NIXON EN BREZJNEV TEKENEN EERSTE VERDRAGEN
Tijd voor initiatieven
Premier Rifai
verwacht deze
Dean mogelijk
toch voor
rechter
Afluisterschandaal
mini-duikboot
omgekomen
in Parijs ontdekt
in Egypte voor
rechter
Leven of dood
voor
Ambtenaren met
hoog inkomen
gaan achteruit
Halve bemanning
Amsterdamse politie
wordt doorgelicht
Autoverkoop met
6,5 pet gestegen
zomer oorlog
„Onruststokers”
ik
NA GERUCHTEN OVER CORRUPTIE
Premier Den Uyl:
AFTAPPEN WEKT BEROERING
IN EERSTE VIJF MAANDEN
gestrafte VVDM’ers
Pleidooi voor gratie
Nieuwe president in
Brazilië benoemd
te
WOENSDAG 20
JUNI
1973
Z!
Succesje voor Cox
Teruglopend
Politieke jongerengroepen:
Na vergeefse hulppogingen
COMMENTAAR OP ACTUELE ZAKEN
„Beoordelingsfout”
<i
Ml
van
Amsterdams
t
(Van onze redacteur in Parijs)
l
3
De derde plaats wordt bezet door
9
3
1
1
t
1
1
Breznjev had dat blijkbaar verwacht
want hij haalde aantekeningen nit zijn
zak waarop uitgebreide en precieze sta
tistieken aantoonden dat het merendeel
van de beperkingen voor joden die naar
Israël willen emigreren i s opgeheven.
Breznjev zei van de 11.400 joden die
aanvragen hadden ingediend, 10.100 toe
stemming voor emigratie hebben gekre
gen.
t
i
i
i
i
i
aftapapparaten was uitgerust. Men rekent
dat tussen de 1500 en 2000 telefoonabon
nees alleen in Parijs al op de zwarte
lijst staan.
Breznjev had gisteren moeite met zijn
champagne. Nadat het glas was bijge
vuld konden de toosten worden uitge
bracht op het tekenen van een viertal
Russisch-Amerikaanse akkoorden.
van
ge-
®ffl DAG W DAG
BRASILIA, (AFP) - De president
van Brazilië, generaal Medici, heeft zelf
generaal Ernesto Geisel benoemd tot
zijn opvolger, zo is officieel in Brasilia
meegedeeld. Generaal Geisel is nu presi
dent van de Braziliaanse olicr itschap-
pij Petrobas. Hij zal op 15 maart 1974 in
functie treden.
Hoe openhartig Frankrijks machtheb
bers vandaag te werk gaan is eind april
nog eens gebleken toen premier Mess
mer officieel een nieuwe telefooncentra
le in Parijs opende die met gloednieuwe
vriendschap tussen de twee groten te
wantrouwen, want zowel een aantal
Oostblok-landen als kleine Westeuiropese
naties moeten maar afwachten of hun
belangen niet in de knel komen. Vooral
d° onrustbarende economische situatie in
de wereld en de risico’s van grote mone
taire crises bedreigen de kwetsbare nati
onale posities van de kleine landen. De
neiging om zelf zoveel mogelijk aan
versterking van hun economie te doen
door bijvoorbeeld de enorme lasten van
de bewapening van zich af te schudden,
en de aldus verkregen winst om te
zetten in economische produktiviteit en
maatschappelijke vooruitgang, zal in de
kleine landen versterkt worden. In dat
opzicht hebben de Westeuropese landen
het gemakkelijker dan de Oosteuropese.
De directe dwang die de Sovjet-Unie op
hen kan uitoefenen maak’t voor hen het
manoeuvreren moeilijk. Het is echter
duidelijk dat de tijd om zelfstandig en
onafhankelijk eigen belangen te beharti
gen voor de kleine naties gekomen is, nu
de grote machten op het punt staan de
problemen en rijkdommen van de we
reld samen te delen.
De artsen hebben nog niet vastgesteld
hoe lang de twee slachtoffers, de 51-
jarige Al Stover en de 31-jarige Clayton
Link, al dood waren.
