarlemmer Houttuinen.
Op de andere foto een overzicht, van de
mei een middagvoorstelling in de stads
schouwburg.
HET TWEEDE feit is het opmerke
lijkst. Het zegt dat met de OBAS ook
Wiegel een beetje verslagen is aan de
universiteit. Dat zit zo. De OBAS ver
scheen met een ongekend aggressieve
campagne die zich zeer fel en recht
streeks richtte tegen de ASVA en daar-
i**-.
om slechts in Wiegel’s verkiezingsstrijd
van vorig jaar een volwaardige evenknie
vond. Waar Wiegel sprak van de ’’rooie
drie”, daar had de OBAS het over ”die
met z’n grote bek” en waar de jonge,
wereldbestormende liberaal zich opwierp
ais bezweerder van het inflatiespook,
daar presenteerde de OBAS zich als
organisatie voor ’’studenten die stude
ren”.
s
am
f'
IN DE zomermaanden, als de hon
ger van het toeristendom in de
hoofdstad groter is dan de logiesvoor-
raad, is er één hotel dat nauwelijks
wordt gebruikt. Het rampenhotel, zo
als het gemeentelijk noodverblijf aan
de Nic. Witsenkade met de gracht
van de Stadhouderskade als aantrek
kelijk panorama wordt genoemd, is
dan ook allesbehalve gebrand op een
fraai bezettingspercentage. Toevallig
ligt dat ’s winters (branden) hoger dan
in de warme maanden.
IN HET Vondelparkpaviljoen hangen
en, staan 600 werkstukken van 120 beel
dende kunstenaars uit Amsterdam en
omgeving. Met allerlei evenementen
wordt deze tentoonstelling versierd. Al
les is tegen redelijke prijzen te koop. De
tentoonstelling wordt op 27 april om 5
uur geopend door de ene echte Paul
Dat is in een paar maanden tijd
gebeurd, onder het motto: niet zeuren,
dóén. Het aanbod van kunstenaars groeit
nog steeds, zodat op het laatste moment
nog aanvullingen van het programma
zullen volgen. „De actie is ontzettend
groot geworden. Dat kon omdat geen
mensen ingekletst hoefden te worden.
OP 30 APRIL kan men in Carré alle
vier afleveringen van het toneelfeuilleton
The Family van Lodewijk de Boer ach
ter elkaar zien; men begint om 7 uur en
wil om kwart voor drie ’s nachts klaar
zijn. Prijzen 20, ƒ25 en 30; maar dan
zie je ook vier voorstellingen! Het Do-
kumentair Aktueel Theater maakt een
speciaal tircusachtig programma, geba
seerd op rapporten van het Medisch
Comité en Amnesty International. O.a.
Jacques Commandeur en Rudolf Lutieer
doen hieraan mee. Toneelgroep Globe,
het Werkthater, Proloog en De Appel,
geven benefietvoorstellingen. Leden van
de Haagse Comedie maken een program
ma van Brecht en Kastner. Vietnamese
gedichten worden voorgedragen door o.a.
Elisabeth Andersen en Elsje de Wijn.
Ton Lutz, Henny Orri en anderen dra
gen Brecht voor. Josephine van Gasteren
speelt haar „Rosa Luxemburg”.
REINBERT DE LEEUW geeft een Sa-
tie-concert. Hein Donner presenteert een
klassiek concert met o.a. Amatikwartet.
Elders spelen Theo Olof, Janine Dacosta,
Het Amsterdams Philharmonisch Orkest,
Het 14-de eeuwse pand „St. Olofs
poort’’ op de hoek van de Zeedijk en
Prins Hendrikkade is vrijwel geres
taureerd. Beneden komen boetiekjes
en een coffeeshop. De fraaie boven
verdiepingen worden voor bewoning
verhuurd.
vonden. Bovendien moet de gemeente
door de gewijzigde plannen opnieuw een
rijksgoedkeuring hebben, zodat dit nog
wel even kan duren.
AAN DE andere kant is er de „onmo
gelijke’ ’aansluiting op het Haarlemmer
plein, waar ook de Marnixstraat haar
verkeer op loost. Oorspronkelijk zou de
weg daar overheen duiken, maar nu dat
niet gebeurt, sleutelt de gemeente nog
aan de mogelijkheid van een S-lus via
de Planciusweg. Ook daarover is het
laatste woord nog niet gezegd. Voorlopig
gaan de verkeerslichten op deze krui
sing, die door de restauratie van de
Haarlemmer Poort wel wat wordt opge
fleurd, nog niet werken, zodat er van
een soepele verkeersafwikkeling nog geen
sprake kan zijn.
