Nederlander gastarbeider in eigen land
Positieve reactie na bezoek minister Lubbers
Akkoord over
afvloeiing
van Enka
Basisrente van
Lloyds Bank
11 percent
S
Secretaris-generaal UNCTAD in Genève
Aanmelding
Delta Lloyd tot
19 september
Belgen ongerust
over beleid
N
„Mariënburg” leed
miljoenenverlies
bij Dura
bedrijven BW
®h°! 2ss?i
Fl AT850spec -128 OU. I
SIMCA1000-1100
voor derde wereld19
„Hervorming geldstelsel gunstig
JANK BROEK
vaco dé autobandenspecialist bovag
AANTAL FUSIES BEREIKT RECORD
AANWINST
VOOR
POLITIE
Nog nauwelijks geld voor de lonen
GEEN RESULTAAT
BIJ GESPREK
OVER LIP
lil i
15
WOENSDAG 22 AUGUSTUS
1973
Over de grens
=£1
Iver
TIE
Migratie
Overnemen
Verwaarloosd
Wegverbindingen
E
GRONINGEN. Minister Lubbers van Economische Zaken heeft
gisteren tijdens zijn oriëntatiebezoek aan het noorden van het land de
ondernemers uit dat gebied gerust kunnen stellen over het beleid van
het kabinet ten aanzien van het noorden. Hij heeft uitdrukkelijk gezegd,
dat alle, plannen uit de nota „Noorden des Lands 1972” onverkort uit
gevoerd kunnen worden. Dit hebben de kringen Noord en Friesland van
het Verbond van Nederlandse Ondernemingen en de afdeling Noord van
het Nederlands Christelijke Werkgeversverbond gisteren na afloop van
het gesprek tussen de ministers en een ondememersdelegatie meegedeeld.
W
(Van onze redactie economie)
Werkgevers in het Noorden gerustgesteld
e
>E
LIS-
van
L3
CS
en j
D
1
de dreigende sociale onrust en de
aangekondigde investeringsmaatre
gelen.
Achteraanzicht
en interieur
van een van de
vier dezer dagen
uit Engeland
aangekomen
nieuwe
pantserwagens
voor de politie,
die kunnen
worden ingezet
bij ernstige
ongeregeldheden.
Het voertuig kan
twaalf
manschappen in
oproeruitrusting
herbergen en
beschikt o.a. over
hydraulische
apparatuur om
barricades op te
ruimen.
iten
i’oor
Men heeft toen ook gevraagd finan
cieel bij te springen. „Ons werd meege
deeld dat ook Amsterdam niet over geld
middelen daarvoor beschikt”, aldus de
brief.
Opstalan. C. van Opstalan te Oisterwijk
(fabrikant van dakbedekking) zal de
aandelen van bouwbedrijf Pepping BV
te Kaatsheuvel overnemen. De bestu
ren van beide bedrijven hebben met
de vakorganisaties overleg gepleegd.
De vakbonden spreken hun vertrou
wen uit in de nieuwe samenwerking,
die geen nadelige gevolgen zal hebben.
RCMA wijt de slechte financiële posi
tie van „Mariënburg” aan het feit dat de
Surinaamse regering al twintig jaar lang
niet toestaat de suikerprijs te verhogen.
ties, de onzichtbare handel en over het
financieringsvraagstuk.
45
n)
•lem
0431
■n
E
r-
ft-
d.
r-
kt
r-
df
e-
Hl
>P
van
on-
it
L.
L.
Aan de andere kant blijkt, dat het
Nederlandse bedrijfsleven zelf ook
een grote activiteit in het buiten
land ontplooit, vooral in België en
Duitsland. In hoeverre Nederlandse
bedrijven geheel uitwijken naar de
nabuurlanden is niet met zekerheid
te zeggen. Van de 223 Nederlandse
bedrijven, die zich in 1972 in België
vestigden zijn er ongetwijfeld tien
tallen met name uit de randstad
Holland die zijn gevlucht voor
nu goede kans dat het hervormde mone
taire stelsel niet alleen zal leiden tot de
terugkeer van stabiele internationale
monetaire verhoudingen waaraan de we
reld zo sterk behoefte heeft, maar ook
tot een toeneming van de stroom van
financiële middelen naay de ontwikke
lingslanden”: aldus Perez-Guerrrero.
