Nieuw driemaandelijks tijdschrift
Vestdijk-kroniekvoor liefhebbers
De code van het
juiste clichégebruik
Hecht contact met
Beethoven-fans
Amerikaans
modern toneel
in ons land
Victoriaanse ondermode paart
deugdelijkheid
charme
aan
3
Jazzfestival op
eiland Man
IK
L
■h:'
•t
„SILLVAGNEN”
PREMIERE IN DE TONEELSCHUUR
CYCLUS VAN NPO GEOPEND
Holland Festival
wint derde prijs
„To you” van Schat
Veirneulen-Hollandia bv.
6
7
ZATERDAG 12 MEI
1973
Esoterisch
de Vestdijkkring, Postbus 2, Renkum).
Bewuste functie
Svenska
Restaurangen
ten
1
xiTmt
len
(Van onze correspondent)
UTRECHT „Zo’n Vestdijkkring is daarom zo aardig, omdat je er men
sen ontmoet die allemaal verschillende dingen ondergaan door toedoen van
dezelfde teksten”, schrijft drs. Bernt Luger in het eerste nummer van de
Kroniek, het nieuwe driemaandelijkse tijdschrift van de Vestdijkkring (te
bestellen bij het secretariaat van de Vestdijkkring, Postbus 2, Renkum).
1
bent zeker van de nieuwste richtapparatum* en een uiterst
moderne spuiterij en drooginstallatie.
I
„ONDERGOED, AL GOED”,
wordt vandaag eens het thema
van ons modejournaal. De onder
mode krijgt een steeds kleuriger
en fleuriger aanzien; een onweer
legbaar feit, dat u inmiddels zelf
al zult hebben kunnen vaststel
len. Mijnheer kan zijn hemdje en
broekje in fleurige strepen met
contrastbiezen kiezen en nog
meer afwisseling wordt hem ge
boden door sets bedrukt met
kan onzichtbaar en vakkundig hersteld worden
door Vermeulen-Hohandia. Vakbekwame plaatwerkers
bekleders en spuiters met hartvoor elke auto staan
daar persoonlijk voor in.
„Prachtig beschreven”
I
- -
alleraardigste figuurtjes. Ten
Cate maakt deze sets van certi-
form, een elastisch katoen dat fijn
om ’s mans lijf zit en bovendien
makkelijk wasbaar en kleurecht
is.
KENNEMERPLEIN 5
HAARLEM - TELEF. 32 06 68
«IÉ
rlr
SIMON VESTDIJK
CEES STRAUS
Het is allemaal net tè onderhoudend
P. ZWAANSWIJK
ADVERTENTIE
j
autoschade
l| onder redactie van Bé ter Maat
zul-
van
dere
ver-
1 de
wel
Hen.
Veertienhonderd toehoorders, waaron
der opvallend veel jeugdige Beethoven
fans, luisterden op deze avond naar nog
steeds geliefde werken van de Weense
meester, muziek, die blijkbaar talloze
muziekvrienden ook in deze tijd of mis
schien wel juist in deze tijd gelukkig
kan maken, los van „engagement”, maar
in hecht contact met het fenomeen, dat
„muziek” genoemd wordt.
Het concert werd begonnen met de
derde Leonore-ouverure, een compositie,
die ook nu van betekenis bleek, niet om
eerst een stukje publiek georganiseerd.
De Vestdijkkring is ontstaan door het
SMORGASBORD en andere SPE
CIALITEITEN.
Reeds meer dan 40 jaar verzorgen
wij recepties en diners in onze
sfeervolle zalen. Ruim parkeer
terrein.
elkaar ondanks het evidente niveauver
schil blijven dragen? Zonder de weten
schapsmensen valt deze Kroniek terug
op het peil van een willekeurig duive-
melkerablaadj e.
Van Abecita uit Zweden lingerie die
ook als strandkleding kan fungeren.
Twee „melkboeren temidden van hun dansende klant, scène uit De Melkboer van
Hans Münsterman.
