artsen bij
Mao
Toerist in zee
verdronken
Twee moorden
in Ulster
Brazilië
Bloedbad der Indianen
achtergrond
In Chili dreigt een
burgeroorlog
„Actie van
Israel op
komst”
„Amerikaanse
BREZJNEV DEZE MAAND NOG NAAR FRANKRIJK
„Haldeman wist van
inbraakplannen
a
Ik 1
in
«F Hl
1
3
VOLGENS „NEW YORK TIMES”:
ff
ALLENDE PRAAT MET MILITAIREN
BETOGING TEGEN
VLIEGBASIS IN
SOESTERBERG
Leerlingen bezetten
HAVO-school
Gevangenisstraf voor
staatssecretaris
in Joegoslavië
AANDAG 18
JUNI
1973
Krant in Hongkong:
99
LIBANESE KRANT
Giftige snoepjes
Victor Alba
Naar Parijs
Slechte smaak
(Van onze redactie buitenland)
Het is als het verschil tussen
hebben en zijn. Het verschil tus
sen een leven met afwasmachi
nes, tweede auto’s en banksaldo’s
en een naakte existentie. Het
verschil is zo groot dat vast
staande begrippen uit het ene
leven onbegrijpelijk zijn voor het
andere: De Braziliaanse Indiaan
snapt er niets van als we hem
onze problemen over geld, hypo
theek, bezit zouden willen uit
leggen. Zijn kenmerkende eigen
schap is vreugde, de meest sim
pele vreugde die er is: Die van
het leven. De Braziliaanse in
diaan is tevreden met er te zijn.
Meer niet.
ACTIES IN WASHINGTON
ambassade.
(Van onze redacteur in Santiago)
mijn-
LONDEN. (DPA en UPI) In hei
weekeinde zijn in Noord-Ierland twee
mensen vermoord. Een lijk werd zondag
gevonden op enkele kilometers buiten
Belfast.
Op de agenda voor het topoverleg met
Nixon dat vandaag begon staan vrijwel
alle belangrijke politieke problemen en
de kwesties inzake de betrekkingen tus
sen de Sovjet-Unie en de Verenigde
Staten. Gesproken zal worden over de
onderhandelingen in Genève inzake de
aanvulling van de akkoorden over de
beperking van de strategische bewape
ning die het vorig jaar in Moskou zijn
politici toen hij voor de televisie zei dat
hij bang is dat Nixon gedwongen zal
worden tot „melodramatische concessies”
bij het overleg met Brezjnev om de
aandacht van het grote publiek af te
leiden van het Watergate-schandaal.
nognafisch onderzoek en over de uitwis
seling op cultureel en wetenschappelijk
terrein.
Senator Jackson vertolkte gisteren de
uit
ver-
(van het onvindbare goudland El Do
rado), later om rubber, of edelstenen.
Nu gaat het om bodemschatten, of
om de mogelijkheid dat de wildernis
deze zal opleveren: „Het is de opmars
van de Amerikanen die het land een
slechte smaak heeft gegeven. Vroeger
zed men vergoelijkend van een man
dat hij „op Braziliaanse manier” stal.
Nu stelen bijna alle hooggeplaatsten
„op Amerikaanse manier”.
In de negentiende eeuw roeiden de
Amerikanen systematisch de roodhui
den van hun prairies uit. „Maar in
Brazilië”, aldus Bodard, „maken ze
hun handen niet vuil, zelfs hun her
sens niet. Hun geweten is rein”.
In Parijs is gisteren officieel bekend
gemaakt dat de Russische partijleider
van 25 tot 27 juni een bezoek aan
Frankrijk zal brengen op uitnodiging
van de Franse president Pompidou.
Voor de Franse staatstelevisie werd de
aankondiging van Brezjnevs bezoek aan
Frankrijk een „diplomatieke bom” ge
noemd.
De tv-commentaitar zei dat Brezjnevs
bezoek aan Parijs wordt gezien als een
gebaar van de Russische leider om even
tuele vermoedens in Europa de kop in te
drukken als zouden de Sovjet-Unie en
de Verenigde Staten „van plan zijn een
hegemonie over de rest van de wereld te
vestigen.”
Aangenomen wordt dat president Al
lende binnenkort weer militairen in zijn
kabinet zal opnemen. Bekend is dat er
onderhandelingen gaande zijn met de
drie takken der strijdkrachten, maar
officiële resultaten laten op zich wach
ten.
