TV ROND DE KROON
Monarchie staat nog steeds
onaantastbaar sterk
ORANJEDAG OP DE RADIO
Koning Faroek:
5 KONINGEN
schoppen-koning
klaveren-koning
Engelse koning
harten-koning
ruiten-koning
„Ik ben
president
„Juliana als
republikein”
Donderdag 6 september
Niet veranderen
Gereformeerden
Nog maar acht
Woensdag 5 september
Dinsdag 4 september
1973
ZATERDAG
1
SEPTEMBER
Erbij
Kritiek
leder uur een jaar
■O
1
(Van onze parlementaire redactie)
Vondeling: Toch monarchie.
Den Uyl republikein
Zelfs Tweede-Kamervoorzitter Vondeling heeft in het verleden
toen hij nog minister van Financiën was eens gezegd, dat hij liever
een republiek in Nederland zag. Hij verklaarde toen ervan overtuigd
te zijn, dat de Nederlandse bevolking Juliana dan zou kiezen als haar
eerste president. Die laatste veronderstelling lijkt overigens aan
vechtbaar, want volgens een enquête van Elseviers Magazine in 1969
zou Luns daarvoor de hoogste ogen gooien.
mee,
en
Een anderhalf uur durende documentaire, getiteld „Juliana, Koningin der
Nederlanden 1948-1973”, een door Mies Bouwman te presenteren spelprogram-
ma; een concert door het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroep
koor; een amusementsprogramma uit Suriname en de Nederlandse Antillen;
reportages van diverse bijeenkomsten in Den Haag. Dit zijn enkele van de
voornaamste onderdelen van het pakket programma’s dat de NOS-televisie
uitzendt ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum van koningin
Juliana.
Nóg een vast onderdeel van deze ma-
rathon-radio-racehet jaarboek-in-ge-
luid. Ieder uur wordt gewijd aan één
jaar uit Juliana’s regeringsperiode, nati
onaal én internationaal gezien. Er ko
men korte flash-backs en oude opna
men, alles compact gemonteerd. Daar
tussendoor komt lichte muziek. Wat er
óók aan oude opnamen bij zal zitten,
zijn de beste radioprodukties uit die
jaren, zoals bijvoorbeeld de familie
Doorsnee en dergelijke. Verder komt er
Een dag telt vierentwintig uren, maar
voor sommige mensen is zo’n dag dan
nóg lang genoeg. Voor Kees Buurman
van de NOS bijvoorbeeld. Die gaat dan
ook op 5 september een dag van 25 uur
maken. Om zeven uur ’s ochtends start
hij met een continu radioprogramma ter
gelegenheid van het regeringsjubileum
van koningin Juliana, en op 6 september
houdt hij daar mee op oen 8 uur ’s och
tends. En dat alles dan op Hilversum 1.
Er is binnen de omroep nogal wat
kritiek geweest op deze onderneming,
speciaal van de AVRO-krant bij monde
van Tom Nieuwenhuizen. Aanvankelijk
was het plan met een team verslagge
vers op reis te gaan, maar in de uitein
delijke uitwerking van de plannen werd
het allemaal veel simpeler. Kees Buur
man, Herman Felderhof en Ben Dinger-
dis hebben alle in aanmerking komende
landen afgereisd en al het voorbereidende
werk gedaan met behulp van ambassa
des, correspondenten en andere contact
mensen ter plaatse, zodat uiteindelijk de
opnamen bepaald niet zo duur zullen
worden als iedereen al bij voorbaat riep.
Een ander punt van kritiek aan het
adres van Kees Buurman is dat de opzet
van dit programma politiek niet geënga
geerd is. Kees Buurman: „Ik heb niet de
minste behoefte om op zo’n dag politieke
standpunten te bepalen of discussies aan
te gaan En als ik behoefte gevoeld had
De beide enquêtes leren nog meer. Er
blijkt uit, dat gereformeerden sterker
hechten aan de monarchie dan Neder
lands Hervormden, katholieken en on-
kerkelijken, al steunt altijd nog 55 per
cent van de onkerkelijken de monarchie.
Opvallend verder is dat jongeren meer
republikeins zijn dan ouderen en dat in
de steden de monarchie minder hoog
wordt aangeslagen dan op het platte
land.
dan ieder uur een cabareteske visie op
dat jaar en daarvoor tekenen regisseur
Leo Nelissen en Jules de Corte die voor
ieder jaar een speciaal liedje schrijft.
