s
Schaken
Dammen
Bridge
Filatelie
n
en
oPwize.
0
A
J1
o
o
■m
23
Erbij
ZATERDAG 11 AUGUSTUS
1973
o
o
O'
w-
o
O
i-
le
or
I
A
A
LEGPUZZEL
o
>1
EEN SPELLETJE DAT NIETS KOST
.0
Hoe komt Ronald bij Evelien?
de
Wit begint en wint.
B. DUKEL
er
TIM KRABBÉ
van
SA vereist
K. J. HEYMANS
A. BOEKHORST
h«»
l
Herinneringen doemen op aan andere
gevallen van onreglementaire zetten in
meesterschaak. Nog onlangs pakte Bert
Enklaar in een landenwedstrijd tegen
Duitsland zijn Ke8 en Th8 vast om kort
te rocheren en zag toen pas dat dat
vanwege een op h6 staand wit paard niet
De eindstand van het toernooi luidt:
1. A. Barrow (New-Orleans) 14, 2. C.
Smith (Chicago) 14, 3. W. Langley (De
troit-111) 10, 4. E. Desmernes (New-York)
10, 5. J. Birman (Wheaton MD) 10, 6.
A. Douglas (New-Orleans), 7. W. Doty
(New-York) 9, 8. E. Volei (New-Orleans)
6, 9. H. Johson (Innster-111) 6, 10. F.
Luckett (Jackson, Miss.) 4 pnt.
Uit de 6e ronde het volgend fragment
tegen J. Birman (zwart).
Ptas. Cyrille Guimard (Frankrijk)
en Luis Ocania (Spanje), en 250 en
50 Ptas. (ongetand) de Tourwinnaar
Eddy Merckx (België) en nummer
twee Felice Gimondi (Italië). De se
rie zag ook ongetand, met rose on
dergrond, het licht- (afbeelding).
Van de eerste ronde kan ik u alvast,
natuurlijk weer dankzij ’64’, een partij
geven. Ik doe het maar even in korte
notatie, en met maar één commentaartje.
A V B 10
A
O V 8 6 3 2
*854
N
W O
Z
aan
125,
9 5 4 3
Q B 10 9 7 2
O
H B 6 3
/e
in
or
d-
jn
ru
de
W.
.^VVVVVVVVVVVMXAAAAAAA/VAAAAAA'VAAIVAAA
Aan het eind van je schoolvakan- I;
tie ben je denk ik wel zo’n beetje!;
uitgespeeld. Daarom staan in deze l|
Kinderkrant een paar leuke dingen
waar je mee bezig kunt zijn.
Het is voor alle gezonde meisjes!;
en jongens die zich vervelen. Maar;;
vooral voor alle zieke meisjes en;!
jongens die wel eens wat anders
willen doen.
A. Barrow is de nieuwe kampioen van
de Verenigde Staten. In de eindstand
kwam de man uit New-Orleans gelijk met
G. Smith (Chigago) maar het Son-
ne-Borne puntensysteem leverde Barrow
de titel. De nieuwe kampioen welke
thans deelneemt aan het zevende KSH-
toernooi Hoogezand-Sappemeer, maakte
een succesvol debuut in dit internatio
naal gezelschap en zal in de toekomst
wel meer van zich laten horen.
zetten) 10. Le3, Lf6, 11. dc5: Lb2 12. Tbl,
Lf6, 13. Pel, d4, 14. Lf4, Da5, 15.Pd3,
Da2: 16. Ld6, Te8, 17. Pf4, Lf5, 18. Tb7:
Le4, 19. Le4: Te4: 20. Dbl, Dbl: 21. Tfbl:
Tee8, 22. Tc7, Tec8, 23. Tbb7, Tc7:
24. Tc7, Pa5, 25. Pd5, Ld8, 26. Pe7f, Le7:
27. Le7:, h6, 28. c6, Tb8, 29. Ld6, Kh7, 30.
Tf7:, Tbl 31. Kg2, Pc6: 32. Tc7, Pd8,
33. Ta7: Tb5, 34. f4, Pb7, 35. Le5, Tb4, 36.
Ld4: g5, 37. Kf3, Kg6, 38. Ta6 ,Kf7, 39.
e3, geeft op.
