Amalrik nog
Skylab test voor bemande ruimtevaart
niet vrij
Engeland en Amerika tegen verscherping boycot
Regering beslist:
Bloedproef wordt
Oorlogsbodems niet
Instituten in
spoedig verplicht
naar Zuid-Afrika
Nijmegen bezet
HAVO-EXAMEN WEER MOEILIJK
Tbc-onderzoek
in Land van
Cuyk
88
98
VIVO
GDAGGVERS
ll ft
<Jo
Eis 9 jaar
voor moord
I
I
Scheel bezoekt
Midden-Oosten
I
Straf uitgezeten
ONBEPROEFD TECHNIEKEN OP BEKEND TERREIN
OOK SENAAT AKKOORD
(~Uw[
500 gram
!er~allercBeSte kguzc
GEKOOKTE
GELDERSE
WORST
500 gram
geldig t/m zaterdag
FRICANDEAU
van de ham
HOLLANDSE
TOMATEN
HOLLANDSE
AARDBEIENf^g^
per doosje
WOENSDAG 23
MEI 197 3
2
W
In
was
I
1
Ook de tweede dag van het
HAVO-examen was bijzonder
zwaar. Wie beide onderdelen, Ne
derlands en Duits, in zijn vak
kenpakket had, moest bij het
heerlijke weer van gisteren maar
liefst vijf volle uren geconcen
treerd werken. Geen sinecure,
zelfs als er niet de zenuwen aan
te pas komen die de meeste kan
didaten plagen.
NEW YORK (Reuter, AFP en UPI). Groot-Brittannië en de Verenig
de Staten hebben gisteren hun veto uitgesproken over een resolutie van
de Veiligheidsraad die in de praktijk de embargo-maatregelen tegen Rho
desië zou hebben uitgebreid tot Zuid-Afrika en de Portugese gebieden in
Afrika.
150 gram
Risico’s
Maar dat herstel van Skylab moet
dan eerst wel een feit worden.
Daarvoor loopt de eerste beman-
ningsploeg een extra niet voorzien
risico. Zij moeten een zonnewering
aanbrengen. Men werkt thans nog
aan twee projecten, namelijk een
vlak, plastic zeil met aluminiumbe-
U vindt alle andere VIVO-aanbiedingen op pagina 2en 3 van Uw damesblad
Dupe
(Van onze ruimtevaartmedewerker)
Veto redt Rhodesië
(Van onze Haagse redactie)
VOORUITZICHTEN VOOR VRIJDAG:
Rücksicht
ADVERTENTIE
21
zw.
25
I
I
7321 d
zw
zw
z
zw
z
zzw
21
21
22
23
13
19
21
19
11
13
13
10
12
15
14
9
11
12
16
17
10
0
o
o
0.1
o
2
10
0
0
0
0
4
0
0
o
3
0
0
ZOU
het
en
De raad aanvaardde wel met twaalf
stemmen voor, geen tegen en drie ont
houdingen (Verenigde Staten, Frankrijk
en Groot-Brittannië) een resolutie die de
staten vraagt, de maatschappijen en de
personen die, direct of indirect, handel
drijven met Rhodesië, te straffen. De
landen die niet voor deze resolutie stem
den, zullen zich daardoor niet gebonden
achten.
Vanavond zouden de bezetters zich in
een vergadering over verdere acties be
raden.
De
onge
woor
gen
van i
tus)
het s
met
verd
I
1
De Eerste Kamer is gistermiddag met
48 tegen negen stemmen akkoord gegaan
met desbetreffende wijzigingen van de
Wegenverkeerswet. De Tweede Kamer
keurde de voorgestelde wijzigingen, no
dig om effectief te kunnen optreden
tegen het rijden onder invloed, enkele
maanden geleden goed. Tot de tegen-
srtanders in de senaat behoorden enkele
leden van de PvdA-fractie, de CPN en
die PSP.