De visoenen, die de wegenontwerpers
van Publieke Werken zo’n vijftien jaar
geleden hadden, zijn voor het merendeel
overigens de Amstel in gewaaid. Het zou
zo heette het een prachtige snel
weg worden zonder obstakels, maar toen
puntje bij (inspraak) paaltje kwam, be
gon het ineens alternatieve plannen te
hagelen en zo zit het doorgaand verkeer
nu met een traverse, die nog maar voor
de helft of minder bruikbaar is.
Die netto-opbrengst gaat naar het Me
disch Comité Nederland-Vietnam, die
niet alleen in Noord-Vietnam maar ook
via het Bevrijdiingsfront in Zuid-Viet-
nam medische hulp kan financieren.
„Dat is het meest effectief; je weet in
ieder geval dat het geld niet in de
zwarte handel, door corruptie of bij
nieuwbakken kapitalisten blijft hangen”,
aldus René de Jong, directeur van de
federatie van beroepsverenigingen van
kunstenaars, vanuit wiens bureau de gi
gantische organisatie van de kunstvijf-
daagse op touw wordt gezet.
HET LIJDT GEEN twijfel. Je krijgt
er beslist dat warme, nationale (zij het
een tikkeltje republikeinse) gevoel van
binnen van: de actie Kunstenaars voor
Vietnam, die van 27 april tot en met 1
mei in Amsterdam wordt gehouden.
Méér dan duizend kunstenaars zorgen
voor méér dan zestig evenementen gedu
rende vijf dagen in alle theaters van de
stad. Ze doen dat allemaal gratis voor
niks; de kosten zijn laag, theaters heffen
vooral geen huur en men verwacht dan
ook een netto-opbrengst, die zo hoog is,
dat men zelfs de vermakelijkheidsbelas
ting van de gemeente terug kan krijgen.
IN DE regel duurt het toch nog zes
weken voordat de mensen weer ver
trokken zijn en soms nog veel langer.
De heer A. Mastwijk van Sociale
Zaken: „Er zijn gevallen bij van drie
tot vier maanden. Die mensen den
ken: eigenlijk ben ik de gemeente tot
last, maar ik zit hier goed, dus ga ik
er alleen uit als ze me iets heel
moois aanbieden. Soms zijn er ook
praktische oorzaken zoals bij mensen,
die beslist in hun oude buurt terug
willen”.
Het rampenhotel, een wit bepleis
terd herenhuis met 32 kamers en een
ambtenaar als portier die voor de
afwisseling nu eens niet zeven
vreemde talen hoeft te spreken, is er
alleen voor gezinnen die door een
brand, explosie, bouwvalligheid,
stormschade of een gezonken woon
boot het dak boven hun hoofd zijn
kwijtgeraakt. Dat betrof vorig jaar
205 mensen, die samen in totaal
10.556 overnachtingen lieten noteren.
Sociale Zaken heeft dat unieke eta
blissement (het heet „Wirwar”) achter
de hand sinds een jaar of tien gele
den, toen een flat in de Vijzelstraat
instortte en men behalve met puin
tevens met een hoop narigheid bleef
zitten. Nu heeft men een soepele
machine. In de trant van: brandje?
Hup, de mensen eruit, naar het op-
vangadres en dan maar kijken of de
dienst Herhuisvesting een ander huis
je kan bekokstoven.
OOK DE winkeliers van de Haarlem
merdijk en Haarlemmerstraat zijn daar
razend over. „Voor de zoveelste keer is
het weer uitgesteld,” zegt voorzitter J.
Allis van de winkeliersvereniging, „en ik
weet niet of ze het nog langer pikken.”
Het bedrijfsleven staat uiteraard erg
positief tegenover de nieuwe verbinding.
Allis: „Eindelijk zijn we dan de stank en
de auto’s kwijt. Het was zo erg dat de
mensen hier niet meer fatsoenlijk kon
den winkelen. Bovendien is het econo
misch gezien voor de meesten broodno
dig. Tenslotte zijn er zeker 6.000 mensen
weggesloopt.” Dat merkte onder meer
een fietsenmakertje, die de ene maand
nog honderd banden kon plakken en de
volgende maand nog slechts twintig.
Anders dan bij branden ligt het
psychologisch wat moeilijker bij
klanten, die in een bouwvallige wo
ning zaten welke op last van Bouw
en Woningtoezicht is ontruimd. Sane-
ringsslachtoffers zien de gemeente al
gauw als zondebok en zijn er aller
gisch voor opnieuw met een krot
opgescheept te worden.
Tot voor kort was het wonen er
gratis, maar daar heeft Sociale Zaken
nu een stokje voor gestoken omdat
bleek dat veel gasten er maar al te
graag voor een koopje wilden blijven
zitten. Zo rampzalig is de behuizing
in „Wir-war” dan ook niet. Het is
sober maar schoon gebouw met toi
letten, douches en keukens op elke
verdieping, wasmachines, een recrea
tiezaal met tv, terwijl de bewoners
op hun kamer een ijskast hebben.
