Thema van dit jaar Vrede bij
thuis
u
Vi
e
OPWEKKINGSBLAD NAAR NIEUWE FASE
99
Geestelijk
kon zes miljoen
besteden
I
ZUIDAFRIKAANSE
DELEGATIE NAAR
WERELDRAAD
Mother Teresa naar Jemen
ZUIDAFRIKAANSE KERKEN:
Algerije
NEDERLANDSE
vraagt
STEUN VOOR
kerkewerkers
AMERIKAANSE
DIENSTWEIGERAARS
Leven
Ver geschopt
„Mensen in Nood”
„Startkrant 73”
„Rumoer rond centrum
Wilgespruit ongegrond”
z,
is geen mens meer
een herder zijn
op aarde
vrede stichten
namen geven
zou de mens
orde scheppen
maar hij zwijgt dood
vervloekt
slaat uiteen
Iedereen
Dank
Verstandhouding
Brochures
ZATERDAG
18 AUGUSTUS
1973
14
Erbij
Ab/ (1
1
Het laatste nummer van het maandblad Vuur oude stijl is verschenen.
Met ingang van de volgende maand zal het nu zestien jaar bestaande blad
weliswaar onder dezelfde naam worden voortgezet, maar dan op een bre
dere basis. Voor de gezamenlijke verantwoordelijkheid tekenen dan Oase,
Interkerkelijk Reveil en Vuur, organisaties die al nauw samenwerken in
de Charismatische Werkgemeenschap Nederland.
Voor de eerste maal m achthonderd jaar zij A rooms-katholieke zus
ters in Jemen, waar de bevolking overwegend Moslim is, toege
laten. Mother Teresa, bekend van haar werk voor de armen in India
paus Paulus heeft een prijs in het leven geroepen die haar naam
draagt gaat in Jemen een tehuis opzetten voor lepralijders en
daklozen.
1
IKV WIJZIGT OPZET VREDESWEEK
btf u thuis”.
het
spc
1
i
1
WVWWWWW
Vuur” op bredere basis
VVVVVVVvVVW
Ke
De Vredesweek die dit jaar voor de zevende keer zal worden gehouden verschilt
in veel opzichten hemelsbreed met die van voorafgaande jaren. Dit jaar wil het IKV,
het Interkerkelijk Vredesberaad, de samenhang laten zien tussen de problemen in
de eigen omgeving en die in de wereld. Gezin, kerk, sport, bedrijf, kazerne en school
zijn enkele instellingen waarmee iedereen wel eens heeft te maken, erdoor wordt be
ïnvloed en omgekeerd de mogelijkheid heeft om er een bepaalde invloed op uit te
oefenen. Het ontdekken en benutten van deze kansen en mogelijkheden is de be
doeling van de Vredesweek van dit jaar die als thema heeft meegekregen: „De vrede
om
sfe
me
En
De geestelijke wind in Algerije waait
plotseling uit een nieuwe hoek: Dreigde
de regering nog geen drie jaar geleden
alle zendingsarbeiders het land uit te
zetten, nu vraagt dezelfde regering om
kerkwerkers die speciale taken kunnen
vervullen, zo bericht het Gereformeerd
Zendingsblad.
Tot nu toe was de kleine kerkgemeen
schap van Algerije tamelijk verdeeld. De
verschillende kerkjes hebben elkaar nu
gevonden en een nieuw lichaam gesticht
dat ze de Protestantse Kerk van Algerije
noemen.
zo’n gemeente ging men elkaar scheef
aankijken.
„Het ging ons om ruimte binnen de
bestaande kerkelijke structuren voor de
doop in de Geest en de gaven van de
Geest.”
In 1960 verbeterde de verstandhouding
tussen de hervormde kerk en de pink-
stergroepen door het unaniem positief
Naast de Vredeskrant - waarin onder
meer een interview met kardinaal Al-
frink is opgenomen („Wij zijn allemaal
u
voor-
De stilte in Nederland werd verbroken
door de grote charismatische conferentie
in Nijmegen, die eind 1971 werd gehou
den, waar David du Plessis de beweging
nieuwe inspiratie gaf. Dezelfde conferen
tie leidde enige tijd later tot de oprich-
In de reeds genoemde Vredeskrant, die
op Vredeszondag in veel parochies of
gemeenten wordt uitgereikt, is verder
een kleine beschouwing opgenomen naar
aanleiding van de tekst van Efesiërs 2
14: Hij is onze vrede, onder de titel „De
muren van Jericho”.
De voorzijde van het nieuwe cahier van
het IKV. De tekst is van dichter-predi-
kant Hans Bouma, de tekening van Bert
Bouman.
