NAVO-partners overtuigd van nut taakverdeling
Spaaractie
levert nieuwe
bossen op
Saigon tekent
geen nieuw
akkoord
Griekenland
Drie Baskische
priesters
Proef NS met
draadloze
communicatie
VVDM wenst spoedige
regeling groetplicht
Geld voor stem in Bondsdag
Schaefer tegen
Schaefer: „Je
hebt gelijk”
Meir begroet Brandt
als nazi-bestrijder
aangehouden
„Officieren in
gefolterd”
Harde acties” niet uitgesloten
/X
NETHERLANDS
EX-PARLEMENTSLID VERTELT OVER OMKOPERIJ
Ontvoerde Argentijn
na twee maanden vrij
Carmichael krijgt
Oegandees burgerschap
Zoontje fractieleider
PPR omgekomen
3
VRIJDAG
8
JUNI
1973
Amnesty International
In Noord-Holland
BONN (DPA) Een ex-lid van
de Westduitse Bondsdag heeft gis
teren toegegeven dat hij geld had
aangeboden aan een mede-gedepu-
teerde als deze zou stemmen voor
het omstreden verdrag met de Sov-
jet-Unie. De man de 60-jarige
Walter Peters, die nu boer is en
landbouwadviseur van de liberale
FDP zei echter dat het aanbod
werd gedaan om er at .iter te komen
of de christendemocraten al steek
penningen hadden aangeboden.
-
VREDELING BOEKT SUCCES
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze correspondent)
e
renburg.
(Van onze speciale verslaggever)
van de eerste bezoekdag: zij begroette
hem als moedig strijder tegen de nazi’s.
Kleine groepjes demonstranten betoog
den: „Brandt is Duitsland niet”.
Op zijn beurt gebruikte Brandt de
dag, tot en met zijn dinerspeech laat op
de avond, om zich voor te stellen als de
vertegenwoordiger van een nieuw Duits
land, dat de mede-verantwoordelijkheid
voor de nazimisdaden als de „beslissende
daad van innerlijke bevrijding” heeft
erkend, maar niet in „muren van angst
en haat” wenst te leven.
Minister Vredeling zei in een toelich
ting op zijn voorstel dat het niet zijn
bedoeling was om tot een verdeling van
volledige krijgsmachtonderdelen tussen
de NAVO-partners te komen. Mogelijk-
Hij ontkende echter ten stelligste dat hij
hem steekpenningen had aangeboden.
en
van
De nieuwe ontwikkeling kwam als een
schok voor het parlement toen leden
van regerings- en oppositiepartijen bij
een waren om te spreken over de benoe
ming van een parlementaire commissie
die een onderzoek moet instellen naar
eerdere beschuldigingen. Deze betroffen
omkoperij teneinde kanselier Brandt te
steunen en hem te behoeden voor een
nederlaag bij een motie van wantrou
wen op 27 april 1972.
De zakelijk leider van de socialistische
fractie, Karl Wienand, zei woensdaga
vond voor de televisie dat hij een maand
voor de behandeling van de motie een
aantal besprekingen had met de vroege
re oppositie-afgevaardigde Julius Steiner.
De naam van Peters was reeds eerder
genoemd door de ex-FDP-afgevaardigde
Wilhelm Helms. Deze zei dat Peters hem
100.000 mark had aangeboden als hij
voor de regering zou stemmen voor de
ratificatie van het niet-aanvalsverdrag
met de Sovjet-Unie een jaar geleden.
Kort door dit aanbod trad Helms, even
eens een boer, uit de FDP om zich bij
de in de oppositie zijnde christendemo
craten te voegen.
JERUZALEM. Zodra bondskanse
lier Willy Brandt in Israel was aangeko
men, zette premier Golda Meir gister
middag het accent op de gebeurtenissen
Een woordvoerder van de organisatie
zei dat men telefoontjes uit Griekenland
had gekregen, waaruit blijkt dat zeker 9
hoge officieren die, naar wordt aangeno
men, op een marinebasis bij Piraeus of
in een hotel bij Athene gevangen wor
den gehouden, herhaaldelijk gemarteld
zijn en nog steeds gemarteld worden. Na
de muiterij, nu twee weken geleden,
zouden rond 150 officieren gearresteerd
zijn.
heden voor de door hem met succes
bepleitte taakverdeling en specialisatie
zag hij met name in de luchtmacht. Hij
wees in dit verband op de vervanging
eerdaags van de Starfighter door een
ander type vliegtuig, dat met een andere
taak goedkoper zou kunnen zijn.
