Nieuwe onthullingen in Britse kranten over moorden in Mozambique
Peru dreigt
met breuk
Protesten tegen
verhoging van
Bevrijdingsfront
laat gevangen
Canadezen vrij
in Boeroendi
Karols „Cuba sinds de revolutie
Israëliërs gaan
volgend jaar
korter dienen
cursusgelden
Duurtetoeslag
in Vaticaan
Schaam je niet
voor lekker ijs
„Weer slachtingen
uit
ia
AMERIKAANSE MISSIONARISSEN:
99
Goeroe-boodschap is simpele vreugde:
NIXON TOT VRIJDAG
IN ZIEKENHUIS
MAANDAG 16 JULI
1973
Franse kernproeven
Weggevaagd
Jezus Christus
Koffie
Bisschop
(Van onze redactie buitenland)
Solidariteit
Che Guevara
Witte voetenbank
Er zijn boeken waar je niet omheen kunt als het er om gaat een
bepaalde kwestie te leren begrijpen. Standaardwerken, die tenminste
de volgende kenmerken moeten bezitten: Authenticiteit, kwaliteit,
onpartijdigheid; ze moeten gedocumenteerd en liefst overzichtelijk
zijn. Wie bijvoorbeeld zo veel mogelijk wil begrijpen van de Rus
sische revolutie van 1917, zal John Reeds „Tien dagen die de wereld
deden wankelen” lezen.
Goddelijke bank
f
tlOHliscbél
BETOGINGEN TEGEN CAETANO
(Van onze redacteur in Londen)
(AP). „De huidige
(Van onze redacteur in Londen)
Ji
beschouwt
Goeroe
Mahari
om
Madja
oor een
Kipra
wamen
vuur-
Cerig-
mgeko-
zondin-
jriekse
lehova-
wegens
ngenis-
wegens
'oen de
zy’s 20
ir haar
in ver-
i Span-
n heeft
vrouw
evy, de
vas tot
minister
earres-
Londen
rs over
tty, de
Ameri-
chirurg
in de
en ont-
e Itali-
fen op
n Mid-
ter van
andere woorden dat hij de Portugese
autoriteiten te vriend wil houden.
toe-
vol-
„Het feit dat er 250.000 doden zijn
gevallen bij de stammentwisten in Boe
roendi van vorig jaar is al onbegrijpelijk
en onvoorstelbaar. Nog onvoorstelbaarder
is het feit dat er opnieuw een slachting
aan de gang blijkt te zijn in het kleine
Afrikaanse land en dat de pers daar
zeer geringe aandacht aan besteedt”, al
dus de Jezuitenpaters in het blad.
Volgens ooggetuigeverslagen, voorna
melijk van missionarissen, ziet men in
Boeroendi veelvuldig in stukken gesne
den lijken, en afschuwelijk verminkte
kinderen en vrouwen. Bij de hoofdstad
nooit
was
van
Cuba is sinds de revolutie in bewe
ging, een koers die men dank zij
lo Ros-
ossella:
voor da
Marino
zouden
hebben
iet los
ren in
rklaar-
politie
i geven
ig-
AMSTERDAM. Het Algemeen Ne
derlands Jeugd Verbond (ANJV) en het
NVV-jongerencontact hebben in een te
legram aan minister Van Kemenade van
Onderwijs geprotesteerd tegen de door
hem aangekondigde verhoging van cur
susgelden voor avondscholen en cursus
sen met ongeveer 50 percent.
80 ki
ll, zijn
iorweg-
i ont-
id door
vonden,
eft za-
ie vori-
n drie
ritsland
de me-
Neues
JERUZALEM (DPA/UPI). De
diensttijd voor mannelijke dienstplichti
gen in Israel zal met ingang van 1 april
volgend jaar worden verkort van 36 tot
33 maanden. Vrouwen zullen 20 maan
den moeten blijven dienen.
LIMA. (AP) Peru zal zijn diploma
tieke betrekkingen met Frankrijk ver
breken als de Franse regering de kern
proeven bij het atol Moeroeroa in da
Stille Oceaan zal doorzetten.