Mastwijk: „Het moet hier netjes zijn,
maar we willen het de mensen ook
weer niet te makkelijk maken, want
dan krijg je ze er niet meer uit”.
Dat is in sommige gevallen toch al
een klus, want het regent weigerin
gen op aangeboden woningen. Vaak
wel acht tot tien keer op een rij. En
wat dan? „We bekijken”, aldus Mast
wijk, „of de weigering wel terecht is
en als het te gek wordt, krijgt men
een brief waarin wordt gedreigd met
uitzetting. Daarna is het meestal snel
gebeurd”.
Het rampenhotel wordt met argus
ogen door de brandweer bekeken,
want genslotte zitten er vooral men
sen die wel eens slordig met vuur
zijn omgesprongen en je zou er niet
aan moeten denken, dat het zelf zou
uitbranden.
En wat vinden de „bewoners” er
zelf van? Een vrouwtje, die in de
wasserette bezig is, zegt hierover:
„Het is goed, maar je zit toch het
liefst op jezelf. Logisch Ik zit ooit
liever met mijn benen op de bank
voor de tv. maar ja: ze kunnen hier
natuurlijk moeilijk leren fauteuils
neerzetten. Aan de andere kant, zo’n
uitzicht hebben we nog nooit gehad”
gen tegen twee is wel een juiste afspie
geling van de verhoudingen. Ik moet
zeggen dat ik niets anders had ver
wacht.”
Mede door dit mooie succesje van de
ASVA hebben de progressieve groeperin
gen van studenten- wetenschappelijke
staf en technisch en administratief per
soneel zich nu een ruime meerderheid
verworven in de universiteitsraad. Deze
meerderheid kan straks voor heel wat
oppositie gaan zorgen tegen hervormings
plannen van Den Haag. Cilia Galesloot:
"We hebben nu een zeer progressieve
raad. Ik denk dat die het nog wel eens
aan de stok zal krijgen met de minis
ter.” En Gijsbert van de Brink: ”De
samenwerking met Den Haag zal, zo
neem ik aan, door de progressieven zo
veel mogelijk getraineerd worden, het
geen een geweldige ontwrichting aan de
universiteit teweeg kan brengen.”
Dé verkiezingen hebben twee opmer
kelijke feiten voortgebracht. Het eerste
is dat de ASVA helemaal meedeed.
Twee jaar geleden, bij de eerste verkie-
Dansende meisjes uit de Vietnamese
Opera.
Meier, na een optocht vanaf de Dam
met o.a. de Animal Crackers.
Kortom van Elisabeth Andersen tot
Banend Servet, van de CCC-incorporated
tot het Eindhovens Barok Ensemble;
Kunstenaars voor Vietnam.
Gijsbert van den Brink, een
’’„J vertegenwoordigers
STRAKS gaan ze weer branden: de
feestlichtjes langs de grachten, die de
rondvarende toeristen vooral in het
sprookjesachtige van de stad moeten
doen geloven. De schijnwerpers spe
len met de bomen, maar deze keer
speciaal ook met de gevels van de
grachtenhuizen aan de Keizersgracht
Brouwersgracht en het Singel. Ook
de stadstorens, enkele bruggen, het
paleis, de Amstelhof, de Zuiderkerk
en de Waag zullen in een lichtzee
baden. Voor iets nieuws zorgt de
kunstenaars Von Gravenitz, die op
een boot tussen de bloemenschepen
aan het Singel vjjftig draaiede spie
gels heeft aangebracht, die door
lichtstralen worden beschenen. En
dat allemaal tot half september van
zonsondergang tot half twaalf, behal
ve in juni als de lampen een uurtje
langer blijven branden. De gemeente
heeft het „sluitingsuur” wat ver
vroegd in verband met de klachten
van omwonenden, die de slaap maar
niet konden vatten.
HET IS ONDOENLIJK hier alle eve
nementen op te noemen. Men doet er het
beste aan zich te informeren bij het
CISKA-loket in de hal van de Amster
damse stadsschouwburg. Daar begint
dinsdag 24 april de voorverkoop voor
alle evenementen, behalve die in de
Melkweg. Dagelijks van 10 tot 5 uur
(behailve op zondag 29 april) Ook voor
verkoop in de Bijenkorf. De meeste
toegangsprijzen zijn 5 en 7,50. In het
Shaffy-theater kan men op een kaartje
een hele avond en nacht bij verschillen
de evenementen terecht; cabaret, voor
dracht, muziek. Ook in Paradiso en de
1
Om de grote autostroom af te stoppen
is voor dit gebied een systeem van
eenrichtingsverkeer voorgesteld. De
„dijk” zal vanaf het Haarlemmerplein
dan ook niet meer toegankelijk zijn.
