Galerie-T nu
ook gevestigd
in Amsterdam
Geslaagde actie
Bernard Bartelink en Maurice Pirenne
in Galerie-T
in knap uitgevoerd orgelprogramma
n
overleden
André Kloos: VARA niet
Toppen bij Pieter Scheen
Fransen dragen
ten grave
ban
Opera „II Borgomastro di
Saardam” klinkend succes
tegen Paul Meier-Show
„Tarzan” Barker
„vrijheid”
G
Ik
In plaats van Jalmar
UITSTEKEND WERK VAN OPERASTICHTING ZAANSTAD
Benefiet-expositie
Jubileumconcert in kathedrale basiliek Sint Bavo
IN VERENIGINGSRAAD
EXPOSITIE ROMANTIEK EN HAAGSE SCHOOL
iel
CJP-JUBILEUM
i- 1
IV
F
Si
6
7
19 7 3
maandag
1 4
MEI
i
Beste rolbezetting
35
I
de uitvoering van werken, geschre
ven voor twee orgels.
sn
r
/io-
a
«S
R
£N
IM
DEN HAAG. Tot eind deze
week houdt Pieter A. Scheen (in de
Zeestraat) weer een van zijn inmid
dels zo befaamde tentoonstellingen
van Romantische kunst en uit de
Haagse School. En er hangt weer
heel veel moois bij, met hier en
daar topstukken. Als bij andere ten
toonstellingen van deze aard keek
ik eerst uit naar werk van vroegere
Haarlemse schilders. Het was altijd
raak, want Haarlem heeft in de
vorige eeuw nu eenmaal heel wat
goede „petit maitres” voortgebracht.
Deze keer was er geen Haarlem
mer bij, maar wel een Haarlems
stadsgezicht, in 1856 door S. L. Ver
veer geschilderd.
HAARLEM De viering van het
vijfenzeventigjarig bestaan van de
kathedrale basiliek Sint Bavo aan
de Leidsevaart werd zondagmiddag
voortgezet met een concert, dat ge
geven werd door de organist van de
kathedraal Bernard Bartelink en
door de rector-cantus van de Sint-
Janskerk in ’s-Hertogenbosch, Mau
rice Pirenne. Medewerking werd
verleend door het Kathedrale Koor
onder leiding van zijn dirigent Jan
Valkestijn. Op dit concert werden de
twee grote orgels van de kathedaal
bespeeld, zowel afzonderlijk als ge
combineerd, in het laatste geval bij
P o
►Haarlems Dagblad
Umuider Courant
s.v.p. het gewenste ^geverwiikseGjurant
aankruisen.
T.:
O V
M
Wï
(Van onze kunstredactie)
las
P. ZWAANSWIJK
(Van onze RTV-redactie)
jn
is
’et-
368
6 19
6 07
HEIN STEEHOUWER.
■BB
Op de voorgrond Capecchi en achter hem Ans Philippo.
en koren van A tot Z moeten instude
ren.
Over het kabinet en de nieuwe CRM-
minister zei Kloos nog: „Wij hebben
nooit verzwegen dat we Engels zwak
vonden. Daarin is verandering gekomen.
Van Doorn is een even progressief als
moedig man, die de sterke èn zwakke
kanten van het bestel als weinig ande
ren kent en die tegen de waan van de
dag en de gunst van het publiek durft
in te gaan”.
Een gezicht op Haarlem van
S. J. Verveer.
Galerie-T blijft gelukkig ook in Haar
lem. Hier zal het echter een besloten
galerie zijn, alleen geopend voor wie het
telefonisch aanvraagt. Een steeds wisse
lende collectie van werken van kunste
naars, die we al hebben leren kennen,
zal hier ter bezichtiging blijven.
4
773
9 36
!0t-
>n
/Hi'J©- 3K4.."
IJigSfiR- :a.“
PARIJS. (AFP)— Circa 2.000 artiesten,
schrijvers en anderen hebben zondag in
Parijs een rouwstoet gevormd om sym
bolisch „de vrijheid te begraven.” Daar
mee wilden zij protesteren tegen een
verklaring van de nieuwe Franse minis
ter van cultuur, Maurice Druon, die
beschouwd werd als een bedreiging van
de artistieke vrijheid.
