Verkeersleiders houden modelactie voor loonsverhogingen
Massu besmeurd
met rode verf
moeten
weg
Veel verliezen bij
gevechten in
Mozambique
Bezette gebieden
jaar later
zes
Syriërs zouden
in Israel zijn
Levenslang voor
gemarteld
moordenaar
van jood
Overvaller meldt
zich na zes jaar
Jubileum koningin
krijgt vorm
^Nixon en Agnew
w
Vissen
Vuilnisbak
trekvaart
als
wapen
achtergrond
in
CLARK CLIFFORD IN NEW YORK TIMES
DINSDAG 5
JUNI
1973
Uitzichtloos
Veiligheid
Jongeren
Zakelijk leider Theater
GIGAL. In het stoffige dal van de rivier de Jordaan schieten
voor het eerst groene planten uit de grond. De Israëliërs, die nu da
dels, vijgen en meloenen kweken op de westelijke Jordaanoever ter
wijl anderen daar niet in waren geslaagd, beschouwen deze vruchten
als de zoetste van de zesdaagse oorlog die ze zes jaar geleden won
nen.
CHAOS IN DUITSE LUCHTRUIM
Grondhandel
(Van onze redactie in Amsterdam)
Voor de lagere-schooljeugd komt be
gin september een boekje uit met brie
ven en tekeningen van schoolkinderen in
Nederland, Suriname en de Antillen, ge
richt aan de koningin. Ook de atwoord-
brieven van de koningin zullen in het
boekje worden opgenomen.
De PTT in Nederland, Suriname en de
Antillen zal bij het zilveren regeringsju
bileum een speciale postzegel uitgeven.
Van de Nederlandse zegel staat alleen
nog vast dat deze een afwijkend formaat
zal hebben, de frankering 35 cent zal
zijn en de dag van uitgifte 4 september.
Naar het Portugese hoofdkwartier in
Beira bekendmaakte zijn bij de gevech
ten vijftig guerillastrijders gedood, maar
verloren de Portugezen tien man. Drie
militairen werden ernstig gewond.
dit aanvankelijk een al te grote pro
vocatie voor de Arabische bevolking
hadden geacht.
een
cn
CHATEL-GUYON. De Franse para-
chutistengeneraal Jacques Massu is gis
teren met rode verf besmeurd, toen hij
een wandeling maakte in het park van
de badplaats Chatel-Guyon in het depar
tement Puy-de-Dome. Twee leden van
de Trotzkistische „Communistische Liga”
gooiden een pot rode verf over de gene
raal. Zjj deden dit, blijkens een pamflet
dat de liga verspreidde, omdat de gene
raal zich in Algerije aan oorlogsmisda
den zou hebben schuldig gemaakt.
voor een door het Congres voorgestelde
interim-president.
De 46 Syriërs, onder wie vijf hoge
officieren, zouden „niet slechter behan
deld” hebben kunnen worden, aldus de
mededeling.
De drie Israëlische officieren die door
Syrië werden overgedragen, vertelden bj
hun terugkeer in Israel dat ze door de
Syriërs mishandeld waren.
Een stakende student aan de hoge
school in de Amerikaanse stad Yellow
Springs gooit een vuilnisemmer naar
een docent die de afzetting van de sta
kende studenten had doorbroken en de
bezette hogeschool wilde binnengaan. De
studenten hadden de hogeschool op 20
april bezet en werden op 1 juni verdre
ven maar gisterochtend namen ze het
gebouw weer in. Ze eisen bij hun actie
garanties voor studiebeurzen.
BEIRA. (DPA) Portugese militairen
hebben in de afgelopen dagen grote
verliezen geleden bij het afslaan van een
aanval van enkele honderden guerrilla
strijders op een militaire basis in het
noorden van Mozambique.
De Lufthansa moest maandag meer
dan 100 vluchten geheel laten vervallen.
Ze adviseert reizigers om maar zoveel
mogelijk van andere vervoermiddelen
gebruik te maken. Reisbureaus zitten, nu
het vakantieseizoen langzaam op gang
komt, met de handen in hef haar, omdat
de luchtvaartmaatschappijen geen enke
le verbinding garanderen.
nield. Nadat de Arabieren er daarna
in hadden toegestemd zich op een
ander stuk grond te vestigen, werd
het „schietterrein” overgedragen aan
de burgerautoriteiten voor de vesti
ging van een nieuwe joodse nederzet
ting.