De weggebruiker zal volledig en cor
rect worden ingelicht over een aantal
aspecten van de nieuwe wetgeving. De
vorige minister van Verkeer en Water-
nw
o
z
12
12
13
10
12
10
12
12
12
11
8
18
13
12
9
12
13
11
8
9
12
13
11
11
6
0
9
1
0
2
0
In
poli!
dagl
niet
van
meli
kerc
B
wil
de
laf(
eon
me
de
sta
de
dc
k<
Bi
V(
d<
m
Op
voor
ren v
lige 1
door
ste t,
dat d
mes
terga
AH
van
heeft
te m
rally
Belg
hebt
eigei
aan
I
s
h
h
e
r
I
l
8
Be
dam,
dseli
lijkt
van
man
be
ve
ne
zo
Be
kc
pa
ge
da
De:
in he
Nixoi
leen
aller!
getui
I
de
sta
194
Du
gel
DE
rin
bei
1
ma
Mi
soc
wa
op
Bo
al
Dit is gisteren in Moskou meegedeeld
door de vrouw van Amalrik. Ze zei dat
ze vier dagen geleden had gebeld met de
Magadan gevangenis in Siberië, waar
haar man gevangen zat. Een hoge func
tionaris had haar eerder gezegd dat
Amalrik na zijn straftijd in vrijheid
gesteld zou worden en maandagavond
per vliegtuig in Moskou zou aankomen.
De resolutie zou ook landingsrechten
hebben ontzegd aan de landen die derge
lijke rechten aan Rhodesische vliegtui
gen toekennen en zou voorts de blokka
de door de Britse marine van de haven
Beira hebben uitgebreid tot Lourenco
Marques (Mozambique).
De Verenigde Staten maakten vorig
jaar openlijk een deel van de sancties
ongedaan door de invoer van chroomerts
en nikkel uit Rhodesië weer wettelijk
toe te laten. Maar veel andere landen
schenden heimelijk de sancties die door
de veiligheidsraad werden afgekondigd,
zo bleek uit een onlangs gepubliceerd
rapport van de Verenigde Naties.
NIJMEGEN. Gisteren hebben stu
denten het antropologisch instituut en
het instituut voor onderzoek van het
wetenschappelijk onderwijs, beide van
de Nijmeegse universiteit bezet. Volgens
de bezetters is de actie een onderdeel
van de ontregeling van de universiteit in
het kader van de campagne rond de
benoeming van een wetenschappelijk
medewerker in de politicologie.
De resolutie waarover de Verenigde
Staten en Groot- Brittannië hun veto
uitspraken, zou de landen voor hun
aankopen van chroom, asbest, tabak, ru
we ijzer, koper, suiker, mais en andere
produkten van Zuid-Afrika, Mozambique
Koolwaterstofharsenfabriek. In opdracht
van Hercules bv is Tebodin bv begon
nen met de bouw van een koolwater
stofharsenfabriek op het terrein van
Hercules bij Middelburg. De investe
ring beloopt ettelijke miljoenen gul
dens, aldus de Hollandsche Beton
groep, waarvan ook tebodin, deel uit
maakt.
Wie deze examenverslagjes dage
lijks heeft gevolgd, weet dat wij de
„stelopdracht’’ (zoals deze opstelvorm
tamelijk onjuist genoemd wordt) veel
hoger aanslaan dan het traditionele
opstel aan de hand van een gegeven
titel. De stelopdracht beproeft veel
duidelijker of een kandidaat zijn
moedertaal gericht kan gebruiken; of
hij er doelmatig mee kan omsprinigen.
Het ouderwetse opstel laat te veel
marge voor aardig gezwam en lite-
rair-doen bij gebrek aan een duide
lijk doel waar naartoe geschreven
moet worden.
Het Duits was van hetzelfde laken
regen
onbewolkt
zw. bew.
zw. bew.
half bew.
uur
onder 11.11 uur
uur
uur
niveau dan de scholen menen waar te
kunnen maken.