Er is wat aan de hand met dat
stadsgezicht van Verveer, die van 1813-
1876 in Den Haag heeft gelegd en naam
had als schilder van dergelijke stukken.
Het is een gezicht op de Sint Bavo van
over het Spaarne gezien, met op de
voorgrond kleine scheepjes van binnen-
vissers. Netten hangen er te drogen. En
dat kon toen blijkbaar nog in een
schoon Spaarne met zeer landelijke oe-
Boer waren in hun element met hun
rollen, het was spekje naar hun bekje.
Pieter van den Berg tenslotte stelde zich
aan als een vervelende houten Klaas,
maar zeer waarschijnlijk is Czaar Peter
de Grote dat ook geweest.
Het koor zong uitstekend het waren
geen zingende figuranten die met hun
figuur geen raad wisten integendeel
zij zorgden steeds dat er leven in de
brouwerij was. Het Gewestelijk Orkest
voor Zuid-Holland was voortdurend pa
raat en ondersteunde de zang met grote
vaardigheid. Kortom het was een voor
stelling die de toets der kritiek gemakke
lijk doorstaan kon. De Zaandammers
kunnen trots zijn dat er zoiets in hun
gemeente tot stand is gebracht. Tot slot
bedankte burgemeester Reint Laan zijn
„collega” Capecchi voor alles wat hij
voor de gemeente Zaandam tot stand
had gebracht. Vanzelfsprekend werden
alle medewerkenden in dit dankwoord
betrokken. Er volgen nog zes voorstel
lingen op 15, 17, 19, 22, 25 en 26 mei.
poneerd door de Lübeckse organist Wal
ter Kraft, wiens stuk ongetwijfeld met
kennis van zaken is geschreven goed
klinkt, maar waarvan de vorm-contou-
ren niet voldoende geprononceerd ge
trokken zijn. Ook de extatische expres
sie, die men van een „Te Deum” ver
wachten mag, komt niet overtuigend aan
de dag.
De tweede compositie voor twee orgels
was een nagelaten wrek van de merk
waardige Franse componist Erik Satie,
per definitie een muzikale non-confor-
mist. Het was de „Messe des pauvres”,
welke uit een Kyrie en verder nog uit
vijf kleinere gedeelten bestaat.
Ruim een jaar geleden beleefde de
mis een uitvoering in de oude Sint Bavo,
zij het dan zander de medewerking van
een koor. Zondagmiddag hoorde men hel:
werk volledig, dat wil zeggen de koor
partij van het Kyrie werd gezongen door
het Kathedrale Koor, stemmig en met
fraaie tekening van de schone, brede
melodie.
De andere gedeelten, die zuiver instru
mentaal gehouden zijn, werden in de
(Van onze kunstredactie)
HAARLEM. De expositie ten bate
van Argentijnse politieke gevangenen,
waaraan zoveel kunstenaars belangeloos
hebben meegewerkt, is een succes ge
worden. In de veertig uren, die de expo
sitie achtereen duurde, is de galerie zeer
druk bezocht. De toppen in het bezoek
waren natuurlijk ’s avonds, ’s nachts was
het veel stiller. Vrijdagnacht bezochten
ook de raadsleden van Osnabrück, gas
ten van het Haarlemse stadsbestuur, de
galerie.
Er is gelukkig ook druk gekocht, zodat
ruim aan het goede doel is bijgedragen.
De vele internationaal bekende beelden
de kunstenaars hebben niet tevergeefs
hun werk, veelal bestaande uit zeer
redelijk geprijsde grafiek, voor het doel
afgestaan. Gistermiddag om twaalf uur,
toen de expositie officieel was afgelopen,
was voor ruim zestienduizend gulden
verkocht. Maar er waren nog twijfe
laars, die in de loop van deze week
mogen terugkomen om hun keuze defi
nitief te bepalen. Ondanks de officiële
sluiting gaat de expositie namelijk deze
week door. Al het geld zal worden
afgedragen, de onkosten zijn voor reke
ning van de exposanten en Galerie-T,
die hopen, dat er deze week nog meer
zal worden verkocht. Er is nog genoeg.