BEIROET. (AFP) De Israëlische
troepenconcentraties aan de Libanese en
Syrische grenzen overtreffen die welke
voorafgingen aan de juni-oorlog van
1967, zo heeft gisteren het in Libanon
verschijnende blad Al Moharrer gemeld.
Deze krant fungeert doorgaans als
spreekbuis van de Palestijnse guerillabe-
weging.
de auteur zoveel historisch en nieuw
materiaal bijeengebracht dat hier ge
rust gesproken kan worden van een
naslagwerk over Latijns-Amerika.
Om terug te keren naar hebben en
het zijn: Alba schetst kort de vero
veringstocht van Cortez in Mexico:
„(Cortez) werd door de Aztekenheer
ser Montecuzoma II ontvangen en
werd zijn vriend. Dater liet Cortez
Montecuzoma in de gevangenis opslui
ten en maakte zich meester van zijn
goud.”
Dit voorbeeld is als een korte sa
menvatting van de loop der gebeurte
nissen: Europeanen op zoek naar be
zit vinden Indianen op hun weg en
roeien ze Uit. Bodard: „Gruwelmoord.
Altij d gruwelmoorden. Rassen moord
van tien, twintig of honderd Indianen
en wie zal erover horen wanneer
ze diep in het oerwoud gebeuren? Het
wordt bij tijd en wijle gedaan. Door
aanhoudende destructie, door vergif
of alcohol, eeuw in eeuw uit.”
WASHINGTON (Reuter en AP) Vandaag is op twee plaatsen in Wash
ington gedemonstreerd tegen Brezjnev. Enige duizenden personen waren
gisteren al naar het Capitool gekomen. Hun actie beoogt de Russische
partijleider ertoe tg brengen dat joodse Russen vrij naar Israel mogen emi- mening van verscheidene Amerikaanse
greren.
Brezjnev die zaterdag in Washington
aankwam, heeft gisteren de dag doorge
bracht op president Nixons buitenver
blijf in Maryland. De 66-jarige Brezjnev
heeft in de bossen van Camp David
gewandeld in gezelschap van zijn assis
tenten, onder wie de Rusische minister
van Buitenlandse Zaken, Gromiko.
’s Avonds sprak hij met Nixons adviseur
Henry Kissinger.
„DEZE NOBELE wilden”, zo ver
volgt Bodard, „zijn juist het tegeno
vergesteld van wild. Ze vermijden
opwinding en altes wat erop lijkt. Ze
worden niet graag van streek ge-
De brief was eerder voorgelezen bij de
vliegbasis, waar liederen werden gezon
gen en protesten werden gescandeerd.
Militairen bleven op de achtergrond, ook
'.oen demonstranten op de opgerichte
wegversperringen afgingen.
CIJFERS, data en korte historische
schetsen over de geschiedenis van de
Zuidamerikaanse Indianen kan men
vinden in het recent verschenen boek
„De Latijns-Amerikanen” van Victor
Alba. Het werd uitgegeven door
Keesing in Amsterdam in een verta
ling van A. J. de Boer.
Op ongeveer 350 bladzijden heeft
EN NA het opnoemen van een
dertigtal stammen alleen al in Brazi
lië: „Al deze stammen zijn uitgeroeid,
vernietigd, verdwenen. Vele andere
zijn gedecimeerd en bijna geheel geli
quideerd, zoals de Araras van de Rio
Gi-Parana, waarvan er nog enkele
zijn, de laatste exemplaren, minder
dan het aantal vingers van de hand.
Elders waar eens duizenden mannen
en vrouwen waren zijn er nog een
luttele tien in leven, een paar dozijn.”
Eerst moordde men om het goud
Kort na de vondst kreeg een krant in
Belfast een anoniem telefoontje met de
mededeling dat de Vrijheidsstrijders
voor Ulster („Ulster Freedom Gighters”)
de twee moorden op rooms-katholieken
hebben gepleegd uit vergelding voor de
moord op Michael Wilson, de 18-jarige
zwager en lijfwacht van de militante
leider der protestanten Tommy Herron.
Het hoofd van het Chinese verbin-
dingsbureau in Washington, Hoeang
Sjen, zou enkele weken geleden presi
dent Nixon hebben gevraagd de spe
cialisten naar China te sturen. De
Chinezen zouden een aanbod van de
Amerikaanse president om de Chine
se partijleider met zijn persoonlijke
vliegtuig naar Hawaii over te vliegen,
hebben afgewezen.
Op Hawaii bevindt zich namelijk
de modernste apparatuur voor de be
handeling van de ziekte van Parkin
son waaraan Mao zou lijden. In Pe
king had men er op gestaan dat de
Amerikaanse specialisten de Chinese
partijvoorzitter zouden onderzoeken
in Peitaiho in Noord-China.
