Familie hield president van dramatische beslissing af
e
Over Europese veiligheid
Geboorteno verschot
daalt nog steeds
t
Hevige rellen
in Belfast
Stemmen uit de Vlakte der Kruiken
Chemisch afval
in rivieren
Strijd laait op
straks minder
in Cambodja
Onrust blijft
in Uruguay
Nepal verbiedt
alle drugs
I-
Per ballon de
oceaan over
in
achtergrond
Mapper/ 2
123:
JANSS BROEK
vaco dé autobandenspecialist bovag
5
DONDERDAG 5
JULI
1973
ing
WASHINGTON. (DPA
Discrediet
Mitchell
V ervangingsniveau
ADVERTENTIE
Brandstichting in bus
Stationair
Ministerie Waterstaat
COMMENTAAR OP ACTUELE ZAKEN
Tien miljoen
(Van onze redactie buitenland)
Deze week heeft het Amerikaanse ministerie van Defensie bekend
gemaakt dat de luchtaanvallen op Cambodja met' vijftig percent zijn
uitgebreid tot ongeveer 200 aanvallen per dag. Ontkend werd dat
men daarmee de bedoeling heeft tot 15 augustus zoveel mogelijk
bommen op het Zuidoostaziatische land te smijten. Na die datum im
mers zal het Amerikaanse Congres president Nixon geen geld meer
geven voor verdere bombardementen.
en UPI) In de beslotenheid van het buiten
verblijf Camp David in de heuvels van Maryland heeft Richard Nixon op
4 mei met de gedachten gespeeld af te treden als president. Dit heeft zijn
dochter Julie Eisenhouwer gisteren onthuld in een vraaggesprek in San
Clemente in Californië met twee verslaggevers twee dagen voor haar 25ste
verjaardag. Volgens Julie had de familie Nixon hem van het idee afge
bracht omdat dat een „erkenning van verkeerd te hebben gedaan” zou
betekenen en „hij nodig was als president”.
is
Nieuw’ 165x13TUB.
SIAALGORDEL
m
ml
L U* I
NIXON WILDE AFTREDEN
ID
Angst voor het oorlogsgeweld in Indochina.
rordt
i het
maal
nder
tact
iblik
nent
De Amerikaanse en Thaise luchtmach
ten hebben een tegenaanval ingezet.
AMSTERDAM WEST-NOORD OOST-ZUID
HAARLEM PURMLRE ND-KATWyK HILVERSUM
LJ
Nixon had tijdens een familiebijeen
komst gezegd: „Zou ik moeten aftreden?
Zou het beter voor het land zijn? Zou
gen elke nacht en elke dag bommen
op ons kwamen gooien. We woonden
in holen om ons leven te beschermen-
men.
om
het de wonden sneller helen?” De fami
lie had» hem gezegd van het tegendeel
overtuigd te zijn, zo zei Julie.
Uit Suriname en de Antillen zijn in
de eerste drie maanden 1.955 rijksgeno
ten naar ons land geëmigreerd tegen
1.906 in de periode januari-maart 1972-
In omgekeerde richting gingen 881 Suri
namers en Antillianen tegen 937 verle
den jaar.
In d«
iharov
n niet
en er
op-
I te
van
sda-
erde
idau
i de
e 79
s is
>unt
het
>unt,
ge-
>riek
:sd te
sische
tegen
mijn
ntrale
seerd.
'an de
idelijk
uomle-
de
in
Hel-
>men
laats
van
ge-
ediet
rider
i het
liken
tnoge-
ovjet-
veinig
abiel”,
De
dngos
evan-
igenis
n be-
xo la
*ques.
tiende
sstraf
van
>uden
W DAG W DAG
naar
nlijk
ver-
ninf
r en
s.
anuit
eroep
lami
bique
het
in de
renco
*n.
