Messmer beval
ZAIRE: NEDERLANDSE HANDELAREN ONTDUIKEN BOYCOT
Mae West
tachtig
Betoging pro en
contra Indonesië
China
Parlementariërs
naar
Spreiding
reisdagen
bejaarden
Lijken gevoerd
aan honden
ontruiming
LIP-fabriek
Door IRA gekaapte
trein opgeblazen
Magruder bekent
schuld
l
GEEN ENKELE GEWONDE
Haagse overvallers
spoedig gepakt
Aanslag op vliegveld
in Athene vergt
vierde dode
3
17 AUGUSTUS
V R IJ D A G
1973
n
Nieuwe regeling NS
Enige
Ongelegen
:t
t
;t
KINSJASA „Nederlandse
handelaren ontduiken de boycot
van Angolese koffie door koffie uit
Angola in te voeren maar als land
van herkomst Zaire op te geven”.
Dit zei de minister van Landbouw
van Zaire, Kayinga Onsi n’Dal, in
een gesprek met een ANP-verslag-
gever in Kinsjasa. Volgens hem is
het onmogelijk dat deze koffie uit
Angola via Zaire (het voormalige
Belgisch Kongo) naar Nederland
wordt vervoerd, daar de koffiehan
del in Zaire een staatsmonopolie is.
De koffie wordt in Nederland inge-
voerd onder Zairiaanse vlag, zonder
ooit in het Afrikaanse land te zijn
geweest.
Reusachtig land
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG Vanmorgen is van Schiphol een Nederlandse dele
gatie naar China vertrokken: Tweede-Kamervoorzitter Vondeling,
acht leden van de Tweede en vier van de Eerste Kamer, een griffier
en een tolk-begeleider, alsmede een tiental journalisten die van het
bezoek verslag zullen doen. Zij zullen morgenmiddag om half vier
plaatselijke tijd in Peking arriveren.
Angola-comité
i
-
Sluikinvoer van Angolese koffie
is
ook een legerhelikop-
lag
de
't'g
■en
lits
Mae West, sexsymbool uit de twintiger
en dertiger jaren, vierde gisteren haar
tachtigste verjaardag. „Ik praat er lie
ver niet over”, verklaarde ze. „Daarmee
wacht ik tot ik negentig ben”.
Wie in China als gastheren van de
Nederlandse parlementaire delegatie
zullen optreden is niet bekend. De
De 60-plus-dames en 65-plussers kun
nen kiezen uit de dinsdagen, woensda
gen, donderdagen en zaterdagen. Alleen
zaterdag 29 september valt dit jaar bui
ten de vrije reisdagen in verband met de
materieelomwisseling zomer-winterdienst.
dienst.
dit
it-
;en
■en
il
le
gal
m-
»dt
iet
;ij-
ets
m-
le-
ran
?ge
ts-
:ti-
iek
ers
?e-
is
d-
■n-
an
le
ste
an
n-
an
de
am
‘U-
je-
.ak
we
mt
nd
eel
"O-
!an
de
de
?r-
er-
Te-
let
an
te-
n-
fig
>1-
o-
ict
en
ift
en
11-
rd
iet
ge
n,
rd
er
n.
Ie
le
er
;ie
De Haagse politie, die het niet voor
onmogelijk hield dat het bij de ambas
sade tot een treffen tussen beide groe
pen zou komen, zette 180 man van de
mobiele eenheid in, uitgerust met helm,
bamboeschild en lange wapenstok. To
taal had de politie voor de demonstratie
250 man op straat. Daarbij waren zestig
man mobiele eenheid uit plaatsen in de
omgeving van Den Haag die als speciale
bijstand voor het gebeuren bij de am
bassade waren aangevraagd.
Tijdens de demonstratie deden zich
echter geen moeilijkheden voor. De or
ganisatoren van de anti-Indonesische be-
het parlementaire jaar een maand
uitstel zeer ongelegen zou komen.
Behalve de namen van de gasthe
ren zijn de precieze programmapun
ten nog niet definitief vastgesteld.
Het Chinese protocol wil dat op basis
van de vooruit geuite wensen van de
gasten een voorlopig agenda wordt
opgemaakt, maar dat tot de aankomst
van de bezoekers ter plaatse formeel
ruimte voor kleine wijzigingen wordt
gelaten. Een en ander wordt tenslotte
pas op het laatste moment en
zoals dat heet in „onderling over
leg” vastgesteld.
