soms erg
Resultaten van
Springstoffen
KLM halveert
verlies
Minister over
invoer Japanse
"wdukten
NIEUW AMSTERDAM UIT DE VAART
President-directeur Koninklijke Olie:
OESO bespreekt
oliesituatie
Tax free-kopen kan
duur zijn
Belangrijk resultaat
bij kernonderzoek
INTERPOLIS
lager
Advies Stichting van de Arbeid:
ft
I
¥1
N
VOLGENS CONSUMENTENBOND:
DOLLAR LAGER
NA PRIJSSTOF
Compensatie voor
opheffing van
Antillenrechten
JAARVERSLAG RCN:
si
Overeenkomst
DEN HAAG. Het oplossen van
het energieprobleem, dat in de Ver
enigde Staten zelfs al een crisis
wordt genoemd, is mogelijk, maar
het zal slechts moeizaam tot stand
worden gebracht.
''T'W
-
4 4' 1
-
W
Vakantie over 8 weken spreiden
ADVERTENTIE
I
L
1
Naar verluidt zijn er vorderingen ge
maakt bij het streven een contingenten-
DEN HAAG. Op het terrein van de
kernenergie hebben in Nederland in 1972
enkele belangrijke industriële ontwikke
lingen plaatsgevonden. Aldus het jaar
verslag van het Reactor Centrum Ne
derland (RCN).
gasgekoelde reactor heeft het RCN aan
dacht besteed. Zowel in Amerika als in
Europa bestaat voor dit reactortype een
groeiende belangstelling. Voor thermi
sche en voor snelle reactoren vormt het
gas helium een alternatief koelmiddel.
Het RCN verricht, in internationale
samenwerking, onderzoekingen betref
fende de invloed van neutronen-bestra-
ling op grafiet. Het belang hiervan is,
dat grafiet bij dit type reactor wordt
gebruikt als constructiemateriaalen voor
de bekleding van de splijtstofelementen.
bestuur de minister van Sociale Zaken
een nader advies uitbrengen.
Het aanbevolen rouleringsschema voor
1974 blijft, zoals het reeds in de jaarlijk
se aanbevelingen voor roulering was op
genomen en gepubliceerd.
Ook de ANWB heeft in zijn zojuist
verschenen jaaroverzicht gezegd dat va-
kantie-spreiding het parool moet blijven.
In de Consumenten Reisgids staat een
overzicht van een aantal artikelen,
met daarbij wat die waar kosten in
de taxfree-shops. Zou je werkelijk
het grootste belastingvoordeel wil
len hebben, dan moest je volgens
dat overzicht als volgt inkopen:
i
J
i-
i
it
in
h.
et
o.
in
li
lt
0-
Hij merkte verder op dat het consorti
um van oliemaatschappijen, waarin de
Koninklijke-Shell Groep met veertien
percent deelneemt, onlangs een overeen
komst heeft gesloten met Iran, waarin
duktie en uitvoer van olie aldaar voor
de Koninklijke Shell op langere termijn
waarborgt. Verder is eerder deze maand
een regeling tot stand gekomen met de
landen van de organisatie van olie-ex-
portlanden (OPEC) waarmee de over
eenkomst van Genève van 1972 werd
gewijzigd in verband met koersveran
deringen van valuta’s.
En dan nog dit: belastingvrij kopen
mag, maar belastingvrij invoeren is
wel eventjes iets anders. Daar gel
den dezelfde beperkingen voor als
voor wat je uit het buitenland
meebrengt. Sterker nog: uit de tax-
free-shop mag je minder meebren
gen dan gewoon uit een EEG-Iand.
DEN HAAG. Minister Lubbers
(Economische Zaken) verwach niet dat de
voorlopige regulering van Japanse elek
tronische produkten op de Nederlandse
markt zal leiden tot ernstige problemen.
In hoeverre de maatregel de werkgele
genheid bjj importbedryeven bedreigt valt
niet precies te voorspellen.
De raad van bestuur van de Holland
Amerika Lijn heeft besloten de „Nieuw
Amsterdam” aan het eind van dit jaar
of begin 1974 uit de vaart te nemen.