Dat raipport, blijkbaar in een bureaula
beland, stelt onder andere vast dat de
veiligheid in de lucht dringend moet
worden verbeterd door een nieuwe orga
nisatie en een herverdeling van de opga
ven, aangezien de burgerlijke, de militai
re en de Europese verkeersveiligheids-
diensten slecht gecoördineerd langs el
kaar heen groeien.
Er zijn geruchten dat de Franse ver
keersleiders, die al eens om soortgelijke
redenen staakten, overwegen hun Duitse
collega’s te ondersteunen. Als dat ge
beurt, raakt onherroepelijk het hele
vliegverkeer boven West-Europa in de
war. Wat de regering in Bonn pertinent
niet wil, is het inschakelen van militaire
verkeersleiders. Hiertoe werd indertijd
in Frankrijk besloten in die periode
De motivering van Clifford lijkt ge
rechtvaardigd te zijn. De invloed van
Watergate op de beleidvoering aan de
top van de regering wordt met de dag
duidelijker, en er zijn al bepaalde kritie
ke afdelingen van de federale bureau
cratie die aan een soort verlamming
lijden.
Terwijl de politieke impasse voort
duurt, is de Israëlische regering
ateeds concreter geworden over de
gebieden die Israel niet wenst terug
te geven: een verbindingsstrook in de
oostelijke Sinaï tussen Eilat en Sjarm-
El-Sjeik, tenminste de westelijke
helft van de Golanhoogten, het groot
ste deel van de Gaza-strook en de
noordelijke Sinaï-kust, en dunbe
volkte delen van de westelijke Jor
daanoever.
kwam het in het Franse luchtruim tot
een catastrofale botsing.
Het luchtverkeer vanuit Nederland
ondervond weinig nadeel van de actie
van de Westduitse verkeersleiders. Al
leen de toestellen die uit de Bondsrepu
bliek kwamen hadden bij aankomst op
Schiphol één tot twee uur vertraging.
(Van onze redacteur in Bonn)
BONN In het luchtruim boven de Bondsrepubliek heerst een complete
chaos. Het internationale vliegveld van Frankfort werd gisteravond voor de
hele nacht gesloten, nadat overdag maar liefst 103 vluchten in de war wa
ren gelopen. Frankfort was die dag het zwaartepunt in een „modelactie”,
waarmee de verkeersleiders op de vliegvelden al sinds Hemelvaartsdag
normaal vliegverkeer onmogelijk maken.
De Amsterdamse jeugd beleefde giste
ren een gelukkige zomeravond op een
ponton in de Haarlemmertrekvaart waar
zeer druk werd gehengeld.
Bovendien wordt een herziening van
de werktijden verlangd, hoewel men na
een recente verkorting al tot 37 a 33 uur
per week was gekomen. De regering
heeft al geruime tijd een gesprek met de
vakbond op het programma staan. Nu
dat komende woensdag plaats heeft, wil
minister van Binnenlandse Zaken Gen
scher echter niet meer bieden dan een
toeslag voor zware arbeid ter hoogte van
160 tot 200 mark.
De Arabieren, die verloren maar
daar bleven wonen, betwisten het
Israëlische tuinbouwsucces niet. Zij
kijken naar de nieuwe bungalows en
het drukke gedoe van de nieuwko
mers, en voelen aan dat er nog iets
meer dan vooruitgang in hun land is
ingeplant. Ze voelen dat de joden van
plan zijn zich er definitief te vesti
gen.
Bijna 7000 Israëliërs hebben zich
tot dusver permanent gevestigd in
ongeveer 50 nederzettingen (kibboet-
sim, collectieve boerderijen en kleine
stadskernen) in de Arabische gebie
den die in 1967 werden veroverd.
Meer dan een dozijn paramilitaire
posten zijn er gevestigd, ook met de
bedoeling om te blijven.
De nederzettingen zijn gevestigd op
de Syrische Golan-hoogten, de weste
lijke Jordaan-oever, de Gaza-strook
en de Egyptische Sinaï-gebieden die
de regering van r ’’emier Golda Meir
heeft geweigerd te annexeren en nog
steeds aanduidt als „bestuurde gebie
den”, in afwachting van een definitie
ve regeling van het conflict in he'
Midden-Oosten.
