Ocana
Forse achterstand
voor Gerard Vianen
t
Scherpe kritiek beleid van Felix Lévitan
Mecanicien
en soigneur
EENSGEZINDE ACTIE
van Vissers
VAN MURW PELOTON
naar huis
Tour de France
Janssen: „Geen
respect meer
Strijd spitst zich toe tussen Nederlanders en Italianen
BRABANDER GE VERS FIETSTE ZICH
IN EEN DA G UIT DE ANONIMITEIT
DAGBOEK
voor coureurs”
til
s
s
5
19
el
b!
9f|
Ï9|
H|
g
„Dit niet verwacht”
BI
»l
o
w
u
- w
to
flW
DONDERDAG 12 JULI Ï973
15
(Van onze sportredactie)
Ampetant
Comfort
Beneden peil
Prijzen
76 km
12eRIT
28.3 km
PERPIGNAN]
-
THUIR *-v
PYRENEES^’6
mm
j j
os
(Van onze sportredactie)
(Van onze sportredactie)
(Van onze sportredactie)
ADVERTENTIE
Michael Wright juicht al. Hij heeft de wandeletappe naar Aubagne gewonnen.
Niet
i
1 500
I 000-
De winst van de vluchters bedroeg
2.40 op de Cóte des Baux na 74 km, 3.20
na 90 km en schoot na de ravitaillering
in Arles (92 km) plots omhoog naar 5.25.
AUBAGNE Innerlijk moet Tour-directeur Felix Lévitan gekookt
hebben van woede, want aan lanterfanteren heeft hij een gruwelijke
hekel. Zijn optreden is immer driftig werklustig en zo verlangt hij het
ook van zijn organisatie, die hem woensdag echter voor een niet onbe
langrijk deel in de steek liet. Want degenen om wie het tenslotte allemaal
draait deze fietsweken, gaven er voor de tweede achtereenvolgende dag
de brui aan.
Omdat, bijvoorbeeld deze Tour al een
aantal opeenvolgende zware ritten heeft
gehad die in combinatie met organisato
risch ongemak een beslist onredelijke
opdracht vormden. Dat, ander voorbeeld,
er zo’n opeenhoping van cols is geweest
en nog komt.
De renners vinden van niet. Ze kla
gen, terecht, over onverantwoorde op
drachten waarvan het knelpunt zit in de
afschuwelijk vroege vertrekuren (gemid
deld rond half zes uit bed voor ontbijt)
en de verre reizen naar startplaatsen.
Lévitan, de armen ten hemel geheven:
gen.
was
aan
Ploegleider Lomme Driessens, erkende
vakman, viel Lévitan ook fel af met zijn
rap-Vlaamse uitdrukking: ,,’t Is ampe
tant zulle”, wat vrij vertaald wil zeggen:
dit kun je niet normaal meer noemen.
Driessens: „Ik ben er niet een die gauw
met de renners meeklaagt, maar nu geef
ik ze groot gelijk. De stunten die Lévi
tan uithaalt met zijn programma zijn
zwaarder dan de koersen”.
zijn dagelijks de kennelijk welkome
gasten van de tourleiding en zij wor
den met veel omhaal van woorden
aan de journalisten gepresenteerd.
En Felix Lévitan, de Tourdirecteur, sprak over de situatie
in de Ronde: „Henri Desgranges had gelijk toen hij zei: je
kunt een Tour alleen winnen met hoofd én benen. Ocana liet
zien dat hij de benen heeft, aan hem de taak ook het andere
te bewezen....”.
Prades
soo—
THUIR
I
13-7-1973
Lévitan, meewarig het hoofd schud
dend: „Dat de moderne wielersport zo
veel technische middelen heeft dat het
steeds sneller gaat, daar kan ik ook niets
aan doen. Men moet niet vergeten dat
de coureurs door die materiaalverbete-
ringen zo hard kunnen gaan, dat zij het
zichzelf moeilijk maken. Daartegenover
staat een enorm comfort. De renners
hebben aan voorzieningen bij de hand
wat ze bij de hand willen hebben. Dan
moet dit toch allemaal wel op te bren
gen zijn, dacht ik”.