Als deze week de Portugese premier
Caetano in Londen is, zullen zich
voortdurend honderd agenten onder het
publiek beg’even om „oproerkraaiers” op
te pakken.
r man
len. De
lijk zal
ng zijn
De „Sunday Times” schrijft verder
nog in de Andes in Peru een Portugese
priester op het spoor te zijn gekomen.
Hij heeft jarenlang als missionaris in
Mozambique gewerkt. Deze pater Da
Costa werd in mei 1972 uitgewezen en
heeft geprobeerd de Verenigde Naties en
de Wereldraad van Kerken te overtuigen
van de gruweldaden.
stok, waarop de ellebogen steunen als
men het hoofd in de handen laat zinken.
VATICAANSTAD (AFP). Om de
voortdurende prijsstijgingen te compen
seren hebben de gezinnen van werkne
mers van het Vaticaan een duurtetoe-
slag gekregen.
In de mededeling van kardinaal-staats-
secretaris Villot worden de gezinnen op
geroepen vrijwillige bezuinigingen toe te
passen, „omdat de toeslag een nieuwe
WASHINGTON (AFP en UPI). In
de gezondheidstoestand van president
Nixon is gisteren een lichte verbetering
ingetreden.
De 31-jarige kapitein lan Patten en de
kapitein Fletcher Thomson werden
met een helikopter opgehaald van een
rubberplantage. Zij zouden in goede
conditie zijn. De Vietnamese chauffeur en
tolk die met hen gevangen waren geno
men, zijn eveneens in vrijheid gesteld.
De vrijlating volgde na vijf uur onder
handelen.
„Wij hadden deze voortzetting van de
politiek van de vorige regering niet ver
wacht. Wij zullen ons, als het doorgaat,
ten felste verzetten”, aldus ANJV en
NVV-jongerencontact.
Een enkel
stijl uit een
Guevara in
Zijn scherpzinnige analyses „kwa
men voort uit een geest van solidari
teit met de Cubaanse revolutie”,
maar aldus de inleiding „wij hebben
ons ervoor gewacht toe te geven aan
de mentaliteit van de bevooroordeel
de partijganger.” Dat laatste heeft
Karol heftige kritiek bezorgd van Fi
del Castro die hem zelfs een „onbe
twistbare CIA-agent” heeft genoemd,
nadat het boek was verschenen.
Een staartje van de barensweeën is
overigens ook te bespeuren in de
Nederlandse uitgaven van Van Gen-
Pater Luiz Alfonso da Casta is in het
bezit van documenten over verdere
schietpartijen in Mozambique, aldus het
blad.
Zo zouden in mei 1971 in Mucumbura
bij de Rhodesische grens 26 mannen,
vrouwen en kinderen wegens samenwer
king met het bevrijdingsfront Frelimo
gedood zijn. In hetzelfde gebied had op 4
april 1972 eveneens een groot „strafge
recht” plaatsgevonden waarbij 23 vrou
wen en kinderen werden gedood. Da
Costa zegt een lijst namen van meer
dan 120 mannen, vrouwen en kinderen
te hebben die na folteringen niet ver
van het dorp Chipera op gruwelijke
wijze om het leven werden gebracht.
„De Verenigde Staten importeren vier
vijfde van de koffie die Boeroendi pro
duceert en levert daarmee drievijfde van
het nationale inkomen uit buitenlandse
bron. Kortom: Amerika heeft de hef
boom om de Toetsi’s te dwingen een
einde te maken aan het afslachten van
onschuldigen.”, aldus het artikel in
„Weekly America”.
SAIGON (AFP en Reuter). De
twee Canadese officieren van de inter
nationale Controle-Commissie die bijna
drie weken door het Zuidvietnamese Be
vrijdingsfront werden vastgehouden, zijn
gisteren opgehaald in het gebied van
Xoean Loc, 60 km ten oosten van Sai
gon. Dit heeft een Canadese woordvoer
der meegedeeld.