Volgens „Vanguard” zijn de artsen
officieel als toerist naar China geko
men. Zij zouden echter de modernste
medische uitrusting bij zich hebben.
Hun bezoek aan China zou een
maand duren.
AMSTERDAM. Vrijwel unaniem
hebben de 180 leerlingen van de katho
lieke HAVO-school „De voorzienigheid”
vrijdagavond in een vergadering beslo
ten hun school aan de Falckstraat in
Amsterdam bezet te houden uit protest
tegen het volgens hen volmaakt on
rechtvaardige ontslag van twee populai
re leraressen, de dames Van der Maesse
(aardrijkskunde) en Borst (Nederlands).
Ook vorig jaar zijn er tussen leerlin
gen en schoolbestuur conflicten geweest
over een leraar, ditmaal hebben de leer
lingen besloten het niet bij woorden te
laten. Sedert het ontslag dat op 1 april
werd verleend, hebben zij bij de direc
trice, mevrouw Steggink, en bij het
bestuur geprotesteerd, echter zonder enig
succes.
Israel van een deel van Zuid-Libanon.
De Israëliërs zouden het gebied volledig
willen uitkammen.
In Libanon hebben de afgelopen week
al eerder geruchten de ronde gedaan
over een op handen zijnde Israëlische
aanval. De Russische ambassadeur in
Beiroet, Azimov, zou de Libanese socia
listische leider Djoemblatt vorige week
donderdag hebben laten weten dat er
kans bestaat op „een grootscheepse Is
raëlische aanval op Libanon op korte
termijn”.
Volgens gegevens van Palestijnen
heeft Israel honderdduizend militairen
en vijfhonderd tanks samengetrokken
voor een grootscheepse aanval di:e bin
nen 48 uur zou kunnen worden ontke
tend. Het blad „Al Moharrer” voegt
daaraan toe dat de Israëlische troepen
bewegingen zaterdag (terwijl het sabbat
was) zijn voortgezet. Kringen van het
Palestijnse verzet verwachten volgens
het blad een langdurige bezetting door
Wel is bekend dat president Allende
ruim acht uur lang in onderhandeling is
geweest met een zestal van de stakende
vakbondsleiders. De conversatie werd
gevoerd in aanwezigheid van de minister
van mijnbouw, Bitar.
gesloten, de economische en handelsbe-
trekkingen tussen de VS en de Sovjet-
Unie, de veiligheid in Europa, het Mid-
den-Oosten en het vredesakkoord in
Vietnam.
Zeker is dat er overeenkomsten gete
kend zullen worden over een nauwere
samenwerking tussen de twee grote mo
gendheden op het gebied van het ocea-
BELGRADO. (UPI) De 54-jarige
Bosko Vidakovic, ex-staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken van Joego-Slavië, is
zaterdag in Belgrado veroordeeld tot
veertien maanden gevangenisstraf wegens
subversieve activiteiten.
Vidakovic zou de situatie in zijn land
ongunstig hebben afgeschilderd en zo
hebben „aangestuurd op een ongrond
wettelijke omverwerping van de be
staande orde en het zaaien van twee
dracht onder de Joegoslavische republie
ken.”
„Het is een toestand van blije on
verschilligheid plus plezier. Zijn ide
aal is om twaan uur per nacht fe
slapen, zoveel mogelijk te eten, de
liefde te bedrijven en om mooi en
sterk te zijn.” Aldus de Franse jour
nalist Lucien Bodard in zijn „Bloed
bad der Indianen”, uitgegeven door
Hollandia in Baarn en vertaald door
mevrouw I. H. Grader-Oly.
bracht en niets is vervelender dan
uitbarstingen van woede, hebzucht
of verlangen. Ze hebben geen idee
van geld, egoïsme of egotisme. Ze
moeten onbeperkte vrijheid hebben.
Goed en kwaad, zonde, berouw en
angst dat wil zeggen angst die de
ziel vervult, kennen ze niet. Ieder
heeft zijn lichaam, de natuur en de
wereld. Dat is geen barbaarsheid, het
is in zeker opzicht een aangeboren
beschaving en een aangeboren mora
liteit die superieur is aan de onze.”
