Van twaalf tot twee
volgeboekt tot 1975
WE KREGEN DE KRANKZINNIGSTE CADEAU'S
5-:J
Raden maar
Truitje
Witzen
4:
8
bbr.ó
lik
SI
Eten
Schoolreisje
1973
ZATERDAG
1 8
r
J
AUGUSTUS
^5
-
«ÓW ■-/'f’",'-.
47/
s: .gjp' Mje.’
Erbij
f
Wh
il iü
is
f
ww
De rommelige, gezellige sfeer van één grote familie bij „Van twaalf tot twee”, met The Walkers op het podium
Poffertjesman Van Wijk uit Papendrecht geeft zijn recept gratis aan Ted de Braak.
Kees Schilperoort: verkeerd verbonden
INGE CRUL
MMMU
(rtrtft/WVVWVVVrfVWWWWW
JWVXA/WWWWWVWWWWWVWWWWWWWI
WWWVWWWWtl
augustus
i 1
nou
Sandra zingt Het Onbekende Lied.
rwwwwwwwvwwwwWwwwwwwww’
.«WVWWWWWWWW1
>akt.
i na
mier
vast
ordt
leeft
ekse
van
issie
zijn
dien
dat
het
nsen
:>od’*
Lfri-
lara.
giro
joen
Eén grote topper noemt iedereen als
dè trekpleister: Raden Maar met Kees
missen. Het schijnt erg bloot te zijn en
„alles beweegt eraan”, zegt Ted schalks.
mocht
We
Nog geen vijf minuten nadat „Van
twaalf tot twee” is afgelopen spurt
Ted de Braak de studio uit, pikt mij
op in de kantine om, na enige moei
lijkheden met het kofferdeksel van
zijn Datsun richting Amsterdam te
van
„Het
tuur
dan
bij
ti
ter
ritas
6,2
be-
het
desj
ging
wijs
der-
be-
iting
hor-
ri de
nber
nog
de
De
mo-
Het
pleit
lei-
1 dat
zan-
„ge-
om-
let
et
en
lie
trk
en
Ige
De
O d
Vijf dagen per week is „Van twaalf tot twee” in de lucht, met muziek,
wat praatjes en vooral: Het publiek. Een aantal mensen gerecruteerd uit
luisteraars die het nu wel eens van dichtbij willen meemaken. Van heinde
en ver komen ze dagelijks naar de studio, met bussen, treinen, auto’s. Som
migen logeren vlak in de buurt, anderen nemen speciaal een snipperdag.
Ze komen alleen of in een groep. Voor de eerste keer, maar ook voor de
tweede of derde. Iedereen draagt zijn eigen belangrijkheid mee. Misschien
is hij of zij toevallig vandaag jarig, misschien zoveel jaar getrouwd. Wie
weet zal Ted de Braak of Hans van Willigenburg die het programma beur
telings presenteren (Ted drie keer op II, Hans twee keer op III) straks de
microfoon onder hun neus houden, mogen ze wat zeggen, zingen, opzeggen.
Op dinsdag 7 augustus maakte ik het allemaal van dichtbij mee, tijdens de
1101ste uitzending, gepresenteerd door Ted de Braak.
rijden. Daar moet de jolige presenta
tor weer veranderen in de cabaretier
die middag aan middag intensief met
Sylvia Alberts en pianist Theo Roos-
sen zijn nieuwe programma „Tête a
Ted” repeteert. „Het is moeilijk op
dwalen. Zoiets kan onverwachte gevol
gen hebben, ik herinner me de uitzen
ding waarin een mevrouw iets over een
legerplaats opmerkte en onmiddellijk de
hele krijgsmacht aan de telefoon hing.
„Meneer wat doet u voor uw beroep?”
vraagt' Ted. Meneer verstuurt biscuitjes.
En die meneer verderop werktbij een
verzekering die tijdens zijn vakantie
werd overgenomen. En de derde vertelt
trots een snipperdag genomen te hebben.
