Familiaal karakter onmogelijk gemaakt
Twee dagen vóór Cannes: Cries and whispers
over
Geen sprake van
censuur in Paul
Meier-Show
Zo min mogelijk doen met zoveel dingen
Bergman blijft somber
contactuele onmacht
De Behr-wand.
behr
petri interieur
film
in Amsterdam
In Hotel-Restaurant v. AKEN
is u uit en thuis
AUDI NSU
JAK B.V.
Omkoopschandaal
bij BBC leidt
tot arrestaties
15
1973
VRIJDAG 18
MEI
Vreugde
Onaehikkis getrouwd
Minister Van Doorn:
Sinatra-festival
sa
Nachtvoorstellingen
Papieren overwinning
Herinneringsbeelden
INGMAR BERGMANS laatste
film, alleen nog maar in Enge
land vertoond en over enkele da
gen gepresenteerd aan het selecte
Cannes-publiek, gaat deze week
hier al in première, wat Amster
dam betreft in Kriterion, en ver
der ook in Studio, Nijmegen. Een
primeur dus en in dit geval van
een film die, gemaakt door Berg
man, wel weer tot talrijke contro
versiële waarderingen, princi-
piële discussies en tegenstrijdige
interpretaties aanleiding zal
geven.
(Van onze Haagse redactie)
een
ADVERTENTIE
ALS
BESPREEK TIJDIG
ADVERTENTIE
ver-
en
ADVERTENTIE
Graziella in haar doodskano.
CONRAD VAN DE WEETERING
VOOR UW HUWELIJKSFEEST
RECEPTIES OF PARTIJEN
40 - 70 - 120 PERSONEN
Gezellig ingerichte zalen
Voortreffelijke keuken
Prettige bediening
BAAN 1-9-3 TEL. 324709-324365
HAARLEM
ALS DE FILM begint, heeft A”nes
het laatste stadium van een slopende
ziekte bereikt, ze heeft kanker en de
dokter heeft haar fluisterend tegen
OOK HIER ALS grote gebeurtenis
„Cries and whispers” van Bergman,
Kruisweg 15 (bij station)
Lange Herenstraat 34 - 32 - 14 - 16
Tel. 32 00 99 - 31 59 61
Onder de negen arrestanten zijn zan
geres Dorothy Squires en Jack Dabbs, de
oud-producer van het populaire radio
programma „World wide family favouri
tes”.
De aanhoudingen zijn gevolgd op een
onderzoek van twee jaar door Scotland
Yard naar aanleiding van verhalen in
het zondagsblad News of the World over
producers van de BBC en discjockeys
die zich zouden hebben laten omkopen
om bepaalde grammofoonplaten te pous
seren, het zogenaamde pluggen. Die om
koperij zou niet alleen met geld, maar
ook met call girls en volledig verzorgde
vakanties, zijn gepleegd. Geschat wordt
De wand, die onbegrensd variabel is:
woonginnchting naar maat
het toneel, een rekstok, een bed, wolkjes,
vogeltje, stoelen, lappen, een zilverkleu
rig achterscherm, een waslijn enz. en
alles werd gebruikt maar het leek wel
of ze wilde zeggen: Kijk ik gebruik al
deze dingen wel, maar ik doe er niets
echts mee. want na de dood is er niets
meer echt.
DEN HAAG. In de kwestie rond de
Paul Meier-Show van de NOS is geen
sprake geweest' van censuur. Het optre
den van de NOS-leiding stond niet op
gespannen voet met de grondwettelijke
vrijheid van meningsuiting, de NOS-
medewerkers zijn niet gehinderd in hun
vrije nieuwsgaring.
Scène uit Bergmans Cries and whispers waarin Anna (Kari Sylwan) de ster
vende Agnes (Harriet Andersson) troost.
de eerste keer dat hij in zijn films
realiteit en waan op eenzelfde vlak
brengt.
Jose Giovanni die in het verleden ook
graag met wat vrijblijvend geweld
speelde. Ceintuur is een Frank Sina
tra Festival begonnen met „Tony Ro
me”, „Lady in cement” en „The de
tective”, dus zonder veel muziek en
Rex is iets dergelijks gaan doen met
Steve McQueen, van wie „Helden
sterven jong van Don Siegel wordt
vertoond. Met als toegift in de twee
de helft van de week „Stagecoach”
van John Ford, hiermee dus helemaal
de programmapolltiek van de nacht
voorstellingen overnemend.