Het duikbootje, dat voor de kust van
Florida wetenschappelijk onderzoek ver
richtte op de zeebodem, was verstrikt
geraakt in het wrak van een torpedo-
bootjager. Na enkele mislukte pogingen
slaagden redders er gisteravond in het
bootje naar de oppervlakte te halen.
mits hij toezeggingen doet om de
hoefte aan een soortgelijk Veronica-]
gramma door Hiversum te laten ver'
len en als hij enige zekerheid kan
den voor de werkgelegenheid.
Wel loopt hij het risico dat hij z
en met hem het gehele kabinet-Den I
de gramschap van het veelkoppige 1
ronica-volk op de hals haalt. Het laai
waar Den Uyl behoefte aan heeft, is
tegen zijn beleid gerichte volksdem
stratie. Vandaar dat de premier minis
van Doom heeft verzocht zich te ms
gen in zijn ijver de piraten te torpe
ren.
Minister Van Doorn is echter vast
sloten de verwijdering van de pirat
zenders uit de ether door te zeti
tenzij hij op het laatste moment
geconfronteerd zou worden met de gr
kans dat de Kamer haar jasje keert
hem in de kou laat staan. De onzek
heid in alle fracties is groot,
wat betreft de voorstanders
doodvonnis over Veronica. De nu r
minderheid zijnde tegenstanders z
best nog een meerderheid kunnen
den tussen nu en volgende week di
In dat geval zal premier Den Uyl
schijnlijk tijdig bakzeil halen, waarmee
dan het eerste stevige meningsverschil
binnen het kabinet geboren zou kunnen
zijn.
WASHINGTON (AP, AFP en UPI) Met champagne-toosten en vrien
delijke handdrukken hebben de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie gis
teren vier stukken getekend die de stroom studenten en artiesten tussen de
twee landen moeten verveelvuldigen en het gezamenlijk onderzoek moeten
bevorderen van de oceanen, de landbouw en het vervoer. In aanwezigheid
van Nixon en Breznjev werden de documenten getekend door minister
Rogers en zijn Russische collega Gromyko.
WASHINGTON. (Reuter)— De specia
le openbare aanklager in de Watergate-
zaak, Archibald Cox, heeft gisteren een
succesje geboekt in zijn poging John
Dean voor de rechter te krijgen. Een
rechter willigde zijn verzoek in om be
lastende documenten te doen verzegelen
en te dateren. Daardoor wordt Cox in
staat gesteld aan te tonen dat de zaak
van de regering tegen Dean onafhanke
lijk van de verhoren voor de Senaat, die
door de televisie worden uitgezonden, is
opgebouwd.
DAMASCUS (AP) - Premier Z. el Rifai
van Jordanië verwacht aan het Suezka-
naal een „bloedige zomer.” Voor presi
dent Sadat van Egypte is er geen andere
uitweg, aldus de premier in een vraag
gesprek, dat gisteren is gepubliceerd in
het tijdschrift Quick.
Hij gelooft dat de oorlog in het Mid-
den-Oosten elke dag kan uitbreken. El
Rifai zei dat te baseren op een gesprek
dat hij niet lang geleden in Cairo met
president Sadat had gevoerd.
het Chrysler-concern, zij het dat
het aanndeel van de Simca’s achter
uit liep. Chrysler verkocht dit jaar
tot eind mei 22.329 eenheden (10,6
percente tegen 10,3 percent vorig
jaar), waarvan 20.740 Simca’s (9,8
percent tegen 10,1 percent). Chrys
ler verkocht hier dit jaar meer dan
vier keer zoveel Engelse auto’s als
vorig jaar. Het marktaandeel van
Fiat liep terug van 11,6 percent
naar 8,9 percent. Fiat verkocht nu
18.817 auto’s.
(Van onze redactie in Amsterdam)
AMSTERDAM. Burgemeester
Samkalden wil de geruchten de wereld
uit hebben als zou in het Amsterdamse
politiekorps corruptie worden bedreven.
Hij gaat binnenkort met procureur-ge-
neraal mr. Gelinck of met hoofdofficier
van justitie mr. Hartsuiker bezien hoe
de verhalen die de ronde doen, kunnen
worden gecontroleerd.