AUBAGNE. Luis Ocana heeft stralend van tevredenheid
de eerste helft van de Tour de France afgesloten. Hjj maakte
een heel wat zelfverzekerder indruk dan meteen na het ver
overen van z’n gele trui.
sterke wind in, langs de monddrogende
zoutvelden van Salins zonder een drup
pel vocht in zijn bidon, reed Gevers, de
onbekende Nederlander, niet alleen naar
de etappezege maar naar zijn eerste
leiderstrui in een pas driejarige wieler-
carrière.
eens proberen”. Deze merkwaardige ver
klaring kon worden opgetekend uit de
mond van de 20-jarige militair Ad Ge
vers nadat hij in de eerste echte etappe
van de Ronde van de Toekomst tal van
cracks met een slopende solo in de
laatste 22 km had verrast. Tegen de
Het peloton, suf gemaakt door zware
etappes, vroeg opstaan en verre ver
plaatsingen, kantte zich wederom tegen
de Tourbaas en reed nagenoeg de hele
dag gegroepeerd met een zó lage snel
heid, dat alle schema’s in de war liepen.
Bovendien leverden ze, tot besluit van
hun protest, in Aubagne een winnaar af
waar de rondeautoriteiten niet mee kon
den pronken: veteraan (32) Michael
Wright, die in een viermansgroepje zat
dat enkele tientallen kilometers voor de
finish gevormd was, de enige serieuze
ontsnapping van de hele rit...
De opstand van de renners droeg een
opmerkelijk karakter, omdat de demon
stratie voorbereid was en uitblonk door
solidariteit. Het verzet van de dag er
voor ontstond spontaan in de wedstrijd,
maar nu groepten de coureurs voor de
start samen om over te gaan tot degelijk
protest. Joop Zoetemelk: „We waren het
snel eens. Niemand zou vandaag wat
ondernemen”. Uit welke hoek het initia
tief om Lévitan aan te pakken, kwam
viel niet te achterhalen. Als het daaro
ver ging, zwegen alle renners resoluut.
Joop Zoetemelk grijnsde erbij en zei:
„Dat is toch ook niet belangrijk. We
waren het eens, en daar ging het om”.
Onder die uiting van misnoegen
het peloton slenterde treiterend traag
door de Var, waar de krekels een oor
verdovend lawaai vanuit de plataanbo-
men jagen hield Felix Lévitan zich
groot. „Protest” riep hij met verbazing
in zijn stem, „welnee. Ik weiger te
geloven dat dit een geplande actie was.
Waarom trouwens.
„Ik had”, lichtte hij die opmerkelijke
tenugval toe. „een te zwaar verzet staan.
In het begin van een klim heb ik het
altijd al moeilijk, maar nu ging het
helemaal niet Mijn benen blokkeerden
gewoon”. Op de Espigoulier (waar de
listen met wat meer consideratie
werd behandeld. De perszalen van de
Tour zijn lang niet meer wat zij
vroeger waren. Er is nauwelijks iets
te drinken te krijgen. Er is geen
sprake meer van ontvangsten of re
cepties en als er op dit gebied iets
gedaan wordt, dan doet een krant
dat, in wier verspreidingsgebied wij
tijdens de tweede rustdag verzeild
raken.
2ooo-T'fJiiv.m
De faciliteiten in Meribel waren
beneden alle peil. De pers werd op
een hoge berg in een loods gejaagd,
waar zij in het halfdonker kleumend
van de kou haar werk mocht doen.