Moderne Victoriaanse mode van Du
Pont.
om echt waar te kunnen zijn. Münster
man zou moeten doorgaan met het uit
spugen van zijn gemeenplaatsen tot het
publiek kotsend van verveling met to
maten ging gooien en de voorstelling
niet langer kon uitzitten.
i tot
itten
igen,
zelf
oezit
rpo-
ïlen.
een
n de
Dagelijks serveren wij u onze be
kende DELIKATESSE-ASSIET-
TER (ƒ9,25).
illen
rden
pge-
>ele-
ken-
deze
vor-
Isla-
be-
liste
n de
ege-
eten
aan-
rden
t de
aan-
in-
istig
aat-
mte
den
;sen
zoor
ioor
kte-
lard
lan-
ge-
slag
legd
t de
op
de
slas-
de
das-
tiaar
ueel
igen
gen.
ien-
aren
igen
ont-
on-
ifeld
rust
aak
een
de
ge
ilen
van
las-
►ed-
i de
ad-,
ing,
zul-
ame
eel-
HAARLEM. Hoe komt het gebruik
van een cliché tot stand, heeft Hans
Münsterman zich afgevraagd toen hij
zich bezighield met het schrijven van
het toneelstuk De Melkboer. Gisteravond
gaf een zestal acteurs van de theater-
werkgroep van de Toneelschuur vorm
aan zijn ideeën op een manier die al
gauw duidelijk maakte hoe Münsterman
het toneelstuk ziet: niets anders dan ook
een cliché.
fep!
Zover is Hans Münsterman nog niet,
al wordt hem wel aanbevolen ook eens
een beeld te geven van een situatie
warain cliché’s doelbewust worden be
streden-
„To you” werd vorig jaar voor het
eerst uitgevoerd tijdens het Holland Fes
tival door een instrumentaal ensemble
onder leiding van de componist en met
vocale medewerking van Lucia Kerstens,
mezzo-sopraan. De NOS had ook nog
een opname van een compositie van Jan
van Vlijmen ingestuurd. Deze inzending
viel echter buiten de prijzen.
Voor Münsterman mogen de surroga
ten gehandhaafd blijven. Als de melk
boer, verbeeld in een aantal deelkarak
ters, een oprechte poging doet zijn ge
dachten uit te spreken, ontstaat een
sfeer van verwarring, van vage angst
voor de reacties op het onbekende. De
uitwerking op de aangesprokene (in dit
geval de dagelijkse klant van de zuivel-
handelaar) moet dan ook een open vraag
blijven. Zou het klankbord eenmaal po
sitief reageren op het in dit geval crea
tief gehanteerde taalgebruik, dan sneu
velt de cliché. En daarmee de intentie
van het stuk.
HILVERSUM. Op het „Rostrum of
composers”, het concours voor radio-
muziekopnamen, dat van 7 tot 12 mei
door de Unesco voor de twintigste maal
in Parijs is georganiseerd, heeft de door
de NOS ingezonden compositie „To
you” van de Nederlandse componist Pe
ter Schat een derde prijs behaald. Voor
het „Rostrum of composers” waren Tl
werken ingezonden door 31 landen.
randeert bij het nat worden geen
ongewilde doorkijk. Wat let u om
dan eens in zo’n set ze zijn er
overigens in tien prachtige modekleu
ren uitgelaten door het zilte nat te
dartelen.
Van hetzelfde materiaal zijn er te
vens bodysuits met korte pofmouw
tjes. Ideaal voor onder de lange broek
en rok, want hoe je je ook wendt of
keert, het blijft altijd keurig op zijn
plaats.
Voorts zijn er, in tegenstelling tot
de textiele omvang van beha’tjes en
slipjes, onnoemelijk veel variatie mo
gelijkheden. Behalve in de hierboven
genoemde effen uitvoeringen, zijn ze
eveneens verkrijgbaar met pittige
strepen en bloemetjesde?sins.
Onze ijs-gekoelde trolley met zijn
groot assortiment Zweedse haring
rijdt voor u tijdens lunch en
diner.