Ons zg. .kaaskoppennet” komt weer in
actie. Dat is de naam die Kees Buurman
geeft aan onze landelijke zendamateurs.
Zij zullen straks, met de klok
gesprekjes gaan houden met deze
gene, waar ter wereld dan ook.
Dat is dan in grote trekken de opzet
van die 25 uur radio.
chie is iets om zuinig op te zijn”. Zelfs
als Europa ooit een centraal staatshoofd
zou krijgen zouden daarmee de monar
chieën niet in gevaar komen, meende
hij.
De koningsgezindheid van het kabinet-
Den Uyl is vooral sterk in twijfel ge
trokken door bepaalde groepen toen het
besloot om bij het ambtsjubileum van
de koningin geen grote militaire parade
te houden. Overduidelijk heeft toen
zowel premier Den Uyl als de KVP-
staatssecretaris voor defensie Mommer-
steeg te kennen gegeven, dat dit niets te
maken heeft met de opvattingen van het
kabinet met betrekking tot de monar
chie, maar met de gevoelens met betrek
king tot een grote wapenschouw. Van
vice-premier Van Agt (KVP), landbouw
minister Brouwer (KVP) en onderwijs-
staatssecretaris Veerman (ARP) is even
eens bekend, dat zij sterk hechten aan
de monarchistische staatsvorm.
Ex-minister Geertsema van binnen
landse zaken, die met zijn sterke roya
listische aanhang en zijn strijd tegen de
PvdA in dit onderwerp wel een goed
verkiezingsonderwerp had gehad, heeft
steeds beweerd, dat een verandering van
onze staasvorm geen enkel discussieon
derwerp is geweest. Ook Tweede-Ka
mervoorzitter Vondeling heeft kortelings
nog eens benadrukt, dat de bezetting
van de Nederlandse troon op geen enke
le manier speelt bij dit kabinet.
„Ik ben republikein”. Dat verklaarde minister-president Den Uyl
kort voor de verkiezingen van november vorig jaar op een verkie
zingsbijeenkomst in Zaandijk. En hij voegde eraan toe: „Ik ben er
voorstander van dat Nederland zijn eigen staatshoofd rechtstreeks
kan kiezen”. Een week eerder had PvdA-voorzitter Van der Louw
hetzelfde al verklaard.
Het wordt een soort monster-onderne-
ming met als hoofdbestanddeel ieder
uur, volgens de internationale tijdzone-
grens, direct na het nieuws rechtstreekse
verbindingen met steeds weer een ander
deel van de aarde, waar Nederlanders
ruimschoots vertegenwoordigd zijn.
En die plekken zijn dan: Wellington
in Nieuw Zeeland; Noumea in Nieuw
Caledonia; Canberra in Australië; Tokio
in Japan; Hongkong in Hongkong; Dja
karta in Indonesië, Bangkok in Thai
land; New Delhi in India; Islamabad in
Pakistan, Teheran in Iran; Addis Abeba
in Ethiopië; Nairobi in Kenia; Pretoria
in Zuid-Afrika; Lagos in Nigeria. Daar
na komen de Europese steden in een
schakelprogramma aan bod: Londen, Pa
rijs, Bonn, verder een KLM-vliegtuig
boven de Atlantische Oceaan en een
Nederlands koopvaardijschip op diezelf
de waterplas. Nog meer plaatsen komen
daarna: Washington, Brasillia, gezamen
lijk St. Francisco en Los Angeles en
De vraag: „monarchie of republiek in
Nederland?” is niet nieuw. Vooral in de
periode, dat gediscussieerd werd over de
toelaatbaarheid van Beatrix’ huwelijk
met de Duitser Claus von Arnsberg werd
er op tal van fronten over deze vraag
gediscussieerd. Ook binnen politieke par
tijen. Uiteindelijk was er toen maar één
politieke partij in Nederland, de PSP,
die in haar programma verklaarde een
republikeinse partij te zijn. De meeste
andere partijprogramma’s zwijgen over
dit vraagstuk. De communist Marcus
Bakker: „In tegenstelling tot de PSP
heeft de CPN de verlokking van goed
kope stuntwinst van de hand gewezen,
die met republikeinse frases en rook
bommen te behalen viel. De afzijdigheid
kwam van ons, niet de rookbommen.”