Mega-
r weer
eerste
n het
:unnen
eitsnet
wordt
a 30
kem-
in de
e Pro-
happij
rieden
ale op
dit in
ie we*
bij de
n zijn
alt die
len ia
In de laatste zeven jaar zijn naar
schatting van een subcommissie voor
vluchtelingen van de Amerikaane
senaat meer dan tien miljoen Indo-
chinezen gedood, gewond of gevlucht.
Het waren vrijwel allen boeren.
Branfman: „Het is hoog tijd dat de
boeren van Indo-China uit de scha
duw treden om ih hun eigen woorden
te vertellen wat ze hebben doorge
maakt.”
In „Stemmen uit de Vlakte der
Kruiken” staan de ervaringen opgerte-
kend van zulke gewone mensen, die
tussen bomtirechters, ruïnes, vermoor
de familieleden en angstaanjagende
vliegtuiggeluiden, moesten leven. De
Laotiaanse vlakte was eens een wel
varend gebied. Het geautomatiseerde
oorlogsgeweld dat tegen deze eenvou
dige mensen werd ontketend, kreeg
weinig publiciteit. De verhalen zeggen
overigens méér dan alle feiten, rap
porten en cijfers bij elkaar.
Een 33-jarige vrouw: „Ik zag dit in
mijn geboortedorp, toen de vliegtui-
Gaat men uit van de veronderstelling,
diat het gemiddeld, kindertal per gezin
tenminste het niveau benadert- waarbij
de kindergeneratdes de oudere generaties
slechts vervangen (het vervangingsni
veau), dan lijkt een stationair bevol-
kingsgetat in de toekomst niet uitgeslo
ten. Dat zal dan rond heit jaar 2050 gaan
optreden. Het inwonertal zal dan zijn
opgelopen tot ruim 17,7 miljoen en op
dat niveau blijven staan. Deze zelfde
veronderstelling leidt tot de verwach
ting, dat Nederland in het jaar 2000 iets
meer dan 16 miljoen inwoners zal heb
ben.
Er waren allerlei soorten bommen.
De ene soort bom ontplofte in de
lucht en was veel gevaarlijker dan de
andere. Ik zag mijn neef sterven op
het veld des doods. Mijn hart was
geschokt en ik schreeuwde luid ter
wijl ik naar de huizien rende. Zo zag
ik leven en dood van de mensen door
de oorlog van vele vliegtuigen in hert
gebied van Xieng Khoeang. Totdat er
helemaal geen huizen meer waren.
En de koeien en buffels dood waren.
Tot alles met de grond gelijk ge
maakt was en je alleen maar de rode,
rode grond kon zien. Ik denk aan die
tijd en nog steeds ben ik bang.”
Een 27-jarige man vertelt: „In mijn
dorp waren heuvels, bassen en huizen
vlak bij onze rijstvelden. Iedereen
had rijstvelden, buffels en koeien. We
verdienden de kost met geluk in ons
Mitchell is ernstig door het Witte Huis
in diskrediet gebracht. Nixons ex-topas-
sistenten, de Duitse uitsmijter Bob Hal
deman en John Ehrlichman, hebben aan
vankelijk geprobeerd om de schuld voor
het gehele Watergateschandaal op Mit
chell af te wentelen, om te voorkomen
dat het schandaal het Witte Huis xou
bereiken. Mitchell heeft hun dat nooit
vergeven. Het is dan ook niet onmoge
lijk dat Mitchell zich niet zal ontzien
om hen aan te wijzen als medeplichti
gen.
vloeid. Voor zover Aziaten iets voor
de wereld buiten hun grenzen hebben
geschreven was dat afkomstig van er-
geringsleiders, officieren of intellec
tuelen. Maar Aziatische generaals,
politici en professoren hebben weinig
deel gehad aan het vechten of ster
ven in deze oorlog.”
De tweede fase begint met het ver
hoor van de voormalige minister van
Justitie, John Mitchell, die tot kort na
de Watergate-inbraak de herverkiezings-
campagne van Nixon leidde. Zijn advo
caten hebben al laten weten dat van
Mitchell geen verklaringen verwacht
moeten worden die belastend zullen zijn
voor de president. Mitdhell zal de uit
spraak van zijn tweede man, Jeb Ma
gruder, ontkennen dat hij Mitchell
zijn officiële goedkeuring hechtte aan
het inbraakplan.