„De revolutionaire regering zal zich
houden aan de belofte die zij in 1971
heeft gedaan”, aldus president Velasco in
een korte verklaring voor de pers na
een bespreking met de Braziliaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken Mario
Gibson Barboza, die op het ogenblik een
bezoek aan Peru brengt.
Verwacht wordt dat spoedig de eerste
Franse kernbomproeven bij Moeroeroa
zullen worden genomen.
Het programma van dr. Caetano is
niet bekend gemaakt. Men weet alleen
dat hij morgen zal dineren met de
koningin. Het Buckingham Palace en
andere gebouwen waarin dr. Caetano
zich zal ophouden worden hermetisch
afgesloten. Duizenden demonstranten
hebben al gevolg gegeven aan de oproep
om gedurende het verzoek van de Por
tugese eerste minister diens bewegingen
daadwerkelijk te hinderen. Hoewel de
beweging door de socialisten en liberalen
wordt gesteund, verwacht de politie een
groot aantal „beroepsdemonstranten”, die
zullen trachten er een ware chaos van
te maken.
DE „L’EXPRESS”- en New States-
man-medewerker bezocht het eiland
vier maal,voerde vraaggesprekken
met Castro en Guevara (als „contra
punten” in het betoog verwerkt) reis
de rond en keek daarbij scherp uit
zijn ogen, verzamelde statistieken,
cijfers, redevoeringen en getuigenis
sen.
Franse verschijning en na een bewer
king door Jaap van Ginneken. Het
mag allemaal niet meer hinderen,
„Les guérilleros au pouvoir” is in het
Nederlands (vertaling: Henne van der
Kooy) te krijgen en het is goed zo.
De bewerking van Van Ginneken
beperkte zich tot het inkorten van
het hoofdstuk over historische ver
houding vóór 1935 en het schrappen
van een aantal noten en bijlagen.
Men mag aannemen dat dit met te
genzin en grote aarzelingen is gedaan
door deze kenner van de Cubaanse
situatie. Bovendien maakte hij zijn
„censuur”-werkzaamheden weer goed
door het boek chronologisch bij te
werken tot 1971 en in een kernachtig
nawoord onder meer de zaak Padilla
duidelijk te maken.
Desondanks zijn er nog achterdochtige
lieden die erop blijven hameren dat na
de publikatie van pater Hastings Wiriya-
mu nog steeds niet op de kaart is
gevonden. Een journalist van de „Sun
day Telegraph” is nu al vijf dagen in
het gebied waar Wiriyamu zou moeten
liggen, maar hij heeft nog geen spoor
van het plaatsje of restanten ervan kun
nen vinden. In de omgeving vertellen de
mensen hem bovendien dat ze nog nooit
van Wiriyamu hadden gehoord.
Dezelfde correspondent meldde in zijn
blad dat één van de belangrijkste be
wijsstukken in de kwestie zou zijn ko
men te vervallen. Drie geestelijken van
de Burgos-orde in Madrid, dezelfde orde
waarop pater Hastings zich beroept, leg
den vorige week verklaringen af die
erop neerkomen dat de Spaanse bisschop
van de provincie Tete, Don Cesar Au
gusto, het verbrande dorp en de lijken
met eigen ogen zou hebben gezien. Hij
zou er met een helikopter overheen zijn
gevlogen. Nu heeft Don Cesar laten
weten dat hij helemaal niets heeft ge
zien en dat hij ook niet over het dorp
heeft gevlogen, om de simpele reden dat
hij in december niet in de provincie
Tete was.
Dit heeft de minister van Defensie,
Mosje Dajan, gisteren bekendgemaakt na
de wekelijkse kabinetsraad.
De minister zei dat deze verlaging
mogelijk zal worden door „de rustige
situatie aan de grenzen en uitzonderlijk
goede toestand van de strijdkrachten”.
Bovendien, zo voegde hij eraan toe. deze
verlaging is om budgettaire redenen nok
wel nodig”.
Experts in dit soort bewegingen zien
Mahari Ji als de zoveelste opvolger van
iets in de zin van de Hare Krishna-
beweging. die naar hun zeggen weer
even onopgemerkt zal uitsterven als ze
eens begon.