Nu in de regering en in de regerings
partijen mensen vertegenwoordigd zijn,
die liever een republiek in dit land
zouden zien, werpt zich wel de vraag op
hoe vast de troon van Juliana en haar
opvolgers nog staat. Over het algemeen
hebben tronen in deze dagen de neiging
om erg te wankelen. Prof. dr. Bernard
Delfgaauw, hoogleraar in de filosofie in
Groningen, heeft een tijd geleden nog
als zijn mening uitgesproken, dat de
monarchie in zijn verschijningsvorm van
voorbijgaande aard is, „omdat een repu
bliek theoretisch en rationeel
meer democratisch is dan de monar
chie”.
De cijfers geven prof. Delfgaauw ge
lijk. In 1909 telde Europa nog 22 konink
rijken en daarbij waren dan niet eens
geteld de 18 regerende koningen, groot
hertogen en hertogen in Duitsland. Van
daag zijn er in heel Europa nog slechts
acht monarchieën, maar daarbij zijn dan
ook Monaco en Liechtenstein meegere
kend. Het verloop is groot. Niet voor
niets kon koning Albert van België in
1918 dan ook zeggen: „Er is veel werk
loosheid in mijn vak”. En bepaald pro
fetisch lijken de woorden van Faroek,
de laatste koning van Eg-nte: „In het
jaar 2000 zijn er nog slecbvijf konin
gen. Schoppenkoning, hart' koning, rui-
tenkoning, klaverenkoning m de koning
van Engeland.”
De monarchie mag dan it raken: het
Nederlandse volk lijkt oorlopig nog
niets te voelen voor en republiek.
Daarvan getuigen tenminste de enquêtes,
Er lijkt bij de grootste regeringspartij dus weinig waardering te
bestaan voor onze monarchistische staatsvorm. Die veronderstelling
wordt nog versterkt door uitlatingen van de PvdA-staatssecretaris
voor Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening, Jan Schaefer, die bij
herhaling heeft verklaard te hopen, dat er een goede afvloeiings
regeling komt voor de leden van het koninklijk huis.
Op woensdag 5 september, de nati
onale feestdag, begint het NOS-pro-
gramma op Nederland 1 om 17.00 uur
met een aflevering van de kinderserie
„Paulus de Boskabouter”, waarna om
17.10 uur ,Twee clowns en een ku
bus” wordt uitgezonden. Aldus ver
kort kan althans het programma
worden aangeduid, dat in feite als
titel heeft „De doldwaze en onthut
sende avonturen van een grote en
een kleine clown als plotseling blijkt
dat de wereld vierkant is” en als
ondertitel „Hoe ook maar weer zal
blijken dat ook hun leven van buiten
bepaald wordt.
Het was de Vlaamse scenarioschrij
ver en cineast John Murat die deze
reeks woordeloze clownsdialogen ont
wierp, dialogen die NOS-regisseur
Jan Venema weer inspireerden tot
een aaneenschakeling van beeld- en
geluidsinvallen.
Oranje en de Nederlandse speelfilm
zijn het onderwerp van de „Oranje-
scoop”, een programma dat van 18.00
tot 18.45 uur wordt uitgezonden en
waarvan samenstelling en presentatie
bij Simon van Collem berusten. On
der meer ziet men fragmenten uit de
films „Prins Willem van Oranje” en
„Veertig jaren”.
H.M. Juliana Louise Emma Marie
Wilhelmina, Koningin der Nederlan
den, Prinses van Oranje-Nassau, Her-
togfin van Mecklenburg, Prinses van
Lippe-Biesterveld, enz. enz. Zo luidt
de titel officieel.
Achter dat „enz., enz.” gaan tientallen
titels schuil herinnerend aan een
reeks bezittingen in binnen- en bui
tenland die vóór de Franse tijd ei
gendom waren van de Oranje Nas
sau’s die het uitgangspunt vormen
van het programma ,Van gewest tot
gewest”, dat van 19.05 tot 19.55 uur
wordt uitgezonden. Die bezittingen
zelf bestaan al lang niet meer, maar
de titels wel. Tijdens omzwervingen
door alle gewesten van ons land, van
Ameland tot Zevenbergse Hoek, bleek
de band met het Huis van Oranje zo
hier en daar nog duidelijk aanwezig,
maar op andere plaatsen is het voor-
die het weekblad Revue in 1966 en het
opinieweekblad Elseviers Magazine in
1969 lieten doen. Revue: „Voor de mo
narchie is 71 percent van het volk, voor
de republiek slechts 15 percent”. Else
viers Magazine: „Voor de monarchie is
bijna 90 percent, voor de republiek
slechts 10 percent.”
