Iron
Bridge
Museum
Re:
En
blij
Ko
k Begin en einde
111 I
ma^
k tar Arnhem
Stap voorwaarts
Onr
gig
k Ik begrijp het niet
k Schuldig
i**1'
Niet minder dan vijftig delegaties uit acht landen, waaronder
Nederland, zullen van 29 mei tot 5 juni a.s. vertegenwoordigd zijn op
de eerste internationale conferentie voor behoud en instandhouding
van wat er in de weield is overgebleven aan machines en werktuigen
uit de beginperiode van de industriële revolutie. FICIM First
International Conference on the Conservation of Industrial Monu
ments is de naam, die de organiserende Engelsen aan deze confe
rentie hebben gegeven. z
De plaats van ontmoeting is het Attingham Park bij Shrewsbury
in het Engelse graafschap Shropshire, niet ver van de plaats, waar de
graaf van Plymouth zaterdag 31 maart het Blists Hill openluchtmu
seum, deel van het Tronbridge Gorge Museum, heeft geopend. In dit
openluchtmuseum is een aantal „industriële monumenten” bijeenge
bracht, overblijfselen uit de tijd (18de en 19de eeuw) dat de industrie
in Engeland aan een geweldige opmars begon.
Zwane
w’
De eerste ijzeren brug ter wereld.
een
Een
Blowing
AMS
het Da
koersv
men a:
getoom
komsti
ciële k
tnede i
Nederl
gemce'
om de
nu
Boven'
steun
Daar
Dow
verdei
eindig
gesteg
geen
worde
sprek
maats
die ni
cassei
•tel ii
11,30
trad
met e
hand
verlii
vaar
op f
met
veer
wege
van
retisi
Philij
KLM
best zullen doen, antwoordde de ge
neesheer.
En wanneer mag ik hem komen
bezoeken?
Elke maandag- en donderdagmid
dag. Weer brak zij in snikken uit.
twee-cilinderhoogoven
Machine.
De oprichting van het museum is in
1959 begonnen. In dat gaar vierde de
Coialbrookdale Company die 250ste ver
jaardag van Abraham Darby’s ontdek
king. Ter gelegenheid daarvan werd de
hoogoven, waarin Darby voor het eerst
cokes gebruikte voor het smelten van
ijzererts gerestaureerd en met het ter
rein eromheen voor het publiek openge
steld. Vier jaar later kwam het gebied
van Ironbridge bij de verderop gebouw
de nieuwe stad Telford.
uitgetrokken om de ijzeren brug in zijn
oude luister te herstellen.
verleden
ingewikkeld
Dit
overca
waard<
zenslaj
dispari
en de
rentab
stijgin,
de pri
leerd.
De
van h
kosten
geheel
tenspa
indust
De c
indruk
het jas
genom<
drukwi
onaal,
jaar g(
de he:
zeggen
1970.
1
In het begin van deze eeuw vierde
een juwelier in Regentstreet, de def
tige winkelstraat van Londen, het
honderdjarig bestaan van zijn firma.
Hij kreeg bij die gelegenheid verlof
zich Hofleverancier te noemen. Te
recht, want reeds koning George IV,
die men de grootste drinker, de eerste
speler en de volleerdste vrouwenjager
van zijn tijd noemde, had er kostbare
geschenken voor zijn minnaressen ge
kocht en men zei dat koningin Victo
ria eens persoonlijk het etablissement
had bezocht om er een huwelijksge
schenk te kopen voor haar dochter,
de latere moeder van de Duitse kei
zer Wilhelm II.
DEN
over 1
Johan
ting te
resulta:
gen. In
1972 a
1971, a!
schede
Begin- en eindpunt van ’s werelds eer
ste openluchtmuseum van industriële
monumenten wordt gemarkeerd door de
namen van twee mannen: Abraham
Darby (de eerste), die in 1709 in Coal-
brookdiale voor het eerst ijzer smolt met
behulp van cokes. De tweede naam is
die van de oud-industrieel Bruce Ball,
thans voorzitter van de Museum Trust,
die man die besliste, dat wat aan indus
triële monumenten was overgebleven,
moest worden bewaard. Daartussen in
ligt een periode van opgaan, blinken en
verzinken. Dank zij de drie geslachten
Darby kwam de industrie in en rond
Ironbridge tot grote bloei.
