Portugese premier ontkent wreedheden
E
Egypte vreest moeilijkheden
Sadat in het nauw
door Libische mars
B'
Noord-Vietnam
IRA-leider in
Dublin gepakt
Franse marine
doden burgers
Klandestiene stokerij
in Bladel ontdekt
Altmann wordt
Subsidiestop op
wellicht toch
emigratie naar
uitgeleverd
Zuid-Afrika
Hitte teistert
Joegoslavië
1! ll i! I’
Nederland streeft naar ontwapening
9
d
„Alle mijnen in
Üiti met
-123:
opgeruimd”
entert „Fri”
„Speciale troepen
99
©Klapper/ 2
JANZBROEK
vaco dé autobandenspecialist bovag
Smartegeld wegens
gebrek aan liefde
HOGE PORTUGESE OFFICIER
Elektriciteitsplan
op nationaal
niveau
ötó,r~- -
VAN DER STOEL„AARZELEND BEGIN VAN SAMENWERKING”
DONDERDAG
JUEI
1 9
1973
2
DO
PENTAGON
Ierse republikeinen
Protestjacht weggesleept
Geen bezwaar
Nieuw <i65x13iub.
SWALfiORDEL
0/ «X» FORD OPEL BM1V
-
1 r*'
olio®:
1;
t
1
Massamoorden zijn niet gebeurd
(Van onze redacteur in Beiroet)
DE
0.2
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
o
29
9
0
1
0
LONDEN (AP). De Portugese premier dr. Caetano heeft gisteren
verklaard dat het eerste onderzoek van de Portugese gouverneur-generaal
in Mozambique naar mogelijke massamoorden in dat land heeft uitgewe
zen dat de Portugese troepen zich niet hebben schuldig gemaakt aan
moordpartijen onder de zwarte bevolking. De Portugese leider, die een
korte persconferentie hield, zei verder dat zijn land „niet akkoord kon
gaan met het opgeven van de Afrikaanse gebiedsdelen, Mozambique,
Angola en Guinee waar vrijheidsbewegingen de Portugese wetten op grote
schaal schenden.
onbewolkt
zw. bew.
zw. bew
zzw
zw
zw
zzw
zzw
zw
zw
zw
zw
z
zzo
21
32
18.45
14.31
0
0
o
o
o
De Ierse minister van Justitie Patrick
Cooney heeft verklaard dat tijdens de
eerste twee maanden van de regering-
Cosgrave het aantal arrestaties in het
kader van de Anti-IRA-wet is verdubbeld
ten opzichte van de twee laatste maan
den van de regering-Lynch. Het ging
van 24 naar 48.
De eerste fase van de conferentie over
Europese veiligheid en samenwerking,
die begin deze maand in Helsinki is
gehouden, kan „in zekere zin worden
gezien als de afsluiting van een tijdperk
dat werd gekenmerkt door de koude
oorlog en confrontatie”, en als „het aar
zelend begin van een djdperk waarin
wordt gezocht naar vormen van samen
werking”.
De politie is bezig het distilleermate-
riaal van de klandestiene stokerij, die in
Bladel werd ontdekt, uit een boeren
schuur te slepen.
EINDHOVEN. In een boerenschuur
in Bladel hebben douane en rijkspolitie
gistermiddag een illegale jeneverstokerij
ontdekt. De stokerij was in afbraak.
Voorts zei de premier op een vraag:
„Als twee of drie katholieke priesters
die sympathiseerden met het Ierse repu
blikeinse leger Engeland ervan beschul
digden massamoorden of gruweldaden te
hebben begaan in Ulster, zou de Britse
regering dan een internationaal onder
zoek toestaan?”
litie worden gehoord omdat hij
thuis was.
lijk de neiging, het formuleren van alge
mene beginselen als voornaamste doel
van de conferentie te zien, aldus minis
ter van der Stoel. Hij doelde hierbij
mogelijk op de Sovjet-Unie.