Het kleine verschil tussen de uitslagen
kan aan veel factoren liggen natuurlijk,
maar waarschijnlijk is, dat de iets lagere
Revue-score te maken heeft met de felle
discussies rond het omstreden huwelijk
van Beatrix. Opvallend en vertrouwen
wekkend in de beide enquêtes is verder,
dat de verdere resultaten van beide
onderzoeken sterk overeenkomen.
Voor de republikeins-gezinde voor
mannen van de PvdA valt er zelfs een
belangrijke les te leren uit deze cijfers.
Volgens beide onderzoeken is maar liefst
67 percent van de PvdA-aanhang een
uitgesproken voorstander van de monar
chie. Bij de KVP kiest 77 percent voor
deze staatsvorm; bij de VVD spreekt 80
percent er zich voor uit en bij de ARP
en de CHU zelfs bijna 90 percent. Bij de
PSP de enige partij die uitgesproken
voor de republiek kiest, kiezen slechts 44
percent van de leden voor deze staats
vorm. Opmerkelijk is verder dat de
Boerenpartij met 51 percent sympathi
santen met de monarchie ook 32 percent
uitgesproken voorstanders van de repu
bliek telt.
Op donderdag 6 september zal de
koningin in Den Haag aanwezig zijn
bij bijeenkomsten van gemeentelijke
bestuurders, leden van Provinciale
Staten en parlementsleden. Deze bij
eenkomsten zijn in de Jacobskerk,
het gebouw van de Tweede Kamer en
de Ridderzaal. Een samenvatting
hiervan wordt van 12.15 tot 12.45 uur
via Nederland 2 uitgezonden, van
12.45 tot 13.15 uur gevolgd door een
rechtstreekse reportage van de toe
spraak die koningin Juliana op het
bordes van de Ridderzaal houdt en
van de daarop aansluitende ontvangst
op het Binnenhof. Ook de rijtoer
daarna wordt uitgezonden.
Van de overige uitzendingen kan
nog worden gemeld, dat op zondag 9
september van 15.25 tot 15.55 uur via
Nederland 1 een samenvatting van de
feestelijkheden in Suriname en de
Nederlandse Antillen wordt uitgezon
den, nadat eerst van 14.00 tot 15.25
uur de documentaire „Juliana, Ko
ningin der Nederlanden 1948-1973” is
herhaald.
Al eerder, op zondag 2 september,
zendt de NOS-televisie een door de
Stichting Socutera t.g.v. het rege
ringsjubileum gemaakte film uit over
25 jaar gezondheidszorg en maat
schappelijk welzijn. De titel luidt „25
jaar Nederland aan de beterende
hand”. In de film wordt aangetoond
wat er op dit gebied in de afgelopen
kwart eeuw is veranderd en hoe het
maatschappelijk welzijn dank zij vele
wetten is bevorderd.
Een nationale inzamelingsactie
t.b.v. een jubileumgeschenk voor ko
ningin Juliana wordt ingeluid door
een toespraak van mr. F. .J F. M. van
Thiel, die op maandag 3 september
van 20.20 tot 20.30 via beide netten
wordt uitgezonden.
In zijn boek „Nasmaak en voorproef’ zegt Vondeling, dat hij ondanks zijn princi
piële voorkeur voor de republiek kiest voor de monarchie van het huis van Oranje.
Zijn argumenten:
Een gekozen president, meestal afkomstig uit de politiek en dus sterk gekleurd,
zal niet snel de verpersoonlijking van de natie zijn.
Een politiek geschoolde president zal het niet makkelijk leren zich buiten iedere
politiek te houden, wat in zijn nieuwe functie noodzakelijk zal zijn.
De opvoeding van de kroonpretendent is gericht op zijn toekomstige taak en de
prestaties van Juliana doen vertrouwen, dat haar opvolgster het ook goed doet.
Trouw en offervaardigheid van de Oranjes zjjn in de geschiedenis meer dan eens
bewezen en dat geeft aan beide kanten zekere verplichtingen.
Voorlopig zal niemand in het buitenland zoveel goodwill ontmoeten als de ko
ningin en de kroonprinses.