De meeste aanhangers zijn onder de
25 jaar en een groot aantal van hen
beweert dat het geloof in de goeroe ze
van de drugs heeft afgeholpen.
In Alexandra Palace resideerde goeroe
Mahari Ji hoog boven de menigte uit op
een wit-blauwe zetel, omringd door de
„heilige familie” (zijn moeder, twee
broers en een oom) en met zijn voeten
op een witte voetenbank. Boven zijn
hoofd hing een reusachtig zelfportret. De
aanhangers omringden zich met wie-
blijkt ook niet uit Karols Cuba-boek.
Maar wel kan men de sporen van die
worsteling terugvinden: in het regis
ter, in het overstelpende noten-appa-
raat, en in de rangschikking van de
gegevens binnen het tijdsbestek van
tien jaar.
die hij in zijn Latijns-Amerikaanse
jeugd gekend had”): „Luistert u eens,
begon hij (Che Guevara) langzaam en
nadrukkelijk, iedere revolutie heeft
of zij dat wil of niet, of haar dat
bevalt of niet, een onvermijdelijk
deel stalinisme in zich, omdat iedere
revolutie met de omsingeling van het
kapitalisme te maken heeft. Wij zijn
gedwongen geweest in korte tijd te
leren wat de economische blokkade,
de ondermijning, de sabotage en de
psychologische oorlog die het kapita
lisme een revolutionair land kan aan
doen betekent.”
En verder deze profetie van Ca-
stro’s rechterhand: „De Verenigde
Staten zijn wel verplicht met de
USSR en de volksdemocratieën te
coëxisteren. Dat bevalt hen ook niet.
Maar de wereld is veranderd. Er is
veel dat de imperalisten gisteren niet
willen accepteren en dat zij vandaag
aanvaarden. Morgen zullen zij ge
dwongen zijn nog verder te gaan.
„Stop de Britse samenwerking met het
fascistische Portugal’’ stond op een
spandoek te lezen, meegevoerd door
demonstranten in Londen. Zij protes
teerden tegen het bezoek van de Portu
gese premier Caetano die vandaag in de
Britse hoofdstad zou aankomen. De
mars werd georganiseerd door de anti-
Apartheidsbeweging na berichten over
massamoord in de Portugese kolonie in
Afrika, Mozambique.
e ver-
i gaan
e heb-
in naar
jewoon
n mee-
;en aan
Dit werd in beslag genomen in de
zogenaamde „goddelijke bank”. De auto
riteiten zeggen dat de „goddelijke bank”
het land binnengesmokkeld is. De smok
kelaarster, een volgelinge uit Amerika,
vertelt dat ze eenvoudig vergeten was de
goddelijke bank aan te geven.
In de Britse hoofdstad onderzoeken de
Engelse autoriteiten de achtergronden
van de ruime middelen waarover de
volgelingen hier beschikken. Het feest in
Alexandra Palace kostte al f 400.000. Er
is het „goddelijk hoofdkwartier” in High
Gate, en nu is er een oude bioscoop
gekocht voor f 600.000. Deze moet tot
het belangrijkste ontmoetingscentrum in
Engeland worden omgebouwd.
Dan zijn er de „goddelijke winkels” en
er is een blad, de „goddelijke Times”,
dat een oplage heeft van 17.000. Omdat
de organisatie in Engeland de status van
charitatieve instelling heeft staat ze
bloot aan extra controle. De goeroe en
zijn volgelingen maken zich evenwel
geen zorgen. Het geld komt uit vrijwilli
ge bijdragen, waaruit ook de dure auto’s
voor de goeroe en zijn straalvliegtuig
zijn betaald.
LONDEN. De Britse hoofdstad be
reidt zich voor op de komst van de
Portugese eerste minister, dr. Caetano.
Dit gebeurde gisteren met protestoptoch-
ten en, van de zijde van de politie, met
het treffen van veiligheidsmaatregelen.