I
mi<
pal
bijl
het
wa
bel
19'
dit
i
op
K!
vo
mi
Ra
ge
wa
lui
en
mi
Ze
tw
is
we
tel
mi
OP
lil
P
u
d
P
e
P
b
t
o
I
V
X
I
l
1
s
ce:
gr
ve
kl
tw
ro
do
na
se
Pi
oo
w
Bi
in
w
onder redactie van Ronald Kraayeveld
si
m
et
ei
ei
ft
K
O!
rt
d
Vanuit Zuid-Afrika komt een delega
tie van twaalf personen naar de verga
dering van het centraal comité van de
Wereldraad van Kerken, die van 22 tot
29 augustus in Genève zal worden ge
houden. Als stemgerechtigd lid komt de
bisschop van Zoeloeiand, dr. A. H. Zoe
loe. Hij is één van de zes voorzitters van
de Wereldraad. De andere elf zijn waar
nemers. Onder hen is de voorzitter van
de Zuidafrikaanse Raad van Kerken.
Voor het basisonderwijs heeft het IKV
een speciale krant laten samensteller
onder de naam „Konfliktkrant”. Over de
Vredesweek zal ook aandacht worder
geschonken via radio en televisie. De
NCRV start donderdagavond 20 septem
ber een serie van negen wekelijkse raido-
documentares rond het thema van de
Vredesweek die tot 15 november zal
duren. Ook de KRO-televisie en IKOR-
radio hebben speciale programma’s over
de Vredesweek in voorbereiding.
ting van de Charismatische Werkge
meenschap Nederland. Niet alleen Oase
Interkerkelijk Reveil en Vuur werken
daarin samen, de Kruiskring en de Lu-
kasorde sturen ook waarnemers naar
vergaderingen van de werkgemeenschap.
Ds. Verhoef ziet, terugkijkend op zes
tien jaar Vuur, dat het blad al experi
menterend een enorme ontwikkeling
heeft doorgemaakt. Maar hij stelt dat
nimmer van het uitgangspunt afgeweken
is.
was uiteraard niet onze bedoeling, maar
het pakte wel zo uit: voor de grootste
groepen bleven we onbereikbaar. Dat
moet anders worden. We hebben te veel
reacties gehad in de trant van „moet dat
nu allemaal, die loodzware wereldpoli
tiek”.
De raad van kerken heeft na het
bekend worden van het rapport Schle-
een stukje achterban”) - publiceert het
Interkerkelijk Vredesberaad een zestal
brochures over ieder van de instellingen
gezin, kerk, sport, bedrijf, kazerne er
school. Afgezien van de brochure
„Kerk”, die een meer beschouwelijk ka
rakter heeft, zijn de brochures zo sa
mengesteld dat zij kunnen fungeren als
gespreksstof.
Het eerste nummer van Vuur kwam
uit in maart 1957. Lange tijd was Ver
hoef, toen nog als vicaris werkzaam in
het hervormde jeugdwerk in Voorburg,
de enige man. Opmerkelijk is dat zijn
twee eerste vaste medewerkers ds. W.
Glashouwer en ds. Albert van den Heu
vel waren. „Zo ging dat nog s amen”,
verzucht Verhoef.
Met de keuze van dit thema is men
bij het Interkerkelijk Vredesberaad
doelbewust afgestapt van in voorafgaan
de jaren ondernomen pogingen om bin
nen het kader van deze week complexe
wereldproblemen te behandelen en al
lerlei acties aan te zwengelen.
Of, zoals drs. Jan J. ter Laak, r.k.
priester en secretaris van het IKV, het
zegt: „Wij zijn er domweg niet in ge
slaagd met de opzet van de laatste jaren
mensen te bereiken buiten de kring van
politiek geïnteresseerden en geëngageer-
den van beneden de 35 jaar. Dat elitaire
werd nog versterkt doordat de ideeën en
de informatie daarover afkomstig waren
van een kleine groep aan de top. Dat
Ds. Verhoef: „We zijn altijd bezig
geweest met de volheid van de Geest en
de gaven van de Geest. We hebben dit
echter konsekwent moeten leren ver
staan in verband met Gods hele kerk en
Gods hele wereld. Dat is ons over het
algemeen niet in dank afgenomen. We
zijn daar wel eens bedroefd over ge
weest.”
„Gaat de charismatische beweging een
weg van eigen geloofsbevrediging, dan
zal ze geen toekomst hebben. Haar ene
toekomst zal hierin blijken, dat ze is ter
wille van Gods ene kerk, om Israel zijn
volk en om de volken der aarde. Met
andere woorden: iedere beweging moet
haar eigen specialismen (in dit geval het
charismatische) volledig gerelateerd zien
aan de alles en allen omvattende zen
ding van Jezus Christus”, aldus ds. Ver
hoef in'het laatste nummer van Vuur.