Hij zal toegeven dat hij betrokken
was bij de doofpotcampagne en op de
BELFAST. (AFP, UPI en Reuter)
Bij de hevigste rellen van dit jaar in
de Noordierse hoofdstad Belfast z(jn gis
teren zeven mensen ernstig gewond. Het
zijn inzittenden van een bus die door
rooms-katholieke jongeren in brand
werd, gestoken- De passagiers mochten
de bus pas verlaten toen deze in lichter
laaie stond.
Inmiddels is de Senaatscommissie niet
gelukkig met de mogelijkheid dat Mit
chells vrouw Martha de zittingen zal
bijwonen. Martha Mitchell heeft in de
afgelopen weken steeds vreemder wor
dende telefoongesprekken gevoerd met
een verslaggeefster van een persbureau.
Ze heeft gezegd dat Mitchell niet zo
dom was om zonder goedkeuring van de
president een inbraak- en spionage-ope-
ratie bij de Democraten te beginnen. Ze
heeft ook gezegd dat haar man niet van
plan is zich voor het Witte Huis op te
offeren.
Mitchells advocaten zijn dan ook door
de commissie benaderd met het verzoek
om Martha thuis te houden. Zelfs zou
haar een kamer in Washington met een
kleurentelevisie zijn aangeboden om
daar de zitting te volgen.
Met deze ballon wil de ballonvaarder
Bob Sparks uit het Amerikaanse stadje
Quakertown de Atlantische Oceaan
oversteken. Gisteren werd het gevaarte
aan den volke getoond op het dak van
een New Yorks gebouw. De ballon werd
hoogte was van de uitbetalingen van het
zwijggeld aan de gearresteerde inbre
kers, maar hij zal volhouden dat presi
dent Nixon niets wist. Bekend is echter
dat Mitchell eens één van de heel weini
gen was die directe toegang tot de
president had, dat hij bijna dageldjki
telefoongesprekken met Nixon voerde en
ook na zijn aftreden als campagneleider
telefonisch contact bleef onderhouden
met het Witte Huis.
In zijn „Maandschrift” heeft hert CBS
nu een uitvoerige uiteenzetting gegeven
van zijn jongste verwachtingen inzake
de toekomstige bevolkingsontwikkeling.
Hieruit blijkt, dat het CBS rekening
THNAL TOTUNG. In Cambodja
z(jn gisteren tien bataljons Rode Khmer-
troepen, die ongeveer veertig kilometer
ten westen van de hoofdstad Pnom Penh
waren gelegerd, plotseling in de aanval
gegaan. Z(j hebben drie regeringsposities
bezet tussen Pnom Penh en de provinci
ale hoofdstad Kompong Speu. Verkeers
weg nummer 4 is afgesneden.
toen opgeblazen voor proeven die moe
ten voorafgaan aan het grote avontuur
van Sparks dat op 11 juli begint. Hij
vertrekt dan uit Bar Harbor aan
Amerikaanse oostkust. Hij hoopt
Noord-Frankrijk te kunnen landen.
hart. We hielpen elkaar altijd bij het
aanileggen van nieuwe rijstvelden.
Maar toen kwamen de vliegtuigen en
schoten op onze huizen totdat we niets
meer hadden om de wonen. En we
waren bang omdat de vliegtuigen
bijna elke dag kwamen. Het was
alsof we in de gevangenis zaten. We
konden nergens heen. Het enige wat
we konden doen was in de opening
van de holen zitten. Als iemand stierf
gooiden we hem in een gat en renden
dan heel snel terug. Sommige mensen
werden niet eens begraven, ze werden
in een kist gelegd en in het bos
achtergelaten.”
De rellen ontstonden na geruchten
volgens welke in de Long Kesh-gevan-
genis twee gevangenen door Britse mili
tairen zouden zijn gedood bij het neer
slaan van een muiterij.
