Tandartsen boos
Vier maal in de afgelopen twee weken
Dublin kwaad over spionage
Geen ondezoek naar
affaire-Littlejohn
Regering in Bonn in verlegenheid gebracht
Oppositie bereid
tot steun
aan Allende
de bevrijdingsbewegingen
Zaire
en
DDR eist maatregelen tegen
Westduitse mensensmokkel
op collega die
te veel vroeg
Toelatingseisen
universiteit
achtergrond
minder streng
Geen toeneming
van lawaai op
basis Welschap
I F
Tsjechische piloot
vraagt asiel
Kamerlid wil andere
regeling bij nadering
van ziekenwagens
REGERING
OVERLEGT OVER
UNIFORME
PERSOONSPAPIEREN
Vragen in Kamer
over hoge prijs
jubileumtientje
SEMI-RUSSISCH
COMPUTERCENTRUM
IN HILVERSUM
1
PM
ZATERDAG 11 AUGUSTUS
3
1973
(Van onze redacteur in Bonn.)
(Van een speciale verslaggever)
De zaak van Angolezen en het Portugese
mag dan Nederland herhaaldelijk emotioneel
BONN. De DDR heeft gisteren
van de regering in Bonn en van het
West-Berlijnse bestuur geëist dat
maatregelen worden genomen tegen
de „misdadigersbenden” die Oost-
duitsers voor grof geld naar het
Westen helpen vluchten. Gebeurt
dit niet, dan zal de DDR zelf maat
regelen treffen, aldus het partijblad
Neues Deutschland.
,n-
raf
et
id
et
oe
x
m
Ie
WASHINGTON. Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft
toegegeven dat Amerikaanse vliegtuigen de afgelopen twee weken vier
maal per ongeluk bommen hebben laten vallen op niet-militaire doelen in
Cambodja. In een vijfde geval hebben Cambodjaanse vliegtuigen bommen
op bevriende dorpen gegooid.
Laird
Rol
„Noodhelpers”
Lippendienst
koloniale bewind
beroeren, Zaire,
het voormalig Belgisch Kongo, heeft er dagelijks in de praktijk mee
te maken. Angola is tenslotte een buurtstaat van de republiek, die
door president Moboetoe op de puinhopen van een Belgische erfenis
werd opgebouwd. Dat betekent dat er nogal wat vluchtelingen zijn.
Hoeveel, zal wel nooit kunnen worden uitgezocht het gaat om
Bantoes onder Bantoes maar de schattingen lopen uiteen van
50.000 tot 800.000.
'.„.Si
HcV a
Str'
-
Pentagon erkent vergissingsaanvallen
(Van onze redactie economie)
I
A
tl
UTRECHT. Het hoofdbestuur van
de Maatschappij tot Bevordering der
Tandheelkunde overweegt het tot de or
de roepen van de tandarts (lid van de
Maatschappij) die een honorarium van
400 tot 500 gulden per uur vroeg voor
het werken in een tehuis voor geestelijk
gehandicapte kinderen in Gouda.
aldus de in scherpe bewoordingen ge
stelde verklaring. Zij werd uitgegeven
na een zitting van het Ierse kabinet.
Donderdag al had de Ierse ambassa
deur in Londen belet gevraagd op het
Foreign Office om de bezorgdheid van
Dublin over de affaire-Littlejohn uit te
spreken. Naderhand werd gezegd dat hij
„zekere geruststellingen” had gekregen.
In de DDR zijn, volgens het blad, in
de eerste helft van dit jaar 77 personen
opgepakt die bij de vluchten hadden
1 geholpen. Neues Deutschland beschreef
Van de drie, elkaar bestrijdende
Angolese bevrijdingsbewegingen die
er in Angola zijn de Frelimo, de
MPRA en de GRAE is de laatste
het sterkst in Zaire vertegenwoor
digd. De leider ervan, Roberto Hol
den, woont al jaren in Kinshasa in
ballingschap, maar is er nog altijd
niet in geslaagd zijn beweging het
nodige gewicht te geven. De ballin
genregering, die hij heeft gevormd,
wordt door de geheime dienst van
president Moboetoe zorgvuldig in de
gaten gehouden. Hoewel er vele vrij
heidsstrijders door Zairese officieren
worden getraind, is de filosofie hier
van toch wel dat deze binding voor
de gewenste controle zorgt.
GENEVE. De tweede piloot van
een Tsjechoslowaaks vliegtuig dat giste
ren in Genève aankwam met een Tsje-
choslowaakse volksdansgroep aan boord,
heeft aan de Zwitserse autoriteiten om
politiek asiel gevraagd. Het verzoek is in
overweging.
te-
in
ige
ird.