Maar liefst drie inwoners van het
dorp Brighstone op het Engelse ei
land Wight hebben het kerkelijk een
heel eind geschopt. Zij werden alle
drie bisschop in de Anglicaanse Kerk
van Engeland. In het dorp heeft men
nu besloten hen te eren door de enige
plaatselijke pub te herdopen in „De
Drie Bisschoppen”.
Ook zonder het zo vernieuwde uit
hangbord smaken de pinten weer
best.
De zaak kreeg in enkele dagbladen in
Nederland onevenredig grote aandacht,
met verwijzing naar fondsen die uit
Nederland („Kom over de brug 2” en
het hervormd werelddiakonaat) naar
„Wilgespruit” worden overgemaakt. De
ontkenningen van de Zuidafrikaanse
kerkelijke autoriteiten en een destijds
afgegeven verklaring van „Kom over de
brug” kregen in die organen echter niet
deze aandacht.
gewaardeerde (hervormde) rapport „De
kerk en de pinkstergroepen”. Het zag er,
zo schrijft ds. Verhoef, even zeer roos
kleurig uit voor een kerkelijke pinkster
beweging. Even, want die positieve cli
max bleek maar van korte duur. De
jaren zestig bleken anders uit te pakken.
In de kerken ontstonden toen, nog
steeds volgens Verhoef, de „turbulente
jaren van het op de wereldpolitiek ge
richte engagement, hier en daar met
enorme horizontale uitschieters”. De
pinksterbeweging ging zoals bekend de
andere kant op. De zestiger jaren, vindt
ds. Verhoef, brachten een terugval.
De Stichting Oecumenische Hulp aan
kerken en vluchtelingen heeft f 5000,-
overgemaakt aan de Canadese raad van
Kerken voor haar hulpprogramma voor
de ongeveer 60.000 Amerikaanse dienst
weigeraars die naar Canada zijn uitge
weken om niet in Vietnam of Cambodja
te hoeven vechten.
De meest jonge Amerikanen willen in
Canda blijven zolang de Amerikaanse
regering bij haar besluit blijft hen bij
terugkomst te laten vervolgen. De Cana
dese regering biedt hun de mogelijkheid
om binnen zestig dagen het Canadese
staatsburgerschap te verwerven. De
Canadese Raad van Kerken heeft haar
hulp geconcentreerd op Amerikanen die
in afwachting van het staatsburgerschap
zijn.
Er ontstond daarna een situatie, zo
schrijft ds. Verhoef, dat meer en meer
mensen, die kerkelijk waren, aangespro
ken werden door de pinksterboodschap.
Sommigen raakten op drift, anderen
voelden zich tussen wal en schip. „Ze
hadden via hun kerken teveel ontvangen
om zich in een Pinkstergroep op te
sluiten, ze waren te zeer levend gegre
pen om zich in hun kerk thuis te
voelen”. In die situatie werd Vuur gebo
ren.
Daarbij kwam dan ook nog dat binnen
een aantal gemeenten frontvorming
plaats begon te vinden, iets waar het
IKV bepaald niet gelukkig mee was. Een
minderheid voelde zich vaak aangespro
ken door oproepen om actie, maar aan
de meerderheid ging dat volslagen voor
bij. De ideeën stonden te ver van hen af,
sloegen daarom niet aan waardoor ze
laks en onverschillig bleven. En binnen
Stichting Mensen in Nood-Caritas
Neerlandica heeft in 1972 ruim f 6,2
miljoen kunnen besteden. Van dat be
drag ging ruim vier miljoen naar het
Noodhulpprogramma voor Bangladesj
en Nigeria. Bijna een half miljoen ging
naar projecten in landbouw, onderwijs
en welzijnswerk. Een door de Neder
landse overheid beschikbaar gesteld be
drag van 1,66 miljoen aan de Stichting
werd gebruikt voor voedselhulp.
Sinds juni van dit jaar voert Mensen
in Nood de actia Op leven en dood”
voor de door droogte getroffen Afri
kaanse landen ten zuiden van de Sahara.
Tot op heden is voor dit doel op giro
1111222 Den Bosch ruim één miljoen
gulden binnengekomen.
In het augustus-nummer kijkt de
Vlaardingse hervormde predikant W. W.
Verhoef, oprichter en sindsdien de cen
trale man van het blad, terug op de
periode van zestien jaar dat het blad nu
bestaat. Vuur had zijn bakermat in de
zogenoemde binnenkerkelijke pinkster
beweging die in de vijftiger jaren in
Nederland van de grond kwam. Dat was
de tijd dat mannen als Herman Zaiss en
Osborn toernees door ons land maakten.
