op Cairo” gaat Sadat te ver
Krantenstaking
HET EUROPESE MILIEU
in Griekenland
opgeschort
Wegens mislukte marine-opstand
Processen op komst
in Griekenland
toelaten als
Argentinië voelt zich geïsoleerd
overvallen: buit
acht ton
Amnesty in bres
voor Sacharov
Enthousiaste
„mars
immigranten”
I
achtergrond
„Gastarbeiders
wil „Nai"
Duitse postauto
Griekse junta
horen
1
ONDERZOEK NAAR
NIET-BLANKE
ARBEIDERS
'■-it
3
ZATERDAG 21 JULI
1973
Incident
(Van onze redacteur in Montevideo)
Progressief
COMMENTAAR OP ACTUELE ZAKEN
MONTEVIDEO De staatsgreep in Uruguay, de mislukte aanval
door een tankbataljon op het paleis van president Allende in Chili
en de nauwe betrekkingen tussen het Banzer-regime in Bolivia en
het Braziliaanse Itamaraty (zoals het ministerie van buitenlandse
zaken in Rio de Janeiro heet) hebben in de Argentijnse pers en in
het parlement geleid tot de alarmkreet: „Wij zijn geïsoleerd”. Het
spook van het „Noordamerikaanse imperialisme” en het „Braziliaanse
sub-imperialisme” waart weer rond.
„Welkom”
Diplomaat
15* t
voeren,
i bom
et de
De bosbranden die sinds donderdag
op veertien verschillende plaatsen op
Corsica woeden hebben tot dusver meer
dan vierduizend hectare bos verwoest
Het optreden van de Uruguayaanse
president J. M. Bordaberry, die het
parlement heeft ontbonden en ver
vangen door een door hem benoemde
staatsraad, is scherp anti-communis-
tisch.
ATHENE (DPA). De vakbond van
journalisten in Athene heeft gisteren de
staking bij vjjf kranten in de Griekse
hoofdstad opgeschort. Het besluit is ge
nomen „in het belang van de voorlich
ting van het publiek over het referen
dum van 29 juli”. De onderhandelingen
met de drie uitgevers van de v(jf bladen
over de geëiste loonsverhoging van 30
percent worden voortgezet. De bladen
waren vier dagen niet verschenen.
In Athene wordt met apanning uitge
keken naar 29 juli, de dag waarop het
referendum zal worden gehouden. Over
al in de stad, zoals hier voor het Monu-
Naar schatting tweeduizend voertuigen
reden gisterochtend de grens met Egypte
over. Het enige incident dat zich hierbij
voordeed was dat een Libische grond-
schuiver vier houten douanehuisjes te
gen de grond reed en een stenen huisje
beschadigde. Langs de weg stonden au
to’s met tot de tanden gewapende Egyp
tische politiemannen, die echter niet in
grepen.
Libische federatie eisen, een eis die vol
ledig door hun president Gadafi wordt
gesteund.
Toen de kleurrijke stoet, met vlaggen
en spandoeken, luid toeterend bij Mersa
Matroeh arriveerde, werden de Libiërs
begroet door honderden vakantiegangers,
velen in badpak, die in de handen klap
ten en riepen: „Welkom, Libische broe
ders, welkom in ons vaderland Egypte”.
„Eenheid, eenheid met onze Egyptische
broeders”, riepen de demonstranten te
rug.
dracht van de rechter een gerechtelijk
onderzoek worden gedaan.
mid-
derd,
aan-
van
egen
van
iars.
biet
sten
Regi-
d ge-
onha-
let de
Üder»
(IRA)
at en
wacht
i ver-
httien
WH DAG W DAG
land
moe-
1 of
heeft
ver-
mt.
van
i ge-
De
!S.