Deze beslissing hangt samen met de
omstandigheid, dat de mede ter vervan
ging van de thans 35 jaar oude „Nieuw
Amsterdam” aangekochte schepen „Vo
lendam (ex-Brasil) en „Veendam” (ex-
Argentina) op respectievelijk 16 april en
6 juni na een ingrijpende verbouwing in
de vaart zijn gekomen. In de komende
maanden zal worden beslist of het schip
wordt verkocht of een andere bestem
ming zal krijgen. Nara het zich thans
Is dat terecht zo? Niet altijd zegt de
Consumentenbond, die een aantal
prijzen vergeleek in de taxfree-
shops van acht Europese vliegvel
den, aan boord van vliegtuigen van
vier luchtvaartmaatschappijen en
van schepen van 13 rederijen en
thuis in de winkels. In de Consu
menten Reisgids, het speciale toe-
risten-kwartaalblad voor leden van
de bond, wordt eventjes een krach
tige schop gegeven tegen het imago
van de taxfree-shop
Omdat u geen dag
in ’t ongewisse wilt
verkeren: 1
Motorrijtuigenverzekering
van Interpolis.
Hoge Rijndijk 306, Leiden, i
L tel. (01710) 4 26 41 J
Van invloed op de wisselmarkt was
verder dat de koersen van in dollars
genoteerde aandelen buiten de Verenigde
Staten een daling te zien gaven en dat
de goudprijs op de vrije markt van
Londen steeg tot 116 dollar per ounce
(31,1 gram).
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Wie nooit prijsbe
wust was, wordt het ineens als hij
per vliegtuig of zeeschip met va
kantie gaat. Hij kondigt het reeds
lang vóór de reis gnuivend aan: hij
zal eens eventjes een mooie fles
cognac én een slof sigaretten én
een flacon van het betere parfum
voor een koopje inslaan in de tax
free-shop. De taxfree-shop, de be
lastingvrije winkel, is het magische
inkoopadres voor de niet-zo-gerou-
tineerde lucht -of bootreiziger.
der aangekondigde claim-emissie van
50.000 participaties door het binnen
lands beleggingsfonds „Vast Goed” zal
openstaan op 22 juni. Het bezit van
acht participaties geeft recht op toe
wijzing van één participatie tegen be
taling van ƒ140 op 2 juli. De nieuwe
participaties zullen voor de helft delen
in de resultaten over 1973. De claim-
handel begint op 18 juni.
Het bestuur herinnert er aan dat die
periode samenhing met de in ons land
gebruikelijke duur van de schoolvakan
tie, hoeksteen van het advies over een
schema voor vakantiespreiding. In de
eerste jaren waarin het bestuur dat
schema heeft aanbevolen, was het moge
lijk binnen dat tijdsbestek van zes we
ken te komen tot een redelijke opzet
voor het bedrijfsleven.
Maar werkelijk bekocht ben je als je
bijvoorbeeld speciaal aan boord
van een KLM-vliegtuig belasting
vrij een fles Bell’s whisky koopt
voor f 18,67. Want de Consumen
tenbond zag diezelfde fles in de
cash-and-carry liggen (met belas
ting dus!) voor 15,97. Óf ais je op
het vliegveld van Kopenhagen een
kwart (kwart ounce) flesje Miss
Dior Parfum koopt voor 43,24;
terwijl thuis in de parfumeriewin
kel een half flesje (half ounce)
slechts 47 kost.
Aldus de president-directeur van de
Koninklijke Nederlandsche Petroleum
Maatschappij, mr. G. A. Wagner, giste
ren in de algemene aandeelhoudersver
gadering in Den Haag. Die vergadering
werd gehouden in verband met het
ontbreken van het quorum dat is vereist
voor goedkeuring van enkele statuten
wijzigingen, op de vergadering van 26
april.
„wij hebben de belastingvrije prijzen
vergeleken met de prijs die in
gewone winkels wordt gevraagd.
Sigaretten zijn belastingvrij altijd
goedkoper. Sigaren (de bond be
keek de prijzen van Willem II) zijn
op de meeste buitenlandse luchtha
vens en bij British Rail, Tor Line
en Townsend Thoresen duurder.