:ie-
an-
ge-
rdt
fe-
eer
Ive
25
de
le
,st
in
12
et
lo-
isis
in
>ud
lud
igd
ïli-
us-
iris
*en
ing
er-
ta-
iet
is
an
DO
>r-
jer
lei
en
rg.
iet
la-
ien
,ren
tod
ins
de
et
s-
ti-
o-
a-
a-
an
ns
n-
ie-
94
;lk
Lo
an
k
s-
et
DEN HAAG. Het Tweede Kamerlid
Beekmans (D ’66) heeft gisteren minister
Westerterp van Verkeer en Waterstaat
schriftelijk gevraagd een nieuwe wette
lijke regeling voor te bereiden met be
trekking tot de gedragsregels van het
wegverkeer bij nadering van ambulan
ces, die met een zwaailicht en sirene
uitrukken.
In zijn toelichting bij de vraag ver
wees het Kamerlid naar de Duitse rege
ling. Daar moet een weggebruiker bij
nadering van een ambulance met zwaai
licht en loeiende sirene zijn voertuig
direkt aan de kant van de weg zetten.
nog eens hoe de organisaties, die per
vluchteling soms een „kopgeld” van
70.000 mark vragen, openlijk in West-
berlijnse kranten adverteren.
SANTIAGO (Reuter). De Christen
democratische oppositie in Chili heeft gis
teren haar voorwaardelijke steun aan
het nieuwe kabinet van president Salva
dor Allende gegeven. In dit kabinet zijn
militairen opgenomen, zoals de oppositie
eiste.
DEN HAAG. Diplomabezitters van
een school voor hoger economisch en
administratief onderwijs (HEAO) kun
nen met ingang van het cursusjaar 1973-
1974 toegang krijgen tot de rechtenstu
die en de faculteit der economische
wetenschappen. Dit wordt voorgesteld in
een door staatssecretaris dr. G. Klein
(Onderwijs en Wetenschappen) en minis
ter mr. T. Brouwer (Landbouw en Visse
rij) ondertekend wetsontwerp dat giste
ren bij de Tweede Kamer is ingediend.
Op nog geen 50 kilometer ten zuiden
van ’de Zairese hoofdstad Kinshasa
bevindt zich een medisch opvangcen
trum voor Angolese vluchtingen.
Onmiddellijk bij de grens met Angola
een grens die honderden kilome
ters lang is kunnen kampen voor
Angolese ontheemden worden aange
troffen. Door de slechte verbindingen
in de rimboe is het echter moeilijk
die kampen te bereiken. Vandaar dat
de schattingen over het aantal Ango
lese vluchtelingen dat in Zaire ver
blijft, zo sterk uiteenlopen.
DEN HAAG. Staatssecretaris Hen
driks (Volksgezondheid) gaat met het
Nederlandse Rode Kruis en de Konink
lijke Nederlandse Maatschappij tot Be
vordering der Geneeskunst overleg ple
gen over een uniform model voor identi-
teitsplaatjes of -papieren.
De laatste tijd komt het meer en meer
voor, dat mensen dergelijke plaatjes of
papieren met algemene en medische per
soonsgegevens voor identificatie bij zich
dragen.
In antwoord op desbetreffende schrif
telijke vragen van de Tweede-Kamerle-
den Heijmans en ir. Cornelissen (beiden
KVP) heeft de staatssecretaris gisteren
gezegd dat hij uniformiteit ten aanzien
van de formulering en uitvoering van
het plaatje of de papieren gewenst acht.
Naar zijn mening dient deze aangele
genheid, bij de huidige internationale
verkeersintensiteit op internationaal ni
veau geregeld te worden. Het lijkt hem,
dat het internationale Rode Kruis de
meest geëigende organisatie is waarin
deze aangelegenheid besproken zou die
nen te worden.
Besloten is in Bonn om met de be
staande wettelijke middelen zo streng
mogelijk op te treden tegen degenen die
DDR-burgers over de Berlijnwegen naar
het Westen sluizen. Maar ook dat stuit
in eigen huis op kritiek, omdat DDR-
burgers, die er het geld voor hebben en
wellicht zeer dringende redenen hebben
om naar het Westen te vluchten, dan de
laatste kans verliezen.
De laatste tijd zouden opvallend veel
artsen zijn gevlucht: in de eerste helft
van dit jaar 70, met vervalste passen of
verstopt in auto’s en altijd tegen beta
ling van enorme bedragen. De Frankfur
ter Allgemeine Zeitung meldde onlangs
dat in Oost-Berlijn 50 artsen waren
gearresteerd omdat zij van plan zouden
zijn geweest te vluchten.