Geweldig, poffertjes voor meneer.
De kop van Teds microfoon valt er af,
maar dat is meteen weer verholpen. Wie
gaat het Onbekende Lied zingen? Dat is
Schilperoort. Om één uur is het zover.
Kees, omvangrijk, kortgeknipt, en keurig
in het lichtbruine pak met das wordt
met gejuich ontvangen engaat losjes
met de telefoon aan het werk om de
Nederlander (se) te bellen die het onbe
kende geluid moeten raden. Dat is deze
keer een zeer onduidelijk geloei waar
voor na alle foute oplossingen (o.a. zee
koe. zeeleeuw) al f 200 in de pot staat.
Kees doet het iets te losjes met die
telefoon. Het netnummer van Zwolle
lukt nog. Maar het abonneenummer, dat
klopt niet. Iemand die helemaal niet
mag raden neemt op. O. Verbazing. Hoe
kan dat nou. Nou, ja mevrouw dit is dus
Kees Schilperoort en u zit in de uitzen
ding, hoe vindt u dat nou? „Wat leuk
zeg”. En dat was dat. De tweede keer
draait Kees wel goed. Deze mevrouw
heeft weer een kamer vol assistentie bij
de hand en heeft vanmorgen zelfs de
dierentuin in Emmen met haar vermoe
dens gebeld. „Mevrouw” zeiden ze daar,
„dat geluid maken die beesten hier niet”
Wat het wel is wisten ze ook niet. „Een
kameel?” weifelt mevrouw. The Walkers
zetten de verliezersmelodie inweer
f50 in de pot erbij. Kees hangt op en
krijgt van de groep Boxtel een poppetje,
voor zijn vrouw die hem steeds moet
blijft de toppe
het ogenblik mijn aandacht bij het
radioprogramma te houden, je bent
met twee dingen tegelijk bezig. Wat
nog niet wil zeggen dat ik schizofreen
ben.”
Hilversum verdwijnt achter ons, de
lang verbeide doch in de studio ver
boden sigaret wordt opgestoken. Wat
is de opzet van het programma vraag
ik. „Welke, de oude of de nieuwe?”
„De algemene formule.” „Je zou kun
nen zeggen: twee uur verstrooiing in
de middaguren, als de mensen lun
chen. Met expres niet teveel nadruk
op de presentatie. De mensen moeten
tussendoor weg kunnen lopen en
niets missen. Net als Peyton Place,
daar kun je ook drie afleveringen
van overslaan.”
Iedere rechtgeaarde, zichzelf respecterend Nederlander die tussen de
middag bij de warme aardappeltjes van moeder de vrouw of het lunch-
pakketje op het werk de knop van de radio omdraait kan tegenwoordig
bijna niet anders meer doen dan afstemmen op Hilversum II of III, voor
het programma „van twaalf tot twee”. Groot is immers de populariteit
waarin dit KRO-pauzeprogramma zich na vijf jaar mag verheugen. De
belangstelling is bepaald nog niet tanend te noemen: Tot eind 1974, begin
1975 is men al volgeboekt. Een revival van de goede oude radio, waarin
dit programma niet alleen staat. Ook in sommige programma’s van andere
omroepen manifesteren zich die specifieke kenmerken. Zoals de luchtige
sfeer waarin het publiek één grote familie wordt met de presentator als
mede-familielid en waarin iedereen uit zijn schulp komt en opeens „durft”.
En dat „meedoen” van de mensen thuis via allerlei ingenieuze telefoon
spelletjes.
me beschaamd voelen, ik sta hier
toch ook maar voor m’n salaris. Ik
weet wel dat voor een heleboel
mensen geven een feest is, maar dit
werd te gek. Je kreeg het idee dat er
straks mensen niet meer zouden dur
ven te komen, omdat ze geen cadeau
hadden. Nu sturen we groepen van te
voren een brief waarin staat dat ze
echt niet een inzameling hoeven te
houden en dat hun aanwezigheid wat
ons betreft voldoende is.”