Een
lede
zitte
bev
pati
piel
kon
ach
VOORUITZICHTEN VOOR ZATERDAG:
Af «n toe regen. Normale temperaturen.
Aantal uren zon: 0 tot 8. Minimum tempe
ratuur: omstreeks normaal. Maximum tempe
ratuur: omstreeks normaal.
Amsterdam
De Bilt
Dealen
Eelde
Eindhoven
WASHINGTON. (AP en UP) De
Amerikaanse marine heeft haar mijnen
vegers uit de Noordvietnamese wateren
teruggetrokken. Het ministerie van De
fensie in Washington maakte gisteren
bekend dat de voor de Noordvietnamese
havens gelegde mijnen zijn verwijderd
met inbegrip van de radarschermen die
op een aantal eilanden waren geplaatst.
13
13
13
12
14
13
15
12
15
14
10
25
18
13
14
13
15
14
18
12
15
14
12
15
15
17
13
17
13
16
20
15
13
15
22
16
21
uur
uur
AMSTERDAM WEST NOORD-OOST-ZUID
HAARLEM PlIRMfRFNO-KATWJIK HILVERSUM
0.1
o
o
0 2
0.2
0
0
1
0
0.4
2
0
0
1
2
0
Nederland heeft op zichzelf geen be
zwaar tegen beginselen. Maar men kan
niet volstaan met het uitsluitend of
hoofdzakelijk, nog eens formuleren "an
wat in menig opzicht al in het handvest
van de Verenigde Naties is vastgelegd”.
DUBLIN. (AFP) De Ierse politie
heeft gisteren in Dublin een van de vijf
belangrijkste leiders van de IRA-provisi-
onals gearresteerd. Het is Earmonm
Macthomais, hoofd van het orgaan van
de provisionals „An Phoblacht”, die vo
rige week in de nacht van vrijdag op
zaterdag had deelgenomen aan de pers
conferentie van het opperbevel van het
IRA in een hotel in de Ierse hoofdstad.
LONDEN (AFP). Een 50-jarige
Britse verpleegster, mevr. Elizabeth Clif
ford, die geen liefkozingen op het ge
zicht meer kan verdragen als gevolg van
verwondingen die zij opliep bij een au-
to-ongeluk, heeft van een rechtbank on
geveer 30.000 gulden smartegeld toege
wezen gekregen.
uur
uur
Een woordvoerder voor het hof ont
kende dat het verzoek van Peru reeds
zou zijn ingewilligd. In Peru wordt Alt
mann beschuldigd van deviezensmokkel.
De Franse regering heeft reeds her
haaldelijk om de uitlevering van Alt
mann gevraagd omdat men aanneemt
dat het hier om Klaus Barbie gaat die in
Frankrijk bij verstek ter dood veroor
deeld is.
Rotterdam
Twente
Vllsslngen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Kopenhagen half bew.
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Stockholm
Zürich
half bew.
regen
zw. bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zw. bew.
onbewolkt
licht bew. windstil
zw. bew. wzw 23
half bew.
regen
zw. bew.
Casablanca licht bew.
Istanboel
Las Palmas
Tunis
vooral na het gesprek tussen president
Nixon en de Russische partijleider
Brezjnev, hoopvol uit naar nieuwe po
gingen om de kernwapenrace ook kwali
tatief te beperken.
wzw
windstil
wnw
windstil
windstil 24
ver.
n
wnw
Sadat was bezig met het creëeren
voor de Egyptenaren van het idee
dat hij zich niet liet leiden door de
druk van Gadaffi, maar integen
deel de onstuimige kolonel dwong
tot het toegeven aan de plannen
van Sadat zelf. Omdat de mars op
Cairo de Egyptenaren moet dwin
gen de Unie met de Libiërs te
accepteren, dreigt Sadats voorzich
tige binnenlandse verkooppolitiek
van zijn Unie erdoor in elkaar te
storten. Dit moet dan ook de ver
klaring zijn voor Sadats bijna dra
matische oproep de mars op Cairo
af te gelasten.