Inmiddels is van goed ingelichte zijde
in Paramaribo vernomen dat het vrijwel
zeker is dat de Surinaamse regering
„Mariënburg" zal overnemen. De veiling
van de plantage „Peperpot” van RCMA
is in verband daarmee uitgesteld. De
plantage zou worden verkocht omdat
„Mariënburg” een schuld aan de Suri
naamse overheid heeft door achterstalli
ge betaling van accijnsrechten.
GENEVE (Reuter). Er is een „goede
kans” dat de hervorming van het mone
taire wereldstelsel die volgend jaar
waarschijnlijk van de grond zal komen
de stroom financiële middelen voor de
ontwikkelingslanden zal doen toenemen.
De secretaris-generaal van de UNCTAD
(V.N.-organisatie voor handel en ontwik
keling), Manuel Perez-Guerrero, heeft
dit gisteren verklaard op een vergade
ring van de UNCTAD-raad in Geneve
die tot 11 september zal duren.
PARIJS (AFP). Het eerste gesprek
tussen een gevolmachtigde van de Fran
se regering en vertegenwoordigers van
de vakbonden over het lot van de fail
liete en door de politie ontruimde horlo
gefabriek Lip in Besancon heeft geen
enkel resultaat opgeleverd.
De minister heeft in het gesprek met
de ondernemers hier ook duidelijk laten
uitkomen dat hij van plan is de rege-
ringsplannen met betrekking tot de se
lectieve investeringswerking uit te voe
ren, ztf het aangevuld met een vergun
ningenstelsel.
Over het voorgestelde selectieve inves
teringsbeleid voor ondernemingen in het
westen wordt opgemerkt, dat de noorde
lijke industrie zich hiervan niets voor
stelt voor de sociaal-economische ont
wikkeling van Noord-Nederland.
In de brief wordt verder gezegd dat
door de slechte financiële situatie de
ruim 900 woningen van de arbeiders wat
het onderhoud betreft totaal verwaar
loosd zijn. „Veel krotten staan op instor
ten.” De woningen zijn van het bedrijf.
Ook het ziekenhuis van de maatschappij
is verwaarloosd. Voor de exploitatie er
van geeft. „Mariënburg” volgens de brief
aan premier Sedney, jaarlijks 160.000
uit. Voor medische verzorging van werk
nemers, zoals ziekenhuiskosten in Para
maribo, wordt per jaar nog eens een
bedrag van Sfl. 68.000 uitgetrokken. Om-
geveer 8000 mensen zijn voor hun levens
onderhoud afhankelijk van het suiker
bedrijf „Mariënburg”.
Een meerderheid binnen de Groep van
Twintig aanvaardt nu het denkbeeld van
een band tussen de schepping van bij
zondere trekkingsrechten (SDR’s) en de
uitbreiding van officiële ontwikkelings
hulp binnen het raamwerk van de inter
nationale monetaire hervorming. „Er is
IHC Holland. Na lang onderhandelen
heeft de baggerdivisie van IHC Hol
land gisteren in Peking het contract
getekend voor de levering aan China
national Machinery Import and Ex
port Corporation van tien sleephop
perzuigers elk met een laadinhoud
van 1500 m3. Met deze order is een
bedrag van ruim 140 mln. gemoeid.
De schepen moeten worden geleverd
in de loop van 1975, aldus IHC. Dit is
de grootste opdracht voor baggermate-
rieel welke ooit in een keer werd
verstrekt. De baggerdivisie van IHC-
Holland heeft reeds een Chinese op
dracht voor vier sleepzuigers van 4500
m3 en zestien cutterzuigers.