De burgemeester zelf gelooft er onder
tussen niets van dat er in het korps
corrupte politiemannen zitten die samen
zouden werken met onderwereldfiguren.
Hij betreurt het bijzonder dat door deze
geruchten, aan welker betrouwbaarheid
hij ernstig twijfelt, de politie als geheel
in opspraak zou kunnen komen.
Het o nderzoek dat hij ingesteld wil
zien, zal omzichtig moeten worden opge
zet, omdat de burgemeester niet bij
Verscheidene parlementariërs, zowel
van de oppositie als uit het regerings
kamp, hebben zich al beklaagd dat hun
telefoons regelmatig worden afgeluisterd
en zelfs ministers schijnen er niet voor
terug te deinzen elkaar te laten bespio
neren.
ten wachten om wat langer met twintig
senatoren over de samenwerking tussen
de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie
te kunnen spreken. Breznjev sprak over
de wederzijdse concessies, terwijl de se
natoren vooral over het lot van de joden
in de Sovjet-Unie spraken.
DEN HAAG. Premier Den Uyl
heeft zaterdag op de regionale PvdA-
vergadering Drachten niet gezegd dat
hogere ambtenaren in hun nominale sa
larissen achteruit zullen gaan. „Alleen is
gezegd, dat in het kader van het inko
mensbeleid van de regering de ambtena
ren met hoge salarissen een offer moe
ten brengen en dat de hogere inkomens
reëel in koopkracht er op achteruit zul
len gaan”. Aldus drs. Den Uyl gister
avond in de Tweede Kamer in zijn ant
woord op vragen van het Tweede Ka
merlid mr. Scholten (CHU).
De minister-president zei dat hij ge
heel in overeenstemming met de rege
ringsverklaring over het inkomensbeleid
gesproken heeft. „Dat beleid zal alle
inkomensgroepen omvatten. De regering
streeft naar het verkleinen van de ver
schillen en brengt dit ook tot uitdruk
king in haar salarisbeleid”, aldus drs.
Den Uyl.
Hij zei, dat hij in Drachten geen
enkele concrete beslissing aan de orde,
stelde. De plannen met de ambtenaren
salarissen komen pas in het georgani
seerd overleg tussen de minister van
Binnenlandse Zaken en de ambtenaren
bonden. Daarna wordt de Staten-Gene-
raal op de gebruikelijke wijze ingelicht.
Drs. Den Uyl weigerde op vragen van
VVD-kamerleden in te gaan over bijzon
derheden van de voorstellen voor het
georganiseerd overleg.
Normaal heeft de Tweede Kamer op
donderdagmorgen haar mondeling vra
genuurtje. De vragen van mr. Scholten
zouden dan ook oorspronkelijk die dag
aan de orde zijn gesteld. Maar omdat op
deze dag het georganiseerd overleg
plaats vindt, besloot de Kamer drs. Den
Uyl te vragen gisteravond zijn antwoor
den te geven.
Nadat Le Canard Enchainé dit Franse
Watergate-schandaal ontmaskerd had,
heeft de regering onmiddellijk alle aftap-
operaties verboden. Met dat verbod
hoopt de minister van Binnenlandse Za
ken de oppositie de wind uit de zeilen te
nemen en een onderzoek door een parle
mentaire enquêtecommissie te kunnen
voorkomen.
PARIJS. Drie Franse senatoren
hebben gisteren het ongeoorloofd afluis
teren van telefoongesprekken door poli
tiefunctionarissen aan de kaak gesteld.
Twee weken geleden publiceerde de Ca
nard Enchainé, een satirisch weekblad,
een aantal rapporten waarin de Franse
binnenlandse spionagedienst verslag uit
bracht van telefoongesprekken, die een
journalist van de Canard met een colle
ga had gevoerd. Sedertdien circuleren in
Parijs nu honderden van die rapporten
die „spionnen” de slachtoffers in handen
hebben gespeeld.
Dean kan niet worden vervolgd voor
de verklaringen die hij volgende week
voor de Senaatscommissie van onderzoek
gaat afleggen. Cox en andere aanklagers
waren tegen verlening van deze on
schendbaarheid aan Dean, omdat het
moeilijk zou zijn met nog meer bewijzen
te komen waardoor Dean in staat
beschuldiging zou kunnen worden
steld.
