Kleurencombinaties beheersen
Romeinse wintershows
Magistraal orgelspel
door Anton Heiller
Mogelijke sporen Atlantis
aan Spaanse kust
Slot Orgelmaand
Jeftoesjenko vandaag 40 jaar geworden
Wereldomroep
bekendste
KG-station
Nine v. d. Schaaf
overleden
Valse kunst van
Delvaux in
omloop
POEZIE ALLEEN IS NIET GENOEG”
Consumentenvoorwaarden
van de Consumentenbond
GRATIS SETS
„Ik heb iets tegen die term”
„Commerciële filmers door
Jan van Hillo op TV geëerd
3
petri interieur
i
woensdag
Bach in Sint Bavo
Grote zomerexpositie
bij Galerie Mare
Alexander Astley
in De Waag
„Door mensen gemaakte wegen en zuilen”
Tl
15
JULI
1973
1 8
een bijzonder
attractieve
opruiming
voor alle
mensen,
die van
deze tijd zijn
brengen wij
HAARLEM Op het orgel van
de bouwer Christian Müller in de
Grote of Sint Bavokerk, dat in 1738
voltooid werd, bracht de Weense
organist Anton Heiller dinsdag
avond op het gemeentelijk orgel
concert meesterwerken van Johann
Sebastian Bach ten gehore, die
Bach in 1739 te Leipzig liet uit
geven. Zij waren gekozen uit een
verzameling, door Bach in alle be
scheidenheid „Clavier-Uebung III”
genoemd, waarin eenentwintig ko-
raalbewerkingen in verschillende
vormen zijn opgenomen, voorafge
gaan door een Preludium en be
sloten door een Tripel-fuga.
TV-uitzending „Hier en Nu”
i
f
(Van onze rtv-redactie)
JAN VAN HILLO
Lange lichte avondjapon,
creatie
P. ZWAANSWIJK
(Van onze kunstredactie)
ongeveer
(Van onze kunstredactie
ADVERTENTIE
Zie pagina 13 15
oprecht en oude mensen zijn wijs als zij
althans niet verkalkt zijn.
„Als zij 40 zijn geworden hebben de
mensen hun kinderlijke oprechtheid ver-
Naast een collectie bodemvondsten die
in de omgeving van Alkmaar werden
opgegraven, worden werken geëxposeerd
van Kees van Dongen, Herbert Fiedler,
Harrie Kuyten, Ossip Zadkine, Kees Max
en Marc Chagall.
Bij het onderzoek gaven luisteraars
uit 40 landen hun oordeel over honderd
kortegolfstations. De Wereldomroep is
bij dergelijke verkiezingen al vaker op
de eerste plaats geëindigd, maar zelden
was het verschil zo groot.
De Wereldomroep schrijft het succes
naast de kwaliteit van de programma’s
in hoofdzaak toe aan de verbetering van
de ontvangstmogelijkheden, die een ge
volg zijn van de opening van relayzen-
ders op Bonaire (1969) en Madagaskar
(1972).
zijlweg 36 38
haarlem tel.: 023 - 31 63 99
DEN HAAG. Radio Nederland We
reldomroep blijkt volgens een recent
onderzoek van de „American Shortwave
Listeners Club’ veruit het populairste
korte golfstation te zijn. De Wereldom
roep scoorde 866 punten. BBS World
Service kreeg 479, Radio Canada Inter
national 4MS en de Voice op America 429
punten.
BRUSSEL. In België zijn op het
ogenblik valse tekeningen van de schil
der Delvaux in omloop. Met name in
Oostende habben enkele kunstgalerijen,
evenals particulieren, het aanbod gekre
gen om tekeningen van Paul Delvaux te
kopen.
Experts hebben vastgesteld dat het
hier om vervalsingen gaat. De originele
tekeningen van Delvaux hebben een
waarde die op minstens 7.000 gulden
geschat wordt. De vervalste tekeningen
worden aangeboden tegen prijzen die
rond de 2.800 gulden liggen. Bekend is
dat in minstens twee gevallen mensen
bedrogen zijn met deze vervalste teke
ningen. De politie stelt een onderzoek in.
MANILLA (AP) De Russische dichter Jefgenie Jeftoesjenko is vandaag veertig
jaar geworden. Hjj zegt niet te houden van mensen tussen de veertig en vijftig.
Jeftoesjenko, die voornemens is minder poëzie en meer proza te gaan schrijven, zegt
zijn verjaardag te willen vieren met een feestje voor wat op straat opgepikte vrien
den. Hij zei, dat veertig „een ernstige, een gevaarlijke leeftijd” is.