Dranken zijn in cash-and-carry za
ken wel eens goedkoper verkrijg
baar dan in de belastingvrije win
kels”.
In antwoord op vragen van het
PvdA-Kamerlid De Ruiter zegt de minis
ter dat de Benelux-maatregelen zijn
gericht op het handhaven van een rede
lijke invoer van elektronische produkten
uit Japan, rekening houdend met de
invoer in voorgaande jaren. De betrok
ken importhandel is allerminst afhanke
lijk van de import van Japanse produk
ten, aldus de minister.
nu weer op dat het schema niet meer is
dan een aanbeveling. Het is geen voor
schrift voor collectief met vakantie slui
tende bedrijven en voor werknemers
met schoolgaande kinderen.
allieerden ingericht en transporteerde in
de oorlogstijd 400.000 militairen. Het voer
in die tijd 21 maal rond de aarde.
Na de oorlog hervatte de „Nieuw Am
sterdam” de Transatlantische dienst. De
frequentie hiervan liep jaarlijks terug,
terwijl het aantal cruises werd uitge
breid. In 1971 maakte het schip zijn
laatste geregelde dienst. Sindsdien wor
den van uit Port Everglades cruises in
het Caraibisch gebied gemaakt.
De „Nieuw Amsterdam” kostte inder
tijd f 14 miljoen. Een nieuw schip van
dergelijke omvang kost tegenwoordig al
gauw f 200 miljoen.
De genoemde ontwikkelingen stemmen
tot voldoening, maar mr. Wagner waar
schuwde ervoor dat de kosten erdoor
stijgen en dat de prijzen van ruwe olie
als revolg van marktomstandigheden en
een stijging van de vrachtkosten ook
nog algemeen stijgen. De maatschappij
zal deze nieuwe kosten moeten terugver
dienen om haar bijdrage aan de energie
voorziening niet alleen op het ogenblik,
maar ook op langere termijn te kunnen
laat aanzien zal de werkgelegenheid
voor het varend personeel door het uit
de vaart nemen van de „Nieuw Amster
dam” niet in gevaar worden gebracht.
De „Nieuw Amsterdam” (36.982 brt),
die een capaciteit heeft van 800 passa
giers, maakte zijn maidentrip op 10 mei
1938 naar New York. De kiel werd
gelegd op 3 januari 1936. Het schip werd
door koningin Wilhelmina op 10 april
van het jaar daarop gedoopt en te water
gelaten. Bij het uitbreken van de Twee
de Wereldoorlog bevond het schip zich
in de Amerikaanse wateren. Het werd
vervolgens als troepenschip voor de ge-
Er is voor voordeel jagers wel een
vuistregel te geven: het assortiment
dat de luchtvaartmaatschappijen
bieden is erg klein. De prijzen die
zij berekenen, liggen iets hoger dan
op Schiphol. Maar de prijzen „in de
lucht” zijn weer lager dan bij de
meeste rederijen. Die hanteren
soms flinke winstmarges.
De participaties worden uitgegeven
met recht van voorkeur voor de hou
ders van de thans uitstaande partici
paties, waarbij het bezit van vier hele
participaties recht geeft op inschrij
ving op één hele nieuwe participatie.
Voor de uitstaande ouderparticipaties
geldt dezelfde verhouding. De nieuwe
participaties zullen gerechtigd zijn tot
de slotuitkering over 1973 en tot de
volledige uitkering over de volgende
jaren. Op 29 juni 1973 zal een interim-
uitkering betaalbaar worden gesteld
van f 35. De directie verwacht de
uitkering per participatie over het
vergrote kapitaal in 1973 ten minste te
kunnen handhaven. De claimhandel
begint op 18 juni, terwijl de storting
is bepaald op 9 juli, aldus het emissie-
prospectus.
DEN HAAG Het bestuur van de Stichting van de Arbeid heeft in zijn jaarlijkse
advies over een rouleringsschema voor spreiding van collectieve bedrijfsvakanties
aan de minister van Sociale Zaken een uitbreiding van het tijdvak voor vakantie
spreiding bepleit tot acht weken. Het bestuur merkt op dat het rouleringsschema tot
dusverre een periode van zes weken omvatte.