De initiatiefnemers, zo vertelt mede
werker James Butterfield, hebben zich
terdege voorbereid op het grote karwei.
Een aantal stafleden bracht vorig jaar
een bezoek aan het openluchtmuseum in
Arnhem om daar te zien en te horen
hoe de inrichting van een der gelijk mu
seum moet worden aangepakt. Het re
sultaat mag gezien worden.
Bijna 200 jaar verbindt de ijzeren
constructie van Abraham Darby III de
beide oevers van de Severn en nog altijd
maken voetgangers er een veelvuldig
gebruik van. Voor auto’s is de brug al
sinds 1934 gesloten. Ironbridge is meer
dan alleen maar een fraaie 18de-eeuwse
brug met een schitterend uitzicht over
een niet meer bevaren riviergedeelte. De
omgeving is als het ware volgestopt met
industriële monumenten uit de beginda
gen van wat we tegenwoordig noemen
„het tijdperk van de industriële revolu
tie”.
Een verzameling huizen, gebouwd
tegen een steile heuvel. Op de voor
grond, dominerend in het land-
schap, een in alle opzichten opmer
kelijke brug, de ijzeren brug, waar
aan het plaatje zijn naam ontleent.
Het is de eerste in 1779 door
mensenhanden gebouwde construc
tie van ijzer en steen over een ri
vier. Hoog boven het snelstromende
water van de Severn in het Engelse
graafschap Shropshire vormt de
brug een levende herinnering aan
een voorbij tijdperk, aan een perio
de waarin Engelands industriële
revolutie op gang kwam.
Lang voordat de grote industriesteden
als Birmingham, Leeds en Manchester
wereldbekendheid hadden gekregen, was
de vallei van de Severn met Ironbridge
als middelpunt al één grote industriële
activiteit, mede dank zij de aanwezig
heid van kolen en ijzererts. Toen de
voorraden waren uitgeput- althans niet
meer in winbare hoeveelheden aanwezig
waren, werd de streek weer „agrarisch
gebied”, met als enige herinnering aan
dat grootse verleden de vervallen hoogo
vens, afgesloten mijngangen en tot
werkloosheid gedoemde (antieke) machi
nes. Maar eens werd hier de eerste
ijzeren brug geconstrueerd, werd de eer
ste van ijzer gebouwde boot te water
gelaten (1788) werden de eerste rails
gesmeed en werd de eerste stoomloco
motief geproduceerd.
waan leeft. Wij hopen zo dat u hem
zult kunnen genezen. De kosten.
op de kosten hoeft u niet te zien.
Maar ikik hoef toch niet bij het
gesprek te zijn. Dat zou ik te pijnlijk
vinden. Tenslotte... hoe vreemd hij
zich ook soms gedraagt, hij is mijn
broer. En zij wiste haar ogen met het
kanten zakdoekje af.
Neen, neen, verzekerde haar de
ander, wacht u maar hiernaast. Even
later kwam de portier de wachtka
mer binnen en verzocht de juwelier
hem te volgen. Maar toen hij een
ander vertrek binnentrad, zag hij
daar tot zijn verbazing niet de beide
dames die hij verwachtte, maar een
bejaarde heer die hem ernstig aanzag.
De heren noemden hun naam en
namen plaats De verbazing van de
juwelier steeg ten top toen hem naar
zijn beroep werd gevraagd.
speech, waarin hiij Abraham Darby
voorhield: ,-Bij ijzer alleen kunt gij niet
leven!”
Teneinde te voorkomen dat in het
gebied met zijn vele industriële monu
menten andere bestemmingen zouden
worden gelegd, werd de idee geboren
een museum op te richten. Met name de
oud-industrieel Bruce Ball, nu voorzitter
van de Museum Trust, spande zich daar
voor in. Geen enkel museum wilde in
gaan op zijn aanbod deze antieke machi
nes te bewaren. Min of meer noodge
dwongen besloot Ball toen zelf maar de
conservering ter hand te nemen.
Abraham Darby II was de man, die
tekende voor de ijzeren brug, waaraan
Ironbridge nu zijn naam ontleent. De
ijzeren ribben, waaruit de brug is opge
bouwd wegen meer dan vijf ton elk en
hebben een lengte van bijna 25 meter.
De belangrijkste delen van de brug wer
den in drie maanden tijd aangebracht
zonder dat de scheepvaart op de rivier
zouden de dames samen terugkomen
eji de definitieve keuze bepalen.