Nu is het. voortdurend gebruik van
cliché’s een snel vermoeiende toe
stand voor de luisteraar-toeschou-
wer. Er moet visueel heel wat ge
beuren, wil een toneelstuk (in dit
geval kan beter gesproken worden
van een gevisualiseerd hoorspel)
waarin steeds maar gemeenplaatsen
worden gebruikt, voldoende span-
n ingskracht hebben om te blijven
boeien. Gelukkig is De Melkboer
net kort genoeg om het nog tot het
einde toe leuk te kunnen vinden.
Voordat het helemaal irritant wordt
(en daar is Münsterman immers op uit)
komt het bevrijdende zaallicht. Enerzijds
is het een verdienste van de acteurs de
climax tot op dat moment nog te kun
nen uitstellen, maar anderzijds geeft het
ook een onbevredigend gevoel. Het ba
lanceren op de rand van de irritatie
gedurende het gehele stuk geeft wel een
zekere vrewachting die het stuk de nodi
ge cohesie moet geven, maar juist in het
niet-weergeven van het uiteindelijke to-
taalcliché geeft Münsterman niet thuis.
En in het jaarverslag van de kring,
in dit nummer opgenomen, wordt ge
sproken van „het pluralistisch karakter”
van deze vereniging: „van hoogleraar tot
huisvrouw en van psycholoog tot chemi
cus. Het aan elkaar toetsen van verschil
lende interpretaties levert vaak een zeer
boeiende discussie op”. Inderdaad, de
vorig jaar opgerichte Vestdijkkring, die
nu ongeveer 250 leden telt en afdelingen
heeft in Rotterdam, Den Haag, Amster
dam en Utrecht, is een uniek gezelschap.
DEN HAAG. Aan het toneelpro-
gramma voor het Holland Festival zijn
voorstellingen door twee moderne Ame
rikaanse groepen toegevoegd. Het „Open
Theatre” van Joseph Chaikin uit New
York dat enkele jaren geleden in ons
land optrad met onder meer „The Ser
pent” keert naar Nederland terug met
„The mutation show”, een ensemble-stuk
waaraan sinds oktober 1970 is gewerkt.
Het schema is het proces van verande
ringen dat dem ens ondergaat tussen zjjn
geboorte en dood.
de geschiedenis, waarop zij berust, maar
om de muzikale essentie. Die werd de
toehoorders gebracht in een bezonken
uitvoering, waarbij Eduard Flipse het
dramatisch element een bescheiden accent
gaf.
De ouverture werd gevolgd door het
befaamde, welhaast populair geworden
vijfde Pianoconcert, dat helaas zo vaak
onderhanden is genomen voor een psy
chologische analyse, die de karakterei
genschappen van de componist moest
onthullen.
De solist op deze avond de pianist
Eduardo del Pueyo ,nam het concert zelf
in zijn vertolkingsgreep en ging hierbij
bijzonder reëel te werk. Geen gedroom
of meditaties liet hij uit de muziek
klinken. Integendeel zocht hij met een
positieve toonvorming, die op de vleugels
uit Beethoven’s tijd niet mogelijk ge
weest was, maar wel door de moderne
Steinway-vleugel van het Concertge
bouw geproduceerd kan worden, het
concert te vertolken met een nadrukke
lijke tekening van de melodische lijnen,
onverwachte dynamische expansies en
met overwogen toepassingen van con
trasterende zwakkere klanken, zoals in
overeenstemming met Beethovens aan
wijzingen in het Adagio. Een indruk
wekkende technische beheersing maak
te het del Pueyo mogelijk een vertolking
van het concert te geven waarvan het
gehele verloop sprak van een gevestigde
interpretatie-opvatting.
Eduard Flipse heeft als ervaren diri
gent zich bij het begeleiden voortreffe
lijk gericht naar het spel van de solist,
zodat een hechte uitvoeringseenheid tot
stand kwam. Na de pauze hebben de
toehoorders genoten van een opgewekte,
probleemloze, maar niettemin bezielde
vertolking van de achtste Symfonie. Het
werd een voordracht, die sprankelde van
musiceervreugde.