Informatie bij het ministerie van
CRM leert evenwel dat nog minister
Engels heeft besloten dat de inhoudsbe-
perkingen voor de gidsen van de omroe
pen thans van regeringswege worden
geregeld. Er wordt alleen nog gewacht
op de handtekening van de Koningin
onder de desbetreffende algemene maat
regel van bestuur. De mogelijkheid is
niet uitgesloten dat de AVRO thans in
beroep zal gaan tegen die algemene
maatregel van bestuur.
Graziella Martinez zal van 22 mei tol
2 juni dagelijks in het Shaffytheater in
Amsterdam optreden, behalve op zondar
en maandag. Het is een voorstelling die
het beste te omschrijven is met „Hoe
doe ik zo min mogelijk met zoveel
mogelijk attributen!’
Op de valreep van zijn bewind heeft
minister Engels echter uiteindielijk toch
gevolg gegeven aan het advies van de
Raad van State. Bij de AVRO, die vorige
week kennis nam van de vernietiging
van de verbodsbepaling, heerste daaro
ver duidelijke vreugde. Gisteren nog
veronderstelde de directie bovendien niet
dat de minister van CRM het geen
familieblad mogen zijn van omroepgid-
sen thans zou gaan regelen in het om-
roepbesluit. De verantwoordelijke minis
ter is immers intussen mr. Van Doorn,
die als KRO-voorzitter mede de grote
promotor is geweest van het verbodsar
tikel in de statuten van de NOS.
De film wordt in ons land uitge
bracht onder de titel ..Schreeuw zon
der antwoord”, een titel die praktisch
op alle Bergman-films van toepassing
is. In Engeland werd de oorspronke
lijke Zweedse titel letter) i ik vertaald
met ..Cries and whisners”. geluiden
die voortdurend on de achtergrond
van de film te horen zijn. en waar-
schiinlrk voor Bergman de woordlo
ze reacties op het wrede leven bete
kenen.
..Schreeuw zonder antwoord” speelt
zich rond 1900 af in een statig heren
huis. omringd door een weelderig
nark. Het is het ouderlük huis van
drie zusters, van wie er twee. Karin
(Ingrid Thulin) en Maria (Liv U1I-
mannl getrouwd ziin en elders wo
nen. terwijl de ongetrouwde Agnes
(Harriet Andersson) er is hiüven wo
nen, samen met een iets iongere
dienstbode Anna (Kari S'dwan).
waarvan de voorstellingen overdag in
de nachtelijke uren worden voortge
zet (vrijdag- en zaterdagnacht om
00.15 uur. Cinétol is nu bezig met een
serie keiharde oorlogsfilms, waarvoor
deze week van donderdag tot en met
zaterdag „Okinawa” (met Richard
Widmark en Jack Palance) is uitver
koren. In de tweede helft van de
week „Hij kwam om te doden” als
voorbeeld van een handvol Gouden
Westerns.
Van belang zijn verder John Stur
ges „Het geheim van de 5 graven”
met Richard Widmark in Cineac Reg.
Breestraat en „Carnal knowledge”
met Jack Nicholson en Arthur Gar
funkel. Over die Jack Nicholson start
het Leidseplein Theater een reeks
films die óf door hem gemaakt zijn,
óf waarin hij speelt. Begonnen wordt
met „The raven” van Roger Corman,
waarin de acteur ongeveer gedebu
teerd moet hebben.
The Movies brengt nog maar eens
wat oude Hitchcocks, namelijk „Re
becca” en „The thirty-nine steps” en
„lachen in de nacht” kan men met
Jerry Lewis, van wie De Uitkijk „The
family jewels” opniew vertoont.
AMSTERDAM. Over Graziella
Martinez in het internationaal mimefes-
tival te Amsterdam kan ik kort zijn. Ze
weet preceis wat er allemaal bestaat,
projectie, strobe-light, zwart licht, rook
Behr-design heeft nieuwe wegen
ingeslagen. Deze wand is hiervan een
voorbeeld.
»behr1600 paneel«.
Voor alle ruimten vele mogelijkheden.
Wandpanelen met aluminium rails.
Om boekenplanken, kastelementen, tafels
en vele andere accessoires aan te
hangen. Naast elkaar. Boven elkaar.
Onbegrensd variabel. Voor vertrekken
om in te wonen en te werken. Voor
woon-slaapkamers. Voor logeerkamers,
kinderkamers en garderobe.
Kom eens bij ons langs. Wij tonen U
de mogelijkheden, die Behr biedt
en adviseren U gaarne.