Alleen de bus mag er van die kant nog
door. Op de kaalslag langs de nieuwe
weg zal te zijner tijd nieuwe bebouwing
komen, die vermoedelijk uit kantoren en
flats zal bestaan.
IN DE MOVIES (Haarlemmerdijk)
worden vijf Vietnamese speelfilms en
twee documentaires getoond, afkomstig
van het Bevrijdingsfiront en de Noord-
vietnamese delegatie in Parijs. In de
Melkweg zijn vijftig Nederlandse films
en tv-programma’s (video) te zien o.a.
van Ivens, Haanstra, Vrijman, Van der
Keuken.
DE VERKIEZINGEN voor de univer
siteitsraad, zeg maar het parlement, van
de Amsterdamse universiteit, die de af
gelopen twee weken zijn gehouden- heb
ben een verrassende monsterzege opgele
verd voor de debuterende ASVA. De
Progressief georiënteerde studenten van
de ASVA stuurden hun rechtse tegen
stander de OBAS met de korfbalcijfers
9-2 naar de kleedkamers. Van de If
zetels, die in de universiteitsraad be
schikbaar zijn voor de studenten, gaan
er dus twee naar de OBAS en negen
naar de ASVA. Deze laatste wordt daar
mee de grootste fractie binnen de raad.
Zoals gezegd: de Haarlemmer Houttui-
nen-weg had al veel eerder klaar moe
ten zijn, maar door het inspraak-gevecht
heeft het langer geduurd. Als compromis
is destijds voorgesteld de kruising met
de halverwege gelegen Buiten Oranje
straat gelijkvloers te maken en voorzien
van verkeerslichten. Dat blijkt nu op
nieuw vertragend te werken, want ter
wijl de zaak op 2 april al open had
moeten zijn, wordt het nu de eerste of
tweede week van mei. Het euvel heet in
dit geval een ontbrekende schakelkast.
Dat heeft intern bij de gemeente nogal
wat heibel veroorzaakt en daar niet
alleen.
nog moeilijke aansluiting op het Haar
lemmerplein met rechts de Haarlemmer
Poort.
van de
huidige vertegenwoordigers van de
OBAS in de universiteitsraad, is dat
spreekt teleurgesteld. De OBAS heeft
alleen gewonnen in de traditioneel be
houdende faculteit der rechten en eiste
daarnaast maar een van de vier vrije
zetels voor zich op. Cilia Galesloot,
voorzitster van ASVA, is vrolijker ge
stemd en verklaart met groot lef: "Ne
Van de vier geplande rijstroken im
mers zijn er pas twee klaar en boven
dien wachten er aan weerszijden van
deze tegen de spoordijk aan gevlijde
route twee aanzienlijke „bottle-necks”.
Aan de kant van het Centraal Station
(tenslotte sluit de weg aan op de Prins
Hendrikkade en IJ-tunnel) staat iets voor
de nieuwe brug over het Singel het
Rijks Administratiegebouw („De Droog
bak”) nog fier overeind en het moet wel
gek lopen als deze moeilijk vervangbare
kolos binnen tien jaar vleugels zou heb
ben gekregen. Het rijk voelt er niet zoveel
voor het gebouw op te doeken. Er zijn
zelfs geruchten geweest dat men er een
museum van zou willen maken.
Het lijkt erop dat Wiegel’s succesfor
mule voor de OBAS als een boemerang
heeft gewerkt. Cilia Galesloot: "Het
kwam voor dat ik in de mensa zat te
eten en mensen mij kwamen vertellen
hoe schandalig ze het wel vonden. Een
vrouw bracht me zelfs een zak vol
snippers, allemaal verscheurde OBAS-
affiches.” Gijsbert van den Brink: "We
wilden de grote massa van de studenten
bereiken. Onze overtuiging was dat zij
wakker geschud moesten worden met
wat aggressieve kreten. Het is mogelijk
dat we daarbij wat mensen hebben af
gestoten.”
Emmy Verhey, Vera Beths. Moderne
muziek van Theo Loevendie, Polo de
Haas en de bekende free jazzmusici.
ZEER VELE cabaretgroepen (Don
Quishocking, Ivo de Wijs, Neêrlands
Hoop) werken mee. Albert Mol presen
teert een „artiestengala” met Jules de
Corte, Liesbeth List, Jenny Arean, Ge
rard Cox, Hetty Blok.
-..yXj
KLAPSTUK IS HET optreden van
veertig Vietnamezen uit Parijs, die met
tachtig anderen een ensemble vormen
dat regelmatig voor de grote Vietnamese
kolonie in Parijs optreedt. Het brengt
hier zang en dans, deels folklore deels
liederen uit de strijd in Vietnam. Ze
geven op 30 april een avond- en op 1
Melkweg worden
gramma’s” geboden.
1?