En dan nog kan gewezen worden op
minister Gruijters (D’66) van volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening, die zo
sterk is voor een gekozen minister-presi
dent en de grondwetwijziging graag wil
de doorvoeren. Zelfs heeft hij in de
grondwetscommissie Cals-Donner nooit
blijk gegeven van republikeinse sympa
thie. Hij zou nog steeds staan op het
standpunt, dat hij zo’n acht jaar geleden
vastgelegde in de D’66-beginselen over
dit onderwerp: Z„olan ger geen reden Is
is om te veranderen is er een reden om
niet te veranderen”.
Edmonton met Vancouver; verder An
chorage in Alaska, Cook Islands van
Rarotonga (het verst te bereiken eiland
in de Pacific); West Samoa in Apia en
Souva op de Fiji’s.
Wat er dan van al die plekken te
horen is, waar het over het algemeen op
het punt van „inprikken” net avond is
en dus tijd voor de toespraken, de toast
en het diner: dat zijn live flarden uit de
toespraken van de ambassadeurs of als
die er niet zijn, toespraken van zaakge
lastigden of voorzitters van de Neder
landse vereniging.
Die delen worden uit de toespraken
gepikt die op de lokale situaties slaan.
Op al die posten zijn in het voorafgaan
de jaar al van tevoren een aantal opna
men gemaakt, die als kleine klankbeel
den iets laten horen van de prestaties
van de Nederlanders in dat deel van de
wereld.
De door het Nationaal Comité ge
organiseerde feestelijkheden rondom
het jubileum worden op dinsdag 4
september geopend met een door 1200
genodigden bij te wonen bijeenkomst
in de grote zaal van het RAI-Congres-
centrum in Amsterdam, waar na
aankomst van de koninklijke familie
en een toespraak van mr. F. J. F. M.
van Thiel de door Jan van Hillo voor
de NOS vervaardigde kleurenfilm
over koningin Juliana wordt ver
toond. Aan deze documentaire, waar
aan de gehele koninklijke familie
haar medewerking heeft verleend en
waarin de koningin op een geheel
eigen wijze zelf een inzicht in haar
dagelijks leven geeft, is een jaar
gewerkt. Bijna de gehele film bestaat
uit nieuw, door Jan Schaper, Jan
Huyskens en Albert Gols opgenomen
materiaal. Slechts een klein gedeelte
wordt gevormd door historisch mate
riaal, dat voornamelijk uit de filmar
chieven van Polygoon-Profilti afkom
stig is.
De uitzending van deze film begint
om 19.30 uur via Nederland 1 nadat
van 18.30 uur af al een rechtstreekse
reportage werd gegeven van het ver
trek van de koninklijke familie uit
Soestdijk, de route door het Gooi en
de aankomst in de RAI. De stoet zal
onder meer worden gevolgd door een
in een helikopter aangebrachte came
ra. Verslaggever is Dick Passchier.
Na een onderbreking van het
avondprogramma voor onder meer
het NOS-journaal volgt om 21.30 uur
eveneens vanuit de RAI een door
Mies Bouwman te presenteren spel-
programma.
dat wél te moeten doen, dan zou ik het
beter doen dan al die anderen met hun
grote mond, die i k het nog niet zie
waarmaken. Ik vind dat het op zo’n dag
niet aangaat om de binnenlandse poli
tiek van die landen te bekritiseren. Ik
ben meermalen op mijn vingers
getikt, omdat men vond dat ik te
links was en een volgende keer weer dat
ik te rechts was. Nu zit ik dan in het
midden en nou is het wéér niet goed”.
„Schande, roepen ze nu, want ze gaan
zelfs naar Zuid-Afrika. Maar: op 5 sep
tember viert Nederland feest en dan
moet het ook via de radio allemaal
feestelijk zijn. De Nederlanders die in
probleemgebieden zoals bijvoorbeeld
Zuid-Afrika zitten, hebben ongetwijfeld
ook hun visie op het gebeuren daar,
maar ik vind dat dat nu eenmaal niets
met het 25-jarige regeringsjubileum te
maken heeft. Daar zijn andere program
ma’s op andere dagen voor”.
„Ik vind dat we best eens een beetje
trots mogen zijn op de Nederlanders die
daar veel presteren. De mensen met de
grote bekken die eeuwig schelden zitten
hier lekker met hun sociale voorzienin
gen - maar die Nederlanders daar wer
ken er hard voor en doen ze iets fout
dan krijgen ze gewoon ongezouten kri
tiek op hun boterham. Ik heb in ieder
geval geconstateerd na al die reizen:
men is blij met de Nederlanders, want
zij dragen op niet geringe wijze bij aan
de ontwikkeling van diverse tónden. En
dat zijn zaken die binnenshuis op zo’n
dag best eens gehoord mogen worden”.
namelijk een stuk historie.