DEN HAAG. Binnen niet fe lange
tijd wordt de verplichte bloedproef inge
voerd om vast te kunnen stellen of een
weggebruiker van drankmisbruik kan
worden beschuldigd. Het bloedalcohol-
percentage mag namelijk niet hoger zijn
dan 0,5 promille.
ver.
win-dst. 20
no
windst.
ono
zzo
windst. 21
half bew. zzw
half bew.
half bew.
zw. bew.
mist
zw. bew.
onbewolkt
regen
licht bew
onbewolkt
licht bew.
’s Morgens werd begonnen met het
Nederlandse opstel. Daarbij werd
voor het eerst - althans wat het HA
VO aangaat - de keuze gegeven tus
sen A. een artikel voor een krant of
een tijdschrift aan de hand van een
groot aantal gegevens, uitspraken en
stellingen over Amnesty Internation
al; B. een opstel, passend bij één
van de tien opgegeven titels. Op de
scholen waar wij de stand van zaken
peilden had een kleine minderheid
Amnesty gekozen. Begrijpelijk, want
er werd toch maar een zinnig verhaal
van je verwacht, een uiteenzetting
die moest kloppen, een opstel met
een duidelijke Hjn.
Het plan voor de Nederlands-Britse
marineoefening ten zuiden van de
kreeftskeerkring de grens van het
NAVO-gebied werd vorig jaar be
kendgemaakt door de Britse minister
van Defensie Lord Carrington tijdens de
NAVO-conferentie in Brussel. De ma
noeuvres werden een bilaterale onderne
ming genoemd, die geheel losstaat van
de NAVO.
De regering die vorige week liet weten
dat er „geen tijd” was voor het al
maanden geleden aangekondigde bezoek
van de Zuidafrikaanse minister van
volkshuisvesting, vindt het „minder ge
wenst” dat de twee oorlogsbodems in
Hoog water
Laag water
DONDERDAG 24 MEI
4.34 uur onder 20.40
0.55 uur
HOUSTON. Wanneer vrijdag drie
Amerikaanse astronauten met een
Apollocapsule naar het min of
meer lamgeslagen Skylab vertrek
ken nemen zij een unieke taak op
hun schouders: de waarde bewijzen
van de mens in de ruimtevaart.
Hun taak zal riskant zijn, maar
niet gevaarlijker dan die van de
maanlanders, hoewel daar tegeno
ver staat dat maanlandingen lang
durig werden voorbereid tot in de
tails, terwijl de reparatietaken van
de Skylab-bemanning vrijwel ge
heel zijn geïmproviseerd.
Bij maanlandingen ging het om het
gebruik van beproefde technieken
onder goeddeels onbekende om
standigheden, namelijk het plaatse
lijke maanterrein. Bij de Skylab-
operatie gaat het om het gebruik
18
20
21
20
21
15
18
21
20
22
11
en Angola hebben beperkt tot het peil
van 1965, het jaar waarin Rhodesië zich
eenzijdig onafhankelijk verklaarde. Het
betreft produkten die Rhodesië
produceert en die Zuid-Afrika en de
Portugese gebieden over hun grondge
bied zouden hebben laten passeren als
derde partijen voor latere illegale im
porten in verscheidene landen.
Er zijn met de abituriënten van de
scholen, die al vóór dit jaar HAVO-
eindexamen hadden hier en daar wat
problemen geweest. De één zegt dat
de schuld ligt bij de scholieren, die
niet meer werken zoals vroeger. Een
ander vindt dat het hoger beroepson
derwijs zijn eisen wat lager moet
stellen. Nog weer anderen denken dat
het HAVO-programma niet deugt,
’t Zal, zoals steeds, wel weer van
alles iets zijn. Alleen de ervaring kan
leren waar het eindniveau van de
nieuwe schoolsoorten moet komen te
liggen.
CUYK. In het Land van Cuyk
onder Nijmegen zal een extra bevol
kingsonderzoek op tuberculose worden
gehouden. Dat heeft de kring van burge
meesters in het Noordbrabantse gebied
besloten.
van vrijwel onbeproefde technie
ken en materialen op volledig be
kend terrein: de gewichtloze, ledige
ruimte bij een tot op de millimeter
bekend voorwerp, namelijk Skylab.