Iets anders: in de achtste ronde van
de meestergreep van het IBM-toernooi
deed zich een unicum voor: in de partij
Sosonko-Torre stonden, door een onregle
mentaire 51e zet van zwart, even beide
koningen schaak. De spelers zagen dit
niet, evenmin als de spelers die stonden
toe te kijken. Hoewel u met dit geval
misschien al uit andere bron bekend
bent, geef ik het toch nog eens, u mag
het eenvoudig niet missen in uw archief,
het zal tot in lengte van dagen beroemd
blijven-
FRANKRIJK. In de toeristische
reeks wordt op 20 augustus een
zegel van 0.90. F. verkrijgbaar ge
steld met de voorstelling van het
kasteel van Guin. De ontwerper en
graveur is Jean Pheulpin. (afbeel
ding).
BULGARIJE. Met voorstellingen
van in dit land voorkomende wilde
dieren verscheen een serie van zes
zegels, ontworpen door Milka Peï-
kova en Georgi Kovatsjev: 1. L.
Muskusrat (Ondatra Zibethica), 2 L.
Wasbeerhond (Nyctereutes procyo-
noides), 3 L. Moeflon (Ovis musi-
mon), 12 L. Damhert (Dama dama),
18 L. Wisent (Bison bonasus) en 40
L- Eland (Alces alces). (afbeelding).
Portisch Keres 1. c4, Pf6, 2. Pc3, e6,
3. Pf3, c5, 4. g3, d5, 5. cd5:, Pd5: 6. Lg2,
Le7, 7-0-0, 0-0, 8. d4, Pc6, 9. Pd5: d5:
(Dezelfde twee tegenstanders hadden
met dezelfde kleuren dezelfde stelling als
een jaar geleden, in San Antonio. Daar
speelde Portisch 10.dc5: en hij won in 32
Goede oplossingen van de vorige
briek: F. Lowie, C. Maliepaard, J.
Vlugt, J. J. Gorter, H. G. Teunisse,
Schoute, F. Lotsje, H. v. d. Kamp.
innering hieraan verschijnen op 15
augustus vier zegels, ontworpen
door Rosalind Dease: 3 p. kostuums
voor Oberon en Titania, voor het
maskerspel „Oberon and the Faery
Prince”; 3 p. portiek van de St.
Paul’s Kerk in Covent Garden, Lon
den; 5 p. Prince’s Lodging, New
market, Londen; en 5 p. decor voor
het Oberonmaskerspel. De zegels zijn
in paren van 3 p. en 5 p. tezamen-
hangend, in vellen van 100 gedrukt.
Op de markt in Veertienhuizen
staat Piet-Jan.
Hij verkoopt daar muizen
als het kan
Hij heeft bij zich:veertien muizen.
in een mand.
Maar er is in Veertienhuizen
niet één klant.
’s Avonds doet Piet-Jan die muizen
dan maar weg.
En de muizen gaan daar huizen
in een heg.
Maken daar na zo’n zes weken,
in die haag;
Zonder liegen, ’t is gebleken:
'n muizenplaag.
Op de markt in Veertienhuizen
staat Piet-Jan.
Hij verkoopt er muizehuizen.
Ja, dat kan!
’s Avonds heeft Piet-Jan géén huis meer
daar te koop.
„Maar ik kom aanstaande week wéér
met een hoop.”
Dat zei Piet-Jan
de handelsman.
,,’k Heb voor jullie dan wel weer
muizenhuizen voor één keer.”
H 6
<2 V 8 5 3
O A B 9 7
V 10 2
*87 2
Zwart: 1 2 3 6 8 9 13 15 16 18 19 20 23.
Zwart aan zet vervolgde 23) 1-7?
De dam welke nu volgt is niet moeilijk
Maar na de afwikkeling toont de kam
pioen zijn kunnen en doorzicht door de
volgende winst.