De samenspraak tussen de Russische
partijleider Breznjev en de Amerikaanse
president Nixon kan goede resultaten
hebben voor de belangen van beide gro
te mogendheden, maar het is de grote
vraag of die partners van de VS ^in
Europa wiel zullen varen bij datgene wat
in het Witte Huis wordt bekokstoofd.
De visites van Breznjev aan Bonn en
Parijs zullen voor deze twee belangrijk
ste bondgenoten van Amerika de groot
ste ongerustheid wel kunnen wegnemen,
maair wat Europa zo bezorgd maakt is
het feit dat Nixon het Russische bezoek
zal proberen uit te buiten om zijn eigen
binnenlandse positie te verstevigen, die
door de „Watergate-affaiire” danig is
aangetast. Een spectaculaire overeen
komst tussen de Sovjet-Unie en de VS
zou de naam van Nixon als de grote
vredestichter nog wat kunnen aandik
ken, waardoor de smet van „Watergate”
minder effect zou sorteren, zelfs als de
openhartige meneer Dean volgende week
met schokkende onthullingen over de
rol van de president te voorschijn komt.
Het zijn vooral de kleine Europese
mogendheden die reden hebben om de
Renault, als vijfde, bleef vrijwel
stabiel. Dit jaar 7,5 percent van de
maakt (15.869 stuks) vorig jaar 7,4
percent. Citroën en Peugeot liepen
terug Citroën bezit nu 6,1 percent
van de markt (12.955) in 1972 7,9
percent. Peugeot had vorig jaar een
marktaandeel van 6,1 percent, dit
jaar 5,7 percent (12.025 auto’s).
Toyota, als achtste, ging het beter
af: 11.840 auto’s of 5,6 percent van
het totaal, vorig jaar 3,5 percent.
Volkswagen ging weer verder ach
teruit: de 11.670 auto’s van dit jaar
zijn goed voor 5,5 percent terwijl
het vorig jaar nog 6,3 percent was.
Ook DAF kan niet zo verheugd
zijn. De 5,8 percent van 1972 is nu
5,5 percent te weten 11.657 auto’s.
AMSTERDAM (ANP). De jonge
rengroeperingen van PvdA, KVP, ARP,
CHU, D’66 en PSP hebben een dringend
beroep gedaan op de minister van justi
tie, Van Agt, zo snel mogelijk in gunsti
ge zin te beslissen op het tweede gratie
verzoek van de veroordeelde VVDM-
leden. Tot dit beroep op de minister
besloten de, in de Nederlandse politieke
jongerencontactraad verenigde, organisa
ties maandag op een bestuursvergadering
in Amsterdam.
(Van onze Amsterdamse redactie)
AMSTERDAM. In de eerste vijf
maanden van dit jaar zijn bijna 6,5
percent meer auto’s verkocht dan
van januari tot en met mei 1972.
Uit cijfers van de RAI blijkt dat
het totale aantal verkochte auto’s
dit jaar 210.981 bedraagt, tegen
198.428 in 1972. Het marktaandeel
van Fiat en van Citroën is nogal
opvallend kleiner dan vorig jaar
(respectievelijk 2,7 en 1,8 percent),
dat van Toyota daarentegen is 2,1
percent gestegen. Het marktaandeel
van alle Japanse merken samen is
thans 11,1 percent, precies drie pro
cent meer dan een jaar geleden.
KEY WEST (Reuter en UPI). Voor
twee van de vier bemanningsleden van
de Amerikaanse mini-duikboot, die 31
uur op de zeebodem heeft vastgezeten, is
de redding te laat gekomen. Een mari-
ne-woordvoerder deelde mee, dat de
twee mannen dood zijn aangetroffen
toen het luik van het achterstuk van de
mini-duikboot na de decompressie kon
worden geopend. De twee mannen, die
bevrijd werden uit het voorste deel van
het duikbootje, zijn in goede gezondheid.