WILLEMSTAD, CURASAO Vene
zuela wil een liberalisatie van de handel
naar de Nederlandse Antillen als com
pensatie voor de opheffing van de zo
genaamde „Antillenrechten”.
Tijdens het bezoek van de Antilliaanse
minister-president Ronchi J. Isa in
maart aan Venezuela, kondigde de Vene
zolaanse president Rafael Calera de af
schaffing aan van de exra heffing die
wordt gelegd op produkten, die in Vene
zuela uit de nAtillen worden ingevoerd.
Resultaten Droge. De resultaten van
wollenstoffenfabriek George Droge tot
dusverre in 1973, zijn aanmerkelijk min
der gunstig geweest dan in de overeen
komstige periode van het vorige jaar.
Voor de rest van het jaar acht de
directie het moeilijk zitfh aan een
prognose te wagen. Vorig jaar steeg
de bruto-exploitatiewinst van 966.278
tot ƒ1.3 mln en de netto-winst van
320.907 tot 338.103 Voorgesteld
Minister Lubbers vindt dat de maatre-
gely geen inbreuk is op het vrijhandels-
beginsel. Uit het antwoord blijkt, dat het
overleg tussen de Benelux en Japan nog
niet is geëindigd. Op de vraag van het
Kamerlid de voorlopige maatregel op
nieuw in overweging te nemen zegt de
minister daartoe geen aanleiding te zien.
LONDEN. De Amerikaanse dollar
heeft gisteren op de Europese wissel
markten de gehele verbetering van de
opening weer moeen prijsgeven. In Eu
ropese bankiers- en beleggerskringen
had men kritiek op de nieuwe economi
sche maatregelen die president Nixon
heeft bekendgemaakt.
Onroerende goederen. Op 25 juni srtaat
de inschrijving open op de uitgifte
van 14.455 participaties aan toonder in
bewijzen van één en een-tiende parti
cipatie beleggingsfonds onroerende
goederen tegen de prijs van 1100 per
bewijs van één participatie en ƒ110
per bewijs van één-tiende participatie.
Schiphol: de meeste sigaretten, si
garen, jonge Bokma en Chanel no.
5; Zestienhoven: sigaretten;
Düsseldorf: gin, cognac en whis
ky; Frankfurt: wodka;
München: vodka en whisky;
Parijs (Orly): Gauloises en Carven
Ma Griffe parfum; Londen:
Chanel no. 5 Eau de Toilette;
Transavia (in het vliegtuig): siga
ren; British Rail (aan boord):
sherry en Miss Dior Eau de Tpilet-
te; North Sea Ferries (aan
boord): sigaren en Miss Dior par
fum; Transport Ferry Service
(aan boord): cognac en sherry.
Dit blijkt uit de besprekingen op amb
telijk niveau, die sinds dinsdag tussen
v Venezuela en de Antillen worden gehou
den over de afschaffing van deze rech-
ten.
Daar ga je dan met je mooie theorie
ën over wat je allemaal goedkoper
zal inslaan. Drankje duurder dan
in de cash-and-carry. Sigaartje
duurder dan thuis op de hoek van
de straat.
PARIJS. Deskundigen uit de 24
landen van de organisatie voor economi
sche samenwerking en ontwikkeling
(Oeso) hebben woensdag en gisteren in
Parijs achter gesloten deuren vergaderd
over de oliesituatie.
MUIDEN. De algemene gang van
zaken in 1972 bij Koninklijke Neder
landsche Springstoffenfabrieken heeft, in
overeenstemming met de prognose, geen
reden tot onverdeelde tevredenheid ge
geven. In de acht maanden dat K.N.S.F.
optrad als producent daalde de omzet
vrij aanzienlijk. Deze achteruitgang ge
voegd bij stijgende loonkosten en overi
ge bedrijfskosten had een ongunstige
uitwerking op het resultaat. Deze ont
wikkeling zette zich voort in de laatste
vier maanden, dus na de oprichting van
de werkmaatschappij Muiden Chemie
BV. Het laatste deel van 1972 stond
geheel in het teken van de explosie op 8
december bij Muiden Chemie. Door deze
gebeurtenis werd, aldus het jaarver
slag, alle prognoses en verwachtingen
t.o.v. de ontwikkeling van deze dochte
ronderneming van de K.N.S.F. en Dyna-
mit Nobel grondig de bodem ingeslagen
en werd een volledige heroriëntering
noodzakelijk. Dit noopte tot ingrijpende
maatregelen ter zake van de balans
waardering van deze deelneming, alsme
de het treffen van verdere voorzieningen
voor de toekomst. Mede door de langdu
rige stilstand, leed Muiden Chemie een
verlies van 1,5 mln.