Bij de muiterij die gistermiddag
plaatsvond, zijn 15 gevangenen en ver
scheidene bewakers en militairen ge
wond. De opstandige gevangenen gooiden
met brandbommen, die waren gemaakt
van kranten, gedrenkt in vloerwas en
vielen de bewakers met glasscherven
aan. In de gevangenis zijn ongeveer 700
mensen ondergebracht. De rel duurde
ongeveer tien minuten. De geïnterneer
den willen de status van politieke ge
vangenen.
De luchtaanvallen op Cambodja
hebben na de ondertekening van de
Parijse Vietnam-akkoorden veel min
der publiciteit gekregen dan bijvoor
beeld het „kerst-bombardement” op
Hanoi en Haifong eind vorig jaar.
Toch zijn het dezelfde vliegtuigen,
dezelfde bommen, dezelfde piloten die
hun dodelijke karwei verrichten.
KATMANDOE (Reuter). De ver
koop en het bezitten van canabis, opium
en andere drugs zal van 16 juli af in
Nepal verboden zijn. De vergunningen
die aan handelaren van Canabis en opi
um waren verstrekt zijn met ingang van
die datum ongeldig. Dit is gisteren offi
cieel bekendgemaakt.
Nepal was voorheen een paradijs voor
verslaafden aan drugs die in stromen
naar Nepal kwamen waar zij ongehin
derd door wettelijke bepalingen zich aan
hun liefhebberij te buiten konden gaan,
terwijl ook de buitenlandse markten rij
kelijk door Nepalese handelaren werden
bevoorrad.
DEN HAAG. De hoeveelheid che
misch afval die vla de rivieren Neder
land binnenstroomt zal de komende ja-
ren in ieder geval niet groter en waar
schijnlijk kleiner worden. Dit zegt het
ministerie van Verkeer en Waterstaat in
een reactie op de conclusie van de
economische commissie voor Europa van
de Verenigde Naties, dat in 1969 meer
dan 100.000 ton chemisch afval via de
RÜn de grens over kwam.
MONTEVIDEO (Reuter). President
Bordaberry van Uruguay heeft nieuwe
maatregelen getroffen tegen stakers en
maar de werknemZ162. mZtl62 SHRD
arbeiders die stiptheidsacties voeren,
maar de werknemers zetten hun acties
tegen zjjn machtsgreep onverminderd
voort. De president gaf de werkgever
het recht actievoerende werknemers te
ontslaan.
„Stemmen uit de Vlakte der Krui
ken” staat vol kleine krabbeltekienjn-
getjes, naïef en sober en daardoor
heel aangrijpend. Het boekje verdient
meer dan grote aandacht nu tot
15 augustus de Amerikaanse bommen
op het buurland van Laos, Cambodja,
blijven vallen.
Dait zal het geval zijn als de uiterst
snelle daling van de huwelijksvrucht
baarheid, die de laatste jaren valt waas
te nemen, het gemiddelde „kindertal per
gezin beneden het zogenaamde „vervan-
ginigsnivau” brengt. Die kans acht het
CBS niet uitgesloten. In dat geval zal in
het jaar 2.000 Nederland 15,4 miljoen
inwoners tellen. Daarna zal de bevolking
aanvankelijk nog blijven groeien, maar
rond het jaar 2020 zal op een niveau
van ongeveer 15,8 miljoen het einde van
de groei bereikt zijn, waarna een gelei
delijke teruggang van heit bevolkings
aantal zal plaatsvinden. In het jaar 2050
zal Nederland dan iets minder dan 15
miljoen inwoners hebben.
M WOR raRD-OPEL-BMV/
houdt melt de mogelijkheid van een
uiteindelijk teruglopen van de Neder
landse bevolking.