In Les Orres werd zij een in aan
bouw zijnd hotel binnengeschopt,
waar zij op een nog niet afgewerkte
betonnen vloer te kijk mocht zitten
voor de plaatselijke bevolking die
„komt dat zien, komt dat zien”
naar deze „perszaal” was opgetrom
meld.
te bekijken. „Ik voel me conditioneel goed en ik draag de
gele trui met een flinke voorsprong. Het is nu aan de anderen
om aan te vallen, ik heb me slechts te verdedigen. De ver
slagenen zullen zich moeten gaan weren, als ze er tenminste
de courage voor hebben. Ik wacht af. Het gaat er maar om
dat ik attent blijf, vooral op Thevenet. Dat is de enige waar
ik nog een beetje schrik van heb”.
Met een voorsprong van 15 seconden
overgehouden van een winst van
bijna 2% minuut op de knarsetan
dende Italianan, die nota bene een ge
weldige macht in de vluchtgroep hadden
gevormd, triomfeerde Gevers op de bou
levard van Palavas-les-Flots temidden
van duizenden bruin verbrande badgas
ten. Hij vond het heel normaal, dat hij
favorieten als de Zwitser Iwan Schmid,
de Fransman Bernard Bourreau, de Ita
liaan Giambattista Baronchelli en de
Oostenrijker Wolfgang Steinmayr op
zo’n simpele wijze in de boot had geno
men. Gevers, oorspronkelijk bakker van
beroep, maar voor zijn diensttijd in zijn
woonplaats Schijndel in de bouw, mocht
als vervanger van Fedor den Hertog
mee naar de Ronde van de Toekomst.
Dat de Brabander eind juni-begin juli in
veertien dagen tijd liefst zes criteria had
gewonnen, wist zelfs Joop Middelink
niet eens. Niemand in de Nederlandse
ploeg trouwens, behalve Gevers zelf. Dat
niemand hem nog kende weet de Bra
bander aan de militaire dienst.” „Toen ik
vorig jaar mei onder dienst moest, bete
kende dat zo’n terugslag voor mij, dat ik
maar twee overwinningen boekte. Dit
jaar pas ben ik er goed overheen geko
men”. Gevers pronkte met de nieuwe
gele trui en was allang naar het badhuis
vertrokken toen ploegmakker Gerrie
Knetemann, die na de door Nederland
gewonnen ploegentijdrit het winstgeven
de maillot had mogen aantrekken, ont
redderd met een achterstand van ruim
veertien minuten in het gezelschap van
de montere Wil van Helvoirt over de
eindstreep strompelde.
Zijn landgenoot Roger Cneut, de nes
tor van de Tour-journalisten (hij is er
voor de 34e keer bij), die bekend staat
om zijn gevoel voor scherpe analyses:
„Lévitan is op de verkeerde weg. Hij
offert te veel op aan de commercie. De
Tour is natuurlijk een dure zaak, maar
ze willen er hier te veel aan verdienen
en dat gaat ten koste van de wedstrijd.
Ik zie de Ronde van Frankrijk als
sportevenement steeds verder afglijden.
Als ik het vergelijk met de tijd dat ik
begon, dan zeg ik: zo kan het niet lang
meer goed gaan”.
In het algemeen klassement bleek
hoezeer de strijd zich voorlopig tussen
Nederland en Italië had toegespitst: Ge
vers was leider met een halve minuut
voorsprong op drie Italianen, die op hun
beurt weer op de hielen werden gezeten
door Schür en De Waal. In het ploegen-
klassement hadden de Nederlanders zich
dankzij de voorsprong van Gevers ruim
schoots gehandhaafd. Verdriet was er
alleen over het verlies van Van der
Hoek, Dohmen, Knetemann en Van Hel
voirt. Maar een wielerploeg kan nu
eenmaal niet alleen uit winnaars be
staan.
PALAVAS. „We kwamen door een
dorpje, waar nogal veel mensen hard
stonden te applaudisseren. De groep deed
het op slag rustig aan, ging een beetje
zitten paraderen en daarvan heb ik ge
bruik gemaakt om er vandoor te gaan.