Bij de bouw van dit orgel werd uitge
gaan van de grote belangstelling die
thans voor de klassieke Franse orgelmu
ziek geldt. Het orgel is dan ook geschikt
voor uitvoeringen met een Frans karak
ter, reden waarom Kooiman werken zal
spelen van Jacques Boyvin, Nicolas
Lebèque, Guillaume Lasceu en André
Raison, allen Franse componisten uit de
17e en 18e eeuw.
waarvan
de kleuren van blauw in grijs over
lopen. Een rode roos op de linker
schouder completeert deze creatie
van Tiziani.
Want juist door goed gekozen combi
naties van kleuren kunnen vrouwen
zich voor weinig geld veel origineler
en daardoor ook veel beter kleden”,
aldus de mode-ontwerper van Sofia
Loren.
door KIM te verkopen artikelen worden
geleverd op de Consumentenvoorwaarden
zoals deze zijn opgesteld door de
Consumentenbond en gedeponeerd bij de
K. v.K. te ’s-Gravenhage dd. 11 april 1973
onder nr. 500 en gepubliceerd
in de Consumentengids van mei 1973.
L. M. Ph. M. Slootmans
President Direkteur KIM B.V.
CADIZ. (AP)Een Amerikaanse we
tenschappelijke groep die op zoek is
naar het legendarische verloren conti
nent Atlantis, heeft dinsdag belangrijke
ontdekkingen gemeld. Een woordvoerder
zei dat het wel eens de overblijfselen
van de verdwenen beschaving op de
zeebodem konden zijn, waarover ook de
klassieke wijsgeer Plato in zijn werken
heeft geschreven.
Jeftoesjenko is voornemens in de ko
mende vier jaar minder poëzie te schrij
ven. „Ik ga proza schrijven”, zegt hij.
„Ik moet eens wat anders. Ik heb zoveel
ervaringen opgedaan waarover ik kan
vertellen. Ik houd van het ware leven.
Poëzie alleen is niet genoeg. Ik kan me
zelf niet voldoende uitdrukken in ge
dichten. Door proza krijg je de ruimte.
In de poëzie verlies ik de details. Ik
houd van details. Daarom fotografeer ik
thans.”
Maxine Asher mede-leidster van de
expeditie vertelde dat twee Amerikaanse
duikers maandag iets hadden ontdekt
dat zij beschreef als „door mensen ge
maakte wegen en zuilen”, ongeveer 22
km uit de kust bij Cadiz.
De twee duikers hebben hun vondsten
gefotografeerd, maar de films zijn nog
niet ontwikkeld. Eén van de duikers zou
een stuk steen hebben gevonden waarop
MET ZIJN UITERST geraffineerde
kleurencombinaties heeft Sarli veel
invloed op de internationale confec-
tie-industrie. Zo wist hij enkele jaren
geleden het alom heersende taboe dat
blauw niet bij groen kon worden
gedragen te doorbreken door een hele
collectie van blauw met groen afge
werkte jurkjes te lanceren. Dat sloeg
HAARLEM. In galerie Mare, Wol
straat 18, wordt zaterdagmiddag om 4
uur een zomertentoonsteiling geopend
die tot en met 4 september zal duren.
westen dachten dat ik onder druk stond
van de regering. Sommige Russische lei
ders begrepen er niets van.
Zij schreven brieven met de vraag
waarom Jeftoesjenko werd beledigd.
Maar wie kent mij beter dan ikzelf?
Schrijvers zijn het niet gewoon zichzelf
te kritiseren. Kunt u zich voorstellen dat
Nabokov zoiets zou doen?”
HAARLEM. Folkclub De Waag,
Spaarne hoek Damstraat, laat zaterdag
avond het duo Alexander and Astley
vanaf 20 uur een programma van folk-
liedjes verzorgen.
Het duo bestaat uit Hugo van Vliet
(Alexander) en de Engelsman Bruce
Astley, die in De Waag geen onbekenden
zijn. De entree bedraagt twee gulden.
AMSTERDAM. „Ajax kent ieder
één, maar mensen als Ruud Herblot en
Joop Burcksen, filmers die regelmatig
buiten onze grenzen eerste prijzen weg
slepen voor hun werkstukken, daar heeft
nog nooit een mens van gehoord. En dat
exact is dan de reden dat ik die mensen
achter de camera’s eens even in het
zonnetje wil zetten. Want ze zijn het
waard.”