CAIRO (Reuter). In Egypte zullen
56 „onruststokers”, onder wie 52 studen
ten, een journalist, een dichter en twee
arbeiders, zich voor een hof voor de
staatsveiligheid moeten verantwoorden
wegens „tegen de staat gerichte activi
teit”. Dit is gisteren in Cairo bekendge
maakt. Het proces houdt verband met de
onrust in januari toen studenten tegen
de regering gerichte demonstraties hiel
den en slaags raakten met de politie.
Volgens de tenlastelegging hebben de
verdachten pamfletten verspreid waarin
zij onder meer stelden da>t het bewind
van president Sadat niet in staat was de
door Israel bezette gebieden te bevrijden
en daarom defaitistische oplossingen
voor de crisis in het Midden-Oosten
accepteerde. Er is geen datum voor het
proces vastgesiteld.
De burgemeester heeft inmiddels laten
weten, dat de betrokken agenten een
„ernstige beoordelingsfout” hebben ge
maakt bij het aantrekken van een hun
ner sponsors. Het team heeft zich terug
getrokken uit de rally en betaalt het
geld aan de pornobaas terug. Uit niets is
gebleken dat de man van het sextheater
ook maar op enige wijze voordeel zou
trekken uit zijn sponsorschap.
Toch vindt dr. Samkalden dat indivi
duele politiemannen geen steun van par
ticulieren mogen vragen voor sport of
andere activiteiten, in ieder geval niet
dan na overleg met de korpsleiding. Men
moet zich wachten voor de problemen
die zouden kunnen voortvloeien uit rela
ties tussen politiemannen enerzijds en
particulieren, bedrijfsleven, zelfs onder
wereld aan de andere kant.
Senator Dominque Pado, tevens
hoofdredacteur van het Parijse ochtend
blad L’Aurore, onthulde gisteren dat hij
een hele stapel coderapporten in zijn
bezit heeft. Om zijn tipgevers of
contraspionnnen niet in moeilijkhe
den te brengen wilde hij die documen
ten voorlopig nog niet openbaar maken.
Wel was hij bereid ze als bewijzen ter
beschikking te stellen van een parle
mentaire enquêtecommissie waarvan hij
de oprichting eiste.
Het aftappen van een particuliere te
lefoonlijn mag officiee1 op last van een
rechter van instructie die dan wel zeer
grondige redenen moet hebben te vrezen
dat een abonnee de veiligheid van de
staat bedreigt.
Het akkoord over de culturele uitwis
seling dat al sinds 1968 bestaat, zal een
aanzienlijke toename inhouden van het
aantal studenten, artiesten en scholieren
en roept studiegroepen in het leven voor
onderwijs en andere gebieden.
De andere akkoorden voorzien in de
oprichting van gezamenlijke commissies
die jaarlijks bijeenkomen voor gezamen
lijk onderzoek en uitwisseling van infor
matie op elk van de drie gebieden. De
Oceanografische overeenkomst betekent
een uitbreiding van de reeds bestaande
onderlinge werkakkoorden. Op het ge
bied van het transport en vervoer zijn
de Verenigde Staten geïnteresseerd in de
Russische methoden van vervoer en
aanleg van verbindingen onder zeer
koude weersomstandigheden.
Breznjev heeft Nixon gistermiddag la-
Als volgende week dinsdag de minis
ter van CRM, mr. van Doorn, aantreedt
Voor de Tweede Kamer om het politieke
debat te leiden dat de ondergang van
Radio Veronica zal inluiden, betekent
dat tevens de eerste confrontatie van het
kabinet-De Uyl met de publieke opinie.
Want ondanks massale demonstraties in
Den Haag, ondanks handtekeningenacties
van honderdduizenden om Radio Veroni
ca te laten voortbestaan, blijkt de minis
ter van plan zich aan zijn aanvankelijke
voornemen te houden; de piratenzenders
m spoedig mogelijk te laten verdwijnen.
De minister voelt zich blijkbaar verplicht
de officiële omroepen ter wille te zijn,
omdat hij uit dit milieu afkomstig is.