Dit allies speelt zich af tegen de ach
tergrond van het vermoeden dat Moskou
en Washington het over de kernwapens
wel zo ongeveer eens zijn. Dit betekent
dat de conventionele strijdkrachten in
het totale militaire concept belangrijker
worden dan ooit tevoren voor de bepa
ling van het uiteindelijke militaire even
wicht.
Minister Vredeling heeft in de marge
van deze vergadering ook nog met zijn
Britse collega Carrington gesproken over
de aanschaf van de Lance-raketten. Bel
gië heeft intussen kenbaar gemaakt dat
het zich als enig klein land wat onge
makkelijk voelt als Nederland' zich terug
zou trékken.
Van goedingelichte zijde wordt verno
men, dat wanneer de Nederlandse lucht
macht zou worden uitgerust met de
Frans-Engelse „Jaguar”, dit een bespa
ring zou kunnen opleveren van zestig tot
zeventig percent.
Volgens de bepalingen van het concor
daat tussen Spanje en het Vaticaan wor
den de priesters, hangende hun proces,
vastgehouden onder kerkelijk toezicht in
een plaats die de bisschep van hun
diocees heeft aangewezen.
De Amerikaanse minister van defen
sie, John Schlesinger, heeft zijn collega’s
van de NAVO-lidstaten gisteren opnieuw
verzekerd, dat de VS geen strijdkrachten
uit Europa zullen terugtrekken zonder
overleg met hun bondgenoten.
De WDM zal op de eerstvolgende
ledenvergadering medio juli overwegen
tot „harde acties” over te gaan, als de
regering niet tot een voor de WDM
gunstige beslissing komt. Een herhaling
van de vorig jaar op 1 augustus gehou
den „groetweigerdag” een actie waar
over de nodige deining ontstond be
hoort dan tot de mogelijkheden.
De WDM wil verder dat voor militai
ren zo snel mogelijk het stakingsrecht
wordt ingevoerd. Als het stakingsrecht
voor ambtenaren er door komt, is het
logisch dat ook militairen een soortgelijk
recht krijgen. Aldus WDM-voorzitter
Kees Beemsterboer.
De WDM-voorzitter drong er op aan
dat minister Vredeling van Defensie zo
snel mogelijk komt met een soort facili
teitenregeling voor WDM-bestuurders
die waarborgt dat WDM-ers ongestoord
hun werkzaamheden kunnen uitvoeren.
Volgens de heer Beemsterboer komt het
herhaaldelijk voor dat VVDM-bestuur-
Ook uit bijverschijnselen bleek hoe
moeilijk de Israëliërs het nog hebben
met Duitsland. De radio bracht bijvoor
beeld een direct verslag van Brandts
aankomst op het vliegveld Lod, doch
toen men aan het spelen van het Duits-
landlied toe was, werd plotseling overge
schakeld op vrolijke muziek. Het was
ook opmerkelijk dat, bij de kranslegging,
de bondskanselier werd begeleid door
Gideon Hausner, bestuurslid van Yad
Vashem, naar verluid, bekend als open
baar aanklager tegen Adolf Eichmann.
Al was geen van de groepjes demon
stranten groter dan een man of dertig,
Jeruzalem liet zijn Duitse gast toch geen
moment zonder strenge militaire bewa
king. Langs de wegen en vooral bij het
hooggelegen monument zag men overal
gewapende militairen, een beeld dat
Willy Brandt nog vers in het geheugen
moet liggen: enkele weken eerder had
hij onder soortgelijke omstandigheden
Breznjev in Bonn begeleid.
BILBAO (UPI). De Spaanse politie
heeft drie jonge Baskische priesters ge
arresteerd en arrestatiebevelen uitge
vaardigd tegen een vierde priester en
een non. De arrestaties werden verricht
nadat de politie de parochiegebouwen
van de Baskische stad Portugalete door
zocht had en „subversief” materiaal en
een stencilmachine had ontdekt.