GOUDA. Een uur nadat zij de kas
van het postagenschap in Gouda ruim
15 mille Achter hadden gemaakt, zijn
gisteren twee broers uit Den Haag, bei
den orgeldraaier, aangehouden.
toging hadden zelf voor een Zuidmoluk-
se ordedienst gezorgd van tweehonderd
man, gehuld in camoeflagepakken en
met een rode baret op het hoofd.
Dit bezoek is het eerste van deze
aard sinds Nederland meer dan 20
jaar geleden erkende, dat de macht
in China niet langer werd uitgeoe
fend door de nationalisten onder
Tsjang Kai-Sjek (die van het vaste
land naar het eiland Taiwan had
moeten vluchten), maar door de com
munisten onder Mao Tse-Toeng, die
in Peking een Volksrepubliek hadden
uitgeroepen.
ALS BEGELEIDERS zullen optre
den griffier Hubert van de Tweede
Kamer en tolk Schepel van het Sino
logisch Instituut in Leiden. Verder
zullen zij op een groot deel van hun
reis worden begeleid door een drie
man sterke NOS-tv-ploeg, drie radio
verslaggevers van NOS, KRO en
NCRV, en een redacteur en een foto
graaf van het geïllustreerde weekblad
Panorama. De enige dagbladjournalist
in het gezelschap is onze speciale
verslaggever drs. Jaap van Ginneken.
ter kon hen niet vinden op hun vlucht
van Waterford aan de zuidoostkust naar
het graafschap Fermanagh in Noord-
lerland. Zij zeiden te behoren tot een
groep die zich de „Ierse Republikeinse
Commando’s noemt. Op hun vlucht
maakten zij gebruik van drie auto’s
waarbij ze de bestuurders met hun wa
pens in bedwang hielden.
AL GERUIME tijd worden deze
gebeurtenissen verwacht, maar juist
nu worden de geruchten daarover
sterker. Verscheidene andere buiten
landse delegaties hebben het verzoek
gekregen hun aangekondigde bezoe
ken uit te stellen, maar het tijdsche
ma van de Nederlandse parlementa
riërs is gerespecteerd. Of daarin een
bijzondere bevoorrechting tot uiting
komt valt moeilijk vast te stellen:
Den Haag heeft duidelijk gemaakt
dat in verband met de opening van
De Nederlandse deelnemers aan de
ontmoeting zijn, naast de voorzitter:
Van Thijn en Kloos (beiden PvdA);
Andriessen en Schuijt (beiden KVP);
Wiegel en Van der Werff (beiden
WD); Van der Mei (CHU); Roolvink
(ARP); Van Mierlo (D’66); De Gaay
Fortman (PPR); De Brauw (DS’70) en
Hartog (CPN).
Terwijl de stoet demonstranten terug
liep naar het Malieveld hield de politie
de pro-Indonesische jongeren op het ter
rein van de ambassade om moeilijkhe
den te voorkomen. De jongens uit deze
groep verklaarden dat zij wilden laten
zien dat er niet alleen maar anti-Indo-
nesische Zuidmolukkers in Nederland
zijn. Een van hen noemde het een
schandaal dat de betoging, gehouden
omdat Indonesië vrijdag de onafhanke
lijkheidsdag viert, door de Nederlandse
autoriteiten wordt toegestaan.
De „vroedvrouw”, die niet bevoegd
was, gebruikte haar keuken als „opera
tiekamer”. Een luitenant van politie zei
dat de vrouw eenvoudig leeft „en mis
schien niet genoeg te eten kon geven
aan haar honden wanneer zij die niet
met mensenvlees voerde”.
VAST LIJKT echter te staan, dat
naast de hoofdstad Peking ook het
grote haven- en industriecentrum
Shanghai (met evenveel inwoners als
Nederland) zal worden bezocht, en
verder het toeristische Hangchow en
het historische Sian de oude kei
zerlijke hoofdstad, met op enkele
honderden kilometers verder de vroe
gere revolutionaire basis Yen-an.
Het lijkt een hele onderneming, om
naast de officiële ontvangsten
waarbij men ongetwijfeld zal erva
ren dat de Chinese keuken veel veel-
zijdiger is dan de gemiddelde Neder
lander weet ook nog duizenden
kilometers af te willen leggen. Maar
ook al zal men zich in één enkele
week geen representatief beeld van
dit reusachtige land (zo groot als
Europa en met ruim een vijfde van
de wereldbevolking) kunnen vormen,
toch zullen de bezoeken aan scholen,
landbouwcommunes en fabrieken on
ze politici de gelegenheid geven voor
een belangrijke eerste kennismaking
met de alledaagse Chinese werkelijk
heid. Hetzelfde geldt voor de leden
van het Chinese Nationale Volkscon
gres die te zijner tijd een tegenbezoek
aan Den Haag zullen afleggen.