„Jubiliana” is de titel van een door
het Radio Filharmonisch Orkest en
het Groot Omroepkoor onder leiding
van Hans Vonk te verzorgen concert-
gebeuren. Het vindt ’s middags plaats
in de haven van Veere en het wordt
’s avonds van 20.20 tot 21.10 uur als
reportage uitgezonden.
Het programma omvat: 1. Een
Prince van Oraengien, een Wilhel-
mus-fantasie voor beiaard, blazers,
koor en orkest van Jurriaan Andries-
sen (gecomponeerd in opdracht van
de NOS); 2. Éen selectie uit de „Wa
ter Music” van Georg Friedrich
Handel; 3. Het Triomf koor uit „Aïda”
van Guiseppe Verdi; 4. Ouverture „Le
Carnaval Romain” van Hector Ber-
klioz; 5. De „Polovetzer Dansen” uit
„Prins Igor”, voor koor en orkest, van
Alexander Borodin.
Het krijgt een vervolg in de van
22.10 tot 22.40 uur uit te zenden
reportage, waarin zang en dans van
Zeeuwse bodem de afsluiting van de
ze NOS-uitzending uit Veere vormen.
Aan dit gedeelte van het programma
wordt o.a. medewerking verleend
door Marie-Cecile Moerdijk, Zeeuwse
volksdansers en het Westkapels Da
meskoor o.l.v. W. Frey.
„Het ritme van overzee” is de titel
van een amusementsprogramma uit
Suriname en de Nederlandse Antillen,
dat van 21.10 tot 21.40 uur wordt
uitgezonden en dat door Rob Touber
werd geregisseerd. Het is een collage
waarin uiteraard de voor Suriname
en de Antillen typerende ritmes do
mineren. Geen reisverslag of show
dus in deze film, maar een, als altijd
zeer persoonlijke, visie van de amuse-
mentsregisseur Touber. Het program
ma kwam tot stand in samenwerking
met de Surinaamse televisie en Tele-
Curacao.
Van 21.140 tot 22.10 uur brengt het
NOS-Journaal reportageflitsen van de
feestelijkheden in het hele land. Dit
half uur zal een indruk geven van de
manier waarop in steden en dorpen
het regeringsjubileum is gevierd.
Deze laatste gegevens doen veronder
stellen. dat op den duur bij verdere
deconfessionalisering en verstedelijking
de belangstelling voor de monarchie zal
afnemen. De eerste gegevens wijzen er
echter duidelijk op. dat het zover op dit
moment nog tóng niet is. Opvallend is
verder, dat de Haagse politici deze en-
quêtecijfers over het algemeen wel ken
nen en er ook in geloven. Veel belangstel
ling rond de vraag: democraie of repu
bliek? aan de orde stellen, heeft men dan
ook niet.
De kans, dat een discussie hierover zal
ontstaan in het kabinet, moet minimaal
geacht worden. Het kabinet-Den Uyl,
dat bestaat bij de gratie van een gewa
pende vrede tussen progressieven en
christen-democraten, zou een dergelijke
discussie niet overleven. De christen
democratische partijen zijn mede
door de ënquêteresultaten ervan
overtuigd, dat de koningskwestie voor
hun aanhang zwaar telt. Zij zullen er
dus nooit aan durven tornen.
De confessionele bewindslieden in
het kabinet-Den Uyl zullen daar overi
gens niet eens over denken. Minister
prof. De Gaay Fortman sr. van binnen
landse zaken, belast met de grondwets
herziening, is een gekende royalist, nota
bene Kamerheer in buitengewone dienst
van Hare Majesteit. Minister Westerterp
van verkeer en waterstaat verklaarde
nog geen half jaar geleden: „De monar-
Overigens hebben alle bewindslieden
bij de aanvaarding van hun functie
plechtig beloofd getrouw te zullen zijn
aan de koning en aan de grondwet. Dat
belet hun niet om te verklaren republi
keins te zijn, maar enige stap die de
republiek dichterbij zou brengen is hun
niet toegestaan. Daarvoor is een grond
wetsherziening nodig en daarvoor is
weer kamerontbinding nodig, met nieu
we verkiezingen als bijkomend gevolg.
Die verkiezingen met de monarchie als
inzet durft geen enkele partij (nog) aan.
X -