24) 27-21 16x49. 25) 30-25 23x32. 26)
25x1 32-37. Moet wel 27) 42x31 13-19.
28) 47-41 19-24. 29) 41-37 49-38. Opnieuw
gedwongen door zwart. 30) 1-23 8-13.
31) 23-28 13-18. 32) 28-50 24-30. 33) 35x24
38x20. Voor de zwart-dam wordt het al
moeilijker om een vluchtveld te vinden.
34) 31-26 2-8. 35 48-43 20-47. 36) 43-39.
Direct winst is 40-34. Nu kan nog 47-38.
37) 50-44 38-16. 38) 39-33 16-11? en na
39) 44-49 won wit.
mocht. Hij moest met zijn aangeraakte
koning spelen. Kurt Richter beschrijft
een geval van iemand die een pion en
passant sloeg, maar de geslagen pion op
f4 die hij vergat weg te nemen een zet
later nog eens (g5xf4). De partij moest,
toen het gemerkt werd, over worden
gespeeld. In een ander geval werd een
afgebroken partij met een verkeerde
stelling verder gespeeld. Toen het ont
dekt was moest men hem nog eens
uitspelen. Beroemd is Gereben-Ardian-
sjah (Siegen 1970). In een dame-eindspel
gaf zwart zijn dame expres weg, deed
ook de witte zet, riep dat het pat was,
en had zijn tegenstander het partijfor-
mulier al laten ondertekenen toen deze
pas zag dat het helemaal geen pat was.
De uitslag bleef gehandhaafd op remise.
Het record op dit gebied blijft voorlopig
nog het geval Przepiorka Ahues, waar
in wit met een zwart stuk een van zijn
eigen stukken sloeg (er moest vanaf dat
moment worden overgespeeld).
Maar wie wordt de Byrne van Petró
polis? De nog niet genoemde deelnemers
zijn: Ivkov, Panno. Tan, Savon, Geor-
ghiu, Kagan en Biayasias.
Grillige verdelingen kunnen sensatio
nele scores opleveren maar de speler die
zo’n bizar geheel krijgt toebedeeld moet
wel durven- In de grote Franse toernooi
en waar een legioen Nederlanders altijd
naar toe trekt wordt nooit kinderachtig
geboden en in vrijwel elk spel laten alle
spelers zich wel een keertje horen. Onze
nationale topspeler Van Heusden was in
het volgende spel de glorieuze hoofdper
soon.
Dit is een leuk geduldwerkje. Je bent
er een tijd mee bezig en hebt er later
ook nog iets aan.
Knip alle stukjes netjes uit de krant
en lijm ze zo op een stukje karton
(bijvoorbeeld van een schoenendoos), dat
er een plaatje tevoorschijn komt. Ga dat
plaatje kleuren en knip het dan weer
langs de randen van de krantestukjes
uit. Je hebt dan zelf een legpuzzel
gemaakt.
De „strafzet met de koning” bestaat
niet meer, misschien wel om het handige
misbruik dat een grootmeester, ik meen
Rubinstein daar eens van maakte. Hij
moest een zet afgeven in een pionnen
eindspel, wist dat het in ieder geval
een koningszet moest worden maar niet
welke en na lang nadenken schreef hij
Kc2-c7 op. De tegenstander had nu keus
uit drie mogelijkheden- a> Hij mocht
eisen dat de onreglementaire zet ge
speeld zou worden. Maar dan zou wit
met zijn opgerukte koning onmiddellijk
winnen, b). Hij mocht eisen dat het
onreglementair gespeelde stuk een ande
re zet zou doen, en c) Hij mocht eisen
dat de tegenstander een strafzet met de
koning zou doen, b) en c) kwamen op
hetzelfde neer omdat er met de koning
gespeeld was, en dus had Rubinstein
precies bereikt wat hij wilde; dat hij
thuis rustig over de beste koningszet kon
nadenken.