Met de rolbezetting is de Operastich
ting zaanstad buitengewoon gelukkig ge
weest. Om te beginnen had Renato Ca
pecchi zich bereid verklaard om de rol
van burgemeester te zingen. Dit was
natuurlijk een geweldige meevaller,want
een betere acteur is er waarschijnlijk in
de hele operawereld niet te vinden. Dan
was er Philip Langridge, die een natuur
lijk tenorgeluid heeft en die zich goed
op het toneel weet te bewegen.
Ans Philippo, is een geboren Haarlem
se, maar vermoedelijk heeft zij een
Zaanse grootmoeder, want het kostte haar
niet de minste moeite om zich in te
leven in de rol van de Zaanse vrijster.
Zij werd voortreffelijk terzijde gstaan
door Iet Kiel en gezamenlijk konden zij
het gemakklijk opnemen tegen het man
volk. Peter Lehman Bedford en Nico
HAARLEM. Galerie-T had reeds
sinds enige jaren een kleine vestiging in
Amsterdam, Galerie Jalmar genaamd.
Geleidelijk aan is die naam in Amster
dam een begrip geworden bij grafiek-
verzamelaars, want het was voorname
lijk grafiek, dat daar werd geëxposeerd.
Rithé en Frans Funke hebben nu de
grote stap gewaagd om een eigen vesti
ging in Amsterdam aan hun naam te
verbinden, in plaats van een klein fili
aal. Nu zetelt Galerie Jurka aan de
Keizersgracht 97, maar vanaf september
zal op die plaats Galerie-T-Amsterdam
daar zijn gevestigd in een flinke souter-
rain-ruimte. Daar zullen voortaan ten
toonstellingen van hetzelfde type wor
den gehouden als in Haarlem het geval
was.
Volgens Kloos ziet de VARA de NOS
niet als een vreemd lichaam of als een
instituut dat zo snel mogelijk zou moe
ten verdwijnen.
„Wat ons als VARA bijzonder hoog
zit, is dat in een tijd, waarin Hilversum
dwars tegen de publieke opinie in moet
vechten voor het verdwijnen van de
piratenzenders, omroepmedewerkers pro
beren bij het publiek in. de gunst te
vallen door lief te zijn voor Veronica.
Een beetje meer bedrijfstaksolidariteit
zou de betrokken NOS-medewerkers
niet misstaan”.
de wens van die omroepen betreft om
op de voorzittersstoel van het NOS-
bestuur bij voorkeur een man met om-
roepervaring te zetten, zei Kloos: „Be
stuurders, uit de omroep voortgekomen,
zijn kennelijk tweederangs burgers als
het om het bezetten van de hoogste
omroepbestuurspost gaat. Begrijp ons
goed: nu Schüttenhelm is herbenoemd,
leggen wij ons daar sportief bij neer. Hij
heeft voldoende positieve kwaliteiten dat
wij zijn herbenoeming en zeker een
tijdelijke zonder rancune aanvaarden”.
HILVERSUM. VARA-voorzitter
André Kloos heeft in de vergadering
van de verenigingsraad van zijn omroep
ontkend dat de VARA erop uit zou zijn
geweest de Paul Meier-show uit „jalou-
zie en stinkende omroeppolitieke over
wegingen” (terminologie van Henk Ter-
lingen) te laten verdwijnen. „De VARA”,
aldus Kloos, „stelt prijs op goede NOS-
programma’s en meent dat de makers
creatieve vrijheid moeten hebben. Als er
echter afspraken worden gemaakt tussen
die medewerkers en de leiding, dan
moeten die worden nageleegd”.
Over de spanningsverschijnselen van
de laatste tijd tussen NOS en omroepen
zei André Kloos dat het geenszins in de
bedoeling van die omroepen ligt de NOS
uit te hollen of om zeep te helpen. Wat
ZAANDAM. De eerste opvoe
ring van de opera „II Borgomastro
di Saardam” van Gaetano Donizetti
in Zaandam door de Stichting Zaan
stad is een enorm succes geworden.