I -
gs f/SqjS#
enthousiasme van een stel jonge lezers
en heeft daarnaast ook een klein aantal
vakneerlandici getrokken.
De vraag is nu maar: welke kant gaat
deze kring uit? Gaat men het zoeken in
de richting van de Dickens Fellowship, die
de meester blijft eren met Dickens-diners
en verkleedpartijen, of zoekt met het in
een min of meer serieuze bestudering van
de ontelbare werken, die de Olympiër
van Doorn ons heeft nagelaten?
In het eerste nummer van de Kroniek
kan men beide richtingen zich al naast
elkaar zien ontwikkelen. Een bijdrage
van Nol Gregoor, „Spekmarkt, het huis
van Anton Wachter”, met vele foto’s van
Vestdijks huis verlucht, is precies van het
soort dat we ook in „The Dickensian”
aantreffen. Maar de studie van L. F.
Abell over Vestdijks roman „De kellner
en de levenden” tapt uit een heel ander
vaatje. Dat is een stuk literatuuronder
zoek dat men ook in een literair of lite
ratuurwetenschappelijk tijdschrift had
kunnen tegenkomen.
Amateurs en wetenschapsmensen leven
in deze Kroniek broederlijk samen. Het
is heel wonderlijk naast zo’n stuk van
Abell ook verslagjes uit de regio aan te
treffen. In Rotterdam bijvoorbeeld heeft
mejuffrouw S. A. E. Bessem een inlei
ding gehouden over de novelle „De brui
ne vriend”. Volgens het verslag heeft hij
gezegd: „Prachtig is beschreven hoe de
jongen door de mistige stad in de avond
naar Hugo’s huis loopt”. En: „Eén ding
kan mij spijten: dat Vestdijk die twee
jongens elkaar véél later niet opnieuw
heeft laten ontmoeten”.
Dit zal voldoende zijn om duidelijk te
maken dat behalve de academie ook de
middelbare school een plaatsje heeft in
deze Kroniek. Luger heeft gelijk, zoiets
kan best aardig zijn, maar zullen die twee
Overigens toont Münsterman met zijn
Melkboer aan dat het gebruik van cli
ché’s in de dagelijkse omgang wel dege
lijk een bewuste functie heeft in de
dagelijkse omgang. Het maskeert ons
ontstellend gebrek aan originaliteit; we
kunnen er mee wegvluchten als we
eerlijk onze mening zouden moeten zeg
gen. Cliché’s kunnen een rustpunt zijn
om even op adem te komen; ze bieden
geen alternatief, maar werken als een
goedkoop surrogaat voor wie slecht bij
kas is.
LONDEN. Zes dagen lang zullen
jazz-liefhebbers hun hart kunnen opha-
len wanneer in september het neusje
van de jazz-zalm naar Europa komt om
onze oren te strelen. Beroemdheden als
Duke Ellington, Woody Herman, Thad
Jones en Mel Lewis geven van 9 tot 15
september concerten tijdens een jazz
festival op het eiland Man, dat volgens
de organisatoren het grootste zal zijn
dat ooit gehouden is.
In het vliegtuig dat de kortingen van
de jazz naar Europa brengt ziftten dan
ook de Lawson-Haiggart Jazz band, de
New Orleans Preservation Hall Jazz
Band, Wild Bill Davidson and His Chi
cago Jazzmen en de zanger Joe Willi
ams.
Zonder de amateurs zal de inhoud al
leen nog te genieten zijn door een eso
terisch genootschap van vakmensen.