Ik voelde me lekker en wilde het wel
De Franse kampioen zelf echter heeft zijn hoop volledig
begraven. „Er staan”, redeneert Thevenet, „twee superklim-
mers vóór mij in het algemeen klassement. Wat maak ik nog
voor kans? Geen enkele toch zeker! Tenzij de een na de
ander instort, maar daar mag ik niet op rekenen”.
Wie de strijdbijl nog zeker niet heeft opgeborgen, is José-
Manuel Fuente, die ijverig verkondigt: „In de Pyreneeën zal
ik weer eens wat laten zien. Ocana is met mij nog niet klaar”.
„Nu ik alles eens goed overwogen en bekeken heb”, zei hij,
„geloof ik dat me weinig meer kan gebeuren. Natuurlijk, pech
is altijd mogelijk. Daar valt niet tegen te vechten, maar over
tegenslag wil ik liever niet praten en denken”. De positie
waarin hij verkeert, zo wil Ocana nu wel kwijt, is heel wat
gunstiger dan hij zelf durfde hopen toen de Tour in Neder
land vertrok.
„Ik wist natuurlijk dat ik kanshebber was. maar dat het
zó vlot zou lopen als het nu gegaan is. nee, dat verwachtte
ik zeker niet. Het heeft me ook wel een beetje verbaasd dat
het zo makkelijk ging. Ik stond ervan te kijken dat Zoete
melk, Van Impe, Poulidor en Thevenet zo achterbleven. Dat
verraste me”.
Door die ontwikkeling kan Luis Ocana, zoals dat in wieler-
taal heet, „op z’n gemak” naar Parijs en hij zegt het zo ook
De Italianen tot dusver de groot
ste rivalen van de Nederlanders
maakten zich op om deze etappe op
hun conto te schrijven en dan door de
bonificatie meteen ook de leiding in het
individueel klassement te nemen. Hun
voornemens werden doorkruist door de
vlucht van Gevers, in wie niemand ge
loofde. Er restten immers nog 22 lange
kilometers onder de brandende zon te
gen de scherpe wind in. „Dat lukt
nooit”,' werd er in de kopgroep gerede
neerd door de buitenlanders. Frits Schür
en Wim de Waal uiteraard hoopten, dat
ze ongelijk zouden krijgen en deden
alles om de gang uit de vlucht te halen.
Het lukte. Een paar kilometer voor de
eindstreep lag Gevers meer dan twee
minuten voor. De eindstoot van de Itali
anen kwam te laat. Wel zorgden zij er
voor dat de winst van de Brabander
terugliep, maar zijn zege met een voor
sprong van 15 seconden konden de blau
we rijders niet verhinderen.
2000
Herhaald verweer van Felix Lévitan:
„Ik zit met organisatorische problemen.
Willen wij de ronde financieel kunnen
runnen, dan is het niet anders mogelijk.
Het wordt steeds moeilijker om het geld
bij elkaar te krijgen. Ik ben gedwongen
een paar keer uit te wijken, maar ik
dacht dat daarbij voldoende rekening is
gehouden met het comfort van de cou
reurs”.
veel cracks in één vluchtgroep, de Zwit
ser Schmid, die vorig jaar achter Den
Hertog als tweede was geëindigd, Bour
reau, die met een derde plaats in de
amteurronde van Italië dit jaar zijn
aanspraken op een eindzege in eigen
land had ondersteund, Baronchelli, win
naar van die amateur-Giro en de Oos
tenrijker Steinmayr, enkele weken gele
den met een groot vertoon van macht
winnaar van de Ronde van Oostenrijk.
Met Frits Schür, die vorig jaar een paar
dagen de gele trui had gedragen en nu
als meest geroutineerde man van de
Nederlandse ploeg als favoriet werd ge
tekend, was het stel compleet.