Jan van Hillo weet trouwens uit eigen
ervaring waar hij over praat: vóór hij in
1961 bij de NCRV kwam, heeft hij enige
tijd als zelfstandig filmmaker de kost
verdiend. In die tijd maakte hij vier
opdrachtfilms: één voor CRM (toen nog
ROME Terwijl de toeristen
dinsdag in het tropisch warme
Rome, verkoeling in de fonteinen
zochten, gingen in de boetiekjes
van de Italiaanse couturiers, de
show's van hun nieuwe winter
collecties door. De inkopers van
’s werelds grootste confectie
fabrieken toonden zich zeer ge
ïnteresseerd in de nieuwe crea
ties, die de Italiaanse ontwerpers
voor de komende winter lieten
showen. Ook Sarli, Tiziani, Cen-
tinario en Balestra die gisteren
hun collecties toonden, sloten
zich aan bij de Marilyn-Monroe-
look.
OKW) één over de veiligheid in de
Amsterdamse haven, één over Indische
Nederlanders die geëmigreerd waren
naar de westkust van Amerika en één
voor de VVV in Brabant.
Drie korte filmexpressies, met ge
sprekken en werkstukken, heeft Jan van
Hillo over deze zogenaamde commerciële
filmers gemaakt. De eerste, over Ronnie
Erends van Carillonfilm in Amsterdam,
is inmiddels uitgezonden. De tweede
over Philip Bloemendal en Piet Buis van
Polygoon-Profilti komt vrijdag aan
staande op de televisie.
„Ik heb eigenlijk iets tegen de term
commercieel. Opdrachtfilms, bioscoop
journaals en informatieve films re
gelmatig gemaakt in opdracht van de
regering hebben vaak een niet-com-
merciële inslag; ze zijn dikwijls zo alge
meen dat het commerciële in het uitein
delijke resultaat er nauwelijks uitkomt.
Journaals rekent men gemakshalve ook
BLOEMENDAAL. In Bloemendaal
is maandag de schrijfster Trijntje (Nine)
van der Schaaf overleden. Trijntje van
der Schaaf is 91 jaar geworden. Zij
werd 30 april 1882 in het Friese Terhor-
ne (gemeente Utingeradeel) geboren. Na
dat zij drie jaar op Ameland als onder
wijzeres werkzaam was geweest, wijdde
zij zich aan de letteren.
DE INKOPERS zijn er dan ook
van overtuigd dat de doorknoop jur
ken met opvallend grote Schillerkra
gen, klassieke broekpakken met wijd
uitlopende pantalons en zwarte
vamp-mantelpakjes met lange getail
leerde jasjes en wijde showmantels
met grote langharige bontkragen de
bestsellers van d e komende maanden
zullen worden.
Rome is voor de Duitse en Ameri
kaanse inkopers de laatste jaren als
internationaal ideeënlaboratorium be-
langrijker dan Parijs geworden. Door
de schitterend gedessineerde Italiaan
se stoffen werden niet alleen jurken
maar ook herenoverhemden een stuk
vrolijken. En de man, die er voor
zorgde dat in alle grote wereldsteden
het straatbeeld er een stuk vrolijken
op is geworden, is de uiterst beschei
den Napolitaanse modekoning Sarli.
Zijn show in het Romeinse Grand
Hotel was gisteren het hoogtepunt
van een drukke modedag. pij liet
zijn mannequins voor de komende
winter chocoladebruine satijnen blou
ses bij abrikooskleurige plooirokman-
telpakjes dragen en combineerde ker-
riekleurige doorknoopjurkjes met
halflange beige jasjes. Een daverend
applaus kregen korenbloemblauwe
overgooiers met zwarte blouses. En
mannen waren bijzonder enthousiast
over Sarli’s klassieke dubbelknoops
herenkostuums waarbij beige over
hemden en vrije brede beige satijnen
dassen werden gedragen.
Gegrepen hebben de toehoorders ge
luisterd naar de verrassende inleiding:
het Preludium in Es grote terts, naar
een reeks van koraalbewerkingen, getui
gend v an een geniale contrapuntische
beheersing en muzikale fantasie en ten
slotte naar de monumentale Tripel-fuga
in Es, welke een grootse bekroning van
dit onvergetelijke concert werd.
Exemplaren van de
Consumentenvoorwaarden van de
Consumentenbond kunnen gratis
worden afgehaald bij alle onderstaanek
KIM-filialen, ook als deze bedoeld
zijn voor de aanschaf van artikelen, die
niet door de KIM worden verkocht.