De chef verontschuldigde zich voor
een ogenblik en ging de juwelier
zelve raadplegen. Beide heren vrees
den, zoals iedere winkelier in zulk
een situatie, dat van uitstel afstel zou
komen en dat achteraf dei prijs der
juwelen zijn cliënte te hoog zou toe
schijnen. De eigenaar wendde zich
met een diepe buiging tot de dame en
bood aan haar met de kostbaarheden
naar haar woning te vergezellen op
dat haar zuster reeds nu zou kunnen
kiezen. Na een lichte aarzeling stem
de de jonge vrouw met dit voorstel
in en even later stapten beiden in het
wachtende rijtuig, de juwelier met
het kistje dat de geschenken bevatte,
op de knieën, de dame vrolijk babbe
lend over het aanstaande huwelijk
harer zuster, een huwelijk dat in het
Verenigd Koninkrijk sensatie zou
verwekken.
De equipage hield stil in een kleine,
rustige zijstraat van Avondale Park.
Achter een fraai smeedijzeren hek
zag men in een grote tuin een witte
villa liggen en zijwaarts nog een
groter gebouw. Een martiale portier
leidde het tweetal naar het landhuis
en zodra zij binnen waren, wees de
jonge vrouw de juwelier een zijka
mer en verzocht hem daar een ogen
blik te wachten. Ik zal, zei zij, mijn
zuster even waarschuwen. Ik hoop
dat zij goed genoeg is om ons te
ontvangen. Met die woorden verliet
zij het vertrek. De juwelier ging
zitten, het kistje op zijn schoot. Met
snelle pas liep de vrouw de gang
door, klopte aan een deur en trad
meteen de kamer binnen. Een heer
stond haastig op van achter zijn bu
reau en kwam haar tegemoet.
En? vroeg hij, haar vragend aan-
zieride.
Mijn broer is in de wachtkamer,
zei zij, nerveus met een kanten zak
doekje spelend. Hij is nu heel kalm,
maar ik heb u al gezegd dat dat van
het ene moment op het andere kan
veranderen. Wijmijn familie, we
zijn heel bezorgd over hem. Niemand
begrijpt waardoor hij in de vreemde
De grote stap voorwaarts was de uit
vinding van Abraham Darby I, een wat
we zouden kunnen noemen veredeld
smid. Het was in die jaren gebruikelijk,
dat voor het smelten van ijzer gebruik
werd gemaakt van houtskool. Het toene
mend gebruik van ijzer had evenwel tot
gevolg, dat de ontbossing in Engeland
catastrofale vormen begon aan te ne
men. Darby bracht uitkomst: na vele
jaren van experimenteren ontdekte hij,
dat uit steenkool gewonnen cokes een
veel beter resultaat gaf bij het smeltings-
proces. In Coalbrockdale ontwikkelde
Darby zijn nieuwe technieken, zijn zoon
Abraham Darby II trad in het voetspoor
van zijn vader en ook Abraham Darby
III ontpopte zich als
technicus, tevens
scherp zakelijk verstand.
Hij bouwde de Coalbrookdale Compa
ny uit tot een voor die dagen modern
bedrijf met geavanceerde technieken. Op
sociaal gebied toonde hij zich een voor
uitstrevend man: hij bouwde huizen
voor zijn werknemers, zorgde voor een
betere medische begeleiding en bood zijn
hulp aan waar die nodig was. Niettemin
waren de werkomstandigheden uiterma
te zwaar: er gold een 12-urfge arbeids
dag en als de ploegen van diensten
verwisselden, moesten de werkers 24 uur
in touw zijn. Toen dan ook op
bepaald moment een mijnongeval het
leven kostte aan 20 mensén onder wie
een tiental kinderen, hield de plaatselijk
predikant vanaf de kansel een donder-
Phili;
10 ce
Vlak bij de ingang staat een twee
verdiepingen hoge tweecilinderhoogoven
„blowing engine”, daterend uit 1851, die
de hete blaaslucht leverde ten behoeve
van het smeltingsproces in de hoogoven.
Op een ander deel van het terrein staat
bijvoorbeeld een (overigens geheel geres
taureerd) schuurtje waarin een in 1850
gebouwde horizontaal werkende stoom
machine is ondergebracht. Na de grondi
ge revisie werkt de machine weer per
fect, zoals machinist John Steel liet zien.