Terzijde hiervan komt de mars op
BEIROET. De Libische mars op
Cairo kan voor Gadaffi het einde
van zijn unie-droom met Egypte
betekenen .Door de officieel in Cai
ro gestimuleerde terughoudendheid
tegenover de plannen voor de vor
ming van de Unie met Libië, wilde
Sadat tegenover zijn kritische ach
terban elke indruk wegnemen dat
hij Egypte aan het uitleveren was
voor de grote geldhoop van Gadaf
fi.
Alleen een ketel met distilleerkolom
en enkele vergaarbakken werden nog
BELGRADO (DPA). Joegoslavië
zucht onder tropische temperaturen. Het
hitte-record werd woensdag bereikt in
de Servische stad Kraljevo, waar het
tegen de 40 graden in de schaduw was.
In Macedonië en Montenegro waren de
temperaturen enkele graden lager. In de
hoofdstad, Belgrado, was het „slechts” 36
graden. De straten liggen verlaten. De
inwoners hebben hun activiteit tot een
minimum beperkt. Er doen zich in toe
nemende mate gevallen voor van vergif
tiging als gevolg van het eten van be
dorven levensmiddelen en ijs.
Minister Van der Stoel zei het woord
„aarzelend” te gebruiken, „niet omdat
niet veel delegaties er oprecht naar
streefden de conferentie tot een succes
te maken”, maar omdat nog „duidelijke
verschillen van mening” bestaan over de
toekomstige structuur van de Europese
veiligheid. Enkele landen hebben name-
aangetroffen. Er was geen voorraad
illegaal gestookte drank aanwezig. De
rijkspolitie vermoedt dat de dranksto-
kers hun bedrijf aan het ontmantelen
waren om het elders weer op te zetten.
Van de jeneverstokers ontbreekt tot
nu toe ieder spoor. De boer, bij wie zij
voor hun activiteiten onderdak hadden
gevonden, kon nog niet door de rijkspo-
niet
LONDEN. Een hoge Portugese offi
cier in Tete (Mozambique) heeft tegeno
ver het Britse dagblad „The Guardian”
toegegeven dat speciale legereenheden in
de strijd tegen de Afrikaanse guerrilla
bewegingen ook burgers gedood hebben.
De officier, die in het blad niet met
name wordt genoemd, gelooft echter
niet dat deze speciale troepen vierhon
derd dorpsbewoners tegelijk hebben
doodgeschoten, zoals volgens de berich
ten in „The Times” in het dorpje Wirija-
mo gebeurd zou zijn. Hun tactiek was
juist „drie of vier mensen hier, en drie
of vier daar” dood te schieten. Dergelij
ke gebeurtenissen hebben zich volgens
de officier zonder enige twijfel voorge
daan in de Portugese gebieden in Afrika,
aldus „The Guardian”.
Onder de demonstranten bevonden
zich vakbondsleden, opposanten, employ
ees van het museum en havenarbeiders.
DEN HAAG. Minister Boersma
(Sociale Zaken) heeft de Tweede Kamer
meegedeeld dat een heroriëntatie plaats
heeft over de organisatie en subsidiëring
van emigratie-activiteiten. De subsidie
verlening ten behoeve van de emigratie
naar Zuid-Afrika zal als algemene voor
ziening worden beëindigd.
Nederland, aldus minister Van der
Stoel, acht het van groot belang dat het
kernstopverdrag „zowel geografisch als
qua strekking” wordt uitgebreid, dat wil
zeggen dat het alle atoommachten en
ondergrondse proeven omvat.
Mevr. Clifford, die vier kinderen
heeft, vertoont een afkeer van de lief
desbetuigingen waarop zij als moeder en
echtgenote aanspraak mag maken, aldus
de overwegingen van een rechtbank in
Londen.
Caetano is naar Londen gekomen om de
zeshonderdste verjaardag van het Brits-
Portugese bondgenootschap te vieren. De
verjaardag heeft echter geen feestelijk
karakter want overal waar hij zich in
het openbaar vertoont, ziet hij demon
stranten die het Portugese beleid in
Afrika krachtig veroordelen.