Zoals bekend is, kampt Skylab met
twee problemen: het meteorieten
schild ging verloren en twee grote
zonnepanelen klapten niet uit
waardoor de energievoorziening op
een half pitje is komen te staan.
Dergelijke problemen en heel veel
andere technische storingen hebben
zich in het verleden herhaaldelijk
voorgedaan met onbemande ruim
tevaartuigen. Zij waren dan redde
loos verloren, omdat ze niet kon
den worden gerepareerd, behoudens
in enkele gevallen waarin dit via
radiosignalen vanaf de aarde kon
geschieden.
Dit heeft alleen Amerika al vele
miljarden guldens gekost. Wanneer
staat drs. Udink, die nauw betrokken is
geweest bij de parlementaire behande
ling van het regeringsvoorstel, heeft zijn
opvolger drs. Westerterp geadviseerd een
opdracht te verstrekken aan Veilig Ver
keer Nederland. De voorlichtingscam
pagne wordt wetenschappelijk.
Bij het straftoemetingsbeleid zal een
uitgangspunt zijn dat met name ten
aanzaen van degenen, die voor de eerste
maal een verbaal kregen wegens een te
hoog alcoholpercentage in het bloed (af
gezien van de gevallen waarin een hoog
promillage bijvoorbeeld meer dan één
promille of een gevaarlijk weggedrag
is geconstateerd) geen vrijheidsstraffen,
zeker geen onvoorwaardelijke vrijheids
straffen behoren te worden gevorderd.
MOSKOU (UPI). De Russische au
teur Andrei Amalrik, auteur van „Zal
de Sovjet-Unie 1984 halen”, is nog niet
in vrijheid gesteld hoewel hij zijn ge
vangenisstraf van drie jaar heeft uitge
zeten. Hij was tot drie jaar veroordeeld
wegens „belastering van de Sovjetstaat”.
Volgens een gevangenis-functionaris
wordt hij nog vastgehouden voor „on
dervraging in verband met een andere
zaak”.
DEN HAAG. De officier van Justi
tie bij de rechtbank in Den Haag heeft
gisteren een 23-jarige Haagse timmer
man een gevangenisstraf van negen jaar
geëist wegens moord op zijn 74-jarige
oma en poging tot moord op zijn 51-
jarige oom.
De man had hun op 12 oktober in hun
huis met een lange ijzeren staaf de
schedel ingeslagen. Zijn oma overleed,
zijn oom lag vier dagen ernstig gewond
in huis voor hij gevonden werd. Hij
overleefde de aanslag. De timmerman
had de twee neergeslagen om geld van
zijn oma te kunnen roven. De bijna
zesduizend gulden, die hij uit het huis
meenam, had hij nodig om een auto te
kunnen kopen, waarmee hij voor een
weekendbezoek naar zijn vriendin in
Duitsland reed.
DEN HAAG. De regering-Den Uyl
heeft bepaald dat de Nederlandse mari
neschepen „Van Galen” en „Limburg”,
die op 12 juni vertrekken voor een
oefenreis naar de Indische Oceaan en
Australië, niet zullen bunkeren in de
Zuid-Afrikaanse haven Simonstown.
De Westduitse minister van Buitenland
se Zaken Walter Scheel bemiddelt thans
in het grote geschil in het Midden-Oos
ten. Over de resultaten ervan blijven
vele politieke waarnemers sceptisch. Met
het bezoek wordt volgens hen eerder
een poging gedaan de betrekkingen van
West-Duitsland met de Arabische we
reld op een vriendschappelijk niveau te
brengen. Maar een neutrale houding van
de Bondsrepubliek in het Midden-Oos
ten kan als een stap in de goede rich
ting worden beschouwd. Op de foto:
Minister Scheel (links) schudt presi
dent Sadat van Egypte de hand.
Zuid-Afrika hun brandstofvoorraad aan
vullen.