LONDEN. Als eerste van de grote
Londense „clearing banks” heeft Lloyds
Bank Ltd dinsdag een verhoging van
haar basisrente van tien tot elf percent
bekendgemaakt. De verhoging is van
daag ingegaan. Amerikaanse banken in
Londen hebben haar basisrente onlangs
op 11,5 percent gebracht. De rente die
Lloyds Bank over deposito's vergoedt
(vanaf vandaag) wordt 9,5 in plaats van
8,5 percent.
Volgens de president-directeur'van de
bank, John Montgomery, kon Lloyds er
slechts schoorvoetend toe besluiten haar
rente in overeenstemming te brengen
met de tarieven van andere Londense
kredietinstellingen. De vraag naar de
middelen van Lloyds was de laatste tijd
door die tariefongelijkheid voortdurend
toegenomen. De rentevoet van de andere
Londense kredietinstellingen is aanzien
lijk gestegen door internationale invloe
den.
De „Groep van Twintig” (10 industrie
ën tien ontwikkelingslanden die zijn
aangesloten bij het Internationale Mone
taire Fonds) heeft eind juli in Washing
ton belangrijke vooruitgang geboekt bij
de voorbereidende besprekingen over een
hervorming van het monetaire wereld
bestel, zo zei Perez-Guerrero, en de
mogelijkheid is duidelijk aanwezig dat in
de loop van 1974 de kroon op het werk
van deze groep kan worden gezet.
Men had in ondernemerskring de
vrees, dat straks mogelijk de gelden niet
beschikbaar zullen zijn om de plannen
uit de nota Noorden des Lands uit te
voeren, maar de minister heeft deze
vrees weggenomen.
De omvang van deze migratie zal
gelijke tred moeten houden met de om
vang van de werkgelegenheid. De onder
nemers vinden verder, dat de bestaande
werkgelegenheid in het noorden onvol
doende is gedifferentieerd. Om hierin
verbetering te brengen is de vestiging
van nieuwe industriële ondernemingen
vereist. Ook van de bestaande onderne
mingen kan langs de weg van diepte-
investeringen een belangrijke bijdrage
tot een meer gevarieerde werkgelegen
heid worden verwacht.
Het enige wat buitenlandse onderne
mingen hebben te doen is zich te
houden aan de Nederlandse sociale
wetten. Het gevolg van het ontbre
ken van een wettelijke drempel
voor overname door buitenlandse
concerns is, dat de besluitvorming
Deze bijeenkomst vindt plaats aan de
vooravond van de wereldhandelsbespre-
kingen die volgende maand onder auspi
ciën van de GATT (algemene overeen
komst inzake handel en tarieven) in
Tokio worden gevoerd. De raadsvergade
ring van de UNCTAD zal zich bezig
houden met rapporten van commissies
over goederenhandel, handelspreferen-
Leidse Wolspinnerij. De gunstige ont
wikkeling bij Leidsche Wolspinnerij
NV in de beide voorgaande boekjaren
heeft zich in het boekjaar 1972-1973
niet kunnen bestendigen. Eén van de
belangrijkste oorzaken hiervoor dient
te worden gezocht in de bijzonder
sterke stijging van de wolprijzen, die
bij de afnemers tot grote terughou
dendheid in hun aankopen heeft ge
leid. Bij een van f 38,6 mln tot 37,6
mln gedaalde omzet bedroeg het be
drijfsresultaat 2,5 mln. (v. j. 4.6
mln)
AKZO. Een onderzoekteam van Akzo
Zout Chemie BV heeft aan de Indone
sische regering een advies uitgebracht,
dat het mogelijk is op de oostpunt
van het eiland Madoera bij de plaats
Soemenep, een zeezoutbedrijf te bou
wen met een productiecapaciteit van
ongeveer 300.000 ton per jaar, aldus
AZC-Interlokaal. Het project zou in
vesteringen vergen van circa 12 mln.
en vast werk bieden aan ongeveer 100
mensen. Tijdens de oogstperiode, die
vijf maanden per jaar duurt zouden
ongeveer 5000 mensen werk in het be
drijf kunnen vinden.