Steiner die vorige week het Land ver
liet toen het schandaal losbrak, heeft
tegenover de pers verklaard dat hij
tegen zijn partijleider, Rainer Barzel, en
voor Brandt had gestemd, maar ontken
de ook dat hij daarvoor geld had gehad.
Steiner zei voorts dat hij er in april 1972
in had toegestemd als geheim agent voor
Oost-Diritsland te werken tegen een
maandsalaris van 3000 mark. Hij voegde
er echter aan toe dat hij dit feit een
halfjaar later aan de Westduitse con
traspionagedienst had gemeld. Hem was
toen gezegd het contact te handhaven.
De rechtse Beierse zusterpartij van de
christendemocratische unie zag een ver
band tussen het stem-schandaal en een
geheim bezoek van de socialistische
fractieleider Herbert Wehner aan Oost-
Duitsland vorige week. In een verklaring
vroeg dë CSU of de heer Wehner een
beschermende hand over zijn protégé
Karl Wienand uitstrekt en waarom hij
precies op het ogenblik dat de affaire-
Steiner losbarstte, zonder aankondiging
uit Bonn naar Oost-Berlijn vertrok.
Het verleden stond centraal: Brandt
legde een krans in het grote monument
voor de nazi-slachtoffers Yad Vashem
en kon alleen in zijn eerste gesprek met
Golda Meir even uitwijken naar andere
onderwerpen: Israels belangstelling voor
de EEG en de spanning in het Midden
oosten. Brandt zou ’s avonds in zijn
tafelrede voor de zoveelste keer verkla
ren dat hij geen bemiddelaarsrol kan
aannemen. Duidelijk verwees hij naar
secretaris-generaal Waldheim van de
VN.
ERMELO-DEN HAAG. Het 4-jarl-
ge zoontje van PPR-leider Bas de Gaay
Fortman, is gisteren in Ermelo bij een
verkeersongeluk om het leven gekomen.
Het knaapje speelde met zijn step in de
omgeving van zijn huis en rende plotse
ling de rijweg over. Hij werd overreden
door een graafmachine. Het kind was op
slag dood.
BRUSSEL. De ministers van
Defensie van de NAVO-landen heb
ben een voorstel aanvaard van de
Nederlandse bewindsman Vredeling
om onmiddellijk een studie te be
ginnen over nationalisering en taak
verdeling van de NAVO-strijd-
krachten. Dit onderzoek moet in
december, als de ministers weer bij
eenkomen, gereed zijn. In weerwil
van de bezwaren van het door de
heer Luns geleide secretariaat von
den de ministers het toch nodig
gehoor te geven aan Vredelings op
roep tot meer samenwerking, omdat
dit de enige manier is om met be
perkt budget nog effectief te wer
ken.
AMSTERDAM. De spaaractie van
de Algemene Bank Nederland „Bomen
voor nieuwe bossen” heeft bijna 44.000
opgeleverd, aldus maakt de bank be
kend. Daarmee zullen met medewerking
en advies van Staatsbosbeheer nieuwe
bossen worden aangelegd. Het eerste
project is reeds aan de gemeente Wer-
vershoof (N-H) overgedragen: een recre
atiegebied genaamd Nesbos met 9000 bo
men. Het volgende project betreft de
aanplant van enige duizenden bomen bij
de plaats Beuningen (tussen Nijmegen
en Druten) en tenslotte zal de bank in
de gemeente Gaasterland (Friesland) een
nieuw bos aan laten leggen.
LONDEN (Reuter). Amnesty Interna
tional, de in Londen gevestigde organisa
tie die zich het lot van de politieke
gevangenen op de wereld aantrekt, heeft
gisteren laten weten dat hoge Griekse
officieren, gevangen gezet na de misluk
te muiterij van een deel van de Griekse
marine, voortdurend aan folteringen
bloot staan.
De heer Vredeling herhaalde gisteren
dat Nederland geen eenzijdige verminde
ring van zijn NAVO-bijdragen over
weegt. De Amerikanen hebben zich erbij
neergelegd dat over de lastenverdeling
tussen de Verenigde Staten en Europa
een studie wordt vervaardigd, waarbij
van Europese kant is vastgesteld dat
Europa nu reeds 80 percent van de
lasten draagt.