teren
Ij oen
igese
>rga-
In Mersa Matroeh waren talrijke ten
ten neergezet en voorzieningen getroffen
om de Libiërs te ontvangen, die een in
bloed geschreven document met zich
voeren waarin zij de onmiddellijke uit
roeping van een volledige Egyptisch-
i
De ideologische grens in dit deel
van Zuid-Amerika wordt duidelijk
gedemonstreerd door het feit dat de
presidenten van Argentinië en van
Chili waarschijnlijk zullen deelnemen
aan de conferentie van niet-gebonden
landen in september in Algiers. Vrij
wel alle andere Zuidamerikaanse lan
den, behalve Mexico en Guyana en
misschien ook Peru, zijn hier niet
vertegenwoordigd.
cusa tot ambassadeur in Montevideo
hebben benoemd.
In de huidige situatie ziet het er voor
het Europees milieu dan ook, vierkant
gezegd, somber uit. Voor Nederland
geldt dat, tengevolge van zijn kwetsbare
ligging aan de riviermondingen en zijn
klimatologische positie, nog in sterkere
mate. Het kan op eigen gelegenheid
natuurlijk erg veel doen aan zuiverings-
maatregelen, maar ten koste van zulke
hoge financiële offers dat zijn produktie
ondragelijk duur wordt. Zo ziet men dat
in een gemeenschap als de Europese, die
rust op louter economische basis, het
gevaar opduikt dat de partners elkander
uit de markt kunnen drukken door mid
delen die niets met economisch zelfbe
houd te maken hebben, maar die be
schikbaar zijn door de afwezigheid van
solidariteit.
DEN HAAG De Nederlandse rege
ring is reeds geruime tijd bezig met een
onderzoek naar de omstandigheden
waaronder niet-blanke werknemers bij
Nederlandse bedrijven in Zuid-Afrika
werken. Dit heeft de vroegere minister
van Buitenlandse Zaken, drs. Schmelzer,
in een gisteren gepubliceerde brief aan
de Tweede Kamercommissie voor Bui
tenlandse Zaken meegedeeld.
Egypte houdt Libiërs tegen
ligt de situatie precies zo. België zal er
niet op mogen rekenen dat Frankrijk
dure zuiveringsmaatreglen neemt omdat
Franse afval in rivieren of de lucht het
Belgische milieu besmeurt Nederland
zal niet kunnen voorkomen dat België
de rook en het gifgas van zijn chemi
sche industrie over ons land laat drijven
omdat anders het Belgische produkt te
duur zou worden voor de concurrentie-
markt.
Egypte en Libië zijn het in beginsel
eens over een fusie, maar beide landen
verschillen sterk van mening over de
termijn waarbinnen deze verwezenlijkt
moet worden. President Sadat wil een
geleidelijke eenwording, als waarborg te
gen voortijdige mislukking. Gadafi daar
entegen heeft bij het overleg dat hij
onlangs in Cairo voerde koppig vastge
houden aan een volledige unie op korte
termijn. Egyptische autoriteiten en de
pers hebben zich de laatste tijd opval
lend duidelijk uitgesproken over het
verschil in de politieke stelsels van de
twee landen
ment voor de Onbekende Soldaat, han
gen affiches met daarop het woord
„Nai", wat in nieuw-Grieks „ja” bete
kent.
DEN HAAG. De Westeuropese af
delingen van Amnesty International
hebben hun „scherpe afkeuring” uitge
sproken over voornemens de Russische
kernfysicus prof. Andrej Sacharov te
straffen in verband met zijn openhartige
uitlatingen over het functioneren van
het politieke systeem in de Sovjet-Unie.