Macintosh. De Nederlandse Financierings
maatschappij voor Ontwikkelingslan
den NV (FMO) heeft een lening van
een half miljoen gulden verstrekt aan
een dochtermaatschappij van Macin
tosh Confectie NV, het Tunesische
confectiebedrijf MacMenzel SA een
veredelingesbedrijf uitsluitend gericht
op de export. Het is de bedoeling dat
na circa drie jaar in het bedrijf 500 a
600 Tunesische arbeidskrachten te werk
zullen zijn gesteld, waarvan het groot
ste deel in het bedrijf zelf wordt opge
leid en een klein aantal in Nederland
een opleiding zal ontvangen, aldus de
FMO.
De ontslagenen krijgen een uitkering
van een „smartegeld”, dat varieert van
250 tot f 2750, afhankelijk van leeftijd
en dienstverband, een aanvulling op de
werkloosheidsuitkering of een aanvulling
op het loon bij een nieuwe baas, wan
neer dat loon lager is dan bij Dura.
Voor de laatste twee keuzemogelijkhe
den geldt een periode van drie tot dertig
maanden, ook weer afhankelijk
leeftijd en dienstverband.
De Meteoor. Op grond van de gang van
zaken heeft de raad van bestuur van
NV De Meteoor in overleg met de
raad van commissarissen besloten een
aantal reorganisatie-maatregelen te
nemen in de vestigingen in De Steeg
(Gld) en Tilburg. Als gevolg hiervan
zullen 60 a 70 personeelsleden, uitslui
tend in de indirekte sfeer, moeten
afvloeien. Het bedrijf overweegt tevens
om zijn divisie bouwelementen, ge
vestigd in Tilburg en Rotterdam over
te dragen aan een internationaae geo
riënteerd concern, waarmee momen
teel oriënterende gesprekken worden
gevoerd, aldus het bedrijf.
In het memorandum, spreken de on
dernemers hun bezorgdheid uit over de
toekomst van de ondernemingen in de
bouwsector in het noorden, wanneer de
programma’s voor de woningbouw en de
wegenbouw niet of schoksgewijze zullen
worden uitgevoerd- Naar hun oordeel
moet bij de beoordeling van het aantal
woningen een niet onaanzienlijke wo-
ningreserve worden aanvaard.
TURNHOUT. In verband met de
ongerustheid die momenteel bestaat on
der de Belgische werknemers van het
Enkabedrijf te Breda, heeft het Belgisch
vakverbond ACV opgemerkt dat de Bel
gische werknemers volstrekt vasthouden
aan het tot dusver bestaande drieploe-
gen-systeem. Volgens hardnekkige ge
ruchten zou de directie van de fabriek
ernstig de invoering van een vierploe-
gensysteem overwegen.
Voorts wordt door alle Enka-werkne-
mers vastgesteld dat in sept. 1972, na
afloop van de bezetting van het bedrijf,
overeengekomen werd de installaties van
Enka te moderniseren en ook nieuwe
machines aan te brengen. Na elf maan
den zou daarvan nog niet veel terecht
gekomen zijn, Duitse specialisten hebben
enkele verouderde machines uiteengeno
men zonder nieuwe te installeren.
Tenslotte, aldus ACV-leider André
Vleugels, wachten 500 werknemers, on
der wie een 100 Belgen, nog steeds op de
uitkering van de afscheidspremie die
toegezegd was aan de personeelsleden
die na 10 mei 1972 ontslagen werden.
en de know-how by het buiten
landse moederbedrijf komen te lig
gen, waardoor de Nederlandse nati
onale economie nog meer afhanke
lijk wordt van het buitenland,
dan deze nu al is.