Wanneer de Portugese premier van
daag vertrekt, zullen zowel de Britse als
de Portugese functonarissen voor zich
zelf hebben geconcludeerd dat dit be
zoek evenveel vijandigheid als eendracht
in de Engels-Portugese verhoudingen
heeft gebracht.
De journalisten die werden uitgeno
digd vragen te stellen aan de Portugese
premier wilden voornamelijk antwoor
den over de beschuldigingen van massa
moorden door het Portugese leger in
Mozambique.
„De Portugese regering verwerpt alle
beschuldigingen over genocide of syste
matische wreedheden tijdens militaire
operaties”, zei Caetano. „De regering
ontkent ten stelligste dat zij ooit bevel
zou hebben gegeven onmenselijke me
thodes te gebruiken of dat zij het ge
bruik hiervan zou hebben getolereerd.”
Een zevental Noordvietnamese havens,
waaronder de belangrijke haven van
Haifong, werden meer dan een jaar
geleden door de Amerikanen met mijnen
versperd als represaille voor de gemelde
Noordvietnamese invasie in Zuid-Viet-
nam.
De Amerikanen hebben in Noord-
Vietnam materieel achtergelaten voor de
zuivering van rivieren en kanalen, waar
in Amerikaanse vliegtuigen mijnen heb
ben laten vallen.
VRIJDAG 20 JULI
op 4.44 uur onder 20.48
op 22.14 uur onder 10.26
De conferentie over Europese veilig
heid en samenwerking, aldus mr. Van
der Stoel, moet de ontspanning voelbaar
en merkbaar maken voor de gewone
man, moet leiden tot „concrete afspra
ken waardoor de contacten tussen de
volkeren van Oost- en West-Europa ge
makkelijker worden dan zij zo vele
jaren zijn geweest."
Nederland overlegt met gelijkgezinde
Westeuropese landen over de mogelijk
heid, gezamenlijk druk uit te oefenen op
Portugal om een onafhankelijk interna
tionaal onderzoek naar wreedheden in
Portugese gebieden in Afrika toe te
staan. Dit heeft minister Van der Stoel
van Buitenlandse Zaken gisteren op een
persbijeenkomst in Den Haag verklaard.
Men zou zich kunnen voorstellen dat
mr. Van der Stoel hierbij denkt aan de
Scandinavische landen Zweden heeft
ook een internationaal onderzoek bepleit
en mogelijk ook de overige twee
Benelux-landen.
De berichten over een moordpartij in
Mozambique komen uit een bron „die
serieus moet worden genomen”, en het
geen de officiële woordvoerder van de
Portugese regering heeft gezegd kan
moeilijk een ontkenning worden ge
noemd, aldus minister Van der Stoel.
Deze woordvoerder, dr. Freitor Pinto,
heeft namelijk verklaard dat in Mozam
bique een guerrilla woedt, en dat de
regering „ervan op de hoogte is dat
daarbij soms gruweldaden worden ge
pleegd. De mogelijkheid bestaat”, aldus
dr. Pinto, „hoewel hiervoor geen enkel
bewijs is, dat door enige soldaten afzon
derlijk misdaden zijn begaan. Wij zijn
van mening dat dit niet het geval is,
maar dergelijke dingen komen in een
oorlog voor”.
Weliswaar is er geen juridisch bewijs
voor wat er is gebeurd, maar, aldus mi
nister Van der Stoel, „wij zijn toch tot
de conclusie gekomen dat wij er helaas
van uit moeten gaan dat de berichten in
hoofdzaak waar zijn en dat er iets
afgrijselijks is gebeurd”. Over de om
vang en de regelmaat van dergelijke
gebeurtenissen bestaat nog onduidelijk
heid.
Wat betreft een onderzoek door de
Verenigde Naties, is Portugal er zeker
van dat de samenstelling van de groep
onderzoekers zo zou uitvallen dat zij
tegne de belange nvan Portugal zou blij
ken te zijn.