In een gezamenlijke verklaring zeggen
de Franse, Westduitse, Britse, Neder
landse en Belgische afdelingen van Am
nesty International dat de Sovjet-Unie
rekening moet houden met de vrijheid
van meningsuiting, die in de grondwet
van de USSR is vastgelegd. Dit zou een
positieve invloed hebben op het interna
tionale politieke klimaat, zodat oner
meer NAVO-landen met politieke ge
vangenen onder druk gezet kunnen wor
den om deze vrij te laten.
ondertekende met de Braziliaanse
president Emilio Garrastazu Medici
een verdrag dat voorziet in de bouw
van de grootste waterkrachtcentrale
ter wereld in de Panama, de rivier
waarvan ook Argentinië afhankelijk
is
Het resultaat van de besprekingen in
Brussel is uiteraard beter dan niets,
maar het is nauwelijks van belang voor
de urgentie der Europese vuilbestrijding.
Europa ma gniet vuiler worden dan het
al is, dat vormde eigenlijk de gezamen
lijke uitspraak van de ministers, maar
hoe zij dat willen bereiken en welke
middelen daarop korte termijn voor be
schikbaar zullen zijn is het onbesproken
„vers twee”.
Op economisch gebied heeft de Ge
meenschap voornamelijk bereikt dat een
zekere coöridnatie ten koste van enorm
veel financiële lasten vorm kreeg in
diverse verdragen. Wat het milieu be
treft wacht de volken van de Gemeen
schap hetzelfde: enorme offers, een on
geremde inflatie inbegrepen, zullen de
betaling vormen van alle maatregelen
die op het gebied van de milieubescher
ming worden genomen. De milieumaat
regelen zullen de produktieprijzen bin
nen de Gemeenschap nog hoger opdrij
ven en het resuitaat van die milieube
scherming zal slechts pover zijn. Want
de landen van de Europese Gemeen
schap vormen nog allerminst een confe
deratie en het souvereine belang speelt
nog altijd een beslissende rol, ook in de
toch al zo lang in construktie zijnde
economische „eenheid”. Op milieugebied
Een volledige unie, door Gadafi een
„verloren paradijs” genoemd, zal een
Hof van Eden naar Libisch model zijn,
waar volkscomité’s de dienst uitmaken
en dieven worden gestraft met het af
hakken van een hand. Voor een land als
Egypte staat een dergelijke „volksrevo-
lutie” gelijk met anarchie, zo menen
waarnemers.
•/Z: •;;x<:X4-x->^x^->>ïS>z->>x
Dat blijkt uit de uitschakeling van
de overkoepelende vakorganisatie
CNT, die door getrouwen van Mos
kou werd geleid en het arrestatiebe
vel tegen 51 arbeidsleiders. Ook be
langrijke linkse politici van de tradi
tionele partijen zijn geëmigreerd of
gearresteerd.
In Uruguay is de macht overgeno
men door een groep officieren, die
meer voelen voor het Braziliaanse
anti-communistische en pro-oligar-
chische „ontwikkelingsmodel” dan dat
Tegelijk met het rapport verstrekte
het persbureau van de Griekse regering
een uittreksel uit de verklaring van de
minister van Buitenlandse Zaken Awe-
rof over de betrekkingen tussen Kara
manlis en ex-koning Konstantijn.
Het rapport zegt dat de samenzweer
ders van plan waren eind mei zoveel
mogelijk marineschepen te laten uitva
ren, verscheidene eilanden te bezetten en
de haven van Piraeus te blokkeren. De
regering moest daardoor gedwongen
worden de macht over te dragen aan
een regering onder Konstantinos Kara
manlis, die met terugkeer van koning
Konstantijn uit ballingschap zou worden
gevormd en binnen redelijke tijd verkie
zingen zou laten houden.
ATHENE (DPA). In verband met
de marine-samenzwering van eind mei
in Griekenland zullen 76 mensen, onder
wie oud-ministers Evangelos Averoff,
Petros Garoufalias en Christophoros
Stratos alsmede de vice-admiraal Kon
stantinos Engolfopoulos voor een militai
re rechtbank moeten verschijnen.
hoge Egyptische autoriteiten waren naar
deze plaats gekomen om met de Libiërs
te praten, maar deze antwoordden: „Wij
danken onze Egyptische broeders voor
de ontvangst, maar we zijn op weg naar
Cairo”.