Als vervolg daarop werd in 1968 opge
richt de Ironbridge Gorge Museum De
velopment Trust, die zich ten doel stelde
gebouwen en oude machines uit het
tijdperk van de industriële revolutie van
de ondergang te redden en voor het
nageslacht te bewaren. Een fonds voor
vrijwillige donaties werd in het leven
geroepen, waarbij men uitging van een
bedrag van 1.000.000 pond sterling (ruim
7 miljoen gulden) om de uitgaven van
het project in de komende vijf tot zeven
jaar te kunnen bekostigen. Vooral de
industrie liet zich niet onbetuigd. Er zijn
toezeggingen gedeeltelijk al gehono
reerd binnen tot een bedrag van
530.000 pond, ruim de helft dus van het
benodigde bedrag. Een miljoen gulden is
De klok is twee eeuwen teruggedraaid.
Naar de tijd van stoommachines, ouder
wetse smeltovens en door stoom aange-
dreven opstookmachines, die het tijdperk
van de moderne geïndustrialiseerde
maatschappij inluidden, waarin een reis
naar de maan geen wereldschokkende
gebeurtenis meer is.
een weergaloos
begiftigd met een
De ijzeren brug is slechts één van de
vele .industriële schoonheden” op een
gebied van slechts enkele vierkante kilo
meters. Zo veel industrieel antiek is hier
te vinden, dat het Ironbridge Gorge
Museum een openluchtmuseum heeft in
gericht, dat voorlopig uniek is in de
wereld. De in 1968 opgerichte Museum
Trust heeft het bestaan om in luttele
jaren tijd een aantal belangwekkende
industriële monumenten uit de begintijd
van de industriële revolutie te herstel
len, opnieuw op te bouwen en voor het
nageslacht te bewaren.
er hinder van ondervond en zonder één
enkel ongeluk. De brug is bijna acht
meter breed, ruim 30 meter lang en
bevindt zich ruim 12 meter boven de
waterspiegel. In de loop van bijna twee
eeuwen zijn diverse herstelwerkzaamhe
den aan de brug uitgevoerd. Momenteel
is men opnieuw aan een reparatiekarwei
bezig om verzakkingen tegen te gaan.
Ik ben juwelier, zei hij. Maar ik
begrijp niet.ik ben hier gekomen
om.Öp dit ogenblik ging de deur
achter hem open en toen hij omkeek,
zag hij twee atletisch gebouwde man
nen die op hem afkwamen. Hij
sprong op. Het kistje viel op de
grond. Maar reeds hadden beide sup
poosten hem oordeelkundig vastge
grepen. De ongelukkige begon te
schreeuwen en verzette zich met alle
kracht die in hem was.
Ik ben juwelier, gilde hij. Dit is
een misverstand. Ik ben bedrogen.
Het is een valstrik. Maar luistert u
dan toch. Ik spreek de waarheid.
Help! Niets hielp. In enkele ogenblik
ken was de rampzalige in een dwang
buis gewrongen en naar een isoleer
cel gebracht. Zijn kreten gingen in de
verte verloren. Nu liet de directeur
de jonge vrouw weer binnen. Schrei
end stond zij op de drempel.
Zo’n vreselijke aanval heeft hij
nog nooit gehad, stamelde zij. Ik heb
zo’n medelijden met hem. Kunt u
hem niet een spuitje geven, dat hij
inslaapt? Doet u toch alles wat u
kunt, dokter!
Ik beloof u dat wij ons uiterste
Ik vind het zo vreselijk hem hier
alleen te laten. Ik voel me zo schul
dig. Nog één ding, dokter. Wilt u
vooral zijn bezittingen controleren,
zijn portefeuille? Ik heb een speciale
bedoeling met die vraag.
Natuurlijk, natuurlijk. U kunt in
alle opzichten gerust zijn. En met een
buiging overhandigde hij haar het
kistje dat op de grond was blijven
liggen.
Alleen nog dit, zeide hij. Hebt u
er een verklaring voor dat uw broer
in de waan leeft dat hij juwelier is?
Zij fronste de wenkbrauwen, ter
wijl zij het kistje Van hem aannam.
Een verklaring? Ik weet het niet.
Kan zo iets ooit verklaard worden?