In ieder geval een belangwekkende
film van een unieke en eigenzinnige
regisseur die steeds opnieuw het le
ven op zijn leefbaarheid onderzoekt
en de mens in zijn isolement en
geestelijke kwetsbaarheid ontleedt.
Naast hemdjurken en pothoeden
draagt ze op een gegeven moment ook
uitsluitend een groten wijde onderbroei
en even later, als ze weer in een flod
derige hemdjurk opkomt krijgen we ooi
nog een royaal inzicht in haar kruis
doordat ze achterover liggend op een
stoel enige malen de benen, hoog opge -
en de omroepprogramma’s en dat aan
onderwerpen, die daar geen rechtstreeks
verband mee houden slechts tien procent
van de inhoud mag worden besteed,
zulks bovendien met een maximum van
vijf bladzijden per kalendermaand.
De AVRO noemde dit een vorm van
censuur, die in strijd is met het Euro
pese verdrag tot bescherming van de
rechten van de mens en de fundamente
le vrijheden en met de persvrijheid,
zoals die is gegarandeerd in de grond
wet. De AVRO vond derhalve dat de
minister van CRM, toen mej. Klompé,
de statuten van de NOS niet had mogen
goedkeuren en tekende tegen die goed
keuring beroep aan bij de Kroon.
Het ging om de positie van de grote
Avro-bode, Avro’s Televizier, het aan
vankelijke „piraten”-programmablad Te
levizier, dat twee jaar eerder door de
AVRO, inclusief de met Televizier ver
bonden papieren omroep RTN, was
overgenomen. Televizier bevatte meer
niet-omroepartikelen dan de gidsen van
de andere o mroepen. Dat was bij de
totstandkoming van de NOS ook het
geval met Avro’s Televizier. Dit zeer tot
ongenoegen van de andere omroepen.
Met name op aandrang van de VARA
en de KRO werd in de statuten van de
NOS bepaald dat omroepgidsen geen fa-
milieweekbladen mogen zijn.
Voor de Raad van State werd het
verbod namens de minister van CRM op
andere gronden verdedigd. De omroep
wet bepaalt dat alleen de omroepen de
gegevens over hun programma’s, het zo
genaamde programmaspoorboekje, mo
gen publiceren. Aan particuliere week
bladen (en ook aan dagbladen is het
verboden. Het programmaspoorboekje is
echter voor elke uitgever eén gewild
artikel. Het is de basis voor een goedlo
pend weekblad. Dat bleek uit de oplage
van ongeveer een half miljoen van Tele
vizier, toen dat nog een uitgave was van
Rotogravure en dat toen werkte met
spoorboekjes, die via een oneigenlijke
manier waren verkregen ten koste van
de omroepen. Omgekeerd zouden om
roepgidsen particuliere weekbladen zoals
Panorama, Nieuwe Revue van de markt
kunnen drukken als zij, doordat zij als
enige naast niet-omroepartikelen voorts
het programmaspoorboekje mogen publi
ceren, van hun gidsen familieweekbla-
den z'ouden maken. Zakelijk gaat het in
de tijdschriftenbranche om miljoenen.
De Raad van State is op de stelling
LONDEN (UPI-Reuter-DPA). Re
chercheurs van Scotland Yard hebben
gisteren negen vooraanstaande personen
uit de wereld van de lichte muziek
gearresteerd, omdat ze betrokken zouden
zijn bij een omkoopschandaal bij de
BBC.
HET AMSTERDAMSE bioscoop-
programma van deze week wordt be
heerst door de première in Kriterion
van Ingmar Bergman’s „Schreeuw
zonder antwoord” („Cries and whis
pers”) die ongetwijfeld ook in Cannes
het „pièce de resistance” zal blijken
te zijn. Meer over deze schokkende
film hierboven.
Verder is alles zo’n beetje bij het
oude gebleven. Reprises als „De non
van Monza”, „De hofnar”, „De zonen
van Katie Elder”, „Bullitt” „Once
upon a time in the west (nota bene
in het Leidseplein Theater) doen ver
moeden dat er zelfs voor de premiè-
retheaters geen nieuwe aanvoer meer
bestaat. Waarbij lange prolongaties
(„Turks fruit”, „Last tango”, „The
Canterbury tales”) ook iedere door
stroming blokkeren.