„In ruil voor grenzen die wij nood-
zakelijfc en aanvaardbaar achten ben
ik bereid gebied af te staan”, zei
mevrouw Meir onlangs- „Niet al het
gebied, God beware mij. maar genoeg
on) een verdedigbare grens te vor
men”.
ARNHEM. De huidige directeur
van de Vereniging van Nederlandse To
neelgezelschappen in Amsterdam, de
heer R. Wolfenberger, volgt met ingang
van het seizoen 1974-1975 mr. G. Kort
hals Altes op als zakelijk leider. vanydo
toneelgroep Theater te Arnhem. Mr.
Korthals Altes, wordt in september 1974
zakelijk leider van het gezelschap van
Hans Croiset te Amsterdam.
AMSTERDAM. Slager H. de la
Marre uit Amsterdam-West weet nu wie
hem op 14 januari 1967 voor zijn winkel
heeft beroofd van bijna vijfduizend gul
den. Het is een inmiddels 55 jaar gewor
den schilder, die na meer dan zes jaar
de wroeging over zijn daad niet kon
kwijtraken.
De Israëlische regering is gevoelig
voor de internationale implicaties van
joodse vestigingen in de bezette ge
bieden en probeert die vestiging strikt
in de hand te houden. Ondanks het
verzet van Dayan bevestigde het ka
binet onlangs zijn standpunt dat grond
in de bezette gebieden niet mag wor
den gekocht door Israëlische of bui
tenlandse particulieren en dat over
treders hoge boetes of gevangenis
straffen kunnen krijgen. De Jordaan
se regering heeft aangekondigd dat
zij Arabieren die land verkopen tot
de doodstraf zal veroordelen.
Desondanks is volgens sommige
schattingen reeds 5000 hectare land
op de westelijke Jordaanoever aan
joodse particulieren verkocht, en hoe
wel er bekentenissen zijn over beta
lingen via tussenpersonen, zijn er tot
dusver nog geen vervolgingen inge
steld.
Het joodse internationale fonds, een
semi-officiële organisatie voor land-
ontwikkeling, heeft toegegeven meer
dan 10.000 hectare Arabisch land te
hebben aangekocht.
In een in het oog lopend geval, dat
van Kiryat Arba, moest de regering
onder druk van de publieke opinie
akkoord gaan met de vestiging van
een stadskern, hoewel veel ministers
Aan het gesprek dat 25 jongeren eind
juni in aanwezigheid van de koningin
zullen voeren over het politieke en
In een bericht in de New York Times
motiveert Clifford zijn mening met de
verklaring dat de schade die het Water-
gate-schandaal aan de regering-Nixon
heeft toegebracht „onherstelbaar” is. De
Verenigde Staten zouden zich de komen
de drieëneenhalf jaar geconfronteerd
zien met en „zich uitbreidende verlam
ming” van het regeringsapparaat.
Volgens Cliffords voorstel moet eerst
Agnew aftreden omdat die „wegens ge
brek aan vertrouwen”, niet voor het
presidentschap in aanmerking komt.
Nixon zou vervolgens op voorstel van
het Congres een nieuwe vice-president
kunnen benoemen en na diens installatie
terugtreden. De nieuwe vice-president
wordt dan automatisch de nieuwe presi
dent. Deze zou zich wel moeten ver
plichten slechts tot de eerstvolgende
verkiezingen aan de macht te bliiven en
zich in 1976 dus geen kandidaat te
stellen.
DEN HAAG. De koningin zal op
woensdag 5 september, de nationale
feestdag ter gelegenheid van haar zilve
ren regeringsjubileum tussen elf uur
’s morgens en vier uur ’s middags, de
festiviteiten bijwonen in een plaats die
zij zelf door het lot zal aanwijzen. Zij
zal het lot trekken tijdens de nationale
viering in fret RAI-congrescentrum in
Amsterdam. Alleen die plaatsen die het
programma van de jubileumviering via
de commissarissen der koningin bij het
„nationaal comité” hebben aangemeld,
komen voor de loting in aanmerking. Dit
heeft de voorzitter van het „Nationaal
comité zilveren regeringsjubileum ko
ningin Juliana”, mr. F. J. F. M. van
Thiel, gisteren meegedeeld.
In de plaats waar de koningin 5
september de feestviering zal bijwonen,
zal een 25 meter hoge rood-wit-blauwe
ballon worden opgelaten. De nationale
viering op dinsdagavond 4 september zal
door radio en televisie worden uitgezon
den. Het programma vermeldt de pre
mière van een documentaire film van
Jan van Hillo over de koningin, en een
quiz onder leiding van Mies Bouwman.