De voorzitter van de Christendemo
cratische partij, Patricio Aylwin, zei dat
zijn partij „niet zou weigeren met dr.
Allende mee te werken als hij maatre
gelen neemt voor het herstel van de
orde en veiligheid, voor de stabiliteit en
voor de ontwikkeling.”
„Als aan deze voorwaarden wordt te
gemoetgekomen, zal de partij haar patri
ottische samenwerking voor het herstel
van de normale situatie en de oplossing
van de ernstige problemen van de natie,
niet weigeren,” aldus Aylwin.
In Allendes kabinet zijn de comman
danten van de drie krijgsmachtonderde-
len en de rijkspolitie opgenomen.
Het ergste vergissingsbombardement
had plaats op een dorp op 11 a 16
kilometer van het aangegeven doel.
Ruim 100 Cambodjaanse burgers moes
ten het met de dood bekopen. Op de
betrokken bommenwerper van het type
B-52 is beslaggelegd voor een onderzoek
en de bemanning wordt ondervraagd.
De woordvoerder van het ministerie,
William Beecher, zei dat twee van de
vier Amerikaanse „vergissingsbombarde-
menten” te wijten waren aan een com
municatiestoornis tussen twee Cambod
jaanse commandanten te velde in aan
grenzende gevechtszones.
het maken van front tegen de Portu
gezen.
Het grootste deel van de spoorlijn,
die van de Katangese kopermijnen
naar de kleine Zairese kuststrook in
het westen loopt, bevindt zich op
Angolees grondgebied en kan door de
Portugezen gemakkelijk worden on
derbroken. Dit zou een strop zijn
voor de deviezeninkomsten van Zaire,
waar harde valuta’s dringend worden
gewenst om de opbouw van het land
en de herstructurering van de pro-
duktiemiddelen te kunnen verwezen
lijken.
bomaanvallen werd Cambodja door de
Verenigde Staten als een neutrale mo
gendheid beschouwd.
Laird sprak tijdens een persconferen
tie een dag na de publicatie van een
uiterst geheim memorandum waarin
werd gezegd dat hij persoonlijk zijn
goedkeuring had gehecht aan het plan
om de aanvallen door bommenwerpers
van het type B-52 boven Cambodja
geheim te houden.
Het Pentagon had het stuk, gedateerd
23 februari 1967, vrijgegeven om aan te
tonen dat ook onder de regering van
president Johnson politiek gevoelige
bombardementen geheim werden gehou
den.
wordt
en zal
Melvin Laird heeft gisteren verklaard
dat hij bevel gaf voor de „ongebruikelij
ke” wijze van rapporteren van geheime
Amerikaanse bombardementen boven
Cambodja, toen hij nog minister van
Defensie was. Maar hij ontkende dat hij
toestemming zou hebben gegeven voor
de falsificatie van documenten van het
ministerie van Defensie. Laird zei dat
functionarissen van het ministerie van
Buitenlandse Zaken hadden verzocht om
geheimhouding betreffende de bombar
dementen, „wegens diplomatieke gevoe
ligheid”.
Gedurende de tijd van de geheime
Uit dit document blijkt dat burger-
functionarissen een belangrijke rol
speelden in het aanwijzen van de doelen.
Zij bepaalden zelfs wat voor soort bom
men en andere wapens gebruikt konden
worden, welke routes de bommenwer
pers naar bepaalde doelen konden ne
men en andere militaire details die nor
maal aan militaire deskundigen worden
overgelaten.
Het wetsontwerp regelt niet alleen d«
toegang van HEAO-abituriënten tot uni
versiteit, maar stelt ook een herziening
voor van het colloquium doctum (een
toelatingsonderzoek naar de algemene
ontwikkeling van de student en naar de
geschiktheid voor het afleggen van uni
versitaire examens). Degenen die de
leeftijd van 25 jaar bereikt hebben wor
den zonder dat zij in het bezit zijn van
het benodigde getuigschrift of de beno
digde acte toegelaten tot het afleggen
van examens in de gekozen studierich
ting. De betrokkene dient zich echter te
onderwerpen aan een toelatingsonder
zoek.
Het toestel zou direct na het afleveren
van de groep voor een optreden in
Genève, naar Praag zijn teruggekeerd,
maar omdat het voorschrift is dat zich
twee piloten aan boord moeten bevin
den, is het in Genève aan de grond
blijven staan.
veertig maar het gaat wel om een
doorgangshuis met duidelijke Angole
se trekken. De meeste patiënten wer
den door ziekte geveld. Er zijn er
echter ook, die bij schietpartijen ver
wondingen opliepen en die daarna
door vrienden naar het wat rustiger
Zaire werden afgevoerd.