In het vorig jaar samen met de Britse
marine opgezette plan voor de oefenreis
van de „Van Galen” en de „Limburg”,
die in de Indische Oceaan ook samen
met de Britse schepen zullen oefenen,
was voorzien in een kort bezoek aan
Simonstown. Het Britse v lootonderdeel
dat de reis grotendeels gezamenlijk met
de Nederlandse schepen maakt, zal wél
Zuid-Afrika aandoen. Het Britse pro
gramma voorziet in een min of meer
officieel bezoek aan Kaapstad.
Aanleiding ertoe is de kleine tbc-
explosie die enkele dagen geleden in het
dorpje Groeningen (gem. Vierlingsbeek)
werd ontdekt. Twee patiënten zijn in
een sanatorium opgenomen.
Via diplomatieke kanalen wordt nu
gezocht naar een oplossing voor de vraag
waar de „Van Galen” en de „Limburg**
die niet van meevarende Britse bevoor
radingsschepen gebruik kunnen maken,
hun brandstofvoorraad, zowel op de
heen- als de terugreis, zullen kunnen
aanvullen.
Weer in binnen- en
buitenland
38
H
2
0
0.2
2
1
4
0.2
0
4
2
3
zw. bew.
geh. bew.
licht bew.
mist
onbewolkt
geh. bew.
half bew.
licht bew
bew. ono
mist
Zon op
Maan op
kleding, waarvoor een reeds in
Skylab aanwezige paal zou kunnen
worden gebruikt, en een soort in
de Apollo mee te nemen met veren
uitklapbare parasol. In het eerste
geval zou een astronaut staande in
het open luik van de Apollo een
operatie moeten uitvoeren waarop
hij niet is getraind en waarvoor hij
in de laatste dagen slechts enkele
oefeningen heeft kunnen maken in
een simulatietank met water in een
duikerspak dat hem in die omge
ving gewichtloos maakt. In het
tweede geval zou de parasol uitge
stoken worden uit een te openen
venster in Skylab. Over de uitein
delijke oplossing van dit probleem
zal morgen een beslissing worden
genomen op dezelfde dag waar
op besloten wordt of de astronau
ten inderdaad naar Skylab gaan of
dat een nieuw uitstel nodig is.
de eerste Skylab-ploeg erin
slagen een zonnewering bij
ruimtestation aan te brengen
eventueel zelfs de wieken met zon
necellen alsnog uit te laten klap
pen, dan is het Skylab-project
dat 7,5 miljard gulden heeft gekost
gered. Dat is dan wel een plus
punt voor de bemande ruimtevaart,
want door de mens in de ruimte
zou dan het verlies door manke
menten aan onbemande ruimtevaar
tuigen goeddeels zijn vergoed.
Amsterdam zw. bew. zzw
zw. bew.
zw. bew.
regen
zw. bew.
regen
zw. bew
zw. bew. wzw
half bew. zzw
zw
windst. 22
z
n
n
windst. 23
zzo
zw. bew. wzw
wiiidst. 19
windst. 25
windst. 25
regen wzw
n
windst. 14
zw 22
windst. 24
windst. 26
20
25
23
HAVO-gediplomeerde zo goed uit de
voeten kan als met de vroegere
HBS’ers en MMS’ers.
Enkele ongeruste ouders hebben
ons opgebeld met de vraag of heit zo
maar mogelijk is dat de HAVO-exa-
mens extra zwaar gemaakt worden
om te bewijzen dat het diploma van
de „havisten” heel wat waard is.
Mogen onze kinderen de dupe worden
van het beleid van het ministerie?
Het antwoord is een beetje complex.
Allereerst hoeft een moeilijk examen
nog niet te betekenen dat er meer
onvoldoendes vallen dan anders. Men
kan- als blijkt dat de opgaven in
derdaad erg slecht beantwoord zijn -
de beoordelingsnormen soepel hou
den. Die normen worden namelijk
pas opgesteld als computer of steek
proef hebben laten zien hoe het werk
gemaakt is.