Goed, er is nog wat nieuws in City,
een traditionele Franse misdaadfilm
die „weinig hoopvol”. Onderwereld
van Marseille heet en Jean Paul
Belmondo’, Claudia Cardinale en Mi
chel Constantin bijeenbrengt in een
schiet- en ketchup-bloed film van
zijlweg 36 - 38
haarlem tel.: 023 31 63 99
Aanvankelijk was dit verbod geregeld
in de statuten van de Nederlandse Om
roep Stichting NOS. Na een jarenlange,
en door de minister van CRM opgehou
den procedure, heeft de Kroon dit ver
bod echter op advies van de Raad van
State moeten vernietigen. Teneinde des
ondanks, maar nu van overheidswege,
greep te hebben op de inhoud van de
gidsen van de omroepen, worden thans
de uitvoeringsbepalingen van de om
roepwet (in casu het omroepbesluit) ver
anderd.
van de AVRO, dat gehandeld is in strijd
met de grondwet en dergelijke, niet
ingegaan. Evenmin trouwens op de
zienswijze van CRM. De raad consta
teerde (alleen) dat de omroepwet en het
omroepbesluit de NOS geen bevoegdheid
geeft nadere regels te stellen inzake de
inhoud van de gidsen van die omroepen.
In november 1970 bracht de raad ter
kennis van de Koningin, dat de goed
keuring door de minister van CRM van
de statuten van de NOS diende te wor
den vernietigd, zij het dat de statuten,
uitgezonderd het verbodsartikel, in stand
zouden mogen blijven.
Wat hoogst zelden voorkomt: de mi
nister van CRM weigerde gevolg te ge
ven aan het advies van de Raad van
State en stelde een beslissing twee maal
zes maanden uit. Toen werd wat nog
zeldzamer is opnieuw advies aan de
Raad van State gevraagd.
Het tweede advies werd vorig 'jaar
april uitgebracht. Opnieuw maakte de
minister van CRM gebruik van zijn
recht een beslissing twee keer een half
jaar uit te stellen
Omroepgidsen moeten
zichzelf blijven
er is weinig contact geweest tussen
de drie zusters, van wie de oudste
verbitterd is in haar huwelijk met
een oudere man, de jongste zich bui
tenshuis amuseert voor zover ze in
haar rijk huwelijk niet door sociale
verplichtingen in beslaggenomen
wordt, terwijl de stervende geïsoleerd
in het te grote huis heeft geleefd met
de moederlijke dienstbode als
zorgster en vriendin.
De situatie, waarin Bergman het
drietal plaatst, brengt geen oplossing.
Agnes sterft in een pijnlijke doods
strijd. De enige die haar in haar
moeilijkste uren enige vertroosting
heeft kunnen brengen, is de dienstbo
de Anna. Tot na haar dood maar
dat moet zich hebben afgespeeld in
de verbeelding van Anna zoekt
Agnes contact met de levenden. Er
loopt plotseling een traan over haar
wang en ze komt overeind om haar
verschrikte zusters te omarmen
waardoor ze naast het sterfbed komt
te vallen. Bergman plaatst die aan
grijpende scène tussen werkelijk-
heidsfragmenten in, maar het is niet
DEN HAAG. Dezer dagen zal bij
algemene maatregel van bestuur een
wijziging worden aangebracht' in het
omroepbesluit waardoor het de Hilver-
sumse omroepen blijvend onmogelijk
wordt gemaakt van hun programmagid
sen familieweekbladen te maken.
Er moet gesproken worden van
overwinning op papier van de AVRO.
Het was deze omroep die zich bij de
oprichting van de NOS in 1969 verzette
tegen de bepaling in de statuten dat een
omroepprogrammablad zich uitsluitend,
of vrijwel uitsluitend, mag bezighouden
met de omroep, de omroeporganisaties
tild, voor ons opent. Dat ze een sexueel
gefrustreerde juffrouw wil voorstellen
hadden we tegen die tijd trouwens al
lang begrepen. En het begon allemaal zo
aardig met haar opkomst uit een dood
kist, die even later door het gebruik van
een roeispaan verandert in een kano.
Ook de tekst die ze toen afgaf was we!
aardig: Dracula beloofde me wel hon
derd maal me te doden, maar hij deed
het nooit, toen probeerde ik zelfmoord
te plegen, maar dat ging niet, want ik
was al dood.
KARIN TERUGDENKT aan
haar afschuwelijk huwelijk met een
afstotende oudere man, worden beel
den van een zwijgende maaltijd
waarin de haat voelbaar is, gevolgd
door opnamen van Karin die zich
met de scherf van een gebroken
wijnglas verwondingen toebrengt aan
haar vagina en het opgevangen bloed
over haar gezicht smeert om daarmee
haar man van seksuele gemeenschap
te weerhouden. Ook Maria heeft gru
welijke herinneringsbeelden. Als haar
man haar betrapt met een ander
steekt hij zich met een briefopener in
de buik en komt wankelend en om
huln roepend in haar kamer.