De Indianen die het onderwerp
vormen van Bodards boek worden
uitgeroeid. Dat gebeurt al eeuwen
lang, van 1492 af toen Columbus
Amerika ontdekte, tot vandaag de
dag. Van de ongeveer tien miljoen
Indianen die Latijns Amerika be
woonden in de 15de eeuw is nu een
handjevol over. Alle grote beschavin
gen zoals die van de Maya’s, de
Tolteken en Inca’s zijn verdwenen.
Wat ook nog rest naast de „wilde”
stammen zijn groepen onderworpen
Indianen, die het proletariaat vormen
van de Latijns-Amerikaanse staten.
de aankomst van Brezjnev (rechts). De partijleider praat op de Ameri
kaanse luchtmachtbasis Andrews met leden van de staf van de Sovjetrussische
SOESTERBERG. De Tweede-Ka-
merleden Van der Lek van de PSP en
Van der Doef van de PvdA hebben
zaterdag in Soesterberg gedemonstreerd
voor de opheffing van de vliegbasis
Soesterberg. Samen met ruim honderd
andere demonstranten gingen zij na een
fietstocht naar het huis van minister
Vredeling van Defensie in Huis Terhei-
de, waar zij een brief in de bus stopten.
SANTIAGO. In de Chileense
hoofdstad blijft de situatie gespannen.
De circa 5000 mijnwerkers die een pro
testmars naar Santiago ondernomen
hebben, weigerden de hoofdstad te ver
laten voordat er een oplossing is gevon
den voor hun looneisen. Regerings
woordvoerders weigerden gisteren te be
vestigen dat onderhandelingen aan de
gang zijn met de stakende vakbonden.
Het feit dat president Allende tege
moet gekomen is aan de eisen van de
stakende mijnwerkers heeft voor een
scheuring in de volksfrontregering ge
zorgd. Zowel de communistische als so
cialistische partijleider hebben in een
open brief aan Allende hun ongenoegen
geuit over zijn houding in deze crisissi
tuatie. Men eist een harder optreden van
regeringszijde, hetgeen president Allende
weigert. In een commentaar op de
klacht van de beide partijleiders dat de
regering het loodje heeft gelegd in dit
conflict verwijst Allende naar een open
gespreksvorm die beter is dan waterka
nonnen en traangasbommen.
Verwacht wordt dan ook dat de mijn
werkers van de mijn El Teniente hun
gevraagde loonsverhoging zullen krijgen:
rond 140 percent plus de garantie dat
hun loonindex gekoppeld wordt. Op die
manier ontsnappen ze aan de gevolgen
van de razende inflatie die in Chili
heerst. Deze „koper-kruistocht” naar
Santiago heeft tot dusverre het leven
gekost aan twee mensen en in totaal tot
en met zondagavond ruim driehonderd
licht- en zwaargewonden opgeleverd.
Hoe zwak de regeringspositie momen
teel is, bleek uit de genomen actie door
de CUT, het overkoepelende orgaan van
de vakbonden. Men riep alle leden op
het presidentiële paleis te komen verde
digen tegen wait men noemde „aanvallen
van terroristen en fascisten.” Hiermee
werd bedoeld de duizenden mijnwerkers
die erin geslaagd waren tot in het cen
trum van Santiago door te dringen. Dit
ondanks alle repressieve maatregelen
door leger en politie.
Het uitbreken van een burgeroorlog is
meer nabij dan ooit: veel buitenlandse
waarnemers zijn van mening, dat het
slechte weer, stortregen en hagelbuien,
het zijne ertoe heeft bijgedragen dit te
verhinderen. De positie van de Volks
front regering is momenteel slechter dan
ooit: splitsing in de eigen gelederen en
geen oplossing in het vooruitzicht wat
betreft de stakingen in de kopermijnen.
Sedert zestig dagen wordt nu gestaakt in
El Teniente en dat kost land en volk
ruim een miljoen dollar per dag.
In het Soester Natuurbad is gistermid
dag de 6-jarige Leffert van Daal uit
Utrecht verdronken. Het jongetje was
met een aantal vriendjes in heit piere-
badje gaan spelen, maar toen zijn moe
der hem daar ging zoeken, bleek hij te
zijn verdwenen. Bij een oploopje, elders
in het bad, vond de moeder haar inmid
dels overleden zoontje, terwijl omstan
ders nog middels mond-op-mond-beade-
ming probeerden het jongetje weer bij te
brengen.
SAARBRÜCKEN. (AP) Veertien
passagiers raakten gewond toen gisteren
een forensentrein in de buurt van Saar-
brücken uit de rails liep.
Dit gebeurde doordat op de rails een
stapel stenen was gelegd. Het ongeluk
gebeurde tussen de plaatsen Simmern en
Boppard.