Er zijn naar mijn idee vier grote
favorieten in Petrópolis voor de eerste
drie plaatsen: Poloegajevski, Smyslov,
Geller, en de Hongaar Portisch. En er
zijn er drie van wie verrassingen niet al
te verrassend zouden zijn: Hort, Bron
stein, en Ljubojevic. Vooral van de laat
ste twee zullen veel schaakliefhebbers
op plaatsing hopen; Ljubojevic ging
trouwens met 3*/2 uit 4 prachtig vrn
start. Die start zou kunnen betekenen
dat hij het zijn eigen fantasie weet te
beletten hem mee te sleuren in punten
kostende avonturen.
Een spel waaruit heel wat te leren
valt. Want eens te meer blijkt dat men
een verdelingsspel met alleen maar pun
ten niet down kan spelen. Oost had
beter 2 SA kunnen bieden en met drie
kleine schoppen zeker niet mogen dou
bleren. Een troefstart houdt Noord-Zuid
op negen slagen, hetgeen toch altijd
weer een paar punten scheelt. En
Noord tenslotte? Wel, hij bewees dat
men door afwachten geen punten kan
scoren. Het doublet op 1
moed, en moed is een eigenschap die
men international Van Heusden niet kan
ontzeggen.
EQU ATORIAAL-GUINEA. Ter
herinnering aan de 59e Tour de
France werden 7 zegels in omloop
gebracht met portretten van ver
schillende etappewinnaars, alsmede
momenten uit de Tour: 1 Pta. L.
Duyndam (Nederland), 2 Ptas, W.
Teirlinck (België), 3 Ptas. J. Huys-
mans (België), 5 Ptas. V. Hézard
(Frankrijk), 8 Ptas. R. van Linden
(België), 15 Ptas. B. Thévenet
(Frankrijk) en 50 Ptas. E. Merckx
(België). Bovendien verschenen twee
miniatuurvelletjes, resp. 200 en 25
rnn, far#/
Wit: 27 28 30 32 35 36 40 42 43 45 46
47 48.
In 1948, 25 jaar geleden dus, speelden
5 grootmeesters in Den Haag en Moskou
een wedstrijd om het wereldkampioen
schap. Ze leven allemaal nog en van hen
zijn slechts de winnaar, Botwinnik, en
de laatste, Euwe, met schaken gestopt.
De nummers 2 tot en met 4 zijn niet
alleen nog steeds actief, maar behoren
zelfs nog zodanig tot de top, dat ze alle
drie in aanmerking kwamen voor de
interzonale toernooien- Toevalligerwijze
spelen ze ook alle drie in aflevering
twee, kortgeleden van start gegaan in
Petrópolis (wie zou die naamgrap be
dacht hebben? Leningrad was toch ook
al Peterstad?)
De drie zijn Smyslov, Keres en Rehevs-
ky en ze moeten het opnemen tegen
spelers als Mecking, Hug, en Ljubojevic,
die na 1948 geboren zijn.
Slechts de 52-jarige Smyslov behoort
m.i. nog tot de favorieten; Keres (57) en
Reshevsky (62) zijn in principe te oud.
Maar je weet nooit, in 1967, in de on
Sousse aansluitende beslissingsdriekamp
met Hort en Stein plaatste de toen 56-
jarige Reshevsky zich nog voor de kan
didatenmatches.
Voor de probleem-oplossers het vol
gend vraagstuk ter oplossing van dr.
J. A. Picard, Heemstede.
Oplossingen en correspondentie
B. Dukel, Wijk aan Zeeërweg
IJmuiden.
besloot om met zoveel ruiten tegen,
eerst maar eens te passen. Oost bood 1
SA, Zuid en West pasten, maar Noord
bleek allerminst van plan zich op zo’n
laag niveau al over te geven. Hij gaf een
doublet, en Zuid vluchtte weg naar 2
harten die door West gedoubleerd wer
den. Noord kon weinig anders doen dan
2 schoppen bieden welk kontrakt door
Oost „op de punten” werd gedoubleerd.