Het staatshoofd van Zaire, presi
dent Moboetoe, die zich een reputatie
op het gebied van de alleenheer
schappij heeft opgebouwd, is niet erg
gelukkig met de vluchtelingen die uit
Angola komen. Aan de ene kant wil
hij zich zo neutraal mogelijk opstel
len om straks keizer Haile Selassie
van Ethiopië als leider van de organi
satie van Afrikaanse eenheid te kun
nen opvolgen, aan de andere kant
moet hij ten minste aan de Zairese
belangen denken, als het aankomt op
De Ierse regering maakte gisteravond
bekend dat ze tegen Engeland heeft
gezegd dat haar spionage-activitelt in de
Ierse Republiek „onaanvaardbaar” is en
het tegendeel zal opleveren van wat
men beoogt.
De toepassing van de wet in de Repu
bliek is een zaak van de Ierse regering,
Een functionaris van het Pentagon
erkende dat de bombardementen meer
een politiek dan een strategisch doel
dienden. Gehoopt werd, zo zei hij, hier
mee Noord-Vietnam aan de onderhande
lingstafel te dwingen.
Het medisch opvangcentrum, dat
door doktoren en ander verzorgend
personeel van Angolese afkomst
wordt bemand, is gesitueerd in Kin-
gantoko. Veel bedden telt het hospi-
taaltje niet bij elkaar nog geen
Er is ook duidelijk een verschil in
terminologie. De regering beschouwt de
commerciële vluchthelpers als misdadi
gers. In de rijen van de oppositie heeft
men het liever over „noodhelpers” op
zich afstotelijke lieden, wier praktijken
echter toch een aantal mensen een lang-
gezochte uitweg bieden.
Regering en oppositie beide hebben in
het verleden over zulke praktijken zo
veel mogelijk gezwegen. Nu blijkt echter
de DDR er belang bij te hebben het
vuurtje in Bonn aan te wakkeren. Pu-
blikaties, zoals nu in Neues Deutschland,
zouden bovendien een afschrikkende
werking kunnen hebben op kandidaat-
vluchtelingen.
LONDEN (AFP en Reuter). De
Britse regering heeft geweigerd een on
afhankelijk onderzoek in te stellen in de
zaak Littlejohn. De socialistische opposi
tie had hierom gevraagd. Minister van
Defensie Lord Carrington deelde het be
sluit van de regering mee aan Fred
Peart, zijn „collega” in het socialistische
schaduwkabinet. Tevoren had hij over
legd met premier Edward Heath, die net
is teruggekeerd van de gemenebestconfe-
rentie in Ottawa.
Lord Carrington herinnerde in zijn
brief aan Peart aan de „oude stelregel”,
dat activiteiten van inlichtingendiensten
niet in het openbaar besproken worden.
De twee gebroeders Littlejohn werden
onlangs in Dublin tot 20 en 15 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld wegens bank
roof. Op hun proces verklaarden ze dat
ze opdracht van de Britse regering had
den informatie in te winnen over het
Ierse Republikeinse Leger. De bankroof
zou onderdeel van het plan zijn geweest.
De Britse regering verklaarde naar
aanleiding hiervan dat zij wel aan de
Littlejohns had gevraagd om informatie
over het IRA, maar dat zij haar handen
van de gebroeders zou aftrekken als zij
de wet overtraden.
verkeer tussen de Bondsrepubliek en
West-Berlijn en ook van de geloofwaar
digheid van haar eigen politiek, moet de
regering in Bonn het compromis met de
DDR (meer kon het verdrag niet zijn)
nakomen. Ze kan echter onmogelijk
stelling nemen tegen het toenemende
aantal vluchtelingen de laatste tijd
honderden per maand.
President Moboetoe bewijst daarom
wel de nodige lippendienst aan de
Angolese zaak, doch verhindert dat
zijn land een bolwerk wordt van
revolutionairen, die het op de beëin
diging van het Portugese koloniale
bewind hebben gemunt-
DEN HAAG. Het Tweede Kamerlid
Beekmans (D ’’6) heeft zich verwonderd
over de prijs van dertig gulden, die
betaald moet worden voor het zilveren
tientje dat ter gelegenheid van het zilve
ren regeringsjubileum van koningin Ju
liana voor verzamelaarsdoeleinden wordt
geslagen en verkocht. Hij stelde daarom
gisteren schriftelijke vragen aan staats
secretaris De Goede van Financiën over
die prijs.