Caetano had geen tijd om uitleg te
geven over het onverwachte terugroepen
van generaal Kaulza de Arriaga, de
opperbevelhebber van de Portugese
strijdkrachten in Mozambique, na vijf-
*'enhalf jaar dienst te hebben gedaan in
dat gebied. Maar leden van zijn staf
hielden vol dat Arriaga niet was terug
geroepen in verband met de beschuldi
gingen over massamoorden.
Volgens Britse zegslieden zou Arriaga
bovendien een man zijn die overtuigd
was van de noodzaak „om harten te
veroveren, en niet om mensen te doden.”
Op de vraag of er een onderzoek zou
worden ingesteld naar de specifieke be
schuldigingen antwoordde Caetano dat
zodra de beschuldigingen waren open
baar gemaakt, de gouverneur-generaal
van Mozambique, generaal Pimentel Dos
Santos, opdracht had gekregen „het fei
tenmateriaal voor een onderzoek te ver
zamelen.”
Hij heeft minister Lubbers (Economi
sche Zaken) gevraagd te bevorderen dat
het jaarlijks op te stellen elektriciteits
plan van de Samenwerkende Elektrici-
teitsproduktiebedrijven (SEP) wort on
derworpen aan parlementaire behande
ling en goedkeuring.
De Franse marine wordt nu nog
geconfronteerd met het probleem hoe
op te treden tegen het Nieuwzee-
landse fregat Otago dat op ongeveer 120
km uit de kust van het atol Mururoa,
waar de proeven genomen zullen wor
den, rond vaart.
In Sydney heeft de Nieuwzeelandse
premier Norman Kirk het wegslepen
van de Fri een „aanslag op de vrijheid
op open zee” genoemd. Tegelijk werd
gezegd dat de „Otago” opgedragen is zich
niet met de actie tegen de „Fri” te
bemoeien.
Hoog
Laag
Kans op een droge periode van minstens
12 uur: 70 percent. Kans op een geheel droog
etmaal: 40 percent.
Normale temperaturen tot 24 juli: minimum
14, maximum 20 graden.
WEERRAPPORTEN
PAPEETE. (AP) Een Frans oor
logsschip heeft gisteren het in de Vere
nigde Staten geregistreerde protestjacht
„Fri”, dat een internationale bemanning
aan boord heeft, geënterd en tot buiten
de door Frankrijk afgekondigde geva
renzone gesleept. Waarnemers geloven,
dat het jacht Frankrijk er wellicht al
toe heeft gedwongen de eerste van haar
reeks controversiële kernbomproeven in
de atmosfeer uit te stellen. Het ziet er
volgens de waarnemers op het ogenblik
naar uit, dat de kernproeven in ieder
geval niet voor morgen zullen beginnen.
De uitwerking van dit in regeringsver
klaring reeds aangekondigde voornemen
zal plaats vinden na overleg met betrok
ken organen en met immigratie-autori-
teiten.
De subsidiebeëindiging als algemene
voorziening sluit niet uit dat aan een
emigrant naar Zuid-Afrika overheids
hulp zal kunnen worden geboden. Dit
zal geschieden op grond van zwaar we
gende persoonlijke belangen, indien de
betrokkene voor de realisering van die
hulp afhankelijk zou zijn. Een en ander
blijkt uit het ministeriële antwoord op
vragen van het Tweede-Kamerlid Tol
man (C.H.U.).
DEN HAAG. De Nederlandse rege
ring heeft het vaste voornemen, waar
mogelijk impulsen te geven aan pogin
gen om vorderingen te maken op het
gebied van wapenbeheersing en ontwa
pening, aldus heeft minister Van der
Stoel gisteren op een persbijeenkomst
in Den Haag verklaard. Nederland ziet.