Zijn het wensdromen of heeft het
leven werkelijk zo ruw ingegrepen in
het bestaan der zusters? Het doet er
weinig toe, want in beide mogelijkhe
den toont Bergman zijn deprimerende
visie op het leven dat geen uitzicht
biedt en op de onmacht der mensen
die langs elkaar heen leven en alleen
geactiveerd worden door egoïsme.
In dit opzicht is het fragment teke
nend waarin Maria, onder de indruk
van Agnes’ dood toenadering tot haar
oudere zuster zoekt, er een moment
van verzoening dreigt, maar uiteinde
lijk alles bij het oude blijft. De enige
die er goed afkomt is Anna die de
zwijgende onbaatzuchtige dienstbaar
heid verpersoonlijkt en de film, be
ëindigt met een passage uit het dag
boek van Agnes voor te lezen, waarin
deze gelukkige herinneringen aan een
samenzijn met haar zusters ophaalt
en onbewust blijkt van wat zich
werkelijk met en om haar heen af
speelt.
Aldus heeft minister Van Doom van
CRM donderdag geantwoord op schrifte
lijke vragen van het Tweede-Kamerlid
Van Dijk (VVD) over de gang van zaken
rond het verbod van de NOS-leiding aan
de redactie van het NOS-radioprogram-
ma „Paul Meier-Show” om aandacht te
besteden aan Radio Veronica.
Volgens de bewindsman maakte het
hoofd van de dienst radioprogramma,
gehoord de discussie over de plannen in
de Raad van Beheer van de NOS, be
zwaar op grond van de volgende over
wegingen
Een zendgemachtigde, zoals ook de
NOS er een is, is niet gerechtigd reclame
te maken voor een commerciële onder
neming, als hoedanig „Veronica” valt
aan te merken.
Het is onjuist om in het programma
van de NOS sympathie te wekken of te
betuigen aan of impliciet reclame te
maken voor een commerciële zender,
welks optreden in de ether althans ma
terieel in strijd is met de door parle
ment en regering gewilde omroepstruc-
tuur, terwijl een wetsontwerp tot ratifi
catie van het verdrag van Straatsburg
tegen piratenzenders bij de Staten-Gene-
raal in behandeling is.
Minister Van Doom heeft er in zijn
antwoord op gewezen, dat ingevolge de
Omroepwet iedere instelling die zendtijd
heeft verkregen dus ook de NOS
bevoegd is vorm en inhoud van haar
uitzendingen te bepalen. Zij is verant
woordelijk voor hetgeen in haar zendtijd
wordt uitgezonden.
de beide vrouwen die teruggekeerd
zijn naar het ouderlijk huis om hun
zusje te verplegen, nog enkele dagen
gegeven. Bij het weggaan kan hij
zich met moeite losmaken uit een
omarming van Maria, de jongste van
de drie die verliefd on hem is en een
heimelijke verhouding met hem ir
begonnen. Want zowel Maria als de
enkele jaren oudere Karin zün onge-
lukkïg getrouwd, hoewel de eerste
een kind, de andere een gezin van
viif heeft.
Bergman vertelt niet rechtstreeks
een verhaal. Hii zet langzaam in met
opnamen van het park, zwerft met de
camera (opnieuw voorbeeldig gehan
teerd door Sven Nvkirst) door de in
rood gedecoreerde kamers en gangen,
waartegen de in het wit geklede
vrouwen, ook bij het zwakke licht
van olielampen en kaarsen scherp
afsteken en onthult voortdurend in
kleine details iets over de mensen die
door de naderende dood min of meer
gedwongen bijeengebracht zijn. Want
Haar partner verscheen nu eens met
een kikkermasker, dan weer als pinguïn
of als kat verkleed maar ook wel in
tutu, bloot bovenlijf en met zwanendons
op het hoofd. Ik was er niet kapot van
Er stonden ontzettend veel attributen op
enz. Ze kent de oefeningen van het
klassieke ballet en van Martha Graham
laat dat ook af en toe zien. Ze
gebruikt in haar „Giselle Tomorrow”
ontzettend veel decors en attributen en
verkleedt zich herhaaldelijk, waarbij
haar enige beperking is dat ze zich wel
op 1910 inspireert.