De trein ramde een brug. De materiële
schade is aanzienlijk.
NEW YORK (AFP). Robert Halde
man, de voormalige secretaris-generaal
van het Witte Huis, was tevoren op de
hoogte van de plannen tot inbraak en
het plaatsen van afluisterapparatuur in
het Watergategebouw. Dit, aldus de
„New York Times”, in tegenstelling tot
zijn eerder afgelegde verklaringen. Het
blad noemt vandaag als bron voor zijn
onthullingen een „juridisch adviseur”
van de sneaatscommissie die met het
onderzoek naar de Watergate-affaire be
zig is.
afkomstig van „het ovale bureau”, van
president Nixon. Zo meldt verder de
„New York Times”. Het blad zegt dit
vernomen te hebben van „kringen rond
de Watergate-affaire”.
Nixons ex-adviseur John Dean heeft
volgens genoemde kringen tegenover
ambtenaren van de federale justitie
verklaard dat de voormalige onderminis
ter van Vervoer Egil Krogh een van
de organisatoren van de inbraak in 1971
blij Ellsberg.s psychiater hem had
verteld dat zijn orders van Nixons „ova
le bureau”, in Het Witte Huis kwamen.
De president zelf heeft in zijn verkla
ring van 22 mei jl. toegegeven dat hij
Krogh heeft belast met het onderzoek
naar de publikatie van de geheime Pen-
tagon-documenten over de oorlog in
Vietnam. Maar Nixon ontkende toen dat
hij „toestemming had gegeven voor of
iets had afgeweten van onwettige prak
tijken, in dat verband bedreven”. Krogh
heeft vorige maand als onderminister
ontslag genomen.
Senator Sam Ervin, voorzitter van de
Amerikaanse senaatscommissie die het
Watergate-schandaal onderzoekt, ziet
nog geen reden om president Nixon op
te roepen om voor de commissie te
getuigen. Hij gaf er de voorkeur aan een
dergelijke drastische stap ook niet te
nemen. Ervin sprak op een persconfe
rentie in Chicago.
HONGKONG. (AFP) Volgens
het In Hongkong verschijnende blad
„Vanguard”, bevindt zich sinds eind
vorige week in Peking een groep
Amerikaanse cardiologen en specialis
ten op het gebied van de ziekte van
Parkinson om de Chinese partijvoor-
litter Mao Tse Toeng te onderzoeken.
TEXEL. De 61-jarige Duitser P. Peter»
uit Mullheim a.d. Ruhr is zaterdagmid
dag bij de Koog op Texel in de Noordzee
verdronken. Zijn vrouw, die zich in zijn
nabijheid bevond, sloeg alarm, maar
toen de badmeesters ter plaatse kwa
men, bleek de man reeds te zijn overle
den.
De bevelen voor de diefstal van het
medisch dossier van Daniel Ellsberg, de
man van de Pentagon-Papers, waren
RASSENMOORD omdat er mis
schien uranium in de grond zit, om
dat er een weg (militair belang)
dwars door de Amazone-wouden
wordt aangelegd. Moord met napalm-
bombardementen, giftige snoepjes,
met door ziektekiemen besmette kle
ding of arsenicum door suiker ge
mengd.
Een Franse etnoloog schatte on
langs dat de laatste wilde Indianen in
Brazilië in 1980 uitgestorven zullen
zijn. Misschien wordt het tijd om een
soort Wild leven fonds op te richten.
Als de volkenkundige gelijk krijgt is
daar niet zoveel tijd meer voor. Lu
cien Bodard heeft het dan allemaal
al beschreven: in zijn „Bloedbad der
Indianen, de ondergang van de India
nen in Brazilië.”
Een foto van
De 8-jarige Rudolf van Osch
Maashees, die sedert zaterdag werd
mist, is in de Maas verdronken. Een
wachtmeester van de rijkspolitie trof
het stoffelijk overschot aan, op twee
kilometer van de plaats waar het kind
vermoedelijk te water is geraakt. Men
denkt, dat het jongetje bij het spelen in
de Maas is terecht gekomen en zich
tegen de daar aanweige sterke stroom
niet heeft kunnen verzetten.
Stenen vliegen
door de lucht bij
vechtpartijen in
Santiago de Chili
tussen aanhangers
van president Al
lende (de groep
op de voorgrond)
en aniti-maransti-
sche demonstran
ten. De vechtpar
tijen ontstonden
nadat de anti-
maranstische be
togers straten
hadden bezet ter
ondersteuning van
stakende
werkers.