Europese situaties en mentaliteiten ge
confronteerd worden. De Amerikaanse
geschiedenis kent hoogtepunten van
saamhorigheid en verbondenheid tussen
delen die eerst vijandig en zelfs vech
tend tegenover elkaar stonden. Het
Amerikaanse federalisme, dat Noord-
Amerika tot een machtige natie heeft
gemaakt, is en blijft voor Europa on
denkbaar- Zelfs een klein deel van Eu
ropa, zoals dat nu gevormd wordt door
de Europese Economische Gemeenschap,
is nog lichtjaren ver verwijderd van een
politiek federalisme en een afslijiten van
nationalismen. In de EEG is een schijn
bare broederschap gesmeed, die welis
waar demonstratief in Helsinki op tafel
wondt uitgestald, maar in wezen slechts
een noodgedwongen investering van ge
lijke belangen in een groter geheel bete
kent. Tegenover de Sovjet-Unie, de Ver
enigde Staten en de niet bij de EEG
aangesloten landen verdedigt de EEG
een economische belangengemeenschap,
die in geen enkel opzicht politiek bind-
materiaal levert. En het is juist voor een
herordening van Europese aangelegenhe
den van het grootste belang dat er een
politieke eenheid komt, die Europa wat
minder afhankelijk kan maken van de
Verenigde Staten en wart veiliger tegeno
ver de Sovjet-Unie. Het is een bijzonder
gevaarlijke toestand dat nog steeds de
Europese veiligheid voor het grootste
deel blijft steunen op het Amerikaanse
gewapende dreigement. Ook de Verenig
de Staten willen af van deze dure voog
dij, maar daartoe is niet voldoende dart
zij een akkoordje maken met de Sovjet-
Unie tot eerbiediging van elkanders
„status quo”. Want in Oost-Europa
heerst een situatie van lijfeigenschap,
die in strijd is met het zelfbeschikkings
recht der volken. De Oosteuropese lan
den moeten nog door het dal van een
nationalistische bevrijdingsstrijd tegen
de Sovjet-Unie, voordat zij komen op de
top van een Europees saamhorigheidsge
voel. De kleine Europese landen, en niet
alleen die van de EEG, zullen zowel de
Sovjet-Unie als de VS moeten proberen
te brengen tot matiging van hun
machtsbewustheid, en dat ziet men bin
nen nu en drie maanden in Helsinki
onmogelijk gebeuren.
DEN HAAG. De daling van het
geboorteoverschot* die voor het CBS
aanleiding is geweest zijn prognose van
de bevolkingsgroei te herzien, heeft zich
in het eerste kwartaal van dit jaar
voortgezet. Het bedroeg in deze periode
21.215 tegen 25.256 in het eerste kwar
taal van het vorige jaar, ofwel resp. 6,4
promille tegen 7,7 promille. Er werden
51.192 kinderen geboren tegen 55.660 in
het eerste kwartaal van het vorig jaar.
Onze redacteur in Washington, mr.
Henk Leffelaar, bericht dat wanneer de
verhoren van de Watergatecommissie
dinsdag worden hervat, er een tweede
fase van het onderzoek begint. De eerste
fase leverde feiten en beschuldigingen
op van willige getuigen. De tweede fase
zal worden gekenmerkt door verklarin
gen van getuigen die de laatste verdedi
gingslinie rondom president Nixon vor-
Zij zullen alles in het werk stellen
de feiten die vooral John Dean
produceerde te ontzenuwen en Nixon te
beschermen.
DE RESULTATEN zullen later in
rapporten vermoedelijk evenals in
Vietnam „zinloos” worden genoemd.
Strategisch gezien heeft heit weinig
zin om guerriUategenstanders vanuit
die lucht aan te vallen zo is al in vele
toonaarden door militaire filosofen
gezegd.
Een resultaat waar vrijwel niet bij
wordt stilgestaan door dit soort wijs
geren is het leed dat wordt toege
bracht aan de burgerbevolking. „Een
van de vele absurditeiten van de
oorlog in Indo-China is dat men het
minste hoort over hen die er het
meest van te lijden hebben”, zo om
schrijft Fred Branfman heit in zijn
boekje ..Stemmen uit de Vlakte der
Kruiken”. (Uitgegeven door Paris-
Man teau in Amsterdam, vertaling:
Maxim de Winter).