De koningin en leden van de koninklijke
familie zullen de avond bijwonen.
Op donderdag 6 september zal de
koningin in Den Haag drie bijeenkom
sten bijwonen waar zij een ontmoeting
zal hebben met leden van gemeentera
den ,van Provinciale Staten en van de
Staten-Generaal. Bij deze laatste bijeen
komst zal ook een vertegenwoordiging
van de Staten van Suriname en de
Antillen aanwezig zijn.
De rampzalige toestand op het Frank-
fortse vliegveld, het grootste in de
Bondsrepubliek, kwam vooral voort uit
het niet meer kloppen van verbindingen,
het met grote vertragingen vertrekken
van toestellen of het geheel afgelasten.
Chartervluchten naar vakantieoorden
vertrekken soms met een halve dag
vertraging. Bij de modelactie „dienst
volgens voorschrift” hoort op alle vlieg
velden dat veel verkeersleiders zich ziek
melden.
maatschappelijk bestel in ons land, zul
len ook twee jongeren uit Suriname en
de Antillen deelnemen. Via de Staats
courant, die hiertoe in een oplage van
520.000 is verschenen, is dit onderdeel
van de jubileumviering toegelicht. Het is
de bedoeling dat klassikaal of in groeps
verband aandacht wordt besteed aan de
in de extra staatscourant besproken
vraagstukken van staat en maatschappij.
Een weergave van het gesprek zal eind
augustus of begin september verschijnen
als jubileumboek voor de jeugd van
twaalf tot achttien jaar.
Desondanks zijn er verscheidene
botsingen geweest. Onlangs werden
drie officieren van het leger berispt
en overgeplaatst wegens het toepas
sen van „niet goedgekeurde en onbe
hoorlijke methoden bij het verdrijven
van een groep Bedoeïnen van een
stuk grond in de Sinaï”. Een andere
maatregel van het leger, vorig jaar
op de westelijke Jordaanoever bij het
dorp Akraba, werd door minister van
Defensie Mosje Dayan als „vandalis
me” bestempeld. Het leger had een
gebied afgebakend als „schietterrein”
en de oogst van Arabische landbou
wers met behulp van vliegtuigen ver-
Het Witte Huis bijvoorbeeld dat door
Nixon tot een soort „super-manager”
was verheven, heeft veel van zijn belang
rijkste mensen zien verdwijnen na de
Watergate-onthullingen en hun vertrek
evenals het feit dat Nixon zich met
het schandaal moet bezighouden
heeft een wijdverbreide onzekerheid te
weeggebracht niet alleen in het beleid
van het Witte Huis zelf maar in het
beleid van het gehele uitvoerende appa
raat. Voor ministeries en onafhankeliike
bureaus heeft Watergate tot nu toe bete
kend het vervangen van toppersoneel,
ontslagen en voortdurende vacatures op
belangrijke posten. Het Pentagon heeft
verscheidene weken zonder permanent
minister van Defensie geopereerd. Van
de 32 burger-topfuncties zijn er 10 va
cant. 5 worden bezet door mensen die
wachten op hun vervanging en in 8
functies zitten nieuwe mensen. Het mi
nisterie van Gezondheid en Welzijn
heeft verscheidene belangrijke open
staande functies en ingrijpende nieuwe
verzekeringsvoorstellen heeft men tot de
herfst terzijde gelegd. De CIA heeft dit
jaar drie directeuren gehad en het FBI
heeft geen permanent hoofd meer gehad
sinds Edgar Hoover 13 maanden geleden
overleed.
DAMASCUS. (DPA) De zondag
door Israel vrijgelaten Syrische gevange
nen zijn volgens een bekendmaking van
het ministerie van Defensie in Damascus
in Israëlische gevangenschap gemarteld.
BERLIJN. (DPA)Een rechtbank in
West-Berlijn heeft gisteren de 65-jarige
gepensioneerde Karl-Heinz Bigell tot le
venslange gevangenisstraf veroordeeld
wegens medeplichtigheid aan moord op
een joodse arrestant dertig jaar geleden.
De rechtbank achtte bewezen dat Bi
gell in de Tweede Wereldoorlog in een
dwangarbeiderskamp voor joden in Kra-
kau-Plaszov in Polen, samen met de
direct na het einde van de oorlog be
rechte commandant Amon Goeth, twee
honden op de gevangene had losgelaten.