Iedereen paste verder en Van Heusden
was met slechts vier troeven allerminst
gerust op het resultaat. Oost had na
tuurlijk met troef moeten starten maar
hij legde een kleine ruiten op tafel en
toen de blinde open kwam kon Noord
een vreugdekreet nauwelijks onderdruk
ken. Hij troefde op tafel, ging met
hartenaas naar zijn hand en troefde
weer een ruiten. Daarna weer een har
ten in de hand en de vierde ruiten op
tafel getroefd. Noord speelde vervolgens
hartenboer van tafel, West de vrouw en
Noord en Oost gooiden een klavertje af.
West wist niet beter te doen dan schop
pen in te spelen en Noord sneed met de
vrouw en incasseerde het aas. Op dat
moment waren al negen slagen gemaakt
maar het drama was nog niet ten einde.
Noord vervolgde namelijk met zijn vrije
ruiten vrouw, Oost moest daarop zijn
laatste troef gebruiken en had alleen
nog klaver aas met een kleintje. Hij
speelde het kleintje maar Van Heusden
had de situatie uitstekend door, legde de
heer en maakte aldus zijn gedubbelde
kontrakt met twee overslagen. De score
van 1070 punten was zelfs in dit grote
parentoernooi in Deauville een volle
topscore waard.
ISRAéL. Het tweede gedeelte van
de reeks zegels met reproducties
van de glas-in-lood ramen van
Marc Chagall uit de Hadassah-He-
breeuwse Vuiversiteits-Synagoge in
Ein Karem komt op 21 augustus tot
uitgifte. De zes zegels zijn alle in de
waarde IL 1.00.
Zuid gever
Allen kwetsbaar.
Nadat Zuid had gepast opende West
met 1 ruiten en Van Heusden in Noord
besloot om met
Zwart: 1 9 10 12 22 28 31 32 33 36 45.
Wit: 11 24 25 30 34 40 41 42 47 48 50.
Elf stukken elk.
23) 39x30 10-15. 24) 45-40 5-10. 25)
50-45 10-14. 26) 43-39 14-20. 27) 39-34
9-14. 28) 48-42 8-12? Stand na de 28e zet
van wit is belangrijk voor zwart ,om te
onderzoeken wat het juiste en goede
spel is, i.p.v. 8-12? Stand: 3 6 8 11 13
t.e.m. 21 23 24 26.
Wit: 22 27 28 30 t.e.m. 35 37 38 40 41
42 45 46.
LIECHTENSTEIN. Op 6' septem
ber verschijnt een aanvullingswaar-
de op de koerserende reeks fran
keerzegels: een 5 Fr. met het grote
staatswapen, omringd door 11 ge
meentewapens, gedrukt in velletjes
van 8 stuks met randinschrift.
In de partij ging het verder. 29) 33-29
24x33. 30) 38x29 3-9. 31) 30-25 20-24.
32) 29x20 15x24. 33) 34-30 24-29. 34) 42-38
en zwart geeft op. Een fraaie winst van
De Jong.
51. De4xd4 Schaak, Ph4-f3 schaak
Zwart had geluk dat hij dat paard er
niet tussen kon plaatsen, anders had de
wedstrijdleider hem daartoe moeten ver
plichten. (aangeraakt is zetten). Nu bleef
zijn blunder ongestraft en mocht hij een
andere zet doen. Dat werd cd4:.
W O
<?H 6 4
O H 10 5 4
A 9 7
Z
Spelletjes zijn soms erg duur, maar
dit spel kost je niets. Je hebt er alleen
een luciferdoosje voor nodig. En een
beetje werk natuurlijk. In de tekening
kun je zien wat je moet doen. Op de
kleinste zijkanten (2) teken je het cij
fer 20. Op de strijkkanten (2) het cijfer
10 en op de achterkanten een 5. Als je
gaat spelen, moet het kleed even van
tafel. Je legt het doosje op z’n smaUe
kant op de rand van de tafel. Je kunt
dan het doosje opwippen en over de
tafel laten springen, door er met je
wijsvinger aan de onderkant een tik
tegen aan te geven. De kant die naar
boven zichtbaar op tafel komt te staan,
is het aantal punten dat je hebt ver
diend. Je merkt dan, dat er één kant is,
die geen punten geeft: de bovenkant. Je
mag net zo lang punten verzamelen met
opgooien, tot je 0 punten hebt. Dan is de
volgende speler aan de beurt. Die de
meeste punten heeft na een afgesproken
tijd, heeft gewonnen.