AMSTERDAM: PRINSENGRACHT 151
J. V. Lennepstraat 125-135, Utrechtsestraat 54-56, Haarlemmerdijk
143, HAARLEM: Lange Veerstraat 23, LEEUWARDEN;
Voorstreek 42, NIJMEGEN: Lange Hezelstraat 54,
VEENENDAAL: Hoofdstraat 29, VOLENDAM:
Kathammerstraat 19, ENSCHEDE: NETTOMARKT/K1M
Nrd. Esmarkerrondweg421, GRONINGEN-MERKENMARKT/
KIM Wilhelminakadc 18, MAASTRICHT/ROTHEM:
AU CIEL/KIM Kuilenstraat 71. ROOSENDAAL: KORTI/KIM
Markt 33-37, ROTTERDAM: FINDING’S Rijnhaven,
UTRECHTNETTOMARKT/KIM Croeselaan 16
Hij zei naar Rusland te willen terug
keren om daar een tijdschrift, dat de
naam „Werkplaats” meekrijgt, te gaan
uitgeven. In dat tijdschrift wil hij de
werken van jonge schrijvers en zelfkri
tiek van oudere schrijvers publiceren.
„Ik zal schrijvers uitnodigen kritiek
op hun eigen werk te leveren. Mijn
vrienden zeggen me, dat ik slechts lege
pagina’s, krijg. Maar als de schrijvers
niet willen, zullen wij schrijven dat zij
geweigerd hebben en zullen wij lege
pagina’s geven.
Ik heb mijn eigen werk gekritiseerd.
Ik deed dat in een vraaggesprek in
Rusland. Sommige dagbladen in het
HAARLEM. Maandag 23 juli zal
met een dubbelconcert in Krommenie
een einde komen aan de Haarlemse
Orgelmaand. Jan Jongepier verzorgt op
die avond (aanvang 20 uur) een recital
op resp. het Batz-orgel in de Ned. Herv.
Kerk aan de Heiligenweg en op het veel
modernere Flentrop-orgel van de Gere
formeerde Vredekerk aan de Eikenlaan.
In een vraaggesprek voegde hij hier
aan toe: „Ik houd niet van mensen
tussen de 40 en 50 jaar. Ik houd van
kinderen en oude mensen. Kinderen zijn
Dichterbij huis vindt zaterdagavond
(aanvang eveneens 20 uur) een concert
plaats in de Bakenesserkerk. Uitvoeren
den zijn daar de clavecinisten Willemien
de Leeuw, Kenneth Gilbert, Bob van
Asperen, terwijl het Amsterdamse barok-
kenensemble Musica da Camera onder
leiding staat van de claveciniste Ton
Koopman.
het zogenaamde „spiraal-motief van At
lantis” was afgebeeld.
Op de vraag of de vondsten een ge
deelte van Atlantis konden zijn ant
woordde mevrouw Asher, die als profes
sor in de antropologie is verbonden aan
de Pepperdine universiteit in Los Ange
les: „Ik denk het wel. Ik denk dat we
een zeer goede, hechte theorie kunnen
opbouwen op basis van wat we hebben
gevonden.”
Ze vertelde niet precies waar de Ame
rikaanse duikers waren afgedaald. Ze
zouden hun vondsten hebben gedaan op
ongeveer 25 meter diepte.
De expeditie waaraan ongeveer 50
personen deelnemen staat onder leiding
van dr. Julian Nava, hoogleraar in de
geschiedenis aan de Universiteit van Ca-
lifornië.
De twee duikers, Harry Sears en Wil
liam Farrel hebben een gebied van on
geveer vier vierkante kilometer afge
zocht. Het was de eerste keer dat er
werd gedoken sinds de groep in Spanje
arriveerde, ongeveer tien dagen geleden.
bij de confectieindustrie geweldig
aan, maar Sarli is er geen cent rijker
door geworden. Dat heeft hem echter
weinig kunnen schelen. „Het geeft
mij al een geweldige voldoening”, zo
zei hij, „als ik ergens een vrouw in
een roze met oranje gedessinneerd
jurkje tegenkom. Vijf jaar geleden
liep zij daar nog voor gek in maar de
mensen zijn gelukkig veel vrijer over
kleuren gaan denken. En daarmee
zijn we een geweldige stap vooruit.
Dit muziekgezelschap zal de zelden
uitgevoerde concerten voor twee, drie en
vier clavecimbels en orkest van Joh.
Seb. Bach ten gehore brengen.