De jongemannen stapten gisteroch
tend even over half negen het in een
winkel ondergebrachte postagenstschap
binnen. Zij bedreigden de filiaalhouder
en enkele cliënten met een op een
pistool lijkend voorwerp en gingen er
vandoor in een witte personenauto, na
een greep in de kas te hebben gedaan.
belangrijkste figuren in de Vaste
Commissie van het Volkscongres zijn
de hoogbejaarde dichter en schrijver
Kuo Mo-Jo, en de eveneens zeer oude
maarschalk Tsjoe Teh. Evenmin is
duidelijk of met regeringswoordvoer
ders zoals van Buitenlandse Zaken
Tsji Peng-Fei of zelfs premier Tsjoe
En Lai zal worden gesproken.
Contacten met leden van het dage
lijks bestuur van de communistische
partij lijken daarentegen niet aanne
melijk.
De minister reageerde met deze uit
spraak op berichten in de Belgische pers
eerder dit jaar, waarin werd gemeld dat
Nederland koffie uit Angola zou invoe
ren via Zaire en België. De koffie zou
dan in Zaire worden overgepakt. Zaire
zou voor deze transactie een heffing
innen, die ten goede zou komen aan de
door Kinsjasa gesteunde Angolese be
vrijdingsbeweging FNLA. Volgens minis
ter Kayinga is dit bericht „absoluut
onjuist”. Hij betreurt het dat op deze
manier de indruk wordt gewekt dat
Zaire meewerkt aan ontduiking van de
koffie-boycot.
Zaire is naar zijn zeggen op geen
enkele manier betrokken bij deze trans
acties, alleen de Nederlandse handela
ren zijn hiervoor verantwoordelijk. Na
men van importeurs die zich met deze
praktijken bezighouden, wilde hij niet
noemen om de goede betrekkingen niet
in gevaar te brengen.
Zaire had gehoopt op een stijging van
de koffie-uitvoer naar Nederland, als
gevolg van de koffie-boycot. Maar die
stijging is achterwege gebleven door de
boycot-ontduiking van de Nederlandse
handelaren, zo is minister Kayinga van
mening. De koffie-uitvoer van Zaire
naar Nederland is erg gering.
Omdat Angola en Zaire dezelfde kof-
fiesoort produceren, namelijk „Robusta”
koffie is het moeilijk voor koffieproe-
vers in dit geval het land van herkomst
vast te stellen. Het Angola-comité is van
plan met medewerkers na te gaan welke
mogelijkheden er zijn om Zairiaanse
koffie van Angolese koffie te onder
scheiden. Het comité, dat het initiatief
nam tot de boycot van Angolese koffie
wil de kwestie ook nog eens opnemen
met de koffiehandelaren.
De twee mannen, 18 en 25 jaar, werden
door de rijkspolitie gepakt terwijl zij
stonden te liften op de afslag van de
rijksweg naar Waddinxveen. Zij hadden
het grootste gedeelte van de buit bij
zich. De rest hadden zij ergens verstopt.
De Hagenaars bekenden bij een eerste
verhoor de overval te hebben gepleegd,
zodat een confrontatie met de filiaal-
houden van het postagentschap achterwe
ge kon blijven.
PARIJS (DPA en Reuter). —De ont
ruiming door de politie van de horloge
fabriek LIP in Besancon is dinsdagmor
gen geschied op persoonlijk bevef van
premier Pierre Messmer. De premier zei
dit gisteren op een persconferentie in
zijn residentie in Saint-Gildas-de-Rhuys.
Als redenen noemde hij de rechterlij
ke uitspraak het sinds april in staat van
faillisement verkerende Zwitserse be
drijf te sluiten en de plannen van de
1300 werknemers de zaak zelf voort te
zetten.
Op een massabijeenkomst in Besancon,
waar naar schatting 7000 mensen aan
wezig waren, veroordeelde de leider van
het communistische vakverbond CGT,
Georges Seguy, het feit dat een enorme
politiemacht van 3000 man de fabriek
heeft ontruimd.
De wilde stakingen van het spoorweg
personeel uit protest tegen de ontrui
ming van de LIP-fabrieken hebben in
verscheidene delen van Frankrijk het
treinverkeer geheel in de war gestuurd.