Dat komt zo vervolgt Branfman,
omdat „het overgrote deel van de
miljoenen woorden, die over deze
oorlog die de grootste publiciteit
van alle oorlogen heeft gekregen
zijn geschreven uit de pen van Wes
terse schrijvers en journalisten is ge-
Over de zich in Helsinki moeizaam
voort slepen de Europese veiligheidsconfe-
rentie geeft onze redacteur ter plaatse
samenvattende analyses^ waaruit de
praktische voortgang van dit historische
contact moet kunnen worden af gelezen.
Is er werkelijk voortgang? Zelfs de
grootste optimist zou niet kunnen bewe
ren dat tot dusver in Helsinki een open
baar gesproken woord op „voortgang”
heeft geduid. Men weet echter nooit wart
achter de schermen wordt besproken en
het is best mogelijk dat de belangrijkste
spelers van dit gigantische politieke
schaakspel elkanders visie en tactiek al
enigermate hebben afgetast.
Het minst belangrijke van dergelijke
conferenties wordt altijd gevormd door
de officiële, openbare redevoeringen.
Verrassingen van aangename aard zijn
fa deze plichtmatig uitgesproken begin
selverklaringen nauwelijks te verwach
ten, terwijl de ministers zich in dit
stadium van de conferentie er ook wel
terdege voor zullen wachten met onaan
gename verrassingen te komen. De sfeer
is gedwongen vriendschappelijk en hof
felijk, de cocktailparties en ontvangsten
kenmerken zich door glimlachjes en be
leefdheden. Ook daar valt niets nieuws
op te doen. In een iets verder stadium
van de conferentie echter zal zich moe
ten demonstreren op welke manier de
staatslieden achter de schermen met el
kaar overweg kunnen. De kans dat er
aan het slot een veiligheidsverdrag uit
komt dat werkelijk nieuwe zekerheden
en harde bases voor een progressief
Europees beleid bevat, is niet erg groot.
Wel is de frustratie van de „koude
oorlog” goeddeels verdwenen en gaat
men er in het algemeen van uit dat een
uitgebreid gewapend conflict in Europa
niet meer tot de realiteit behoort, maar
een op allerlei gronden voedsel vindend
nationalisme blijft toch altijd nog de
uitgangspunten beheersen en er is geen
sprake van dat er ook maar een grein
van een nieuwe „Europese geest” te
bespeuren zou zijn, die zou kunnen lei
den tot een afzwakking van het nationa
le egoïsnje en de groei van een staten-
verbondenheid.
Dat is trouwens iets wat de Amerika
nen altijd sterk verwondert, ais zij met
Werknemers bezetten gisteren weer
verscheidene fabrieken en kantoren waar
uit zij tijdens het weekeinde door de
politie en militairen waren verjaagd.
Hierbij is inbegrepen het zout van de
kalimijnen in de Elzas, aldus een woord
voerder van het ministerie. Als de fl-
nancieringsregeling voor de opslag van
het zout rond komt, zal dat belangrijk
schelen. Het zout wordt nu, zonder ook
maar een zuivering-installatie gepasseerd
te hebben, in de Rijn gestort. Nederland
zal voor een groot deel meebetalen aan
de opslag van het afval in oude mijnen.
Ook de strengere maatregelen In
Duitsland voor het produceren en lozen
van af val zullen de komende jaren een
gunstig effect hebben op de kwaliteit
van het rivierwater. Volgens het minis
terie hebben enkele chemische fabrieken
in Duitsland hun fabricageproces al ge
wijzigd om minder af val te produceren.
Ook het gereedkomen van zuiveringsin
stallaties, volgens het principe „de ver
vuiler betaalt”, gebouwd met geld van
vervuilingsheffingen zal bijdragen aan
schonere rivieren.
'ïrggBi
ft'-