Het bruto resultaat van de K.N.S.F.
daalde vorig jaar van f 5,8 mln tot 4,2
mln op een omzet van 7,5 mln (9,1 mln)
en de netto-winst van 237.288 tot
141.275. Voorgesteld wordt het dividend
te verlagen van 10 naar 6 pet. De
verwachting lijkt gewettigd, aldus de
directie, dat dit uitkeringspercentage de
eerstkomende jaren ook zonder positieve
bijdrage van Muiden Chemie aan het
resultaat van de K.N.S.F. gehandhaafd
zal kunnen worden.
Van zaterdag 29 juni t.m. zaterdag 13
juli 1974: het westen van ons land
(Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en het
gedeelte van Gelderland ten noorden en
ten westen van de rivieren) plus de
metaalindustrie.
Van zaterdag 13 juli t.m. 27 juli: het
oosten en het noorden plus de bouw- en
nevenbedrijven en de textielindustrie.
Van zaterdag 27 juli t.m. zaterdag 10
augustus: het gedeelte van ons land ten
zuiden van de grote rivieren (Noord-Bra-
bant, Limburg en Zeeland).
De Stichting van de Arbeid merkt ook
I Voorbeelden zijn: de vervaardiging
van gascentrifuges voor de Nederlandse
isotopenscheidingsfabriek in Almelo en
de oprichting van Interfuel b.v. Deze
onderneming stelt zich ten doel kennis
I en ervaring te verzamelen op het gebied
van de fabricage van splijtstofelementen.
I In beide gevallen heeft het RCN een
essentiële rol gespeeld bij het aan de
industriële toepassing voorafgegane on-
derzoekontwikkelingswerk.
Een belangrijk deel van het door het
RCN uitgevoerde onderzoek is gericht op
de ontwikkeling van de snelle met na
trium gekoelde kweekreactor. Reeds
sinds 1967 wordt dit onderzoek uitge
voerd in samenwerking met de andere
Beneluxlanden en Duitsland. De werk
zaamheden van het RCN in deze samen
werking betreffen vooral de veiligheid
van dit type reactor. Van toenemend
belang hierbij is, dat het RCN kan
beschikken over de hoge flux-reactor
met zijn bestralingsmogelijkheden.
Ook aan de ontwikkelingen van de
De nu langere vakanties van werkne
mers het centraleakkoord 1973 gaat
uit van een basisvakantie van twintig
dagen in 1975 heeft er mede toe
bijgedragen dat er thans geen sprake
meer is van een verminderde druk op
het hoogseizoen. Het bestuur van de
stichting meent dan ook dat een uitbrei
ding van het spreidingstijdvak tot acht
weken onontkoombaar is.
Het bestuur blijft van mening dat een
meer fundamentele aanpak van het ge
hele vraagstuk van vakantiespreiding
noodzakelijk is. Het brengt de minister
het stichtingsadvies van vorig jaar juni
in herinnering, waarin het een breed
opgezette studie over dat vraagstuk, in
samenhang met de schoolvakanties,
heeft aanbevolen.
Als het mogelijk zou blijken dat de
bewindslieden van Sociale Zaken en van
Onderwijs een uitgebreider tijdvak voor
vakantiespreiding van acht weken in
1975 verwezenlijken, dan zal dat gevol
gen hebben voor het rouleringsschema.
Daarom wil het bestuur van de stichting
het huidige advies beperken tot 1974.