Door Londen trok gisteren een stoet van
naar schatting 4000 betogers, die op weg
was naar Hyde Park en die onderweg de
Portugese ambassade en de ambtswoning
van premier Heath aandeed.
De betoging verliep ordelijk. Ze had
de steun van de Labour-oppositie en van
de kleine Liberale Partij, die beide alle
officiële bijeenkomsten met dr. Caetano
hit de weg zullen gaan.
De organisatoren van de protestop-
tocht hadden gerekend op ongeveer
10.000 mensen, maar heftige onweersbui
en hield hen van de straat. Een deel van
de demonstranten blijft in Londen over
nachten om aan een hele reeks van
protestdemonstraties deel te kunnen ne
men.
De Britse dagbladen en het publiek
zijn het inmiddels onder elkaar oneens
over de vraag of de onthullingen van
pater Hastings afgelopen week in de
„Times” gedaan over de massamoord
door Portugese militairen op de 400
inwoners van het plaatsje Wiriyamu in
Mozambique, nu wel helemaal op waar
heid berusten.
Oppositieleider Harold Wilson heeft
zich opgeworpen als leider van de groep
die het bezoek van dr. Caetano wilde
afzeggen. Hij bestudeerde dit weekeinde
documenten die zijn geloof in de waar
heid van Wiriyamu nog moeten verster
ken. Bovendien worden er steeds meer
van alle zijden nieuwe gegevens aange
dragen over massamoorden door Portu
gese militairen in anderen plaatsen in
Mozambique.
Boejoemboera zijn vrachtwagens vol lij
ken gezien. In de afgelopen weken zijn
naar is gemeld 26.000 leden van de
Hoetoestam naar het aangrenzende Tan
zania gevlucht.
„De huidige golf van geweld begon
met een opstand van de onderdrukte
Hoetoe’s op 15 mei. Hoewel deze revolte
is neergeslagen, was die aanleiding voor
een nieuwe reeks represailles van de
heersende Toetsi’s die. hoewel zij slechts
vijftien percent van de totale bevolking
van 3,5 miljoen mensen uitmaken, in
feite de regering volledig beheersen.
Evenals- vorig jaar 'is hun doel de
ontwikkelde Hoetoe’s uit te roeien. Zij
willen voorkomen dat die greep op de
regering krijgen. Maar de moordpartijen
beperken zich nu niet tot de ontwikkel
den.
voorbeeld van Karols
vraaggesprek met Che
1961 („Che was
communist geweest, maar hij
bijna allergisch voor de uitingen
Bisschop Cesar Augusto vertelde er
ook nog bij dat hij niet in het drama
van Wiriyamu gelooft. Nu sprak de
bisschop niet rechtstreeks met de jour
nalist van het Britse blad; maar met een
man die hij had gemachtigd om het
bericht aan de journalist over te bren
gen.
Men
houden
LONDEN. De goed gevulde en
nog slechts 15-jarige Goeroe Mahari Ji
en zijn „heilige familie” resideerde het
afgelopen weekeinde in het Victoriaanse
Alexandra Palace gadegeslagen en
gezongen door naar schatting 8.000
gelingen.
In het Britse zondagsblad „The Obser
ver” werden meer mededelingen gedaan
over soortgelijke moordpartijen in Cha-
lowa, eveneens op dezelfde 16de decem
ber va0 afgelopen jaar waarop Wiriya
mu van de aardbodem zou zijn wegge
vaagd. In feite zou Chalowa direct na
Wiriyamu zqn uitgemoord. Terwijl de
bewoners naar de rook van Wiriyamu
stonden te kijken, werden ze zelf omsin
geld en uitgemoord.
zich
sinds zijn achtste jaar als God, toen zijn
vader overleed, van wie hij de goddelij
ke functie overnam. Als incarnatie van
God zou de jeugdige goeroe in staat zijn
zijn godsgevoel op anderen over te bren
gen. Wie met hem in aanraking komt,
ziet het „licht”, zoals volgelingen dat
uitdrukken.