De militaire rechter in Athene heeft
gisteren een rapport over het vooron
derzoek gepubliceerd. Daarin worden 61
actieve marine-officieren, vier actieve
officieren van de luchtmacht, vier voor
malige hoge officieren en zeven burgers
in beschuldiging gesteld. Twee actieve
officieren worden wegens gebrek aan
bewijs niet vervolgd.
WOLFSBURG, (AFP). Twee man
nen hebben gisteren in het Westduitse
Wolfsburg een postauto beroofd van een
bedrag ter waarde van 800.000 gulden.
Volgens de chauffeur van de wagen,
een 26-jarige student, vond de overval
plaats toen hij ging ontbijten. Hij had
de auto voor het postkantoor geparkeerd
en had nog gecontroleerd of de deuren
goed gesloten waren Bij zijn terugkeer
waren zij echter open en waren de geld
zakken verdwenen.
Er hangt ons trouwens al een le
vensgroot gevaar boven het hoofd in de
vorm van een olieraffinaderij bij Luik,
op het gebied van de gemeente Ternaai-
en, die het zuiden en zuidwesten van
Nederland heel wat smog en smurrie zal
bezorgen. De Nederlandse regering is op
het ogenblik bezig alles in het werk te
stellen wat de bouw van deze raffinaderij
zou kunnen voorkomen, maar de Belgi
sche plannen en afspraken zijn al in een
zo ver gevorderd stadium dat er weinig
meer aan te doen zal zijn. Ten hoogste
kan nog bereikt worden dat de nieuwe
chemische onderneming zich houdt aan
eventueel met spoed door de Gemeen
schap uitgevaardigde voorschriften tot
afvalzuivering. Maar de normen moeten
nog worden opgesteld en het is aan
Frankrijk te wijten dat die normen
waarschijnlijk niet eens aan de gemeen-
schaplanden dwingend kunnen worden
opgelegd. Nederland kan wel wraak ne
men door de Belgen faciliteiten te ont
houden ten aanzien van de Antwerpse
zeeverbinding en bepaalde waterkunst-
werken niet uit te voeren die die ver
binding ten goede zouden komen, maar
zoiets kan men toch moeilijk een „Euro
pees beleid” noemen
-
Naar de in Parijs levende oud-premier
Konstantinos Karamanlis, de balling-po-
liticus Nikitas Venizelos, oud-admiraal
A. Rosakis, de oud-commandant van de
„Velos”, Nikolaos Pappas en 13 andere
voortvluchtige officieren moet in op-
Siracusa is actief betrokken ge
weest bij vele interventies in de La-
tijns-Amerikaanse staten. Deze be
noeming wordt gezien als een stap
om te verzekeren dat de Braziliaanse
l(jn zegeviert boven de Peruviaanse.
De mislukte tankaanval in Chiil
was een zo zinloze onderneming dat
het te ver gaat hierachter de CIA te
vermoeden, zoals in Argentinië is ge
zegd. Zelfs de aanhangers van Allen
de hoort men evenmin over vermeen
de Braziliaanse invloeden.
Anders is de situatie in Bolivia. Het
staat buiten twijfel dat Brazilië be
langrijke steun heeft gegeven aan
kolonel Banzer, die het links-georiën-
teerde regime van president Torres
enkele jaren geleden uit het zadel
lichtte.
Ten slotte heeft president Stroess-
ner van Paraguay laten zien dat hij
snel een eind wil maken aan de
jarenlange afhankelijkheid van zijn
land van Argentinië. Hoezeer presi
dent Campora van Argentinië ook
heeft geprobeerd Stroessner er van af
te houden, de Paraguayaanse dictator
Amnesty International vreest dat prof.