In de afgelopen week deelde het de
partement van Financiën mee, dat naast
het zilveren jubileumtientje, dat voor
een bedrag van tien gulden bij postkan
toren en banken te koop zal zijn, voor
verzamelaars van munten een extra
fraaie uitvoering van de munt gemaakt
zal worden. Deze jubileummunt
in étui met opdruk verkocht
dertig gulden kosten.
Het Kamerlid wil van de staatssecre
taris horen, welke de meerkosten zijn
van de extra fraaie uitvoering van de
jubileummunt.
HILVERSUM. In Hilversum staat
sinds kort het middelgrote computercen
trum Elorg b.v. gevestigd in een luxe
villa. Elorg is een kind uit het huwelijk
van de Nederlandse Datacon n.v. en de
Russische Electronorg Technica.
Het kind heeft vrijwel de Russische
identiteit, veroorzaakt door het feit dat
Rusland 65 percent van de aandelen
bezit. Bovendien staat de Russische
staatsbank voor die aandelen garant,
zijnde 1,3 miljoen gulden. Er wordt
gewerkt met de Russische Minks-32
computer.
President Moboetoe zou zich be
paald niet kunnen veroorloven dat
Zaire een soort Laos of Cambodja
wordt, als het aankomt op daadwer
kelijk verzet tegen de Portugese au
toriteiten. Daarom laat hij de vrij-
heidssstrijders veelvuldig met wapens
spelen, maar zorgt er tegelijkertijd
voor dat het grondgebied van Zaire
niet als springplank kan worden ge
bruikt voor aanvallen op Angolees
territorium-
Na een jarenlange verbitterde
strijd met de MPRA de Frelimo
werkt in andere Angolese contreien
heeft de GRAE nu aangekondigd
naar een vorm van samenwerking te
zoeken met zijn concurrent. Of dit
lukt, blijft voorlopig een vraag. In de
onderlinge strijd zijn aan beide kan
ten doden en gewonden gevallen. En
dat is voor Afrika, waar de stammen-
oorlogen voorlopig nog wel het poli
tieke beeld zullen blijven beheersen,
een element, waar altijd zwaar aan
wordt getild.
Het omhulsel van een Amerikaanse bom in een Cambodjaans dorpje in de buurt van
Pnom Penh.
Een woordvoerder van de in Utrecht
gevestigde Maatschappij zegt: „We heb
ben een sterk vermoeden, wie dat
krankzinnig hoge bedrag heeft gevraagd.
Het is een man, die al meer onplezierig
in het nieuws is geweest. In elk beroep
kom je wel wat onmaatschappelijke lie
den tegen, dus ook onder tandartsen. We
moeten nu maar eens indringend met
hem gaan praten. Misschien zou hij
wellicht naar een psychiater moeten
worden gestuurd.”
DEN HAAG. De geluidsoverlast
door vliegtuigen in de omgeving van de
vliegbasis Welschap bij Eindhoven zal
niet toenemen bij plaatsing van een
„Instrument Landing Systeem” (ILS). Dit
heeft minister Westerterp van Verkeer
en Waterstaat gisteren geantwoord op
schriftelijke vragen van het Tweede-
Kamerlid mevrouw KlaassensPostema
(PvdA).
Philips te Eindhoven heeft het voor
nemen over te gaan tot plaatsing van
een ILS op Welschap. Het wordt ver
vaardigd door de Canadese vestiging van
Philips en voldoet aan de door de inter
nationale organisatie voor de burgerlijke
luchtvaart gestelde eisen.
Volgens de minister zijn alle belang
rijke luchthavens in Europa met ILS-
installaties uitgerust.
Het doel van de installatie is in de
eerste plaats de ondersteuning van de
nadering voor het landen op Eindhoven,
vooral gedurende de tijden dat de mili
taire landingsradar niet beschikbaar is.
Daarnaast kan de werking van de appa
ratuur aan mogelijke belangstellenden
worden gedemonstreerd. Maar daardoor
zal de geluidsoverlast niet toenemen.
De kwestie is in de Bondsrepubliek,
zoals gemeld, al enkele weken onder
werp van een discussie die de regering
hoogst onwelkom is. Gebleken is dat de
„transitwegen” over DDR-gebied tussen
de Bondsrepubliek en West-Berlijn in
toenemende mate worden benut voor
georganiseerde vluchtacties. Over het ge
bruik van die wegen bestaat echter sinds
vorig jaar een verdrag, waarin het opne
men van personen door automobilisten
misbruik wordt genoemd en waarin de
Bondsrepubliek zich verplicht daartegen
op te treden.
In het belang van een ongestoord
-M*
wr Ti