De hier niet onbekende organist
Ewald Kooiman concerteert aanstaande
vrijdag vanaf 20 uur op het nieuwe
„Couperin”-orgel van de Vrije Universi
teit in Amsterdam-Buitenveldert.
De teksten van de koralen, waarvan
de melodieën als kern van de bewerkin
gen zijn toegepast, hebben een liturgi
sche functie en zelfs een dogmatische
betekenis voor de Lutherse erediensten,
waar Bach als cantor, organist en com
ponist bij betrokken was.
De associatie van tekst en melodie
heeft er ongetwijfeld toe geleid, dat aan
de muziek een zelfde liturgische en dog
matische inhoud werd gegeven en men
er zelfs toe gekomen is om te spreken
van Bachs „Orgelmis”. Men is zover
gegaan om een „Grote Orgelmis” en een
„Kleine Orgelmis” te gaan onderschei
den: de eerste zo genoemd vanwege het
opnemen daarin van de „grote” bewer
kingen, de tweede als „klein” beschouwd
door het bestemmen van de niet zo
omvangrijke bewerkingen.
Er is geen uitspraak van Bach bekend,
die een buiten-muzikale betekenis van
zijn „Clavier-Uebung III” zou aantonen.
De meester schreef zijn muziek „ad
mojorem gloriam Dei”.
Daarom kunnen wij zijn werk horen
in al zijn weergaloze muzikale schoon
heid en in al zijn grootheid van wonder
baarlijke ordening van tonen tot melo
dische formuleringen, harmonische op
bouw en ontwikkelingen, zijn ritmiek en
dynamische spanning en het klankenge
waad, waarin zijn muziek zich manifes
teert.
Anton Heiller heeft in een reeks ma
toren, maar hebben zij nog geen wijs
heid. Maar daar staat tegenover dat je
op deze leeftijd met veel zelfbeheersing
veel energie kunt opbrengen. Misschien
ben ik niet bescheiden, maar ik weet dat
ik oprecht ben. Wijsheid bezit ik niet...”
Jeftoesjenko brengt een driedaags be
zoek aan de Filippijnen. Hij is voorne
mens vandaar naar Singapore en Malei
sië te gaan om daar gedichten voor te
lezen. In augustus, zegt hij, gaat hij naar
Rusland terug om met vrienden een
vlotreis over een Siberische rivier te
maken.
Als schrijfster behoorde zij tot de
kring van de Beweging: haar werk had
neo-romantische kwaliteiten en vond om
zijn ideëel karakter grote waardering bij
Verwey.
Enkele van haar voornaamste werken
zijn Santos en Lypa (1906), Amanie en
Brodo (1908), De liefde van een dwaas
(1937) en Een vrouw van Vlecke (1947).
De crematie is donderdag in Velsen.
gistrale vertolkingen Bachs orgelmuziek
als een kostbaar geschenk aan talrijke
toehoorders gebracht. Hij heeft het or
gel, dat Bach zelf had kunnen kennen,
prachtig doen klinken in het timbre-
karakter, dat het eigenlijke wezen van
het instrument bepaalt. Heillers uitne
mende registraties werden steeds een
waarborg voor een transparante orgel-
klank, waarin elke stem als een zelf
standigheid waarneembaar bleef en
functionele betekenis kreeg.
Een verrukkende stroom van muziek
ging door de indrukwekkende ruimte
van de eeuwenoude kerk en bevestigde
de onvergankelijkheid van Bachs werk,
onaantastbaar voor elk extravagant mu-
ziek-sectarisme.
maar tot de commerciële film niet
terecht, vind ik. En afgezien van alles:
journaals hebben een grote historische
waarde; zonder die eindeloze archieven
kon menig tv-maker, ik incluis, wel
inpakken”.
In de derde aflevering die over
enkele weken wordt uitgezonden
heeft Jan van Hillo gesprekken met de
mensen van Mundo-film: Ruud Herblot
en Joop Burcksen. Zij maken onder
andere de verkerkeersspots voor Veilig
Verkeer, die regelmatig op de televisie te
zien zijn. Grote internationale waarde
ring kregen zij in het verleden voor hun
film over de mammoettankers in de
Nieuwe Waterweg. Verbijsterend goed
werk, vindt Van Hillo, die het daarom zo
betreurt dat deze mensen in de publici
teit over het hoofd worden gezien. Zijn
gesprekken met deze mensen „achter de
camera’s” zijn oprechte pogingen hierin
verandering te brengen.
4^'4
-