AMERSFOORT. De Vereniging van
Dienstplichtige Militairen wil dat het
kabinet-Den Uyl zo snel mogelijk een
beslissing neemt over de groetplicht. De
algemene ledenvergadering van de
VVDM heeft gisteren in Amersfoort een
motie aangenomen, waarin bij de rege
ring wordt aangedrongen voor half juli
„bevredigend antwoord” te geven over
opheffing of versoepeling van de huidige
groetplichtregeling.
De actie berustte op een systeem,
waarbij iedere nieuwe spaarder bij de
ABN een officieel bewijsstuk ontving,
waarin de verplichting voor de bank
was afgedrukt op eigen kosten een boom
te planten. Ook kon men zo’n bewijs
voor 2 per stuk bij de bank kopen.
BUENOS AIRES (Reuter). Schout-
bij-nacht Francisco Aleman, voormalig
hoofd van de Argentijnse marine-inlich-
tingendienst, is gisteren door zijn ont
voerders vrijgelaten na ruim twee
maanden door hen vastgehouden te zijn
geweest. Zijn ontvoerders schijnen nog
een Britse zakenman, Charles Lockwood,
in handen te hebben.
SAIGON/PARIJS. President Nixons
speciale adviseur dr. Henry Kissinger en
Noordvietnams onderhandelaar Le Due
Tho mogen dan volgens Zuidvietnames*
regeringskringen in Saigon de basis voor
een nieuw akkoord ter verzekering van
de vrede in Zuid-Vietnam hebben ge
legd, maar de Zuidvietnamese regering
zal het niet tekenen.
De woordvoerder van Saigon, Bui Bao
Truc, zei dat aangezien Zuid-Vietnam
het oorspronkelijke akkoord tussen Kis
singer en Le Due Tho niet heeft ge
schonden, het geen behoefte heeft aan
een tweede en dat daarom ook niet zal
ondertekenen.
Wel zal Zuid-Vietnam meewerken als
in het nieuwe document punten zijn
opgenomen die de naleving van het
akkoord van 27 januari gemakkelijker
maken.
Kissinger en Le Due Tho hebben gis
teren in een voorstad van Parijs op
nieuw bijna vier uur gesproken over het
waarborgen van de vrede in Vietnam.
Vandaag zouden zij weer bijeenkomen.
Het vraagstuk-Cambodja zou bij de be
sprekingen moeilijkheden opleveren.
Hij zei dit nadat hij Carmichael in
Entebbe had ontvangen, waar deze met
echtgenote en negen musici voor een
verblijf van enkele weken in Oeganda
was aangekomen.
Peters zei: „Toen Helms uit de partij
trad nam ik aan dait hij dit deed omdat
hij met zijn boerderij diep in de schuld
zat. Ik wilde weten of hij een aanbod
van de andere kant had en hoe groot
dait was. Het bedrag van 100.000 mark
was een fictief bedrag.” Beide mannen
zijn nu uit het parlement. Zij slaagden
er niet in bij de verkiezingen van no
vember een zetel te verwerven.
UTRECHT. De Nederlandse Spoor
wegen gaan volgend jaar in Noord-
Holland proeven nemen met een nieuw
communicatiesysteem waarbij de machi
nist radiografisch in contact komt te
staan met de verkeersleiding. Het sys
teem, genaamd „Telerail”, maakt het
mogelijk dat de machinist vanuit de
treincabine via een soort mobilofoon
contact kan opnemen met de verkeers
leiding. Momenteel moet hij als de ver
keersleiding wil bellen nog uitstappen en
gebruik maken van de langs de baan
staande „machinistentelefoon”.
Doel van de Telerail is de machinist
en conducteur uit hun isolement te ha
len. Is egn trein eenmaal van het station
vertrokken dan is het treinpersoneel nu
nog in feite onbereikbaar. Wanneer radio-
telegrafisch contact tijdens de rit mo
gelijk is, dan kan dit leiden tot een
betere beheersing van de treindienst, een
zaak die gezien de steeds grotere druk
op de capaciteit door de hoge frequen
ties waarmee het lijnennet wordt bere
den, van het grootste belang is, aldus
NS.