Acht minuten voor half één: tijd voor
de rubriek „Wij van het land”, gevolgd
door land- en tuinbouwberichten,
nieuws en actualiteitenrubriek Echo. We
mogen ons vertreden terwijl een droge
stem uit de luidsprekers de sojabonen in
prijs en kwalitiet aan ons voorlegt. Ik
praat met wat mensen. Ze komen uit
Amsterdam, uit Tiel, uit Gouda, en ze
komen voor de „gezelligheid” en „voor
de sfeer”. Een pastoor: „Ik luister altijd
tussen de middag en vooral het meespe
len van de zaal waardeer ik zo”. Zijn
huishoudster naast hem komt al voor de
tweede keer. Twee meisjes: „We willen
ook wel eens zien hoe het bij de radio
gaat”. Een meisje van elf vertrouwt me
toe best een liedje te durven zingen, ook
wel in het Engels want dat kan haar
broer en die leert het haar. Haar vader
zegt dat hij voor „een speciale gelegen
heid” hier komt. „Zoveel jaar getrouwd”,
probeer ik. Glimlachend „nee, nee”. „Ja
rig dan?” Dat was raak. Helaas, het feit
gaat aan Ted voorbij.
ik niet maken bij de KRO, want dan
verliezen jullie leden. Het is meer iets
voor de VPRO”.
„Vertel een witz dan” vraagt Ted. Dat
lukt „Weet je het verschil tussen het
Engelse Lagerhuis en onze Tweede Ka
mer? Nee? Nou, in Engeland hebben ze
jonge hoeren”. En deze: „Heath komt bij
Golda Meir, zegt: „Wat zou jij doen met
zo’n schandaal als wij nu hebben”. Zegt
Golda: „Z’n andere oog ook dichtslaan”.
En zo kan hij nog uren doorgaan. Kees
biedt Ted een reproduktie van één van
zijn schilderijen aan, en verdwijnt ter
wijl er platen van zijn Rika Jansen ge
draaid worden. De sfeer zit er helemaal
in als mevrouw Loes Hiemstra liedjes van
Speenhof zingt en we bij Dorussie mogen
meezingen en inhaken. Het gebeurt grif.
Dat was van twaalf tot twee, morgen
verder.
Volgende onderwerp: weer muziek.
Los Angeles, Braziliaans-Mexicaans. Na
hen: Nationale held Kees Manders, de
gast die iets gaat vertellen over zijn
actie tot schilderijenverkoop op het
Rembrandtsplein voor geleidehonden.
Dat mag-ie niet, en vrolijk roept hij de
zaal in „Mensen die algemene politiever
ordening van Amsterdam, da’s het beste
moppenblaadje dat ik ken. Van de 300
artikelen kun je er 229 overtreden.
Neem nou artikel 112: het is verboden in
het openbaar hoedepennen te dragen
zonder goede beschermers,Kees, ci
teer wat uit je boek”, vraagt Ted. Maar
die wil blijkbaar z’n boek warm hou
den voor de verkoop en zegt: „Dat kan
Kees Sehilpc
„We zitten vol”, roept Ted triomfante
lijk. Hij heeft het niet over de zaal, niet
over de poffertjes. Zelf waagt hij zich
niet aan de maaltijd. Hij wil afslanken
voor zijn nieuwe programma. Aandacht
voor de band van vandaag: The Wal
kers, uit Maastricht. Applaus dames en
heren. Wat heeft producer Ellen Bijl
daar voor een truitje aan? The Walkers!
Ted geeft voor de zaal en luisteraars
een aanschouwelijke uiteenzetting over
de opdruk van het truitje. Zeer aan
schouwelijk, hilariteit, de stemming zit
erin.
Dan de bekende vraag: wie wil er wat
zingen? Is er soms een groep in de zaal?