UTRECHT. De ondernemingsraad
en het personeel van de Dura Woningfa-
briek in Rotterdam zijn akkoord gegaan
met de afvloeiingsregeling, die ontwor
pen is in verband met het ontslag van
alle 250 werknemers. Dit is meegedeeld
door de bouwbond NKV. Zoals al ge
meld zal de fabriek half oktober sluiten.
De directie ziet geen markt meer voor
het bedrijf.
Bij de noordelijke ondernemers be
staat grote unanimiteit over de opvat
ting, dat het noorden in eerste instantie
in de gelegenheid moet worden gesteld
bestaanszekerheid te scheppen voor de
bestaande bevolking en voor de natuur
lijke aanwas. Voor de vestigingen van
nieuwe ondernemingen en voor de uit
breidingen van bestaande ondernemin
gen blijft migratie naar het n oorden
geboden van arbeidskrachten op alle ni
veaus.
AMSTERDAM. Houders van aan
delen en-of certificaten van Delta-Lloyd
verzekeringsgroep N.V. kunnen tot en
met 19 september hun stukken aanbie
den ter overneming door het Britse be
drijf Commercial Union Assurance
Company Ltd. in Londen. Het onvoor
waardelijke bod van Commercial Union
bedraagt f 176 per aandeel of certificaat
van ƒ2» nominaal. De winst voor ven
nootschapsbelasting van Delta-Lloyd be
droeg in het eerste kwartaal van dit
jaar ƒ4,8 mln tegen ƒ18,6 mln voor
geheel 1972, zo blijkt uit het bericht aan
aandeelhouders.
De winst na belasting kwam uit op
ƒ4,5 mln tegen ƒ17,6 mln over geheel
1972. De raad van bestuur handhaaft
haar uitspraak gedaan op de jaarverga
dering in juni dat het resultaat over
1973, onvoorziene omstandigheden voor
behouden, ongeveer gelijk zal zijn aan
dat over 1972.
AMSTERDAM WEST-NOORD OOST-ZUID
HAARLEM- PURMERENDKATWUK' H'SUM-'ZAANMM
Overigens hebben de ondernemersor
ganisaties in een memorandum, dat zij
de ministers hebben overhandigd, te ken
nen gegeven, dat zij voor de verbetering
van de sociaal-economische positie van
Noord-Nederland meer verwachten van
een landelijk gunstig ondernemingskli
maat dan van de in de nota-Langman
aangekondigde stimuleringsmaatregelen.
De ondernemers hebben duidelijk hun
twijfel uitgesproken over de doeltref
fendheid van de in de nota voorgestelde
maatregelen en voorzieningen. Zij zijn
van oordeel, dat deze in vergelijking tot
het buitenland, zelfs in EEG-verband,
onvoldoende stimulansen inhouden,
vooral voor buitenlandse industriële on
dernemingen om zich in Noord-Neder
land te vestigen. De ondernemers hebben
dan ook het toekennen bepleit van bij
zondere faciliteiten, bijvoorbeeld voor de
industrialisatie van de Eemshaven.
Hoewel het samengaan van Neder-
landse bedrijven onderling nog het
grootste aantal fusies uitmaakt
in de afgelopen zeven maanden
waren bij fusies 340 bedrijven be
trokken pogen vooral de Engel-
sen sinds de toetreding van Enge
land tot de EEG voet op het Euro
pese vasteland te krijgen. Het is
voor hen goedkoper zich te neste
len in bestaande bedrijven, dan het
stichten van nieuwe concerns. Veel
kleinere bedrijven zijn blij met
deze financiële injectie, waardoor
een betere mogelijkheid tot expan
sie wordt verkregen. Zo hebben de
Britten in de afgelopen zeven
maanden 57 Nederlandse bedrijven
overgenomen. De meest spectacu
laire overname was wel die van
het verzekeringsconcern Delta-
Lloyd door de Commercial Union.