19
19
20
19
20
17
19
19
18
19
15-
windstil 36
ono 26
w 22
windstil 24
Z 19
zzw
wnw
o
w
windstil
z 20
windstil 28
nw 27
windstil 30
wzw
nnw
regen
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
Den Helder geh. bew.
zw. bew.
zw. bew.
geh. bew.
regen
regen
onbewolkt
licht bew.
zw. bew.
half bew.
onbewolkt
zw. bew.
half bew.
onweer
DEN HAAG. Het Tweede-Kamer-
lid Jansen (P.P.R.) meent dat de besluit
vorming van het energiebeleid niet pro
vinciaal, maar nationaal moet plaats
vinden
Caetano, die zijn persconferentie in de
Portugese ambassade gaf. was omringd
door talrijke veiligheidsgagenten. Na de
conferentie vertrok hij naar het Britse
museum waar hij werd opgewacht door
vijftienhonderd met spandoeken „gewa
pende” demonstranten. Ofschoon de be
waking streng was, slaagde één van de
betogers erin een rookbom te gooien
naar de plaats waar Caetano enkele
ogenblikken tevoren uit zijn auto as
gestapt.
Sinds het begin van de week woedt
in het zuiden van de Spaanse provincie
Gerona een bosbrand die naar schatting
1700 hectare heeft verwoest. Verscheide
ne boerderijen zijn in allerijl verlaten.
Het achtergelaten vee is in de vlammen
omgekomen.
Met ingang van 1 augustus zal me
juffrouw C. van Hoytema de plaats
innemen van mejuffrouw H. Lagendijk
als kinderverzorgster van de kinderen
van prinses Beatrix en prins Claus. Na
de middelbare school heeft mejuffrouw
Hoytema de opleiding voor kinderver
zorging en -opvoeding gevolgd in Am
sterdam. Mejuffrouw Lagendijk zal op
haar verzoek, na twee jaar als kinder
verzorgster werkzaam te zijn geweest,
weer een functie in het onderwijs aan
vaarden.
De Nederlandse onderzeeboot
„Zwaardvis” is gisteren in de haven van
het Noorse Stavanger binnengelopen na
een machinestoring tijdens een oefening
op de Noordzee.
Inbrekers hebben enkele vrij kost
bare zilveren en tinnen schalen, bekers
en kannen gestolen uit de hervormde
kerk in Breda. De buit wordt geschat op
negen mille. Ook is uit een huis in
Breda voor ongeveer tien mille aan
zilveren en koperen siervoorwerpen ge
stolen.
het moment dat Egypte via de
eerste secretaris van de Arabisch
Socialistische Unie de andere part
ner in de federatie van Arabische
staten, Syrië, aan het overhalen
was de Unie tussen Libië en Egyp
te te accepteren. Volgens de Egyp
tische verdediging in Damascus van
de geplande Unie, zou er in werke
lijkheid niets veranderen. Niet alles
hoefde gevat te zijn in de naam.
Syrië is woedend op Gadaffi, omdat
deze volgens de regering in Damas
cus de conservatieve moslims op
zet tegen het bewind van de socia
listische Baathpartij. Een volledige
Unie tussen Egypte en Libië, waar
van het gevolg een toeneming van
de zeggenschap van Gadaffi zou
zijn, brengt de bestaande Federatie
van Arabische Republieken inge-
vaar, zo meent Damascus. De voor
zichtige tactiek van Sadat moest nu
ook het verscherpen van de inter-
Arabische tegenstellingen afwen
den.
Met de mars is ook dat twijfelachtig
geworden. In Damascus zijn intus
sen de besprekingen tussen de poli
tieke partijen van Egypte en Syrië
afgebroken teneinde de mars een
halt toe te roepen.
VRIJDAG 20 JULI
water 6.22 uur en
water 2.14 uur en
LA PAZ. (AP) Het Opperste Ge
rechtshof van Bolivia heeft een verzoek
in overweging genomen van de regering
van Peru voor de uitlevering van Klaus
Altmann, die beschuldigd wordt van
oorlogsmisdaden in Lyon, als een voor
malig Duits officier onder de naam van
Klaus Barbie.
>*i
t
z
1
I
L