Zeven kinderen uit Boxtel zingen een in
de trein gemaakt lied. Boxtel zal straks
nog meer van zich doen spreken. Ted
gaat de zaal in, en laat de microfoon
hoard en
zitten.”
In de nieuwe opzet, vertelt hij
zullen wat meer gasten aan het
woord komen, en wordt het al te
uitbundige enthousiasme van het pu
bliek wat ingetoomd. „Je moet de
zaak wat meer in de hand houden”,
vindt hij. „Het enthousiasme en de
vrijgevigheid van de mensen nam
steeds grotere vormen aan. We kre
gen de krankzinnigste cadeaus, fles
sen drank, borduurwerkjes, zakdoe-
'•"n met je monogram erop. Ik ging
TED DE BRAAK:
„Van twaalf tot twee: bomvol” staat
op een bordje voor de deuren van de
KRO-studio. De kantine zit een kwartier
voor de uitzending vol zenuwachtige
mensen die dit keer Het Grote Gebeuren
gaan meemaken. Een seintje ze mo
gen de studio in. Die raakt niet eens vol
hoe zit dat met dat bomvol? Produ
cer Henk Bouwman: „Mensen, er is een
groep tegen zijn eigen zin overigens
verhinderd te komen”. Dat wordt straks
klappen en juichen voor twee. Vijf voor
twaalf. We krijgen algemene instructies:
roken mag niet, en als u het iemand ziet
doen dan hebt u dat niet gezien. Met
name aan de kant van de opnamemen-
sen zien we zo nu en dan een rook-
pluimpje. Niet gezien dus. We mogen
ook niet naar de kantine gaan wandelen
want daar eten de NOS- en EO mensen.
Bouwman: „Ze hebben wel veel leden
maar nog geen kantine en daarom zijn
wij zo evangelisch ze hier te laten eten.”
Het rode opnamelicht gaat aan, het
spel begint. Presentator Ted de Braak
maakt een geoefende revue-opkomst:
een snel loopje van de trap van boven
en dan luchtig nonchalant naar de mi
crofoon: dag dames en heren, dit is van
twaalf tot twee ,de 1101-ste uitzending.
Kabels en snoeren omgeven hem, het
opnamepodium heeft een gemoedelijke
rommelige sfeer waarin mensen ondui
delijk heen en weer lopen, soms met een
glas pils in de hand.
Attractie van de dag: de rijdende
poffertjeskraam van de heer Van Wijk
uit Papendrecht. De studio vult zich in
de loop van de uitzending met een
plezierige vettige lucht waarin je boter
en poedersuiker vermoedt. Ted de Braak
praat met een hardnekkige freudiaans-
heid over mosselen. Meneer Van Wijk
vertelt wie hij is, en hoe hij poffertjes
bakt (gratis recept, met als belangrijkste
onderdeel boekweitmeel), met een be
paald soort braadmerk. Het was te ver
wachten: „hoeveel krijgt u daar nou
voor aan reclamegelden van de fa
briek?’ ’Meneer Van Wijk bakt, nu eens
hier, dan weer daar op diverse gelegen
heden. Nee, niet op kermissen. De groot
ste eter? Een Berlijner, negen porties.
Meneer Van Wijk houdt óók erg veel
van wielrennen trouwens. In twintig mi
nuten gaan er al honderd poffertjes
doorheen. Ze smaken voortreffelijk.
Xlr f r 3
Sandra uit Heerhugowaard. Sandra
wordt deze week zeven, dus met z’n
allen: lang zal ze leven. Ze zingt „In
Appelscha” en krijgt een langspeelplaat
die ze niet mooi vindt en die ze weer
mag ruilen voor een andere.
Over in de hand houden gesproken:
het is een life-uitzending, en improvi
seren is aan de orde van de dag
„Sommige dingen kunnen echt niet.