Ten tweede, alle begin is moeilijk,
ook voor het HAVO. Men kan wel
mooie leerstofprogramma’s samen
stellen en bepalen dat een diploma
recht geeft op toelating tot hoger
beroepsonderwijs, zoals met het HA
VO is gebeurd, maar afgewacht moet
toch worden in hoeverre de program
ma’s haalbaar zijn en of dat hoger
beroepsonderwijs inderdaad met de
Vrij warm met plaatselijk een regen- of
onweersbui.
Aantal uren zon: 3 tot 11. Minimum tempe
ratuur: van 0 tot 5 graden boven normaal,
maximum temperatuur: van 0 tot 5 graden
boven normaal.
Kans op een droge periode van ten minste
12 uur: 90 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 60 percent.
Normale temperaturen tot 25 mei: minimum
9, maximum 15 graden.
WEERRAPPORTEN
een pak als maandag het Engels. Vijf
stukjes, waarvan maar liefst drie uit
de moeilijke krant Die Zeit en één
van de nog moeilijkere schrijver
Heinrich Böll. Drie teksten waren
bepaald kort: 7, 10 en 12 regels. Die
van zeven regels als voorbeeld: „Ei-
ner alten Frau den Hut met dem
Hammer aufseitzen” ist ein bekannter
Ausdruck im Fernunterricht. Damit
wird gemeint: einem Bildungswilli-
gen einen Kurs aufschwatzen ohne
darauf, ob dieser ihn
überhaupt benötigt und bewaltigen
kann, und es charakterisiert diesen
Miarkt, in dem der Wunsch vieler
nach mehr Bildung weinigen die Ta-
schen mit viel Profit füllte. Denn auf
die Maximierunig von Gewinn wurde
und wird abgezielt: verführerische
Werbung, die kaum realisierbare Er-
folgsziele vorgaukelt; langfristige
Vertrage, die Femschüler knebeln;
Vlückenhaftes Lehrmaterial” (Die
Zeit).
Een tekst waar je je handen aan
vol hebt. Die van Böll was nog veel
moeilijken; er zat één zin in van
zeven regels. Echt Duits, zegt mis
schien iemand, maar is dit HAVO-
Duits? Wat wij hier gisteren begon
nen te vermoeden, wordt langzaam
zekerheid: de onderwijsbazen in ons
land willen een HAVO van hoger
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg onbewolkt zzw
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas onbewolkt
DONDERDAG 24 MEI
8.03 uur en 20.33
3.38 uur en 15.58
Daarnaast komt dan nog het pro
bleem van de niet-uitgeklapte pa
nelen met zonnecellen. Een astro
naut kan niet maar zo’n beetje bij
zo’n paneel gaan knutselen. Bij het
plotseling losschieten van de pane
len loopt hij groot levensgevaar.
Wanneer alles lukt kan het gehele
Skylab-programma worden uitge
voerd. Lukt het niet, dan krijgt
Amerika met dit soort ruimte-
vaartprojecten door gebrek aan fi
nanciële middelen een achterstand
van jaren op de Russen. De Russen
zullen namelijk ongetwijfeld bin
nen vrij korte tijd trachten het
falen van hun recente Saijoet-pro-
ject goed te maken door het lance
ren van een voor bewoning ge
schikt ruimtestation. De komende
dagen zullen derhalve uitermate
belangrijk zijn voor de ruimte
vaart.
Intussen moet ons nog van het hart
da'; de correctie van de drukproeven
van de examenopgaven, die bij de
inspectie berust, ook dit jaar weer te
onzorgvuldig is gebeurd. Bij het HA
VO moesten voor Frans en Engels,
bij MAVO-4 voor handelsweten-
schappen, Nederlands en Engels circu
laires met verbeteringen achter de
dik verzegelde enveloppen mCt de
opgaven aangestuurd worden. Wie
van de eindexamenkandidaten uiter
ste nauwgezetheid vereist, op straffe
van puntenvermindering, mag zelf
toch zeker niet sloddervossen.