OOSTENRIJK- De reeks met
sportmotieven werd op 8 augustus
uitgebreid met een 4 S., waarop een
atleet tijdens de hindernisloop, naar
ontwerp van Adalbert Pilch gegra
veerd door Alfred Fischer; de eerste
geldigsheidsdag is 13 augustus. Op 8
augustus verscheen ook een zegel
van 4 S. met portret van de ope-
razanger-filmspeler Leo Slezak
(1873-1946), die een eeuw geleden
werd geboren. De ontwerper van
deze zegel is A. Pilch, de graveur
Rudolf Toth. De eerste dag van
geldigheid is 17 aug. (afbeelding.)
GRIEKENLAND. Een tweede se
rie met voorstellingen uit de Griek
se mythologie werd in circulatie
gebracht: 1 Dr. de Olympus, woon-
platas van de góden, 2 Dr. strijd
tussen Zeus en Typhoeus, 2.50 Dr.
Zeus in strijd met de giganten en
4.50 Dr. de bestraffing van Atlas en
Prometheus. Uitgezonderd de 1 Dr.
zijn de voorstellingen aan antieke
schilderingeji ontleend, (afbeelding).
GROOT-BRITTANNIË. 400 iaar
geleden werd de Engelse bouw-
meseter en toneelontwerper Inigo
Jones (1573-1652) geboren. Ter. her-
IJSLAND. Met de beeltenis
Asgeir Asgeirson, die van 1952 tot
1968 president van Ijsland was,
werden op 1 augustus twee fran
keerzegels van 13 Kr. en 15 Kr.
verkrijgbaar.
IITALIË. Naar aanleiding van het
50-jarig bestaan van de „Provvedi-
torato Generale dello Stato” werd
op 20 juni een zegel van 50 L.
uitgegeven, ontworpen door Emidio
Vangelli. De zegels toont een com
positie van tandraderen. Op 30 juni
kwamen twee „Europa-zegels uit in
de posthoorntekening van Leif
Anisdahl: 50 en 90 L.
Uit de Rayonwedstrijd-West 1973 de
volgende levendige partij van de Haar
lemse grootmeester Wim de Jong (wit)
tegen de jeugdkampioen Anne Goeree,
welke partij op grootse wijze door De
Jong werd gewonnen.
1) 33-28 18-23. 2) 34-30 17-21. 3) 30-25
21-26. 4) 40-34 11-17. 5) 38-33 13-18. 6)
31-27 17-22. 7) 28x17 12x21. 8) 33-28 20-24.
9) 34-30 7-11. 10) 39-33 8-13. 11) 44-39
2-8. 12) 42-38 1-7. 13) 28-22 De
Chestem-doorstoot wat de inleiding
vormt tot onberekenbare mogelijkheden.
7-12. 14) 33-28 14-20. 15) 25x14 9x20.
16) 38-33 4-9. 17) 47-42 20-25. 18) 42-38
25x34. 19) 39x30 12-17. 20) 36-31 15-20.
Het bezit van veld 30 is voor wit belang
rijk. 21) 43-39 20-25. 22) 49-43 25x34.
Het kleinste echte aapje van de
hele wereld leeft in Zuid-Amerika.
Het is het DWERGZIJDEAAPJE. Het
is maar 15 cm. lang. Het leeft hoog
in de bomen. Deze aapjes krijgen
meestal maar twee jongen, die door
de vader op zijn tochten meegevoerd
worden in de liezen. Moeder krijgt ze
alleen om te voeden.
UO m/s