De Zuidafrikaanse raad van kerken,
die een onderzoek heeft ingesteld na
geruchtmakende publicaties over het oe
cumenisch vormingscentrum „Wilge
spruit”, stelt zich achter dit vormingscen
trum. „Wilgespruit” moet met zjjn ar
beid bleven voortgaan op voorwaarde
dat enkele wijzigingen worden aange
bracht in de werkwijze.
Een parlementaire onderzoekcommis
sie onder leiding van het parlementslid
A. L. Schlebusch had beweerd dat er
seksuele uitspattingen in het centrum
plaatsvonden en dat het vormingscen
trum ten doel had ingrijpende politieke
en maatschappelijke veranderingen tot
stand te brengen. De commissie van de
Raad van kerken, die het onderzoek
heeft uitgevoerd, stelt dat daar in het
geheel geen sprake van is.
Het centraal comité zal twee rappor
ten behandelen: een lang verwacht rap
port met voorstellen over het aanwen
den van geweldloos verzet als methode
om de samenleving te hervormen en een
ander over kerkelijke inkomsten. Verder
komt het bevolkingsvraagstuk ter spra
ke.
Met een bijzondere dienst in de St.
Petrus kathedraal in Genève, waar eens
Calvijn zijn reformatieleer heeft ge
preekt, zal 26 augustus de stichting van
de Wereldraad herdacht worden. Het 120
man tellende centraal comité en een
honderd man tellende afvaardiging van
verschillende aangesloten kerken zullen
de herdenking opluisteren.
Het landelijk Centrum voor Gerefor
meerd Jeugdwerk heeft in verband met
de start van het plaatselijk jeugdwerk
een „Startkrant 73” samengesteld. Als
titel kreeg het mee „Over bezieling ge
sproken”. Restanten van de bijna geheel
uitverkochte oplage van 170.000 exem
plaren zal tijdens jeugdzondagen, start-
appels, gemeenschappelijke bijeenkom
sten worden uitgereikt.
Later werd het blad interkerkelijk
opgezet: een remonstrant, gereformeer
den, de befaamde Pinkster-evangelist
Jan Gijsen terwijl in 1964 besloten werd
ook rooms-katholieken binnen te halen.
Vuur was uiteraard niet het enige
blad dat zijn lezers opwekkingslittera-
tuur bood. Toch heeft het van het begin
af aan een eigen karakter gehad. Ds.
Verhoef omschrijft dat in zijn artikel.
„Wat wij willen is dat iedereen zich
met vredesvraagstukken gaat bezighou
den. We hebben er niet zo gek veel aan
als een klein groepje vreselijk actief is
en de meerderheid, passief staat toe te
kijken wat die jongens nu weer alle
maal overhoop halen”, aldus Jan ter
Laak.
Vandaar het thema „Vrede bij
thuis”. Wat het IKV zich hierbij
stelt is een licht te laten schijnen op
„ons thuis”, onze directe omgeving, waar
we met z’n allen in ons gewone dage
lijkse doen mee te maken hebben, in de
hoop dat het begrip „vrede” (In IKV-
cahier 14 omschreven als „geen vastom
lijnde toestand, maar een veelzijdig pro
ces gericht op vermindering van gebrek,
geweld en onvrijheid zowel binnen de
eigen maatschappij als op regionaal en
mondiaal vlak”) bij meer mensen een
betere ingang zal vinden.
busch de zaak onmiddellijk aangepakt.
Er werd een commissie samengesteld na
overleg tussen de kerken en premier
Vorster. De raad van kerken stelt vast
dat „Wilgespruit” geheel beantwoordt
aan zijn opdracht: het bevorderen van
een brede oecumenische gedachte. „Het
somtijds aanwezige gebrek aan bestuur
en beheer was niet meer of minder dan
wat doorgaans wordt aangetroffen bij
dit soort vrijwillige organisaties”.
Wel wil de raad van kerken de schor
sing van het programma, waarbinnen de
sensitivitytraining viel, tot november
1973 handhaven. Eerst moeten er nog
besprekingen worden gevoerd met de
mensen van het vormingscentrum. De
leiding van „Wilgespruit” wil zo snel mo
gelijk deze schorsing laten opheffen. Het
rapport van de raad van kerken pleit
voor een grondige opleiding van de lei
ders van de sensitivitytraining, maar dat
deze training zou leiden tot het vervan
gen van werkelijkheidszin door een „ge-
notbeginsel”, wijst de kerkelijke com
missie ten stelligste af.
Het parlementslid Schlebusch heeft
nog niet gereageerd op de rechtstreekse
ontkenning van de raad van kerken van
de onderzoekingen, door zijn commissie
gedaan. Hij heeft verklaard dat zijn
commissie een onderzoek wil instellen
tegen het „Christelijk Instituut” en dat
daaruit „nog schokkender zaken aan het
licht zullen komen”.