'I
15
5
e weekB
tot20 N
Iden iS
ardeell™
De slag in de eerste etappe viel na 60
km en werd gemaakt door een paar
Westduitsers en de Franse troef Bernard
Bourreau, de man. die vorig jaar op de
laatste dag door Fedor den Hertog was
onttroond. In totaal 21 renners kwamen
weg: vier Italianen, de Nederlanders Ad
Gevers, Wim de Waal en Frits Schür,
drie Zwitsers, twee Franse nationalen.
twee Franse regionalen, drie Westduit
sers, twee Oostenrijkers en twee inter
nationalen.
De definitieve scheiding in deze Ronde
van de Toekomst was gevallen met zo-
In die twee etappeplaatsen werden
de journalisten de dupe van Lévitans
commerciële spelletjes. Meribel en
Les Orres zochten namelijk als win
tersportplaatsen publiciteit. Zij heb
ben die van de tourleiding gekregen
en er duur voor betaald. Toen het
geld in Parijs binnen was, heeft Lévi
tan zich eerst afgevraagd waar hij
renners, journalisten en andere vol
gers moest opbergen. De oplossingen
die hij gevonden heeft, die hij omwil
le van het geld vinden moest, leken
nergens op. Dus wordt er met wat
nostalgie gekeken naar de oude heer
Jacques Goddet, de grand seigneur
van de tourpers, de man die zijn
collega’s zozeer respecteerde, dat hij
hen niet naar de Aspro-fabrieken
leidde, maar naar stadhuizen, kathe
dralen en befaamde wijnkastelen. De
Tour van Goddet had stijl, die van
Lévitan is bikkelhard. In alle op
zichten.
De prijzen voor de renners zijn
allemaal gesponsord. Een chocolade
fabriek betaalt de grote bergprijs en
wil dat weten ook. Een firma in
sportkleding financiert het algemeen
ploegenklassement. Een bandenindus
trie betaalt de groene trui en het
prijzengeld van het' puntenklasse
ment. De gele trui en alles wat daar
financieel mee samenhangt, wordt
door een ijsco-firma op tafel gelegd,
die bovendien iedere dag een paar
premie-sprints organiseert, welke zij
met enige humor „point chauds”
(warme punten) noemt- De prijs voor
de elegantste renner komt van een
horlogemerk, de prijs voor de strijd
lust van een producent van tv-toe-
stellen en de prijs voor de model-
ploeg-van-de-dag is van een wereld
firma in sportartikelen.
Al die sponsors verdringen zich
dagelijks op het erepodium rond de
jongens die hun centen op welke
wijze dan ook in de wacht hebben
gesleept.
De journalisten zien het allemaal
met lede ogen aan. Zij zouden heel
die commercie best als een noodzake
lijk kwaad kunnen aanvaarden, als
de pers door de heer Lévitan die
nota bene voorzitter is van de inter
nationale vereniging van sportjouma-
In elk geval wilde Felix Lévitan naar
buiten niet kwijt dat de protestactie als
zodanig op hem af was gekomen, maar
het kan hem, bekend om zijn scherpe
opmerkingsgave, niet ontgaan zijn.
„Och” zei Lévitan met een wrange trek
rond de mond, „ik kan me best voorstel
len dat ze het wat kalmer aandeden.
Tenslotte was het erg warm van
daag.
AUBAGNE. De ploegen die een
groot aantal uitvallers krijgen moeten
ter voorkoming van overbodige luxe,
c.q. onnodige kosten voor de Tour-orga-
nisatie hun personeel inkrimpen.
Zo heeft Ton Vissers van Canada Dry-
Gazelle zijn soigneur Bloemhof naar
huis moeten sturen (Vidal bleef) en
mecanicien Six (Arie de Vries kreeg de
voorkeur van het blijven). Na dit week
einde gaat zijn zoon Jeannot, die assis-
ten-ploegleider was. Dat die niet met
een hoefde te vertrekken was te dan
ken aan Watney-directeur Lacroix, die
zijn tweede ploegleiderswagen van Lévi
tan tot maandag in de wedstrijd mag
houden, van welke uitzondering ook Ton
Vissers kon profiteren.
renners in gesloten peloton aan de voet
waren gearriveerd) kwam ook Joop Zoe
temelk in moeilijkheden. Hij liep in de
afdaling een lekke achterband op, kreeg
een wiel van zijn knecht Martin, maar
verspeelde toch zoveel tijd, dat hij een
gewaagde daling moest maken om weer
te kunnen aansluiten.