Maar misschien.een paar jaar ge
leden heeft mijn broer eens een ring
met een kostbare diamant verlo
ren. Zou dat er iets mee te maken
kunnen hebben? Even later verliet de
jonge vrouw de psychiatrische kliniek
en reed weg in het rijtuig dat op
haar gewacht had. Op haar schoot
lag het kistje met juwelen. De ge-
neesheer-directeur belde en gaf op
dracht hem de portefeuille van de
nieuwe patiënt te brengen.
Hoe is het met hem? vroeg hij.
Diep in slaap, dokter. Die wordt
de eerste uren niet wakker.
Zonder bijzondere belangstelling
opende de arts de portefeuille. Maar
plotseling verstarde hij. Zijn ogen
puilden uit zijn hoofd.
Mijn hemel, stamelde hij met ble
ke lippen, ik ben bedrogen! Die man
is werkelijk juwelier. Maar dan
dan is die vrouw.
Even later rinkelde de telefoon bij
Scotland Yard.
Het merkwaardige van de»e ware
geschiedenis, waarvan de gegevens
Op 12 mei 1923, nu 50 jaar geleden,
hield een keurig rijtuig, bespannen
met twee paarden, voor de juweliers-
zaak stil. De gegalonneerde portier
stak ijlings het trottoir over en hielp
een eenvoudig, doch elegant en
smaakvol geklede jonge vrouw bij
het uitstappen. Zij trad de winkel
binnen en werd met een buiging
verwelkomd door een der verkoper^ in
jacquet. Uit het gesprek dat zij voer
den, bleek dat de bezoekster met
kennis van zaken over juwelen sprak.
Zij vertelde dat zij een geschenk
zocht voor haar jongere zuster die
weldra 21 zou worden en plannen
had in het huwelijk te treden. Een
verjaars- en tevens een bruidsge
schenk dus.
Achteloos ging zij een paar vitrines
in de winkel voorbij, maar met be
langstelling boog zij zich over een
paar op zwart fluweel uitgestalde
gouden sieraden en in het bijzonder
trok een parelsnoer haar aandacht.
Met nauwelijks verholen bewonde
ring voor haar smaak en kennis van
zaken zei de chef-verkoper die zich
bij hen had gevoegd, dat zij een der
kostelijkste, maar ook een der kost
baarste schatten uit zijn collectie had
uitgekozen.
Toen hij op zachte toon de prijs
noemde, toonde zijn klant generlei
verbazing. Integendeel, zij liet zich
nog andere kostbaarheden tonen,
maar toen zij tenslotte op vier ervan
haar keuze had laten vallen, voegde
zij daar tot teleurstelling der beide
heren aan toe, dat zij verzocht de
kostbare stukken voor haar te reser
veren. Zodra haar zuster van een
lichte ongesteldheid genezen was,
Romantische juwelendiefstal in Londen
zijn ontleend aan het Franse tijd
schrift Caliban, is dat ze een slot
heeft, een slot dat 25 jaar later
speelt. Toen ontving de juwelier, nu
een man op hoge leeftijd, een brief
uit Zwitserland.
De schrijfster herinnerde hem
daarin aan een ritje dat zij gezamen
lijk hadden 'gemaakt van Regent
street naar Avondale Park en ver
volgde toen: Het was de gewichtigste
dag van mijn leven, omdat ik toen
uitvoering gaf aan een plan dat in de
loop der jaren in mijn brein was
gerijpt, een plan dat niet mislukken
mocht omdat het mijn enige kans
was mij te bevrijden uit de armoede
waarin ik was opgegroeid. U moet
weten dat ik een natuurlijk kind ben.
Mijn moeder heeft mij verteld dat
mijn vader tot een aanzienlijke fami
lie behoorde en men zei mij dikwijls
dat ik iets aristocratisch over mij
had. Ik werd winkelmeisje, eerst in
een bazaar, later in een deftige zaak.
Van mijn salaris zonderde ik zo veel
geld af als maar enigszins mogelijk
was en daar gokte ik mee op de
paardenrennen. Ééns was het fortuin
mij gunstig gezind: ik won een flinke
prijs. Daarvan kocht ik het elegante
kostuum waarin u mij hebt leren
kennen. Ik had al een paar boeken
gekocht die over edelgesteenten han
delden en bezocht nu enige juweliers-
zaken waar ik eenvoudige sieraden
kocht, maar mij allerlei liet vertellen
óver juwelen en paarlen. Teneinde
ook in een ander opzicht veilig te
zijn, huurde ik telkens bij dezelfde
stalhouderij voor enige uren per dag
een equipage; ik liet blijken het op
prijs te stellen dat steeds dezelfde
koetsier mij reed. Eindelijk waagde
ik het een bezoek aan te kondigen bij
de geneesheer-directeur van de psy
chiatrische inrichting waaraan u zul
ke slechte herinneringen zult hebben.