De afgerichte honden brachten de
man ernstige verwondingen toe en
wierpen zich, na aansporingen van Bi
gell, een tweede keer op hem. Daarna
schoot Bigell de joodse gedetineerde
met een schot dood.
Voor het proces waren getuigen uit
Polen, Israel en de Verenigde Staten
naar West-Berlijn gekomen.
De advocaat van Bigell heeft beroep
aangetekend.
Yakov Eiges, hoofd van de neder-
zettingsdienst van de zionistische we
reldorganisatie, zegt: „Wij bepalen
onze projecten in overeenstemming
met de richtlijnen van de regering.
We proberen geen plaatsen te nemen
waar al Arabieren wonen”.
WASHINGTON (DPA). President
Nixon en vice-president Agnew moeten
naar de mening van de vroegere Ameri
kaanse minister van Defensie Clark
Clifford in verband met Watergate te
rugtreden en het Witte Huis vrijmaken
De situatie lijkt nogal uitzichtloos,
omdat de regering niet van plan schijnt
te zijn op de enorme salariseisen van de
1200 verkeersleiders in te gaan. Die eisen
komen erop neer dat de laagste salaris
groepen een derde meer zouden gaan
verdienen en de hoogste ongeveer een
kwart. Een verkeersleider, gehuwd, maar
zonder kinderen, verdient in de Bondsre
publiek minimaal 1648 en maximaal
3128 mark per maand.
In zijn boek „de werkelijke slag van
Algiers” heeft Massu het martelen van
politieke gevangenen gerechtvaardigd,
omdat dit de enige mogelijkheid zou zijn
geweest om de betrokkenen aan het
praten te krijgen. Degenen die dergelijke
„legale” misdaden hebben gepleegd, zul
len nergens rust krijgen, zo liet de
„Communistische Liga” weten. Massu
volgt een kuur in Chatel-Guyon.
Het kwam de man zo hoog te zitten,
dat hij dit weekeinde een telefooncel
instapte, de politie vertelde wat hij ruim
zes jaar geleden had gedaan, en vervol-
In Kiryat Arba, een voorstad van
Hebron, wonen nu al 250 joodse ge
zinnen in moderne flatgebouwen; ze
werken in een cementfabriek. De ge
bouwen en de fabriek steken sterk af
tegen de minaretten en zandstenen
huizen in het nabijgelegen dal.
De burgemeester van Hebron waar
schuwde al in 1968 dat dé vestiging
van joden de rust in zijn stad zou
verstoren en hij waarschuwt nu nog
steeds dat het Arabische karakter
van zijn stad niet mag worden ver
stoord, maar hij erkent dat Kiryat
Arba nu een voldongen feit is-
Op de Golanhoogten wijdjen de
joodse nederzettingen zich aan land
bouw, toerisme en de fabricage van
vliegtuigonderdelen. In het zuidelijke
puntje van de Sinaï worden voorbe
reidingen getroffen voor de bouw van
een ultra-modeme woestijnstad, die
in de komende drie jaar 1000 gezin
nen moet gaan herbergen. En in het
noordoosten van het schiereiland
wordt een nieuw regionaal bestuurs
centrum gebouwd, dat volgens som
migen de eerste fase is in de bouw
van een grote havenstad. Op
plaats waar nu alleen nog zand
wat planten te zien zijn.
„Terwijl een nederzetting voor de
oorlog 15 tot 20 jaar nodig had om
zelfstandig te worden duurt dat nu
nog maar vijf tot zeven jaar”, zegt
Yehiel Admoni, hoofd van het joods
kolonisatiebureau. Die vooruitgang is
enerzijds te danken aan de moderne
technologie, anderzijds aan de „halzu-
ziut”, de pioniersgeest.
De verkeersleiders gebruiken hun
machtspositie op de vliegvelden overi
gens niet alleen om de eigen positie te
verbeteren. Zij vinden dat zij een ver
antwoordelijkheid dragen voor een uit
de hand lopende drukte in de lucht. In
1971 hebben zij al eens gestaakt. De
toenmalige minister van verkeer, Leber,
stélde een commissie van onderzoek in,
die volgens de verkeersleiders een be
langrijk rapport uitbracht.
•y
'K ita.
gens wachtte tot rechercheurs hem kwa
men ophalen.