Van die lange afdaling (25 km) naar
Aubagne konden Jan Krekels en Theo
van der Leeuw niet profiteren. Hun in
de klim opgelopen achterstand was daar
te groot voor. Van der Leeuw: „Het gaat
nog steeds niet zoals ik graag zou wil
len”. En Jan Krekels: „Ik had last van
een voetblessure. De dokter heeft die in
de wedstrijd behandeld”.
AUBAGNE. De hele Tour al valt
Gerard Vianen op door goede klasserin-
maar in de finale van de tiende rit
het mis met hem. Nog sterk voor
fietsend in een zware bergetappe,
ging hjj 20 km voor Aubagne uit de
wielen ii- de beklimming van de Col de
Espigoulier.
„Maar is er dan helemaal geen begrip
voor onze organisatorische problemen?”
Dat is er inderdaad niet. De renners
klagen steen en been en Jan Janssen, die
de Tour nu eens van een andere kant
bekijkt, sprak de vernietigende woorden:
„Ze hebben geen respect meer voor de
coureurs. Het gaat om de poen. Voor de
commercie laat Lévitan ze de zotste
dingen doen. Wat hier allemaal gebeurt
met die vroege starttijden en verplaat
singen is funest voor de wielersport.
Daar gaat een coureur aan kapot,
zozeer die lastige ritten, al vind ik ze
knap aan de zware kant, breken een
renner, maar alle poespas er omheen”.
AUBAGNE Niet alleen de ren
ners hebben een appeltje te schillen
met de heer Felix Lévitan- Ook de
journalisten. Ze hebben het niet naar
hun zin, ofschoon zij met hun ruim
begrip voor het dynamische karakter
van een moeilijk te organiseren Tour
werkelijk niet veeleisend zijn. Dage
lijks krijgen ze echter de indruk dat
hun broederschap niet meer in zo
hoge ere is bij de tourleiding, die zelf
van journalistieke allure is. Althans
behoort te zijn.
De Tour is in beginsel een journa
listiek produkt. Er ontstond rond
1903, toen een gewone verslaggever
van het sportblad V Auto-Vélo bij
zijn hoofdredacteur Henri des Gran-
gels aanklopte met de woorden: „Chef,
ik heb een idee.” Dat idee was het
organiseren van een etappekoers door
Frankrijk, met dien verstande dat de
renners moesten koersen van onge
veer zonsopgang tot ongeveer zonson
dergang, dat hun aankomsttijden
werden genoteerd en dat zij ’s mor
gens volgens de genoteerde tijdsver
schillen moesten starten.
Was dat plan verwezenlijkt, dan
zou Ocana vanmorgen het eerst heb
ben mogen starten, Fuente 9,8 minu
ten later, Zoetemelk eerst na 23,15
minuten, etc. Henri des Granges vond
dat niet zo handig en kwam zelf op
het idee alle renners tegelijk te laten
starten op basis van een algemeen
klassement, waarin hun dagelijkse
aankomsttijden werden opgeteld.
Zo is de Tour de France ontstaan.
Een stunt dus van een sportblad.
Zoals een krant de advertenties
geenszins schuwt en nodig heeft, zo
schuwde de Tour nooit de noodzake
lijke hulp van de commercie. Maar
opeens was er de merken-formule.
En het was gedaan met de opper
macht van de pure sport en de pure
journalistieke begeleiding. De recla-
mekaravaan werd net zo gewichtig
als de karavaan van de schrijvende
en audiovisuele pers.
Fabrieks- en merkendirecteuren
»l
B
>5|
A
H
S
4
Él
o