Na maandenlange voorbereidingen
en eindeloos veel repetities ging dan
eindelijk zaterdagavond het doek op
in de Zaanse Schouwburg „De
Speeldoos”. De meeste mensen in de
stampvolle zaal hadden geen flauw
idee wat zij te zien en te horen
zouden krijgen dat kon ook niet
want deze opera is nog nooit eerder
in Nederland vertoond. De première
in Napels in 1827 had vrij veel suc
ces, maar een half jaar later viel
„II Borgomasro” als een baksteen
bij de eerste opvoering in de „Sca
la” te Milaan. Er volgden nog enke
le voorstellingen in het buitenland,
Berlijn, Barcelona, Wenen en Boe
dapest, maar toen is het Zaanse
schouwspel van het toneel verdwe
nen.
passende rustige, vrijwel onbewogen
sfeer van statische harmonieën op d e
orgels gespeeld, in hoofdzaak alterne
rend. Door de geaardheid der muziek
bracht de vertolking vrijwel geen muzi
kale spanning. Wat dit betrof was het
anders gesteld met de Dialoog voor twee
orgels, die Jan Valkestijn dit jaar com
poneerde. Het werk bleek welluidende
muziek te bevatten, sponitaan-bewogen
van karakter en pakkend melodisch,
zelfs romantisch van harmonische kleur.
Ook de korte fuga is een aantrekkelijk
werkstuk geworden, dat in de vertolking
bijzonder goed klonk.
Bernard Bartelink heeft het koororgel
nog met sprankelende heldere tonen
doen klinken bij levendige voordrachten
van drie stukken voor een „musical
clock” van Handel en van Preludium,
fuga en ciaconna in C grote terts van
Buxtehude. Maurice Pirenne trad even
eens als solist op. Hij bracht de Fantasie
en Fuga in d kleine terts opus 135b ten
gehore met een indrukwekkefid-virtuoze
uitvoering.
sssss
Bernard Bartelink zat voor de speelta
fel van het koororgel en Maurice Piren
ne was het Willibrord-orgel toever
trouwd.
Gezien de moeilijk inpasbare akoestiek
van het kerkgebouw voor muziekuitvoe
ringen en het ontbreken van elk visueel
contact tussen de twee organisten, wa
ren de duo-orgeluitvoeringen riskante
ondernemingen. Hoe zij het tenslotte in
de meeste letterlijke betekenis van het
woord hebben klaargespeeld om hun
uitvoeringen te doen slagen, moet voor
hen, die niet bij de voorbereidende repe
tities aanwezig zijn geweest, een com
pleet raadsel zijn. Het resultaat van het
samenspel was als prestatie bewonde-
renswardig en indrukwekkend.
Het betrof de vertolking van een „Te
Deum” voor twee orgels, in 1949 gecom-
NEW YORK (Reuter). De elfde
Tarzan van het witte doek, de Ameri
kaanse acteur Alexander Barker, is vrij
dag op straat in Manhattan in elkaar
gezakt en overleden. Hij was 53 jaar.
Barker, die vijf maal trouwde, was lid
van een welvarende New Yorkse fami
lie. Zijn laatste vrouw was de vroegere
Spaanse schoonheidskoningin Maria del
Carmen Cervera die hij in 1965 in
Genève trouwde toen zij 22 was en hij
46. Onder zijn voorgaande vrouwen be
vonden zich de actrices Lana Turner en
Arlene Dahl. De bijna twee meter grote
en indrukwekkende Barker speelde de
rol van Tarzan in een reeks van avontu
renfilms die over de hele wereld werden
vertoond.
SCHAGEN. Sjefke van Oekel, be
kend van de Barend Servet shows, heeft
zaterdagmiddag in Schagen het 25.000ste
Cultureel Jongeren Paspoort in Noord-
Holland uitgereikt. Het paspoort ging
naar de 21-jarige Nel Broeder uit Scha
den, die verschillende cadeaus kreeg
aangeboden.
V
Nog voor er een noot gezongen was
reageerde het publiek zaterdagavond al
met een spontaan applaus voor het ver
rassende Zaanse decor, dat Mieke de
Goeje ontworpen had. Drie draaiende
molens en een complete scheepswerf
waren op dit betrekkelijk kleine toneel
opgebouwd. Bovendien was er een le
gertje scheepstimmerlieden aan het
werk in kostuums die al even mooi
waren als het decor. De hele kostume
ring van Mieke Goeje was bijzonder
mooi en geschiedkundig volkomen ver
antwoord. Een groot compliment aan
deze veelzijdige en begaafde vrouw, die
ook de regie voerde, is hier zeker op zijn
plaats.