De vijfhonderd aanhangers van de Re
publiek der Zuid-Molukken (RMS) lie
pen van het Malieveld af paar de am
bassade met spandoeken en borden,
waarop te lezen viel „RMS dood? Nooit.
Zolang wij, leveij zal de RMS blijven
leven”. Bij aankomst bij de ambassade
riepen zij „Leve de Republiek der Zuid-
Molukken”. De meesten zwaaiden met
RMS-vlaggetjes en schreeuwden vanach
ter een rij door de politie aangesleepte
dranghekken in de richting van het
ambassadegebouw. Een klein deel van de
pro-Indonesische groep op het ambassa-
deterrein schreeuwde verwoed terug.
Tussen pro- en contra-demonstranten
stonden echter drie rijen politiemannen
van de mobiele eenheid, de dranghekken
en de leden van de Zuidmolukse orde
dienst en op een hoop geschreeuw en
gejoel na bleef het rustig.
De nieuwe regeling is ingevoerd om
treinoverbezetting te voorkomen. Geble
ken is dat veel bejaarden hun twee
dagen vrij reizen opspaarden tot de
laatste week van de maanden januari,
mei en september. Daardoor gebeurde
het vooral in de spitsuren nogal eens dat
vaste treinreizigers geen plaats konden
vinden doordat ouderen aan het plezier-
toeren waren. Door de spreiding over
twee maanden hoopt NS het vervoer op
de vrije reisdagen op te kunnen vangen
zonder gebruik van extra materieel. Of
volgend jaar januari en mei een soortge
lijke regeling zal gelden hangt onder
meer af van de ervaring die er in
september en oktober mee wordt opge
daan.
LANGE TIJD stagneerden de di
plomatieke betrekkingen op het laag
ste niveau dat van de uitwisseling
van zaakgelastigden en leek de
„koude oorlog” een verbetering in de
weg te staan. Maar inmiddels heeft
aan beide zijden de opvatting veld
gewonnen, dat kapitalisten en com
munisten vreedzaam naast elkaar
kunnen bestaan, en zijn de weder
zijdse vertegenwoordigers vorig jaar
tot ambassadeurs verheven. En nu is
het dan ook mogelijk geworden, dat
leden van de Staten-Generaal een
uitnodiging van hun collega’s van het
Volkscongres aanvaarden, ook al is
hun beider staatsrechtelijke positie
dan niet geheel dezelfde.
Weliswaar bestaan ook in China
nog steeds in tegenstelling tot wat
veel buitenlanders denken meer
dere politieke partijen, maar het is
duidelijk dat de communisten in het
openbare leven de hoofdrol spelen.
Het beleid dat echter in de partij
wordt uitgestippeld, moet wél net als
(Van onze correspondent)
UTRECHT. De 60-plus-dames en
65-plus-reizigers van de Nederlandse
Spoorwegen krijgen hun twee gratis
reisdagen niet in september, maar ge
spreid: één dag in september, één in
oktober.
BELFAST. Britse scherpschutters
hebben gisteren de motorwagen opgebla
zen van een goederentrein die eerder op
de dag bij Newry aan de grens tussen
Ulster en Ierland door het Ierse Repu
blikeinse Leger was gekaapt. Met een
geweldig* klap ging de motorwagen de
lucht in toen de militairen de ontsteking
raakten van één van de melkbussen met
springstof die de kapers in de trein
hadden geplaatst. Brokstukken metaal
vlogen honderden meters door de lucht.
De goederentrein, die uit Belfast
kwam, was door tien gemaskerde man
nen overmeesterd toen hij het station
van Newry binnenreed. Zij plaatsten
twee melkbussen in de motorwagen en
waarschuwde het treinpersoneel dat de
bussen explosieven bevatten.
Het Britse leger zette meteen de om
geving af. Aanvankelijk zou getracht
worden de ontstekingen weg te halen,
maar de militaire autoriteiten durfden
het risico niet aan en besloten scherp
schutters een eind aan het gevaar te
laten maken. Bij de explosie is niemand
gewond.
Het is de eerste maal dat het IRA een
trein kaapte. Wel zijn in het verleden
reeds talrijke auto’s, bussen en vracht
auto’s gestolen die later vol explosieven
ontploften.
Drie gewapende mannen hebben giste
ren een overval gepleegd op een Iers
legerkamp en zijn er daarna in geslaagd
de vierhonderd kilometer naar de
Noordierse grens af te leggen zonder te
worden gegrepen.