Neem nou die mevrouw die een lied
je wilde zingen. Waar gaat het over,
vraag ik. Over eten, nou, daar is geen
bezwaar tegen, dus ik zeg begint u
maar. Begint ze: „De zwartjes in
Zuid-AfrikaToen heb ik de Zaak
maar gekapt. Die mevrouw beledigd:
waarom mag ik geen liedje over
kannibalen zingen. Denkt u daar nou
eens rustig over na, heb ik toen
gezegd. En dan dat joodse kinderlied
je, gezongen door een niet-jood.
Opeens in het derde couplet kwam
het volkomen antisemitisch over.
Daar sta je dan in je life-uitzen
ding.”
Ted de Braak en Hans van Willi
genburg geven het programma ieder
een eigen kleur. Maar een personali
tyshow is bepaald niet de bedoeling.
„Het programma mag niet staan of
vallen met Ted of Hans. Er moet zo
een ander in kunnen stappen.” Gaat
het hem niet vervelen? „Bij de dui
zendste uitzending toen had ik et
zeshonderd opzitten dacht ik: ik
■tap op Je kunt beter zelf weggaan
dan wanneer ze het je gaan vragen.
Maar met de nieuwe opzet wil ik nog
wel doorgaan, ik heb tenminste bijge
tekend, voor een jaar. nee twee ge
loof ik.”
KRO-huisorkest, en na
komt er een nieuw orkest.”
Verder is er, vertelt hij, natuurlijk
de attractie van de speciale gast,
vandaag de poffertjesman. Zo geurde
de studio bijvoorbeeld al eens naar
patat, frikandellen, drop, haring, fruit
en bowl, om maar wat te noemen.
Daarnaast komt er dan in de loop van
het programma een tamelijk bekende
figuur (Kees Manders heden) die iets
vertelt over bepaalde plannen, acties
zijn beroep. „Wc hadden Ellen Vogel
een keer aan de hm. Twintig minu
ten lang, en dat ging fantastisch,
enorm veel reacties. Dat kan alle
maal. Dat is voor mij ’n reden om te
zeggen: maak het programma daar
mee aantrekkelijker, de interesse
bliikt er te zijn.”
Er gaat wat veranderen, inderdaad
na 24 augustus. Nieuwe ideeën wor
den nu al uitgeprobeerd. Men gaat
verhuizen naar de verbouwde kleine
studio, het nieuwe orkest komt dan
een groter produktieteam werkt in
tensief aan een andere opzet.
Ted vindt het noodzakeliik om op
een andere formule over te stappen
.Neem nou de „groëtenplaat” (ieder
een mocht razendsnel de groeten
doen). We kregen steeds meer te
horen, ook van mensen die zelf de
groeten hadden gedaan of dat
eigenlijk nog wel moest. Die hadden
bij wijze van spreken zichzelf ge-
zagen het ook niet meer
Wat voor publiek zag hij in die vijf
seizoenen komen en gaan? „Veel
huisvrouwen, groepen, koren, gezel
schappen. Mensen die een dagje uit
zijn. Zo gek is dat niet, ie moet je
voorstellen, die mensen hebben een
..schoolreisje”, gaan naar een pret
park, naar een museum, en nu kun
nen ze ook naar „Van twaalf tot
twee”. En dat kunnen ze makkelijk
weer combineren met andere bezoe
ken.” „Er waren ook veel kinderen
vanmorgen.” „Ja. dat komt door de
vakanties. Anders zijn er niet zoveel.
Nu komen er ook veel vakantiegan
gers. Soms zie je klassen van kweek
scholen, sociale academies, vormings
centra. Kan ook best dat die nou niet
zozeer voor het programma als wel
voor het sociale aspect ervan komen”
zegt hij glimlachend.
De ingrediënten die ik vanmorgen
onderscheidde waren muziek, een
praatje, het publiek aan het woord.
Vandaag gaven The Walkers uit
Maastricht acte de présence. Wisselt
dat steeds? „Alleen in de vakantietijd
Daarbuiten hadden we tot juni hef
4
i
f
l
Cl.
u