Andrej Sacharov gevangen gezet zal
worden of in een psychiatrische inrich
ting terecht komt. Het Russische persbu
reau Tass heeft Sacharov beschuldigd
dat „al zijn activiteiten om de reactio
naire pers te voorzien van anti-Sovjet
laster ingegeven worden door de wens
zijn eigen land door de modder te ha
len”. Dat wijst er op, zo stellen deze
afdelingen van Amnesty International,
dat men overweegt hem gevangen te
nemen en te veroordelen onder artikel
190-1 van het Strafwetboek van de Rus
sische Republiek, waarin op de zo gede
finieerde daden een maximum straf
staat van drie jaar.
Drie van de betrokken bladen staan
kritisch tegenover het door de regering
uitgeschreven referendum over de
Grondwet voor de nieuwe republiek.
Vooral Frankrijk werkt aan de verho
ging van die solidariteit zeer traag mee.
Dat is geen verdachtmaking, maar een
conclusie die voortkomt uit ervaringen.
Als voorbeeld mag gelden dat dit land
altijd weigert ook maar iets van zijn
souvereine beslissingsrechten op te ge
ven, een „apartheid” die het dit week
einde waarschijnlijk met een daveren
de klap zal bevestigen als de Franse
waterstofbom boven het Pacific-eilandje
Mururoa ontploft, tot grote wrevel van
de rest van Europa en de wereld.
MERSA MATROEH (Reuter, UPI, AFP en AP) Een gemotoriseerde
karavaan van veertigduizend Libiërs, die zich niets aantrekken van de
voorschriften van de Egyptische autoriteiten, hebben gisteren hun de
monstratieve tocht naar Cairo voortgezet om kracht bij te zetten aan hun
eisen voor een volledig samengaan met Egypte. Zij werden buiten Mersa
Matroeh echter tegenhouden doordat Egyptische oproerpolitie de hoofd
weg had geblokkeerd door er een trein dwars overheen te zetten. Dat ge
beurde bij Foeka, waar een spoorlijn tussen Alexandrië en Libië de hoofd
weg passeert. Egyptische autoriteiten begonnen onmiddellijk met her
nieuwde kracht te pogen de Libiërs te overreden om terug te keren naar
Mersa Matroeh, waar talrijke tenten waren neergezet om hen te ont
vangen.
Intussen begint de „broederlijke toon"
tussen Cairo en Tripoli ietwat vals te
klinken. President Sadat van Egypte, die
de totale unie met Libië nou niet direct
van vandaag op morgen verwezenlijkt
wenst te zien, stuurde gisteren een krie-
gelijk telegram naar Tripoli, waarin hij
zegt dat de Libische regering tussenbeide
moet komen om de mars op Cairo tot
staan te brengen, anders zijn de gevol
gen „geheel voor de verantwoording van
de Libische leiders”.
De Egyptenaren gingen tot het blok
keren van de weg over toen hun pogin
gen om de Libiërs te overreden hun
mars in Mersa Matroeh te beëindigen
geen resultaat bleken te hebben. De
Egyptenaren hadden het, in het vooruit
zicht dat hun hoofdstad door tienduizen
den demonstrerende Libiërs overstroomd
zou worden, allemaal bliksemsnel gere
geld. In Mersa Matroeh zou een twee
daagse „dialoog” over de verenigings-
plannen kunnen plaatsvinden. Talrijke
van de sociaal-revolutionaire lijn die
het leger in Peru volgt. Uruguay is
als men uitgaat van zogenaamde
ideologische grenzen in de Brazili
aanse invloedssfeer gekomen. Dat be
tekent dat het moeizame evenwicht
in het zogenaamde La Plata-bekken
een gebied van drie miljoen vier
kante kilometer met een bevolking
van zestig miljoen mensen verder
ten gunste van Brazilië is verschoven
De beschuldiging als zou het
Noordamerikaanse imperialisme de
hand hebben gehad in de ontwikke
ling in Uruguay is niet gegrond. Wel
is het juist dat de Verenigde Staten