Ook schept het nieuwe systeem als
bet tenminste voldoet via de direkte
communicatie met de machinist de mo
gelijkheid gevaarlijke situaties eerder te
signaleren zodat er sneller kan worden
gereageerd. Bovendien kan bij werk
zaamheden aan de baan de leider van de
baanwerkers via portofoons met de
treindienstleiders en de verkeersleiding
in het radiografisch net worden opgeno-
men zodat hij snel weet wat er op een
bepaald traject aan de hand is. Ook voor
de reiziger brengt het systeem voordelen
mee. Belangrijke informaties over aan
sluitingen, overstappen en stremmingen
kunnen ze tijdens de rit regelrecht via
de boordomroep krijgen van machinist
of conducteur.
De 24-jarige Paul Turken, dienstplichtig
soldaat bij de administratie in Middel
burg, heeft gisteren op de algemene
ledenvergadering van de Vereniging van
Dienstplichtige Militairen (VVDM) in
Amersfoort de voorzittershamer over
genomen van Kees Beemsterboer. De
nieuwe voorzitter studeert sociologie
aan de Erasmus Universiteit in Rotter
dam en was tot nu toe VVDM-afdelings-
bestuurder in Middelburg.
LONDEN. Presiden Amin van Oe
ganda heeft gisteren meegedeeld dat hij
de zwarte strijder Stokeiy Carmichael,
leider van de Amerikaanse Afrikaanse
Volkspartij, en diens vrouw, de zangeres
Miriam Makeba en zijn partij het
staatsburgerschap van Oeganda heeft
verleend.
ders die leden willen werven de toegang
tot de kazerne wordt ontzegd.
Kritiek had de heer Beemsterboer op
het feit dat bijvoorbeeld oud-advocaat
fiscaal De Lint onlangs de VVDM beti
telde als een corpus alienum in de
krijgsmacht. „Deze mensen zien de
VVDM als een probleem en stellen on*
aan de kaak. Maar dat is zoiets als het
tuchtigen van iemand die een diefstal
aangeeft en de dief ongemoeid laten. De
problemen liggen niet bij de WDM, zij
liggen bij. de krijgsmacht. Die dreigt een
corpus alienum, een vreemde eend in de
bijt te worden, binnen de Nederlandse
samenleving.”
DEN HAAG. Staatssecretaris
Schaefer van Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening heeft zijn eigen
vragen beantwoord. Als staatssecreta
ris zond hij de Tweede Kamer don
derdag een schriftelijk antwoord op
vragen die hij eerder als Tweede-
Kamerlid aan de staatssecretaris van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Or
dening had gesteld.
Overigens bleek staatssecretaris
Schaefer graag bereid op de vragen
van het Tweede-Kamerlid Schaefer
positief te reageren. Het Tweede-Ka
merlid had de staatssecretaris ge
vraagd of hij zich kon indenken dat
de bewoners van een aantal huizen in
Zijpe het niet konden begrijpen dat
bij verbetering van hun huizen een
douche of de verdieping moest komen
volgens de centrale directie van de
volkshuisvesting en bouwnijverheid
terwijl de bewoners zelf gepleit had
den voor een douche op de beneden
verdieping en daarin steun hadden
gekregen van bouw- en woningtoe
zicht van de provinciale directie. De
staatssecretaris deelde het Kamerlid
mee dat hij zich dat zeer wel kon in
denken.
Op de vraag van het Tweede-Ka
merlid Schaefer of de staatssecretaris
de bewoners van de bterokken huizen
alsnog hun zin zou kunnen ge
ven, antwoordde staatssecretaris
Schaefer dat hij de bewoners al heeft
laten weten bereid te zijn tot mede
werking aan het oorspronkelijke
plan. Opvallend hierbij is dat de
staatssecretaris daarmee zijn eigen
ambtenaren van de centrale directie
volkshuisvesting en bouwnijverheid
tegen de haren instrijkt.
Aleman nam na zijn vrijlating de bus
naar een spoorwegstation in Buenos Ai
res en liet zich vandaar met een taxi
naar huis rijden. Hij was vrijgelaten
nadat gisteren in de kranten een verkla
ring was afgedrukt waarin hij de be
schuldigingen van zijn ontvoerders tegen
de vroegere militaire regering had toege
geven.
Na zijn thuiskomst wilde Aleman al
leen maar zeggen dat hij goed behandeld
was. Later werd hij naar een marine-
hospitaal gebracht voor een volledig me
disch onderzoek.
permanente Nederlandse afgevaardigd
■.7