In een gesprek van vorige week met
de voorzitters van de grote omroepvere
nigingen en- de NOS, heeft de minister
steun gevraagd van de omroepen om
werkgelegenheid te garanderen voor de
medewerkers, die na opheffing van de
piraten op straat komen te staan. De
omroepen hebben blijkbaar weinig zin in
de Veronica-medewerkers, want zij heb
ben negatief gereageerd op gelijkluiden
de verzoeken van de NVV-bond Mercu-
rius, waarbij de Veronica-medewerkers
zijn georganiseerd.
In tegenstelling tot de verwachtingen
van vele Veronica-fans, zal de minister
waarschijnlijk wel een meerderheid van
de Tweede Kamer achter zich krijgen,
Door verzegeling en datering van
reeds in hun bezit zijnde bewijzen hopen
de openbare aanklagers te kurmen be
wijzen dat zij geen gebruik gemaakt
hebben van Deans verklaringen voor de
Senaat wanneer zij hem in staat van
beschuldiging stellen.
voorbaat bepaalde mensen „verdacht”
gemaakt zou willen zien. De burgemees
ter hoopt met het onderzoek de geruch
tenstroom in te dammen en tegelijker
tijd absolute zekerheid omtrent het ge
drag van de Amsterdamse politie te
verkrijgen.
De hele kwestie borrelde onlangs weer
eens nadrukkelijk op, toen bleek dat
twee politiemannen zich voor een auto-
rally hadden laten sponsoren door de
exploitant van een van
„hardste” porno-theaters.
De overeenkomsten zijn de eerste
vruchten die van de twee dagen oude
top Breznjev-Nixon worden geplukt.
Beide leiders hebben voorspeld dat de
besprekingen deze week zullen leiden tot
een flinke uitreiding van de handel en
dat de dreiging van een kernoorlog zal
worden verminderd. De vier akkoorden
werden rijp gemaakt voor ondertekening
in onderhandelingen tussen Russische en
Amerikaanse delegaties na het verblijf
van Nixon in Moskou.
Overigens vinidt de ontmoeting tussen
twee van de machtigste mannen ter
wereld toch nog in een onwerkelijke
sfepr plaats. Tijdens zijn eerste bezoek
aan de Verenigde Staten moest Breznjev
de voorpagina van de Amerikaanse
kranten delen met John Dean, wiens
getuigenis over Watergate voor de se
naatscommissie van Sam Ervin een
week is uitgesteld.
De indruk dat het tapgesprek slechts
een intermezzo zal blijken in de Ameri
kaanse binnenlandse crisis is bovendien
versterkt door het besluit van het Huis
van Afgevaardigden twee stemmingen
naar volgende week te verschuiven die
het gezag van de president bedreigen,
ook op het gebied van de buitenlandse
politiek. Niemand in het Witte Huis stelt
zich voor dat de resultaten van het
gesprek spectaculair genoeg zullen zijn
om de ontwikkelingen in positieve zin te
wijzigen.
Jordanië versterkt zijn pogingen om
de goedkeuring van Egypte en Syrië te
verkrijgen voor het plan van koning
Hoessein voor een verenigd Arabisch
koninkrijk, aldus het Libanese blad
„L’Orient-Le Jour.” Op het ogenblik
voeren Abdel Moneim Rifai en zijn neef
premier Zaid Rifai hierover besprekin
gen in Cairo en Damascus. Jordanië zou
op zijn beurt zich verplichten de zuid-
flank van Syrië te beschermen tegen een
eventuele aanval van Israel, aldus het
Libanese blad. De Baath-partij die in
Syrië aan de macht is, zou echter niet
voor het Jordaanse plan voelen.
Van de 210.981 nieuwe auto’s
ruim 2.000 per werkdag in de eer
ste vijf maanden verkocht Ge
neral Motors er de meeste, 32.582
ofwel 15,4 percent. Er worden meer
Opeis verkocht dan van de andere
concerns alle typen bij elkaar. Tot
dusver waren het er 28.918 ofwel
13,7 percent. In de eerste vijf
maanden van 1972 was Opeis
marktaandeel 13,5 percent. Het
Ford-concern vergrootte zijn aan
deel op de Nederlandse markt:
22.806 personen- en combinatie-au-
to’s, 10,8 percent in 1973, 9,9 per
cent in 1972.
het
:r