Ook Jan Schaap, die de uitvoering
dirigeerde, heeft bergen verzet. In de
eerste plaats heeft hij de hele partituur
moeten reconstrueren naar het allesbe
halve duidelijke handschrift van Doni
zetti. Voorts heeft hij alle solo-partijen
hangen er hier twee zomerse landschap
pen, gezichten op een rivier.
Wouter Verschuur (1812-1874) heeft
naam door zijn paarden. Hij is hier
vertegenwoordigd met een topstuk, drie
paarden centraal in het licht tegen een
dreigend donkere achtergrond, waardoor
die paarden nog meer opvallen. Het is
razend knap geschilderd.
Opvallend is een klein paneeltje van
Henriëtte Ronner-Knip, nu eens geen
spelende katjes, maar twee duiven in
een hoekje van een schuur. Ze zijn
bijzonder innemend geschilderd.
Bij de Haagse School valt Willem de
Zwart op met een bijzonder sfeervol
doek, koetsen bij een landhuis tegen een
bosrand. Het is een avondlucht, de grond
is besneeuwd. Het is zeer rijk aan facet
ten.
Nog zo’n top is een landschap langs
een vaart van Willem Roelofs. Vallen de
Haagse impressionisten vaak op met hun
befaamde „gouden zonlicht”, dit doek is
in een groen-blauwe toon, koel van
atmosfeer dus en daardoor opvallend
binnen die school. Van J. H. Weissen-
bruch zijn er aquarellen en zo is er nog
veel meer. Alles noemen kan natuurlijk
niet, maar alles gaan zien kan wel. En
daartoe wekt deze recensie op.
ver. Maar die poort aan de overzijde
heeft er niet zo gestaan bij mijn weten.
Die is verplaatst omdat Verveer blijk
baar meer waarde hechtte aan een
fraaie compositie, dan aan de topografi
sche werkelijkheid. Dat kwam overigens
meer voor, zeker in de tijd van de
Romantiek, toen de ideeën omtrent este-
tica en voordracht sterk konden preva
leren boven de realiteit.
Met Verveer zitten we midden in de
Romantiek en dat is dan de aanleiding
om meer namen te noemen. Een ontdek
king is hier een „marine” van J. F.
Schütz, eigenlijk een vrij onbekende
schilder, die van 1817 tot 1888 in Mid
delburg heeft gewoond en die veel zee
gezichten op de rede van Vlissingen
heeft vastgelegd. Dit paneeltje, voorstel
lende een kalme rede met centraal, een
flinke koopvaarder, heeft een prachtige
blanke sfeer. Het is kennelijk zo gezien
en geschilderd, een overgang dus naar
het pleinair werken, in tegenstelling tot
veel stukken, die toen in de ateliers
werden „gecomponeerd”.
Ch. Leickert (1816-1907) is natuurlijk
bekend om zijn wintergezichten in ro
mantische trant, in een tijd, dat het
impressionisme al volop bloeide. Nu
v- *r'-
j J ''I
Druon, schrijver en lid van de Acadé
mie Franqaise, zei onlangs dat de men
sen niet op hem moeten rekenen voor
het subsidiëren van zogenaamde artistie
ke uitingen die geen ander doel hebben
dan vernietiging van de structuur en de
instellingen van onze maatschappij.
„Mensen die aan mijn deur komen met
een bedelstaf in de ene hand en een
molotov-cocktail in de andere, zullen
moeten kiezen,” aldus Druon.
Aan het hoofd van de stoet liepen
twee mannen en een vrouw in rouwkle
ding. Zij droegen een lint met het op
schrift: ontwaakt, deze natie sluimert in,
maar het is een doodslaap. Daarna volg
den zes tamboers en tenslotte de dood
kist die van de Place de la Bastille werd
overgebracht naar de laatste rustplaats
op de Place de la Nation. Voordat de
stoet uiteenging, werden witte en rode
ballonnen opgelaten.
«KT-
x
'T-zA.r-.'
M -r,
U kunt mij noteren als abonnee
en ik ontvang de krant dan de
eerste 14 dagen GRATIS.
rt per maand,
per kwitantie f 9.30
rt per kwartaal,
per giro/bankf 27.-^
NAAM:
ADRES:
WOONPLAATS:
ts
s
29
°nc,er Postzegel
f>4]6 HAARLEM
X
7 vip