De overvallers ontweken talrijke poli-
tie-patrouilles en ook een legerhelikop-
Ook het Angola-comité vindt de be
richten in de Belgische pers onwaar
schijnlijk. Een dergelijke omslachtige
procedure, met het overpakken, zou de
koffie veel te duur maken. Bovendien is
er geen stijging van de koffie-invoer
van Nederland uit België uit de statistie
ken af te lezen.
DEN HAAG. Een groep van vijf
honderd Zuidmolukkers heeft gisteren
na een mars door Den Haag gedemon
streerd bij de Indonesische ambassade
aan de Tobias Asserlaan. Op het terrein
van de ambassade en in het gebouw had
een honderdtal jongelui post gevat, die
zich pro-Indonesische Zuidmolukkers
noemden. Zij ontplooiden Indonesische
vlaggen en droegen lintjes op de borst in
het rood en wit van de vlag.
ATHENE. (DPA) De aanslag die
Arabische guerillastrijders op 5 augustus
pleegden in de vertrekhal op de lucht
haven van Athene, heeft een vierde
mensenleven geëist.
In een ziekenhuis overleed de 16-
jarige Amerikaanse Laura Haack aan
haar verwondingen. Haar stoffelijk over
schot is vandaag naar de Verenigde
Staten overgebracht.
De aanslag had al onmiddellijk het
leven geëist van de 53-jarige Amerikaan
Albert Kersen, de 23-jarige Amerikaanse
Jeanie Salantis en de 41-jarige Oosten
rijker Wolfgang Ulhofen. Er werden 55
mensen gewond.
MEXICO. De politie in Mexico
heeft de overblijfselen van tien vrouwen
en pas geboren kinderen aangetroffen
onder de vloerplanken van het huis van
een 58-jarige amateur-vroedvrouw. Deze
vrouw, Hermelinda Ajala Alonso, heeft
volgens de politie twintig honden in het
huis met de lijken van vrouwen en
kinderen die bij de bevalling waren
gestorven, gevoerd.
De beenderen werden in de patio,
onder de vloer van keuken en slaapka
mer begraven. Deze zijn gisteren door de
politie opgegraven.
De politie deed een overval in het huis
nadat één der echtgenoten, die zijn
vrouw naar de vroedvrouw had zien
gaan, had geklaagd. Zij trof een 13-
jarige jongen aan die het overschot van
een 18-jarig meisje, Georgina Flores, aan
het begraven was. Jongen en vrouw zijn
gearresteerd.
hier officieel worden goedgekeurd
door de volksvertegenwoordiging, al
vorens het door de overheid kan
worden uitgevoerd. Vandaar dat er
wel degelijk enige overeenkomst tus
sen de organen in beide landen be
staat. Maar uiteraard blijven grote
verschillen tussen beide bestaan.
WASHINGTON. (Reuter en UPI)
Jeb Stuart Magruder, voormalig plaats
vervangend leider van president Nixons
herverkiezingscampagne en voormalig
lid van de staf van het Witte Huis, heeft
gisteren voor een federale rechtbank in
Washington bekend schuldig te zijn aan
samenzwering in verband met het Wa-
tergate-schandaal en de pogingen de
zaak in de doofpot te stoppen.
Rechter John Sirica stelde het wijzen
van vonnis uit, hangende verdere aan
klachten in de zaak, die later dit jaar
van een federale grand jury worden
verwacht. Magruder is op vrije voeten
omdat hij heeft beloofd met het gerecht
samen te werken.
In zijn verklaring voor de senaats-
commissie-Ervin heeft Magruder ver
klaard dat de vroegere minister van Ju
stitie John Mitchell de inbraak in het
Watergate-gebouw van juni 1972 goed
keurde.
Magruder moet zich eens per week bij
de rechtbank melden en heeft zijn pas
poort moeten inleveren.
Pro-Indonesië-gezinde Zuidmo
lukkers roepen anti’s vanachter de
hekken van de Indonesische ambas
sade verwensingen toe.
Wel gaan geruchten, dat het Ne
derlandse bezoek met een of meer
belangrijke politieke bijeenkomsten
in Peking kan samenvallen. Bedoeld
zijn dan de Vierde Zitting van
de Volksvertegenwoordiging het
Nationale Volkscongres of het
Tiende Congres van de Communisti
sche partij. Zij zouden de conclusies
moeten trekken uit de Culturele Re
volutie van enkele jaren geleden en de
personele wijzigingen die sindsdien
zijn opgetreden (zoals de verwijdering
en het vervolgens op de vlucht ver
ongelukken van Mao’s aangewezen
plaatsvervanger en opvolger Lin Piao).
'r"'- 1%