Drie jaar geleden in Engeland begon
nen, kan de goeroe hier nu bogen op
naar schatting 7.000 overtuigde aanhan
gers en meer dan 25 communes. In India
zegt de goeroe op vier tot vijf miljoen
aanhangers te kunnen bogen.
Zowel de Britse als Indiase autoritei
ten willen wat meer weten van de
achtergronden van de goeroe. De doua-
ne-autoriteifren in India hebben geld en
sieraden tot een bedrag van ruim
f 100.000 onder hun hoede.
moet natuurlijk ook rekening
met de mogelijkheid dat de
bisschop van alles probeert om het ge
vaar te vermijden, dat hij met zijn hele
orde uit Mozambique wordt gezet. Met
Elke bibliografie over het onder
werp zal althans voortdurend naar
dit merkwaardige „ooggetuigenver
slag” verwijzen. En wat is een studie
van de Spaanse burgeroorlog zonder
Orwells „Homage to Catalonia”?
DE UITGEVER die het aandurft
een standaardwerk in zijn fonds op
te nemen moet niet ongeduldig zijn.
Een bestseller zal het niet worden.
Dat wil zeggen voorlopig niet. Er is
een lange tijd voor nodig om het
boek te laten „rijpen”. Maar uiteinde
lijk zal zijn geduld beloond worden,
want „in deze wereld kan de waar
heid wachten, ze is er aan gewend”.
„CUBA sinds de revolutie” van de
Franse schrijver K. S. Karol is zo’n
standaardwerk. Wie gefundeerd in
zicht wil krijgen in de machtsoverna
me van Fidel Castro en zijn guerril
la’s, en de tien jaar politieke ontwik
keling op het Caraibische eiland kan
niel om dit lijvige, maar zeer leven
dige document heen. De bezitter is
trouwens een gelukkig mens, want
hij blijft ervan proeven, vijfhonder-
ddertig bladzijden lang en beslist
niet in-één-hap, tenslotte gaat ’t niet
om Maigret of Bruintje Beer.
Een ander kenmerk van een stan
daardwerk is de worsteling van de
schrijver met zijn materiaal. Dat mag
Éénmaal werd de rust verstoord door
een opgewonden jongeman. Hij werd
tussen twee goeroe-aanhangers wegge
leid, terwijl hij woedend de zaal inbrul
de: „Jullie zijn bedriegers. Enkel Jezus
Christus is de ware”. De boodschap van
de goeroe is er een van de simpele
vreugde.
Zo vertelt hij zijn volgelingen bijvoor
beeld dat ze zich helemaal niet hoeven
schamen als ze graag een lekker ijsje
willen kopen en dat ze daarbij nog het
grootste ijsje willen hebben dat er te
krijgen is. Dit ondanks de goeroeleer
van zuinigheid en zelfonthouding. Goe
roe Mahari Ji is zelf echter een groot
liefhebber van ijs.
NEW YORK
moordpartijen in de Afrikaanse staat
Boeroendi zijn van een nog veel grotere
wreedheid dan vorig jaar, toen er naar
schatting 250.000 slachtoffers vielen.” Dit
staat in de „Weekly America”, gepubli
ceerd door Amerikaanse en Canadese
paters. Het blad doet een beroep op de
Verenigde Staten te trachten een einde
aan de slachtingen te maken door de
koffie-uitvoer van Boeroendi te boycot
ten.
Sinds hij donderdag met een virus
longontsteking in het marinehospitaal
van Bethesda, een voorstad van Was
hington, werd opgenomen, heeft hij een
„rustige nacht” gehad, aldus een gister
middag uitgegeven medisch communi
qué.
Nixon zal volgens de arts van het
Witte Huis, dr. Walter Tkach, zeker nog
tot en met vrijdag in het ziekenhuis
moeten blijven.
XUBA'
en
in meditatie met behulp van een „bera-
gon”, een horizontaal stuk hout op een
'zuid-
AMERIKA
zware belasting voor de begroting van
het Vaticaan vormt en de inkomsten
steeds verder verminderen”.
fs==aPinor del Rio^ss
3E|3L Holguino
VERENIGDE STATEN,
SKmexicI