Ik vertelde hem de droevige geschie
denis van mijn broer die in de waan
leefde juwelier te zijn en vroeg hem
welke papieren nodig waren om hem
te laten opnemen, ’s Morgens voor ik
naar Regent Street reed, heb ik de
natuurlijk vervalste verklaringen
bij hem afgegeven en hem een che-
In de geheel volgens oude stijl inge-
richte pottenbakkerij, wordt weer het
echte Coalport porselein vervaardigd en
verkocht. Het openluchtmuseum is ook
een uit 1820 daterend tolhuisje rijk.
Eens stond het bij Shrewsbury langs de
weg Londen-Holeyhead (westkust). Eens
betaalden de passanten hier hun tolgeld.
Het huisje is overgebracht en geheel
herbouwd. Op datzelfde museumterrein
staan de resten van oude hoogovens, één
gedeeltelijk in oude luister hersteld; er
is een gerestaureerd kanaalgedeelte te
vinden, dat in een niet zo ver
deel uitmaakte van een i“i
transportsysteem te water hoog over de
heuvelkammen en er zijn overal over
blijfselen te zien uit die eerste jaren van
de industriële revolutie, waar de Engel
sen niet zonder enige trots een claim op
hebben gelegd.
TERUGZIEN OP
■industriële
REVOLUTIE
que van 100 pond ter hand gesteld. U
begrijpt dat die ongedekt was.
Daarna ben ik u gaan halen, zon
der te weten natuurlijk wie mijn
begeleider zou zijn. Maar toen heb ik
iets gedaan wat niet in mijn plan
was opgenomen. U was mij zo sym
pathiek, dat' ik, toen ik u hoorde
schreeuwen en jammeren, opeens
medelijden met u kreeg. U was zo
argeloos in de val gelopen en
werd u mishandeld en gekneveld.
Vandaar dat ik de directeur vroeg uw
portefeuille te bezien. Daardoor raak
te hij eerder op de hoogte van de
ware toedracht dan ik aanvankelijk
had bedoeld. Ik had erop gerekend
dat de waarheid pas aan het licht zou
komen als de narcose was uitgewerkt.
Maar, zoals ik zei, ik kreeg medelij
den met u. Gelukkig is alles goed
afgelopen. Voor mij bedoel ik.
Natuurlijk kan ik u niet vertellen
op welke wijze ik uw kostbaarheden
van de hand heb gedaan, zelfs niet
nu mijn misdrijf na 25 jaar verjaard
is. Ik ben met mijn pas verworven
fortuin naar Zwitserland gereisd en
ben daar begonnen zaken te doen, in
de overtuiging dat ik daarvoor een
zekere aanleg bezit. Het geluk was
met mij en op het ogenblik kan ik
mij eigenares noemen van zes fabrie
ken. U zult moeten toegeven dat ik
uw geld goed heb besteed. Nu heb ik
aan mijn bankier in Lausanne op
dracht gegeven u het bedrag terug te
betalen dat ik u schuldig ben. Van
dit ogenblik af ben ik dus de recht
matige eigenares van de kostbaarhe
den waarmee ik 25 jaar geleden de
psychiatrische kliniek verliet. Nog
maals bied ik u mijn verontschuldi
ging aan voor de overlast die ik u
heb bezorgd. Aan ons ritje bewaar ik
nog steeds prettige herinneringen.
Mijn bankier heb ik streng verboden
u mijn naam te noemen. Ik hoop dat
u dat zult billijken.”
Met deze woorden eindigde de
brief. De juwelier nam een detective
bureau in de arm en na korte tijd
was hij op de hoogte van de naam
der schone dievegge. Zij was inder-
daad meermalen miljonaire, maar ge
trouwd was zij nooit, schreef het
bureau.
De juwelier liet het blad zinken en
keek nadenkend voor zich uit. Hij
voelde geen wrok.
DR. P. H. SCHRÖDER
'I