DEN HAAG. Door het steeds
groeiende aantal overnemingen van
Nederlandse bedrijven door buiten
landse concerns, dreigt de Neder
landse werknemer gastarbeider in
eigen land te worden. Premier Den
Uyi heeft gezegd, dat hij in het
kabinet wif bespreken op welke
manier maatregelen kunnen wor
den genomen tegen onverhoedse
overvallen van buiten onze gren
zen. Volgens het ministerie van
economische zaken zal het aantal
fusies, samenwerkingsverbanden en
overnemingen van buitenlandse be
drijven dit jaar een record opleve
ren. De laatste maanden zijn voor
al de Engelsen actief op de Neder
landse bedrijvenmarkt, gevolgd
door de Amerikanen.
Voor alle andere infrastructurele
voorzieningen geven de noordelijke on
dernemers de voorkeur aan snelle weg
verbindingen van het noorden uit met
de belangrijke bevolkingscentra in west-,
middenl en oost-Nederland. Voorts
wordt in het memorandum met nadruk
opgemerkt, dat de infrastructuur zal zijn
gediend door een constant en doorzichtig
energieprijsbeleid.
De vertegenwoordigers van het com
munistisch georienteerde vakverbond
CGT willen het gesprek met de rege-
ringsgevolmachtigde Henry Giraud mor
gen voortzetten.
Minister Charbonnel wil na het ont
slag van een deel van het personeel van
Lip het werk dat in deze fabriek gedaan
wordt, onderbrengen bij verscheidene
kleine bedrijven, waarbij dan de rest
van het pesoneel te werk gesteld zal
worden.
De arbeiders van Lip verzetten zich
hiertegen en willen dat de fabriek die
zij weken lang in eigen beheer gedreven
hebben, volledig behouden blijft.
De belangstelling van de Engelsen
geldt niet alleen Nederland. Ook in
Frankrijk, Duitsland, Befgië, Italië
en Denemarken namen zij in totaal
meer dan 125 bedrijven over. Naast
de Britten zijn nog steeds de Ame
rikanen actief op de Nederlandse
bedrijvenmarkt. Ook Japan werpt
thans begerende blikken. Het mi
nisterie van economische zaken
schat, dat dit jaar 650 tot 700
Nederlandse bedrijven bij overne
mingen en fusies betrokken zullen
zijn. Vorig jaar waren dat er 599.
PARAMARIBO De Surinaamse
Cultuurmaatschappij „Mariënburg”, een
dochter van RCMA (Amsterdam Rub
ber) heeft van januari tot en met juni
van dit jaar een verlies geleden van
1.295.257 Surinaamse florijnen (ongeveer
twee miljoen gulden). Dit heeft de
maatschappij in een brief aan de pre
mier, J. Sedney, meegedeeld. De finan
ciële situatie van het bedrijf is zo slecht
dat het nauwelijks in staat is de lonen
aan het personeel uit te betalen. Volgens
de brief heeft „Mariënburg” de laatste
weken om de lonen te kunnen betalen
voorschotten gevraagd aan grote afne
mers van industriesuiker. Verder wordt
meegedeeld dat met de directie van het
bedrijf in Amsterdam is getelefoneerd
om de ernst van de situatie te onder
strepen.
De Engelsen zijn nog steeds bezig
Nederlandse bedrijven te interesse
ren voor de zogenaamde ontwikke
lingsgebieden in voornamelijk
Noordoost-Engeland. Nederlandse
bedrijven krijgen schitterende fi
nanciële- en belastingfaciliteiten
aangeboden als men zich maar in
dat gebied wil komen vestigen. Het
arbeidspotentieel levert daar geen
enkel probleem door de grote
werkloosheid van duizenden mijn
werkers. De Engelse regering en
het bedrijfsleven zorgen voor goede
schofingsmogelijkheden. In België
willen Nederlandse bedrijven voor
al profiteren van de geboden belas
tingfaciliteiten.