Daarom: laten de redactie en het bestuur
van de Vestdijkkring vooral hun best
doen deze opzet zo goed en zo lang mo
gelijk te handhaven. Dit aprilnummer
bevat, behalve de genoemde bijdragen en
mededelingen, ook enkele polemiekjes
van Martin Hartkamp en drs. B. Luger,
en twee Paroolrecensies van Vestdijk
uit 1947: de besprekingen van de debu
ten van W. F. Hermans (Conserve) en
Simon (Gerard K.) van het Reve (De
avonden)
De Vestdijkkring blijkt verder over een
Documentatiedienst te beschikken, die
artikelen van en over Vestdijk weer in
omloop brengt. Er zijn zo al 200 artike
len heruitgegeven in een oplaag van 55
exemplaren (uitverkocht!); er komen er
nog 150.
WORDT ER TEGENWOORDIG
met onze bovenkleding nogal hevig ge
flirt met de jaren twintig en dertig,
het zal u dan evenmin verbazen dat
in dit grillige proces ook de onderkle-
ding wordt betrokken. De flirtation
gaat zelfs nog verder terug. In Lon
den werd vorige week een show ge
geven waar de getoonde beha’s en
broekjes rechtstreeks uit de Victori
aanse kast leken te komen. Een eeuw
vooruitgang liet zich evenwel herken
nen in het verwerkte materiaal. De
kanten broekjes met ballonpijpjes en
de evenzo kanten beha’s met brede
schouderbanden waren van een elas
tische kunstvezel gemaakt. Zo ook
een beeldig keurslijfje met veter en
al, echter met dien verstande dat het
broekje er nu aan vast zat; een
bijkomstigheid, die in de bloeitijd van
het hardere keurslijf ondenkbaar
was.
Anders dan de bestaande genootschap
pen die zich met de nagedachtenis aan
een schrijver bezighouden (men denke
aan de Bilderdijk-, Multatuli-, van
Eeden-, Thijm- en Jacob Israel de Haan-
genootschappen), is hier namelijk aller-
MOCHTEN NOBELE historische
gevoelens thans bij u wakker worden
en er deswege een niet te onderdruk
ken neiging ontstaan zich ook weer
eens in het keurslijf te „persen”, dan
zult u zich echter nog geruime tijd
moeten intomen. Deze moderne Vic
toriaanse mode, die Du Pont introdu
ceerde, is pas bedoeld voor de lente
van 1974. U bent in ieder geval voor
bereid!
specialisten in koetswerk sinds 1884
—m» Daardoor niet duurder, welbeter.
FDCWA Oudeweg 30, Haarlem, tel: 023-319344
HAARLEM. Het Noordhollands
Philharmonisch Orkest heeft vrijdag
avond in de uitverkochte zaal van het
Haarlemse Concertgebouw onder leiding
van de dirigent Eduard Flipse het eerste
concert van de Beethoven-cyclus gege
ven.
WIJ VROUWTJES komen er nóg
beter af. Onze lingerie kan zelfs als
strandkleding dienst doen. Abecita uit
Zweden staat ons daarbij terzijde en
fabriceerde beha’s en slipjes van ple
zierig elastisch materiaal. De samen
stelling Lycra, katoen en helanca ga-
De voorstellingen worden op 27, 29 en
30 juni gegeven in achtereenvolgens
Amsterdam, Den Haag en Nijmegen. In
Amsterdam wordt bovendien op 28 juni
een beeld gegeven van de werkwijze, van
de groep in een voorstelling getiteld
„Work in progress”.
Uit Chicago komt de Godzvilla Rain
bow Troupe”, die grotesk anti-theater
brengt in een genre waartoe veel jonge
Amerikanen zich aangetrokken voelen.
Toneel van dit kaliber (strips, vampires,
gruwel, science-fiction) is de laatste mo
de in de off-off-Broadway-beweging.
De eerste productie van Godzvilla
Rainbow Turds in hell” wordt op 12
juni ten doop gehouden in Mickery-
Amsterdam. Met het tweede stuk „The
Whores of Babylon” wordt op 22 juni
het nieuwe theater ’t Hoogt in Utrecht
geopend. Daarna volgt in deze theaters
nog een serie van beide voorstellingen.
's Heren ondergoed bedrukt met
alleraardigste figuurtjes en afgezet
met contrastbiezen uit de collectie
van Ten Cate.
jj-