Zodra er meer inzicht is over een in
1975 te verwerkelijken oplossing, zal hel
AMSTELVEEN. De KLM heeft in
het boekjaar 1972-1973 een verlies gele
den van 47,9 mln tegen een verlies van
ƒ96,3 mln in het vorige boekjaar. De
bedrijfsinkomsten stegen in het per 31
maart 1973 geëindigde boekjaar met 13
percent tot 1628,8 mln, terwijl de be
drijfskosten met 10 pet stegen tot
ƒ1671,0 mln).
Oplossing energieprobleem moeilijk
vooral dacht aan maatregelen die ver
kwisting van energie voorkomen of af
remmen, aan toewijzing van voorraden
en invoer in noodsituaties en periodes
van schaarste en aan maatregelen in het
belang van het milieu. Voor Europa
moet er dan een gemeenschappelijk
energiebeleid komen.
De olie-importlanden dienen een brede
samenwerking met de olie-exportlanden
na te streven, die volstrekt niet beperkt
mag blijven tot olie en die op de lange
termijn gericht moet zijn, aldus mr.
Wagner.
Maar gelukkig: Schiphol is tenminste
nog een heel erg goedkope onder
de taxfree-shops. Zeg over het al
gemeen maar: dé goedkoopste én
de best gesorteerde. Zestienhoven is
dan voor de meeste drankjes en
parfumerieën alweer een stuk
duurder, volgens de Consumenten
bond.
Het bedrijfsresultaat komt derhalve
uit op een negatief saldo van f 42,2 mln
(min 77,7 mln) en de „overige posten”
gaven per saldo een verlies van ƒ5,7
mln te zien tegen een verlies van 18,6
mln in het vorige boekjaar.
Het verlies per gewoon aandeel was
f 15,42 tegen een verlies van 31,02 in
1971-197 2.
De „overige posten” zijn als volgt
samengesteld: 5,1 mln winst werd ge
boekt uit verkoop vliegend materieel
2,9 mln), per saldo werd 12,9 mln
verlies aan interest geleden (verlies van
6,3 mln) en het saldo van overige
baten en lasten was het afgelopen boek
jaar f 2,1 mln positief tegen 15,2 mln
negatief in 1971-1972, zo meldt de KLM.
Aardappelen. De uitvoer van aardappe
len zal dit jaar nog groter zijn dan
vorig jaar, toen al een top werd
bereikt. De export van consumptie
aardappelen en aardappelprodukten
zal de miljoen ton overschrijden, die
van pootaradappelen de driehonderd
duizend ton. Aldus de heer J. M.
Glotzbach, directeur van het Produkt-
schap voor aardappelen.
voor een periode van twintig jaar nieuw
zijn geregeld. Met Nigeria is een „partici-
patie-overeenkomst” gesloten die pro-
wordt een onveranderd dividend van
15 pet. De omzet in guldens was 0,8
pet lager, zo blijkt uit het jaarverslag.
nog over „participatie” in Libië en Zuid-
Irak, aldus de president-directeur.
landen in tijden van tekorten de be
schikbare olie onder elkaar zouden moe
ten vendelen.
dit opzicht is de noodzaak van een
zekere mate van samenwerking tussen
de importlanden, waarbi mr. Wagner
Grofsmederij. Het bedrijfsresultaat van
NV Koninklijke Nederlandsche Grof
smederij is in 1972 ongunstig beïnvloed
door de onderbezetting van verschei
dene factoren. Er vond een sterke
teruggang plaats in aanvragen en op
drachten. De omzet daalde van ƒ34,3
mln tot ƒ33,5 mln, waarvan 9 pet.
voor export. Per saldo werd een ver
lies geleden van ƒ0,5 mln (v.j. even
eens een half miljoen verlies). Op
nieuw moet het dividend worden ge
passeerd, aldus het jaarverslag. Voor
het laatst werd dividend betaald over
1969 (7 pet).
Omzet Kiene. De omzet van Klene’s
Suikerwarenfabriek NV heeft zich tot
nu toe dit jaar ontwikkeld overeen
komstig dezelfde periode van 1972.
Voorlopig bestaat nog geen behoefte
aan vreemd geld, zodat verhoging van
het kapitaal achterwege kan blijven.
1
w i|
J
- -
i f j,