na de machtsgreep van Bordaberry
de bekende diplomaat Ernest V. Sira-
Alle theorie ten spijt beschikt de Euro
pese Gemeenschap nog steeds niet over
een praktische oplossing van het probleem
der snel toenemende lucht- en water
vervuiling in geheel West-Europa. Ter
wijl Europese ministers een half etmaal
lang zaten te vergaderen in Brussel over
een gezamenlijk milieuprogramma, wa
ren de Europese rivieren en de Europese
lucht weer vuiler geworden dan ze wa
ren. En al bereikten die Europese minis
ters dan overeenstemming over het feit
dat er noodzakelijk iets moest worden
ondernomen tegen het milieubederf in
de landen van de gemeenschap, iets
concreets en gezamenlijks kwam in
Brussel niet van de grond. Frankrijk
zorgde voor een feitelijke mislukking
van de conferentie door de bevoegdheid
van de gemeenschapsautoriteit op het
gebied van milieubeschermende en mi-
lieuzuiverende maatregelen te beknotten,
zoals het in het verleden ook vaas
gezorgd heeft voor mislukking van eco
nomische conferenties door star vast te
houden aan de souvereine, nationale be
slissingsrechten.
Volgens de samenzweerders zouden
zeven torpedobootjagers, twee of drie
duikboten en twaalf andere marinesche
pen aan de opstand deelnemen.
Hoe fel ook de strijd is die de
aanhangers van Allende en de Chi
leense christen-democraten
ook de laatsten zijn naar Latijns-
Amerikaanse maatstaven gerekend
tamelijk progressief.
EINDHOVEN „Hoewel de Neder
landse regering in haar nota buitenland
se werknemers verklaart dat Nederland
geen immigratieland is, moet, gezien het
feit dat de helft van de Marokkanen en
een derde van de Turken en Spanjaar
den langer dan vijf jaar in Nederland
zijn, geconcludeerd worden dat Neder
land in feite wél een immigratieland is.
Genoemde buitenlanders beschikken
over het algemeen over een permanente
verblijfsvergunning. Het verdient dan
ook aanbeveling hen als immigranten te
accepteren, huizen voor hen ter beschik
king te stellen en daardoor de mogelijk
heid te openen hun echtgenotes te laten
overkomen. Werkeloosheid moet niet
aangegrepen worden als een gelegen
heid tot het beëindigen van de verblijfs
vergunning.”
Dit is een van de conclusies van een
enquête door de werkgroep gastarbeiders
van de Stichting Integratie, ingesteld
onder de in de agglomeratie Eindhoven
werkzame gastarbeiders.
Uit de enquête is gebleken dat de
informatie, waarover de gastarbeider be
schikt, over het algemeen gering is. Vol
gens de werkgroep komt dit omdtat
informatie over het algemeen slecht
aangepast wordt gegeven. Men pleit dan
ook voor het geven van voorlichting per
onderwerp door middel van een recla-
me-achtig beleid in de vorm van stic
kers, vlugschriften of via de buitenlands-
talige uitzendingen op de televisie.
Men kan dus zeggen dat zowel in
Argentinië als in Chili een meerder
heid is te vinden voor een gematigd
progressief beleid. Daartegenover stu
ren de andere buurlanden van Ar
gentinië en Chili (Bolivia, Paraqua en
Uruquay) aan op de Braziliaanse
koers.
Als men de vooruitgang ten bate van
de Europese milieuzuiverheid zou moe
ten concretiseren aan de hand van de
ter conferentie bereikte resultaten, dan
zou die moeten worden omschreven als
„gelijkschakeling van milieubelangen
met de economische belangen”. Met an
dere woorden, net op dezelfde manier
als de Europese Gemeenschap worstelt
met het moeilijke patroon van het eco
nomische Europese breiwerkje, zal zij
gaan worstelen met s de binnen haar
grondgebied optredende milieuproble
men.
